de Bello Belgico ‧ 1555 | 1568 | 1648 ‧ Opstand in de Nederlanden

-2011-09-18-13:15-jMu-cooperate & collaborate? welcome, but please only with links of profiles & document on the appropiate place and no redactie without a discours with the team, ok? I'm still redirigating to get a short as list as possible...

de Bello Belgico ‧ 1555 | 1568 | 1648 ‧ Opstand in de Nederlanden

1555-1609 ‧ de Opstand in de Nederlanden

1568-1648 ‧ Tachtigjarige Oorlog : Vrede van Munster

actoren alfabetisch

• hier komen de namen uit dit verhaal die ook linkbaar blijken...

de Nederlanden: politiek en militair

• 1500‧feb‧24 : Gent ‧ geboorte latere Karel V‧zoon van hertog Filips de Schone & Johanna van Castilië ‧ opvolging Albrecht van SAKSEN door zoon George als heer van Friesland ‧ ‧
• 1501‧jan‧22 : opname Karel als ridder in de Orde van het Gulden Vlies ‧ verloving Karel & prinses Claudia van Frankrijk ‧nov‧04‧ vertrek Filips de Schone & Johanna van CASTILIË naar Spanje voor inhuldiging als toekomstige troon-opvolgers ‧ Graaf Engelbrecht II van NASSAU vervangt de hertog in de Nederlanden ‧ ‧
• 1504 : Filips de SCHONE verslaat Karel van EGMOND, hertog van Gelre ‧ instelling Grote Raad van Mechelen ‧nov‧ overlijden Isabella van CASTILIË ‧ terugkeer Johanna van CASTILIË, later bijgenaamd de Waanzinnige, naar de Nederlanden ‧ ‧
• 1505 : jonge Karel bezoekt Hagenau in 't Duitse Rijk en ontmoet zijn grootvader ‧ ‧
• 1506 : tweede reis Filips de SCHONE & Karel V naar Spanje ‧ daar ingezworen als opvolgers van overleden Isabella van Castilië ‧ Willem de CROIJ-CHIÈVRES vervangt Filips de Schone in de Nederlanden ‧ Filips de Schone herziet het Magnus Intercursus~Malus Intercursus met Engeland ‧sep‧25‧Burgos: overlijden Filips BURGOS ‧ herleving Gelderse oorlog ‧ Hertog van Gelre krijgt steun van Frankrijk ‧ ‧ ‧
• 1507 : Staten-Generaal van de Nederlanden benoemt Karels grootvader Maximiliaan van OOSTENRIJK tot regent vd minderjarige Karel ‧ Margareta van Oostenrijk ‧dochter van Maximiliaan‧ vertegenwoordigt hem in de Nederlanden ‧ ‧
• 1508-1509 : bezoek Maximiliaan van Oostenrijk aan de Nederlanden ‧ verloving Karel & prinses Maria van Engeland ‧ Liga van Kamerijk gericht tegen Venetië ‧
• 1509 ‧mrt‧18 : Margareta van Oostenrijk krijgt uitgebreide volmachten als vertegenwoordiger van Maximiliaan in de Nederlanden ‧ benoeming Willem de CROY-CHIÈVRES als eerste kamerheer van Karel ‧ ‧
• 1510-1511 : Oorlog van Holland tegen de Hanze ‧ benoeming Floris van EGMOND tot stadhouder in Gelre ‧ sluiting van de Sont ‧ ‧
• 1511 : mislukte belegering Venlo door Habsburgse troepen ‧ inname Harderwijk door Geldersen ‧ ‧
• 1512 : toetreding Maximiliaan tot de Heilige Liga tegen Frankrijk ‧ Gelderse aanval op Amsterdam ‧ ‧
• 1513 : verdrag Hertog van Gelre & Margareta van Oostenrijk ‧ in Rijsel : ontmoeting Karel V & Hendrik VIII • Slag bij Guinegate : Karel & de Engelse koning verslaan de Fransen • ‧jun‧06‧ Slag bij Novara ‧Nrd-Italië tussen Zwitsers & Fransen ‧ ‧
• 1514 ‧ dec‧23 : instemming Maximiliaan van Oostenrijk met eerder-jarig-heid-verklaring Karel ‧ stad Groningen kiest de kant van Gelre ‧ ‧
• 1515 ‧ jan‧05‧Brussel : inzwering meerderjarig verklaarde Karel als heer der Nederlanden ‧ rondreis Karel door de Nederlanden ‧mrt‧24‧ verloving Karel & prinses Renée van Frankrijk ‧ Groningen en Friesland in Gelderse handen ‧ George van SAKSEN verkoopt z'n rechten op Friesland aan Karel • ‧sep‧13-14‧ Slag bij Marignano tussen Fransen & Zwitsers ‧ nieuwe verponding in Holland ‧ huwelijk Hendrik III van NASSAU & Claudia van CHALON ‧ Hendrik III stadhouder van Holland en Zeeland‧tot‧1518 ‧ benoeming Floris van EGMOND tot stadhouder van Friesland‧tot‧1518 ‧ ‧
• 1516 ‧ jan‧23 : overlijden Ferdinand van ARAGON ‧ Karel verwerft opvolgings-rechten op de landen van de Aragonese kroon ‧ uitstel reis naar Spanje ‧ verdrag Karel & Hendrik VIII + verdrag met de Fransen te Noyon ‧Brussel : Kapittel van de orde van het Gulden Vlies ‧ Zeeoorlog Holland & Grote Pier ‧ ‧
• 1517 ‧sep‧08 : vertrek Karel met grote vloot naar Spanje ‧okt‧19‧ aankomst Villaviciosa‧Asturias ‧ aanstelling Margareta als regentes in de Nederlanden ‧ Maarten LUTHER maakt zijn stellingen bkend ‧nov‧08‧Roa : overlijden kardinaal Francisco JIMÉNEZ de CISNEROS, gouverneur van Castilië ‧ Geldersen bemachtigen Medemblik & Alkmaar ‧ Filips van BOURGONDIË bisschop van Utrecht ‧ ‧
• 1518 : benoeming Mercurino di GATTINARA tot grootkanselier ‧ benoeming Floris van EGMOND tot stadhouder Holland en Zeeland ‧ ‧
• 1519 ‧Barcelona : Kapittel vh Gulden Vlies ‧jan‧12‧ overlijden Maximiliaan van Oostenrijk ‧ verkiezing Karel tot keizer Karel V ‧ eerste oorlog met Frankrijk tot‧1526 ‧ ‧
• 1520 ‧ mei‧20‧La Coruña : Karel verlaat Spanje ‧okt‧23‧Aken : inhuldiging als nieuwe keizer Duitse Rijk ‧Castilië : begin Opstand van de Comuneros tot‧1521 ‧ ‧
• 1521 : Worms : Rijksdag ‧ Luther in de ban ‧ annexatie Doornik bij de Nederlanden ‧ oorlog met Frankrijk tot‧1526 ‧ overlijden Willem de CROY-CHIÈVRES ‧ overlijden kardinaal Willem de Croy, aartsbisschop van Toledo ‧ benoeming Hendrik III van Nassau tot eerste kamerheer ‧apr‧23‧ nederlaag Comuneros bij Villalar‧Castilië ‧ ‧
• 1522 ‧jan‧09 : paus-kroning Adriaan van UTRECHT als Hadrianus VI ‧ afstand Karel van de Oostenrijkse erflanden aan z'n broer Ferdinand ‧dec‧28‧ geboorte Margareta van PARMA ‧ benoeming Antoon van LALAING stadhouder van Holland & Zeeland ‧ sluiting van de Sont ‧ ‧
• 1523 ‧sep‧14 : overlijden Adrianus VI ‧ oorlog tegen Frankrijk ‧Brussel : verbranding twee Antwerpse Lutheranen als eerste martelaren voor hervorming ‧Veere : aankomst verjaagde koning Christiaan II van Denemarken & Isabella van Habsburg ‧
• 1524 ‧ erkenning Friesland Karel V als landsheer ‧
• 1525 ‧feb‧24 : Slag bij Pavia tussen Karel V & de Fransen ‧ gevangen-neming Frans I daar door de keizerlijke troepen ‧ Boerenoorlog in 't Duitse Rijk ‧
• 1526 ‧ Vrede van Madrid tussen de keizer & Frans I ‧jun‧26‧ huwelijk Karel & Isabella van Portugal ‧aug‧29‧ Slag bij Mohács tussen Hongaren & Turken ‧ ontstaan Liga van Cognac tegen Karel V ‧ hernieuwde tweede oorlog tegen Frankrijk 1526-1529 ‧ ‧
• 1527 ‧mei‧21‧Valladolid : geboorte Filips II ‧Rome : plundering door troepen Karel V : Il sacco di Roma ‧ ‧
• 1528 : Karel V verkrijgt de macht in het bisdom Utrecht (Oversticht en Nedersticht ‧ benoeming Antoon van LALAING tot stadhouder Utrecht ‧ plundering Den Haag door Maarten van ROSSEM ‧jun‧21‧ geboorte Maria ‧dochter Karel V ‧
• 1529 ‧ aug‧03‧Kamerijk : Damesvrede van Kamerijk op initiatief Margareta van Oostenrijk & Louise de SAVOIE ‧moeder van Frans I ‧ huwelijk Eleonora & Frans I ‧ Turken belegeren Wenen ‧nov‧21‧ geboorte Ferdinand ‧2e zoon Karel V ‧ toevoeging Artesië aan de gebieden Karel V ‧ dood Filibert van CHALON met als gevolg prinsdom Orange gaat naar Hendrik III van Nassau ‧ uitvaardiging ketter-plakkaat ‧ ‧
• 1530 ‧feb‧24‧Bologna : keizerskroning Karel tot keizer ‧ overlijden Gattinara ‧ overlijden Margareta van Oostenrijk ‧Augsburg : Rijksdag ‧jul‧13‧ overlijden Ferdinand ‧2e zoon Karel V ‧ ‧
• 1531 ‧ benoeming Maria van Hongarije tot landvoogdes van de Nederlanden ‧ instelling Collaterale Raden ‧ ‧
• 1532 : nieuwe oorlog met de Oosterlingen ‧ sluiting van de : 1532-1533 ‧
• 1534 : aanbod Karel van Gelre aan Frans I van opvolging in zijn landen ‧ naakte zwaardlopers te Amsterdam: Wederdopers ‧ ‧
• 1535 : verovering van Tunis ‧Münster : val rijk Wederdopers ‧ mislukte poging Wederdopers om Amsterdam te veroveren ‧ start 3e Franse oorlog 1535-1538 ‧
• 1536 : onderwerping Groningen & Drenthe aan Karel V ‧ bestand met Denemarken ‧jul‧12‧ overlijden Erasmus ‧
• 1537 ‧jun‧26‧ geboorte Johanna ‧dochter van Karel V ‧
• 1538 : wapen-stilstand Nizza tussen Karel V & de Fransen ‧ overlijden Karel van Gelre ‧hertog van Gelre‧ tussen ca.1492-1538 ‧ opvolging in zijn rechten door Willem van Gulik 1538-1543 ‧
• 1539 : Overlijden Isabella van Portugal op 1 mei na doodgeboren zoon op 25 april. Filips II landvoogd in Spanje ‧ reis van Karel V door Frankrijk 1539-1540 ‧
• 1540 : Bestraffing van de Gentse Opstand op 30 april. Karel V reist door Holland, Zeeland en Utrecht ‧ Benoeming Maximiliaan van Egmond ‧graaf van Buren‧ tot gouverneur van Friesland. Menno Simonszn. ‧1496-1561‧ neemt de leiding van de Doopsgezinde Gemeenten ‧
• 1541 : mislukte aanval op Algiers ‧ Frans-Deens-Zweeds verbond tegen de Nederlanden ‧ René van CHALON na dood Antoon van LALAING ‧graaf van Hoogstraten‧ nieuwe stadhouder Holland‧&‧Zeeland ‧
• 1542 : Inval Gelderse troepen o.l.v. Maarten van Rossem in Brabant tot Antwerpen ‧ Vierde Franse oorlog 1542-1544 ‧ sluiting van de Sont 1542-1543 ‧
• 1543 : Verdrag van Venlo ‧ Gelre‧&‧Zutphen definitief bij bezit Karel V ‧ benoeming René van CHALON tot stadhouder Gelderland ‧
• 1544 : Vrede van Crépy tussen Karel V & Franse koning ‧ Lodewijk van Vlaanderen ‧heer van Praat‧ stadhouder Holland & Zeeland tot -1546 ‧
• 1545 : start Concilie van Trente 1545-1564 ‧ geboorte Don Carlos, z.v. Filips II ‧
• 1546 : start Schmalkaldische oorlog ‧Utrecht : Kapittel van het Gulden Vlies ‧
• 1547 : apr‧24‧ Slag bij Mühlberg onder bevel van de hertog van Alva ‧feb‧24‧ geboorte Don Juan van Oostenrijk ‧ toevoeging Lingen aan de patrimoniale gewesten ‧
• 1548 : jun‧26‧Augsburg : stichting Bourgondische Kring op de Rijksdag ‧
• 1549 : Pragmatieke Sanctie ‧ reis Filips II door de Nederlanden ‧ benoeming Jan de LIGNE‧graaf van Aremberg‧ gouverneur Friesland‧Overijssel‧Groningen‧&‧ Drenthe ‧
• 1550 : uitvaardiging bloedplakkaat tegen de hervorming ‧ Maximiliaan van Bourgondië als stadhouder in Holland en Zeeland ‧aug‧25‧ overlijden Nicolaas PERRENOT, heer van Granvelle ‧
• 1551 : nieuwe oorlog tegen Frankrijk tot -1559 ‧
• 1552 : vlucht Karel V uit Duitse Rijk ‧ mislukte aanval op METZ ‧
• 1553 : totale verwoesting TERWAAN & HESDIN door Habsburgse troepen.
• 1554 : huwelijk Maria TUDOR & Filips II ‧ vernietiging door Fransen van kastelen Binche & Mariemont ‧
• 1555 : overlijden Johanna de Waanzinnige ‧okt‧25‧BRUSSEL : troons-afstand Karel V voor wat betreft de Nederlanden ‧ Godsdienst-vrede van Augsburg ‧ Vrede van Vaucelles ‧ benoeming Filips van MONTMORENCY‧graaf van Hoorn‧ tot stadhouder Gelderland & Zutphen ‧jun‧07‧ overlijden Maarten van ROSSEM ‧
• 1556 : jan‧16‧ troons-afstand Karel V voor Spanje ‧ idem Italië ‧sep‧ idem 't Duitse Rijk ‧ vertrek Karel V naar Spanje ‧sep‧28‧ aankomst in Laredo ‧
• 1557 : feb‧03‧YUSTE : Karel V betrekt zijn kloosterpaleis als woning ‧aug‧10‧ Slag bij Saint-Quentin ~ naamdag heilige Laurentius ‧
• 1558 : sep‧21‧YUSTE : overlijden Karel V ‧BRUSSEL : begrafenis-optocht voor Karel V ‧SPANJE : overlijden Eleonora van Portugal‧zuster Karel V & wed.Frans I ‧okt‧18‧CIGALES : overlijden Maria van Hongarije ‧
• 1559 : Vrede van Cateau-Cambrésis ‧ Nieuwe indeling bisdommen in de Nederlanden ‧ Willem van Oranje stadhouder van Holland en Zeeland ‧ vertrek Filips II naar Spanje - voorgoed naar later zal blijken ‧
• 1561 : feb‧26‧ benoeming GRANVELLE tot kardinaal ‧jul‧23‧ 1e protestbrief Oranje & Egmond aan Filips II ‧nov‧28‧ installatie Granvelle als aartsbisschop MECHELEN ‧
• 1562 : mrt‧MAASTRICHT : bijeenkomst van de hoge edelen ‧jul‧15‧ ontvangst Montigny als afgevaardigde van de Nederlanden door Filips II ‧
• 1563 : mrt‧11‧ verzoek Oranje‧Egmond‧&‧Hornes Filips II om ontslag Granvelle ‧jun‧06‧ antwoord koning: geen reden tot wijzigingen ‧jul‧29‧ 2e protestbrief Oranje‧Egmond‧&‧Horne aan Filips II ‧
• 1564 : mrt‧13‧ vertrek Granvelle ‧dec‧31‧ toespraak Oranje in Raad van State ‧
• 1565 : Egmond naar Spanje als woordvoerder van de oppositie ‧ in z'n brieven uit het Bos van Segovia eist Filips II strenge vervolging van de ketters ‧
• 1566 : mrt‧13‧HOOGSTRATEN : bijeenkomst edelen ‧ Megen & Egmond haken af ‧apr‧05‧ aanbieding Smeekschrift door 't Verbond der Edelen ‧ zij & aanhangers noemen zich geuzen ‧ Landvoogdes belooft gematigdheid ‧ terugkeer protestanten ‧jul‧06‧LIER : bijeenkomst leiders het Compromis ‧jul‧14-22‧Sint-TRUIDEN : bijeenkomst Verbonds-edelen ‧jul‧30‧ aanbieding Tweede Smeekschrift door Lodewijk van Nassau ‧aug‧10‧ begin BEELDENSTORM in Vlaanderen ‧aug‧10-08‧ okt‧ chronologie van de Beeldenstorm ‧aug‧23‧ toestemming Margaretha van PARMA hervormde preken waar ze tot dan toe plaatsvonden ‧ het Verbond der Edelen heft zichzelf op ‧sep‧17‧ Valenciennes wordt tot rebel verklaard ‧okt‧10‧'s-Hertogenbosch : nieuwe Beeldenstorm ‧nov‧29‧ ondertekening koning Filips II aanstelling Alva om orde op zaken te stellen in de Nederlanden ‧dec‧14‧ uitvaardiging Plakkaat tegen Valenciennes ‧
• 1567 : jan‧ verovering Doornik door regeringstroepen ‧ Margaretha verlangt nieuwe eed van alle regeringsfunctionarissen ‧feb‧16‧ Anton van BOMBERGEN maakt zich meester van 's-Hertogenbosch ‧mrt‧13‧ geuzenleger bij Oosterweel verslagen ‧ 14 mrt: Van Stralen stilt oproer te Antwerpen ‧mrt‧23‧ Valenciennes heroverd door regerings-troepen onder Noircarmes ‧apr‧11‧ Bombergen geeft 's-Hertogenbosch op ‧ apr: vertrek van Oranje naar de Dillenburg ‧aug‧ komst ALVA ‧sep‧09‧ arrestatie EGMOND & HORN ‧
• 1568 ‧mei‧23‧ Lodewijk van Nassau verslaat een Spaans leger bij Heiligerlee ‧jun‧05‧ Egmond en Horn onthoofd te Brussel ‧ 21 jul: Lodewijk van Nassau verslagen bij Jemmingen ‧okt: mislukte inval door Willem van Oranje ‧
• 1569 : Alva reorganiseert belastingstelsel, waartegen heftig verzet rijst ‧
• 1570 : Alva reorganiseert strafrechtspraak met de Criminele Ordonnantiën ‧ 01 nov: Allerheiligenvloed ‧
• 1572 : apr‧01‧ inname Den BRIEL door Watergeuzen ‧ oproep Willem van Oranje tot verzet ‧apr‧06‧ inname Vlissingen door Watergeuzen ‧mei‧24‧ inname BERGEN door Lodewijk van NASSAU‧jun‧&‧jul‧ verbreiding van de Opstand‧voorai in Holland ‧jul‧19-23‧Dordrecht : Eerste Vrije Statenvergadering ‧aug‧23-24‧ einde verwachte steun uit Frankrijk door Bartholomeus-nacht ‧sep‧07‧ inname Oudenaarde door Jacob BLOMMAERT voor de prins ‧aug-sep‧ 2e mislukte inval door Oranje ‧ straf-expeditie van Don Frederik, Alvas zoon, tegen Mechelen‧Zutphen‧&‧Naarden ‧ daarna slaat hij 't beleg voor Haarlem ‧dec‧10‧ ter dood brenging Delftse geestelijke Cornelius MUSIUS na gruwelijke martelingen door de Geuzen ‧
• 1573 : jan‧14‧ overbrenging stoffelijke resten Karel V worden naar El Escorial ‧jul‧12‧ inname Haarlem door de Spanjaarden ‧aug‧05‧ verovering Zeeuwse troepen fort RAMMEKENS ‧okt‧08‧ bij Alkmaar begint de Victorie ‧ opvolging Alva door REQUESENS ‧okt‧11‧ overwinning van de geuzenvloot op de Zuiderzee ‧
• 1574 : jan‧27‧ overwinning van de geuzenvloot op de koninklijke vloot bij Reimerswaal op de Schelde ‧feb‧09‧ overgave MIDDELBURG door MONDRAGON aan de prins ‧apr‧14‧ Lodewijk & Hendrik van NASSAU komen om het leven bij 'n nederlaag op de MOKERHEI ‧okt‧03‧ ontzet van LEIDEN ‧
• 1575 : mrt‧BREDA : mislukken vredes-onderhandelingen mislukken te BREDA ‧jul‧11‧ Staten van Holland dragen de Hoge Overheid op aan Oranje ‧aug‧08‧OUDEWATER uitgemoord ‧aug‧24‧ overgave SCHOONHOVEN aan de Spanjaarden ‧sep‧01‧ 2e Spaanse staats-bankroet ‧
• 1576 : mrt‧05‧ dood Requesens ‧jun‧29‧ overgave ZIERIKZEE aan de Spanjaarden ‧zomer‧ muiterij Spaanse troepen na jaren geen soldij te hebben ontvangen ‧ Staten van Brabant roepen de Staten-Generaal bijeen ‧nov‧04-07‧ANTWERPEN : Spaanse furie ‧nov‧08‧ Pacificatie van Gent : aaneensluiting alle gewesten om de Spaanse troepen het land uit te krijgen ‧
• 1577 : jan‧09‧BRUSSEL : Eerste Unie van Brussel‧nadere katholieke unie binnen de Pacificatie ‧feb‧12‧ nieuwe landvoogd Don Juan van OOSTENRIJK aanvaardt met het Eeuwig Edict de Pacificatie van Gent & stuurt vreemde troepen weg ‧sep‧24‧ triomfantelijke intrede van Oranje in Brussel ‧ de edelen blijken aartshertog Matthias de landvoogdij te hebben opgedragen ‧okt‧28/29‧GENT : calvinistische staatsgreep ‧ gevangenneming Aarschot, stadhouder van Vlaanderen ‧dec‧10‧BRUSSEL : 2e Unie van Brussel‧nu verdraagzaam van karakter ‧dec‧19‧GENT : bemiddeling Oranje om AARSCHOT vrij te krijgen ‧
• 1578 : jan‧31‧bij‧GEMBLOERS : Staatse troepen verslagen door koninklijke troepen ‧feb‧ Gentse radicale calvinisten beginnen offensief in Vlaanderen ‧ voorstel Oranje een Religie-vrede met toelating protestantisme of katholicisme waar >100 gezinnen dat vragen‧dit mislukt ‧ opvolging Don Juan door Alexander FARNESE‧hertog van Parma ‧
• 1579 : jan‧06‧ vereniging Artesië & Henegouwen in katholieke Unie van ATRECHT ‧jan‧23‧ Unie van Utrecht ‧ mei‧KEULEN : begin vredes-besprekingen‧uiteindelijk mislukt ‧jun‧29‧MAASTRICHT : verovering door Parma ‧ verbod Paus Gregorius XII katholieken -op straffe van ex-communicatie- alle civiele & militaire diensten aan opstandelingen ‧
• 1580 : feb‧ opstandelingen maken zich meester van de blokhuizen van Leeuwarden‧Harlingen‧&‧Staveren ‧ Friesland komt aan de zijde van de Opstand ‧mrt‧15‧ Filips II doet Willem van Oranje in de ban ‧mrt‧30‧ verbod Staten van Friesland uitoefening van andere godsdiensten dan de gereformeerde ‧sep‧29‧ Verdrag van Plessis-les-Tours tussen de Staten-Generaal & Anjou, die optreedt als Verdediger van de Vrijheden der Nederlanden' ‧ Filips' verovering van Portugal verlamt Parma ‧
• 1581 : mei‧01‧BRUSSEL : katholicisme verboden ‧jul‧01‧ANTWERPEN : katholicisme verboden ‧jul‧BREDA verloren voor de opstandelingen ‧jul‧22‧ de Staten van de opstandige gewesten verlaten' Filips als landsheer ‧terugkeer aartshertog Matthias naar Oostenrijk ‧
• 1582 : feb‧ inhuldiging ANJOU in Brabant ‧mrt‧18‧ mislukte moordaanslag op Oranje ‧aug‧VLAANDEREN : inhuldiging Anjou ‧najaar‧ Franse legermacht in de Nederlanden ‧
• 1583 : jan‧17‧ Franse furie te Antwerpen: Oranjes Franse politiek in diskrediet ‧ voortzetting opmars Parma ‧
• 1584 : jul‧10‧ moord op Willem van ORANJE ‧aug‧07‧ inname DENDERMONDE door Parma ‧sep‧17‧ inname Gent door Parma ‧okt‧16‧ Willem Lodewijk van Nassau stadhouder van Friesland ‧
• 1585 : mrt‧ 10‧Brussel : inname door Parma ‧aug‧17‧ inname Antwerpen door Parma ‧aug‧20‧ steun aan opstandige gewesten door Elizabeth I ‧nov‧13‧ Maurits stadhouder in Holland en Zeeland ‧
• 1586 : jan‧ Leicester landvoogd in de opstandige gewesten: zijn bewind mislukt ‧jan‧ in Slag bij Boxum ‧t.Zd-Wst Leeuwarden‧ lijden de opstandelingen onder Willem Lodewijk een nederlaag tegen de Spanjaarden onder Verdugo ‧mrt‧16‧ Oldenbarnevelt lands-advocaat van Holland ‧jun‧07‧ inname Grave door Parma ‧
• 1587 : vertrek Leicester ‧ feitelijke onafhankelijkheid van de Republiek der Verenigde Provinciën ‧
• 1588 : zomer: Spaanse armada lijdt zware verliezen in gevecht met de Engelsen en de stormen ‧
• 1590 : koning Filips brengt Parma in het veld tegen Frankrijk ‧ Maurits & Willem Lodewijk beginnen succesvol heroverings-offensief ‧ opstandelingen nemen Breda in door manschappen de stad binnen te smokkelen in een turfschip ‧
• 1591 : opstandelingen nemen Deventer ‧ Zutphen ‧ Delfzijl ‧ Nijmegen ‧
• 1592 : opstandelingen nemen Steenwijk‧&‧Coevorden ‧dec‧06‧ overlijden Parma ‧
• 1594 : reductie Groningen: verovering stad & ommelanden op de Spanjaarden en opname als 7e gewest in de Unie ‧ Willem Lodewijk stadhouder ‧ aanslag op Maastricht door prins Maurits afgeslagen ‧
• 1596 : Willem Lodewijk stadhouder van Drenthe ‧ de Triple Alliantie tussen Republiek‧Frankrijk‧&‧ Engeland is eerste officiële internationale erkenning onafhankelijkheid verenigde provinciën ‧ Albertus van Oostenrijk gouverneur van de koninklijke Nederlanden & veroveraard Calais op de Fransen ‧
• 1597 : jan‧ Maurits verslaat Spanjaarden in ruitergevecht bij Turnhout ‧mrt‧ Spanjaarden doen mislukte aanslag op Steenwijk ‧ Albertus van Oostenrijk verovert Amiens op de Fransen ‧ herneming van die stad door Hendrik IV nog in hetzelfde jaar ‧
• 1598 : vertrek Albertus van Oostenrijk naar Spanje voor huwelijk met Isabella, dochter koning Filips II ‧ tijdens z'n afwezigheid is kardinaal Andreas van Oostenrijk plaatsvervangend gouverneur-generaal ‧ Filips II schenkt Albertus en Isabella alle Nederlanden als bruidsschat ‧ de koning overlijdt ‧ opvolging zoon Filips III ‧
• 1599 : Brussel : aanvaarding Aartshertogen Albert en Isabella van hun bewind ‧
• 1600 : jul‧02‧ Maurits van Nassau verslaat het leger van Albertus in de Slag bij Nieuwpoort ‧ 'n overwinning zonder gevolgen ‧ leger van Maurits trekt terug naar de Republiek ‧ Albertus krijgt de Italiaanse generaal Ambrogio Spinola naast zich, die begint aan een reeks heroveringen ‧
• 1601-1604 : belegering & inname van 't Staatse Oostende door Albertus & Isabella ‧
• 1602 : pprichting Verenigde Oost-Indische Compagnie ‧ inname Grave door opstandelingen ‧
• 1603 : mei‧26‧ Acht Spaanse schepen onder leiding van Frederigo Spinola doen een vergeefse poging de blokkade van Hollandse schepen bij Sluis te doorbreken ‧ Frederigo Spinola sneuvelt ‧
• 1604 : Opstandelingen veroveren Sluis, waarbij graaf Lodewijk Günther van Nassau sneuvelt ‧ ‧ ‧
• 1607 : apr‧25‧ Jacob van HEEMSKERCK verslaat een Spaanse vloot in de Slag bij Gibraltar en komt daarbij zelf om het leven ‧
• 1605 : begin van Ambrogio Spinola's heroveringen ten noorden van de grote rivieren ‧
• 1606 : Beurskrach te Genua verlamt het offensief van Spinola, die de koninklijke troepen grotendeels uit eigen middelen betaalde; in het zelfde jaar beginnen bedekt de besprekingen die tot een wapenstilstand en vervolgens het Twaalfjarig Bestand lijden ‧
• 1609-1621 : Twaalfjarig Bestand ‧
• 1609 : apr-09: Twaalfjarig Bestand getekend te Antwerpen ‧
• 1610 : De 'rekkelijke' volgelingen van Jacobus Arminius dienen een 'remonstrantie' in bij de Staten van Holland; de 'precieze' volgelingen van Franciscus Gomarus komen daarop met een 'contra-remonstrantie'‧
• 1617 : 04 aug: Oldenbarnevelt laat de Staten van Holland de Scherpe Resolutie aannemen: steden krijgen 't recht hun eigen waardgelders' in dienst te nemen ‧
• 1618 : jul: Maurits laat zich machtigen de waardgelders af te schaffen ‧ 29 aug: staatsgreep van Maurits: Oldenbarnevelt en diens medestanders, onder wie Hugo de Groot, gearresteerd ‧ nov 1618-nov 1619: Nationale synode van de gereformeerde kerk te Dordrecht ‧
• 1619 : mei-13i: Johan van Oldenbarnevelt op het Binnenhof in Den Haag onthoofd ‧
• 1620 : Willem Lodewijk, stadhouder van Friesland, Groningen en Drente, overlijdt; z'n jongere broer Ernst Casimir volgt hem op ‧
• 1621 : na het Twaalfjarig Bestand wordt de strijd hervat. Oprichting van de West-Indische Compagnie ‧ In Spanje wordt Filips III opgevolgd door Filips IV ‧ In Brussel overlijdt aartshertog Albertus van Oostenrijk; zijn weduwe Isabella blijft als gouverneur-generaal de Koninklijke Nederlanden besturen
• 1622 : okt-16: Jochem Swartenhondt verslaat een Spaanse vloot in de Straat van Gibraltar ‧
• 1625 : apr-23: Maurits overlijdt; hij wordt opgevolgd door Frederik Hendrik ‧ Spinola verovert Breda ‧ ‧ ‧ ‧
• 1626 : geboorte prins Willem II ‧ Ernst Casimir verovert Oldenzaal ‧
• 1627 : Frederik Hendrik neemt Groenlo (Grol) ‧
• 1628 : Piet Hein verovert de Spaanse zilvervloot in de baai van Matanzas (Cuba)
• 1629 : Frederik Hendrik belegert 's-Hertogenbosch; de Spanjaarden onder Montecuculi proberen hem weg te lokken door de Veluwe binnen te vallen en Amersfoort in te nemen ‧ De verrassing van de Spaanse bevoorradingsstad Wezel door de Staatsen maakt einde aan Montecuculi's veldtocht, waarna 's-Hertogenbosch zich over geeft ‧
• 1632 : Hoge Zuid-Nederlandse edelen lopen over naar de Republiek, wat Frederik Hendriks veldtocht langs de Maas mogelijk maakt: Roermond, Venlo en Maastricht komen aan de Republiek. Bij het beleg van Roermond overlijdt de Friese stadhouder Ernst Casimir ‧ Hij wordt opgevolgd door zijn zoon Hendrik Casimir I ‧ ‧ ‧
• 1633 : Isabella roept in Brussel buiten Madrid om de Staten-Generaal van de koninklijke Nederlanden bijeen ‧ Zij opent rechtstreekse onderhandelingen met Den Haag, die echter op niets uitlopen ‧ Isabella overlijdt in hetzelfde jaar ‧ ‧
• 1634 : 18 aug: Maastricht weet een aanslag op de stad door het koninklijke leger af te slaan ‧ 04 nov: kardinaal-infant Ferdinand van Oostenrijk doet zijn intrede te Brussel als nieuwe gouverneur-generaal ‧ ‧
• 1635 : Don Ferdinand neemt in mrt Sierck-les-Bains en Trier in ‧ Frankrijk verklaart Spanje de oorlog, waardoor in de Koninklijke Nederlanden een twee-fronten-oorlog ontstaat ‧ De Fransen verslaan de Spanjaarden bij les Avins (t.Z.v. Hoei) en verenigen zich in Maastricht met het Staatse leger ‧ Het gemeenschappelijk Frans-Staatse leger houdt gruwelijk huis in Tienen, waardoor de publieke opinie in het Zuiden zich tegen de Republiek keert ‧ Diest en Aarschot worden ingenomen, maar Leuven weet een beleg te doorstaan ‧ Het initiatief komt aan de Spaanse troepen, die de belangrijke Schenkenschans weten in te nemen, evenals Kleef, Goch, Kalkar, Kranenburg en Gennep ‧ 17 aug: overlijden van Aytona, opperbevelhebber van het koninklijk leger in de Nederlanden ‧ Sep: onder-handelingen tussen 't Zuiden en 't Noorden te Griethausen, Kranenburg en Turnhout, zonder resultaat ‧ ‧ ‧
• 1636 : Frederik Hendrik herneemt Griethausen, Kleef en op 30 apr de Schenkenschans ‧ Dit laatste wekt in Madrid ontstemming jegens Brussel ‧ Het Spaanse leger richt zich tegen Frankrijk ‧ ‧ ‧ ‧ ‧
• 1637 : Frederik Hendrik wordt afgeslagen voor Hulst, maar slaat daarna het beleg voor Breda ‧ Fransen nemen Landrecies‧Maubeuge‧Beaumont‧Berlaimont‧&‧St.Pol ‧ In een poging Frederik Hendrik weg te lokken van Breda, verovert Don Ferdinand de steden Venlo ‧aug‧07‧ en Roermond ‧sep‧04‧ en daarna Berlaimont‧Maubeuge‧&‧St.Pol ‧ verlies Breda wordt in Brussel en Madrid hoog opgenomen ‧
• 1638 : jun‧20‧tWv stad bij Kallo : verpletterende nederlaag van 'n Staats leger onder Willem van Nassau, van zins om Antwerpen te verrassen ‧
• 1639 : 21 okt: In de Slag bij Duins (de 'Downs' t.Z.v. Engeland) verslaat Maarten Harpertsz. Tromp een tweede Spaanse armada ‧ 09 nov: Dankdag in de Republiek op last van de Staten-Generaal ‧ De Fransen nemen Hesdin ‧ ‧ ‧ ‧ ‧
• 1640 : inname Hulst door opstandelingen ‧ Friese stadhouder Hendrik Casimir I sneuvelt ‧ opvolging door z'n broer Willem Frederik van Nassau ‧ Spanje kampt met de opstand en onafhankelijkheid van Portugal ‧
• 1641 : opvolging Kardinaal-infant Ferdinand van Oostenrijk als gouverneur-generaal van de koninklijke Nederlanden door Francisco de Melo ‧ inname Gennep door Frederik Hendrik ‧
• 1642 : ongedaanmaking Franse gebiedswinst door Francisco de Melo met herneming Lens & La Bassée ‧mei‧bij Honnecourt : grote overwinning voor Francisco de Melo op de Fransen ‧ Frederik Hendrik komt met 't Staatse leger niet verder dan enkele schermutselingen ‧ hij wijst separate vredesbesprekingen af ‧ Franse leger belegert Perpignan in Spanje ‧ ‧ ‧ ‧ ‧
• 1643 : mei‧16‧bij Rocroi : Francisco de MELO lijdt vernietigende nederlaag tegen de Fransen ‧ begin van 't einde van z'n ambtsperiode ‧aug‧ Fransen nemen Thionville in & ‧sep‧ Sierck-les-Bains ‧
• 1644 : 29 jul: Grevelingen geeft zich na een beleg van twee maanden over aan de Fransen ‧ Sep: Frederik Hendrik neemt Sas van Gent in Vlaanderen ‧ 20 sep: Voor een vergadering van de Raad van State in Dendermonde draagt Francisco de Melo het gouverneurschap-generaal van de koninklijke Nederlanden over aan Manuel de Castel Rodrigo ‧ ‧ ‧ ‧ ‧
• 1645 : 't Spaanse leger ondervindt desastreuze verliezen door gezagscrisis in Spaanse top & onderlinge officieren-naijver ‧ inname Armentières‧Warneton‧Komen‧Menen door Fransen ‧nov‧ inname Vlaamse Hulst-Zld door Frederik Hendrik, waardoor bedreiging voor grote delen van Vlaanderen -- De Staten van Brabant willen directe onderhandelingen met de Staten van de Republiek ‧
• 1646 : In z'n laatste veldtocht slaat Frederik Hendrik het beleg voor Antwerpen ‧ de Fransen kunnen zich zonder veel moeite meester maken van steden in 't zuiden: Kortrijk‧Sint-Winoksbergen‧Mardijck‧Veurne‧Duinkerke ‧
• 1647 : opvolging Manuel de Castel Rodrigo als gouverneur-generaal van de koninklijke Nederlanden door aartshertog Leopold Willem van Oostenrijk ‧mrt‧14‧ overlijden Frederik Hendrik ‧ opvolging door Willem II ‧mei‧10‧Delft : bijzetting Frederik Hendrik ‧jun‧05‧Armentières : afkondiging Leopold Willem wapenstilstand ter zee ‧jun‧24‧Brugge : officieee publicatie ‧ ‧ ‧ ‧ ‧
• 1648 : Vrede van Münster tussen Spanje en de Republiek ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧ ‧he, he? wat 'n getyp.....sei de typegeit greet.....