Elsbeen van Wijtvliet

Elsbeen van Wijtvliet was diacones in Gerresheim. Uit een relatie met hertog Jan II van Brabant had zijn een onwettige zoon Jan van Wijtvliet, heer van Blaasveld. Op 30 juni 1347 ontving deze Jan van Wijtvliet de helft van een tiende te Babyloniënbroek, waarvan hij de opbrengst schonk aan zijn moeder, vrouwe Elzebeen, diacones van "Gherechem", voor de duur van haar leven. Op 2 oktober 1347 was een notaris in 's-Hertogenbosch executeur voor de nalatenschap van ridder Wilhelm de Buscho en trad hij op namens Elze de Wijflijt, diacones in Gerresheim, toen hij een rente van 5 pond vestigde ten behoeve van Sophia van Wijflit, die terug zou vallen aan Elze na de dood van Sophia (bron: Yvette Hoitink in haar blog Was Eleanor of Aquitaine my Ancestor? Generation 22 – Jan van Wijfliet, 20 december 2019)

[https://www.nicovandinther.nl/kwartierstaten/Genealogie-oudste-gene...]

V-B Elsbeen van Wijtvliet, dochter van Willem Jansz. van Wijtvliet (IV-A), dekenisse van
Gherrescheim.
Elsbeen had een buitenechtelijke relatie met Jan II Hertog van Brabant.
Van Jan en Elsbeen is een natuurlijk kind bekend:
1 Jan van Wijtvliet, Heer van Baersvelt.
30 juni 1347:
Jhan van Wijfliet (Johannes de Wijfvlyet) heer van Baersvelt, oorkondt dat hij van heer Jhan (IV
van Arkel), bisschop te Utrecht en van het Ghestichte van Utrecht, de halve tiende in
Babiloniënbroek in leen ontvangen heeft; tevens dat hij aan zijn moeder, vrouwe Elzebeen,
dekenisse van Gherresheim, het vruchtgebruik hieruit heeft gegeven. 64
De overbrenging van het kapittel van Munster naar de St. Catharinekerk te Den Briel door Gerard
van Voorne c.a. 1315-1316 geeft aanleiding tot het volgende verzoek aan de Paus te Avignon:
In het Vaticaans archief bevindt zich een tekst die werd opgesteld naar aan-leiding van een
geschil over het Munsterkerkse kapittel dat halverwege de veertiende eeuw aanhangig werd
gemaakt voor paus Clemens VI. Het kapittel was op dat moment uiteraard al uit Munsterkerk
verdwenen, maar een zekere Jan van Wijtvliet meende dat dit op onrechtmatige wijze was
gebeurd. Met hulp van twee vooraanstaande geestelijken - de proost van het kapittel van Arnhem
en de proost van het kapittel van Sint-Jan in Utrecht - werd de zaak onder de aandacht gebracht
van de toen in Avignon residerende paus, die op 1 augustus 1350 aan beide geestelijken opdroeg
om de kwestie te (laten) onderzoeken. Dat de proost van Arnhem bij de zaak betrokken was, is
geen toeval: hij was tevens aartsdiaken, die binnen de grenzen van zijn district (aartsdiakonaat)
een aantal, vooral juridische taken uitvoerde voor de bisschop. Munsterkerk was onderdeel van
het oorspronkelijke aartsdiakonaat van de proost van Tiel, die sinds het begin van de veertiende
eeuw in Arnhem zetelde.
Het fraaie aan de tekst in het Vaticaans archief is dat hij tamelijk uitvoerig ingaat op de gang van
zaken rond de verplaatsing van het kapittel van Munsterkerk naar Brielle De lezer moet zich
61 Ons Voorgeslacht 1996: J.C. Kort, repertorium op de grafelijke lenen in de Grote Zuidhollandse waard
(1276-1650), nr. 126)

62 L. Galesloot, Le Livre des Feudataires de Jean III, Duc de Brabant , Bruxelles, 1865, blz. 14.
63 huygens ing; Registers van de Hollande grafelijkheid 1299-1345, nr. ZH 274)

64 Van Bavel 1972, nr. 27.
Genealogie oudste generaties van Wijtvliet
19
uiteraard goed bedenken dat de toedracht in deze tekst wordt weergegeven vanuit het perspectief
van Jan van Wijtvliet. De beschrijving is dus niet onpartijdig, maar daar staat tegenover dat de
beide hoge geestelijken zich niet zomaar voor diens karretje zullen hebben laten spannen.
Volgens de tekst in het Vaticaan beschikte Jan van Wijtvliet halverwege de veertiende eeuw over
het patronaatsrecht van de parochiekerk van Munsterkerk. Dit patronaatsrecht, dat de eigenaar
het recht gaf om bij een vacature van de pastoorsplaats een nieuwe kandidaat voor te dragen bij
de aartsdiaken, was vroeger (olim) in het bezit geweest van zijn voorvader Willem van Wijtvliet,
die er met instemming van de plaatselijke pastoor een college van twaalf kanunniken (collegium
duodecim canonicorum) had gesticht, waarbij de prebenden van de kanunniken werden
gefinancierd uit de goederen die Van Wijtvliet had ingebrach