Willem Benjamin Craan

Willem Benjamin Craan (1776 - 1848), de acht jaar jongere broer van Cornelis Hendrik Craan is net zoals zijn broer in Batavia geboren en jong naar Nederland gestuurd voor zijn opvoeding. Hij studeert aan de Universiteit Leiden en behaalt een doctoraat in de rechten in 1795. In hetzelfde jaar huwt hij Joanna Frederika Hahn in Hillegom. Willem is niet geïnteresseerd in een carrière als jurist. Hij wijdt zich aan wiskundige studies, muziek en wordt landmeter. In Brussel, destijds onderdeel van de Nederlanden, groeit hij uit tot een beroemd cartograaf. Beginnend als kadastrale landmeter (Aix-la-Chapelle, 1810) klimt hij op tot hoofd van het kadaster van Lippe, Duitsland. De val van het Napoleontische keizerrijk in 1814 maakt hem werkloos. Hij vertrekt naar Brussel, waar prins Willem (later koning Willem 1) hem benoemt tot hoofd van het kadaster van het departement Dijle. Hij wordt bekend door een gedetailleerde kaart over de Slag van Waterloo (zie verder) en van de stad Brussel. Willem Craan is een 'early adopter' van nieuwe technieken die elkaar snel opvolgen in de vroege negentiende eeuw, en geeft deze een nieuwe impuls, zoals de druktechniek van lithografie die hij gangbaar maakt triangulatie; het levert preciezere kaarten op meteorologische metingen met barometrische peilingen Zijn roem wordt niet in Nederland onderkend: Er is alleen een Engelstalige Wikipedia pagina over hem. Waterloo op de kaart Zijn internationale roem dankt hij aan een kaart van het slagveld van de Slag van Waterloo. Als deze slag woedt, 18 juni 1815, bevindt Willem Benjamin zich in Brussel, 15 km noordelijker.

Detail van het midden van de kaart van Willem Craan van de Slag van Waterloo, waar hevig gevochten is. De troepen zijn gekleurd naar nationaliteit; Engels (rood), Frans (blauw), Nederlands (oranje ) en Pruisisch (groen). Hij ziet kans gewonde officieren van zowel Franse als geallieerde kant te interviewen. Ook spreekt hij Pruisische generaals na bemiddeling van prins Frederik. In september 1816 publiceert hij een gedetailleerde kaart van de slag met alle stellingen van de betrokken legers en een toelichting onder de titel Plan du Champ de Bataille de Waterloo, avec notice historique. De Prins van Oranje, die een legerkorps heeft ingezet bij de slag, en de hertog van Wellington keuren de kaart goed. Tsaar Alexander I van Rusland is zo gecharmeerd van de kaart dat hij Craan beloond met een kostbare ring. Zijn kaart weerspreekt een aantal 'historische feiten' door bijvoorbeeld aan te tonen dat de Nederlands-Belgische Bylandt-brigade, die werd blootgesteld aan een bombardement van de Franse artillerie, zich niet voor maar achter een richel bevond op dat moment. Zijn dochter Virginie Frederique Wilhelmine Aspasia, ook bekend als la belle Hollandaise, trouwt overigens met de commandant van deze brigade; Willem Frederik van Bylandt. Ze krijgen 11 kinderen.