Adriaanse Genealogy and Adriaanse Family History Information

[This excerpt from Stamouers would probably be the earliest history of ADRIAANSE in the Cape. Why am I interested? One of my great-great grandmothers was Elisabeth ADRIAANSE (1831-1889) who married Adam BRAAF (1826-1892). They lived in Klipfontein Downs and Rozendal Downs. Elisabeth was born in Modderfontein. (I must look at the maps again). Elizabeth's younger sister, Martha ADRIAANSE, married Gideon BRAAF. I have found that the ADRIAANSE and BRAAF family lines have crossed a few times through marriage. Elisabeth and Adams' youngest child, Carolina (1878-1947) married my great grandfather William Henry Clayton (1875-1912). He was a wagonmaker and they lived in Paarl. ]

An excerpt from Stamouers van Suid Afrika Jan Jan de WIT, born in 1677 at New York, in April 1755. He is from Stanton White, Norfolk (U.S.A.) He arrived in 1700 at Cape Town. He was the son of Willem de Wit who was living in New York, at Nieuw Nederland. (Note : We are unable to find what or where is Stanton White)

According to family tradition the name de Wit was originally White. There is an interesting legend behind the change of the family name but we don’t know what it is. Jan de WIT was married on 20-03-1707 to Maria ADRIAANSE, she was the daughter of Anna PIETERS of Batavia, (illegitimate daughter or daughter from a previous marriage or relationship). Lambert ADRIAANSE of Wye, Gelderland married Anna PIETERS on 1.3.1694

Their children from this marriage are: 1. Anna Catharina de WIT, born on 26 Dec 1707 and died in Batavia. Married at the age of 18 on 24 Feb 1726 to Rynhard Johannes WILTENS, vice-merchant of the V.O.C. 2. Maria Elisabeth de WIT, born on 24 Jan 1712. 3. Willem Adriaan Christiaan de WIT, christened on 03 Jun 1714. 4. Petrus Johannes de WIT born on 23 Aug 1716 in Cape Town, died circa 1805. 5. Isabella de WIT, christened on 28 May 1719. Church marriage at the age of 26 on 22 March 1746 to Jasper WESTPALM. 6. Johanna de WIT, christened on 18 Jan 1722. Died on 25 Feb 1747 at the age of 25, on board of the ship "Zuiderberg". Church marriage at the age of 22 on 26 Jul 1744 to Thomas SWELLENGREBEL, merchant at Batavia, born in Archangel. 7. Johannes Hendricus de WIT, Captain of a Dutch fleet, christened on 01 Oct 1724.

On the 6 January 1709 Jan de Wit's slave Rachel van Bengaalen had her child Dina baptised.

Sources: “Geslagsregister van die ou Kaapse families” by de Villiers and Pama, and “Die Groot Afrikaanse Familie-Naamboek” written by C Pama provided by Gerda Pieterse

Thanks to research by:

Thanks to submission by: Dennis de Wit

• * See my notes below re ADRIAANSZ slaves The information below has been extracted from the Memorials of the Cape Archives. Volumes 1 & 2 A - O. These volumes form a section of the Annexures to the Minutes of the Council of Policy.
  • Agatha Adriaansz widow of Hermanus Adriaansz
  • Frederick Adriaantz

Dietlof BIEBOUW was van Meckelenberg en hy trou 24 Desember 1688 met Willemijntjie ANDRIAANSE (Ook bekend as Willemijntjie Ariens de Wit), sy was een van agt weesmeisies van Rotterdam wat op 4 Augustus op die Berg China met die Franse vlugtelinge in die Kaap aangekom het. Haar suster was Ariaenje Jacobs wat getroud was met die stamvader Gerrit Jansz van Deventer.

Dietlof het die rang Korporaal beklee van 1683 - 1685. Later word hy beskryf as "vrij chirugijn".

Hy koop vir 100 riksdaalers, in 1692, die 19 / 20 jarige slavin Sophie van Madagaskar. Op 12 Mei 1691 word 'n 25/26 jarige Diana van Madagascar deur Joris van Straaten and Christaan Freser verkoop vir 65 Riksdaalers, sy word dan op 28 Desember 1693 verkoop vir 90 riksdaalers aan Dietlof Biebouw. Dietlof het 'n voorkind gehad met die slavin van Cornelis Linnes, Diana VAN DE KAAP, ook bekend as Diana VAN MADAGASCAR: b1 Susanna gedoop 23 Feb 1687, X 13 Sep 1711 met die stamvader Odendaal.

KINDERS met Willemijntjie b2 Hendrik gedoop 28 Mei 1690 b3 Maria gedoop 2 Maart 1692, X 1708 Philip Morkel b4 Cornelius gedoop 7 Maart 1694 b5 Anna gedoop 21 Augustus 1695, X Johannes Ley

Dietlof is in 1695 oorlede, hulle het toe gewoon op die suidwestelike hoek van vandag se Burg en Houtstraat in Kaapstad. Hierdie eiendom is toe verkoop aan die vryswartes Jan DE SOUZA en Marietje PIETERSZ VAN DE KAAP. Sy trou toe 'n maand later met Jacob PLEUNIS.

Die seun Hendrik het beroemdheid gekry toe hy op 6 Maart 1707 vir landdros Starrenburg van Stellenbosch gesê het "Ik ben een Africander". Hendrik was maar 17 jaar oud toe hy en sy drie maats (Jan Cloete, Hans Beijer en Matthys Greef) dronk was en daar 'n botsing met die landdros was. Hendrik word beskou as die eerste persoon wat homself geidentifiseer het as 'n "Africander". Hy het ook die landdros met 'n meelsak geslaan.

Aan die bo-ent van die geskiedenisryke Dorpstraat op Stellenbosch, voor die tehuis Utopia, onder 'n groot eikeboom, is daar 'n gedenksteen ter ere van Hendrik B. Op die plaat bo-op die groot klip staan:

"Ik ben een Afrikaner" So het die 17-jarige Hendrik Bibault op 6 Maart 1707 in die watermeul wat in hierdie omgewing gestaan het, tydens 'n woordewisseling met landdros Starrenburg, gesê. Sover bekend was dit die eerste keer dat iemand homself 'n Afrikaner genoem het. (F.A.K. Skakelkomitee en die Universiteit van Stellenbosch 7-11-1979)

Schoeman p 500, meld dat op 8 Maart in die Dagregister word die volgende Engelse vertaling van Leibbrandt gegee "two unmarried agriculturists, apprehended for violence and wantonness committed in the corn mill of Stellenbosch also for opposition against his person", en op 22 Maart word daar melding gemaak, "the three unmarried men who had committed the offences at the Stellenbosch mill were condemned to be thrashed by the soldiers before the gate of the Fort, and to pay each Rds 12 for the benefit of the plaintiff. Starrenburgh het blykbaar versoek dat hulle uit die kolonie moet verban word, volgens 'n resolusie van die vorige jaar, "eenopende gezellen en lediggangers ... vooral de sulcke die van geen goed gedrag zijn ... soo nu en dan van die hand te setten, en deselve tot suiveringe deser residentie als soldaten met f9 ter maand naar India te versenden". Starrenburgh het hierdie versoek op 28 Maart weer gemaak. Ons hoor nie weer van Hendrik Biebouw nie, en hy was sekerlik dan na die Ooste gestuur. In 1708 is sy naam uitgekrap in die Stellenbosse monsterrol met die woord "weg" langs sy naam geskrywe.

Hendrik het geen nageslag by die Kaap nagelaat nie. Daar is 'n teorie dat hy dalk 'n genealogiese konneksie tussen Afrikaner-Aboriginal kan wees. Philip Playford dink dat Hendrik dalk die Kaap verlaat het op 22 April 1712 met die skip Zuytdorp. Hierdie skip het vergaan aan die Wes-Australiësekus. Daar is baie goeie redes om te glo dat 'n aantal van die skeepsvolk oorleef het en dalk deel geword het met die plaaslike Aborigines, dit is op grond van die volgende feite: 1. Both have a common genetic diseased Porphyria Variegata. Dr Geoffrey Dean from Dublin an expert in this disease looked at this common connection. One of the theories is that both Hendrik Biebouw's mother and his mother's half sister Willemyntje Ariens de Witt (married to Gert Jansz van Deventer) were the carriers of this disease. However more recent research indicate that they are two different strands of the disease

2. Many of the Aborigines suffer from the Ellis-van-Crevell syndrome. This is where one has an extra toe or finger, this phenomenon also occurs amongst the Amish in America who are from Dutch background.

3. Playford suggest from archeological excavations that 30 persons may have survived the shipwreck. They located campfires, huts, coins, glass and a belt buckle

4. Philip Pendal chairman of the Western Australian government's "Select Committee on Ancient Shipwrecks" states - "growing body of opinion that some survivors of the Zuytdorp lived in the area between Kalbarri and Shark Bay" "The evidence is not conclusive, but it had far more substance than previously thought."

5. A number of Aborigines from that area have square jaws and have blond hair. As noted Hendrik left no progeny at the Cape. His half sister Susanna did leave descendants.

Onlangse inligting dui daarop dat die porphyria siekte onder die Aborigines nie identies is, as onder die Afrikaners nie.

Die Nederlandse historikus, Ad Biewenga, skrywe die feite op soos volg in sy boek De Kaap de Goede Hoop - een Nederlandse vestigingskolonie, 1680-1730 (1999) op bl. 270: " Naast rijkdom en juridische (on)vrijheid speelde in het onderscheid dat men aan de Kaap tussen mensen maakte, ook herkomst een grote rol. Al heel vroeg ontwikkelde zich aan de Kaap een lokale trots ..... Een .... incident waaruit lokale trots blijkt, vond plaats in 1707 tijdens de vrijburgeropstand. Op zondag 6 maart van dat jaar kwam een aantal Kaapse jongeren met veel geraas de molen van Stellenbosch binnen. Nadat ze weer naar buiten gewerkt waren, scholden ze de vrouw van de schrijver Dirk Simonsz uit voor hoer en één van hen, Jan Cloete, daagde Simonsz buiten de deur. 'Ik kan je wel een slag twe drie geven dat je rond draaijd.' Landdrost Starrenburg kwam met heemraad Jan Botma op het lawaai af, en sloeg de jongens met de rotting. Zij sloegen daarop allemaal op de vlucht, behalve de zestienjarige Hendrik Biebow. Deze liep de molen weer binnen en protesteerde tegen de slagen. Starrenburg adviseerde hem maar stilletjes weg te gaan. Maar Biebow sprak trots: 'Ik wil niet loopen. 'k Ben een Africaander. Al slaat den Land-drost mijn dood, of al zetten hij mijn in de tronk, ik sal nog wil niet stil swijgen'. De landdrost, de molenaar en de schrijver van de molen waren allemaal immigranten. Het verleende dus status een geboren en getogen Kapenaar te zijn.

HENDRIK BIEBOUW OPGESPOOR

Persoonsgegevens van - Hendrick Bibou Herkomst:- De caab. Rang: - Matroos Datum einde verbintenis: - 20/03/1719 Einde verbintenis: - Overleden Plaats einde verbintenis: Azie Gegevens van de vaart Schip: Zandenburg Inventarisnr.: 12771 Kamer: Zeeland Folio: 84 Uitreis: 005-004-1716 Bestemming: Batavia DAS- en reisnr 2266.4 Aankomst: 26-10-1716

Hierdie data bevestig nou die feite dat Hendrik Biebouw wel soos vermoed was in die diens van die VOC getree het. Maar die teorie dat hy op die skip Zuytdorp was of dat hy dalk genetiese afstammelinge onder die Aborigines nagelaat het is buite die kwessie.

Bronne: Eben de Klerk 'Meer oor Susanna Biebouw' Familia XXIX/1992 pg 60- 63 Heese en Lombard Suid Afrikaanse Geslagregister Karel Schoeman, Armosyn van die Kaap: Die wêreld van 'n slavin 1652 - 1730 Phillip Playford in sy boek Carpet of Silver: The wreck of the Zuytdorp (1996) Inligting van Anne Lemkuhl Inligting van Roy Lourens

Saamgestel deur: AM van Rensburg