Follow
De Reddingmaatschappij KNRM, opgericht in 1824, viert in 2024 haar 200 jarig bestaan. Onafgebroken staan sinds het begin moedige kustbewoners klaar om 24/7 in actie te komen om mens en dier in nood hulp te bieden. Het ongesubsidieerde werk bestaat volledig giften, schenkingen en donaties. Doet u ook mee? https://actie.knrm.nl/doneren
Nederland kent een lange lijst van dappere mensen die, met gevaar voor eigen leven, zich vrijwillig en kosteloos inspanden, om het leven van schipbreukelingen te redden. Eerst volledig op eigen titel en vanaf 1824 georganiseerd middels de in dat jaar opgerichte NZHRM (de Noord) en ZHMRS (de Zuid) hielpen zij talloze in nood verkerende schepen en hun bemanning.
Historisch gezien is dit reddingswerk op tal van plekken langs de Nederlandse kust vaak overgegaan van vader op zoon. Er zijn heel wat reddersfamilies te duiden die actief waren op de reddingboot. Veel van dit nobele werk vond plaats bij nacht en ontij en vaak ook verricht ver van de kust verwijderd, uit het zicht van wie dan ook.
-De historie van de KNRM
-KNRM jaaroverzicht 2023
Doel van dit project
Met dit project wordt beoogd deze dappere helden van de zee te benoemen en te eren voor al hun menslievende werk. Voor hen die nu of later genealogisch onderzoek doen kan dit project een welkome aanvulling zijn op hun studie... ik wens u daarbij veel plezier
Hulp gevraagd
In de beschikbare literatuur van en over de Reddingmaatschappij zijn veel gegevens te vinden. Aangevuld met informatie uit de diverse genealogische bronnen kan in dit project gebouwd worden aan een lijst van deze dappere schippers. voor hen die aan dit project willen meebouwen bij deze de hartelijke uitnodiging aan te sluiten....
Helden van de zee
Vraag een Nederlander naar de namen van onze zeehelden en hoogstwaarschijnlijk noemt men Michiel de Ruyter, Maarten Tromp en/of Piet Heijn en natuurlijk hebben deze heren grote daden verricht. Echter werkelijk 10 duizenden mensen die op de Noordzee, Waddenzee, IJsselmeer of Zeeuwse stromen in nood raakten de afgelopen eeuwen hebben hun leven te danken aan talloze schippers en vrijwillige bemanningsleden van Nederlandse reddingboten die niet in de schijnwerpers stonden. Gelukkig kennen velen wel Theodorus Rijkers uit Den Helder, die vele honderden het leven redde en onder de Zeeuwen kent men ook nog wel de onverschrokken Frans Mattheusz Naerebout.
Nauwelijks nog bekend is Jan Van Meerendonk die in de tijd dat er nog geen georganiseerd reddingwezen in Zeeland al naam en roem had verkregen door zijn vele reddingen.
Hieronder volgen de officiële reddingstations van de ZHMRS, de huidige Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) en de schippers die op deze stations dienden:
Cadzand In 1908 wordt Cornelis van den Heuvel, sluiswachter, aangesteld als schipper op de 1e reddingboot die in Cadzand wordt gestationeerd. In de jaren die volgen verrichten vdHeuvel en zijn mannen mooie reddingen. Een aantal daarvan worden zelfs met veel aandacht en medailles beloond. Van den Heuvel wordt later opgevolgd als schipper door zijn schoonzoon Gerrit Johannes Beun
Reddingstations worden formeel geleid door een zgn. Agent en later door een Plaatselijke Commissie met een voorzitter, secretaris en penningmeester. De voorzitter is vaak de lokale Burgemeester of andere notabele. In Cadzand vervulde in de periode 1941-1953 Pieter Marinus van Iwaarden deze functie en werd na zijn overlijden opgevolgd door gem.secreratris P.J.I. Verhage.
Jacob la Gasse
Pieter Marinus Johannes de Lijser was 23 jaar betrokken bij het reddingstation Cadzand en ging in 1980 als schipper van de Tuimelaar met pensioen.
Breskens een veel gedecoreerde reddingboot schipper is Johannes Slis. zowel in Breskens en eerder ook in Hoek van Holland verrichtte Slis grote reddingen. In 1940 werd de reddingboot Maria Carolina Blankenheym van Vlissingen naar Breskens verplaatst en werd Willem Pieter Mookhoek schipper. In 1944 kwamen Mookhoek en machinist Pieter Cornelis van den Heuvel noodlottig om tijdens een bombardement van Breskens. In de na-oorlogs jaren met de komst van de Javazee werd Willem van den Broecke schipper in Breskens. Hij werd later opgevolgd door Harry de Lobel. Schipper de Lobel werd jaren op de reddingboot Javazee bij gestaan door matroos Jacobus Pieter Fenijn
Vlissingen In de periode van 1873-1940 was in Vlissingen een reddingstation actie met achtereenvolgend Egbert van Hoepen en Jacobus Frederik Jilleba als schipper. Beiden zijn voor de door hen verrichtte reddingen met medailles onderscheiden. Na hen waren achtereenvolgend Hendrik Willem Pieters en Hendrik Dirk Streefkerk schipper op het reddingstation in Vlissingen. Naast schipper op de reddingboot waren zij ook actie bij het Loodswezen in die plaats.
Westkapelle Meteen in het jaar van de oprichting van de Reddingmaatschappij in 1824 werd op Walcheren naar een geschikt reddingstation gezocht. Hoewel het eiland langs een drukke scheepvaartroute ligt ontbeert het (met uitzondering van Vlissingen en Veere aan resp. zuid en noordzijde) aan een natuurlijk haven. Toch werd in Domburg en later Zoutelande en Westkapelle geprobeerd een reddingstation op te zetten. Dit bleek in die beginjaren echter geen succes. Wel werd in Westkapelle een zogenaamde wipperploeg opgericht die door middel van het overschieten van lijnen schipbreukelingen zou kunnen redden. De Westkapelaars bleken daarin succesvol en Cor Heijkoop beschrijft dan ook in zijn boek " D'n Wasschappelsen engel" de vele dappere en geslaagde reddingen. Pas in 1995 besloot de KNRM tot het stationeren van een reddingboot die tot op heden actief is.
Veere Toen na afloop van WOII het reddingstation Breskens gesloten werd, verplaatste de Reddingmaatschappij de reddingboot "Maria Carolina Blankenheym" naar Veere. Ze vonden in Johannes Adrianus Minneboo een bekwaam schipper die daarna vele jaren verantwoordelijk was voor tientallen reddingen. De grootste en de meest tot de verbeelding sprekende redding was die van de 12 koppige bemanning van de ss. Ebro op 11 januari 1958 die in een vliegende storm op de zandbank Banjaard was gestrand en ten onder ging.
Naast schipper Jan Minneboo waren ook diverse familieleden betrokken bij de reddingmaatschappij waaronder Jo van der Stel en Private
Burghsluis In het kleine plaatsje Burgh aan de westkant van het eiland Schouwen Duiveland heeft de familie Van der Klooster jarenlang deel uitgemaakt van de bemanning van de reddingboot. Voor hun menslievende en moedige werk zijn velen dan ook meermaals onderscheiden.
Jacob van der Klooster en diens zoon Marinus van der Klooster voeren jaren op de reddingboot.
Zo ook vader Jan van der Klooster en diens zoon Marinus van der Klooster die met de reddingboot "Prinses Wilhelmina" in 1891 de equipage van de "Iquequi" redde en veilig aan land bracht.
Cornelis Schot
Hubregt Tonis Landegent
Zierikzee
In de vroege jaren van de ZHMRS was ook in Zierikzee een reddingboot gestationeerd. De Oosterschelde was in die tijd nog een drukke doorgang richting Rotterdam. Een van de schippers uit die tijd was William Austin Bowbyes. In de verslagen van de Zuid is de zoektocht van de Zuid te lezen naar het juiste type reddingboot en ook de juiste bemanning. Vanuit Zierikzee werd lang gevaren met een schokker en een reddingskotter.
Brouwershaven
Niet alleen in Zierikzee maar ook in Brouwershaven lag in de vroeger jaren een reddingboot. Het reddingstation was actief van 1826-1923. Een van de schippers was Jan de Korte die naast op de reddingboot ook als loods werkzaam was.
Ouddorp Op het eiland Goeree-Overflakkee zijn in Ouddorp en Stellendam reddingboten gestationeerd. Ouddorp was van 1869-1927 operationeel en na een tussenperiode opnieuw vanaf 1940-heden.
Eind van de 20e eeuw is in Ouddorp Leendert Nieman de schipper. Hij verricht diverse grote reddingen en wordt meermaals onderscheiden met een medaille.
In de oorlogsjaren 40-45 was Paulus Bezuijen schipper van de reddingboot en in 1958 werd hij opgevolgd door zijn zoon Maarten Bezuijen
Stellendam Arend Brinkman
op 17 december 1949 werd de reddingboot "Koningin Wilhelmina" vanuit Stellendam ingezet voor een redding tijdens een zware NW storm. op weg naar het Zweedse schip ss Aslög buiten het Slijkgat sloegen schipper Bastiaan de Blok en matroos H. Grootenboer overboord en verdronken.
Ook Willem de Jager was bekend en gewaardeerd mensenredder op de Stellendamse reddingboot.
In 1956 werd Mattheus van Ours schipper in vaste dienst op de reddingboot Koningin Wilhelmina.
Hij bleef in dienst tot zijn pensioen in 1977.
Brielle
Een bij velen onbekend ex-reddingstation is Brielle. Al in 1825 werden in Rockanje door de ZHMRS middelen ter beschikking gesteld maar omdat het daar geen succes bleek werd de boot verplaatst naar Brielle.
Rond 1873 was Arij Leendertszn. Borstlap schipper op de reddingboot van Brielle. Hij droeg in dat jaar het commando van de reddingboot over aan Louwerens Spuij. In 1884 werd Bastiaan 't Hart schipper op de Brielse zeil/roeireddingboot 'Rotterdamsch Welvaren'
Hoek van Holland Op de reddingstations 's Gravenzande en Hoek van Holland was de familie Seekles jaren actief. Vader Foppe Oepkes Seekles en diens zoon Bertus Seekles zijn beiden meermalen onderscheiden voor hun dappere reddingswerk. In 1953 wordt door de KZHMRS aan schipper Willem van Seters de zilveren gesp bij de zilveren medaille uitgereikt. Seters werd opgevolgd door P Grootenboer
Arie Boon heeft vanuit Hoek van Holland aan vele reddingen meegedaan oa. die van de ss Berlin in 1907
Adriaan van der Klooster was een bekroond redder van het reddingstation Hoek van Holland. Hij ontving oa. 'de Ruytermedaille' in 1925. Hij kwam bij een ongeluk met de reddingboot 'Prins der Nederlanden' om het leven tijdens een reddingstocht.
Van 1937 tot 1967 was Hendrikus de Weers actief voor de Reddingmaatschappij. Hoewel geen schipper nam hij toch deel aan vele reddingen en is meermaals onderscheiden.
Maassluis Jaren was ook in Maassluis een reddingstation gevestigd en wel in de periode voor dat de Berghaven in Hoek van Holland was gerealiseerd. De 1e reddingboot werd in 1830 aldaar geplaatst en het reddingstation werd opgeheven in 1902. Schippers in Maassluis waren oa. Benjamin Christiaan Weltevrede en later diens broer Arij Weltevreden. In 1881 werd Arij opgevolgd als schipper door G. van der Beldt.
's Gravenzande De familie Overkleeft is jarenlang betrokken geweest bij het reddingstation 's Gravenzande. Leendert Overkleeft en zijn broers Hendrik Overkleeft en Cornelis Overkleeft ontvingen daarbij van de Reddingmaatschappij voor hun moedige werk een medaille.
Bernardus Franciscus Blokland werd in 1924 als stoker van de stoomreddingboot "Prins der Nederlanden" onderscheiden met de 'de Ruytermedaille' in brons.
Ter Heide Een van de oudste reddingstations betreft Ter Heide met een geschiedenis die terug gaat tot 1824. Een van de gedecoreerde schippers van dit station is Arie Tuk van wie ook diens zoon Philippus Tuk op de reddingboot voer en medailles ontving. Beiden ontvingen onder andere een medaille voor hun deelname aan de redding van de equipage van de gestrande ss. SOLO in 1911 met de reddingboot "Secretaris Schumacher" In 1942 wordt in het jaarverslag van de ZHMRS vermeldt dat Magchiel Storm schipper is op de "Secretaris Schumacher"
In 1943 wordt het reddingstation Ter Heyde gesloten maar 3 jaar later in 1946 weer heropend. als schipper wordt benoemd Johannes van Dam die eerder al het commando voerde over de stoomreddingboot 'President van Heel' en de motorreddingboot 'President J.V. Wierdsma' In de jaren '70 was Anthonie Troost schipper in Ter Heyde.
Historische filmbeelden:
ramp Herald of Free Enterprise (1987)
Redders van de Zuid (1984)