Konstnär Carl Larsson

Carl Olof Larsson was a Swedish painter representative of the Arts and Crafts movement. His many paintings include oils, watercolors, and frescoes. He is principally known for his watercolors of idyllic family life. He considered his finest work to be Midvinterblot (Midwinter Sacrifice), a large painting now displayed inside the Swedish National Museum of Fine Arts.

Biography

Larsson was born in the Gamla stan neighborhood of Stockholm, Sweden. His parents were extremely poor, and his childhood was not happy.

Renate Puvogel, in her book Carl Larsson (Cologne: Taschen; 1994), gives detailed information about Larsson's life: "His mother was thrown out of the house, together with Carl and his brother Johan; after enduring a series of temporary dwellings, the family moved into Grev Magnigränd No. 7 (later No. 5) in what was then Ladugårdsplan, present-day Östermalm". As a rule, each room was home to three families; "penury, filth and vice thrived there, leisurely seethed and smouldered, eaten-away and rotten bodies and souls. Such an environment is the natural breeding ground for cholera", he wrote in his autobiographical novel Jag.

Larsson's father worked as a casual laborer, sailed as a stoker on a ship headed for Scandinavia, and lost the lease to a nearby mill, only to work there later as a mere grain carrier. Larsson portrays him as a loveless man lacking self-control; he drank, ranted and raved, and incurred the lifelong anger of his son after an outburst in which he declared, "I curse the day you were born". In contrast, Carl's mother worked long hours as a laundress to provide for her family.

However, at the age of thirteen, his teacher at the school for poor children urged him to apply to the Royal Swedish Academy of Arts, and he was admitted. During his first years there, Larsson felt socially inferior, confused, and shy. In 1869, at the age of sixteen, he was promoted to the "antique school" of the same academy. There Larsson gained confidence, and even became a central figure in student life. Carl earned his first medal in nude drawing. In the meantime, Larsson worked as a caricaturist for the humorous paper Kasper and as a graphic artist for the newspaper Ny Illustrerad Tidning. His annual wages were sufficient to allow him to help support his parents financially.

After several years working as an illustrator of books, magazines, and newspapers, Larsson moved to Paris in 1877, where he spent several frustrating years as a hardworking artist without any success. Larsson was not eager to establish contact with the French progressive Impressionists; instead, along with other Swedish artists, he cut himself off from the radical movement of change.

After spending two summers in Barbizon, the refuge of the plein-air painters, he settled down with his Swedish painter colleagues in 1882 in Grez-sur-Loing at a Scandinavian artists' colony outside Paris. It was there that he met the artist Karin Bergöö who soon became his wife. This was to be a turning point in Larsson's life. In Grez, Larsson painted some of his most important works, now in watercolour and very different from the oil painting technique he had previously employed.

Carl and Karin Larsson had eight children (Suzanne (b. 1884), Ulf (b. 1887), Pontus (b. 1888), Lisbeth (b. 1891), Brita (b. 1893), Mats (b. 1894), Kersti (b. 1896) and Esbjörn (b. 1900). His family became Larsson's favourite models. Many of the interiors depicted were the work of Karin Larsson, who also worked as an interior designer.

In 1888 the young family was given a small house named Little Hyttnäs at Sundborn just outside Falun in Dalarna by Karin's father Adolf Bergöö (1828–1890). Carl and Karin decorated and furnished this house according to their particular artistic taste and also for the needs of the growing family. Through his paintings and books, Little Hyttnäs has become one of the most famous artist's homes in the world, transmitting the artistic taste of its creators and making it a major line in Swedish interior design. The descendants of Carl and Karin Larsson now own this house, now known as Carl Larsson-gården, and keep it open for tourists each summer from May until October.

In his later years he suffered from bouts of depression. While working on Midvinterblot (1915), a large decoration for the vestibule of the Nationalmuseum, Larsson experienced the onset of an eye problem and a worsening of his frequent headaches. After suffering a mild stroke in January 1919, he spent his remaining time completing his memoirs. He died later that month in Falun and was buried in the cemetery of Sundborn Church (Sundborns kyrka).

Paintings

Larsson's popularity increased considerably with the development of colour reproduction technology in the 1890s, when the Swedish publisher Bonnier published books written and illustrated by Larsson and containing full colour reproductions of his watercolours, titled A Home. However, the print runs of these rather expensive albums did not come close to that produced in 1909 by the German publisher Karl Robert Langewiesche. Langewiesche's choice of watercolours, drawings and text by Carl Larsson, titled Das Haus in der Sonne (Königstein, Verlag Karl Robert Langewiesche. 1909), immediately became one of the German publishing industry's best-sellers of the year—40,000 copies sold in three months, and more than 40 print runs have been produced up to 2001. Carl and Karin Larsson declared themselves overwhelmed by such success.

Carl Larsson considered his monumental works, such as his frescos in schools, museums and other public buildings, to be his most important works. His last monumental work, Midvinterblot (Midwinter Sacrifice), a 6-by-14-metre (20 ft × 46 ft) oil painting completed in 1915, had been commissioned for a wall in the National Museum in Stockholm (which already had several of his frescos adorning its walls). However, upon completion, it was rejected by the board of the museum. The fresco depicts the blót of King Domalde at the Temple of Uppsala. Decades later, the painting was purchased and placed in the National Museum.

Midvinterblot

In his memoirs Jag – published after Larsson's death – he declared his bitterness and disappointment over this rejection of the painting he himself considered to be his greatest achievement:

"The fate of Midvinterblot broke me! This I admit with a dark anger. And still, it was probably the best thing that could have happened, because my intuition tells me – once again! – that this painting, with all its weaknesses, will one day, when I'm gone, be honoured with a far better placement." Larsson admitted, however, in the same memoirs that the pictures of his family and home "became the most immediate and lasting part of my life's work. For these pictures are of course a very genuine expression of my personality, of my deepest feelings, of all my limitless love for my wife and children."

Fights between different schools of Swedish artists caused the "Midvinterblot" controversy to continue for many years. In 1987 the museum was even offered the monumental painting for free, provided it would adorn the empty wall for which it had been intended, but the museum declined the offer, so the painting was sold to the Japanese collector Hiroshi Ishizuka. In 1992, he agreed to lend it to the museum for its major Carl Larsson exhibition, where it was hung in the intended place. Public appreciation changed the "experts'" view of the painting, and with the help of private donations the museum was able to buy it from Ishizuka in 1997 and permanently display it in the location for which it was intended.

Carl Olof Larsson war ein schwedischer Künstler.

Seine Gemälde, Aquarelle und Zeichnungen zeigen überwiegend das Leben seiner Familie (gemeinsam mit Frau Karin hatte Larsson acht Kinder) in und um das Wohnhaus in Sundborn, Schweden. Carl und Karin gelten als Begründer des heute als „typisch schwedisch“ geltenden Wohnstils, dessen wesentliche Elemente Helligkeit, Farbigkeit und lebendig-fröhliche Funktionalität sind. Das Haus ist heute ein Museum. In Deutschland wurde Larsson ab 1909 berühmt durch sein Buch Das Haus in der Sonne.

Leben und Werk

Carl Larsson wuchs in armen Verhältnissen auf. Als er 13 Jahre alt war, ermunterte ihn sein Lehrer zu einem Studium an der Königlichen Kunstakademie in Stockholm. Für die Bezahlung des Studiums war er gezwungen, nebenbei zu arbeiten. So war er zum Beispiel als Retuscheur für einen Fotografen tätig. Nachdem ihm 1876 eine königliche Medaille verliehen worden war, ging es ihm finanziell etwas besser.

Im Jahre 1877 konnte Larsson seine erste Reise nach Paris antreten. Seine dritte Frankreich-Reise führte 1882 in die Künstlerkolonie Grez-sur-Loing nahe Fontainebleau, wo er zahlreiche Aquarelle der umliegenden Natur anfertigte. Hier lernte er auch Karin Bergöö kennen, die wenig später seine Frau wurde. Das Paar kehrte für die Hochzeit nach Schweden zurück. „Dies war ein Wendepunkt in Larssons Leben. In Grez, Larsson malte einige der wichtigsten seiner Werke, jetzt aber in Wasserfarben, und sehr unterschiedlich zu der Ölfarbentechnik die er vorher benutzte“, heißt es in dem von Michael Snodin und Elisabeth Stavenow-Hidemark herausgegebenen Buch Carl und Karin Larsson – Ihr Leben und ihre Kunst ….

Zwischen 1885 und 1888 malte Larsson hauptsächlich Ansichten von Stockholm. Er schloss sich der Künstlergruppe Opponenterna an, die bei der Kunstakademie eine Reform der Kunstausbildung forderte. Diese Forderungen wurden jedoch abgewiesen. 1886 wurde Larsson zusätzlich Vorsteher einer Kunstschule in Göteborg.

1888 bekam die Familie ein kleines Haus nahe Sundborn von Larssons Schwiegereltern geschenkt. Das Haus wurde nach und nach handwerklich wie künstlerisch von Carl und Karin ausgebaut, ausgeschmückt und erweitert und wurde unter dem Namen „Lilla Hyttnäs“ (etwa: kleine Hütte) bekannt. Das Haus wurde künstlerischer Mittelpunkt Larssons, die sieben Kinder des Ehepaares (ein achtes starb kurz nach der Geburt) wurden hier großgezogen und, in einzelnen Werken zusammen mit der Dorfgemeinschaft, auf zahlreichen für Larsson typischen Ölgemälden und Aquarellen verewigt. Das Haus ist bis heute als Familienmuseum originalgetreu erhalten und dient noch immer als Treffpunkt der Familie.

Nach einem weiteren Aufenthalt in Paris, wo unter anderem das Triptychon Rokoko-Renässans-Nutida Konst entstand, wurde er vom Nationalmuseum in Stockholm mit der Ausgestaltung der Innenwände dieses Gebäudes beauftragt. Ab 1896 malte er sechs Wände al fresco, wobei unter anderem die Bilder Gustav Wasas Einzug in Stockholm am Mittsommerabend 1523 und Landgang von Gustav Adolf in Deutschland entstanden. 1896 erhielt er auf der Internationalen Kunstausstellung in Berlin eine kleine Goldmedaille.

Andere Werke von Carl Larsson befinden sich in Stockholm in der Königlichen Oper und im Königlichen Dramatischen Theater (Dramaten) sowie in Göteborg im Hvitfeldtska Gymnasium. Ein weiteres Bild (Midvinterblot) wurde zu Lebzeiten Larssons abgelehnt; stark verärgert stellte er das Werk trotzdem fertig. Erst 1997 kam es nach zahlreichen Umwegen an die von Larsson vorgesehene Stelle im Nationalmuseum.

Haus und Familie wurden in dem Album Ett hem (Zuhause) von 1899 berühmt. Die Sammlung Das Haus in der Sonne von 1909 steigerte die Bekanntheit in Deutschland. Larssons Memoiren mit dem Titel Jag (Ich), die er kurz vor seinem Tod 1919 fertigstellte, wurden erst 1931 publiziert.

Bereits zu Lebzeiten Larssons gab es einige überaus erfolgreiche Ausstellungen und Wettbewerbsbeiträge in Deutschland, darunter in Berlin und München. Die bisher größte Ausstellung in Deutschland fand zum Jahreswechsel 2005/2006 in der Kunsthalle der Hypo-Kulturstiftung in München statt.

Carl Larsson fue un pintor y diseñador de interiores sueco. Considerado una celebridad en su país natal, destacaba en la pintura acuarelista y el diseño.

Biografía

Su infancia fue un continuo ir y venir rodeado de miseria: sus padres carecían de ingresos económicos y apenas podían mantener a Carl y a su único hermano, Johan. De hecho, Carl tuvo que acudir a una escuela para pobres, la posterior escuela primaria de Ladugårdsland. El cólera, la enfermedad, la vida en los barrios bajos y la suciedad eran constantes en el entorno del joven Larsson.

Por suerte, en 1866 tuvo la oportunidad de ir a la Academia de Arte de Estocolmo; en este curso preparatorio obtuvo hasta 12 medallas por su calidad como dibujante, pudiendo así optar a un curso de dibujo antiguo. En 1871, simultaneando sus estudios en la Academia, trabaja en el estudio fotográfico de los hermanos Roesler, y como dibujante en la revista humorística Kasper.

Durante de la década de los setenta del siglo XIX, estuvo realizando numerosas ilustraciones para libros; sin embargo, alrededor de 1877, tras viajar a París por primera vez, se ve sumido en la pobreza e incluso piensa en el suicidio.[cita requerida]

En 1882, al trasladarse a la colonia de artistas en Grez-sur-Loing, a 70 km de París, conoce a la que será su musa y gran apoyo moral para el resto de su vida, la también artista sueca Karin Bergöö.​ Después de conocerla y casarse con ella, comienza a recibir encargos, como el de decorar el techo y las lunetas del palacio Bolinder, en Blasieholmshammen; además, realiza varios viajes que ayudan a conformar su talante artístico, visitando sucesivamente Suecia, Italia y Londres.

En 1888 el padre de Karin les regala Lilla Hyttnäs, una casa en Sundborn, hoy casa-museo de Larsson, la cual reflejó innumerables veces en sus acuarelas, como símbolo de la felicidad familiar y de la prosperidad, premio a su infancia y adolescencia miserable y empobrecida. En 1899, Larsson publicaría el libro Ett Hem (Un hogar) con 24 acuarelas basadas en la vida de su familia en la casa y su jardín. Fue muy popular desde su misma publicación, convertiría en una de los libros de más ventas en la historia de Suecia.

El estilo de Carl Larsson, que bebe del realismo de Barbizon, de la tarjeta postal y del Modernismo a partes iguales, cautivó a la época por la ternura que evocan sus numerosísimas ilustraciones donde representaba a su esposa y a los siete hijos que tuvo con ella: Suzanne, Ulf, Pontus, Lisbeth, Brita, Mats – que falleció con dos meses de edad, en 18951​– Kersti y Esbjörn, nacido en 1900. Estos niños llegaron a ser tan populares que casi fueron tomados como personajes con identidad propia del arte de entonces.

Su principal objetivo como artista era representar el "lado amable de la vida", después de toda una época de penurias: escenas cotidianas, cargadas de ternura y calidez, de su esposa con sus hijos, los niños jugando, los veranos en la playa, interiores del hogar, etc. El personal estilo de decoración de Karin y de Larsson dio como fruto una manera completamente moderna de acondicionar y estructurar una casa, de forma que fueron considerados verdaderos "diseñadores" de interiores, adelantados a su tiempo: colores cálidos, interiores plenos de luz, vajillas sencillas y demás detalles contrastaban con el estilo oscuro, recargado y victoriano de otros hogares de la misma época.

Controversia

A partir de 1896, Larsson realizó una serie de frescos para el Museo Nacional de Estocolmo. Sin embargo, en 1911, un comité del museo rechazó los esbozos de lo que Larsson consideraba su obra maestra,​ Midvinterblot (Sacrificio en pleno invierno), de 6.4 x 13.6 metros.3​ En sus memorias póstumas, Jag (1931) Larsson escribió:

¡El destino del Midvinterblot me destrozó! Lo confieso con rabia contenida. Sin embargo, era para mejor —me lo dice mi intuición ahora, una vez más— ya que, algún día, esta obra, con todos sus puntos débiles, será honrada con una ubicación mucho mejor cuando yo ya no esté.

Aunque la obra fue expuesta durante un periodo de prueba, no exento de controversia, al final fue rechazado definitivamente y, tras la muerte de Larsson en 1919, fue trasladada a Lund. En 1983-84, fue restaurada y expuesta en el Museo de Historia de Suecia, en Estocolmo, hasta su compra por un tratante quien lo ofreció al Museo Nacional. Al no aceptarla, fue subastada y adquirido por un coleccionista japonés, quien lo prestó al Museo Nacional para la exhibición dedicada a Larsson en 1992. Finalmente, fue comprada en 1997 por el Museo Nacional, donde se exhibe desde entonces.

Carl Olof Larsson oli ruotsalainen kuvataiteilija. Hänet tunnetaan ennen kaikkea värikkäistä kotia ja perhettä kuvaavista akvarelleistaan. Larsson on koristellut myös monia Tukholman julkisista rakennuksista freskoin ja seinämaalauksin.

Elämä ja ura

Varhaisvuodet

Larsson kasvoi köyhässä kodissa Tukholman vanhassakaupungissa. Lapsuutta leimasivat vaikea isäsuhde ja epävarmuus. 13-vuotiaana Larsson pyrki opettajansa kehotuksesta taideakatemiaan, jossa hän opiskeli vuodesta 1869 vuoteen 1876 saakka. Rahoittaakseen opintojaan Larsson joutui samanaikaisesti työskentelemään valokuvien retusoijana, graafikkona ja kuvittajana. Hän kuvitti esimerkiksi H.C. Andersenin satuja (1875–1876) ja Topeliuksen Välskärin kertomuksia. Vielä myöhemminkin uran lähdettyä jo käyntiin Larsson teki kuvituksia, muun muassa Viktor Rydbergin Singoallaan (1894).

Vuonna 1877 Larsson muutti vuodeksi Pariisiin, jossa ei kuitenkaan saavuttanut menestystä. Hän palasi pettyneenä Tukholmaan ja teki parin vuoden ajan kuvitustöitä. Vuonna 1880 Larsson lähti takaisin Ranskaan ja alkoi maalata. Kotipaikaksi valikoitui pieni taiteilijakylä Grèz-sur-Loing Pariisin lähettyviltä, jossa Larsson tapasi myös tulevan vaimonsa, taiteilija Karin Bergöön.

Vaikka Larssonin lapsuus oli onneton ja mieli masennukseen taipuvainen, pyrki hän korostamaan taiteessaan valoisuutta, kepeyttä ja iloisuutta. Ranskassa Larsson siirtyi öljymaalauksista akvarelleihin ja kehitti tunnusomaisen runsaan ja piirustuksellisen tyylinsä.

Grèz-sur-Loing ja avioituminen

Grèz oli rauhallinen asuinpaikka, jossa Larssonin oli helppoa löytää maalausaiheita; puutarhat, kukat ja hedelmäpuut, uimarannat, talot verantoineen ja köynnöskehikkoineen, vanhat huvimajat ja laiturit, vesistöt pienine vesiputouksineen, puukenkäiset miehet ja auringonvalossa kylpevät nuoret naiset innoittivat taiteilijaa. Akvarellitekniikalla saavutettu keveys ja hienostunut värienkäyttö laitettiin pian merkille Ranskassa.

Vuonna 1883 Larsson avioitui Bergöön kanssa. Pari sai kahdeksan lasta, ja perheestä tulikin pian keskeisin aihe Larssonin teoksille. Perhe-elämä innoitti maalaamaan intiimejä muotokuvia, joiden joukossa ovat muun muassa Bruden (1883) ja Lilla Suzanne (1885).

Vuodesta 1885 vuoteen 1888 asti Carl Larsson oleskeli Ruotsissa ja maalasi tunnelmakuvia eteläisestä Tukholmasta. 1886 hän otti vastaan johtajanpaikan taidekorkeakoulussa Göteborgissa ja toimi virassa vuoteen 1891 saakka. Hänen taiteellinen identiteettinsä oli monimuotoisen työtaustan johdosta kuitenkin yhä hajanainen. Suuret freskot ja seinämaalaukset olivat viehättäneet Larssonia jo lapsesta saakka, ja hän tiesi haluavansa työskennellä monumentaalitaiteenkin parissa.

Koristemaalaus

Vuonna 1888 Larsson sai tehtäväkseen koristella Fürstenbergin salongin portaikon Göteborgissa. Hän halusi kuvata työssään kolmea eri taiteen aikakautta: renessanssia, rokokoota ja modernismia. Larsson viimeisteli triptyykkinsä Pariisissa, ja valmis työ asetettiin esille myös vuoden 1889 maailmannäyttelyssä. Palattuaan Göteborgiin Larsson sai tehtäväkseen koristella tyttökoulun porraskäytävän. Työssään hän päätyi kuvaamaan ruotsalaista naista eri aikakausilla, mikä jätti tilaa herkkyydelle ja mielikuvituksen käytölle.

Vuonna 1891 Larsson asettui jälleen asumaan Tukholmaan. Ruotsin kansallismuseon porraskäytävät saivat seinämaalauksensa Larssonilta 1896. Maalauksissaan Larsson kuvaa Ruotsin historiaan liittyviä tapahtumia. Myöhemmin hän sai tehtäväkseen koristella myös Tukholman oopperatalon seinä- ja kattomaalauksin.

Larsson piti seinämaalauksia tärkeimpinä teoksinaan. Hänen viimeinen seinämaalauksensa on Keskitalven yö (Midvinterblot, 1915), jossa Larsson kuvaa Ruotsin kuninkaan uhrikuolemaa. Hän tarkoitti teoksen asetettavaksi kansallismuseon seinälle, vastapäätä maalaamaansa Gustav Vasas intåg i Stockholm 1523 -teosta (1915), joka kuvaa Kustaa Vaasan saapumista Tukholmaan. Keskitalven yö sai kuitenkin paljon kritiikkiä, ja vasta 1990-luvulla se päätyi Larssonin tarkoittamalle paikalle.

Sundborn ja perhe-elämä

Larsson oli ennen kaikkea perhe-elämän ja kodin kuvaaja. Ensimmäiset perhettä kuvaavat akvarellit syntyivät jo Grézissä vietettyinä vuosina.

Vuonna 1888 Larssonin perhe sai lahjaksi Karinin vanhemmilta Taalainmaan Sundbornissa sijaitsevan Lilla Hyttnäs-nimisen tilan, joka toimi monen vuoden ajan perheen kesäasuntona. Puutalo remontoitiin perusteellisesti, ja vuonna 1901 Larsson muutti perheineen pysyvästi Sundborniin. Valoisa ateljeekoti oli suuri innoittaja Larssonille. Sundbornissa maalatut tuokiokuvat levisivät maailmalle albumeina, joissa Larsson kertoo perheensä kotielämästä kuvin ja sanoin; muun muassa kirjat Minun perheeni (De mina, 1895), Kotona (Ett hem, 1899) ja 'Maalla' (Spadarfvet, 1906) tekivät Larssonin ja Lilla Hyttnäsin tunnetuiksi myös Ruotsin rajojen ulkopuolella.

Muun maalaustyön ohella Larsson oli ahkera etsaaja ja muotokuvamaalari. Hän maalasi muotokuvat muun muassa Selma Lagerlöfistä, Oscar Levertinistä ja August Strindbergistä.

Carl Larsson kuoli 65-vuotiaana vuonna 1919.

Jälkimaine ja perintö

Kun Karin kuoli vuonna 1928, perheen lapset päättivät säilyttää Sundbornin kodin alkuperäisasussaan. He perustivat Carl ja Karin Larssonin sukuseuran hallitakseen kotimuseoksi muutettua Carl Larsson-gårdenia.

Larssoneiden vaikutus pohjoismaiseen koti- ja perheideaaliin oli suuri. He olivat myös nykyaikaisen, käytännönläheisen kodinsisustusideaalin edelläkävijöitä. Larssoneiden koti poikkesi ajalle tyypillisistä raskailla huonekaluilla ja tummilla sävyillä sisustetuista porvariskodeista. He muokkasivat huonekaluja mieleisekseen, sekoittivat eri tyylejä ja rikkoivat sisä- ja ulkotilan välistä rajaa. Tärkeänä osana sisustusta olivat Karinin suunnittelemat modernit tekstiilit.

Larssonin töitä on esillä useissa eri museoissa, mm. Firenzen Uffizi-galleriassa, Kööpenhaminan kansallisgalleriassa, Berliinin vanhassa kansallisgalleriassa, Pariisin Musée du Luxembourgissa, Tukholman Thielska galleriet -museossa ja kansallismuseossa sekä Göteborgin ja Malmön taidemuseoissa. Lisäksi hänen töitään on Bonnierin muotokuvakokoelmassa.

Suomessa Carl Larssonin ensimmäinen suurnäyttely järjestettiin 1913. Vuonna 1981 Larssonin töitä oli esillä Amos Andersonin taidemuseossa ja vuonna 2012 Ateneumissa sekä Turun taidemuseossa.

Carl Larssons väg Södra Ängbyn kaupunginosassa Tukholmassa on nimetty Larssonin mukaan.

Norwegian Air Shuttle on maalauttanut Larssonin kuvan yhden Boeing 737-800 -koneensa pyrstöön.

קארל לארסון

תחילת דרכו

לארסון נולד ב"גמלה סטן", העיר העתיקה בסטוקהולם. הוריו היו עניים מאוד וילדותו הייתה אומללה. בגיל 13 מורהו בבית הספר לילדי עניים דחק בו להגיש מועמדות לבית הספר של האקדמיה השוודית המלכותית לאמנויות והוא התקבל. בשנותיו הראשונות שם חש לארסון נחות חברתית, מבולבל וביישן. ב-1869, בגיל 16, קודם ל"בית הספר העתיק" של אותה אקדמיה. שם רכש ביטחון עצמי ואף הפך לאישיות מרכזית בחיי החברה של בית הספר.

לאחר מספר שנים בהן עבד כמאייר ספרים, כתבי עת ועיתונים עבר לארסון לפריז, שם בילה מספר שנים מתסכלות נוספות כאמן העובד קשה למחייתו ואינו זוכה להצלחה.

משפחה ובית

ב-1882, בהיותו במושבת אמנים סקנדינבית בגרז-סיר-לואן בסמוך לפריז, הוא פגש את האמנית קארין ברגה (1859–1928), ועד מהרה הם נישאו. בדיעבד, הייתה זו נקודת מפנה בחייו של לארסון. בגרז צייר לארסון כמה מעבודותיו החשובות ביותר. ציוריו מתקופה זו נעשו בצבעי מים והיו שונים מאוד מציורי צבעי השמן שצייר בעבר.

לקארל וקארין לארסון נולדו שמונה ילדים, ובני משפחתו היו לדוגמנים המועדפים עליו. שמונת הילדים היו סוזאנה (1884), אוּלף (1887, נפטר בגיל 18), פונטוס (1888), ליסבת (1891), בריטה (1893), מאטס (1894, נפטר בגיל חודשיים), קרסטי (1896) ואסביירן (1900).

ב-1888 אדולף ברגה, אביה של קארין, העניק למשפחה הצעירה בית שנקרא "היטנס הקטן" בכפר סונדבורן. קארל וקארין עיצבו וריהטו את הבית בהתאם לטעמם האמנותי הייחודי ועל פי צורכי המשפחה המתרחבת. באמצעות ציוריו וספריו של לארסון הפך הבית הזה לאחד מבתי האמנים המפורסמים בעולם. הבית נמצא כיום בבעלות יורשיהם של קארל וקארין לארסון והוא פתוח לתיירים בחודשי הקיץ, בין מאי לאוקטובר.

הפופולריות של לארסון גדלה במידה ניכרת עם התפתחותה של טכנולוגיית הרפרודוקציה בצבע בשנות ה-90 של המאה ה-19, כאשר יצאו לאור בהוצאת "בונייה" השוודית ספרים כתובים ומאוירים על ידי לארסון שהכילו העתקים בצבע מלא של ציורי צבעי המים שלו, ביניהם הספר "בית". למרות זאת, מספר המהדורות של האלבומים היקרים יחסית הללו לא התקרב כלל לזה של הספר "הבית בשמש", שיצא לאור ב-1909 בידי המוציא לאור הגרמני קרל רוברט לאנגווישה (1874–1931). הספר שכלל ציורי צבעי מים, רישומים וטקסט מאת קארל לארסון הפך מיד לאחד מרבי המכר של תעשיית ההוצאה לאור הגרמנית של אותה שנה - 40,000 עותקים נמכרו תוך שלושה חודשים ויותר מ-40 מהדורות הודפסו עד 2001. קארל וקארין לארסון הכריזו כי הם המומים מהצלחה זו.

לארסון צייר גם כמה סדרות של סיפורים מצוירים בהמשכים, והפך בכך לאחד מציירי הקומיקס השוודים הראשונים.

Midvinterblot ("קורבן אמצע החורף")

קארל לארסון החשיב את עבודותיו המונומנטליות - ציורי הפרסקו שלו בבתי ספר, מוזיאונים ובניינים ציבוריים אחרים, כעבודות החשובות ביותר שלו. עבודתו המונומנטלית האחרונה, "Midvinterblot" ("קורבן אמצע החורף"), ציור בצבעי שמן בגודל 6x14 מטרים שהשלים ב-1915, הוזמן עבור קיר במוזיאון הלאומי של שוודיה בסטוקהולם (אשר קירותיו עוטרו כבר בכמה ציורי פרסקו של לארסון), אך נדחה לקראת השלמתו על ידי מועצת המוזיאון. הפרסקו מתאר את הקרבתו של המלך המיתולוגי דומלדה במקדש אופסלה.

באוטוביוגרפיה שלו "Jag" ("אני"), שפורסמה לאחר מותו, הצהיר לארסון על מרירותו ואכזבתו בשל דחייה זו, של היצירה שהחשיב כגדולה בהשגיו:

"גורלו של "Midvinterblot" שבר אותי! אני מודה בכך בזעם עמוק. ועדיין, היה זה כנראה הדבר הטוב ביותר שיכל לקרות, כיוון שהאינטואיציה שלי אומרת לי - שוב! - שציור זה, על כל חסרונותיו, יכובד בעתיד, לאחר לכתי, במיקום טוב הרבה יותר."

מאידך הודה לארסון, באותה אוטוביוגרפיה, כי ציורי משפחתו ובית המשפחה:

"הפכו לחלק הנגיש והמתמשך ביותר של עבודת חיי. כיוון שציורים אלו הם לבטח ביטוי אותנטי של אישיותי, של רגשותי העמוקים ביותר, ושל כל אהבתי חסרת הגבולות לאשתי ולילדיי."

פולמוס ה"Midvinterblot" נמשך עוד שנים רבות בשל מאבקים בין אסכולות שונות של אמנים שוודים. ב-1987 הפרסקו אף הוצע למוזיאון בחינם, בתנאי שיעטר את הקיר הריק לו יועד, אך המוזיאון דחה את ההצעה והציור נמכר לאספן היפני הירושי אישיזוקה. ב-1992 הסכים האספן להשאיל אותו למוזיאון עבור תערוכה של ציורי קארל לארסון, במסגרתה הציור נתלה במקום המיועד. אהדת הציבור שינתה את תפיסתם של המומחים לגביו, ובעזרת תרומות פרטיות התאפשר למוזיאון לקנות את הציור מהירושי אישיזוקה ב-1997 ולהציגו תמידית במקום בו אמור היה להיות מוצג מלכתחילה.

Карл Улоф Ларссон (швед. Carl Olof Larsson; 28 мая 1853 — 22 января 1919) — шведский художник, известный своими многочисленными полотнами, фресками и акварелями и считающийся одним из самых почитаемых шведских живописцев. Своей наиболее значимой работой художник считал картину «Зимняя жертва» (швед. Midvinterblot), которая сейчас хранится в Национальном музее Швеции.

Биография

Детство

Ларссон родился 28 мая 1853 года в Стокгольме в районе Гамла стан (Старый город). Его родители жили крайне бедно, и его детство вряд ли можно было назвать счастливым.

Рената Пьюводжел в своей книге «Ларссон» описывает детские годы Карла: «Когда он был еще совсем ребенком, его мать вместе с ним и его братом Юханом оказалась на улице. Семья много переезжала». Как правило, в одном доме жили одновременно три семьи; «нищета, грязь и порок процветали там, бурля и тлея, пожирая и разлагая тела и души. Унылая и тягостная атмосфера, царившая в доме, была самой благоприятной средой для холеры», — вот как сам художник вспоминает о своем детстве в автобиографическом романе «Я» (швед. Jag).

Мать Ларссона была прачкой, а отец - простым рабочим. Жестокий и вспыльчивый, он, напившись, часто срывал гнев на сыне. После очередной попойки он заявил: «Я проклинаю тот день, когда ты родился». Тяжелые воспоминания об этом остались у Ларссона на всю жизнь.

Молодость и первый успех

Талант 13-летнего Карла заметил его учитель в школе для бедных. По совету учителя Ларссон подал заявление на поступление в школу при шведской Королевской академии искусств и был принят. В первые годы своего обучения в школе он чувствовал себя там человеком второго сорта, был робок и застенчив. В 1869 году, в возрасте шестнадцати лет, он поступил в «античную школу» при той же академии. Там Ларссон стал более уверенным в себе, и даже приобрел большую известность среди студентов. Свою первую награду Карл получил за рисунок в жанре «ню». Помимо этого, Ларссон работал в качестве художника-карикатуриста в юмористической газете Каспер (швед. Kasper) и иллюстратора в газете Новая иллюстрированная газета (швед. Ny Illustrerad Tidning). Он зарабатывал достаточно, чтобы финансово помогать родителям.

Переезд во Францию

В 1877 году, после нескольких лет работы иллюстратором, Ларссон переезжает в Париж, где ему, однако, несмотря на упорство и стремление, не удается добиться успеха. Не заинтересовало его и популярное тогда во Франции направление импрессионизма. Наоборот, вместе с другими шведскими художниками, он полностью отвергает идею перемен.

Проведя два лета в Барбизоне, где жили тогда многие художники-пейзажисты, в 1882 году Ларссон вместе со своими коллегами из Швеции обосновался в Гре-сюр-Луэн, небольшом городке в пригороде Парижа. Именно там он и повстречал Карин Бергее, которая вскоре стала его женой. Эта встреча стала поворотным моментом в жизни художника. Там, в Гре-сюр-Луэн, Ларссон написал несколько своих наиболее значимых работ, выполненных уже в технике акварели и очень отличавшихся от его прошлых полотен маслом.

Семья

У Карла и Карин было восемь детей (Сюзанна (1884), Ульф (1887, умер в 18 лет), Понтус (1888), Лисбет (1891), Брита (1893), Матс (1894, умер в возрасте 2 месяцев), Черстин (Чешти) (1896) и Эсбьорн (1900)), и именно жизнь своей семьи Ларссон чаще всего запечатлевает на своих полотнах. Многие интерьеры, изображенные в его картинах, были нарисованы его женой, которая также работала в качестве дизайнера интерьера.

В 1888 семья получила в подарок от родителей супруги маленький дом в окрестностях Сундборна, к северу от Стокгольма. Идиллическая жизнь в собственном доме в окружении жены и детей становится источником вдохновения для художника. На своих полотнах он изображает жизнь своей семьи. Эти работы становятся выражением внутреннего мира и творческой манеры художника.

Последние годы жизни

В последние годы своей жизни художник страдал от приступов депрессии. Во время работы над большим полотном «Зимняя жертва» для вестибюля Национального музея у Ларссона возникли проблемы со зрением, что привело к усилению и без того частых головных болей. Перенеся в январе 1919 года инсульт, он посвятил оставшееся время написанию мемуаров. Умер он 22 января 1919 года в Фалуне.

Творчество

Благодаря книгам и картинам Ларрсона и его жены, дом супругов, который они назвали «Лилла Хюттнес», стал популярным местом среди туристов из разных стран, а интерьер дома, являющийся выражением художественного вкуса его хозяев, стал крайне популярным в Швеции. Сейчас дом принадлежит потомкам Карла и Карин и открыт для посетителей с мая по октябрь.

Популярность художника значительно возросла в 1890-х годах с развитием технологий цветопередачи, когда шведское издательство Бонье выпустило книгу Ларссона под названием «Дом», с полноцветными репродукциями его акварелей. Однако, даже это достижение не могло сравнится с успехом 1909 года, когда немецкий издатель Карл Роберт Langewiesche (1874—1931) издал книгу акварелей, рисунков и рассказов Карла Ларссона под названием «Дом под солнцем», которая сразу стала бестселлером — в течение трех месяцев со старта продаж было продано 40 000 экземпляров, а до 2001 года книга переиздавалась более 40 раз. Ларссоны были поражены таким успехом.

Самыми значимыми своими работами Карл Ларссон считал монументальные полотна и фрески для школ, музеев и других общественных зданий. Его последнее творение, картина маслом «Зимняя жертва» (6 метров × 14 метров) выполнялась по заказу Национального музея в Стокгольме (стены которого уже украшали несколько работ Ларссона) и была завершена в 1915 году. Однако, когда картина уже была готова, совет музея отклонил заказ. На фреске изображена жертва короля Домальда в храме в Уппсале. Десятилетия спустя картина была приобретена музеем.

Наследие художника

В своих мемуарах, опубликованных уже после смерти художника, Ларссон пишет о том разочаровании, которое его постигло, когда отвергли лучшее его творение: «Я с тяжелым сердцем признаю, что это меня сломило! И все же, вероятно, так и должно было произойти, потому что интуиция в очередной раз мне подсказывает, что эта картина, со всеми ее недостатками, в один прекрасный день, когда меня уже не станет, будет удостоена куда более достойного места.»

Полемика между шведскими художниками различных направлений относительно «Зимней жертвы» не прекращалась много лет. В 1987 году картина была даже предложена музею бесплатно, при условии, что она займет пустую стену, для которой она и писалась, однако музей отклонил предложение и картину купил японский коллекционер Хироши Ишизука. В 1992 году он согласился предоставить ее музею на время проведения выставки, посвященной творчеству Карла Ларссона, где она была размещена в намеченном месте. Высокая оценка публики заставила «экспертов» пересмотреть свое мнение об этой картине, и в 1997 году при помощи частных пожертвований музею удалось выкупить картину у Ишизуки. Теперь она демонстрируется на том месте, для которого и была написана.

Swedish painter.

• http://sv.wikipedia.org/wiki/Carl_Larsson
• http://www.nad.riksarkivet.se/sbl/Presentation.aspx?id=11035

https://en.wikipedia.org/wiki/Carl_Larsson