Henryk Dąbrowski

Opinia Tadeusza Szefera, Kpt. Artylerji W.P. Tadeusz Szefer, 112, Ramsden Rd. Londyn, S.W.12.

dnia 1 stycznia,1953 r.

O ś w i a d c z e n i e

Kapitana Henryka Dąbrowskiego, ur. 14 czerwca, 1895 r. poznałem w 1924 roku. Był on wówczas oficerem służby stałej w stopniu porucznika, z przydziałem do 15 pap. w Bydgoszczy. Ja w tym czasie byłem porucznikiem 4 p.a.p. w Inowrocławiu. Pułki nasze "sąsiadowały" to też wzajemnie odwiedzaliśmy się i spotykali na poligonach art. gdyż należeliśmy do tego samego D.O.K. i tej samej grupy artylerii.

Bliżej jednak poznaliśmy się i zaprzyjaźnili dopiero w roku 1932 gdy zostałem przeniesiony do Sztabu Głównego i przydzielony do referatu, kierownikiem którego był wówczas por. Dąbrowski, przeniesiony na to stanowisko ze sztabu 15 D.P. gdzie przez 3 lata był oficerem sztabu.

Lata wspólnej służby pozwoliły mi poznać por. Dąbrowskiego jako prawego człowieka i oficera, cieszącego się jak najlepsza opinia swych przełożonych i swych kolegów.

Pamiętam, ze w 1935 roku, ulegając parokrotnym propozycjom Min. Komunikacji, porucznik Dąbrowski zdecydował się przejść do rezerwy Armii i objąć proponowane mu stanowisko w Ministerstwie Komunikacji. Wkrótce otrzymał przydział jako Kierownik Działu Og. Org. w Biurze Gdańskim P.K.P. w b.W.M. Gdańsku. W owym czasie często spotykałem się z porucznikiem Dąbrowskim zarówno na gruncie służbowym jak i towarzyskim, z tytułu zajmowanego stanowiska jako Kierownik Referatu Lądowego Wydziału Wojsk. Komisariatu Generalnego R.P. w Gdańsku. I znowu zaznaczyć musze, ze na bardzo trudnym terenie Wolnego Miasta Gdańska w swej nowej roli por. Dąbrowski cieszył się doskonałą opinią. W roku 1938 został on odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi. Dekoracji dokonał ówczesny Komisarz Generalny R.P. w Gdańsku, Minister Pełnomocny Marian Chodacki. Podczas "Święta Morza" w tymże roku w Gdyni, Wicepremier Rządu, Inż. E. Kwiatkowski dekorował porucznika Dąbrowskiego i jego małżonkę Krzyżami Niepodległości za prace zmierzająca do odzyskania niepodległości Polski przed 1918 r.

Poza obowiązkami swej zawodowej pracy porucznik Dąbrowski sprawował szereg obowiązków natury społecznej; był on Prezesem Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny Okręgu Gdańskiego, Prezesem Kolejowego Klubu Sportowego w Gdańsku (odpowiednik K.P.W. w Polsce), Prezesem Oddziału Ligi Morskiej i Kolonialnej oraz Prezesem Kol. Oddziału L.O.P.P., Wiceprezesem Związku Oficerów Rezerwy w Gdańsku, Wiceprezesem Aeroklubu Gdańskiego (członkowie: studenci - Polacy z Politechniki Gdańskiej). Gdy w roku 1938 przed wyborami do ostatniego Sejmu i Senatu R.P. powstała koncepcja, by wsród senatorów z nominacji był jeden senator Polak z obszaru Wolnego Miasta Gdańska - Ówczesny wojewoda pomorski, późniejszy Prezydent R.P. Ł.p. Władysław Raczkiewicz wysunął kandydaturę p. Dąbrowskiego, uzyskując całkowita aprobatę czynników urzędowych polskich w Gdańsku. Koncepcja ta upadla jednak całkowicie w ostatniej chwili wobec zasadniczego sprzeciwu Min.Becka, obawiającego się z tego powodu komplikacji politycznych ze strony Niemiec.

W lecie 1939 r. gdy na terenie W.M. Miasta Gdańska wystąpienia Niemców przeciw Polsce stały się jasne, a objawy zbliżającej się wojny oczywiste - ówczesny Gen. Insp. Sił Zbrojnych, Marszałek Śmigły-Rydz, powierzył p. Dąbrowskiemu sprawy bezpieczeństwa i ochrony na P.K.P. w Gdańsku. Fakt ten jest mi znany dokładnie, bowiem za moim pośrednictwem p. Dąbrowski przekazywał swoje meldunki do Gen. Insp. względnie do Sztabu Głównego.

Nareszcie stwierdzam, ze w końcu 1938 r. względnie w początku 1939 r. otrzymałem rozkaz od swoich władz przełożonych, by sporządzić wnioski awansowe na oficerów rezerwy W.P. zamieszkujących na obszarze W.M.Gdańska, odpowiadających pewnym określonym warunkom. Pamiętam, ze wśród niewielu innych przedstawiłem taki wniosek na por.Dąbrowskiego, posiadającego starszeństwo z 1.VI.1919 r.

W 1939 roku ukazał się "Dziennik Personalny nr 2", wyłącznie z awansami oficerów rezerwy. Przypominam sobie dokładnie ze z terenu W.M. Gdańska dekretem Prezydenta R.P. nadane zostały następujące stopnie: w Korpusie Oficerów piech.kpt.dypl.Marjanowi Chodackiemu - stopień majora, w Korpusie Oficerów piech. ppor.Oskarowi Zawrockiemu - stopień porucznika, w Korpusie Oficerów art.kpt.dypl.Janowi Barańskiemu - stopień majora, w Korpusie Oficerów Art. por.Henrykowi Dąbrowskiemu -stopień kapitana.

Jest mi dokładnie wiadomym, ze kpt.Dąbrowski zgłosił się ochotniczo do szeregów walczących oddziałów w obronie polskiego Wybrzeża w 1939 r., gdyż jako wyreklamowany przez Min.Komunikacji i zastrzeżony przez Sztab Główny, nie podlegał powszechnej mobilizacji.

Znany jest mi również fakt, ze gdy pilot Gdańskiego Aero-Klubu, ppor.rez. Ranoszek w dniu 8 czy 9 września,1939, odlatywał z Kępy Oksywskiej koło Gdyni do Szwecji, proponował kpt.Dąbrowskiemu by leciał z nim - ten ostatni odmówił, twierdząc, ze jego obowiązkiem jest pozostać i walczyć o Polskie Wybrzeże i Gdańsk, o czym często wspominał w swoich przemówieniach publicznych przed wojna. Kapitan Dąbrowski walczył do dnia 19 września,1939, mając przydział do M.D.A.L. pod dow. Komandora Jabłońskiego. Ranny tegoż dnia w ostatniej fazie obrony Polskiego Wybrzeża - został wzięty do niewoli niemieckiej, w której przebywał do dnia l.IV.1945r. W czasie niewoli przebywał kolejno w 6 obozach, w tym 2 lata w międzynarodowym karnym. Posiadam wiarygodne informacje, ze kpt.Dąbrowski przez cały czas pobytu w niewoli zachowywał się z wielka godnością i zgodnie z wymaganiami polskich przepisów wojskowych, to tez koledzy oficerowie obierali go bądź mężem zaufania swym, bądź przewodniczącym O.S.H., bądź przewodniczącym Komisji rozdziału darów. Bezpośrednio po uwolnieniu przez Armie USA, kpt. Dąbrowski zgłosił się do służby i został przez polskie Władze Wojskowe przydzielony do U.S. Army jako Oficer Łącznikowy, pozostając na tym stanowisku do chwili cofnięcia Rządowi R.P. uznania przez Aliantów.

Jak wykazują akta Sztabu Głównego i dokumenty Wydziału dla Spraw Polaków na kontynencie, kpt. Dąbrowski oddal sprawie Polskiej i Polakom ogromne usługi".

Streszczając wszystko co jest mi wiadome o kpt. Dąbrowskim, stwierdzam, że:

1) brał on czynny udział w 3 wojnach o niepodległość Polski,

2) w walkach tych był dwukrotnie ranny,

3) posiada następujące odznaczenia : K.W. Zł. Krzyż Zasługi, Srebrny Krzyż Zasługi (dwa razy), Medal Odzyskania Niepodległości, Medal za Wojnę 1919-1920 i 1939-1945, oraz inne. krajowe i zagraniczne odznaczenia,

4) posiada stopień kapitana artylerii nadany mu dekretem Prezydenta R.P. ze starszeństwem z dnia l.VII.1939 r., Dziennikiem Pers. N.2/39,

5) ze cieszył się zawsze wybitna opina swych przełożonych i kolegów i spełnił należycie swój obowiązek żołnierski i obywatelski w ciężkich chwilach kampanii 1939 i później na trudnym stanowisku P.O.L.

Powyższe oświadczeń w całej mej najlepszej wiedzy i pamięci i gotów jestem powtórzyć pod przysięga przed każdym Trybunałem.