Kasteel Heumen en de heren van Heumen

• * https://mijngelderland.nl/inhoud/verhalen/kasteel-heumen-1355-heden Hoewel het oude "Kasteel Heumen" afgebeeld staat, was het voordat de jonge 23 jarige jurist mr. Cornelis Hendrik Craan de heerlijkheid Heumen aankocht, al verbouwd van Burcht tot voornaam Landhuis. Cornelis H. en later zijn broer Jacobus hebben een nieuw kasteel gebouwd met resten (1790 sloop) van het oude kasteel welke door de beschietingen in de Tachtjarige oorlog behoorlijk was gehavend,, maar welke nog wel door de vorige eigenaar ""Steenhuis" was verbouwd en bewoond geweest
• Wikipedia vermeldt dat ze een nieuw kasteel bouwden. Citaat " Het kasteel heeft veel strijd gekend met name tijdens de Tachtigjarige Oorlog toen het aan Staatse zijde stond. Er werden diverse pogingen ondernomen het kasteel in te nemen. In het jaar 1585 werd zij door Spaanse troepen grotendeels verwoest. Tussen 16 en 18 december van dat jaar werd het kasteel onophoudelijk beschoten met zeven zware kanonnen. In 1660 was de ruïne bezit van Baron van Steenhuis die er nog een tijd woonde. Uiteindelijk kocht de familie Craan in 1769 de ruïne. Zij sloopten de ruïne in 1790, en bouwden een nieuw kasteel op deze plek. Dit huis werd uiteindelijk ook weer gesloopt in het jaar 1809. In deze tijd waren er nog enkele restanten zichtbaar van muren, en een half ingegroeide gracht."
• Een andere bron zegt dat ze het oude kasteel in 1809 sloopten en de materialen voor het nieuwe kasteel gebruikten https://www.absolutefacts.nl/kastelen/data/kasteel-heumen.htm

Levensloop

Cornelis Hendrik Craan, zoon van Jacobus Johannes Craan wordt geboren in 1768 in Batavia en is gedoopt in de Portugese kerk aldaar. Doopgetuigen zijn directeur-generaal Hendrik Breton (later voogd van de dopeling) en zijn echtgenote Sara Maria van Oordt. Sara is, net als Cornelis Hendrik, een kleinkind van de wettelijke oma Elisabeth Sigismund, uit diens eerste huwelijk met Francois Poulle. Cornelis Hendrik Craan is in zijn tienerjaren maar wellicht al eerder met zijn broers naar Nederland gekomen. Volgens het testament van zijn vader moeten hij en zijn broers in Europa worden opgevoed en mogen niet voor zijn meerderjarigheid naar Indië terugkeren, hetgeen ze alle drie nooit meer zullen doen. Na het overlijden van hun vader in 1780 in Batavia worden Cornelis en zijn broers onder voogdij geplaatst van Paulus Gevers Deynoot. Cornelis Hendrik zal tweemaal trouwen en bij iedere vrouw één dochter verwekken. Hij overlijdt jong op 30-jarige leeftijd in 1798. Maus von Köhler nr. 1 (Catharina)

Handtekeningen van Cornelis Hendrik Craan en Catharina Theresia Maus van Köhler op de acte waarin hun huwelijkse voorwaarden worden vastgelegd. Cornelis Hendrik Craan trouwt in 1786 op18-jarige leeftijd met de 14 jaar oudere Catharina Theresia Maus von Köhler in Utrecht. Catharina is weduwe van Andreas Bernardus de Bons en al tweemaal moeder. Paulus Gevers Deynoot legt in 1786 bij notaris M.M. van der Loeff te Rotterdam vast; de voorwaarden onder welke zyn pupil Cornelis Hendrik Craan zal trouwen met Catharina Theresia Maus van Köhler weduwe N.N. de Bons. CHECK Wat met de 60.000 gulden? Cornelis Hendrik en Catharina wonen na hun huwelijk eerst in Grave en later in Maastricht, waar vier jaar na haar huwelijk hun enige dochter wordt geboren (1789); Catharina Wilhelmina Theresia Craan. In hetzelfde jaar overlijdt Catharina Theresia Maus von Köhler. Maus von Köhler nr. 2 (Johanna) Vijf jaar na de dood van zijn eerste vrouw Catharina Theresia Maus von Köhler hertrouwt Cornelis Hendrik Craan in 1794 met de 20 jaar jongere zuster van Catharina; Johanna Georgia Maria Theresia Maus von Köhler in Kleef, destijds een hertogdom, nu deel uitmakend van Duitsland. Na twee jaar (1796) wordt hun enig kind en dochter Anna Craan geboren op Heumen, het kasteel dat haar vader in 1791 heeft gekocht;

Aankondiging van de geboorte van Anna Craan op Heumen: bedoeld wordt het kasteel Heumen Twee jaar na de geboorte (1798) sterft ook Cornelis Hendrik; hij wordt maar 30 jaar oud. Zijn broer Jacobus Johannes, burgemeester van Heumen, is betrokken bij de executie van zijn testament en de administratie van zijn effecten. Deze Jacobus Johannes trouwt overigens met de dochter van de eerste vrouw Catharina van zijn broer Cornelis Hendrik; Henriette Theresia de Bons. Ze zijn ongeveer even oud; hij is uit 1771, zij uit 1772. De weduwe Johanna Maus von Köhler hertrouwt 6 jaar later (1804) met Frederik Stork, de 'stadsdoctor' van Zutphen. Johanna is een goede partij voor hem want zij is mede-erfgenaam van het Kasteel te Heumen. Haar dochter Anna Craan zal later (1818) trouwen met Derk Willem Stork, de 10 jaar jongere broer van haar stiefvader.

Het prominente graf van Andreas Joannes Craan (1793-1883) burgemeester van Heumen. Andreas is de zoon van Jacobus Johannes, de broer van Cornelis Hendrik Via het artikel Medische rel in het negentiende-eeuwse Zutphen van J. van der Kluit weten we iets meer van Frederik Stork: En wie was de man, die door Van Lennep terughoudend als "dokter S." werd aangeduid? Volgens de lijst van geneeskundigen, zoals die jaarlijks in het Provinciaal Blad van Gelderland werd vermeld, was er in 1823 maar één "dokter S." en wel de doctor medicinae Frederik Stork. Over hem weten we veel meer. Frederik Stork werd in 1778 in Oldenzaal geboren. Op 26 maart 1799 studeerde hij in Groningen af als doctor medicinae en vestigde zich in Zutphen. Op 25 maart 1802 werd hij benoemd tot stadsmedicinae doctor als opvolger van de in januari van dat jaar overleden stadsmedicus Justinus Tengbergen. Als stadsmedicinae doctor trad hij ook op als behandelend geneesheer voor de patiënten die in het Oude en Nieuwe Gasthuis werden opgenomen. In 1804 trouwde hij met Johanna Georgia Maria Theresia Maus von Köhler, 26 jaar oud, geboren te Vierlingsbeek, weduwe van Cornelis Hendrik Craan. Kennelijk een goede partij, want vier jaar later bleek zij mede-erfgenaam te zijn van het kasteel te Heumen De jonge koper van een kasteel

Kasteel Heumen in 1742 door Cornelis Pronk Even ten zuiden van Nijmegen, in de uiterwaarden dichtbij de Maas en de Maasbrug lag ooit het imposante Kasteel te Heumen. Als Cornelis Hendrik Craan de ruine van dit kasteel koopt (1791) is hij pas 23 en al weduwnaar van zijn eerste vrouw. Hij is meester in de rechten en woont in Maastricht. Na in 1788 een huurhuis in de Tongersestraat te Maastricht te hebben bewoond en een koophuis aan de St.Pieterstraat (1791), verkoopt hij dit huis om het Kasteel te Heumen te kopen, waarmee hij beleend wordt. Hij verbouwt het kasteel, maar kan er maar kort van genieten; 7 jaar na de aanschaf sterft hij. Zijn dochter Anna Craan zal de eerste 13 jaar van haar leven met haar moeder op het kasteel wonen totdat het in 1809 verkocht wordt. Over dat laatste vermeldt staat A.G. Schulte in zijn boek Het Rijk van Nijmegen, Zeist 1982, het volgende (...) In 1809 verkocht de weduwe van Craan het huis c.a. aan haar zwager Jacobus Johannes Craan, diens echtgenote Henriëtte de Bons, hun dochter Jacoba en schoonzoon Jhr. Johan Anthony Boreel de Mauregnault. Van Schevichaven die als plaatselijke predikant de situatie in Heumen goed moet hebben gekend, meldt dat het huis in 1809 is afgebroken en vervangen door een nieuw gebouw. Het is echter de vraag of het hier om een echte nieuwbouw ging, dan wel om een verbouwing. In 1842 woonde de weduwe Craan geb. de Bons op het huis. Waar zij precies woonde is niet duidelijk, op het verbouwde kasteel(restant) of in een van de twee bouwhuizen buiten de huisgracht. De Zinking Ziekte

Overlijdensbericht van Cornelis Hendrik Craan. Hij bezwijkt op 30-jarige leeftijd aan een Zinking Ziekte, na een hevige koorts. Cornelis Hendrik bezwijkt op 30-jarige leeftijd aan een Zinking Ziekte, onder welke term veel aandoeningen schuilgaan die nog niet helemaal begrepen worden. Het ging in het algemeen over Een ziekelijke aandoening, bv. door kouvatten, doordat kwade vochten naar een lichaamsdeel trekken ('zinken'), naar men zei: dat veroorzaakt zinking(s)-koorts. Wat eronder viel varieerde van griep tot zenuwinzinkingen, waar ook de term zinken in voorkomt. Bij Cornelis ging de ziekte gepaard met een hevige Koorts, zodat het vermoedelijk griep is geweest. Berucht zijn influenza-epidemies, zoals de Russische zinkingskoorts die zich in 1782 over Europa verspreidde. Bij ongecompliceerd verloop was de ziekte niet gevaarlijk doch in de door de catarrhale ziekte gepraedisponeerde lichamen werd de grondslag gelegd tot pleuris en rheumatike. Wellicht was Cornelis Hendrik bevattelijk voor griep; hij heeft immers zijn kindstijd doorgebracht in Nederlands-Indië. Misschien lag het aan het kasteel Heumen dat hij verbouwde. Het kan er klam en tochtig zijn geweest; het kasteel had een slotgracht, lag aan de oever van de Maas en werd lange tijd verbouwd . De weduwe Johanna noemt vier kinderen bij het overlijdensbericht van haar man, terwijl ze samen maar één kind hebben; Anna Craan. Dat is even puzzelen maar Johanna heeft blijkbaar de kinderen onder haar hoede genomen van twee eerdere huwelijken van haar omgekomen zus Catharina; twee kinderen uit het huwelijk met de omgekomen Andreas de Bons, en het kind uit het huwelijk van de omgekomen Cornelis Hendrik.

ovl. te Heumen [ge] op 23 jun 1798,

Mr. in de rechten. Heer van Heumen, moest volgens testament van zijn vader in Europa worden opgevoed, tezamen met zijn broers en niet voor hun meerderjarigheid naar indië terugkeren. Hij woonde tijdens zijn eerste huwelijk te Grave en wat later in Maastricht [1788]. Hij verkocht zijn huis in de St.Pieterstraat [1791], kocht het kasteel te Heumen en werd daarmee beleend en woonde er sindsdien.

Kasteel Heumen is een voormalig kasteel gelegen ten zuiden van het dorp Heumen in de provincie Gelderland. Het terrein is tegenwoordig vanuit de lucht nog enigszins herkenbaar.

Geschiedenis[bewerken] De oudste vermelding stamt uit 1138 als hoge heerlijkheid, in het bezit van de graaf van Dale. In het jaar 1348 stond ene Johan van Groesbeek bekend als Heer van Heumen. Het kasteel heeft veel strijd gekend met name tijdens de Tachtigjarige Oorlog toen het aan Staatse zijde stond. Er werden diverse pogingen ondernomen het kasteel in te nemen. In het jaar 1585 werd zij door Spaanse troepen grotendeels verwoest. Tussen 16 en 18 december van dat jaar werd het kasteel onophoudelijk beschoten met zeven zware kanonnen. In 1660 was de ruïne bezit van Baron van Steenhuis die er nog een tijd woonde. Uiteindelijk kocht de familie Craan in 1769 de ruïne. Zij sloopten de ruïne in 1790, en bouwden een nieuw kasteel op deze plek. Dit huis werd uiteindelijk ook weer gesloopt in het jaar 1809. In deze tijd waren er nog enkele restanten zichtbaar van muren, en een half ingegroeide gracht.

In de jaren dertig van de 20e eeuw werd in opdracht van J. Luden van Heumen het kasteelterrein geëgaliseerd. In 1980 heeft uitgebreid archeologisch onderzoek plaats gevonden op het kasteel terrein waarbij de fundamenten werden blootgelegd. Nadien is het terrein enigszins opgehoogd om het herkenbaar te maken.