Kazimierz Dzierżyński

Kazimierz i Luccia (rocznik 1887) byli idealnym, kochającym się małżeństwem. Miejscowa ludność darzyła ich prawdziwym szacunkiem i wielkim zaufaniem. Oboje namiętnie kochali i czytali książki. Lubili bardzo słuchać audycji Radia Wileńskiego, a w szczególności tej, w której swój popis miała „Ciotka Albinowa”, nadawanej w gwarze „tutejszej”. Nawet „granatowa policja” nie odważyła się dokuczać czy prześladować Kazimierza z racji działalności brata Feliksa”. (Jerzy S. Łątka).

W okresie okupacji Kazimierz i Luccia Dzierżyńscy aktywnie działali na rzecz konspiracji polskiej i jej oddziałów partyzanckich na rozległych obszarach Puszczy Nalibocko-Iwienieckiej. Luccia Dzierżyńska, zatrudniona jako tłumaczka przez komendaturę gestapo, miała dostęp do cennych informacji, które przekazywała polskiej partyzantce. Latem 1943 Luccia i Kazimierz Dzierżyńscy uprzedzili o przygotowywanej przez gestapo szeroko zakrojonej akcji przeciwko partyzantom (była to głośna naonczas akcja pod kryptonimem „German”). Małżeństwo Dzierżyńskich uczestniczyło także w przygotowaniu zaplanowanej przez partyzantów polskich akcji zbrojnej w Iwieńcu 19 czerwca 1943, podczas której rozgromiono garnizon niemiecki.

W sierpniu 1943 Niemcy wpadli na trop tej działalności i aresztowali Luccię. Kazimierz przebywał w tym czasie w Iwieńcu pod fałszywym nazwiskiem. Na wiadomość o aresztowaniu żony, nie chcąc jej opuścić – ujawnił się i wraz z nią („wziąwszy się za ręce w obliczu śmierci” – jak odnotowują świadkowie) został przez Niemców rozstrzelany w sierpniu 1943. Pochowano ich na cmentarzu w Iwieńcu.