Dolle Mina

Wilhelmina Drucker-LENSING 1847-1925

Wilhelmina Drucker (geboren als Wilhelmina Elizabeth LENSING, Amsterdam, 30 september 1847 - Amsterdam, 5 december 1925) was een Nederlands politica en een van de eerste Nederlandse feministen. Ze stond ook bekend onder het pseudoniem Gipsy, Gitano, E. Prezcier.

Inhoud

1. Biografie
2. Standbeeld
3. Literatuur

• 3.1 Publicaties van Drucker
• 3.2 Literatuur over Drucker

1. Externe link
2. Bronnen

Biografie

Drucker was een van de twee dochters van modiste Louis DRUCKER. Omdat haar vader weigerde een wettelijk huwelijk met haar moeder te sluiten, of haar als zijn wettelijk kind te erkennen, groeide Drucker in kommervolle omstandigheden op. Ze werd wolle-naaister van beroep en ging vanaf 1886 vergaderingen bijwonen van de Sociaal-Democratische Bond, staatkundige vereniging De Unie, de Nederlandsche Bond voor Algemeen Kies- en Stemrecht en de vrijdenkers-vereniging De Dageraad. In de jaren die volgden had het socialisme een grote vormende invloed op haar. Het stelde Drucker in staat haar persoonlijke omstandigheden in een breder kader te plaatsen, te analyseren en te begrijpen welke maatschappelijke mechanismen van invloed waren. Daardoor kon ze ook uitdenken welke actie ze kon ondernemen om veranderingen teweeg te brengen. Ze schreef onder pseudoniem een boek waarin ze de dubbele moraal van haar vader aanklaagde, die kinderen uit een relatie met een rijkere vrouw wel erkende en begon een rechtszaak tegen haar halfbroer, de liberale politicus [ Hendrik Lodewijk DRUCKER], die wel een deel van de erfenis had gekregen.

In 1888 won Drucker deze rechtszaak en verkreeg zo financiële onafhankelijkheid. Direct daarna richtte ze, samen met andere vrouwen uit radicale en socialistische hoek, het weekblad voor vrouwen en meisjes De Vrouw op. In 1889 richtte Drucker de Vrije Vrouwen Vereeniging (VVV) op, waaruit zich in 1894 de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht ontwikkelde. In 1891 nam Drucker als afgevaardigde van de VVV deel aan het congres van de Tweede Internationale in Brussel. Op dit congres diende Drucker samen met afgevaardigden uit Duitsland, Oostenrijk en Italië, een resolutie in, waarin socialistische partijen uit alle landen opgeroepen werden het streven naar volledige juridische en politieke gelijkheid van mannen en vrouwen in hun programma's op te nemen. Het congres aanvaardde deze resolutie.

In 1893 richtte Drucker samen met haar rechterhand [ Dora Schook-HAVER] het weekblad Evolutie' op dat tot 1926 bleef bestaan. Ze gaf lezingen door het hele land, was betrokken bij de oprichting van enkele vakverenigingen voor vrouwen en werd in 1897 lid van de nieuw opgerichte Vereeniging Onderlinge Vrouwenbescherming (OV) om de belangen van de ongehuwde moeder en haar kind te behartigen. Drucker vond dat de OV een strijdorganisatie zou moeten zijn, die alle vrouwen, ongehuwd of gehuwd, met of zonder kinderen, zou moeten verenigen in de strijd tegen onrechtvaardige wetten en verouderde zeden. [1]

Drucker legde met haar denkwerk en ideeën over taak en rol van de OV de basis voor latere strijd-organisaties als Blijf van mijn Lijf en Vrouwen tegen Verkrachting. De feministische beweging Dolle Mina, die in 1969 ontstond, werd naar een feministische variatie op de bijnaam van Drucker, IJzeren Mina, vernoemd.

Standbeeld

Op initiatief van het Comité huldeblijk Wilhelmina Drucker werd aan de Churchilllaan in Amsterdam ter ere van Wilhelmina Drucker een standbeeld geplaatst van de hand van [ Gerrit van der VEEN].

Literatuur

Publicaties van Drucker

• Internationaal Archief voor de Vrouwenbeweging : jaarboek = Yearbook
  
• International Archives for the Women's Movement : I. - Leiden : Brill, 1937. - 175p. : foto's
  
• Rapport van de Enquête-commissie, ingesteld door het Comité van Actie tegen het ontslag der gehuwde ambtenaressen / Wilhelmina Drucker, W. Willink-Altes. - [S.l.] : [s.n.], 1928. - 3 p.
  
• De verbetering van het recht der vrouw. Par. 1. De Vrije Vrouwenvereeniging / Wilhelmina Drucker. - Amsterdam : Elsevier, 1918. - 14p. Overdruk uit: De vrouw, de vrouwenbeweging en het vrouwensvraagstuk. Encyclopaedisch Handboek deel II onder redactie van C.M. Werker-Beaujon, Clara Wichmann en W.H.M. Werker p. 136-149.
  
• Waarde voorstander(ster) / M.W.H. Rutgers-Hoitsema, Martina G. Kramers, W. Drucker, M.J. de Soete. - [S.L.] : Vereeniging "Nationaal Comité in zake wettelijke regeling van vrouwenarbeid", 1916. - 1p.
  
• Geen blinde volgelingen : opgedragen aan de leden der Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht / J.S.R. Baerveld-Haver, Wilhelmina Drucker, Nine Minnema, Jacoba F.D. Mossel, M.S. Wiener. - Amsterdam : [s.n.], 1916. - 19p. Xeroks
  
• Waarom kiezen de vrouwen niet mee? / Wilhelmina Drucker. - Amsterdam : Vrije Vrouwenvereeniging, 1915. - 2p.
  
• Moederschap : sexueele ethiek / M. Cohen Tervaert-Israëls, J. Rutgers, G. Kaptein-Muysken, W. Drucker, Ch. Carno-Barlen, Est.H. Hartsholt-Zeehandelaar, Titia van der Tuuk, Martina G. Kramers, C.C.A. de Bruine-van Dorp, Lod. van Mierop, S. van Houten, J.C. de Bruïne ; Nationaal Comité voor Moederbescherming en Sexueele Hervorming. - Almelo : Hilarius, 1913. - 158p.
  
• Autour du travail de la femme / W. Drucker. - Amsterdam : [s.n.], 1911. - 14p.
  
• Vrouwenarbeid in het verleden en in het heden : rede gehouden op de Algemeene Vergadering van den Nationalen Vrouwenraad in Nederland op 26 april 1906 te Groningen / Wilhelmina Drucker. - [S.l.] : [s.n.], 1906. - 10p.
  
• Over vrijen en trouwen, waar velen van houwen / Wilhelmina Drucker. - [S.l.] : [s.n.], 1905. - p. 138-139
  
  

Literatuur over Drucker

Wilhelmina Drucker wordt ter gelegenheid van haar zeventigste verjaardag geportretteerd door [ Truus CLAES].

• Bij de dood van een feministe : necrologieën over Wilhelmina DRUCKER / Marianne BRAUN In: Biografie bulletin. - 14 (2004), 1(voorjaar), p. 40-46 Portret van de dood van Wilhelmina Drucker (1847-1925) om enig uitzicht te bieden op haar publieke leven.
  
• Missie aan de marge of aan het front? / Myriam Everard In: Et.vt. - 22 (2003), 2, p. 117-118 In de rubriek 'Geef de pen door...' besteedt auteur aandacht aan katholieke vrouwengeschiedenis en gaat ze kort in op Wilhelmina Drucker en haar verhouding tot het katholicisme.
  
• De Hollandse binnenkamer II (Thema) / Marianne Braun [et al.] In: Biografie bulletin. - 10 (2000), 3, p. 200-216 In het artikel 'De bij wil koningin worden' besteedt Marianne Braun aandacht aan feministe en sociaal hervormster Wilhelmina Drucker, oprichtster van de Vrije Vrouwenvereeniging.
  
• De bij wil koningin worden : het feministisch sprookje van Wilhelmina Drucker / Marianne Braun In: Biografie bulletin. - 10 (2000), 3, p. 209-216 Wilhelmina Drucker leefde van 1847 tot 1925. Ze vond godsdienst, wet, traditie en mannelijke ijdelheid de vrouw belemmerden om net als haar wederhelft 'mens' te worden. De feministe, sociaal hervormster en oprichtster van de Vrije Vrouwenvereeniging wilde de vrouw uit de benauwde binnenkamer laten breken.
  
• Geen woorden, maar daden : de radikalinski's van de vrouwenbeweging / Esmeralda Otten In: Savante. - 6 (1998), 23(voorjaar), p. 15-16 Wilhelmina Drucker (1847-1925) en Emmeline Pankhurst (1858-1928) behoorden tot de radicale vleugel van de vrouwenbeweging. Zij streden, beiden op hun eigen manier, voor het invoeren van vrouwenkiesrecht in respectievelijk Nederland en Engeland.
  
• Drie sprookjes van Wilhelmina Drucker : een bijdrage aan de cultuurgeschiedenis van het fin de siècle / Marianne Braun In: Feminisme en verbeelding. - (1994), , p. 11-29 Analyse van de drie eerste fictieve bijdragen van Drucker (1847-1925) in de eerste jaargang van het blad Evolutie, waarin ze zowel 'persoonlijke' als 'politieke' credo's vertolkte.
  
• Portret van een radicale baanbreekster : Wilhelmina Druckers strijd voor de vrouw als vrije mens / Tosca Snijdelaar In: Furore. - 9 (1992), (mrt), p. 18-22 Portret van Wilhemina Drucker (1847-1925)
  
• Mevrouw, ik groet U : necrologieën van vrouwen / Emma Brunt (samenst. en inl.). - Amsterdam; [etc.] : Rap, 1987. - 200p. : ill. Bundel van levensbeschrijvingen van vrouwen geschreven door tijdgenoten. Bevat o.a. een artikel over o.a. Wilhelmina Drucker (1847-1925).
  
• De eerste feministische golf : zesde jaarboek voor vrouwengeschiedenis / Jeske Reys (red.), Tineke van Loosbroek (red.), Ulla Jansz (red.), [et al.]. - Nijmegen : SUN, 1985. - 208p. : ill. : lit. (Jaarboek voor vrouwengeschiedenis; 6) Bundel met artikelen over de geschiedenis van de eerste feministische golf in Nederland, waarbij aandacht is besteed aan de verschillende groeperingen en stromingen binnen de vrouwenbeweging. Daarnaast zijn van een aantal vrouwen biografische artikelen opgenomen. Bevat o.a. de artikelen: 'De vrouw als vrije mensch': een monument voor Wilhelmina Drucker / door Maria Henneman, en 'De geestelijke eenzaamheid van een radicaal-feministe : Wilhelmina Druckers ontwikkeling tussen 1885 en 1878' / door Fia Dieteren.
  
• Vrouwen rond de eeuwwisseling / Aukje Holtrop (red.). - Amsterdam : De Arbeiderspers, 1979. - 204p. : lit. Eerder verschenen in: Vrij Nederland. Portretten van vrouwen die zich rond 1900 zowel binnen als buiten de georganiseerde vrouwenbeweging met de positie van vrouwen bezighielden. Bevat tevens een inleiding over de eerste feministische golf. Bevat portretten van: Mina Kruseman, Betsy Perk, Wilhelmina Drucker, Aletta Jacobs, Carry van Bruggen, Cornélie Huygens, Henriette Roland Holst-van der Schalk, Mathilde Wibaut, Carry Pothuis, Roosje Vos..
  
• Wilhelmina Drucker : de eerste vrije vrouw / Deanna te Winkel-van Hall. - Amsterdam : Stichting Internationaal Archief voor de Vrouwenbeweging, 1968. - 84p
  
• Mevrouw W. Drucker. 30 september 1847 - 5 december 1925 / Anna Polak. - Amsterdam : Maatschappij voor Goede en Goedkoope Lectuur, 1926. - p. 177-187 Uit: Leven en werken. Maandblad voor meisjes en vrouwen. XI (1926), nr. 3.
  
• Laatste nummer, gewijd aan de nagedachtenis van Mevr. W. Drucker (1847-1925) in leven redactrice van dit blad. - Amsterdam : Evolutie, 1926. - 16p. : ill.
  
• George David : Wilhelmina Drucker en de schandaalroman George David / G. Prezcier, E. Prezcier. - Amsterdam : Meijer, 1885. - 162p.
  
• Karakterschets Mevrouw W. Drucker. - [14p.]
  

Externe link

• Biografisch Woordenboek van Nederland - biografie
• Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland - biografie
• Biografieën van vrouwen, Aletta
• Standbeeld van Wilhelmina Drucker in Amsterdam, gemaakt door Gerrit van der Veen

Bronnen

• ↑ link naar artikel Myriam Everard op website BWSA met uitgebreid noten-apparaat

-2013-2012-wk.#-txt-JvB-typo-jMVu-