Willem Schalksz van der Merwe, SV/PROG

Willem was from Broeck, Nederland, and was perhaps born there circa 1640

http://www.e-family.co.za/ffy/g5/p5321.htm

Bronne /Sources

• Navorsing gedoen deur Emerentia J v Rensburg - Navorser aanbeveel deur NAAIRS.
• Judi Marais-Meyer register
• Emerentia v Rensburg Register.
• Hester Maria Christina register.
• June Buchanan Register
• Register v Kaapse Gemeente
• Resolusie van die Politieke Raad -Kaap Argief.
• Gelagregister van ou Kaapse families - C C de Villiers - Vol 1
• Groot Familienaamboek Cor Pama Vol 1
• Stamouers: [http://www.stamouers.com/stamouers/surnames-v-z/523-van-der-merwe-w...]
• Verwysings: GC de Wet, Die Vryliede en Vryswartes in die Kaapse Nedersetting 1652 - 1700 Jan van der Merwe, "Willem Schalkszoon van der Merwe - 'n Biografiese Ekskursie" Familia XVI 1979 no 1 Heese en Lombard Hoge, Personalia of Germans at the Cape Karel Schoeman, Armosyn van die Kaap: Die Wêreld van 'n Slavin 1652 - 1733 Saamgestel deur: AM van Rensburg.
  

Profiles in Geni referenced against publication and material from:

• GISA - Genealogical Institute of South Africa
• The Genealogical Society of South Africa

  ---

  
  

These sites are reliable sources, giving citations for evidence of each piece of information given: http://www.ballfamilyrecords.co.uk/burger/I117.html and
http://www.e-family.co.za/ffy/g5/p5321.htm
Note:

• DOB estimate changed to agree with the FFY site estimate of 1640, as this seems in line with his age upon emigration (i.e. 20 rather than 11 years old, and employed as a shooter).
• There is a record cited on both sites saying that he was from Broeck. There are many places in the Netherlands incorporating this name ([https://en.wikipedia.org/wiki/Broek]), and some sources (including the Myburgh book) seem to have either assumed or verified elsewhere that this is Broek in Waterland.
  

The information given below suggests that he was orginally from Oud-Beijerland (https://en.wikipedia.org/wiki/Oud-Beijerland - but what is the evidence for this?
If he was from Broeck, it's more likely that it was this Broek, in Gouda, not far from Rotterdam: https://en.wikipedia.org/wiki/Broek,_Gouda.

---

Willem Schalk van der Merwe (SV)

• from Oud Beyerland(naby Rotterdam)
• by Ship Dordrect
• Burger 5.5.1661.
• Died 12/7/1716.
• Married 9.9.1668 Elsje Cloete d.v. Jacob Cloete.

13 Children -

• b1 Sophia c. 2.11.1670
• b2 Schalk c13.8.1673
• b3 Maria c. 29/12/1673
• b4 Jacoba c. 22.5.1678
• b5 Jacob c. 11/2/1682
• b6 Petronella c. 1.3.1682
• b7 Aletta c. 30.3.1684
• b8 Helena c. 7.4.1686
• b9 Pieter c. 16.5.1688
• b10 Magdalena c. unknown
• b11 Elsie c. unknown
• b12 Eula c. unknown
• b13 Hendrik c. unknown.

  ---

Willem Schalk van der Merwe(a1 SV): Volgens Res.Politieke Raad kom hy an Broek; volgens register Kaapse Gemeente kom hy van Ou Beyerland, naby Rotterdam. Hy was Haakbusskutter op die skip "Dordrecht". Word burger op 5.5.1661; 1663 tree weer in diens vandie H.O.I.K.as Adelborst belas met landbou.

-----------------------------------------------------------------

And, you might be asking, where do the van der Merwes come from? Well, the Merwede is a branch of the Rhine, near the Land of Altena and connected with the Oude Maas River. The Merwede runs through Oud-Beyerland, and Dordrecht lies at the end of the Beneden-Merwede. And Willem Schalkszoon van der Merwe, the founder of the South African family, was born in Oud-Beyerland. He was an arquebusier[2] in the service of the Dutch East India Company and landed in Table Bay off the Dordrecht. He became a free burgher in 1661. In 1677 he and Pieter van der Westhuizen became the first to farm Kronendal, in the Hout Bay valley. Willem’s wife was Elsje Cloete, daughter of the very first permanent settler at the Cape, Jakob Klute (Cloete), of Cologne.

ONE of the most striking family coats of arms borne in South Africa is the one connected with the Van der Merwe family. But unfortunately the chain of proof is so confused that this family, and their cousins in the Netherlands (who call themselves Van de Merwe), can go no further back than the grandfather of the very first South African Van der Merwe. This grandfather, Willem van de Merwe, is now acknowleged as the ancestor of all the living Van der Merwes and of all the Van de Merwes. (Van der Meer is an entirely different surname, but one South African Van der Merwe who settled in the United States found that the Americans had so much trouble with his correct surname that in the end he had to call himself Van der Meer or Vandermeer.) Records disappear for a variety of reasons, and as time goes by it becomes difficult or even imposible to say what the correct state of affairs is, but the Van der Merwes/Van de Merwes are convinced that they are descended from a knight called Daniel van der Merwede.[1]

Daniel’s arms were recorded in 1293 by the renowned medieval herald Gelre as: Gules, a fess argent between 15 bezants. The field is red, the fess or horizontal bar is silver or white, and “bezant” means a gold or yellow roundel, so named because it reminded people of a type of gold coin minted in Constantinople, named for the village on the site of which the city was built, Byzantium. Red, gold and silver almost always make an attractive combination. The 15 roundels are meant to look like a pile, or triangle pointing down, but the artist who prepared this drawing hasn’t been very successful in bringing out the triangular appearance.

Source: Mike Oettle on http://www.geocities.com/skildsoom/MerweE.html

---

De Wet file:

According to "Resolusie van die Politieke Raad" from Broek, according to register of the Cape congregation, from "Oud-Beyerland" near Rotterdam. He was a son of Schalk van der Merwe farmer in "Oud-Beyerland" and a grandson of Willem van der Merwe from whom the current van der Merwes in the Netherlands are descendant. Departed for Cape Town as "haakbusskietter" on the ship "Dordrecht" at eight "gulde" per month, arriving in Table Bay on the 26th April, 1661. He was initially in service of the Companje's master gardener Hendrik Boom. Burger 5.5.1661, and he was apparently a good farmer because he was praised "voor bequaemheyt als landbouwer" [ability as farmer]. It was mentioned in the Resolutions of the Political Council that he "boulandt heeft gearbeijt" [has worked building land]. In 1663 he again entered service with the H.O.I.K. as midshipman responsible for agriculture. Three weeks before his marriage to Elsje Cloete, he was accused by the rulers of smuggling with the "Hottentotte". He and his father-in-law Jacob Cloete apparently continued smuggling because he was a prisoner on Robben Island due to smuggling and violence connected thereto. In January 1673 his house and grain crop was destroyed by fire. On the 23rd March 1677 he received permission from the Kompanje to again work land together with Pieter van der Westhuizen, this time in "Houtbaai" [Wood Bay], this is the farm Kronendal of which the Cape Dutch farmhouse still exists. This agreement was cancelled and the farm was allocated to him as free property. In 1677 he reaped 60 "mud" grain. On the 7th September 1692 an "erfbrief" [inheritance letter] was issued to him for the farm Kunnenberg, in this "erfbrief" described as "de Kinnenborgh". The farm was measured by land surveyor Heinrich Bernhard Oldenland with a border of 60 "roede" on the Bergrivier and 600 "roede" in the direction of "Babilonstoring" [Tower of Babylon]. His neighbours were Jacobus van der Heiden on "Overveen" and Marten van Staden on "Bloemendal". According to the "erfbrief" the land was already allocated to him in 1687. This statement sounds suspicious, because the 1687- allocations were personally measured by landdros Johannes Mulder of Stellenbosch and Oldenland's measurements started with the 1689 allocations. The farm De Hoop in "Klein Drakenstein" was allocated to Willem's son Schalk Willem van der Merwe in 1692. This was the second farm and not the first to be allocated in South Africa to a van der Merwe. He was the father of 13 children and also the father of an illegitimate daughter, Maria Schalks who married the progenitor Paulus Heyns from Leipzig. Maria's mother was a female slave of Governor Simon van der Stel.

---

Afkomstig van Oud-Beyerland naby Rotterdam. Haakbusskutter op die skip Dordrecht. Aankoms 1660, burger 5/5/1661, 1663 weer in diens van die H.O.I.K. belas met landbou.

---

farmer 2 of Hout Bay, from 1677 and from about 1692, Drakenstein born Broeck died 12 July 1716

He arrived at the Cape as a bosskieter on the ship Dordrecht. This ship called at the Cape many times but did in fact arrive at the Cape on 26th April 1661 to depart on 5th May 1661, the date on which he was granted his letter of freedom so perhaps we can assume that he arrived on this voyage, which left Goeree in the Netherlands on 6th December 1660. (VC39,part 3, page123 and De VOCsite). At the end of March 1663 he petitioned the Council of Policy to take him back into Compay service and it complied, appointing him adelborst on a salary of 12 guldens per month. (Resolutions of the Council of Policy, C. 2, pp. 318-330. Saterdag ultimo Meert ao. 1663)

He appears on the muster rolls of Company servants until 1665 and then, from 1666 in the muster rolls of independent settlers. (Muster rolls, VC 39)

On the 23rd March 1677 the Council of Policy granted to Willem Schalck and Pieter van de Westhuisen land at Hout Bay which they were required to farm efficiently, and to contribute one tenth of its prouce to the Company each year. (Resolutions of the Council of Policy, C10, pp. 89-94. Dingsdagh 23 Maart 1677)

On the 2nd February 1688 he was granted permission by the Burgerraad (Burger Council) of the Cape to transfer from the Cape area to go to live at Drakenstein (1 STB 15/2) and on the 7th September 1692, he was granted farm land at Drakenstein, on the Berg River.

When precisely he moved his family there I don't yet know, but after May 1688 the baptisms of his children are no longer to be found in the Cape Town church registers, and were presumably recorded in the (now missing) Drakenstein church registers. (MOOC 9/1/23, Verkoop Conditien and 1 STB 15/2, Permissions to transfer)

In her will dated 1710 his daughter, Jakomina Schalk, named her siblings then living; her sisters as 'Feijtie, Lena, Magtelt, Elsie, Neeltie, Eula' and her brothers as 'Schalk Willems, Pieter and Hendrik Schalk'.

On 27th June 1707 he sold up his farm on the Berg River in Drakenstein and all his possessions, paying off all his debts. The money resulting was to be used to maintain him for the rest of his life and also his minor children. (MOOC 9/1/23, Verkoop Conditien, MOOC 13/1/,5, Boedelrekening)

---

Loop op ouderdom 15 van die huis af weg en tree in diens van die Hollands Oos-Indiese Kompanjie (H.O.I.K.) as Willem van der Merwe (met die “r” in “der”). Verlaat Holland op 18 Desember, 1659, op die skip Dordrecht as ‘n “busschieter”. Bereik Kaap die Goeie Hoop op 2 Maart, 1660. Werk vir die H.O.I.K. onder Hendrik Boom totdat hy op 5 Mei, 1661 sy “vrijbrief” ontvang. Op sy versoek word hy aan die einde van Maart, 1663, weer deur die H.O.I.K. in diens geneem – dié keer as “adelborst” belas met landbou (salaris 12 guldens per maand). Sedert 1666 weereens “vrijkneg” status. Ontvang op 23 Maart, 1677, verlof om saam met Pieter van der Westhuizen sekere grond in Houtbaai (vandag die plaas Kronendal) te bewerk. Die ooreenkoms was dat hulle die plaas produktief sou bewerk en jaarliks ‘n tiende van die opbrengs aan die H.O.I.K. sou lewer. In 1681, toe die plaas Willem se vrye eiendom word, word hierdie ooreenkoms gekanselleer.

Op 2 Februarie, 1688, kry hy verlof van die Burgerraad om van die Kaap na Drakenstein te verhuis, waar hy hom in Mei van daardie jaar hervestig. Op 7 September, 1692, verkry hy plaasgrond aan die Bergrivier in Drakenstein. Op 27 Junie, 1692, verkoop Willem sy plaas aan die Bergrivier en “al sy besittings” en betaal al sy skuld af. Met die res van die geld beoog hy om homself en sy minderjarige kinders vir die res van sy lewe te onderhou (vgl. MOOC 9/1/23, Verkoop Conditien, MOOC 13/1/,5, Boedelrekening). Willem se vrou, Elsje, land in Suid-Afrika aan op 6 April, 1652, met haar ouers Jacob (Van Riebeeck se skeepsdokter) en Sophia Cloete.

Verhouding: “Van der Stelse slavin.” Verwys waarskynlik na ’n slavin van Pieter van der Stael, die “zieketrooster” aan die Kaap op daardie stadium. Sy kon nie aan die goewerneur, Simon van der Stel behoort het nie, aangesien dié eers in 1679 in die Kaap geland het.

Kinders: 1. Maria Schalk van der Merwe, *1660. Willem stel haar in 1686 vry, terwyl sy op die Constantia landgoed werksaam is (Attestasie 1664 in C 326 pp 478-9, p 6 en 27). Getroud met Paulus Heyns in 1696. Hul seun, Michiel Africanus Heyns, is die stamvader van die Heyns familie in Suid-Afrika.

Woensdag 8 Maij 1686

D’ E.Heer Commandeur, kennende ’t gewigt van een welgestelde regering, en wetende dat om deselve in vrede en voorspoed te bestieren niet meerder vereijscht word als wel te belônen en scharpelijk te straffen; en hebbende so goede als kwade zedert dat sijn E. ’t bewind deses commendements anvaarde van beids volslage preuves gehad, en thans sig bij ’t versoeckschrift van drie der E.Comps. lijfeigene slavinnen gelegentheid anbiedende om door een kragtig voorbeeld an die dienstbare menschen den weg tot d’ onwaardeerlijke vrijheid door haar trouw en deughdsâmheid te banen, en op dat de hoop om deselve t’ eniger tijd te konnen erlangen, d’ andere onder ’t jock van een sware slavernij anmoedige, So is ’t dat sijn E., overwogen hebbende de langduurige en trouwe diensten der drie voors. slavinnen, Maria Schalck, Armosijn van de Caap en Jannetje Bort, der selver versoeck in Rade voor te dragen, bewôgen is; waarop eenpaarlijk geresolveerd, angemerckt de supplianten alle drie gedoopt en van Christe vaders zijn [2] en dat eene van deselve bereids lidmaat der Gereformeerde Kercke is, en dat d’ andere twe haar in dit Christelijk werck [3] in korten staan te volgen; en dewijl ’t niet geraden soude zijn dese elendige menschen, bij de reductie die d’ E.Hr.Commandeur ontrent sijn dienstboden heeft gemaackt, deselve wederom na Comps. logie bij dien ruijgen hoop te senden, haar in volle vrijdom te stellen en te vergunnen haar alhier bij alle toegestâne neringen nevens andere vrije personen ’t erneren. Reference code: C. 18, pp. 28-29

---

farmer of Hout Bay, from 1677 and from about 1692, Drakenstein

Notes:

He arrived at the Cape as a bosskieter on the ship Dordrecht. This ship called at the Cape many times but did in fact arrive at the Cape on 26th April 1661 to depart on 5th May 1661, the date on which he was granted his letter of freedom so perhaps we can assume that he arrived on this voyage, which left Goeree in the Netherlands on 6th December 1660. (VC39,part 3, page123 and De VOCsite). At the end of March 1663 he petitioned the Council of Policy to take him back into Company service and it complied, appointing him adelborst on a salary of 12 guldens per month. (Resolutions of the Council of Policy, C. 2, pp. 318-330. Saterdag ultimo Meert ao. 1663)

He appears on the muster rolls of Company servants until 1665 and then, from 1666 in the muster rolls of independent settlers. (Muster rolls, VC 39)

On the 23rd March 1677 the Council of Policy granted to Willem Schalck and Pieter van de Westhuisen land at Hout Bay which they were required to farm efficiently, and to contribute one tenth of its produce to the Company each year. (Resolutions of the Council of Policy, C10, pp. 89-94. Dingsdagh 23 Maart 1677)

On the 2nd February 1688 he was granted permission by the Burgerraad (Burger Council) of the Cape to transfer from the Cape area to go to live at Drakenstein (1 STB 15/2) and on the 7th September 1692, he was granted farm land at Drakenstein, on the Berg River.

It is not known precisely when he moved his family there, but after May 1688 the baptisms of his children are no longer to be found in the Cape Town church registers, and were presumably recorded in the (now missing) Drakenstein church registers. (MOOC 9/1/23, Verkoop Conditien and 1 STB 15/2, Permissions to transfer)

In her will dated 1710 his daughter, Jakomina Schalk, named her siblings then living; her sisters as 'Feijtie, Lena, Magtelt, Elsie, Neeltie, Eula' and her brothers as 'Schalk Willems, Pieter and Hendrik Schalk'.

On 27th June 1707 he sold up his farm on the Berg River in Drakenstein and all his possessions, paying off all his debts. The money resulting was to be used to maintain him for the rest of his life and also his minor children. (MOOC 9/1/23, Verkoop Conditien, MOOC 13/1/,5, Boedelrekening)

Willem Schalkszoon van der MERWE, kom na die Kaap in April 1661. Hy het voorheen op die VOC skip Dordrecht diens gedoen. In die Kaap werk hy eers as dagloner in die Companie se bouland onder Hendrik Boom. Hy is oorlede in Julie 1716.

Willem Schalk van der Merwe was 'n haakbusskutter op die skip Dordrecht. Burger op 5 Mei 1661. Hy tree weer in diens van die VOC in 1663 as adelborst belas met landbou.

Willem word binne drie weke voor sy troue aangekla dat hy beeste van die inboorlinge koop, hy word toe gevonnis tot lyfstraf. Die vonnis was opgeskort en hy moes 'n boete van vyftig riksdaalers betaal.

Hy trou op 9 September 1668 met Elsie CLOETE die oudste kind van Jacob Cloete en sy vrou Fijtje Raderootjies (gebore Sophia Raedergortz).

In Januarie 1672 word van der Merwe se skaapwagter Lucas Harmensen in die omgewing van cleijne zoutpanne naby Tygerberg deur 15 Khoikhoi benader om sy skape en beeste wat weggedwaal het te gaan soek in ruil vir tabak en rys. Lucas het dit van die hand gewys en toe beroof hulle hom. Al die vee word toe ook gesteel. Hulle het vyf van die diewe gevang en hulle vasgebind en toe na die Fort gevat. Hulle was gegesel en gebrandmerk en vir 'n kort tyd na Robbeneiland gestuur (Reg en Ongereg, p 8).

In Januarie 1673 het Willem Schalk se huis afgebrand en ook die huis van Christiaan Jansz. Die graan van Hendrik Elbertsz se graanoes het ook afgebrand.

In 1677 word die omgewing om Houtbaai aan Willem en die stamvader Pieter van der Westhuizen verhuur. Die kontrak was vier jare later gekanselleer, en die grond is aan hulle as vrye eiendom gegun. Hier het Willem en Elsie moontlik hulle kinders op die plaas Kronendal grootgemaak. Kronendal is dus die eerste plaas van die van der Merwe stamouers, en nie de Hoop in Paarl nie.

DOGTER BY 'n SLAAFIN

Willem het 'n dogter gehad met 'n slavin wat Simon van der Stel aan hom geskenk het, die kind se naam was Maria. Hierdie slavin was in 1686 vrygestel (Attestasie 1664 in C 326 pp 478-9, p 6 en 27). Maria het die stammoeder geword van die Heyns familie, sy trou in 1696 met Paulus Heyns.

Karel Schoeman in Armosyn van die Kaap bladsy 535 haal die volgende aan uit 'n hofsaak: 'n sekere slavin by wie hy teenswoordig 'n kind verkry het, en wat hy, Schalcq, met haar bevalling in hierdie kombuisie (by die Skuur) ondergebring het; hy het haar ook ten alle tye versorg deur kos te berei en water en brandhout te haal, ja, wat meer is toe sy moes beval, het Schalq my Kruijthoff, opgeklop en gevra dat ek hom tog sy brandewyn (rantsoen) sou gee, waarop ek hom twee mutsjes verstrek het, wat hy vir hierdie slavin gebring het, en (hulle?) het dit as hartversterking genuttig.

In 1678 het Elsje Cloete vir die Khoikhoi Quisa en sy medegevangenes met voedsel en tabak voorsien al het sy geweet dat hulle ontsnap het.

Elsie se vader Jacob Cloete word in 1693 naby die Kasteel vermoor. Die Goewerneur beskrywe die voorval soos volg: "Deesen avon tusschen 8 a 9 uren is niet verre van casteel en bij't vleeschhuis vermoort Jacob Cloeten, corporaal in dienst der E. Compagnie"

KINDERS

• b1 Sophia gedoop Kaapstad 1 Nov 1670, X 12 November 1684 Roelof Pasman, XX 25 Jan 1696 Pieter Robberts
• b2 Schalk Willem gebore 14 Jul 1673, gedoop Kaapstad 13 Aug 1673, sterwe 1740, X Anna Prevot
• b3 Marritje (Maria) gedoop Kaapstad 29 Des 1675, X Barend Burger
• b4 Jacoba Jacomina gedoop 22 Mei 1678, X Johann Schöpping, XX Jost Heinrich Frisch
• b5 Jacob gedoop 11 Feb 1680 jonk oorlede
• b6 Petronella gedoop 1 Maart 1682, X Johannes Cloete
• b7 Aletta gedoop Kaapstad 23 Apr 1684, X Marthinus van Staden, XX Claas Jansz van Rensburg
• b8 Helena (Lena) gedoop 7 Apr 1686, X Jacobus van As wew, XX Christiaan Maasdorp
• b9 Pieter gedoop Kaapstad 16 Mei 1688
• b10 Magteld gedoop c 1691, X 18 Sep 1708 Pieter Willem van Heerden
• b11 Elsie gedoop 15 Jul 1697, X Albert Lambertz Myburgh
• b12 Ilya (Ulya of Eula) gedoop Drakenstein 28 Mei 1696
• b 13 Hendrik Willem gedoop 17 Aug 1698, X 25 Jun 1717 Catharina Cloete, XX Paarl 26 Nov 1747 Aletta Keyser, XXX Paarl 6 Des 1750 Maria Fick, sy nageslag se familienaam is by sy kleinkinders uitgesterf

Let op dat net een seun die familienaam voortgedra het, naamlik Schalk Willemszoon.

Die oudste kind Sophia van der Merwe ook bekend as Fytjie Schalk'. Volgens 'n artikel in die S.A. Mediesetydskrif blyk dit dat die siektetoestand Huntingtons Chorea wat algemeen voorkom onder sommige Afrikaanssprekende families, afkomstig is van Sophia van der Merwe. Die voorouers van meer as 200 persone wat tans aan hierdie toestand ly, is nagevors en almal kan teruggevoer word tot kinders van Sophia uit haar twee huwelike.

Verwysings: GC de Wet, Die Vryliede en Vryswartes in die Kaapse Nedersetting 1652 - 1700 Jan van der Merwe, "Willem Schalkszoon van der Merwe - 'n Biografiese Ekskursie" Familia XVI 1979 no 1 Heese en Lombard Hoge, Personalia of Germans at the Cape Karel Schoeman, Armosyn van die Kaap: Die Wêreld van 'n Slavin 1652 - 1733

Saamgestel deur: AM van Rensburg

---

Die volgende inligting is een van die grootse deurbrake vir die VAN DER MERWE familie, naamlik die konneksie met Europa Hierdie navorsing is te danke aan Rein JG Wink r.j.g.wink@freeler.nl Die waardevolle kontak persoon is Gerda Pieterse wathardwerkomkontaktetemaak met ons stamlande gpieterse@intekom.co.za

I Willem van de Merwe.

Zijn zonen bij een onbekende vrouw:

• 1 Schalk Willemsz van de Merwe, geboren rond 1620, volgt onder II-a.
• 2 Pieter Willemsz van de Merwe, geboren rond 1622, volgt onder II-b.
• 3 Dirck Willemsz van de Merwe, volgt onder II-c.

II-a Schalk Willemsz van de Merwe, geboren rond 1620, zoon van Willem van de Merwe (I).

Zijn kinderen bij een onbekende vrouw:

• 1 Willem Schalks van de Merwe, geboren in het jaar 1643, volgt onder III-a.
• 2 Dirk Schalks van de Merwe, geboren in het jaar 1648, volgt onder III-b.
• 3 Joost Schalks van de Merwe, volgt onder III-c.

II-b Pieter Willemsz van de Merwe, geboren rond 1622, zoon van Willem van de Merwe (I).

Zijn kinderen bij een onbekende vrouw:

• 1 Grietje Pieters van de Merwe.
• 2 Schalk Pieters van de Merwe, volgt onder III-d.

II-c Dirck Willemsz van de Merwe, zoon van Willem van de Merwe (I).

Zijn zonen bij een onbekende vrouw:

• 1 Jan Dirksz van de Merwe, volgt onder III-e.
• 2 Willem Dirksz van de Merwe, volgt onder III-f.

III-a Willem Schalks van de Merwe, geboren in het jaar 1643, overleden te Zuid Afrika op 12 juli 1716, kind van Schalk Willemsz van de Merwe (II-a). Willem is getrouwd te Kaapstad op 9 september 1668 voor de kerk met Elsje Cloete, geboren te Duitsland rond 1650, dochter van Jacob Cloete en Sophia Raderootje.

Uit dit huwelijk:

• 1 Schalk Willemsz van der Merwe, gedoopt te Kaapstad op13 Augustus 1673,volgt onder IV-a.
• 2 Magdalena Willemsd van de Merwe, geboren rond 1690, volgt onder IV-b.

III-b Dirk Schalks van de Merwe, geboren in het jaar 1648, kind van Schalk Willemsz van de Merwe (II-a).

Zijn kinderen bij een onbekende vrouw:

• 1 Schalk Dirks van de Merwe, geboren rond 1669.
• 2 Pieter Dirks van de Merwe, geboren in het jaar 1670.
• 3 Willem Dirks van de Merwe, geboren rond 1673.

III-c Joost Schalks van de Merwe, kind van Schalk Willemsz van de Merwe (II-a).

Zijn kinderen bij een onbekende vrouw:

• 1 Lucretia Schalks van de Merwe, geboren rond 1676.
• 2 Schalk Joosten van de Merwe, geboren rond 1678.

III-d Schalk Pieters van de Merwe, kind van Pieter Willemsz van de Merwe (II-b).

Zijn kinderen bij een onbekende vrouw:

• 1 Pieter Schalke van de Merwe, geboren in het jaar 1686, volgt onder IV-c.
• 2 Eeltje Schalke van de Merwe, geboren in het jaar 1688.
• 3 Arien Schalken van de Merwe, geboren in het jaar 1689.
• 4 Cornelis Schalke van de Merwe, geboren in het jaar 1689.
• 5 Maria Schalken van de Merwe, geboren rond 1690.

III-e Jan Dirksz van de Merwe, schepen te s-Gravendeel 1693-1694-1702 t/m 1706, zoon van Dirck Willemsz van de Merwe (II-c). Jan was gehuwd met Cornelia Gijsberts onder de Linde,schepenbank.

Uit dit huwelijk:

• 1 Sijgje Jansd van de Merwe, gedoopt te Maasdam op 8 oktober1690, overleden in het jaar 1696.
• 2 Dirk Jansz van de Merwe, geboren te s-Gravendeel in het jaar 1691, volgt onder IV-d.
• 3 Gijsbertje Jansd van de Merwe, geboren rond 1692, volgt onder IV-e.
• 4 Gijsbert Jansz van de Merwede, geboren rond 1694, volgt onder IV-f.

III-f Willem Dirksz van de Merwe, zoon van Dirck Willemsz van de Merwe (II-c).Willem is getrouwd te Dubbeldam op 8 december 1686 voor de kerk met Maria Teunisdr.

Uit dit huwelijk:

• 1 Cent Willems van de Merwe, geboren te Strijen in het jaar 1732, volgt onder IV-g.

IV-a Schalk Willemsz van der Merwe, gedoopt te Kaapstad op13 augustus1673, kind van Willem Schalks van de Merwe (III-a) en Elsje Cloete.Schalk was gehuwd met Anna Charles Prevot,geboren te Amsterdam op 23 januari 1680, overleden te Kaapstad in het jaar 1740, dochter van Charles Prevot en Maria Le Febre.

Uit dit huwelijk:

• 1 Willem Schalks van der Merwe. Willem is getrouwd te Paarl (Z-Afrika) op 11 augustus 1726 met zijn nicht Elsje van Heerden, dochter van Pieter Willems van Heerden en Magdalena Willemsd van de Merwe (IV-b).

IV-b Magdalena Willemsd van de Merwe, geboren rond 1690,overleden te Tulbagh (Z-Afrika) (?) in het jaar 1765, dochter van Willem Schalks van de Merwe (III-a) en Elsje Cloete. Magdalena is getrouwd te Stellenbosch (Z-Afrika) op 18 september 1708 met Pieter Willems van Heerden, geboren te Heerde, overleden te Tulbagh (Z-Afrika) in het jaar 1763, kind van Willem van Heerden en Aeltjen Hendrix.

Uit dit huwelijk:

• 1 Elsje van Heerden. Elsje is getrouwd te Paarl (Z-Afrika) op11 augustus 1726 met haar neef Willem Schalks van der Merwe, kind van Schalk Willemsz van der Merwe (IV-a) en Anna Charles Prevot.

IV-c Pieter Schalke van de Merwe, geboren in het jaar 1686, zoon van Schalk Pieters van de Merwe (III-d).

Zijn kind bij een onbekende vrouw:

• 1 Schalk Pieters van de Merwe, geboren in het jaar 1722, volgt onder V-a.

IV-d Dirk Jansz van de Merwe, geboren te s-Gravendeel in het jaar 1691, overleden te Dubbeldam, begraven De Mijl op 26 juni 1747, zoon van Jan Dirksz van de Merwe (III-e) en Cornelia Gijsberts onder de Linde. Dirk is getrouwd te Dubbeldam op 13 december 1716 met Ariaantje Ariens den Houting, gedoopt te Dubbeldam op 23 november 1687, begraven DeMijl op 26 juni 1747, dochter van Arien Pietersz den Houtingh en Anneke Willemsdr.

Uit dit huwelijk:

• 1 Ariaantje van de Merwe, gedoopt te Dubbeldam op 7 februari 1717,overleden aldaar in maart 1774. Ariaantje is getrouwd te Dubbeldam op 17 mei 1740, getrouwd aldaar op 1 mei 1740 voor de kerk met Teunis Ariens Hofman, gedoopt te Dubbeldam op 12 april 1699, overleden te Wieldrecht op 4 oktober 1753, zoon van Arie Damassen Hofman en Anna Pietersd Schipper.
• 2 Anna Dirkse van de Merwe, geboren te Dubbeldam,gedoopt aldaar op 9 oktober 1718. Anna is getrouwd te Dubbeldam op 23 september 1742 voor de kerk met Cornelis Bravenboer.
• 3 Jan Dirkse van der Merwe, geboren te Dubbeldam,gedoopt aldaar op 2 februari 1721.
• 4 Arij Dirkse van de Merwe, gedoopt te Dubbeldam op 7 maart 1723,volgt onder V-b.
• 5 Cornelis Dirkse van de Merwe, gedoopt te Dubbeldam op 31 maart 1726.
• 6 Knelia van de Merwe, gedoopt te Dubbeldam op 29 april 1731. Knelia was gehuwd met Huibert de Heer.
• 7 Cornelia Dirkse van de Merwe, geboren te Dubbeldam,gedoopt aldaar op 29 april 1731. Cornelia is getrouwd te Dubbeldam op 6 mei1 753, getrouwd aldaar op 6 mei 1753 voor de kerk met Arie Ariens in tVelt.

IV-e Gijsbertje Jansd van de Merwe, geboren rond 1692, overleden na 1723, dochter van Jan Dirksz van de Merwe (III-e) en Cornelia Gijsberts onder de Linde. Gijsbertje was gehuwd met Cornelis Aryensz Verdonck, landbouwer, geboren te s-Gravendeel, begraven aldaar op 2 maart 1723, zoon van Ary Reyne Verdonck en Aegje Aertse Spruyt.

Uit dit huwelijk:

• 1 N.N., geboren te s-Gravendeel na 2 maart 1723,begraven aldaar op 25 september 1723.

IV-f Gijsbert Jansz van de Merwede, geboren rond 1694, zoon van Jan Dirksz van de Merwe (III-e) en Cornelia Gijsberts onder de Linde. Gijsbert was gehuwd met Sijgje Cornelissen Spruijt.

Uit dit huwelijk:

• 1 Cornelia Gijsbertse van de Merwe, gedoopt te Dubbeldam.
• 2 Jan Gijsbertse van de Merwe, gedoopt te Dubbeldam op 13 september 1733.
• 3 Cornelis Gijsbert van de Merwe, gedoopt te Dordrecht op 23 maart 1735.

IV-g Cent Willems van de Merwe, geboren te Strijen in het jaar 1732, kind van Willem Dirksz van de Merwe (III-f) en Maria Teunisdr. Cent is getrouwd te Strijen in het jaar 1759 met Leentje Leenderts Hordijk.

Uit dit huwelijk:

• 1 Marietje van de Merwe, gedoopt te Strijen in het jaar 1760.
• 2 Willem van der Merwe, gedoopt te Strijen in het jaar 1761.

V-a Schalk Pieters van de Merwe, geboren in het jaar 1722,overleden in het jaar 1800, kind van Pieter Schalke van deMerwe (IV-c).

Zijn kinderen bij een onbekende vrouw:

• 1 Pieter Schalke van de Merwe, overleden in het jaar 1766.
• 2 Teunis Schalke van de Merwe, geboren in het jaar 1772.

V-b Arij Dirkse van de Merwe, Schepen en Heemraad,gedoopt te Dubbeldam op 7 maart 1723, overleden te Mijnsheerenland op19 augustus1803, zoon van Dirk Jansz van de Merwe (IV-d) en Ariaantje Ariens den Houting. Arij is getrouwd te Dubbeldam op 15 juni 1749 voor de kerk met Cornelia Ariens Smits, geboren in het jaar 1728, overleden te Mijnsheerenland op 5 oktober 1810.

Uit dit huwelijk:

• 1 Ariaantje Ariense van de Merwe, geboren De Mijl,gedoopt te Dubbeldam op 28 september 1749, overleden in het jaar 1811.
• 2 Arij Ariensz van de Merwe, geboren De Mijl, gedoopt te Dubbeldam op 19 november 1751, volgt onder VI-a.
• 3 Maria Ariense van de Merwe, gedoopt te Mijnsheerenland op 2oktober1753.
• 4 Teunis Ariensz van der Merwe, geboren De Mijl in het jaar 1755,volgt onder VI-b.
• 5 Dirk Ariensz van de Merwe, geboren te Mijnsheerenland in het jaar 1756, volgt onder VI-c.
• 6 Marija Ariense van de Merwe, gedoopt te Mijnsheerenland op 2 oktober 1757. Marija is getrouwd te Mijnsheerenland op 17 april 1778 voor de kerk met Willem Jacobs Quartel, gedoopt te Westmaas op17 april 1757, zoon van Jacob Quartel en Cornelis Bongaarts.
• 7 Jan Ariensz van de Merwe, gedoopt te Mijnsheerenland op 30 april 1759,volgt onder VI-d.
• 8 Emmigje Ariense van de Merwe, gedoopt te Mijnsheerenland op 7 september 1760, overleden aldaar op 26 december 1760.
• 9 Clara Ariense van de Merwe, gedoopt te Mijnsheerenland op 13 oktober 1762.Clara is getrouwd te Westmaas op 4 augustus1782, getrouwd aldaar op 4 augustus 1782 voor de kerk met Pieter Gerritsz Batenburg, gedoopt te Westmaas op 2 augustus 1761, zoon van Gerrit Timotheusse Batenburg en Marietje Pieters Herman.
• 10 Emmigje Ariense van de Merwe, gedoopt te Mijnsheerenland op 22 januari 1764, overleden aldaar op 15 juni 1822. Emmigje is getrouwd te Mijnsheerenland op 11 mei 1794 met LeendertHendriksz de Jong, gedoopt te Mijnsheerenland op 15 juni 1766, zoon van Hendrik de Jong en Pietertje Leenderts de Komen.
• 11 Cornelis Ariensz van de Merwe, gedoopt te Mijnsheerenland op 23 juni 1765, overleden aldaar op 6 januari 1766.
• 12 Anna Ariense van de Merwe, gedoopt te Mijnsheerenland op 14 december 1766.Anna is getrouwd te Mijnsheerenland op 25 april 1790 voor de kerk met Willem Leendertsz Bijl.
• 13 Cornelia Ariense van de Merwe, gedoopt te Mijnsheerenland op 14 februari 1768. Cornelia is getrouwd te Mijnsheerenland op 17 april 1791 voor de kerk met Leendert Leendertse Monster, gedoopt te Goudswaard op 14 december 1766, kind van Leendert Andriesse Monster en Ariaantje Pleune Visser.

VI-a Arij Ariensz van de Merwe, geboren De Mijl, gedoopt te Dubbeldam op19 november 1751, zoon van Arij Dirkse van de Merwe (V-b) en Cornelia Ariens Smits.

Zijn kind bij een onbekende vrouw:

• 1 Jan Ariense van de Merwe. Jan is getrouwd te Mijnsheerenland op 9 mei 1790 voor de kerk met Susanna Cortiaans Brussaart, gedoopt te Mijnsheerenland op 14 februari 1768, dochter van Corstiaan Franse Brussaart en Magteltje Baars.

VI-b Teunis Ariensz van der Merwe, geboren De Mijlin het jaar 1755, overleden te Mijnsheerenland in het jaar 1829, zoon van Arij Dirkse van de Merwe (V-b) en Cornelia Ariens Smits.Teunis is getrouwd te Mijnsheerenland op 8 oktober 1778 voor de kerk met Neeltje Jansd van der Ree, gedoopt te Mijnsheerenland op 7 oktober 1754, overleden aldaar na 1819, dochter van Jan Ariensz van der Ree en Maaike Klaasd Kruithof.

Uit dit huwelijk:

• 1 Arij Teunisse van der Merwe, gedoopt te Mijnsheerenland op15 augustus1779.
• 2 Jan Teunisse van der Merwe, gedoopt te Mijnsheerenland op 24 december 1780.Jan is in ondertrouw gegaan te Spijkenisse in april 1815 en getrouwd in het jaar 1815 met Maartje Huibregtse Boender, dochter van Huibregt Boender en Soetje Uitenbogerd.
• 3 Mayke Teunisse van der Merwe, gedoopt te Mijnsheerenland op 24 augustus 1783. Mayke is getrouwd te Mijnsheerenland in het jaar 1819 met Cornelis van de Waal. Cornelis was weduwnaar van Lijntje Andeweg.
• 4 Maria Teunisse van der Merwe, gedoopt te Mijnsheerenland op 7 november 1784, overleden te Goudswaard op 19 oktober 1838. Maria is getrouwd te Mijnsheerenland op 4 juli 1803 met Arij Cornelisz van der Sijde,geboren te Heineoord op 27 november 1781, overleden te Goudswaard op 5 januari 1843, kind van Cornelis van der Zijde en Cornelia Dekker.

VI-c Dirk Ariensz van de Merwe, geboren te Mijnsheerenland in het jaar1756, zoon van Arij Dirkse van de Merwe (V-b) en Cornelia Ariens Smits. Dirk is getrouwd te Goudswaard op 11 mei 1783, getrouwd aldaar op 11 mei 1783 voor de kerk (1) met Maria Jacobsd van der Waal,gedoopt te Goudswaard op 4 juni1758, dochter van Jacob Cornelisz van der Waal en Ariaantje Verschoor.

Uit dit huwelijk:

• 1 Jacob Dirksz van de Merwe, gedoopt te Goudswaard op 14 maart 1784.
• 2 Ariaantje Dirksd van de Merwe, gedoopt te Goudswaard op15 mei 1785.

Dirk is getrouwd te Goudswaard op 27 april 1787 voor de kerk (2) met Ariaantje Bastiaanse Boender, gedoopt te Klaaswaal op 23 september 1764, dochter van Bastiaan Boender en Maria Meeldijk.

Uit dit huwelijk:

• 3 Arij Dirksz van de Merwe, gedoopt te Goudswaard op 20 januari 1788.
• 4 Huibert Dirksz van de Merwe, gedoopt te Goudswaard op 10 januari 1789.
• 5 Huibert Dirksz van de Merwe, gedoopt te Goudswaard op 24 januari 1790.
• 6 Geertruij Dirksd van de Merwe, gedoopt te Goudswaard op 26 december 1790. Geertruij is getrouwd te Goudswaard op 16 oktober 1808 met Jan Cornelisz Smits, gedoopt te Nieuw-Beijerland op12 september 1784, kind van Cornelis Jansz Smits en Cornelia Dirksd van Dijk.
• 7 Cornelia Dirksd van de Merwe, gedoopt te Goudswaard op 18 maart 1792.
• 8 Cornelia Dirksd van de Merwe, gedoopt te Goudswaard op 23 juni 1793.
• 9 Trijntje Dirksd van de Merwe, gedoopt te Goudswaard op 6 juli 1794.
• 10 Huijbert Dirksz van de Merwe, gedoopt te Goudswaard op 14 juni 1795.
• 11 Treijntje Dirksd van de Merwe, gedoopt te Goudswaard op17 augustus1796.
• 12 Huijbert Dirksz van de Merwe, gedoopt te Goudswaard op 11 november1798.
• 13 Teunis Dirksz van de Merwe, gedoopt te Goudswaard op 28 december 1800.
• 14 Treijntje Dirksd van de Merwe, gedoopt te Goudswaard op 11 april 1802.
• 15 Treijntje Dirksd van de Merwe, gedoopt te Goudswaard op 2 mei 1803.

VI-d Jan Ariensz van de Merwe, gedoopt te Mijnsheerenland op 30 april 1759, zoon van Arij Dirkse van de Merwe (V-b) en Cornelia Ariens Smits. Jan is getrouwd te Klaaswaal op 25 februari 1787, getrouwd aldaar op 25 februari 1787 voor de kerk met Geertje Leendertse Korendijker, gedoopt te Klaaswaal op 6 mei 1764, dochter van Leendert Hendriksz Korendijker en Dingena Jans Weda.

Uit dit huwelijk:

• 1 Ariaantje van de Merwe, gedoopt te Klaaswaal op 14 oktober 1787.
• 2 Dingema van de Merwe, gedoopt te Strijen op1 februari 1790. Dingema is getrouwd te Numansdorp op 10 juli 1813 met Aart Aartsz van de Polder.
• 3 Ariaantje van de Merwe, gedoopt te Maasdam op 5 februari 1792.

  ---

Founder Couple Diseases: Parkinsons; Schizophrenia etc - Research points to Willem & his Wife Elsje

• http://academic.sun.ac.za/Health/Media_Review/2014/2Jun14/files/Ide...
• http://www.samj.org.za/index.php/samj/article/view/8390/5992

  ---

  
  

http://www.wikitree.com/wiki/Van_der_Merwe-652

Biography General

Arrived in 1660 in South Africa in service of the Hollandse Oost Indische Kompagnie (H.O.I.K) and on 1677-03-23 was granted permission to cultivate the farm Kronendal in Houtbaai. During 1681 it became his legal property - the first property of a Van der Merwe in South Africa.[1]
He arrived at the Cape as a bosskieter on the ship Dordrecht. This ship called at the Cape many times but did in fact arrive at the Cape on 26th April 1661 to depart on 5th May 1661, the date on which he was granted his letter of freedom so perhaps we can assume that he arrived on this voyage, which left Goeree in the Netherlands on 6th December 1660. (VC39,part 3, page 123 and De VOCsite). At the end of March 1663 he petitioned the Council of Policy to take him back into Company service and it complied, appointing him adelborst on a salary of 12 guldens per month. (Resolutions of the Council of Policy, C. 2, pp. 318-330. Saterdag ultimo Meert ao. 1663) He appears on the muster rolls of Company servants until 1665 and then, from 1666 in the muster rolls of independent settlers.(Muster rolls, VC 39) On the 23rd March 1677 the Council of Policy granted to Willem Schalck and Pieter van de Westhuisen land at Hout Bay which they were required to farm efficiently, and to contribute one tenth of its produce to the Company each year (Resolutions of the Council of Policy, C10, pp. 89-94. Dingsdagh 23 Maart 1677). On the 2nd February 1688 he was granted permission by the Burgerraad (Burger Council) of the Cape to transfer from the Cape area to go to live at Drakenstein (1 STB 15/2) and on the 7th September 1692, he was granted farm land at Drakenstein, on the Berg River.

   When precisely he moved his family there I don't yet know, but after May 1688 the baptisms of his children are no longer to be found in the Cape Town church registers, and were presumably recorded in the (now missing) Drakenstein church registers. (MOOC 9/1/23, Verkoop Conditien and 1 STB 15/2, Permissions to transfer) In her will dated 1710 his daughter, Jakomina Schalk, named her siblings then living; her sisters as 'Feijtie, Lena, Magtelt, Elsie, Neeltie, Eula' and her brothers as 'Schalk Willems, Pieter and Hendrik Schalk'. 

   On 27th June 1707 he sold up his farm on the Berg River in Drakenstein and all his possessions, paying off all his debts. The money resulting was to be used to maintain him for the rest of his life and also his minor children (MOOC 9/1/23, Verkoop Conditien, MOOC 13/1/,5, Boedelrekening)[2][3] 

---

Willem Schalks van der Merwe arrived at the Cape from Goeree, Nederland, on board the Dordrecht, perhaps on 26 April 1661.

On 5 May 1661, he was granted a vrijbrief or letter of freedom which released him from his contractual obligations to the VOC and accorded him the status of vrijburgher or free burgher. He was recorded as an arquebusier on the Dordrecht.

---

Arriveer met skip Dortrecht 16 April 1661 in Tafelbaai as haakbusskutter, teen 8 gulde maand

Was btrokke buite die eg met slavin van Simon van der Stel wat in 1686 vrygestel is Attestadie 1664.

---

Willem Schalk van der Merwe, SV/PROG Alias name: Schalksz Gender: Male Birth: Circa 1640 - Oud-Beijerland, Zuid-Holland, Nederland Occupation: "adelborst belast met landbou" for the VOC, Midshipman/farmer, Farmer, Landbouer, Eers VOC amptenaar - toe vryburger Marriage: Spouse: Elsje Cloete, b2 - Sep 9 1668 - Cape Town, Cape, South Africa Death: July 12 1716 - Cape, South Africa Burial: Cape Colony, South Africa Father: Schalk Willemsz van der Merwe Mother: Aletta van der Merwe (born NN) Wife: Elsje Cloete, b2 Children: Sophia van der Merwe, b1, Schalk Willemsz van der Merwe, b2, Maria Willemsdr van der Merwe, b3, Jacomina van der Merwe, b4, Jacob van der Merwe (born Van Der Merwe), b5, Petronella van der Merwe, b6, Aletta van der Merwe, b7, Helena van der Merwe, b8, Pieter van der Merwe, b9, Magdalena van der Merwe, b10, Elsje van der Merwe, b11, Ilya (Ulya/Eula) van der Merwe, Hendrik Willemsz van der Merwe, b12, Maria Schalk, SM (born PROG) Siblings: Dirk Schalkz van der Merwe, Joost Schalksz van der Merwe

Work (Edit) Haakbusskutter, Adelbors belas met Landbou van VOC, boer Kronendal (Houbaai) "adelborst belast met landbou" for the VOC, Midshipman/farmer, Farmer, Landbouer, Eers VOC amptenaar - toe vryburger

---

Willem Schalk *Nederland 1643 †12.07.1716 : volgens resolusie van die Politieke Raad afkomstig van Broek; volgens register Kaapse gemeente, van Oud-Beyerland naby Rotterdam; 1661.04.26 aankoms in Tafelbaai met die skip Dordrecht, as haakbusskutter, teen agt gulde per maand. Hy was aanvanklik in diens van die Companje se baas-tuinier Hendrik Boom; 1661.05.05 ontvang hy Vryburgerskap, en hy was blykbaar 'n goeie boer want hy is geloof voor bequaemheyt als landbouwer. In die Resolusies van de Politieke Raad was vermeld dat hy boulandt heeft gearbeijt; 1663 tree hy weer in diens van die H.O.I.K. as adelborst belas met landbou; 1668 drie weke voor sy huwelik met Elsje Cloete is hy weens smokkel met die Hottentotte aangekla deur die Bewindhebbers. Source van der Merwe Family Tree http://vandermerwefamilytree.com/en/Extract.html Willem Schalksz van der MERWE, kom na die Kaap in April 1661. Hy het voorheen op die VOC skip Dordrecht diens gedoen. In die Kaap werk hy eers as dagloner in die Companie se bouland onder Hendrik Boom. Hy is oorlede in Julie 1716.

Willem Schalk van der Merwe was "n haakbusskutter op die skip Dordrecht. Burger op 5 Mei 1661. Hy tree weer in diens van die VOC in 1663 as adelborst belas met landbou.

Willem word binne drie weke voor sy troue aangekla dat hy beeste van die inboorlinge koop, hy word toe gevonnis tot lyfstraf. Die vonnis was opgeskort en hy moes "n boete van vyftig riksdaalers betaal.

Hy trou op 9 September 1668 met Elsie CLOETE die oudste kind van Jacob Cloete en sy vrou Fijtje Raderootjies (gebore Sophia Raedergortz).

In Januarie 1672 word van der Merwe se skaapwagter Lucas Harmensen in die omgewing van cleijne zoutpanne naby Tygerberg deur 15 Khoikhoi benader om sy skape en beeste wat weggedwaal het te gaan soek in ruil vir tabak en rys. Lucas het dit van die hand gewys en toe beroof hulle hom. Al die vee word toe ook gesteel. Hulle het vyf van die diewe gevang en hulle vasgebind en toe na die Fort gevat. Hulle was gegesel en gebrandmerk en vir "n kort tyd na Robbeneiland gestuur (Reg en Ongereg, p 8).

In Januarie 1673 het Willem Schalk se huis afgebrand en ook die huis van Christiaan Jansz. Die graan van Hendrik Elbertsz se graanoes het ook afgebrand.

In 1677 word die omgewing om Houtbaai aan Willem en die stamvader Pieter van der Westhuizen verhuur. Die kontrak was vier jare later gekanselleer, en die grond is aan hulle as vrye eiendom gegun. Hier het Willem en Elsie moontlik hulle kinders op die plaas Kronendal grootgemaak. Kronendal is dus die eerste plaas van die van der Merwe stamouers, en nie de Hoop in Paarl nie.

DOGTER BY "n SLAAFIN Willem het "n dogter gehad met "n slavin wat Simon van der Stel aan hom geskenk het, die kind se naam was Maria. Hierdie slavin was in 1686 vrygestel (Attestasie 1664 in C 326 pp 478-9, p 6 en 27). Maria het die stammoeder geword van die Heyns familie, sy trou in 1696 met Paulus Heyns.

Karel Schoeman in Armosyn van die Kaap bladsy 535 haal die volgende aan uit "n hofsaak: "n sekere slavin by wie hy teenswoordig "n kind verkry het, en wat hy, Schalcq, met haar bevalling in hierdie kombuisie (by die Skuur) ondergebring het; hy het haar ook ten alle tye versorg deur kos te berei en water en brandhout te haal, ja, wat meer is toe sy moes beval, het Schalq my Kruijthoff, opgeklop en gevra dat ek hom tog sy brandewyn (rantsoen) sou gee, waarop ek hom twee mutsjes verstrek het, wat hy vir hierdie slavin gebring het, en (hulle?) het dit as hartversterking genuttig.

In 1678 het Elsje Cloete vir die Khoikhoi Quisa en sy medegevangenes met voedsel en tabak voorsien al het sy geweet dat hulle ontsnap het.

Elsie se vader Jacob Cloete word in 1693 naby die Kasteel vermoor. Die Goewerneur beskrywe die voorval soos volg: "Deesen avon tusschen 8 a 9 uren is niet verre van casteel en bij"t vleeschhuis vermoort Jacob Cloeten, corporaal in dienst der E. Compagnie"

KINDERS b1 Sophia gedoop Kaapstad 1 Nov 1670, X 12 November 1684 Roelof Pasman, XX 25 Jan 1696 Pieter Robberts b2 Schalk Willem gebore 14 Jul 1673, gedoop Kaapstad 13 Aug 1673, sterwe 1740, X Anna Prevot b3 Marritje (Maria) gedoop Kaapstad 29 Des 1675, X Barend Burger b4 Jacoba Jacomina gedoop 22 Mei 1678, X Johann Schöpping, XX Jost Heinrich Frisch b5 Jacob gedoop 11 Feb 1680 jonk oorlede b6 Petronella gedoop 1 Maart 1682, X Johannes Cloete b7 Aletta gedoop Kaapstad 23 Apr 1684, X Marthinus van Staden, XX Claas Jansz van Rensburg b8 Helena (Lena) gedoop 7 Apr 1686, X Jacobus van As wew, XX Christiaan Maasdorp b9 Pieter gedoop Kaapstad 16 Mei 1688 b10 Magteld gedoop c 1691, X 18 Sep 1708 Pieter Willem van Heerden b11 Elsie gedoop 15 Jul 1697, X Albert Lambertz Myburgh b12 Ilya (Ulya of Eula) gedoop Drakenstein 28 Mei 1696 b 13 Hendrik Willem gedoop 17 Aug 1698, X 25 Jun 1717 Catharina Cloete, XX Paarl 26 Nov 1747 Aletta Keyser, XXX Paarl 6 Des 1750 Maria Fick, sy nageslag se familienaam is by sy kleinkinders uitgesterf

Let op dat net een seun die familienaam voortgedra het, naamlik Schalk Willemszoon.

Die oudste kind Sophia van der Merwe ook bekend as Fytjie Schalk". Volgens "n artikel in die S.A. Mediesetydskrif blyk dit dat die siektetoestand Huntingtons Chorea wat algemeen voorkom onder sommige Afrikaanssprekende families, afkomstig is van Sophia van der Merwe. Die voorouers van meer as 200 persone wat tans aan hierdie toestand ly, is nagevors en almal kan teruggevoer word tot kinders van Sophia uit haar twee huwelike.

Verwysings: GC de Wet, Die Vryliede en Vryswartes in die Kaapse Nedersetting 1652 - 1700 Jan van der Merwe, "Willem Schalkszoon van der Merwe - "n Biografiese Ekskursie" Familia XVI 1979 no 1 Heese en Lombard Hoge, Personalia of Germans at the Cape Karel Schoeman, Armosyn van die Kaap: Die Wêreld van "n Slavin 1652 - 1733

---

Immigrate to South Africa in 1660

---

GEDCOM Source

@R1200312375@ Ancestry Family Trees Online publication - Provo, UT, USA: Ancestry.com. Original data: Family Tree files submitted by Ancestry members.

GEDCOM Source

Ancestry Family Tree http://trees.ancestry.com/pt/AMTCitationRedir.aspx?tid=106302622&pi...

---

Willem Schalks van der Merwe had a bit of a checked past. Certainly, he drank a great deal and spoke belligerently to his superiors.

Willem Schalks van der Merwe received his "Vrijbriewen" on 5 May 1661, receiving the status "Vrijburgher" (free citizen). This letter released him from his contractual obligations to the VOC. He was recorded as an "arquebusier" on the ship Dordrecht. The word arquebus was a long gun used in Europe.

His name was also written as Wilhelm, Schalcq, Schalch, Schalck, Schalk.

---

Willem Schalkszoon van der Merwe, the founder of the South African family, was born in Oud-Beyerland.

He was an arquebusier[2] in the service of the Dutch East India Company and landed in Table Bay off the Dordrecht. He became a free burgher in 1661.

In 1677 he and Pieter van der Westhuizen became the first to farm Kronendal, in the Hout Bay valley. Willem’s wife was Elsje Cloete, daughter of the very first permanent settler at the Cape, Jakob Klute (Cloete), of Cologne.

Note: ONE of the most striking family coats of arms borne in South Africa is the one connected with the Van der Merwe family. But unfortunately the chain of proof is so confused that this family, and their cousins in the Netherlands (who call themselves Van de Merwe), can go no further back than the grandfather of the very first South African Van der Merwe. This grandfather, Willem van de Merwe, is now acknowleged as the ancestor of all the living Van der Merwes and of all the Van de Merwes. Van der Merwes/Van de Merwes are convinced that they are descended from a knight called Daniel van der Merwede.[1]

https://www.stamouers.com/stamouers/surnames-v-z/523-van-der-merwe-... Willem had a daughter with a slave girl who was given to him by Simon van der Stel, the child's name was Maria. This slave girl was released in 1686 (Attestation 1664 in C 326 pp 478-9, p 6 and 27). Mary became the progenitor of the Heyns family, his marriage in 1696 to Paulus Heyns.

---

GEDCOM Note

"Hasbuksskuter" op die skip "Dordrecht". 1663 in service of HOIK as "adelborst" in charge of agriculture. Merged General Note: Haakbusskutter on the ship "Dordrecht". 1663 "adelborst" (Official) of the H.O.I.K. in Agriculture.

Flags: Soldier=Y

---

a1 Van der Merwe,Willem Schalk *Nederland 1643 †12.07.1716 : volgens resolusie van die Politieke Raad afkomstig van Broek; volgens register Kaapse gemeente, van Oud-Beyerland naby Rotterdam; 1661.04.26 aankoms in Tafelbaai met die skip Dordrecht, as haakbusskutter, teen agt gulde per maand. Hy was aanvanklik in diens van die Companje se baas-tuinier Hendrik Boom; 1661.05.05 ontvang hy Vryburgerskap, en hy was blykbaar 'n goeie boer want hy is geloof voor bequaemheyt als landbouwer. In die Resolusies van de Politieke Raad was vermeld dat hy boulandt heeft gearbeijt; 1663 tree hy weer in diens van die H.O.I.K. as adelborst belas met landbou; 1668 drie weke voor sy huwelik met Elsje Cloete is hy weens smokkel met die Hottentotte aangekla deur die Bewindhebbers.
× buite eg met ?,? : Slavin van Simon van der Stel wat in 1686 vrygestel is Attestasie 1664 in C 326 pp 478- 9 C.O. pp 6 en 27
×2 09.09.1668 Kaapstad met Cloete, Elsje *Duitsland =St. Vitus Catholic church in Oedt 28.02.1655 : aankoms saam met haar moeder en broer in 1659; vertrek met attestaat na Stellenbosch ongeveer 1716 en op 9.11.1725 weer lidmaat in Paarl. Sy is bekend as Elsje Jacobs - m.a.w. d.v. Jacob Cloete. In 1678 het sy vir die Khoikhoi Quisa en sy medegevangenes van voedsel en drank voorsien, al het sy geweet dat hulle ontsnap het {d.v. Cloete,Jacob *1630 & Raderootjes(Raderotjes/Raedegortz),Sophia (Fytje) *1630}

http://vandermerwefamilytree.com/af/Extractaf.html

---