Follow
Dit genealogisch onderzoeksproject noemt de namen van verzetsstrijdsters die werden ingezet voor koerierswerk tijdens de bezettingsjaren 1940-1945.
Wapens, illegale kranten, gestolen bonnen en documenten moeten tijdens de oorlog stiekem worden vervoerd. Koeriersters van het verzet transporteren deze voorwerpen op de meest uiteenlopende manieren. Bijvoorbeeld in een dubbele bodem van een kinderwagen, in een zwangerschapskorset of bij een lijk in een doodskist. Het verzet verzint van alles om niet op te vallen bij de controleposten. Wie betrapt wordt met illegale waar wordt streng gestraft. bron
Hoofdmenu:
A / B / C / D / E / F / G / H / I / J / K / L / M
N / O / P / Q / R / S / T / U / V / W / X / Y / Z
Na bezoek van een afzonderlijke letter in dit hoofdmenu; keer hier terug om verder te navigeren mbv de functie 'vorige pagina' in uw browser.
Disclaimer: Eventuele bezwaren tegen de plaatsing van een bepaalde naam of foto op dit project zullen onder voorwaarde van aantoonbaar direct familieverwantschap en/of auteursrecht worden gerespecteerd en gehonoreerd.
Als initiator en producent van Stichting Neerlandsch Verzetsmonument (S.N.V.) doe ik inmiddels doorlopend onderzoek naar zo'n 40.000 verzetsstrijders. Het verzamelen van zoveel mogelijk bronnen zal het aantal namen in deze lijst niet alleen doen groeien, maar worden zij bovendien verrijkt met talloze gegevens aan biografische achtergronden. Naast de directe nabestaanden en geïnteresseerden kunnen onderzoekers hier terecht voor wetenschappelijke doeleinden.
De stichting tracht haar doel te bereiken onder meer:
- door het verder (doen) ontwikkelen, promoten en dagelijks onderhouden van de website;
- door het bieden aan nabestaanden van de mogelijkheid om hun verhaal te vertellen op de website;
- door het ondersteunen of initiëren van initiatieven met betrekking tot het verzet.“
Al deze diensten worden door mijzelf uitgevoerd op vrijwillige basis. Daar zijn natuurlijk wel de nodige kosten aan verbonden die ik tot op heden voor eigen rekening neem. Mijn basis inkomen is slechts gebaseerd op een WAO uitkering wegens de ziekte Multiples Sclerose. Om van S.N.V. een permanent en belangrijk succes te maken is uw financiële bijdrage zeer welkom, hoe klein het bedrag het ook mag zijn. Alle kleine beetjes helpen!
Stichting Neerlandsch Verzetsmonument is gevestigd te Enkhuizen
KvK nr: 70696373
Hartelijk dank voor uw aandacht,
Dimitri Gazan
Gebruik de sneltoetscombinatie om snel te zoeken in de lijst:
bronnen:
- Vrouwengeschiedenis Koeriersters en - VU Research Portal
- Koerierster - Wikipedia
- Koeriersters - Verzetsmuseum
- Koeriersters - Tweedewereldoorlog.nl
- Vrouwen in verzet
- Nieuwsblad van het Noorden 01-04-1965; Nederlandse spionage in 2de Wereldoorlog
| A |
Aalderen, Ali van ‧ p.t.o. Hoogeveen (Dr)
De Hoogeveense Ali van Aalderen vervoerde als koerierster in Friesland wapens en persoonsbewijzen
_ Friesland, 75 jaar vrijheid; De grote risico's voor vrouwen in het Friese verzet • Omroep Fryslan •
Adams, mej. C. ‧ p.t.o. Bloemendaal (NH)
Adams, mej. I. ‧ p.t.o. Bloemendaal (NH) ‧
Adams, Jantje ‧ p.t.o. Enter (OV) ‧
_ Twente en de Tweede Wereldoorlog • Twentsch dagblad Tubantia 26-02-1948; Pleegde illegale werker verraad? •
Adema, Helena Maria ‧ 06-05-1922 Bolsward (FR) ‧ p.t.o. Drachten ‧
Adema was koerierster van een communistische illegale groep. Zij bezorgde in Drachten, Opeinde enz. de illegale blaadjes en de bonkaarten. Bovendien vonden in het ouderlijk huis onderduikers onderdak. In het begin van 1945 deden de Belgische Rexisten een inval in deze woning, welke inval echter goed afliep. Het meisje papte toen aan met Optebeek, aan wie zij de namen verschafte van 5 illegale werkers. Zij deed een willekeurige greep uit deze groep. Drie hunner werden niet opgepakt, de andere twee werden spoedig op vrije voeten gelaten. Het meisje zegt dat ze vriendschap met deze Rexist sloot om een Ausweiss voor haar broer te krijgen. Na de oorlog is zij hiervoor berecht en gevangen gezet van 19 mei 1945 tot 10 december 1946.
_ Leeuwarder courant 22-08-1947; Tribunaal Leeuwarden • Friesch Dagblad 23-08-1947; Tribunaal Leeuwarden • Nieuwsblad van Friesland 25-08-1947; Tribunaal Leeuwarden • bevolkingsregister Leeuwarderadeel •
Aikema, Dina Albertha Brechine (Dinie) ‧ 06-05-1917 Leens - 23-03-1945 Haren (GR) ‧ p.t.o. Groningen (GR)
Had een relatie met de Gerrit Jacobus Boekhoven (1912-1945). Het duo Boekhoven en Aikema woonde aan de Emmasingel in Groningen en was actief in het verzet. Zij stonden daar bekend als "meneer en mevrouw de Groot" en behoorden tot de verzetsgroep "Groep de Groot". Hun activiteiten bestonden uit het maken van falsificaties, het onderhouden van contacten tussen verzetsstrijders, het verspreiden van bonkaarten, het zoeken van nieuwe contacten, koeriersdiensten enz. Aikema werd, tezamen met Boekhoven, op 12 januari 1945 gearresteerd door de Duitse Sicherheitsdienst (SD)
Op de avond van 24 maart 1945 werd Aikema in Appelbergen bij Glimmen door de SD'er Harm Bouman van achteren doodgeschoten waarna zij nog een tweede nekschot kreeg. Eerder, op 19 maart, was haar metgezel Gerrit Boekhoven, samen met Anda Kerkhoven, op dezelfde plaats al gefusilleerd door Harm Bouman en Mijndert Vonk.
Zie Bronnen, noten en/of referenties voor kwestie overlijdensdata
_ Wikipedia • OVCG • Oorlogsgravenst. •
Alebeek, Maria Antonia Allegonda Wilhelmina (Riet) ‧ 07-02-1914 's-Hertogenbosch (NB) - 19-10-1999 Amsterdam (NH) ‧
Al in augustus 1940 verspreidde ze in Nijmegen op eigen houtje de Nieuwsbrief van Pieter 't Hoen, later werd dat Het Parool dat ze tot in België bezorgde. Ook verzamelde ze inlichtingen en koerierde ze voor de groep Boerrigter. Voorts introduceerde ze samen Jan Bottema Natura in Nijmegen; een ondersteuningsfonds voor families en nabestaanden van verzetsdeelnemers en onderduikers. En verder deed ze van alles: hulp aan parachutisten, onderduikers etc. In december 1943 werd ze gearresteerd en kwam ze in kamp Vught. Haar veroordeling leidde tot een lange tocht door Duitse strafgevangenissen waaruit ze in maart 1945 vrijkwam.
_ Nijmeegs verzet zichtbaar in straten • Gedenkboek Oranjehotel p.189 • Commissie tot Documentatie van het Verzet in Nijmegen 1945 - 1948; Verklaring van Mevr. R. Goedhart-van Alebeek, betreffende haar activiteiten in de groep Boerigter der Oranjewacht, en in de organisatie Natura, vanaf najaar 1940 •
Algera, Nel ‧ p.n.o. Wolvega (FR) ‧
Na de oorlog getrouwd met Van der Veer
Alta, Johanna Marie (Joke) ‧ 28-02-1921 Amsterdam - 28-02-2000 Amsterdam (NH) ‧
Alta was leidster van het Nationaal Steunfonds (NSF) in Zuid Holland toen zij op 13 oktober 1944 door Walraven van Hall (1906-1945) werd benaderd om koerierswerk te verrichten tussen Amsterdam en Leeuwarden.
_ Balkster Courant; Bankier van het verzet met koerierster Oudemirdum • online-familieberichten • bevolkingsregister Gaasterland •
Andeweg, Bep ‧ uit Numansdorp (ZH) ‧ p.t.o. Hoeksche Waard
Andeweg uit Numansdorp verrichtte in de Hoeksche Waard o.a. koeriersdiensten voor de groep van Jacob N.G. (Jaap) Koster uit Klaaswaal
_ vrouwen in het verzet tijdens WO II hun rol is nog altijd onderbelicht •
Aridjis, Pinelopi (Pini) ‧ 25-01-1928 Utrecht - 02-01-2012 Rotterdam (ZH) ‧
De, van een Griekse vader afkomstige, Pini was tijdens de bezettingsjaren als koerierster actief in Utrecht (UT).
_ De Telegraaf 28-02-1985; ICTO-voorzitter liever niet bij bevrijdingsfeesten • online-bragaafplaatsen • verlovingsadvertentie 1950 R'dam • overlijdensadvertentie 1945 zus • overlijdensadvertentie 1993 moeder • ISSG; Maaltijd van de familie Aridjis in het huis Dantelaan 73. Utrecht. 1956 • Bonthandelaar Charilaos Chiotakis en Pini Kamstra-Aridjis tijdens het diner in de Kloosterhoeve in Harmelen • ISSG: Fotocollectie Th. Aridjis •
Atsma, Lies ‧ p.t.o. Drachten (FR)
Koerierster Lies was betrokken bij de hulp aan geallieerde piloten. Ook betrokken bij de KP en de NBS
_ Henk van Dijken Herdenking.nl; Friesland bevrijding • Bosma familie; Oorlogsherinneringen • Geschiedenis van het verzet in Friesland; Records 401 t/m 500 •
| B |
Baalen-Bosch, Cornelia (Corrie) van ‧ 12-08-1925 Deventer - 10-04-1945 Deventer (OV) ‧ p.t.o. Deventer (OV)
De verzetsgroep of Knokploeg (KP) waartoe Corrie behoorde, had zich verschanst in de smeeroliefabriek Twentol aan de Meester H.F. De Boerlaan, om vandaaruit de brug over de IJssel te bewaken tegen eventuele Duitse vernietigingspogingen van Duitse zijde, opdat de Canadezen de stad konden bevrijden. Corrie was de enige vrouw in de KP en de echtgenote van mede verzetsstrijder en KP-lid Joost Wandus Westland van Baalen (1922-1945). Naast koerierswerk was ze ook betrokken bij sabotageacties, het vervalsen van persoonsbewijzen en het vervoerenen van wapens.
_ Het verhaal achter Deventer struikelstenen: Cornelia was een verzetsvrouw • Struikelstenen Deventer •
Bakker, Anna Cornelia ‧ p.t.o. Oldehove en Aduard (GR)
Bakker was koerierster voor plaatselijke LO-diensten, bracht wekelijks brieven van Oldehove naar H. Wegman te Aduard
_ OVCG •
Bakker-de Groot, Jantje (Jannie) ‧ 13-08-1916 Leeuwarden (FR) ‧ p.t.o. Leeuwarden (FR)
Jannie was werkzaam als koerierster te Leeuwarden en nam deel aan overvallen
_ Leeuwarder courant 01-09-1983; Verzetskruizen ook voor groep Friezen • geboorteakte •
Bakker-van Weerden, Aaltje Hendrika ‧ p.t.o. Groningen (GR)
Aaltje Hendrika Bakker van Weerden, middelste dochter van ouders met een manufacturenzaak, was koerierster bij de verzetsgroep Heidema. Toen de groep Heidema werd opgerold, werd ook zij gezocht, maar door voor te wenden dat zij een evacué was, werd zij niet gevonden en kon ze onderduiken.
_ Getuigenverhalen •
Balk, Maartje ‧ 16-09-1923 Amsterdam - ca.2016 ‧ p.t.o. Bilthoven (UT)
Mej. Petronella Catharina Balk (1891-1976) en haar broer Jacobus Johannes Albertus Balk (1898-1962) (vader van Maartje en Machiel Balk (1925-1944) en echtgenote Maria Klumper hebben zich in de oorlogsjaren zeer intensief met verzetswerk bezig gehouden. Op de tweede verdieping van Plantwijk, het thuisadres van haar tante, werd een illegale zender geïnstalleerd, waarmee berichten werden ontvangen en verzonden. Maartje woonde vanaf 1933 in Bilthoven. Haar familie gaf onderdak aan mensen die het bombardement van Rotterdam ontvlucht waren en later aan onderduikers. Zelf was zij koerierster in het verzet. Na de oorlog ontving ze het Verzetsherdenkingskruis. Postuum werd dat kruis uitgereikt aan haar ouders en aan haar broer Machiel die in november 1944 werd gefusilleerd.
_ Bilthovense oorlogsslachtoffers in 1944 • Bevolkingsregister Hoorn • Onlinemuseumdebilt.nl; De intocht op de Utrechtseweg •
Baracs-van Lennep, Hester Juliana Octavia ‧ 08-07-1916 Amsterdam - 01-01-2000 Doesburg ‧ p.t.o. Amsterdam (NH)
In 1942 begon Hester zich samen met haar collega en vriendin Pauline van Waasdijk (1917-1976) toe te leggen op het in veiligheid brengen van Joodse kinderen. Zij brachten de kinderen naar onderduikadressen bij vrienden en kennissen binnen en buiten de stad. anaf de lente van 1943 raakte ze betrokken bij de Joodse Crèche waarvandaan kinderen werden weggesmokkeld. In hetzelfde jaar nam ze Sandor Baracs (1900-2002) in huis als onderduiker en betrok hem bij haar verzetsactiviteiten. Ze werden medewerkers van het illegale Trouw. Als koerierster vervoerde ze wekelijks de krantjes per fiets vanaf de drukkerij naar diverse distributie-adressen.
_ Het Parool 10-12-1982; Ik moest de nazi's bestrijden • De Telegraaf 06-05-1981; Bruidspaar snel gevonden • Wikipedia • Duits verzet en Nederland; Kinderwerk -hoe ging dat en wie waren de verantwoordelijken? • Huygens •
Barnard-Venema, Reintje ‧ 03-01-1922 Rotterdam (ZH) - 27-10-2014 Blaricum (NH) ‧ p.t.o. Rotterdam (ZH)
Vrouw van verzetsman Hendrik Johannes (Henk) Barnard (1922-2003) was koerierster
_ Wikipedia • Trouw 07-10-1982; Engagement moet eerlijk zijn • overlijdensadvertentie moeder • Trouw 16-06-1987; Barnards Bijbel voor de jeugd •
Barneveld, Elisabeth (Bep) van ‧ p.t.o. Veenendaal (UT)
Koerierster bep was sinds 8 september 1944 verloofd met verzetsman Dick Valkenburg. Beiden waren betrokken bij de KP Veenendaal.
_ Trouw 01-05-1965 • Wikipedia Dick van der Voort •
Bartels, Anna Geertruida Jacoba Henriette (Hanneke) ‧ 06-01-1915 Nijmegen (GL) - 06-01-2010 Den Haag (ZH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH)
Bartels was koerierster en codiste te Amsterdam. Was ook betrokken bij bankovervallen om geld te krijgen voor agenten. Later haalde ze het geld op bij de bank van mr. Gijsbert van Hall (1904-1977) en zijn broer Walraven van Hall (1906-1944).
_ De Telegraaf 07-05-1975; Het feest van de geheim agenten • genealogie-online.nl •
Baschwitz, Hedwig Gisela (Isa) ‧ 14-03-1922 Hamburg (DE) - 25-02-2002 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH)
Haar illegale werk begon met het brengen van bonkaarten aan onderduikers. Later heeft ze veel koerierswerk gedaan, met name voor haar pleegvader, Jacob (Jacques) Presser (1899-1970), die nadat zijn vrouw was weggevoerd (zij is in Sobibor vermoord) op de Veluwe ondergedoken zat. Ze had contact met Leo Mager, de man die het Bevolkingsregister en de bonkaartentoestanden manipuleerde. Hij had een dermate hoge positie dat hij bij de kluis met bonkaarten kon komen.
_ Isa baschwitz, koerierster •
Bastiaans, Corry ‧ 16-04-1920 - 21-11-1998 ‧ p.t.o. Deventer (OV) ‧
Koerierster
_ Gedenkboek VHK p.70 • Huygens; Cornelis Bosch • Historisch tijdschrift Overijssel • RAN • online-begraafplaatsen •
Bakx-Nicolaas, Cornelia Laurence ‧ 13-07-1919 Den Haag (ZH) ‧
Cornelia Laurence hielp met stencilen, bezorgde illegale bladen, haalde persoonsbewijzen op, die veranderd moesten worden, en leverde ze weer af. Naast zijzelf heeft ook haar echtgenoot Johannes Cornelis (Jan) Bakx (1898-1962) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen. Hij was typograaf, dook onder in Leiden en raakte zodoende betrokken bij de verzorging en distributie van Strijdend Nederland.
_ Gedenkboek VHK p.69 • https://drive.google.com/file/d/1n9M-ebmhQuuiHMVGpzkKHiwqaYsSeN1K/view •
Beekhuijzen, mej. Everdina ‧ 28-08-1921 Doetinchem (GL) ‧
Heeft in de laatste jaren der bezetting ingezet als koerierster die dagelijks op pad was met belangrijke bescheiden of wapens. In de dagen der bevrijding ging zij ettelijke malen door de linies, waarbij zij aan groot gevaar bloot stond. Zij was een onmisbare steun voor de commandant van het district waar zij werkte.
_ decorati • defensie.nl • bevolkingsregister Doetinchem • vermelding van geboorte •
Been, Hilda (Hil) ‧ 21-11-1924 Utrecht (UT) - 12-01-2003 Doorn (UT) ‧ p.t.o. Utrecht (UT) ‧
Been was werkzaam als koerierster voor de KP in de provincie Utrecht en had papieren op haar eigen naam met als beroep apothekersassistente
_ Utrechts Archief; Legitimatiepapieren van Hilda Been, 1944-1945 • WwW geboorte • genealogie-online •
Baumgarten, Nina Irene ‧ 23-05-1918 Stockholm (Zw) - 15-06-2009 ‧
De verloofde van Nina, Cornelis Louis (Loek) Kist (1916-1943) had zich aangesloten bij de O.D.. Zodoende werd zij koerierster. Eind 1940 werden Kist en zijn vriend Gijsbert Albert (Gijs) de Jong (1916-2006) na een mislukte aanslag bij verstek ter dood veroordeeld, waarop ze uitweken naar het onbezette zuiden van Frankrijk. Om te voorkomen dat de Duitsers Nina en Lydia van den Broek, de verloofde van De Jong, konden gebruiken om de gevluchte mannen op te pakken, besloot de OD dat ze het land uit moesten. Tot vlak voor de demarcatielijn verliep de reis voorspoedig. In de nacht van 5 december 1941 staken ze de grens over bij Besançon, maar ze werden aangehouden door een Duitse patrouille. Na vier maanden gevangenschap liet de Gestapo hen plotseling vrij, op voorwaarde dat ze direct naar Nederland zouden terugkeren. Ze besloten echter naar Engeland te vluchten met succes.
_ Wikipedia • Huygens • gezinskaart R'dam •
Beetz-Cohen, Hanna (Annie) ‧ 15-01-1910 Amsterdam (NH) - 20-03-1991 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Verzetsnaam Wilhelmina Gorissen. Zij zette zich in voor hulp aan onderduikers. Ze nam zelf ook onderduikers in huis. daarnaast leverde zij ook koeriersdiensten. Dit alles deed zij toen ook zijzelf ondergedoken zat.
_ Gedenkboek VHK p.92 • OAI Cat; Oorlogsbronnen • Archiefkaart A'dam •
Berg, Willij ‧ 14-06-1919 Steenwijk (OV) - 07-01-2004 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Ze vestigde zich in 1943 in Amsterdam, aldaar voegde zij zich bij een communistisch gerichte verzetsgroep CS-6 die zich bezighield met sabotage en liquidaties van de handlangers van de bezetter. Wielek-Berg verzorgde voor hen koeriersdiensten.
_ Wikipedia • Alles op zijn tijd; Willy Wielek-Berg, een eigenzinnige vertaalster • Algemeen Dagblad 20-06-1992; Willy Wielek schrijft verleden van zich af •
Berg-van der Vlis, Cornelia Johanna van den ‧ 28-10-1892 Zeijen (DR) - 27-09-1944 Tynaarlo (DR) ‧ p.t.o. Leeuwarden (FR)
Cornelia was nauw betrokken bij de illegale activiteiten van de ordedienst (OD). Haar schuilnaam was Annie Westland, een combinatie van haar plek van herkomst en haar roepnaam. Door een arrestatie werd Cornelia gedwongen Den Haag te verlaten. Ze verhuisde met haar man naar Leeuwarden. Hier werkte ze niet alleen voor de OD maar ook voor de LO. Bij deze organisaties was ze koerierster en werd later hoofdkoerierster. Op 9 augustus 1944 werd Cornelia verraden door ‘Edith’ (Miep Oranje) en werd gearresteerd door de Sipo. Eerst werd ze vastgehouden in het Huis van Bewaring in Utrecht, later werd ze overgebracht naar Groningen waar ze werd verhoord. Echter heeft ze nooit haar geheimen vrij gegeven. Op 8 september 1944 werd Cornelia samen met ds. L Touwen, op de heide van Virens, ten noorden van Assen, doodgeschoten.
_ Het Friese verzet in de Tweede Wereldoorlog • Leeuwarder courant 08-09-1967; Annie Westland - groot en moedig koerierster •
Berge, de meisjes ten ‧ p.t.o. Enter (OV)
_ Het historisch portaal; Twente en de Tweede Wereldoorlog • Het historisch portaal; Ik sin nun egchen Eantersen •
Bergen-Diamant, Nora (Noor) van ‧ 13-04-1912 Amsterdam (NH) - 01-05-1987 Amsterdam (NH) ‧
Noor was koerierster en de echtgenote van verzetsman Isaäc Simon (Ies) van Bergen (1906-1944).
_ DJBW • Portretten van overleven: getuigen van kamp Westerbork • Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog • Archiefkaart A'dam •
Bergh, Maria Antonia (Mia) van den ‧ 21-04-1913 Oss (NB) - 04-03-2010 Canada ‧ p.t.o. Oss (NB)
Mia werkte tijdens de oorlog voor de gemeente. Ze was in 1943 verloofd met ‘adjunct-commies’ Frans van Gulick. Mia had de leiding over de uitgifte van de voedselbonnen. Daarnaast was ze ‘koerierster’ voor het verzet. Ze smokkelde wapens, illegale kranten en gestolen voedselbonnen.
_ Dat is Oss.nl; Stiekeme berichten, roodvonk en joodse nonnen • Monument voor de vrijheid; Frans van Gulick • Hystoriek.net; Mia Scholten-van den Bergh, Brabantse verzetsstrijdster • in memoriam • geboorteakte •
Bergh-Stenfert Kroese, Hannah van den ‧ 13-121918 Rotterdam (ZH) - 20-12-2004 ?? ‧ p.t.o. Rotterdam (ZH)
Hannie was in de oorlog betrokken bij het studentenverzet in Rotterdam en was een zgn. gijzelaar in Haaren en heeft ook in de dodencel in Scheveningen gezeten. Ze trouwde kort na haar vrijlating in augustus 1944 met Gijsbert Leonard van den Bergh (1916-2003)
_ Gedenkboek VHK p.100 • Gedenkboek Oranjehotel • PrinsesIreneBrigade.nl • Documentatiegroep 40-45 • genealogie-online •
Berrevoets, Jacoba Helena (Mol) ‧ 1921 - 07-04-1983 ‧
Koerierster voor de KP Rotterdam
_ Nieuw licht op liquidaties. Knokploegen in Rotterdam 1944-1945 • overlijdensadvertentie •
Biersma, Bonnie ‧ p.t.o. Weststellingwerf (FR)
Bonnie was koerierster der Binnenlandse Strijdkrachten, actief voor het verzet in Weststellingwerf. Haar directe opdrachtgever was Christoffel (Chris) van der Linde (1915). Vriendin van mede-koerierster Jantsje (Janny) de Boer (1925).
_ De koerier 16-04-1945; Welkom thuis • Gevangen in Friesland.nl; Mijn verblijf in Crackstate • Opdat wij nooit vergeten •
Biet, Bea Etty ‧ later Polak-Biet ‧ 28-09-1917 Batavia (Ned.Ind) - 23-07-2006 Amsterdam (NH) ‧
Vanaf 1943 was Bea met haar vriend Willem (Wim) Polak 1918-1987 actief in de Vrije Groepen Den Haag. Dit waren onderduikhelpers uit links-socialistische kring. Daarnaast hadden ze samen met Sem Presser en Leo Schatz een clandestiene uitgeverij, De Telg, en verzorgden en verspreidden ze de Haagse editie van 'Het Parool'. In 1944 zijn Bea en Wim clandestien getrouwd onder de valse namen Wim Andringa en Wilhelmina van Beek.
_ DJBW • Oorlogsbronnen • Het clandestiene boek 1940-1945 • Het Parool 26-07-1945; Een Parool-huwelijk • Nieuw Israelietisch weekblad 09-05-1980; 'Illegaal werk was iets wat je gewoon deed' •
Bijl, Jannetje ‧ p.t.o. Voorburg (ZH) ‧
Koerierster bij de Voorburgse K.P.
_ De Nederlander 24-01-1948; De oud-athleet Osendarp hoort 15 jaar tegen zich eisen •
Bijsterveld-Muller, Johanna Cornelia (Corrie) van ‧ 10-09-1910 Dordrecht (ZH) ‧ p.t.o. Rotterdam (ZH)
Koerierster en echtgenote van verzetsman Gerrit Cornelis van Bijsterveld (1905-1987)
_ Leeuwarder courant 18-09-1965; Vele reakties op open brief illegalen • in memoriam; Gerrit Cornelis Bijsterveld •
Blankevoort, Titia ‧ p.t.o. Bloemendaal (NH) ‧
_ De B.S. Binnenlandse strijdkrachten in Bloemendaal • Beeldbank NH archief: Koeriers en koeriersters op de Duinlustweg 16 Overveen •
Blaauw-Siderius, Johanna Sietske ‧ 05-04-1923 Easterlittens (FR) - 05-05-2011 IJhorst (OV) ‧ p.t.o. Het Bildt (FR) ‧
_ Weblog de Wolden; Echtpaar Blaauw-Siderius 65 jaar getrouwd •
Blank-Smit, Mina (Miep) ‧ 27-11-1917 Zaandam (NH) - 15-06-1983 Zaandam (NH) ‧ p.t.o. Wormerveer (NH) ‧
De joodse Miep Smit was filiaalhoudster en cheffin van een Amsterdamse papierhandel. Samen met haar man Willem (Wim) Blank (1918-2019) die eveneens drager is van het Verzetsherdenkingskruis, verborg Miep onderduikers en bracht zij het ondergrondse blad Trouw rond.
_ Gedenkboek VHK p.76 • Joods Monument Zaanstreek • Verzetsheld Wim Blank (101) in Zaandam overleden •
Bleeker, Geessien (Geesje) ‧ 03-09-1920 Termunten (GR) - 13-03-2011 Emmen (DR) ‧ p.t.o. Groningen (GR)
Bleeker was koerierster bij een verzetsgroep, maar werd na haar arrestatie door de SD ingezet als informant. Het verzet koesterde verdenkingen, maar kon deze niet hard maken. Wel was zij daarom van augustus 1944 tot februari 1945 een gevangene van het verzet. In deze periode hielp zij tijdens een huiszoeking zes ondergedoken joden te verbergen. Zij trad wederom op als informant, nadat ze opnieuw in handen van de SD was gevallen. Zij was verantwoordelijk voor de arrestatie van minimaal 40 personen, van wie 13 de oorlog niet overleefden.
_ Uitgeverij Drenthe; Boek over Geesje Bleeker, verraadster uit de Tweede Wereldoorlog • Wikipedia • Groningen40-45.nl; Het verraad van Geesje Bleeker •
Bleiksloot-Bedaux, Emma Barta (Emmy) ‧ 30-04-1923 ‧ p.t.o. Schiedam (ZH) ‧
Emma Barta Bleiksloot - Bedeaux was draagster van het Verzetsherdenkingskruis. Na de oorlog werkte zij als bewaakster in het interneringskamp voor N.S.B.-vrouwen "de Bataaf" op meerdere locaties in Schiedam genoemd. Lid van het voormalig verzet te schiedam en de VVZH. Was koerierster van de Ondergrondse, d.w.z. ze bracht berichten van de ene verzetsman naar de andere.
_ Gedenkboek VHK p.76 • Museum Rotterdam 1940-1945 • De geschiedenis van Schiedam • online-familieberichten •
Blind, Leentje (Lenie) ‧ 24-02-1923 Nieuw-Helvoet (ZH) - 24-08-1971 Katwijk (ZH) ‧ p.t.o. Schagen (NH)
Lenie werkte in de kruidenierswinkel bij verzetsman Melle Komrij (1906-1970). Deze bracht Lenie in kontakt met het verzetswerk. Ze zocht en vond veel families in de omgeving bereid om onderduikers op te nemen. Ze verzorgde ook het organiseren en ontvreemden van persoonsbewijzen en verrichtte koeriersdiensten voor de gewapende verzetsmensen die vooral uit de gemeente Zijpe opereerden.
_ 10 Jaar Muggenbrug van weiland tot woonland •
Blink, mej. mr. Cornelia Aleida ‧ 25-09-1920 Den Haag (ZH) ‧ p.t.o. Den Haag (ZH) ‧
De advocate Blink was betrokken bij de L.O. als koerierster
_ Gedenkboek Oranjehotel • genealogie-online • Politieke vluchtelingen Dachau •
Bloem-Paul, Niesje Neeltje ‧ 10-03-1904 Bergschenhoek (ZH) - 28-08-1963 Rotterdam (ZH) ‧ p.t.o. Rotterdam (ZH) ‧
Koerierster Niesje Neeltje was de echtgenote van koerier Gabe Bloem (1902)
_ Gedenkboek Oranjehotel • huwelijksakte R'dam • gezinskaart ouders R'dam • genealogie-online • Rudi Harthoorn; Communistische verzetsmensen Den Haag •
Blom, mej. Francina Frederika van der 02-03-1923 Gorinchem ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Mej. F van der Blom luisterde naar radiouitzendingen tbv Trouw: In mei '44 werd op verzoek van de hoofdredacteur van TROUW, dr. J.A.H.J.S. Bruins Slot, een luisterdienst ingesteld, teneinde de hoofdredactie van de juiste radioteksten te voorzien. Hiertoe luisterden mr. G. Kuypers en zijn broer J. Kuypers in samenwerking met mej. F. van der Blom en J. van Wezep naar de uitzendingen van Radio Oranje, de Europeon Service van de BBC, de Voice of America, Radio Leopoldville, enz.
_ DOP • Bak schrijft; De krant in ieders hand •
Blommaart, Marie ‧ 21-03-1921 Lamswaarde (ZL) ‧ p.t.o. Zeeland (ZL) ‧
Eind 1942 werden Blommaarts ouders benaderd door de verzetsman Jacob Klaaijsen (1899-1945) uit Goes met de vraag of ze een plek wisten voor een onderduiker. Zodoende raakte het gezin betrokken bij het verzet. De oudste dochter van het gezin werd actief als koerierster. In de nazomer van 1943 werd Blommaart erop uit gestuurd om Klaaijsen te waarschuwen omdat op de boot naar Breskens iemand was opgepakt met belastende informatie over hem. Blommaart wist de verzetsman nog te waarschuwen, maar hij werd toch diezelfde avond nog opgepakt. Klaaijsen kwam terecht in een Duits concentratiekamp en overleed kort na de bevrijding.
_ Wikipedia • Zeeuwse verzetsstrijder Marie Blommaart vertelt in Middelburg •
Bochove-Bruggeman, wed. Elizabeth Maria van ‧ 16-12-1896 Rotterdam (ZH) - 19-06-1977 Rotterdam (ZH) ‧ p.t.o. Rotterdam (ZH) ‧
De koerierster weduwe Bochove-Bruggeman was als werkster, tevens als kantine- juffrouw van de etappen-intendance te Rotterdam werkzaam en sloot zich reeds kort na de capitulatie, in mei 1940, aan bij een kleine daaruit gevormde verzetsgroep, die zich ten doel stelde militaire inlichtingen in te winnen en naar Engeland door te geven, zomede sabotagedaden te plegen. De vele gegevens welke door haar in Rotterdam werden ontvangen, bracht zij naar de leider van deze groep, telkens naar andere plaatsen in het land
_ Limburgsch dagblad 27-04-1978; Het 'Hannibalspiel' aan de Maas • Blonde Piet; V-mannen • Rootz •
Zij werkte net als haar zus Rins Bockma (1922) als koerierster voor haar vader Harmen Bockma (1901-1981), gericht op de distributie van bonkaarten en wapens en het halen van joden uit Amsterdam.
_ RAN •
Bockma, Rins ‧ 22-11-1922 Smallingerland (FR) - 20-04-2012 Eindhoven (NB) ‧
Zij werkte net als haar zus Martje Antje als koerierster voor haar vader Harmen Bockma (1901-1981), gericht op de distributie van bonkaarten en wapens en het halen van joden uit Amsterdam. Naast zijzelf heeft haar 2e naoorlogse echtgenoot Maarten Knook (1917-1985) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.
_ gedenkboek VHK p.146 • RAN • Huwelijksakte • overlijdensadvertentie overlijdensadvertentie 2e naoorlogse echtgenoot •
Bockmeulen, mej. M. ‧ p.t.o. Brunssum (LB)
Boelsma, Alida ‧ p.t.o. Heereveen (FR) ‧
Boelsma was onderdeel van de NBS Heereveen als koerierster
_ Friese koerier 03-05-1963; Enkele herinneringen aan de bevrijding •
Boer, Jantsje (Janny) de ‧ 28-07-1925 Balk (FR) - 2012 ‧ p.t.o. Balk (FR) ‧
Janny werkte als 18-jarige op het gemeentehuis in Balk. Via de gemeentesecretaris kwam zij terecht in allerlei illegaal papierwerk. Na ongeveer een jaar, zomer 1944 begon ze te werken als koerierster voor de L.O. Later werd dit uitgebreid tot ook de NBS.
_ Gaasterland in de tweede wereldoorlog; Koerierster Janny de Boer •
Boer, mej. Sietske/Sytske de 09-12-1908 Rauwerd ‧
(v | 186 | Frontnieuws | Sneek-Balk)
Koerierster Sietske was de zus van verzetsman Rinke de Boer, ze woonde in Sneek. Ze zat ondergedoken bij aannemer Van der Velde en was o.a. betrokken bij wapendroppings. Ook was ze betrokken bij de verspreiding van het verzetsblad Frontnieuws.
_ Laatste nummer van Frontnieuws 16-06-1945 • Trouw 15-07-1965; Vogelvrij, vijf jaar oorlog in Nederland • Gaasterland WO2; wapendroppings • geboorteakte Rauwerd •
Boer-de Laat, Wilhelmina Jacoba Hendrika de ‧ 28-12-1920 Nijmegen (GL) ‧ p.t.o. Haarlem ‧
Koerierster
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Adressenboek H'lem 1942 • Bevolkingsregisters van de gemeente Nijmegen, 1890-1920 •
Boer-Wortel, Maria Anna (Marie) de ‧
Wordt genoemd in het interview met Corrie Hupkes-Groeneveld als vrouw van Klaas de Boer, en als koerierster. Haar man wordt opgepakt en in Haarlem gefusilleerd.
_ Overlijdensakte echtgenoot • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Helpers of AFEES •
Boissevain, Louise Maria Antonia (Lies) ‧ 20-10-1924 Amsterdam (NH) - 01-11-2006 Glastonbury, Hartford (VS) ‧
Lies raakte betrokken bij verzetswerk in de betere kringen in Amsterdam: dat van de - later bekende - verzetsfamilie Boissevain, en het NSF (Nationaal Steunfonds) van Wally van Hall. Ze werkte als koerierster en een soort secretaresse.
_ Verzetsmuseum A'dam; Interview • stamboom • genealogie-online • Van Hall en Boissevain in Oorlogstijd •
Bolks, Dien ‧ p.t.o. Vroomshoop (OV) ‧
_ 4mei comite; Vroomshoop verzet zich • De Tijd 05-11-1948; Onderscheidingen van Belgie • decoratie •
Bonarius, Truus ‧
_ Verzetsgroep Bergen a • Verzetsgroep Bergen b •
Bonninga-Dijkstra, Aaltje Albertje (Alie) ‧ 08-02-1912 Oldemarkt (OV) - 1985 ‧ p.t.o. Groningen (GR) ‧
Alie was koerierster, rechterhand van verzetsman Roelof Heidema (1920-1945)
_ OVCG •
Boon, Johanna Elisabeth (Els) ‧ 14-09-1916 Leeuwarden (FR) - 31-07-2004 Bloemendaal (NH) ‧ p.t.o. Brussel (BE) ‧
Els was de dochter van de parlementariër Gerard Adolf Boon 1882-1962 die zich al jaren openlijk uitsprak tegen de nazi’s en de nsb, en die met zijn vrouw Bertha van der Starp, vervolgde Duitse vluchtelingen opving. Els raakte betrokken bij de hulp aan Joden die probeerden te vluchten of onder te duiken. Via twee Leidse vriendinnen bij de illegale pers. Ze verrichtte ook enig koerierswerk.
Heeft zich door het bedrijven van bijzonder moedige en beleidvolle daden in de strijd tegenover de vijand onderscheiden door gedurende de bezetting koeriersdiensten ten behoeve van een inlichtingengroep op militair gebied in bezet Nederland te verrichten, daartoe ongeveer veertigmaal voorzien van belangrijke gegevens illegaal de Nederlands-Belgische grens te passeren en zodoende er aan mede te werken, dat van deze groep vele inlichtingen op militair gebied Londen konden bereiken.
Voorts door in 1943 en 1944 behulpzaam te zijn bij het organiseren van ontsnappingsmogelijkheden van neergeschoten Geallieerde vliegers en geregeld Engelandvaarders naar Brussle te brengen.
Tenslotte doorn, nadat zij begin April 1944 door verraad was gevangen genomen, te blijven zwijgen en tijdens haar overbrenging van de strafgevangenis te Scheveningen naar Vught weten te ontsnappen door uit de rijdende trein te springen. Door dit optreden zeer belangrijke diensten te bewijzen aan de Geallieerde oorlogvoering en de Nederlandse Regering.'
_ Hendriette Roosenburg: een getalenteerde vrijbuiter • Huygens • Wikipedia • Onderscheidingen.nl •
Boon-Verberg, Cornelia Catholijntje (Alie) ‧ 24-11-1903 Schoondijke (ZL) - 19-03-1982 De Cocksdorp, Texel (NH) ‧ p.t.o. Texel (NH) ‧
Koerierster Boon-Verberg was tijdens de bezetting de Nederlandse schakel op Texel tussen de strijdende Russen.
_ De Waarheid 02-04-1960; Artemidze stuurde een kaart op de 8e maart • De Russenoorlog.nl • huwelijksakte • genealogie-online • Gedenksteen Cornelia Boon-Verberg • De Waarheid 06-05-1963; Georgische aarde op Nederlands kerkhof •
Boot, Aaltje (Alie) ‧ p.t.o. Friesland (FR) ‧
Werkte samen met koerierster Coby de Jong
_ Leeuwarder courant 09-12-1994; Overval december 1944 met ontroering herdacht • Trouw 10-07-1965; Vogelvrij • Algemeen Dagblad 04-05-1985; De vrouw dekmantel van verzet • overlijdensadvertentie Pieter Jan Stavast •
Boot, Evertina Hendrika (Tiny) ‧ 25-02-1925 Castricum (NH) ‧ p.t.o. Castricum (NH) ‧
Ze werkte voor de gemeente Castricum in 1943 als hulp voor Piet van der Goes, haar latere verzetshoofd. Ze zorgde voor bonkaarten voor onderduikers. Naast het koerierswerk was ze ook actief voor de bulletins van radio Oranje, die ze bij Gerrit Jan Krösschell (1896) thuis uittikte en op stencil afdraaide.
_ Oud-Castricum.nl; Oorlogsverhaal Tiny van Vlaanderen-Boot • WwW gezinskaart Alkmaar •
Boot, Maartje ‧ 08-09-1900 Oudshoorn (ZH) ‧ p.t.o. Hoeksche Waard (ZH)
Vermomd als verpleegster heeft zij negatieven van verdeigingswerken en wapens naar de Hoeksche Waard vervoerd. Vandaar uit werd verbinding met bevrijd gebied onderhouden
_ vrouwen in het verzet tijdens WO II hun rol is nog altijd onderbelicht •
Boot, Neeltje ‧ 12-05-1908 Wormerveer (NH) - 18-03-1971 Alkmaar (NH) ‧ p.t.o. Wormerveer (NH) ‧
Bij Nel Boot – ze woonde aan de Wormerveerse Marktstraat 7 – kwamen regelmatig de redacteuren en hoofdverspreiders van Trouw bij elkaar. In het grootste geheim bespraken ze daar de gang van zaken rond het schrijven, drukken en distribueren. Haar broer Jaap: ‘Ze verleende onderdak aan zowel leden van de redactie als aan veel medewerkers van de technische ploeg. Ze verspreidde zelf veel exemplaren in Wormerveer en omstreken.’ Hij noemde zijn zus in een interview zelfs ‘de moeder van de illegaliteit. Ze was ook betrokken bij pilotenhulp.
_ Gedenkboek VHK p.81 • Vrouwenverzet in de Zaanstreek en Waterland 1940-1945 • Helpers of AFEES •
Borghuis, Mieke ‧ 09-09-1919 Oldenzaal (OV) - 07-03-2003 Oldenzaal (OV) ‧ p.t.o. Oldenzaal (OV) ‧
Koerierster Mieke Borghuis was de rechterhand van haar broer en verzetsman Marinus Johannes (Martin) Borghuis (1918-1965)
_ Oorlogsverhalen Oldenzaal; Verzet en de grote razzia • online-begraafplaatsen • Geneaservice; overlijden •
Bornstein, Shava (later Leesha Rose) ‧ 18-07-1922 Polen (PL) ‧ p.t.o. Heemstede (NH), Leiden (ZH) ‧
De joodse verpleegster Leesha Rose, Elisabeth, Liesje Bos zoals ze zichzelf noemde, werd o.a. actief als koerierster voor de verzetman Rein van Kampenhout in Oegstgeest en omgeving. Vanaf 1943 tot en met 1945 hielp 180 joodse kinderen onderduiken in en rond Leiden en Heemstede.
_ Oegstgeest in bange dagen • Leidse Courant 30-04-1980; Liesje Bos, oud verzetsstrijdster: Als we niets geleerd hebben, zijn we verloren • Leiden 4045 • Libriana • Joodse onderduik, vervolging en verzet •
Bos, Alida Maria (Lida) ‧ p.t.o. Hoorn ‧
Medewerkster en koerierster voor de Post Poddie. Studente. Chef-koerierster.
_ Oud Hoorn kwartaalblad • Comite 40-45; Post Poddie • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Bosch-van Eijk, Maria Martha van den ‧ 03-06-1896 Utrecht (UT) ‧
Zij verrichte o.a. koeriersdiensten, hulp aan joden en illegale werkers. Haar adres was het geheime correspondentieadres van het plaatselijk commando en van de afdelingen onderling. Echtgenote van mede verzetsstrijder Henri van den Bosch.
_ WwW geboorteakte • genealogie-online • Open Archieven; overlijdensakte echtgenoot • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Bosma, mej. W. ‧ uit Harlingen (FR) ‧ p.t.o. Friesland (FR) ‧
Bijgenaamd De zwarte Koerierster, na de oorlog getrouwd met Vellinga werd gearresteerd door de Huiskes van de SD. Wanneer zij twee joden aan kon wijzen zoy haar vader vrij worden gelaten. Dit weigerde ze pertinent, doch slaagde op aandringen van de illegaliteit in op vriendschappelijke voet met ze te komen. Zo kon zij verschillende keren Huiskes inzetten voor bemiddeling om mensen vrij te krijgen.
_ Leeuwarder courant 31-08-1949; Huiskes hoort na urenlange zitting veertien jaar tegen zich eisen • Nederlands dagblad 09-07-1983; Twee mijnenjagers uit nieuwe serie gedoopt •
Bosman, Cornelia B.A. (Corrie) ‧ 1922 ‧ p.t.o. Deventer (OV) ‧
Na de oorlog getrouwd met ene Toebosch
_ De Telegraaf 08-05-1985; Stichting '40-'45 stelt onderzoek in naar pensioen van omstreden Deventer koerierster • De Telegraaf 0-05-1985; Mevr. Nikkels in Almelo mengt zich in rel rond Deventer verzetsgroep •
Bosman, Trina ‧ p.t.o. Westland (ZH) ‧
Na de oorlog getrouwd met C.J. van Rest. In 1942 begon zij met het vervullen van vertrouwelijke opdrachten van de overkoepelings commandant, dhr. C.F. Penning. Dankzij het feit dat haar vader kantoorhouder der posterijen te Honselersdijk was, kwam ze in het bezit van bepaalde papieren en van de onmisbare postzakken voor vervoer van allerlei contrabande. Doch het lakstempel bevestigde de inhoud. Het waren zakken met 'Trouw' wapens en spionnage materiaal. Alles werd door koerierster Trina vervoerd.
_ Trouw 24-11-1949; Trina, de Westlandse koerierster, getrouwd •
Botman, Sophia Charlotte ‧ 10-07-1925
Koerierswerk
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Bots, Greetje ‧ p.t.o. Wieringermeer (NH) ‧
Greetje was de koerierster van Gerrit Cornelis (Cor) van Bijsterveld (1905-1987), alias Cor West. Mogelijk was Greetje haar schuilnaam. Waarschijnlijk gaat het hier om Maria Jacoba Bots, geboren te Rotterdam op 22 augustus 1927.
_ In memoriam Gerrit Cornelis van Bijsterveld • Weggum.com •
Bouchier, Dorothea Ursula ‧ later Conijn-Bouchier ‧ 19-06-1924 - 20-03-1997 Hoorn (NH) ‧
Koerierswerk
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • online-familieberichten •
Bouvy, Jojo ‧
Lerares later directrice huishoudschool, koerierster Bezige Bij. Bood onderdak aan oa schrijver/dichter en medewerker BB Han Hoekstra. Organiseerde dichtersavonden voor dichters die weigerden lid van de Kultuurkamer te worden. Gearresteerd. Ravensbrück.
_ Ver. Oud Hoorn kwartaalblad 2014 nr 1 • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Bouwman, Wilhelmina (Mien) ‧ 05-02-1920 Gees (DR) - 03-03-2007 Bennebroek (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH)
Sociaal werkster Mien was een van de centrale figuren van de Trouw-groep. Als verloofde van Willem Pieter (Wim) Speelman (1919-1945), (destijds hoofd van de verspreiding en begin 1945 door de Duitse bezetter gefusilleerd) maakte Bouwman deel uit van het landelijk apparaat dat vanuit Amsterdam de redactie, het drukken en de verspreiding van Trouw regelde.
_ Wikipedia • RAN • biografie • OVCG •
Boutet, Eugénie Marie Theodorina ‧ 07-06-1897 Bressoux-Luik (BE) - 05-06-1990 Sevenum (LB) ‧ p.t.o. Sevenum (LB) ‧
Boutet werkte nauw samen met de Westerweel-groep, die een belangrijke rol speelde bij het redden van de levens van veel jonge zionistische leden van de Palestijnse Pioniers, de heiligen. In eerste instantie namen Joop en Willy Westerweel zelf een aantal jongeren mee naar Limburg, maar Michiel (Chiel) Salomé werd al snel hun vertegenwoordiger in de zuidelijke provincie. Chiel werd doorverwezen naar Eugénie voor verdere hulp. Eugénie hielp van december 1942 tot december 1943 in Sevenum onderdak te vinden voor ongeveer 30 halutzim. Omdat ze betrokken was bij andere verzetsactiviteiten, zoals het opbouwen van de LO in de regio, kreeg Piet Arts de verantwoordelijkheid om voor deze mensen te zorgen en het contact te onderhouden. met de Westerweelgroep.
_ Limburgsch dagblad 02-11-1985; TV-documentaire Limburgs verzet • RAN • ToW • Humanitarisme.nl •
Bouvij, Cox ‧ p.t.o. Zwolle (OV), Den Haag (ZH), Staphorst (OV) ‧
Cox Bouvij verzorgde als koerierster onder de schuilnaam 'Nelly' viermaal per week het LO-contact tussen Zwolle en Den Haag. Ook was zij betrokken bij de illegaliteit in Staphorst.
_ Oorlogsbronnen •
Brauw-IJzerdraat, mevr. — ‧ p.t.o. Alkmaar
Koerierster
_ Trouw 30-09-1948 •
Bree, Clara ‧ p.t.o. Den Haag (ZH) ‧
_ Overijsselsch dagblad 17-02-1949; Was majoor van illegaal regiment te vlug met schieten? •
Brinkerink-Smit, Grietje ‧ 05-08-1888 Midwoud (NH) ‧
Koerierster
_ WwW huwelijksakte • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Broek, Henriëtte (Henny) ten ‧ 11-06-1923 Zeist (UT) - 15-12-1945 Amsterdam (NH) ‧
Koerierswerk
_ Archeifkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Broek-Borman, Anna Elisabeth van de ‧ 13-03-1911 Amsterdam (NH) - 18-12-1989 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Koerierswerk
_ Gedenkboek VHK p.87 • Archiefkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Broeksma, Annie ‧ 19-05-1921 Enkhuizen (NH) - 04-05-2009 Enkhuizen (NH) ‧ p.t.o. Enkhuizen (NH) ‧
Een belangrijke koerierster in Enkhuizen werd Annie Broeksma. Zij was inmiddels kraamverpleegster geworden en moest soms bij nacht en ontij onderweg. Omdat ze daarvoor een vergunning had, was haar bewegingsvrijheid veel groter dan die van de gewone burger.
_ 4en5meienkhuizen.nl • Gedenkboek VHK p.87 •
Broer, Akke ‧ 08-06-1921 Andijk (NH) - Krommenie (NH) ‧
Koerierswerk, Illegale pers (verspreiding), deel van het netwerk van de jongste broer, Dirk. Net als haar zus Gerie bracht ze boodschappen, voedselbonnen, illegale krantjes en soms wapens weg op de fiets.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • genealogie-online • Parenteel van Cornelis Harmen Kroon •
Broer, Geertje (Gerie) ‧ 01-02-1925 Andijk (NH) - Loosdrecht (ZH) ‧
Koerierswerk, Illegale pers (verspreiding), deel van het netwerk van de jongste broer, Dirk. Net als haar zus Akke bracht ze boodschappen, voedselbonnen, illegale krantjes en soms wapens weg op de fiets.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • genealogie-online • Parenteel van Cornelis Harmen Kroon •
Broersen, Veronica Maria Wilhelmina (Veronij) ‧ 12-08-1924 Grootenbroek (NH) - 06-10-1949 Haarlem (NH) ‧ p.t.o. Haarlem (NH)
Broerse deed in bezettingstijd koerierswerk voor het illegale Parool.
_ Het Parool 10-10-1949; Ex-Parool-koerierster ter aarde besteld • overlijdensadvertentie • WwW overlijdensakte • genealogie-online • adresboek Haarlem 1949 • Ad jansen, verzetsstrijder Haarlem • knipselcollectie NIOD •
Brolsma, Antje (Anneke) ‧ 05-06-1916 Groningen (GR) - 20-04-1961 Andijk (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Schreef 4 oorlogsdagboeken. Werkte als verpleegster in verschillende ziekenhuizen in Amsterdam, later ook als wijkverpleegster, zodoende fietste ze door alle delen van Amsterdam en de rest van het land. Zoals ze het zelf beschrijft gaf haar uniform haar een zekere immuniteit. Was koerierster en heeft wapens gedistribueerd. Begeleidde Joden naar onderduikadressen. Samen met ‘Groep 2000’ leden, Truus Wijsmuller, Cor Inja, zijn vrouw Ellen Weijl en haar zus Hermine (Miep) Weijl, werkte zij in de Nieuwe Kerk en de Doopsgezinde Kerk aan het Singel aan het verzenden van voedselpakketten bestemd voor Westerbork, Theresienstadt en Bergen Belsen.
_ Archiefkaart A'dam • grafsteen • Archiefkaart A'dam vader • Het Geheugen van Nederland; Dagboek van de familie Brolsma •
Bromberg, Nettie ‧ 07-07-1920 Amsterdam (NH) - 147-06-1990 Jerusalem (ISR) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Nettie was koerierster van een communistische cel, waarvan ook haar geliefde, Johan Melchior (Joop) Bool (1916-1942) deel uitmaakte.
_ Nederlandse Communisten.nl; Nettie Bromberg • archiefkaart A'dam vader • Googlebooks; Flarden van gesprekken: Etty Hillesum discussieert met vrienden • Begraafplaatsen-online; J.M. Bool • Nettie Bromberg.nl • Nederlandse Communisten.nl •
Bronder-Boer, Martina (Tinie) 27-01-1910 ‧ p.t.o. Bussum (NH) ‧
Heeft altijd koeriersters geholpen. Wapens vervoerd. Plachtte in corsetten van vrouwen zakjes bonkaarten te verbergen. Naast zijzelf heeft ook haar echtgenoot Johannes Bronder (1909) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.
_ Gedenkboek VHK p.87 • Historische Kring Bussum; J. Bronder; Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers •
Bruin, mej. Gerritdina Simone (Dina) de ‧ 21-11-1925 Rijssen (OV) ‧ p.t.o. Rijssen (OV) ‧
Koerierster Dina de Bruin was de dochter van verzetsman Jan Christiaan de Bruin (1896-1945), loketbeambte op het postkantoor van Rijssen en actief lid van de LO en LKP, afdeling Wierden-Rijssen.
_ Weekblad voor Rijssen 10-05-1963; Mevr. Cottrell - vroeger mej. D. de Bruin - tijdelijk terug in Rijssen • WO2 slachtoffers; Jan Christiaan de Bruin • Overlijdensadvertentie moeder • Historisch Portaal; Anneke Koers: Twente en de Tweede Wereldoorlog • genealogie-online •
Brünner, Alice Gertrud ‧ 20-12-1919 Zürich (ZW) ‧
_ Archiefkaart A'dam • Het Verborgen Front •
Bueno de Mesquita-Kolthoff, Tertia (Ter) ‧ 05-01-1913 Amsterdam (NH) - 09-06-1990 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Ter Kolthoff raakte samen met haar echtgenoot Arnold (Nol) Bueno de Mesquita (1908-2002) in de oorlog betrokken bij meerdere verzetsgroepen die sabotageacties uitvoerden en onderduikers hielpen. Nol kreeg een wapen in handen gedrukt en Ter was koerierster en bracht pakketjes met munitie en valse persoonsbewijzen rond.
_ Jiddisjkat; Ter-Kolthoff • Archiefkaart A'dam •
Buijs, Aaltje Eveline ‧ 12-02-1922 Maassluis (ZH) ‧ p.t.o. Eindhoven (NB) ‧
_ Gedenkboek Oranjehotel • Politieke vluchtelingen Dachau •
Buijs, Henriette (Jet) ‧ 28-05-1908 Noordwijkerhout (ZH) - 1989 ‧
Onderduikers hebbende, bood hulp aan onderduikers en verspreidde Illegale pers.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Buijs, Jannie ‧
koerierster
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Buijs, Merie (Marie) ‧ p.t.o. Nieuwendam ‧
koerierster
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Buijs-Blijsie, J. ‧ 1914 ‧ p.t.o. Beverwijk ‧
Buisman, Kittie ‧ p.t.o. Friesland (FR) ‧
_ Gevangen in Friesland; Opdat wij nooit vergeten •
Buisman, Zwaantje ‧ p.t.o. Friesland (FR) ‧
_ Gevangen in Friesland; Opdat wij nooit vergeten •
Bulthuis, Maria (Greet) ‧ 23-06-1923 Assen (DR) - 26-02-2002 ?? ‧ p.t.o. Budel-Dorplein (NB) ‧
Knokploeg-lid Greet bracht als koerierster onder meer wapens en post. Zij was verloofd met verzetsman Johannes (Jo) Zandvliet (1922-1944)
_ Nieuwsblad van het Noorden 27-11-1984; 'Verzetswerk was geen heldendom' • NRC Handelsblad 30-04-1992; 'Zij praten over de oorlog met hun gevoel, bij de meester is het meer geschiedenis' • Nieuwsbode Zeist 15-08-2018; Herinneringen aan moeder in het verzet • Brabantse gesneuvelden; Jan Zandvliet • NOS; 31 verzetsstrijders op sp[ectaculaire wijze bevrijd in Assen • begraafplaatsen-online •
Burggraaf, Jacoba Wilhelmina ‧ 09-09-1926 ?? ‧ p.t.o. Hummelo (GL) ‧
Woonachtig in het Gelderse Hummelo, zit haar vader diep in het verzet. Er worden onder meer wapens uit Engeland bij hun thuis afgeleverd. Zelf is Jacoba Wilhelmina actief als koerierster. Onder het dekmantel dat ze van het Rode Kruis is, brengt ze berichten over. Ook helpt het gezin de bemanningen van neergeschoten vliegtuigen.
_ Defensiekrant; Vrouwen in het verzet •
Busch, mej. M.E. ‧ p.t.o. Vaals (LB) ‧
Buurman-Broekman, Henderina ‧ 17-01-1909 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Naast zijzelf heeft ook haar echtgenoot Marten Cornelis Buurman (1909-1995) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen. Was betrokken bij hulp aan onderduikers en koerierswerk.
_ Gedenkboek VHK p.91 • Archiefkaart A'dam •
Buwalda, Mireille Gilberte Josephine (Mimi) ‧ 30-10-1928 Amsterdam (NH) ‧
Koerierster. Op 09-04-1946 afgereist naar Curacau bron
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
| C |
Carasso-Lammers, Martje Grietje ‧ 25-08-1914 Amsterdam (NH) - 06-02-2006 Amsterdam (NH) ‧
Werkte bij de PBC als koerierster; was betrokken bij de eerste plannen voor de overval op bevolkingsregister.
_ Archiefkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Caspari, Hendrika Maria (Rieck) ‧ 1899-1964 ‧ p.t.o. Warmond (ZH) ‧
_ K. Schilder in 1944: 'Ik ga niet' • Overlijdensadvertentie •
Caspers, Nellie Cato (Elsa, Loek) ‧ 03-07-1924 Driebergen (UT) - 08-08-2019 Den Haag (ZH) ‧ p.t.o. Driebergen (UT), Veenendaal (UT), Noord-Brabant (NB, Rotterdam (ZH) ‧
Voor haar verzetswerk als koerierster reisde Caspers door het hele land, onder andere naar Noord-Brabant en Rotterdam. Verder onderhield zij het contact tussen de verschillende verzetsgroepen op en rond de Utrechtse Heuvelrug. Zij werkte als kraamverzorgster, waardoor de Duitsers haar fiets niet mochten invorderen. Caspers vervoerde niet alleen onderduikers, maar ook vuurwapens, handgranaten en informatie over troepenbewegingen.
_ Wikipedia • Andere tijden; Loek Caspers over Grensrechters in de Biesbosch • Andere tijden; De laatste verzetsstrijders •
Cate Brouwer, Hélène Louise (Hellen) ten ‧ 27-10-1914 Alphen a/d Rijn (ZH) - 02-12-1986 Wassenaar (ZH) ‧ p.t.o. Leiden (ZH) ‧
Hélène Louise had als taak vliegvelden, havens en munitiedepots te bespioneren. Hielp bij droppings, verborg neergeschoten engelse piloten, spoorde wapendepots op. Zij heeft tijdens de oorlog geruime tijd in de Engelse Holloway gevangenis in Londen gevangen gezeten. In de loop van 1945 werd zij overgedragen aan de Nederlandse overheid. De grootste spionne uit Leiden. Anderen durven haar zelfs te vergelijken met Mata Hari.
_ Gedenkboek Oranjehotel • Friese koerier 05-12-1962; Ex-verzetsstrijdster wint kort geding • Verhoorverslag getuige via Tasso • Archiefkaart A'dam • genealogie • ToW • Sorgvliet in de Tweede Wereldoorlog • Lopend onderzoek van H.C.A. ten Cate • ToW •
Cnossen, Akke Trijntje ‧ 17-08-1923 Utrecht (UT) - 09-11-2017 Hendrik Ido Ambacht (ZH) ‧ p.t.o. Utrecht (UT) ‧
Als koerierster van een belangrijke militaire inlichtingengroep als zodanig, onder alle omstandigheden dienst gedaan op lange en gevaarlijke trajecten, totdat ze in februari 1945 gevangen werd genomen, waarbij zij bezwarende papieren nog wist weg te werken.
_ dapperheoidsonderscheidingen • genealogie-online • Wikipedia; Kees Verplanke • Wikipedia; Taeke Cnossen •
Cohen, Bertha ‧ 10-05-1938 Amersfoort - in leven ‧
Volgens haar eigen getuigenis; De ouders van Bertha, Henry Cohen (1905-1983) en Helena (Lena) ten Bosch waren diep verwikkeld in verzetsactiviteiten rondom de TD-Groep waarvan Henry een van de mede-oprichters was. Zij werd samen met haar twee jaar oudere broer Menno (1936-in leven) ingezet bij het vervoeren van valse identiteitspapieren, stamkaarten en bonkaarten die nodig waren om joodse onderduikers daarvan te zien. De TD-Groep groeide uit tot een netwerk van mensen die leiding konden geven aan het ontwikkelen van methoden om met behulp van Nederlandse ambtenaren te voorzien in de behoefte aan bruikbare identiteitspapieren en bonkaarten voor vervolgden en onderduikers. Zeven van de vijftien leden van de kerngroep waren zelf geen ambtenaren. Uiteindelijk organiseerde de kerngroep van vijftien man met niet meer dan tachtig directe medewerkers een groot deel van het landelijk verzet onder bijna alle arbeidsbureaus, vele distributiekantoren en meer dan 400 gemeentesecretarieën.
Cohen, Martha ‧ later Diatlowicki-Cohen ‧ 11-06-1919 Venlo (LB) - 22-01-1994 Amsterdam (NH) ‧
Martha Cohen was als koerierster betrokken bij het verzet
_ Predikanten die Joden hielpen • Ode aan Philip Cohen • Archiefkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Cohen-ten Bosch, Helena (Lena) ‧ 23-12-1906 Aalten (GL) - 08-06-1992 Amsterdam
Volgens de getuigenis van dochter Bertha Kreytz-Cohen (1938-in leven); Lena was samen met haar man Henry Cohen (1905-1983) diep verwikkeld in verzetsactiviteiten rondom de TD-Groep waarvan Henry een van de mede-oprichters was. Hierbij werden ook haar zoon Menno (1936-in leven) en dochter Bertha (1938-in leven) ingezet bij het vervoeren van valse identiteitspapieren, stamkaarten en bonkaarten die nodig waren om joodse onderduikers daarvan te zien. De TD-Groep groeide uit tot een netwerk van mensen die leiding konden geven aan het ontwikkelen van methoden om met behulp van Nederlandse ambtenaren te voorzien in de behoefte aan bruikbare identiteitspapieren en bonkaarten voor vervolgden en onderduikers. Zeven van de vijftien leden van de kerngroep waren zelf geen ambtenaren. Uiteindelijk organiseerde de kerngroep van vijftien man met niet meer dan tachtig directe medewerkers een groot deel van het landelijk verzet onder bijna alle arbeidsbureaus, vele distributiekantoren en meer dan 400 gemeentesecretarieën.
_ Archiefkaart A'dam • Wikipedia; TD-Groep •
Compaan, Margaretha Martha (Greet) ‧ 24-10-1919 Doetinchem (GL)
Cornelissen, Mej. ‧ p.t.o. Amsterdam ‧
Betrokken bij de verspreiding van het illegale Paraat.
_ Paraat 06-05-1945 Amsterdam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Creveld, Henriette (Elly) van ‧ 14-07-1912 Rotterdam (ZH) ‧
"Koerierster in Zaandam; onder de naam van Kitty. 1944 en 1945. Ook een keer wapenen vervoert op de fiets"
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Archiefkaart A'dam •
Crouwel, Cornelia Elisabeth (Nel) ‧ 01-05-1902 Den Haag (ZH) - 01-09-1997 ?? ‧ p.t.o. Groningen (GR) ‧
Crouwel was actief betrokken bij Jodenhulp, studentenhulp, koerierswerk, stencilwerk, alles in die tijd nog als Nel Crouwel, na de oorlog Deul-Crouwel. Via Joodse Raad pakjes verzonden. Lammert (Louis) Weenink (1897-1945), bij wie ze werkte, hoorde tot de KP-LO.
_ Gedenkboek VHK p.97 • OVCG • Collectie Groningen; Politieke gevangenen zoals Nel Crouwel (1902-1997) zaten geïnterneerd in het Huis van Bewaring Groningen •
| D |
Das, Hendrika Johanna (Henny) ‧ 26-08-1914 Hellevoetsluis (ZH) ‧ p.t.o. Utrecht (UT) ‧ Das, Martina Johanna Leonarda (Joke) ‧ 06-08-1911 Hellevoetsluis (ZH) ‧ p.t.o. Utrecht (UT) ‧ Das-Vermeulen, Teuntje ‧ 26-09-1925 ?? - 09-07-2011 ?? ‧ p.t.o. Utrecht (UT) ‧
Hendrik Antoon (Henk) Das (1916-2008) was leider van de LO te Utrecht. Vanaf September 1944 was hij tevens leider van de CID aldaar. Het zenuwcentrum daarvan was gevestigd aan de Brigittenstraat 20 in Utrecht en was in verzetskringen bekend als het Klooster. Hij had de beschikking over een aantal koeriersters onder wie 2 van zijn zussen, Henny en Joke. Zijn vrouw, Teuntje Vermeulen koerierde ook waarvan niet bekend is voor wie zij precies de koersdiensten verleende.
_ bevolkingsregister Hellevoetsluis • NV Getuigenissen; Hendrik Anthoon (Henk) Das •
Datema, Frederika (Kunnie) ‧ 23-08-1924 Oosterhesselen (DR) - 14-01-2005 Meppel (DR) ‧ p.t.o. Smilde (DR) ‧
Koerierster Kunnie was de zus van verzetsstrijder, KP'er Freek Datema (1922-1944), eveneens drager van het Verzetsherdenkingskruis die samen met de latere echtgenoot van koerierster Gonnie Gorter, Johannes Cornelis (Freek) Bastiaanse (1922-2009), betrokken was bij de overval op het huis van bewaring te Assen op 11-12-1944 en aldaar werd beschoten en later aan zijn verwondingen was bezweken.
_ Gedenkboek VHK p.94 • Provinciale Drentsche en Asser courant 14-04-1948 • Nieuwsblad van het Noorden 28-12-1993; Overval op Asser HvB in documentaire • genealogie-online •
Datema, Jannie ‧ p.t.o. Hillegom ‧
Koerierswerk
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Deijck, Petronella (Nel) van ‧ 30-11-1924 Velsen (NH) - 26-10-2015 Haarlem (NH) ‧
Koerierswerk, Vervoerde tegen het einde van de oorlog vaak wapens uit IJmuiden.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Dekker, Gerharda ‧ 19-12-1923 Hoogeveen (DR) - 13-12-2005 Leusden (UT) ‧
Zus van Hilde Dekker. Kwam door haar vader Hendrikus Dekker in het verzet. Deed koerierswerk en hielp onderduikers.
_ online-begraafplaatsen • Lijst van Vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Dekker, Hillegonda Willemina (Hilde) ‧ 15-12-1921 Hoogeveen (DR) - 31-10-2000 ?? ‧ p.t.o. Drenthe (DR) ‧
Hilde uit het Drentse Hoogeveen maakte deel uit van de knokploeg van Johannes Post 1906-1944, later voor de Landelijke KP en leidde de koerierstersgroep van Trouw. Ze was de verloofde en latere echtgenote van verzetsman Hendrik te Velde
_ Psychotraumanet.org; Drie vrouwen, drie levens, één oorlog • Prezi.com; Mijn oma in het verzet • huwelijks aankondiging • online-familieberichten • verzetsmuseum • geboorteaankondiging •
Delft, Rebecca van ‧ later Ebeling-van Delft ‧ 16-02-1924 Amstelveen (NH) - 24-02-2013 Graft (NH) ‧
Rebecca van Delft, een studente uit Amsterdam en Johanna Christina (Jooske) de Neve (1923-2002), verpleegster te Utrecht zegden toe te zullen helpen bij het vervoer van joodse kinderen van Amsterdam naar Heerlen. Zij was de eerste koerierster van de NV-Groep.
_ Psychotraumanet; De NV en de joodse kinderen • Auschwitz bulletin , 2013, nr 02 • online-familieberichten • overlijdensadvertentie naoorlogse echtgenoot Carl Lodewijk Ebeling • Het vaderland 21-04-1956; Het beste van Toergenjew • Limburgsch dagblad 27-05-1977; Elke dreumes was een drama • Limburgsch dagblad 25-05-1977; Joop Woortman: Breng ze maar naar Limburg •
Delibes, Annick Lucienne Paule Marie ‧ 1926 - 17-04-1975 Fort de France, Martinique (FRA) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Annik was de dochter van een lector van de gemeente universiteit Amsterdam en vriendin van Annick Germaine Mathilde van Hardeveld (1923-1945). Als koerierster behoorde ze beiden tot de eenheid van de groep – vanaf 1944 een onderdeel van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (NBS) – onder leiding staand van Ton Schilling; zie Affaire Sweerts-Westerling project (1919-1984).
_ OGS; Koerierster dankzij E.H.B.O. diploma • overlijdensadvertentie • archiefkaart A'dam vader •
Dhont, Theresia (Tessa, Trees) ‧ 1929 ‧ p.t.o. Utrecht (UT) ‧
De vader van Tessa was de commandant van de Binnenlandse Strijdkrachten in Utrecht, zij was zijn koerierster. Ze bracht geschreven orders en mondelinge berichten over naar leiders van de pelotons.
_ AD 29-04-2018; Twee van de laatste verzetsstrijders leggen krans in Utrecht • 75 jaar vrijheid in Utrecht • Algemeen Dagblad over de Utrechtse verzetsmensen •
Dicke, Helena Cornelia (Lenie) 09-02-1922 Dordrecht (ZH) - 01-10-2000 Dordrecht (ZH)
Onder de codenaam Lize was zij actief voor de Beinema-groep. Op 3 januari 1945 werd er een inval gedaan in het ouderlijk huis en Lenie, die koerierster was, werd meegenomen en in de gevangenis opgesloten. In de nacht van 7 op 8 januari weer bevrijd door vrienden binnen het verzet. Was ook actief voor het illegale Trouw
_ verzet in Dordrecht • verzetsacties • Dordrecht.net • Portret van Lenie Kouwen-Dicke • online begraafplaatsen • Dordrecht.net • Portret van Lenie Kouwen-Dicke • Kitty kruger geeft Dordtse slachtoffers van Duitse bezetting een gezicht • Lenie Dicke – koerierster en bekendste vrouwelijke verzetsstrijdster in Dordrecht •
Dijk, dr. Ida Jetskalina (Ietje) van ‧ 18-10-1919 Winschoten (GR) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Tezamen met Maria (Mieke) Mees (1917-1977), Alice Gertrud Brünner (1919) en Ernestine (Tineke) Haak (1922) waren zij de vaste tussenpersonen tussen de Amsterdamse Studentengroep en Limburgse hulpverleners. Dit werk stond volledig in het teken stond van het in onderduik brengen van Joodse kinderen dat voornamelijk verricht werd door studenten. Veel kinderen werden door hen met de trein naar Limburg gebracht.
_ archiefkaart A'dam • Kindersmokkelaar Iet van Dijk krijgt postuum Israëlische onderscheiding •
Dirkzwager-Steensma, Grietje (Greetje) ‧ 28-12-1907 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Greetje was koerierster bij de illegale krant De Waarheid. Ze bracht de centrale copy - krant en zorgde ook voor hun transport van de gedrukte nummers. Naast zijzelf heeft ook haar echtgenoot Karel Dirkzwager (1907) het verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.
_ Gedenkboek VHK p.98 • De Waarheid 28-04-1990; Frans Bink drukte De Waarheid al in de illegaliteit • Archiefkaart A'dam •
Dogterom, Marrigje (Map) ‧ p.t.o. Groot-Ammers (ZH) ‧
Map was in Groot-Ammers als koerierster betrokken bij pilotenhulp
_ De Telegraaf 17-02-1990; Pas toen Ko Bakker met een kogelgat in zijn wang thuiskwam, wist Lenie dat hij in het verzet zat • ToW • overlijdensadvertentie schoonmoeder • Gemeente Liesveld, 1986 - 2012 •
Dok, mej. Frans van ‧ p.t.o. Hillegersberg (ZH) ‧
_ Het Laatste nieuws 05-05-1945; Het 'Laatste' nieuws •
Domburg, Andrea ‧ 21-04-1923 Amsterdam (NH) - 23-07-1997 Amstelveen (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Andrea was in de oorlog koerierster en maakte ze met een rieten tas verborgen camera foto's voor het verzet. De laatste maanden voor de bevrijding was ze assistente van de gerenommeerde fotograaf Marius Christiaan Meijboom (1911), en via hem raakte ze – vermomd als verpleegster – betrokken bij de ‘fotografengroep’ die tijdens de laatste oorlogsmaanden clandestien vastlegde wat van de bezetters niet mocht worden gefotografeerd.
_ Algemeen Dagblad 15-04-1995; Zo erg was die oorlog • Wikipedia • Huygens • Archiefkaart A'dam •
Dongen, Joanna Maria (Jopie) van ‧ 02-07-1925 Raamsdonk (NB) - 01-09-2015 Amersfoort (UT) ‧
Gedurende de oorlog worden er illegale bladen, zoals Vrij Nederland, je Maintiendrai en Trouw, afgeleverd bij de familie Van Dongen. Vermoedelijk leveren Ben van Huijgevoort en Ed ten Hengel deze bladen aan. Jopie, die ook als koerierster werkt, zorgt voor verdere distributie van de bladen. Van Dongen heeft ook contacten met Jan Knuvelder, penningmeester van de illegale organisatie LO/LKP, district II, Noord-Brabant Oost (waaronder Tilburg valt). Van Dongen krijgt ook opdracht om in andere districten te koerieren. Pikant is dat naast het gezin Van Dongen, op Spoorlaan 130, de Ortskommandantur van de Duitse Wehrmacht is gevestigd.
_ Gedenkboek VHK p.113 • Bevolkingsregister Vught • Wiki MiddenBrabant •
Donk, Wilhelmina Alphonsa Maria van der ‧ 24-07-1918 Bergharen (GL) ‧
Heeft zich in verband met vijandelijke actie door moedig en beleidvol optreden onderscheiden en daarmede het belang van het Koninkrijk gediend door, na als medewerkster te zijn toegetreden tot een belangrijke inlichtingengroep op militair gebied, tot de bevrijding van Nederland in 1945 als chef-koerierster van deze inlichtingengroep uitstekende diensten te bewijzen, mede door het verstrekken van met levensgevaar verkregen goede inlichtingen op militair gebied.
_ Onderscheidingen.nl • defensie.nl •
Doon, Lieselotte Bernhardine ‧ later Veltman-Doon ‧ 27-07-1926 Rotterdam (ZH) ‧
Doon was actief met het rondbrengen van illegale kranten en eenmaal betrokken het vervoer en bewaren van springstof
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Doorn-van den Bosch, Nonnie van ‧ 02-10-1919
Van Doorn-van den Bosch trad in Augustus 1944 als medewerkster toe tot een belangrijke inlichtingengroep op militair gebied in bezet Nederland, waarbij ze zich als koerierster gedurende verscheidene maanden zeer verdienstelijk heeft onderscheiden en ook veelvuldig ander verzetswerk verricht. Toen zij op 21 November 1944 gevangen werd genomen, had ze ondanks zware op uitgeoefende pressie geen namen van haar groep bekend te gegeven, waardoor tal van personen, zomede de groepsleiding, werden gered.
_ onderscheidingen.nl; decorandi • Kruis van verdienste • Wikipedia; Ab van 't Riet • MyHeritage •
Doornbos, mej. Irene Marie Joanna ‧ 17-02-1916 Hoboken (BEL) - 05-04-1944 Eindhoven (NB) ‧ p.t.o. Einhoven (NB) ‧
Irene was koerierster voor het illegale Trouw. Ook raakte ze betrokken bij de voorbereidingen van een overval op een distributiekantoor in Sint Laurens. Dit kantoor fungeerde als centraal punt en had dus de grootste voorraad aan bonnen. Irene ging weken lang de gang van zaken na op het distributiekantoor. Naast voorbereidingen, wilde ze ook betrokken worden bij de daadwerkelijke overval. Na de succesvolle overval meost ze na herkenning in onderduik en kwam ze in Eindhoven terecht waar ze wederom in het verzetswerk terechtkwam.
_ Trouw 24-09-1948; in memoriam • Trouw 05-10-1946; Voor het vaderland gevallen • oorlogslachtoffers Zeeland • OGS • overlijdensakte •
Dorresteijn, Luda ‧ p.t.o. Maarssen
De slagersdochter Luda was als koerierster betrokken bij de verspreiding van illegale bladen in Maarssen. Na de oorlog trouwde zij met Henk Diepgrond.
_ De Magneet 06-07-1945; De B.S. in memoriam • Historische Kring Maarssen • overlijdensadvertentie schoonmoeder • Historische kring Maarssen; Uit de oude schoendendoos • overlijdensadvertentie schoonmoeder •
Douma, Gepke ‧ 1925 ‧ p.t.o. Burgum (FR) ‧
Gepke was werkzaam op het distributiekantoor in Burgum op de afdeling die bonnenlijsten moest vernietigen. Ze nam van huis ongebruikte bonnen mee die ze verruilde met bonnen voor schaarse goederen, afkomstig van de bonkaarten van winkeliers. Kennissen die contact hadden met onderduikers zonder bonkaart waren blij met de zo door haar bemachtigde bonnen. Eén keer moest ze op de fiets naar Leeuwarden, om iets weg te brengen voor het verzet. Later bleek het iets met ‘de overval’ te maken te hebben, de verzetsdaad op de Blokhuispoort om gevangenen te bevrijden.
_ ACTIEFonline.nl; Daar stond heit: de noordelijke provincies zijn prijsgegeven •
Douma, Klaske ‧ 1916-1986 ‧ p.t.o. Burgum (FR) ‧
Gepke Douma was de achternicht van koerierster Klaske Douma die later werd opgepakt door de Duiters, net als haar vader, moeder en nog enkele familieleden. Ze werden vastgezet in de Blokhuispoort te Leeuwarden en later bevrijd door het verzet.
_ WO2 Hoeksewaard; Broers in ’t Veld op zoek naar gegevens verzetsstrijder Jodocus • ACTIEFonline.nl; Daar stond heit: de noordelijke provincies zijn prijsgegeven •
Dral, Tonny ‧
Verspreidde Trouw. Bracht bonnen rond, vervalste persoonsbewijzen, bracht illegale berichten naar Wormerveer
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Vrouwenverzet in de Zaanstreek en Waterland (1940-1945) •
Dries-Wiedemann, Marie Elisabeth (Mary) van den ‧ 18-07-1920 Londen (GB) - 15-12-2015 Den Haag (ZH) ‧
Koerierster. Vervoerde ook zendapperatuur
_ Archiefkaart A'dam • Wikipedia • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Dubbeldeman-van Duppen, Wilhelmina Theodora ‧ 07-12-1899 Helmond (NB) ‧
Wilhelmina Theodora werkte als koerierster voor de Raad Van Verzet. Zij was gehuwd met verzetsman Johannes (Joop) Dubbeldeman (1901).
_ Rudi Harthoorn; Communistische verzetsmensen Den Haag •
Dudok van Heel, Amunda Baldine (Mum) ‧ 29-08-1926 Semarang (NOI) - 06-01-2002 Glencraig (VK) ‧
koerierster
_ Wikipedia Fritjof Dudok van Heel • onlinefamilieberichten •
Dullaert, Adriana Petronella Maria (Adri, Aad) ‧ 01-10-1919 Oldenzaal (OV) - 07-11-1990 Meerssen (LB) ‧ p.t.o. Boekelo (OV) ‧
_ gedenkboek VHK p.101 • Blonde Piet.nl Enschede bevrijd • genealogie Dullaert •
Duppen, Josephine Antonia Maria (Fien) ‧ 17-05-1918 Nijmegen (GL) - 27-11-2007 ?? ‧ p.t.o. Zaanstreek (NH) ‧
Koerierster Fien was de echtgenote van verzetsman en eveneens drager van het Verzetsherdenkingskruis Matheus Leonard Hubert Wickenhagen (1918).
_ gedenkboek VHK p.244 • Schuilnamen in de Zaanse illegaliteit; Colette Lohuis-Wickenhagen • MyHeritage • genealogie •
| E |
Ebbinge, Aaltje 1915-2012 ‧
Vanaf maart 1945 werd door W. Pleysier met medewerking van koerierster Ebbinge een onafhankelijke illegale nieuwseditie uitgegeven genaamd De Baanbreker.
WwW geboorte • Archives porrtal Europe • IISG • Online begraafplaatsen • Wikip-edia; Alfred Mozer • Huygens; Alfred Mozser • Bibliotheken.nl Koerierster in oorlogstijd • Mensenlinq; overlijdensberichten • Twentsch dagblad Tubantia 08-05-1950; Duitse vluchtelingen slachtoffer van Ned. communisten • archiefkaart A'dam •
Eeghen, Esmée Adrienne van ‧ 07-07-1918 Amsterdam (NH) - 07-09-1944 Paddepoel (GR) ‧
Haar broer David Hendrik (Dave) van Eeghen (1920-1945) ging na de Nederlandse capitulatie in het verzet. Ook Esmée kwam via een vriend in het verzet. Om onderdak te regelen voor Amsterdamse studenten kwamen beiden veel in Leeuwarden en in contact met het plaatselijke verzet. Na een overval door het Friese verzet op het Arbeidsbureau aan het Zaailand in Leeuwarden op 25 juli 1943 besloot ze voorgoed in Friesland te blijven. De regionale Knokploeg (KP)-leider Krijn van den Helm (1912-1944) gebruikte haar in eerste instantie als koerierster maar gaandeweg deed zij steeds gevaarlijker werk zoals het vervoeren van Joodse onderduikers en geallieerde piloten naar onderduikadressen.
_ Wikipedia •
Elffers, Johanna Cornelia (Jopie) ‧ 24-10-1908 Rotterdam (ZH) ‧
Koerierster Knokploeg Rotterdam-Zuid. Zus van verzetsman die betrokken was bij het kunstenaars verzet, Dirk Cornelis (Dick) Elffers (1910-1990) die getrouwd was met verzetsstrijdster Emmy Eugenie Andriesse (1914-1953) die betrokken was bij de verzetsgroep De Ondergedoken Camera
_ Nieuw licht op liquidaties knokploegen in Rotterdam 1944-1945 • geboorteakte R'dam •
Eikema, Hanneke ‧ later Ippisch-Eikema ‧ 23-03-1925 Benningbroek (NH) - 15-04-2012 Missoula (VS) ‧
Als 'Ellie' bracht ze vanaf 1943 valse papieren en voedselbonnen rond en daarna bracht ze Joden naar onderduikplekken. Later werkte ze onder bankier Walraven van Hall (1906-1945) voor het Nationaal Steun Fonds. Als koerierster bracht Hanneke voor deze organisatie miljoenen guldens rond. Ook werd ze belast met het vinden van vergaderplekken voor verzetsleiders.
_ Wikipedia • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Efftink, Euphemia (Femy) ‧ 1916-2013 ‧
Femy verkoopt ze schildjes met de tekst ‘Breek de wapens, Onsterfelijke Roem’ en een afbeelding van een gebroken geweer. Ook verkoopt ze oranje boekenleggers met een geborduurde rood-wit-blauwe leeuw. Zo komt Efftink in contact met Jules Haeck die onder andere hulp verleent aan Franse krijgsgevangene die uit Duitse kampen zijn ontsnapt. Ze helpt Haeck met het begeleiden van de mannen en helpt hen met behulp van het bestaande ontsnappingsnetwerk via Brabant en Limburg naar eigen land terug te keren. Ze heeft contact met regionale verzetsmensen als Lo de Ruiter en Dolf Fleer voor wie zij als koerier gaat werken. Daarnaast zorgt zij voor geld, voedselpakketten en bonnen die zij bij dertien onderduikers in de regio langsbrengt.
_ Wikipedia • Jaar van verzet • genealogie-online •
Elzenga, mej. mr. H.N.J. ‧ 09-07-1919 Drogeham
Heeft zich in verband met vijandelijke actie door moedig en beleidvol optreden onderscheiden en daarmede het belang van het Koninkrijk gediend door in September 1944 als medewerkster toe te treden tot een belangrijke inlichtingengroep op militair gebied in bezet Nederland en zich, alles opofferende, voor deze groep in te zetten tot de bevrijding in Mei 1945. In het bijzonder door in dit tijdvak naast koerierswerk op de lange afstanden, ook tal van opdrachten van meer organisatorische aard te vervullen met name door het behoud en de verbetering van de diensten van de lange-afstands-koeriersters en daarnaast ook administratief werk gedurende de avond en de nacht te verrichten, waardoor de koeriersters, bij hun vertrek in de vroege morgen, steeds het laatste nieuws konden medevoeren. Tenslotte toen tijdens administratief werk een vijandelijke overval op haar huis plaats vond, zeer snel te handelen en beheerst op te treden, waardoor deze overval geen resultaat opleverde.
Emden, Jeanette van ‧ 24-05-1899 Antwerpen (BE) - 06-09-1944 Auschwitz (PL) ‧
Jeanette was al vroeg bij de Sneevlietgroep betrokken en werd actief in de Nederlands-Belgische verzetsgroep “Wim”. Ze deed spionage- en koerierswerk.
_ Namenlijst gevangenen Oranjehotel •
Engelhard, Petronella Clasina (Nel) ‧ later Blog-Engelhard ‧ 15-06-1925 Amsterdam (NH) - 08-04-2012 Vleuten (UT) ‧
Nel was koerierster voor het illegale Parool
_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • Het Parool 10-02-1990; Een 'histoire intime' van Het Parool • Het parool 10-05-1990; Het woord als wapen • stamboom Ronald Almer • Het Vrije Volk 26-04-1990; TV serie over illegale pers •
Epen-Wanner, Christine Antonia van ‧ 05-08-1912 Wildon (OOST) - 05-09-2004 Hilversum (NH) ‧
Als koerierster van een belangrijke militaire inlichtingengroep als zodanig op te treden in oostelijk Noord-Brabant. stelde haar woning beschikbaar voor alle koerierslijnen uit Limburg en zuidoostelijk Noord-Brabant. Lid van de Groep Albrecht.
_ Gedenkboek VHK p.106 • Defensie.nl; Dapperheidsonderscheidingen • het Verborgen front p.1124 • Annonce revue •
Eringa, Tetje ‧ 05-05-1915 Edens (FR) - 18-06-2001 ‧ p.t.o. Spannum (FR) ‧
Koerierster Tetje was betrokken bij het gewapende verzet. Ze was ook betrokken bij pilotenhulp. Trouwde na de oorlog met marechaussee en verzetsman Willem (Coop) Brouwer (1920).
_ Gedenkboek VHK p.88 • Helpers of AFEES • Henk van Dijken Herdenking.nl; Friesland bevrijding • bevolkingsregister Edens • huwelijksakte •
Eshuis, Zwenneken ‧ 1916-2006 ‧
Koerierster Zwenneke Eshuis uit Wierden woonde bij haar oom en tante Aaftink in Rijssen. Haar moeder was overleden toen Zwenneke jong was. Het lag voor de hand dat ook Zwenneke spoedig deel nam aan de ondergrondse activiteiten. Voor het bezorgen van bonkaarten, geld en valse papieren aan onderduikers was Zwenneke al gauw een gewaardeerd medewerkster. Zij heeft heel wat fietstochten gemaakt naar Notter, Zuna en Holten.
Historisch Portaal; Anneke Koers: Twente en de Tweede Wereldoorlog • genealogie Rijssen •
Evenhuis, Jeanne Dientje (Ank) ‧ 1924-1994 ‧
In 1942 werd Ank informatrice voor de Nederlandse Spoorwegen op het treinstation van Leeuwarden. Daar hoorde ze over het vervoer van joden en piloten en kon ze daardoor waarschuwen voor op handen zijnde razzia’s wanneer de nazi’s onevenredig veel spoorwagens vorderden. Via Krijn van den Helm (1912-1944), een naaste medewerker van haar vader Jan Evenhuis (1896-1944), leider van de regionale Knokploeg en medewerker van de LO, begon ze te helpen met het onderbrengen van Joodse kinderen. Onder andere via de trein van Amsterdam naar Leeuwarden bracht ze Joodse kinderen naar onderduikadressen. In Amsterdam werd ze koerierster voor de Persoonsbewijzencentrale van Gerrit van der Veen (1902-1944).
_ Wikipedia • Red een portret; Martinus Jozias Woerdeman •
Evers, Gertruda (Gerda) ‧ 24-05-1916 Erhrath (DU) ‧
_ Eindhovenfototo's; Verzetgroep Gust en Ko •
Exalto, drs. Else ‧ 108-10-1918 Den Haag (ZH) - 10-02-2019 Zwolle (OV) ‧ p.t.o. Den Haag (ZH) ‧
Else was koerierster van Parool-topman Adrianus Aloijsius Felix (Lex) Althoff (1904-1943). Zij werd o.a. ingezet voor de verspreiding van het illegale blad. Ook was ze actief voor de spionagegroep Luctor et Emergo waarvoor ze als laborante aceton moest regelen voor de behandeling van microfilms. Naast zijzelf heeft ook haar echtgenoot waar ze vlak na de oorlog mee in het huwelijk trad, Willem Goswin Karel (Winnie) Arendsen de Wolff (1919-1987) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.
_ Gedenkboek VHK p.67 • Mare; Ik ben geen heldin • Leiden40-45 • genealogie-online • Gezinskaart D'Haag ouders • In memoriam •
Exalto, mr. Théa ‧ 26-01-1916 Den Haag (ZH) - 13-09-2017 Kaapstad (ZA) ‧
Latere partner van Thea was de schilder, schilderijenrestaurator en journalist Edgar (Eddy) Tossanis van Hove (1898-1972), wijzigt later zijn naam in Toussaint van Hove. Ze hadden elkaar in 1944 leren kennen en zaten beiden in het verzet. Hij was actief voor het illegale blad Mededelingen van het comité voor vrij Nederland. Zij was verspreider van het illegale Parool.
_ NRC; Wat ertoe doet, leerde ze in de oorlog • literatuurmuseum; J. Greshoff • Leiden40-45 •
| F |
Faassen, Bertha (Elisabeth) van ‧
Bertha was de huishoudster en later koerierster van Fredrik (Frits Slomp) (1898-1978)
_ Trouw 23-04-1976; Frits de Zwerver was een van de 'vaders' van het verzet • vRAN Arend van Faassen • Digibron; De onderscheiding Yad Vashem voor echtpaar Slomp-ten Kate •
Finkelstein, Adeline Bertha Peppy ‧ 11-02-1920 Berlijn (DE) - 23-10-2002 Oosterbeek (GL)
Als student aan de Universiteit van Amsterdam kwam ze in aanraking met Jan Meulenbelt (1921-2011), die haar hulp vroeg bij zijn verzetswerk omdat ze de Duitse taal machtig was. Aanvankelijk werkte zij als koerierster en langzamerhand ging ze ook voedselbonnen vergaren. Later raakte zij zijdelings betrokken bij het Utrechts Kindercomité en hielp Joodse kinderen te laten onderduiken. Na de oorlog huwde zij met verzetsman Machiel Jan (Chiel) Salomé (1912-1990).
_ Wikipedia • De Vriendenkring; Maandblad van het Religieus Genootschap der Vrienden (Quakers) ; 90e jaargang nr. 7, juli/augustus. 2019: Uitreiking van de oorkonde voor haar werk voor Joodse kinderen en in het verzet •
Flier, Toos ‧ 1929 ‧
De 15-jarige Toos, dochter van verzetsman Leendert Jacob van Flier (1904-1987) en Sipkje Flier-Duba (1871), was koerierster. De familie Flier hadden geregeld onderduikers in huis en hielpen ze verzetsman Simon (Siem) Schoon (1929-1989) ontsnappen aan de Sichterheitsdienst.
_ Nieuwsblad van het Noorden 29-07-1989; Het overkwam ons en toen gingen we gewoon door • huwelijksakte ouders • Open Joodse Huizen; Hoofdstraat 18, Emmen •
Flight-Busch, Annigje Maria ‧ 14-05-1915 Vlissingen (ZL) ‧
Koerierster
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Fluit, Aaltje ‧ 1929 ‧
Aaltje werd samen met haar jongere zusje Geesje (1931) ingezet als koerierster hoewel zij zich er niet bewust van waren welk gevaarlijk werk zij moesten verrichten. Zij mochten niet kijken in de fietstassen waarmee zij van alles vervoerden.
De oorlogstijd bij de familie Fluit op de Oshaar • Beeldbank Historie De Wijk-Koekange •
Fluit, Geesje ‧ 1931 ‧
Geesje werd samen met haar oudere zusje Aaltje (1929) ingezet als koerierster hoewel zij zich er niet bewust van waren welk gevaarlijk werk zij moesten verrichten. Zij mochten niet kijken in de fietstassen waarmee zij van alles vervoerden.
_ De oorlogstijd bij de familie Fluit op de Oshaar • Beeldbank Historie De Wijk-Koekange •
Fluitman, Adriana Gerarda Maria (Sjaan) ‧ 01-02-1917 Enkhuizen (NH) ‧
Veel leden de grote familie Fluitman waren op de een of andere manier bij het verzet betrokken. Onderduikers en vluchtelingen vonden er altijd een plaats in het gezin van Hessel Franciscus Fluitman (1877) en Alida Jacoba Steijn (1881). Een van de kinderen, Adrie Fluitman (1918-*2007), gaf o.a. leiding aan een knokploeg. Sjaan was koerierster.
_ gedenkboek VHK p.109 • Kroniek van Enkhuizen; Familie Fluitman van Spaansleger omstreeks 1930 • Weggum.com; Kroniek van een knokploeg in oostelijk West Friesland • genealogie-online •
Fluitman-Steijn, Alida Jacoba ‧ 11-05-1881 Loosduinen (ZH) ‧
Kuipers, Marchien ‧ 1920 ‧
Marchien werkte als koerierster voor haar broer en verzetsman drs. Andries Kuipers (1917-1983)
_ Algemeen Handelsblad 02-09-1967; Geheim portret van BVD-Hoofd Kuipers • archiefkaart A'dam vader •
Folkersma-van der Bijl, Jentien (Jenny) ‧ 28-04-1918 Schiedam (ZH) ‧
Koerierster, haalde wapens bij Heineken Brouwerijen in Amsterdam, en hield wacht terwijl haar man Wiemer Folkersma, kommandant van de K.P., theorie gaf in wapens.
_ gedenkboek VHK p.109 • geboorteaankondiging dochter 1941 • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Folmer, Johanna Maria (Joke) ‧ 09-07-1923 Hoofddorp (NH) ‧ p.t.o. Den Haag (ZH) ‧
Bij Joke thuis hadden haar ouders Herman Folmer (1888-1985) en Elizabeth Geertruida Johanna Vrielink (1899-1980), eveneens beiden drager van het Verzetsherdenkingskruis, onderduikers en daar was een student bij die in het verzet zat. Die jongen hielp ze in het begin wel eens met het wegbrengen van berichten en persoonsbewijzen. Door hem was ze in contact gekomen met pater Kloeg en met hem werkte Nelly Elisabeth (Nel) Lind (1913-1997). Zo werd Joke koerierster voor de groep Fiat Libertas. Zij smokkelde meer dan driehonderd mensen over de grens, onder wie 120 geallieerde piloten.
_ Gedenkboek VHK p.109 • Wikipedia • Erfgoed Tungelroy; Luctor er Emergo – Fiat Libertas – Groep BM. Het verzet van Tjeu Beelen (Tjeu van Driekske) in de Tweede Wereldoorlog • WWII Netherlands Escape Lines; Luctor et Emergo/Fiat Libertas • Het Verborgen Front • bevolkingsregister D'Haag • St. Aletta; Joke Folmer (1923) • ToW; biografie • Asser journaal •
Frigallez, Anne Marie (Annetje) ‧ later Posthlewaite-Frigallez ‧ 30-03-1921 Amsterdam (NH) ‧
Koerierster voor de BS in Hoorn
_ Archiefkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
| G |
Gaaff, Antje (Annie) ‧ later Olij-Gaaff ‧ 28-05-1924 Zunderdorp (NH) - 17-11-2020 Zunderdorp (NH) ‧
Was koerierster en de dochter van een kruidenier/groothandelaar Gerbrand Gaaff. Ze hielp daar mee met de bezorging, maar kon daardoor ook ongemerkt met de fiets berichten rondbrengen in de regio. Haar vader zat bij het verzet, en die ontving bijvoorbeeld berichten over droppings. Uiteindelijk deed ze dit samen met haar vriendin Jans Kok (dochter van de bakker).
_ Archiefkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Gaazenbeek, Dina Elisabeth (Dini) ‧ 1923 ‧
Dini was de koerierster van verzetsman Arie van Duin (1920-1944). (Na de oorlog trouwd ze in 1952 met Hendrikus Jacobus Heij). Draagster van het Verzetsherdenkingskruis.
_ In memoriam; Gerrit Cornelis Bijsterveld • Weggum.com; Arie van Duin • Weggum.com • huwelijks vermelding •
Galen, Elisabeth (Betty) van ‧
Koerierster Betty was na de oorlog getrouwd met verzetsman Hendrik van Droffelaar (1924-2007)
_ De Tijd De Maasbode 17-08-1959; Heidefeest in Ede - Charmante heidekoningin - Voor de rest een saaie boel • Wikimedia; Aankomst heidekoningin uit Canada op Schiphol • In memoriam Hendrik van Droffelaar •
Gantzert, Theodora Johanna Maria (Thea) ‧ later Würtz-Gantzert ‧ 24-10-1902 Amsterdam (NH) - 09-10-1988 Baarn (UT) ‧
Samen met haar naoorlogse echtgenoot Henri Antoon Petrus Würtz waren zij Hoofd Werkorganisatie LO
_ Archiefkaart A'dam • Beeldbank WO2 • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Gastkemper, Hélène Carla ‧ later Warners-Gastkemper ‧ 12-03-1925 Amsterdam (NH) - 25-08-2019 Amsterdam (NH) ‧
Koerierster van wapens en microfilms.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Verzetsmuseum A'dam • https://catalog.archives.gov/id/286654993 •
Geen, Cocky van ‧
_ Bevrijding van de Veluwe; Koerierster Lenie Mostert •
Geer, Sophia van de ‧ 01-03-1913 Wormerveer (NH) ‧
Was stafkoerierster van de Gewestelijke Sabotage Afdeling en lid van de RVV (vanaf begin). Zorg voor Joden. Overbrengen van brieven. Transport wapens en springstoffen.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Openarchieven.nl •
Gehrels, Cornelia Anneke (Coco) ‧ 13-04-1930 Eindhoven (NB) - 23-03-1945 Halfweg (NH) ‧
Koerierster
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • WwW overlijdensakte • Bevolkingsregister Eindhoven •
Geijn, Maartje (Map) van ‧ later Arnhem-van Geijn ‧ 21-08-1928 Weesp (NH) - 15-06-2013 Weesp (NH) ‧
Hielp vanaf najaar 44 mee met de productie en verspreiding van 'De Zwijger' in Weesp
_ RHC Vegtenvenen; foto • Weesper Nieuws; Afscheid van 'de enige echte Weespse' • online begraafplaatsen • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Gelderen-Eleveld, Antje van ‧ 18-04-1911 Vreeswijk (UT) - 2000 ‧
Onderduikers - verspreiding illegale blaadjes - koerierster - sabotage etc. - joodse goederen weggebracht". Hielp al voor de oorlog Joodse mensen.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Gemmeke, Brunita Josepha (Jos) ‧ 1922-2010 ‧
Jos Gemmeke wqas betrokken bij het illegale verzetsblad Je maintiendrai, was koerierster en werd in Engeland opgeleid tot geheim agent.
_ Wikipedia • Huygens • NPOradi; Tante Jos •
Gent, Ada van ‧
Gent, Ans van ‧
Koerierster bij de verzetsgroep Westerkerk te Amersfoort-Soesterkwartier. Na de oorlog huwde zij, tevens lid van deze groep, Piet Willemstein.
Gent, mej. Cor van ‧
Gent, Ina van ‧
Gerretsen, Wilhelmina J.T. (Helma) ‧
_ Nederland in de Tweede Wereldoorlog; Haagse Knokploeg •
Gerritsen, Helena (Leni) ‧ 1921-2003 ‧
Werkte als koerierster samen met Jel van der Sande. Zij onderhielden de verbindingen tussen het OD-commando en de OD-ers in stad en regio. Ze hadden ook de sleutel van de wapenopslag van de OD aan de Teychinélaan.
_ BN de Stem; Voor altijd koerierster van Vloeiweide • in memoriam • stadsarchief Breda; uit het persoonlijke archief van Paul Windhausen • geboorteakte Breda •
Geus-Witvliet, Jannetje (Jannie) de ‧ 1926-2009 ‧
Witvliet was de echtgenote van de bekende verzetsheld Johannes Willem de Geus (1919-1998), ook wel bekend als Jan Par. Zij zelf was ook al heel jong actief in het verzet en dan met name als koerierster voor de verzetsgroep Dirksland
_ WO2go.nl; Koerierster verzetsgroep Dirksland overleden • overlijdensadvertentie Han de Geus • online-begraafplaatsen •
Gies-Santrouschitz, Hermine (Miep) ‧ 15-02-1909 Wenen (OOST) - 11-01-2010 Hoorn (NH) ‧
Miep deelden bonkaarten, valse papieren en geld uit en begeleidden joodse kinderen op de fiets of met de trein. Voorzag de familie Frank van eten en nieuws tijdens hun onderduik in het Achterhuis aan de Prinsengracht 263 in Amsterdam.
_ Wikipedia • Stadsatlas Amsterdam; Koerierstersplein - Binnenstad • RAN •
Gijn, Greet van ‧
_ 1940-1945 Bloemendaal; De BS Binnenlandse Strijdkrachten • Beeldbank NH Archief •
Gijsen, Anita ‧
_ Weggum.com •
Gijzen, Willie ‧ 21-09-1920 Hengelo (OV) - 28-02-2012 Bandung (NOI) ‧
Student Frans, was koerierster van het Bureau Bijzondere Opdrachten, bracht bonkaarten rond, zorgde voor voedsel voor geheim agenten en bracht illegale zenders onder op geheime adressen. Ze was getraind om vuurwapens te demonteren en in elkaar te zetten.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Het Parool 30-04-2022; Vrouwen zijn onterecht uit de geschiedenis van het verzet geschreven, zegt deze historica •
Gilse-van Everdingen, Geertruida Maria (Truus) van ‧ 1911-1998
Greet was koerierster en echtgenote van verzetsman Jan Hendrik (Janrik) van Gilse (1912-1944)
_ De Waarheid 15-05-1965; Arbeiderspatriotten capituleerden niet • Database Joods biografisch Woordenboek; Kurt Baruch •
Glas-Pullen, wed. Gesina Christina (Stien) ‧ 28-11-1918 Amsterdam (NH) - 05-06-2011 Heerhugowaard (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Stien was koerierster en echtgenote van Johannes Jacob (Jan) Glas (1917-1942), mede-organisator van de Februaristaking in Amsterdam. Ze reisde per trein naar Drenthe en Friesland met een koffertje vol illegalelectuur of bonnen. In Amsterdam bracht ze illegaal verkregen voedselbonnen, verstopt in de kinderwagennaar een tiental onderduikadressen.
_ De Waarheid 20-02-1985; Februaristaking • Stien Spier-Pullen; Een socialistische jeugd • Archiefkaart A'dam • Gezichten van Vrijheid; Stien Spier-Pullen • archiefkaart A'dam • overlijdensadvertentie • Heerhugowaards Nieuwsblad 08-05-2012; Verzetsheldin geëerd met brug •
Glimmerveen-van Berkum, Alida Johanna (Alie) ‧ 29-07-1917 Alkmaar (NH) ‧
Sabotage, verzorging onderduikers, koerierster
_ Reg.Arch. Alikmaar beeldbank • A. Glimmerveen-Van Berkum. Een klein stukje Alkmaars verzet tijdens de oorlog 1940-1945 ofwel een kleine druppel op een grote gloeiende plaat; Utrecht, 1980. 32 pag. Getypt, 1980 • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Gnirrep-Harthoorn, Johanna Wilhelmina (Jopie) ‧ 30-01-1921 's-Heer Arendskerke (ZL) - 27-02-2010 Amsterdam (NH) ‧
Jopie Harthoorn (1921-2010) was de zus van verzetsstrijder Willem Lodewijk (Wim) Harthoorn (1913-1994). Zij was koerierster voor het verzet. Getrouwd met de Amsterdamse CPN'er en verzetsman Pieter (Piet) Gnirrep (1918-1979)
Goede, Guurtje Anna (Guusje) ‧ 28-04-1924 Landsmeer (NH) - 10-07-2009 Landsmeer (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Zij smokkelde duizenden guldens voor onderduikers door bezet Amsterdam, namens bankier van het verzet Walraven van Hall
_ Gedenkboek VHK p.113 • Noord-Hollands Dagblad 06-02-2020; Het ongekende verhaal van Landsmeerse verzetsvrouw Guusje Goede • Bevolkingsregister Landsmeer •
Goldstein, Jenneke Ruth ‧ 26-03-1926 Berlijn (DU) - 12-12-1988 ‧
Verzorging onderduikers. Begeleiding vluchtelingen. Verstrekking P.B's. Meegewerkt aan vervalsing.
_ Max van Dam • Keasberry.net • Overlijdensadvertentie • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Gootjes, Gerritje (Gerrie) ‧ later Beijers-Gootjes ‧ 04-03-1910 Amsterdam (NH) ‧
Koeriersdiensten
_ Archiefkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Gorter, Hillegonda M. (Gonda) ‧ 1925-1997
Gonda was de persoonlijke koerierster van haar naoorloogse echtgenote, verzetsstrijder, KP'er Johannes Cornelis (Freek) Bastiaanse (1922-2009) die betrokken was bij de overval op het huis van bewaring te Assen op 11-12-1944
_ Provinciale Drentsche en Asser courant 14-04-1948 • Nieuwsblad van het Noorden 28-12-1993; Overval op Asser HvB in documentaire • Digibron; Dertig ter dood veroordeelden werden 11 December '44 bevrijd • Protestantse Gemeente Pijnacker Delfgauw 29-04-2020; Tussen waken, tussen dromen (18) – Freek Bastiaanse • ToW • online-begraafplaatsen •
Gosschalk, Carolina Henriëtte (Carla) ‧ 30-08-1927 Amsterdam (NH) - 03-12-2014 Hilversum (NH) ‧
Carla was actief voor diverse verzetsgroepen en werd de persoonlijke koerier van Claude Joseph (Bob) Uriot (1917-2001). Ze werkte ook samen met haar toekomstige echtgenoot Robert Lucien (Rob) van Delden (1919-2009).
_ Villa d'Arte; Heldinnen en verzwegen verhalen uit het verzet • De geldjas van Max Nord: Verzwegen verhalen uit het verzet • Historiek.net; Het ongrijpbare, zwijgzame verzet • gedenkboek VHK p.96 • ToW • online-familieberichten •
Graaf, Johanna Hendrika (Annie) de ‧ 1917-1996 ‧
De Doetinchemse Annie raakt op 25-jarige leeftijd betrokken bij het verzetswerk, als een collega haar vraagt illegale krantjes rond te brengen. Niet veel later krijgt ze het verzoek om wapens in Groningen op te halen. Daarna gaat ze als koerierster steeds meer illegaal werk doen. Ze zoekt adressen voor onderduikers. Ze bereidt een overval op een distributiekantoor voor. Ze verleent hulp bij de landelijke spoorwegstaking. Binnen de groep wordt ze daarom ‘ons boodschappenmeisje’ genoemd. Ze wordt assistent rayonleider van LO-Doetinchem. ‘Clara Kossen’ is haar schuilnaam.
_ Doetinchem herdenkt • Berghapedia.nl •
Graaf, Leonie Rosalie M. de ‧ p.t.o. Hoorn ‧
koerierster
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Gräper, Hannie ‧ 15-03-1925 Amsterdam (NH) ‧
De 17-jarige Hannie Gräper was de koerierster van Fritz Dietrich Kahlenberg (116-1996) maar gebruikte geen fiets. Ze deed alles op rolschaatsen.
_ NRC 2020; Op rolschaatsen in het verzet tegen de nazi’s • De geldjas van Max Nord: Verzwegen verhalen uit het verzet • Archiefkaart A'dam •
Grift, Maria Charlotta Adriana (Rie) van der ‧ later Kassies-van der Grift ‧ 26-5-1924 Amsterdam (NH) ‧
Kwam in literaire kringen terecht en hielp met het rondbrengen van Vrij Nederland
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Grobbe, Uilkje (Ula) ‧ 14-01-1920 Leiden (ZH) - 19-12-2010 Huizen (NH) ‧
Ula was koerierster voor Trouw en tevens medewerkster van de verzorgingsgroep van Trouw. Ze vervoerde onder meer pakken met bladen, maar ook loodzetsel naar Alphen a/d Rijn. Enkele malen werd ze ingezet om geallieerde piloten te vervoeren. Huwde na de oorlog met Douwes Dekker
_ Gedenkboek VHK p.117 • Raadsherenbuurt; Rijnsburgerweg 105, Ula Grobbe • Leiden4045 • online-familieberichten • geboorteadvertentie Leiden • overlijdensadvertentie • huwelijk ouders •
Groot, Alie de ‧ p.t.o. Zaanstreek
koerierswerk
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Groot, Do van der ‧ koerierswerk ‧ p.t.o. Haarlem
koerierswerk
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Groot-Bolderheij, Cornelia de ‧ 12-09-1902 Amsterdam (NH) ‧
Helpen van onderduikers en Joden. Verspreiden van het illegale Vrij Nederland, stond in verbinding met overvallers van distributiekantoren, die de gestolen bonkaarten bij mij brachten waarop ik ze kon distrubueren aan mensen die ondergedoken waren, distributiebonnen jalen op stamkaarten met vervalste inlegvellen, helpen vervalsen van persoonsbewijzen. Vanaf 5 september 1944 (Dolle Dinsdag) heb ik een Duitse militair 3 weken in huis gehad, die weigerde terug te gaan naar zijn onderdeel. Echtgenote van Jan Hendrik de Groot
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Groot-Pater, Maria Cathrina ‧ 01-02-1922 Berkhout (NH) - 31-10-2010 Spanbroek (NH) ‧
Koerierswerk
_ Gedenkboek VHK p.118 • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Grunwald-Dekker, Elisabeth Maria ‧ 05-09-1906 Amsterdam (NH) - 19-09-1977 Amsterdam (NH) ‧
Was betrokken bij de volgende activiteiten: regelen van onderduikadressen (met name in Het Gooi), koerierswerk als verspreiden van pamfletten, kranten e.d. (o.a. dagblad Het Parool), administratieve werkzaamheden als vervalsen van persoonsbewijzen, bonkaarten en hulp bij smokkelen van geallieerde soldaten/piloten naar vluchtadressen/locaties.
_ Achiefkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Guilonard, Valentine Elisabeth (Tineke) ‧ 21-05-1922 Rotterdam (ZH) - 06-10-1996 Hulshorst (GL) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Samen met haar naoorlogse echtgenoot Frank Peter Wibaut (1922-1996) zorgde zij voor onderduikadressen, bonkaarten en valse persoonsbewijzen. Daarbij werd ze koeriester voor Johannes Michaël Hendrik (Jan) van Mierlo (1907-1943) van verzetsgroep CS-6.
_ Wikipedia • Huygens • Algemeen Dagblad 04-05-1983; Van Vught tot Salzwedel • RAN •
Gunning, Margaretha Amelia ‧ 08-09-1924 Amsterdam (NH) ‧
Koerierster voor de radiodienst.
_ Archiefkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Gurp, Willempje (Willemijn) van ‧ 07-11-1918 Den Haag (ZH) - 25-04-2021 Baarn (UT) ‧
Van Gurp sloot zich aan bij een verzetsgroep en deed lang koerierswerk. Die groep hield zich o.a. bezig met hulp aan onderduikers en hoorde tot de landelijke knokploegen.
_ Gedenkboek VHK p.118 • Verzetsmuseum.org; Willemijn Petroff-van Gurp 100 jaar • Verzetsmuseum.org; Dachau • AT5.nl; Dachau gevangenen krijgen naam en gezicht in verzetsmuseum • Dachau.nl; biografie • gezinskaart D'Haag ouders •
Gutter, Trijntje ‧ later Teune-Gutter ‧ 11-01-1919 St. Pancras (NH) ‧
Bonkaarten verzorgen voor, hoofdzakelijk (dus ook andere) Joodse onderduikers. Verspreiding van Het Parool' en Trouw
_ WwW huwelijksadvertentie • Archiefkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
| H |
Haagsman-Hemrika, Anna Lina (Anneke ) ‧ later Verheul-Hemrika ‧ 18-07-1923 Amsterdam (NH) - 15-09-2018 Amsterdam (NH) ‧
Toen in juli 1942 haar beide vriendinnen en haar vriend (Lotty, Minna en Arthur) via de Hollandse Schouwburg werden weggevoerd, gaf zij haar werk als verpleegster in een kindersanatorium op en werd koerierster. In Waarheids- en Paroolgroepen nam zij deel aan verschillende verzetsactiviteiten. Daarna werd zij koerierster van Johannes Adriaan (Johan) Meewis 1905-1948, leider van een KP-groep in Amsterdam-West. Hij was één van de mensen die de overval op het Huis van Bewaring aan de Weteringschans voorbereidde; een overval die een groot aantal verzetsstrijders moest bevrijden. Door verraad van een Hollandse SS’er werden vele vrienden van haar gearresteerd en enkele dagen later gefusilleerd. Vervolgens werd zij koerierster bij de zogeheten Vrije Groepen, de militaire inlichtingendienst en de groep Rolls Royce.
_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • Het Parool 22-09-2018; Anneke Verheul-Hemrika (1923-2018) was een onverschrokken koerierster • Gedenkboek VHK p.229 • Familie Hemrika.nl • Het Parool 23-12-1989; De koerierster: Als 17-jarige het verzet in •
Haan-Groen, Nelia Apolonia (Elly) den 30-10-1918 Leiden - 12-03-1998 ‧
_ h[ttps://vrijheid.scouting.nl/scouting-in-de-oorlog/database-bestanden/verzet/699-verzet-elly-den-haan-groen/file Scouting in de oorlog] • Scoutpedia •
Haan-Vogt, Aukelina Catarina Geertruida (Lien) de ‧ 09-05-1908 Groningen (GR) ‧
Zij bracht joodse kinderen naar onderduik adressen. Haalde ook kinderen uit de crèche. Ook hadden zij en haar man Hendrik Willem de Haan onderduikers in huis. Lien had connecties met het Utrechtse studentenverzet en kon op die manier tientallen joodse kinderen elders onderbrengen.
_ WwW huwelijksakte • WwW geboorteakte • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Haanstra, Aaltje (Alie) ‧ 1921 ‧ Haanstra, Gerlofke (Gelfke) ‧ 1927-2009 ‧ Haanstra, Grietje (Gré) ‧ 1924 ‧
De gezusters Alie, Gré en Gelfke hebben in de oorlogsjaren op de fiets voedsel opgehaald ten behoeve van onderduikers in Leeuwarden. Hun ouders, Bonne Haanstra (1897) en Geertje Twijnstra (1895) hadden twee onderduikers in huis die tijdens de oorlogswinter dankzij de zussen van voedsel konden worden voorzien.
_ Van Berkelbeelden, Tineke Bot; Fietsend meisje in de laatste oorlogswinter • Bevolkingsregister Leeuwarden • 4en5mei.nl; Vrouw op voedseltocht • soc.gen.benelux; Gelfke Haanstra • overlijden echtgenoot van Gerlof Haanstra •
Haak, Ernestine (Tineke) ‧ 1922 ‧
Koerierster Tineke Haak, broer van Jurriaan Haak (1891-1945) was een van de medewerkers van de groep rond Pieter Adriaan (Piet) Meerburg (1919-2010). Tezamen met Maria (Mieke) Mees (1917-1977), Alice Gertrud Brünner (1919) en Ida Jetskalina (Iet) van Dijk (1919) waren zij de vaste tussenpersonen tussen de Amsterdamse Studentengroep en Limburgse hulpverleners. Dit werk stond volledig in het teken stond van het in onderduik brengen van Joodse kinderen dat voornamelijk verricht werd door studenten. Veel kinderen werden door hen met de trein naar Limburg gebracht.
_ Verborgen Front • Limburgsch Dagblad 03-05-1977; De donkere typetjes gingen naar het zuiden •
Habermehl, Marretje (Map) ‧ later Ockhuysen-Habermehl ‧ 30-4-1922 Nieuwveen (ZH) - 14 maart 2014 Oostvoorne (ZH)
Koerierster van Trouw. Verspreidde Trouw terwijl ze een Duitse begeleider had
_ Trouw 29-04-2013; Rekenmeisje in het verzet • Lijst van Vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Hadiono Koesoemo Oetoyo-Huijbrecht, Heika Florencia Magdalena ‧ 01-06-1911 Rotterdam (ZH) ‧ p.t.o. Leiden (ZH)
Zij was koerierster in het communistisch verzet te Leiden.
_ Rudi Harthoorn; Communistische verzetsmensen Den Haag • Leiden4045; Nico Olivier jr. • Historische vereniging oud Leiden; Strijdbaar tot de bevrijding •
Haga, Baudina (Baudien) ‧ 24-07-1924 Arnhem (GL) ‧
Is in juli 1944 als koerierster bij Radiodienst gekomen.
_ Andla Fonds • Archiefkaart A'dam vader • geboorteaankondiging • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Hage-Piccardt, Simone Jannette (Sim) van der ‧ later Schoemaker-Piccardt ‧ 15-10-1910 Amsterdam (NH) - 28-09-2000 De Bilt (UT) ‧
Vanaf februari 1944 was chef codiste en koerierster Sim Piccardt de belangrijkste medewerkster van een inlichtingengroep, welke samenwerkte met het Bureau Inlichtingen der Neder landse Regering.In het bijzonder door het gehele archief van de groep uit het depôt van het Centraal Station te Amsterdam, met grote kans om zelf te worden gevangen genomen, naar elders te vervoeren.Voorts door halfmaandelijks zelf de uitkomsten van het verkenningswerk van meer dan duizend agenten in de vorm van honderden micro-foto’s naar de Belgische grens, ter doorzending naar Engeland, te brengen, evenals, zo nodig, wapens. Vervolgens door, hoewel zij van December 1944 af door de vijand werd gezocht, haar werkzaamheden als zodanig te blijven voortzetten.
_ De Telegraaf 07-05-1975; Het feest van de geheim agenten • OVCG; Wim Schoemaker • archiefkaart A'dam • online-familieberichten • onderschedingen.nl •
Hageraats, Wilhelmina (Wil) ‧ 17-02-1921 Amsterdam (NH) - 08-08-2013 Amsterdam (NH) ‧
Modetekenares, assistente bij de Onderzoek-Centrale en koerierster bij de Pers van Groep 2000. Haar activiteiten bestonden uit het distribueren van geld en bonkaarten voor onderduikers
_ Archiefkaart A'dam • JvT •
Hall, Maria Alide van ‧ 02-12-1912 Buitenzorg (NOI) ‧
_ Archiefkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Hardeveld, Annick Germaine Mathilde van ‧ 09-11-1923 Amsterdam (NH) - 04-05-1945 Amsterdam (NH) ‧
Als koerierster behoorde ze tot de eenheid waarvan een van haar vriendinnen, Annick Lucienne Delibes (1926-1975), ook lid was. Deze groep – vanaf 1944 een onderdeel van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (NBS) – stond onder leiding van Ton Schilling; zie Affaire Sweerts-Westerling project (1919-1984). Waarschijnlijk in zijn opdracht volgde Van Hardeveld een EHBO-cursus. Na het behalen van haar diploma ging ze eind 1943 werken in het Wilhelmina Gasthuis. Met het hieraan verbonden vrijgeleide kon zij zich relatief gemakkelijk door de stad bewegen, ook in spertijd. Gekleed in haar ziekenhuisuniform vervoerde Van Hardeveld bonkaarten, valse papieren, wapens en munitie.
_ Huygens • Wikipedia • Annick van Hardeveld.nl • Oorlogsgravenstichting; Verhaal •
Hart, Aaltje ‧ 21-8-1918 Vlaardingen (ZH) - 23-02-1997 ‧
Jeugdleidster te Baarn. Koerierster van Trouw
_ Gedenkboek Oranjehotel • Online-begraafplaatsen • Geboorteaankkondiging • DMO •
Hartgers, Ans ‧
Hartman, mej. Anneke ‧
_ De Telegraaf 07-06-1958; Een generaal kwam terug •
Hartog, Jans ‧ p.t.o. Purmerend
Bracht illegale bladen rond
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Hartog, Lies ‧ p.t.o. Purmerend
Bracht illegale bladen rond
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Hartzuiker-Roest, wed. Jana Antonia (Sjaan) ‧ 28-02-1894 Amsterdam (NH) ‧
Was betrokken bij de CPN. Verspreiding van de illegale pers.
_ Archiefkaart A'dam • Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog; Nico Harzuiker • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Hasselaar, Christina G. ‧ 09-08-1924 Venlo ‧
Gedurende de bezettingsperiode werkt Christina in Zevenaar als ambtenaar op het distributiekantoor en raakt zij als koerierster betrokken bij verzetsactiviteiten in Zevenaar en omgeving. Ze brengt als lid van de zogenaamde Groep Albrecht naast brieven en pakketjes met name mondelinge berichten over. Daarnaast is ze betrokken bij het in veiligheid brengen van neergestorte geallieerde piloten.
_ Trouw 04-05-2020; ‘Doodschieten of niet? Ik moest de doorslag geven’ • Steunpunt gastsprekers •
Hasselt, Selma van ‧ 1920-1945 ‧
Selma werd belangrijk in het verzet, omdat haar directe baas, Liepke (Bob) Scheepstra (1918-2002) belangrijk was. Hij behoorde tot de zogeheten Top van het verzet in Nederland. Als enige van deze Top overleefde hij de oorlog. Selma was zijn koerierster. Ze verrichtte zij in Aalten hand- en spandiensten voor de KP-groep van Jacob Boerma (1903-1965) als b.v. het vervoeren van wapenen, bonkaarten en illegale bladen.
_ Joodsmonument • OGS • Groningen 40-45; Een Joods meisje bij het gereformeerde verzet •
Have, Christina Adriana (Kitty) van der ‧ 1920-1945 ‧
Kitty was koerierster in het verzet, maar ook de secretaresse van een Rotterdamse koopman die ook NSB’er was. Ze was betrokken bij een overval op de Abwehr, waarbij de verzetsleider Marinus van der Stoep om het leven kwam. Na de oorlog werd ze op verdenking van het verraden van deze overval door haar voormalige verzetsgenoten vermoord. Van der Have had een relatie met een Duitse kok die zij vroeg weg te blijven op de avond van de overval. De kok waarschuwde zijn meerdere die meer (zwaar bewapende) bewaking regelde. Na de oorlog zint het verzet op wraak op vermoedde van verraad en brengen haar om.
_ Cultuurblogger; 10 mei, een aparte datum in het boek ”Cocky, Rotterdamse verzetsheldin” • gerarddeboer45; De laffe moord op koerierster Kitty van der Have door het ‘verzet’ • Trouw 23-06-2011; Waar verzet ophield en willekeur begon • Wikipedia • Pinterest.com • Het Parool 21-06-1945; Koerierster werd vermoord •
Haverkamp, Hendrika Cornelia ‧ 12-11-1922 Amsterdam (NH) ‧
Koerierster bij Rolls Royce. Bracht eten bij ondergedoken joden.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Archiefkaart A'dam •
Heerde-Smid, Annegiena Magaretha ‧ 1907 ‧
Heeft zich in verband met vijandelijke actie door moedig en beleidvol optreden onderscheiden en daarmede het belang van het Koninkrijk gediend tijdens de bezettingsjaren 1940 - 1945 als centraal punt van de O.D. in AMSTERDAM war vele draden van het verzet samenkwamen. Zij bracht achtmaal radio-zendtoestellen per trein naar andere plaatsen en vervoerde voorts alle denkbare illegale correspondentie. Ook in de telefooncentrale van de O.D. (Ordedienst) werkte zij als centraliste mede. Door haar contact met een spion in de S.D. organisatie was zij voortdurend in levensgevaar. Zij was een stimulerend voorbeeld voor allen die haar aan het werk zagen.
_ Het vaderland 08-04-1953; Ameriakaanse onderscheiding voor Ned. verzetslieden • huwelijksakte • onderscheidingen.nl •
Heeren, Tieba ‧ 1917-2000 ‧
Tieba was koerierster voor de Groep de Groot. Verder werkte ze mee met haar ouders, Kampe Heeren (1890) en Geertje Rijks (1896) in verzetsactiviteiten
_ OVCG • online-familieberichten • geboorteakte •
Heesch, Christine (Tine) van ‧ 1915-1944 ‧
_ Oorlogsbronnen • OGS • Het Grote Gebod •
Heidema, Alberta (Bep)
_ Stolpersteine Groningen; Roelof Heidema •
Heijden, Loek van der
Loek was onderwijzeres in de Gerardusparochie. Zij liet zich door zenuwarts E.M.L. Sassen tijdelijk ongeschikt verklaren om les te geven. Motivatie was dat ze “minder enerverend” werk moest doen. Daarna verrichte ze, de laatste oorlogsjaren, dag en nacht koerierdiensten. Niet alleen in en rond Eindhoven maar voor de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO) reisde zij, omhangen met distributiekaarten, stempels en valse persoonsbewijzen het gehele land door. Ze bracht ook berichten over. Haar (ouderlijk) huis Lakerstraat 1 was een trefpunt van de illegaliteit. Ze vocht ook gewapend mee, met andere P.A.N. leden, op de Leenderhei tegen Duitsers, waar aan beide kanten doden vielen.
Heijden-Ederzeel, Neeltje (Nel) van der ‧ 23-03-1899 Amsterdam (NH) - 14-05-1973 Amsterdam (NH) ‧
Vanaf begin tot de bevrijding regelmatig tienduizenden bladen 'Paraat' verspreid, op de fiets in grote fietstassen, zoals nu de kranten in fietstassen rondgebracht worden. Ook een joods meisje van één jaar ondergedoken gehad met haar man Diederich van der Heijden, totdat dit meisje verraden is en opgehaald.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Archiefkaart A'dam •
Heijligers, Theresia (Trees) ‧ 18-10-1915 Zwolle (OV) ‧
De communistische Trees was koerierster voor de groep Perhimpoenan Indonesia. Bij haar thuis aan de Amstelkade had de Amsterdamse Indonesische BS-groep waarschijnlijk geoefend. Ze huwde aan het eind van de oorlog met verzetsman Raden Mas Djojowirono Soenito (1912).
_ Rudi Harthoorn; Communistische verzetsmensen Den Haag • Bevrijding Intercultureel •
Heijtmeijer, Jeanne ‧ 25-07-1927 Amsterdam (NH) - 12-02-1995 Dwingeloo (DR) ‧
Werd door haar broer Johannes Herman Hendrik Heijtmeijer in het verzet gehaald. Rondbrengen illegale krantjes, bonkaarten, vervalste papieren. Later ook koerierster geweest in de ruimste zin.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Archiefkaart A'dam •
Heimans, Hermeintje (Manjo) ‧ 28-01-1919 Den Haag (ZH) ‧ p.t.o. Den Haag (ZH) ‧
Manjo was koerierster voor Herman Holstege en verspreidde De Waarheid als lid van de Vonk-Groep. Onder druk sloeg zij door bij een verhoor waardoor Holstege kon worden gearresteerd.
_ Rudi Harthoorn; Haagsch communistisch verzet • Gedenkboek Oranjehotel •
Helsloot, Elisabeth Maria ‧ 05-11-1923 Amsterdam (NH) - 14-09- 2012 Zandvoort (NH) ‧
Medewerkster/koerierster bij verzetsblad Christofoor. full time. Redactie-assistente. Opvang berichten, stempels zenden, verbinding tussen redactie en drukker. Transport tussen drukker en verspreidingspunten in Amsterdam
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Archiefkaart A'dam •
Hengel, Johanna Theodora Antonius (Petertje, Petri) van den ‧ later Markenstein-van den Hengel ‧ 29-07-1922 Leusden (UT) - 29-10-2006 Deventer (OV) ‧ p.t.o. Rotterdam (ZH)
Van den Hengel werkte als koerierster voor de KP-zuid, onder ander voor Liepke Scheepstra (1918-2002) en Theodorus (Theo) Dobbe (1901-1944) en was de 'vrouw' van Johannes ter Horst (1913-1944) tijdens de grootste bevrijdingsactie van het verzet, waarbij 54 verzetsstrijders tijdens een "overval" uiteindelijk uit het het Huis van Bewaring in Arnhem zijn bevrijd.
_ Wikipedia • online-begraafplaatsen • onderscheidingen.nl • Oorlogslevens • Begraafplaats Ceintuurbaan •
Hendrichs, Joanna Bertha Elisabeth Maria (Jo) ‧ 18-03-1907 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Den Haag (ZH)
Jo zat in het verzet in Den Haag, in diverse groeperingen, samen met haar zuster Wilhelmina Joanna Gerarda Maria (Wim) Hendrichs (1908-1968), geb.1907) en broer Albertus Josephus Aloysius Maria (Bep) Hendrichs (1894), Zij hielpen onderduikers en verrichtten koeriersdiensten.
_ Namenlijst gevangenen Oranjehotel • De Haagse Tijden; Met haar trouwe hondenogen geloofde iedereen haar •
Hendrichs, Wilhelmina Joanna Gerarda Maria (Wim) ‧ 23-07-1908 Amsterdam (NH) - 14-07-1968 De Bilt (UT) ‧ N
Wilhelmina (“Wim”) Hendrichs zat als ongehuwde, werkende vrouw in het verzet in Den Haag, in diverse groeperingen, samen met haar zuster Joanna Bertha Elisabeth Maria (Jo) Hendrichs (1907), geb.1907) en broer Albertus Josephus Aloysius Maria (Bep) Hendrichs (1894), Zij hielpen onderduikers en verrichtten koeriersdiensten.
_ Namenlijst gevangenen Oranjehotel • Overgenome delen A'dam •
Hento, Trijntje ‧ p.n.o. Heerenveen ‧
Haar beiden broers zaten bij de NBS, de jongste bij de KP. Onder haar schuilnaam Lies werkte ze als koerierster voor Jan Koopmans en C. van der Linde.
Herfst-Bordewijk, Nina (Nick) ‧ 12-08-1918 Den Haag (ZH) - 25-03-1995 Wassenaar (ZH) ‧
In de oorlog, waarin zij als koerierster klusjes verrichte voor het verzet, trouwde Nina met mr. Willem Herfst, advocaat te Leiden. Na de oorlog (1947) trouwde schrijfster Nick Borderwijk met G. Funke.
_ Gedenkboek VHK p.110 • genealogie-online • dbnl - Joris van Casteren; Vader en dochter Bordewijk •
Hermans, Maria Johanna Cornelia (Ria) ‧ 1914 ‧
Ria Hermans fungeert als rechterhand van Albert Ferdinand (Evert) Lancker (1894-1945) en is als zodanig in diens illegale werkzaamheden in hoge mate ingewijd. Ook verricht zij koeriersdiensten voor haar verloofde.
_ Johannes ter Horst.nl; Lidwina verraden ne verwoest • geboorteakte Leiden • Het historisch portaal; Twenthe, het oude land •
Hettinga, Elisabeth (Betty) van der ‧ 1924 ‧
Elisabeth Hettinga, dochter van ds. Jochem Hettinga (1898-1976) en Willemina Siebolts Smid (1902-1986), zus van Hillenius Ayolt Hettinga (1925-2011), Folkert Hettinga (1927) en Siebolt Hettinga (1927) bracht de verzetskrant Trouw rond en deed koerierswerk. Het gehele gezin is drager van het Verzetsherdenkingskruis
_ Nederlands dagblad 01-09-1983; Verzetsherdenkingskruis voor gezin ds. Hettinga • Nederlands dagblad 31-12-1988; Verslingerd aan schilderen • Leeuwarder courant 29-07-1993; 'Tulpen uit Leeuwarden' op coutureshow in Lissabon • Reformatorisch Dagblad 28-08-2008; Pastorie als bolwerk van verzet • Predikanten die Joden hielpen (nr.126) •
Hiemstra, Anna (Annie) ‧ 1921-2015 ‧
Hiemstra was de persoonlijke koerier en latere echtgenote van verzetsman Sjerp Praamsma (1920-1999), actief voor de NBS en LO in de Zuidwesthoek
_ Gaasterland in WO2 • online-begraafplaatsen • huwelijksvermelding Friesch Dagblad 23-05-1945 •
Hijlkema, Maria Honora ‧ later Van Hagen-Hijlkema ‧ 13-11-1921 Mirns en Bakhuizen (FR) - 12-08-1997 Hoorn (NH) ‧
Koerierster
_ geboorteakte • Friese koerier 16-10-1969; Ongeluk bij Terwispel Vader en twee zoons uit Tijnje raakten gewond • St Archief en Dokumentatiecentrum voor RK Friesland • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Hoek-de Vroedt, Elisabeth (Bep) ‧ 11-03-1901 Gouda (ZH) ‧
_ Namenlijst gevangenen Oranjehotel • Gezinskaart R'dam •
Hoekstra-Koopmans, Catharina (Tiny) ‧ 13-05-1912 Leeuwarden (FR) ‧ p.t.o. Blaricum ‧
Vrouw van Hendrik Arius (Henk) Hoekstra die een Radiodienst heeft opgebouwd met zelfgemaakte zendapparatuur. Technicus Hoekstra is er dag en nacht mee bezig, met steun van zijn echtgenote Tiny. Zij assisteert bij het (de)coderen van berichten, werft medewerkers en opereert als koerierster. Zij wordt later gevangen genomen: Op het moment dat een agent Hoekstra de handboeien om wil doen, trekt die zijn pistool. Het wapen blijft echter in zijn kleding haken. Hoekstra wordt onmiddellijk doodgeschoten. Tiny vliegt daarop de Sipo-medewerkers aan, maar wordt overmeesterd en afgevoerd. Ze verdwijnt in de gevangenis en blijft vastzitten tot 1 april
_ WwW huwelijksakte • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Hofman-Lopes Salzedo, Betsie (Bep) ‧ later Van der Laan-Lopes Salzedo ‧ 15-06-1910 Amsterdam (NH) - 16-04-1976 Castricum (NH) ‧
Hielp mee met verspreiden Waarheid. Haalde ook Joodse mensen weg bij de Hollandse Schouwburg. Getrouwd met Izak Hofman
_ Archiefkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Hofstee, Lei ter ‧ p.t.o. Enter ‧
_ Het historisch portaal; Twente en de Tweede Wereldoorlog •
Hofstra, Richtje ‧ 1920-1986 ‧
Tijdens de oorlog was zij persoonlijk koerierster van Pieter Gerkes (Piet) Oberman (1908-1972)
_ Leeuwarder courant 11-12-1969; Kritiek op herdenking van de overval door oud-K.P. koerierster • Het Parool 18-12-1963; Koeriersters haalden herinneringen op • bevolkingsregister Menaldumadeel Wier • Google books; Richtje Hofstra •
Hollander, Alida (Alie) ‧ 04-03-1927 Limmen (NH) - 1978 Limmen (NH) ‧
De familie Hollander, vader Ko, moeder Maartje, zonen Theo en Jan waren zeer actief in het ondergrondse verzet en hielden zich intens bezig met hulp aan onderduikers door het leveren van onderduikadressen, bonnen en voedsel. De dochters Alie, Emmy en Trien waren actief als koerierster. Ko Hollander werkte nauw samen met Jan Brasser (Witte Ko) en Jan Bonekamp, bekende verzetsstrijders.
_ IJpelaan.nl • Fiets of wandelroute; 75 jaar bevrijding: Westerweg nr.15: Woonhuis familie Hollander • Jaarboek Stichting Oud Limmen | 2013 | 1 april 2013; p.56/57 • Mei tot Mei Verhalen over de Tweede Wereldoorlog; De Zaanse liquidaties: Willem Ritman • Het is tijd om de sleutelrol van verzetsvrouwen te erkennen • Trouw 04-05-2022; Van kinderredders tot spionnen: het wordt tijd om de sleutelrol van verzetsvrouwen te erkennen •
Hollander, Emerentiana (Emmy) ‧ 05-12-1928 Limmen (NH) - 21-09-2015 Wormerveer (NH) ‧ NH17
De familie Hollander, vader Ko, moeder Maartje, zonen Theo en Jan waren zeer actief in het ondergrondse verzet en hielden zich intens bezig met hulp aan onderduikers door het leveren van onderduikadressen, bonnen en voedsel. De dochters Alie, Emmy en Trien waren actief als koerierster. Ko Hollander werkte nauw samen met Jan Brasser (Witte Ko) en Jan Bonekamp, bekende verzetsstrijders.
_ IJpelaan.nl • Fiets of wandelroute; 75 jaar bevrijding: Westerweg nr.15: Woonhuis familie Hollander • Jaarboek Stichting Oud Limmen | 2013 | 1 april 2013; p.56/57 • online familieberichten •
Hollander, Wilhelmina Maria (Trien/Mien) ‧ 28-08-1921 Limmen (NH) ‧ NH17
De familie Hollander, vader Ko, moeder Maartje, zonen Theo en Jan waren zeer actief in het ondergrondse verzet en hielden zich intens bezig met hulp aan onderduikers door het leveren van onderduikadressen, bonnen en voedsel. De dochters Alie, Emmy en Trien waren actief als koerierster. Ko Hollander werkte nauw samen met Jan Brasser (Witte Ko) en Jan Bonekamp, bekende verzetsstrijders.
_ IJpelaan.nl • Fiets of wandelroute; 75 jaar bevrijding: Westerweg nr.15: Woonhuis familie Hollander • Jaarboek Stichting Oud Limmen | 2013 | 1 april 2013; p.56/57 •
Holt, Gesina Johanna Elisabeth (Sientje) ten ‧ 29-10-1925 Bergen (NH) - 13-11-2000 Bergen (NH) ‧
_ Verzetsgroep Bergen a • Verzetsgroep Bergen b •
Hoof, Maria Antonia Cornelia van 02-02-1919 Eindhoven ‧
Koerierster van J.M. (Jo) Pennings, leider van de G.D.N. (Geheime Dienst Nederland) (bron)
_ Gedenkboek Oranjehotel • Politieke vluchtelingen Dachau • Het Verborgen Front; hfdst.12 p.1117 •
Hoope, Jopie ten ‧
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Vrouwenverzet in de Zaanstreek en Waterland (1940-1945) •
Hoorn, Anna Margaretha Wesselina van ‧ 01-02-1921 Wormerveer (NH) ‧
Koerierster, onderbrengen van Joden, drukken van per stencil, verzorgen van Joodse pleegkinderen die in pleeggezinnen werden ondergebracht, etc.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Haags Bevolkingsregister (gezinskaarten) •
Hoorn, Ida ‧ later Muis-Hoorn ‧
Tot aan de bevrijding zou Ida wapens, geld en boodschappen overbrengen
_ Vrouwenverzet in de Zaanstreek en Waterland (1940-1945) • Beeldbank Zaanstad •
Horn-Boekbinder, Catharina Aaltjen (Ina) ‧ 15-09-1915 Assen (DR) - 12-12-1987 Hilversum (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Boekbinder deed verzetswerk vanuit haar onderduikadres. Zij gebruikte daarbij het pseudoniem Catharina Weesing, verpleegster in het Wester (Wilhelmina) Gasthuis. Haar verzetswerk bestond onder andere uit het vervoeren van stenguns in haar fietstassen, meedoen aan een overval op een verbanddepot (de buit werd in een door haar bestuurde lijkauto weggebracht), Joodse kinderen helpen onderduiken en voedselbonnen rondbrengen. Naast zijzelf heeft ook haar toenmalige echtgenoot Leopold Sailvin (Leo) Horn (1916-1995)
_ gedenkboek VHK p.101 • Wikipedia • Joods Amsterdam.nl • Archiefkaart Amsterdam •
Horn-Wibaut, Josine ‧ 24-04-1918 Amsterdam (NH) - 13-12-2003 Amsterdam (NH) ‧
Onderduikers (politieke en joden) adressen verzorgen, geld, papieren en plaatsen, valse papieren maken, vervoeren stempels, etc. Reizen om spullen of berichten te halen/brengen, onderdiukers opzoeken, vervoeren, etc.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Archiefkaart A'dam • Begraafregisters A'dam • Stroom van adhesies met oproep herdenking Februari-staking •
Horst-Polman, Everdina (Dinie) van der ‧ 1927 ‧
Peter ten Klooster en Mannes Polman voerden in opdracht van de Hasselter verzetsgroep van Joh. Holtrust gevaarlijke acties uit. Dinie, zelf actief als koerierster, hielp samen met twee nichtjes, haar broer Mannes Polman en Peter ten Klooster via het Sophia ziekenhuis uit de Zwolse gevangenis te ontsnappen. De mannen waren daar opgenomen vanuit hechtenis wegens voorgewende difterieverschijnselen. Inspecteur Hendrik Gerrit Willem Bannink (1896-1945) van de politie te Zwolle (lid van het verzet) heeft gezorgd voor overplaatsing naar de ziekenbarak van het Sophia ziekenhuis
_ Zwartewater krant.nl • grafzerk echtgenoot •
Horst-Schreurs, Hermina (Minie) ter ‧ 1914-1991 ‧
_ Achterhoeksmuseum1940-1945.nl • Wikipedia •
Houtkamp, Johanna Jeannette ‧ 28-01-1921 Amsterdam (NH) ‧
Koerierswerk, aanplakken geschriften, huis-aan-huis verspreiding, doorgeven van opgevangen berichten van Radio oranje van anderen, het verzorgen van zieke vluchtelingen in samenwerking met artsen die zich daartoe bereid verklaard hadden. Het opscharrelen van bonkaarten of textielkaarten voor deze vluchtelingen. Het betreft hier voornamelijk daden van voor de bezetting, maar natuurlijk ook uit '40-'45, voor de uit Duitsland gevluchtte anti-fascisten, ook uit concentratie-kampen.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Archiefkaart A'dam •
Huber, mej. P ‧
_ Veritas 11-07-1945; Koningin ontving illegale werkers •
Hucht-van Weerden, Trijntje Jantina (Stien) van der ‧ 1921 ‧
Koerster Stien hield zich o.a. bezig met het organiseren van bonkaarten. Zij was de zus van verzetsman Jan van Weerden (1922-2016)
_ OVCG • genealogie •
Huessen-Pikaar, Maartje Wilhelmina (Martha) van ‧ 1900-1983 ‧
Martha vervoerde geld, wapens, bonkaarten en hielp bij overvallen en het onderbrengen van onderduikers.
_ Archief NTR • WwW geboorte • WwW huwelijk • biografisch portaal • Het PArool 09-05-1968; Martha van Huessen kan onrecht niet verdragen • Historisch Barendrecht; verhalen •
Huetinck, Wanda ‧ 25-08-1927 Amsterdam (NH) ‧
Koerierster
_ Archiefkaart A'dam • Bevolkingsregister D'Haag • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Huijkman-Strubelt, Caroline Louise Hermine (Puck) de ‧ later De Reus-Strubelt ‧ 17-06-1911 Amsterdam (NH) - 13-12-1999 Zandvoort (NH) ‧
Caroline Strubelt assisteert haar echtgenoot bij diens illegale werk en treedt onder meer als koerierster op. Zij wordt – met haar man – achtereenvolgens lid van de KP Alkmaar (van Frits Conijn) en vanaf juli 1944 van de KP Jos, die vanuit Rotterdam opereert.
_ De waarheid 08-01-1953; Meningen van anderen • De waarheid 21-01-1953; Internationale conferentie tegen herlevend Duits militairisme • archiefkaart A'dam •
Huisman, Lucy Johanna ‧ 02-06-1904 Aalten (GL) ‧
Koerierster namens de RVV Staflid van het 8e bataljon van de Binnenlandse Strijdkrachten
_ Nieuw licht op liquidaties knokploegen in Rotterdam 1944-1945 • WwW geboorteakte •
Huisstede, Bartje ‧
_ De magneet 06-07-1945; De B.S. in memoriam •
Hulsbergen, Jeannette ‧ 1912-1998 ‧
Ze werkte op het arbeidsbureau in Sneek. Daarnaast was zij koerierster voor het verzet
_ Oorlogsschriften • genealogie-online •
Hulst-Bakker, Marie (Rie) ‧ 12-06-1915 Uitgeest (NH) ‧
Stafkoerierster. Zorgt voor Joden, overbrengen van brieven, transport wapens en sprinstoffen. Hulp aan onderduikers. Vrouw van verzetsman Wim Hulst.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • WwW huwelijksakte •
Huskens, Johanna Sophia ‧ 22-11-1918 Swalmen (LB) - 22-08-2003 Dormaal (BE) ‧
Later Crijns-Huskens
_ Het Verborgen Front • Weumelinge •
Huys, mej. D.J. ‧
_ [881shclimburg.nl/sites/shclimburg.nl/files/maaslandse-monografieen/MM%2056%20def.pdf Verborgen Front p.881] •
| I |
IJzerdraat, Alberta (Kek, Elsje) ‧ later Blaauw-Yzerdraat ‧ 12-05-1919 Velsen (NH) - 12-03-2008 Beverwijk (NH) ‧
Koerierster van Fritz Conijn
_ Omgekomen verzetsmensen Alkmaar • geboorteadvertentie • WwW huwelijk Velsen ouders • huwelijksadvertentie 28-04-1948 • De padvindster, jrg 8, 1933, no 7, 08-08-1933 •
IJzerman, Hendrika (Riek) ‧ 24-05-1924 Nieuw-Beijerland (ZH) - 01-02-2011 Rijswijk (ZH)
Koeriersters: de zusters Traas en Hendrika (Riek) IJzerman (1924-2011) van de LO-groep Zinkweg
_ Nieuw licht op liquidaties knokploegen in Rotterdam 1944-1945 • online-familieberichten •
IJzerman, Traas ‧
Koeriersters: de zusters Traas en Hendrika (Riek) IJzerman (1924-2011) van de LO-groep Zinkweg
_ Nieuw licht op liquidaties knokploegen in Rotterdam 1944-1945 •
Israël, Jozina (Tini) 06-07-1920 Amsterdam - 06-02-2013 Amsterdam
_ Archiefkaart A'dam; Karel van het Reve •
Isveldt, Wilhelmina Louisa van ‧ 1929 ‧
Wilhelmina Louise was de dochter en koerierster van verzetsman Martinus Arnoldus van Isveldt (1903-1982) bij de RVV
_ De waarheid 27-11-1981; Oproep • archiefkaart A'dam •
_ Trouw 23-05-1959; Jongste minister • Wikipedia; Willem de Pous •
| J |
Jacobs, Jeanne Marie (Jenny) ‧ 1918 ‧
Jaeggi, Angelique Jeanette (Aatje) ‧ 17-01-1931 Kalisat, Java, Ned. Ind.' ‧
De elfjarige Aatje werkte mee als koerierster voor het illegale blad Nieuwsbulletin te Wassenaar samen met haar moeder.
_ Afscheidsbulletin; speciale uitgave voor Wassenaar 20-05-1945 • Huygens: mr. A.C. Jaeggi • gezinskaart mr. A.C. Jaeggi • geboorteadvertentie •
Jaeggi-Bornhaupt, wed. Helga 25-09-1903 Riga
(v | 540 | Nieuwsbulletin / uitg. door Vrij Nederland | Wassenaar)
wed. A.C. Jaeggi (Helga Bornhaupt) was koerierster van het Nieuwsbulletin samen met haar elfjarige dochter''
_ Afscheidsbulletin; speciale uitgave voor Wassenaar 20-05-1945 • Huygens: mr. A.C. Jaeggi • gezinskaart mr. A.C. Jaeggi • Bibliotheek.nl • biografisch portaal echtgenoot • bevolkingsregister Wassenaar •
Jannink, mej. -- ‧ p.t.o. Enter ‧
_ Het historisch portaal; twente en de Tweede Wereldoorlog •
Jans, Katie ‧ 1923-1945 ‧
Katie was koerierster van de LO Venlo.
_ Historie Venlo •
Janssen, mej. J. ‧ p.t.o. Heerlen ‧
_ Het vrije volk 31-07-1968; RAF biedt nederlanders vakantie aan •
Jaspers, Marie-Thérèse (Trees) ‧ 1924 ‧
_ Limburgsch dagblad 10-09-1994; Stoters niet bevrijd van haat tegen moffen • overlijdensadvertentie •
Jetten, Gertrudis Maria (Truus) ‧
_ Limburgsch dagblad 24-05-1977; Truus werd vroedvrouw • RAN • Het Verborgen Front •
Jetten, Petronella Anna (Ella) ‧ 1924-2016 ‧
Zus van Truus Jetten
_ Heerlen vertelt; De Joodse onderduikers van de familie Jetten • RAN • genealogie • Het Verborgen Front •
Jeuster, Riet ‧
_ Friese koerier 06-07-1957; In Nederland beoefenen ca. 800 vrouwen Judo •
Jiskoot, Adriana Rachel (Jaan) ‧ 1904-1995 ‧
Jiskoot uit Barendrecht was koerierster bij de verzetsgroep van Johannes Post (1906-1944). Cornelis Jakobus Jiskoot (1902-1974), Adriana Rachel Jiskoot en Nicolaas Jan de Regt (1914-1980) woonden allemaal in Barendrecht. Toen de Duitsers alle Nederlandse Joden begonnen te vestigen en uit te zenden naar Westerbork, en daarvandaan naar concentratiekampen in Duitsland en Polen, probeerden de drie zoveel mogelijk Joden te redden en hen te helpen in alle opzichten. Ze vonden plaatsen om te verbergen, verstrekte voedselbonnen, vervalsten documenten om hen te helpen over de grens te vluchten.
_ getuigenverhalen • Hetkompasonline.nl; vrouwen in het verzet tijdens WO II hun rol is nog altijd onderbelicht • overlijdensadvertentie • Bevolkingsreconstructie Zuid-Holland 1811 – 1930 • online-begraafplaatsen • Historisch Barendrecht; verhalen • Yad Vashem; RAN • De Schakel •
Jong, Catharina de ‧ alias Tiny van Workum ‧ 1922 ‧ 2017 ‧
Als koerierster kreeg Tiny onder andere een goede relatie met de gebroeders Lever uit Sneek, verzetsstrijders van het eerste uur.
_ Gaasterland in de tweede wereldoorlog • Workum.nl; Tiny van Workum (94) in Sneek overleden • Archief friesland; bidprentje •
Jong, Geertje de ‧
Jong, Coby de ‧ p.t.o. Oranjewoud (GR) ‧
Werkte samen met koerierster Aaltje Boot
_ Algemeen Dagblad 04-05-1985; De vrouw dekmantel van het verzet •
Jong, Voly de ‧ ca.1923
_ Trouw 02-07-1965; Vogelvrij • walmar.nl; Koele Sneker koerierster Mary: ‘Het moest gebeuren’ •
Jonge, Ruth de ‧ 03-04-1921 Weener (DE) - 14-05-2020 New York (VS) ‧ p.t.o. Leeuwarden (FR) ‧
Ruth had geen uitgesproken Joods uiterlijk en heette nu 'Annie Klarendijk'. Krijn schakelde Ruth in bij zijn verzetswerk voor de KP Leeuwarden. Ze legde namenlijsten aan van de kinderen en bracht distributiebonnen naar de gezinnen waar ze waren ondergebracht. Met de bonnen onder haar kleren op haar lijf gebonden maakte ze haar rondes. Daarnaast werkte ze een aantal maanden als ‘verpleegster’ in een ziekenhuis. Om contacten te onderhouden met leden van het verzet die gewond waren geraakt en daar verpleegd werden.
_ Yad Vashem - Bearing Witness; Bookend made by Max de Jonge in hiding in the Netherlands • Leeuwarder Courant 06-03-2020; Leeuwarden overweegt een eerbetoon voor vergeten verzetsheldin Ruth de Jonge • Leeuwarder Courant 06-03-2020; Dit is het verhaal van Ruth de Jonge, een verzetsheldin van wie niemand wist dat ze nog leefde • Friesch Dagblad 07-03-2020; Ruth de Jonge: Vergeten verzetsheldin in New York • Leeuwarder Courant 17-05-2020; Verzetsheldin Ruth de Jonge (99) overleden • Wikipedia; Stolpersteine in Weener •
Joosten, mej. Th.J.P. ‧ p.t.o. Sevenum (LB)
_ Verborgen Front p.881, 887 •
Joustra, Maria (Jannie) ‧
_ Leeuwarder courant 17-04-1970; Koerierster Jannie Joustra • Dit is het verhaal van de koerierstertijd van Maria Joustra 01 • Dit is het verhaal van de koerierstertijd van Maria Joustra 02 •
| K |
Kakebeeke, mej. N. ‧
_ De Ondergrondse Pers; p.137; nr.325 •
Kamp-van Kuijk, Geertruid (Truus) van de ‧ 1919 ‧
Veenendaalse koerierster Truus, draagster van het Verzetsherdenkingskruis
_ Veenendaal SP; De prijs van vrijheid • Wikipedia; Ab van 't Riet • online-begraafplaatsen •
Kapteijn, Fernanda ‧
_ De waarheid 02-05-1984; Je gaat door omdat je denkt dat je gelijk hebt •
Kelder-Vroom, Margaretha Gezina (Greet) ‧ 22-11-1919 Veendam - 01-01-2012 ‧
_ Eindhoven foto's; Gedenkboek • WwW bevolkingsregister Eindhoven •
Kempen, Christina M.P. ‧ 03-03-1925 Gennep (LB) ‧
_ Verborgen front p.871 • U.S. NAII List of Dutch Helpers •
Kemper, Albertina Wilhelmina (Tinie) ‧ 19-08-1918 Den Haag (ZH) ‧
_ Het Parool 03-02-1968; 'En wat had je nou gedaan? Krantjes verspreid' • archiefkaart A'dam; Arie Adrianus van Soest • archiefkaart A'dam •
Kerkhof, Annie ‧
Annie was de dochter van verzetsman Christiaan Kerkhof
_ Leeuwarder courant 15-04-1985; Veelsoortige herinneringen aan bezetting en bevrijding •
Kerkhoven, Melisande Tatiana Marie (Anda) ‧ 1919-1945 ‧
Anda Kerkhoven is telg van een bekende Indische familie in de thee. Zij studeert in Groningen als de oorlog uitbreekt. Na het begin van de Tweede Wereldoorlog bleef zij pleiten voor geweldloos verzet. Zij sloot zich aan bij de verzetsgroep Groep-De Groot van Gerrit Boekhoven, die meer pacifistische studenten had aangeworven. Hun verzetsactiviteiten bestonden uit het maken van vervalsingen, het onderhouden van contacten tussen verzetsstrijders en het verspreiden van distributiebonnen, niet door gewelddadige overvallen, maar door het leggen van contacten. De groep speelde een centrale rol bij de distributie van de bonkaarten in het noorden en Anda Kerkhoven was een belangrijke koerierster.
_ Wikipedia • Anda Kerkhoven.nl • Nederlands-Indië tegen Duits Nederlands • Oorlogsgravenst. • Groningermuseum • Gedenksteen Traces of War] •
Kessel, Maria Josephina Jacoba (Miep) van ‧ 30-08-1908 Horst (LB) ‧
_ Verborgen front p.881 • Onderduikers kamp Oranje Vrijstaat 1 • WwW bevolkingsregister Eindhoven • WwW geboorteakte • U.S. NAII List of Dutch Helpers •
Keulen, Aleida Mathilde (Ada) van ‧ 1920-2010 ‧
_ Verzetsmuseum; Dachau • online-familieberichten • Historische kring Laren •
Kieft, Cornelia (Corrie) ‧
Kieft was een van de koeriers die vervalste documenten en wapens op de fiets vervoerde voor de Zwolse verzetsgroep 'De Groene' onder leiding van Hendrikus Jan (Henk) Beernink (1910-1945).
_ Oost; Corrie Kieft vervoerde wapens met gevaar voor eigen leven •
Kiel, mej. Pauline Edwine (Eddy) ‧ 01-05-1923 Moeara (NOI)
_ Strijdend Nederland 24-04-1945; Uit bevrijde plaatsen • De 46 uit Rademakersbroek; Gijs Albertus Schaftenaar •
Kijzer, Anna Gertrud ‧ later Etty-Kijzer ‧ 23-12-1920 Amsterdam (NH) - 30-10-1993 Amsterdam (NH) ‧
_ Archiefkaart A'dam • 2.13.208 Inventaris van de collectie archiefbescheiden van de Ordedienst, de Binnenlandse Strijdkrachten, het Militair Gezag en van andere organisaties, gevormd door het Bureau Registratie en Informatie Ontslagen Personeel (BRIOP), (1934) 1940-1947 (2003) •
Klaveren, mej. Hetty van 21-03-1916 Utrecht - 08-07-2014 Amsterdam ‧
_ Wikipedia •
Kleij, Joke van der ‧
_ Trouw 03-05-1975; Ondergrondse rabbijn hield joodse schuilkerk in stand •
Kleinbussink-Bloch, Emma Clara (Klara) ‧ 12-06-1901 Buer (DU) ‧
Toon Kleinbussink was een prominent lid van de illegale CPN-groep. Hij was één van de eersten die in Deventer en omstreken De Waarheid verspreidde. Hij werkte daarbij samen met zijn vrouw Clara, met Gerrit Hamer, Theo Renshof, Johan Teunissen, Daan van der Meulen en Jacob de Roo. Een tijd lang werd bij De Roo op de Veenweg De Waarheid gestencild. Clara bracht onregelmatig 30 tot 40 exemplaren naar een adres in Zwolle. Deze werden daar voor 10 cent per stuk verspreid. Op hetzelfde adres bezorgde zij ook pakketjes met De Waarheid, die voor Friesland bestemd waren. Clara was lid van de Nederlandse Volksmilitie.
_ Rudi Harthoorn; Nederlandse Volks Militie • Struikelstenen Deventer •
Klijnsma, Geertje ‧
Klijzing, Maria (Rita) ‧ 02-03-1925 Amsterdam (NH) - 10-03-2013 Huis ter Heide (UT) ‧
Koerierster voor de CS-6 groep. Zus van Ernst Klijzing
Klinkspoor, Pietronella (Nelly) ‧ 10-04-1919 Breda (NB) ‧ p.t.o. Heereveen (FR) ‧
Nelly was koerierster. Naast zijzelf heeft ook haar naoorlogse echtgenoot Dirk Johan de Bruin (1908) (postuum) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.
_ Gedenkboek VHK p.88 • Friese koerier 03-05-1963; Enkele herinneringen aan de bevrijding • Dirk de Bruin • Helpers of AFEES • archiefkaart A'dam Dirk Johan de Bruin •
Klompé, Margaretha Albertina Maria (Marga) ‧ 1912-1986 ‧
Vanaf 1941 verrichtte Klompé onder de schuilnaam dr. Meerbergen koeriersdiensten voor onder anderen aartsbisschop Johannes de Jong (1885-1955).
Kloos-Barendregt, Dina (Diet) ‧ 09-05-1924 Dordrecht (ZH) - 03-04-2015 Arnhem (GL) ‧
Als 16-jarige leerling van het gymnasium in Dordrecht ging Diet Barendregt in 1941 in het verzet als koerierster. Ze leerde daar knokploegleider Jan Kloos (1919-1945) kennen, met wie ze in 1944 trouwde. Drie weken na hun huwelijk werden ze gearresteerd. In de gevangenis in Utrecht moest Kloos-Barendregt toezien hoe haar man werd gemarteld. Kloos werd in januari 1945 door de nazi's vermoord. Diet Kloos-Barendregt werd vrijgelaten. Ze ging meteen weer in het verzet en smokkelde wapens.
_ verzet in en om Dordrecht • Wikiepia; Groep Albrecht •
Knol, Ekkelina Paulina (Lien) ‧ 26-03-1929 - 04-02-2021 Scheveningen (ZH) ‧
Ze was nog maar een tiener toen ze in Hilversum tijdens de bezetting als koerierster voor de illegale pers werkte. Ze zorgde voor de verspreiding van de V.O.D.; voorlichtingsdienst van Je Maintiendrai.
_ VOD : voorlichtingsdienst van Je maintiendrai 15-05-1945 Utrecht • Beeldbank WO2 • Scouting in de oorlog • overlijdensadvertentie • AD 22-02-2021; In memoriam •
Kohlbrugge, Hebe Charlotte (Lotje) ‧ 08-04-1914 Utrecht (UT) - 13-12-2016 Utrecht (UT) ‧
Kohlbrugge was een initiatiefnemer van een verbindingslijn om microfilms met door het verzet verzamelde informatie van Nederland naar Zwitserland te krijgen, via het ondergronds netwerk Dutch-Paris, waarvan de berichtenlijn de Zwitserse Weg werd genoemd. Het eindpunt van de lijn was de in Genève wonende secretaris van de latere Wereldraad van Kerken, Dr. Willem Visser 't Hooft. Ze werkte nauw samen in dit spionagecomplot met jhr. Pieter Jacob Six, de leider van de Ordedienst, een onderdeel van de Binnenlandse strijdkrachten. Uiteindelijk werd ze in 1944 gearresteerd en getransporteerd vanuit Kamp Vught naar het concentratiekamp Ravensbrück waar ze onder erbarmelijke omstandigheden wist te overleven.
_ Wikipedia • archiefkaart • interview • Tubantia 30-11-1974; Vondelprijs voor Hebe Kohlbrugge •
Kok, Dientje (Dinie) ‧ 1924-2002 ‧
Dinie Kok werkte als dienstmeisje op "De Bentehoek", de boerderij van verzetsman Hendrik (Hennie) Fleurke (1915-1976) die kontakten onderhield met knokploegen en verrichtte hand- en spandiensten. Dinie helpt hem door boodschappen over te brengen; ze wordt koerierster.
_ Hennie Fleurke.nl; Een koerierster • graftombe.nl •
Kok, Gees ‧ later Tonneman-Kok ‧ 1923 - 1996
_ Het Parool 06-04-1990; 'Door oorlog leerde ik incasseren' • online-begraafplaatsen • overlijdensadvertentie echtgenoot • Amor Monia Vincit • huwelijksaankondiging •
Kok, Jans
Dochter van de bakker. Deed koerierswerk samen met vriendin Annie Gaaff.
_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •
Koog, mej. Doke van der ‧
_ Bloemendaal 1940-194; De BS Binnenlandse Strijdkrachten •
Kooij, Nel v.d. ‧
_ Het Laatste nieuws 05-05-1945 •
Kooij, Siena v.d. ‧
_ Het Laatste nieuws 05-05-1945 •
Kooistra, Aukje ‧ 1922 ‧
Auke begon als jong meisje van het Noorddrenttse Zevenhuizen haar rol in het verzet. Later nam ze de plaats over van haar vader Klaas Kooistra (1889-1974) in de Drentse knokploeg toen deze was opgepakt waarvoor zij koeriers diensten verrichtte.
_ De Waarheid 27-04-1990; De nadagen van het verzet • Beeldbank Groningen; Onthulling gedenkteken voor in de Bezettingstijd (1940-45) te Zevenhuizen gevallen oorlogsslachtoffers • OVCG Klaas Kooistra •
Koolbergen-van Acker, Clara Maria Louisa (Claire) ‧ 09-05-1917 ‧
Claire was koerierster van de groep van Lex Bernard. Haar man was als beroepsmilitair in krijgsgevangenschap gegaan. Bij haar thuis werd het blad van die groep, Strijdend Nederland, vervaardigd. Kort voor het einde van de oorlog kwam Jan Mulder, een lid van de groep, als onderduiker in huis. Zij kregen een verhouding en trouwden.
_ Leiden4045.nl • WwW huwelijk •
Koopman, Nelly ‧ 27-03-1914 Amsterdam (NH) - 06-04-1988 Amsterdam (NH) ‧
Nelly Koopman was werkzaam als stenotypiste bij de BS bij het onderdeel D.C.W.-S.G.-B.S.-G10. Daarnaast heeft zij ook koeriersdiensten verricht en meegeholpen bij wapenvervoer.
_ Oorlogsbronnen • Archiefkaart A'dam •
Koopmans, Lena
_ Spanvis; Lemsterland in verzet •
Kop-de Groot, Hermina Johanna (Mini) ‧ 1920-2011 ‧
Als koerierster in de groep rond Dominee Leendert Overduin (1900-1976) en Friso van Hoorn bracht ze vervalste bonkaarten en Ausweisen rond.
_ Hommage aan een Enschedese verzetsstrijdster • begraafplaatsen-online • Trouw; Mijn vrienden trouwden. Ik wilde alleen nog maar weg • WwW huwelijk • Trouw 05-5-1995; Bevrijd tussen restauratie en vernieuwing •
Kort, Lydia van der
Koerierster Lydia van der Kort, later Van Es-van der Kort, was betrokken bij het verzetsblad De Patriot te Haarlem. Ze fietste iedere dag met een stapel kranten naar boeren in de Haarlemmermeer.
_ Oneindig Noord-Holland • VPRO: Het Spoor Terug; Het woord als wapen 1: De Patriot • eindezamenuitslag 18 juli 1941 • Haarlem's Dagblad 01-12-1956: Amateur toneel; U spreekt met de moordenaar • Jaarverslagen en Jaarboeken Vereniging Haerlem | 1996 •
Kort-van der Sande, Gabriella Josepha Maria (Jel) de ‧ 01-03-1916 Teteringen (NB) - 2012 ‧
Er vond op de Vloeiweide een bloedige overval plaats in de vroege uren van 4 oktober 1944 van een honderdtal Duitse soldaten met Nederlandse handlangers op de Rijsbergse boswachterswoning, waarin de verzetsgroep van Paul Windhausen een radiopost had. Het drama kostte 17 mensen, onder wie drie kinderen, het leven. In de strijd sneuvelden Jels jongere broer, Hendrikus Gerardus Petrus Marie (Harry) van der Sande (1921-1944), en haar geliefde, Henricus Josephus Paulus (Paul) Windhausen (1903-1944) ondanks dat zij getrouwd was met P.C.A.M. de Kort. Weinige uren later moest zij, de koerierster van de groep, hun gehavende lijven en die van twee kameraden identificeren. Na de oorlog hertrouwde zij met ene Goossens.
_ Gedenkboek VHK p.114 • BNdeStem; Voor altijd koerierster van Vloeiweide • Huwelijksakte • genealogie-online •
Kortmann, Joanna Maria Bernardina Waltera (Diet) ‧ 07-06-1923 Oegstgeest ‧
_ Beeldbank WO2 •
Krabbenbos, Johanna Theodora Maria (Jo) ‧ 1923-1960 ‧
Jo was actief in het Twentse verzet als koerierster voor de KP(knokploeg) Twente, samen met Minie Schreurs
_ Achterhoeksmuseum1940-1945.nl • Wikipedia; Hermina ter Horst-Schreurs •
Kremer, Stien ‧
Dochter van verzetsman Ebel Kremer (1889-1976), zus van verzetsman Jacob Kremer, was de koerierster van Eltjo Laninga (1906-1962)
_ OVCG •
Kramer, Henny ‧
Op het Drentse platteland, waar zij als boerendochter opgroeide, werd de ogenschijnlijk vreedzame boerderij een haard van verzet. Joodse onderduikers hebben er de bezetting overleefd. Broers van haar gingen in het gewapend verzet. Als tienermeisje heeft ze veel joden naar onderduikadressen gebracht. En ze was koerierster van het illegale blad Trouw.
_ Proetestantsekerk.nl; Het Onze Vader: gebed van verzet •
Krijger, Trijntje ‧ 23-01-1923 ‧
_ Gedenkboek VHK p.90 • Apeldroon in de oorlog; Aambeeld met de gebroken hamer •
Krist, Ank ‧
_ Nieuwsblad van het Noorden 05-03-1982; Burgemeester reikt verzetskruizen uit •
Kruijsbergen, Elisabeth Johanna (Lies) ‧ p.t.o. Amersfoort
Koerierster bij de verzetsgroep Westerkerk te Amersfoort-Soesterkwartier. Na de oorlog huwde zij, tevens lid van deze groep, Thijs Drupsteen.
Kruiper, Aleida ‧
_ Gevangen in Friesland; Opdat wij nooit vergeten •
Kruize, Sieke ‧ 21-04-1921 Apeldoorn (GL) - 14-01-1999 Laren (NH) ‧ p.t.o. 't Gooi
Sieke was de dochter van verzetsman Ties Kruize en koerierster van een belangrijke verzetsgroep in het Gooi, waar ten huize van haar vader een geheime commandopost van deze groep was gevestigd. Zij reisde met gewichtige berichten van militaire aard en met geallieerde vliegers die uit handen van de bezetter moesten worden gehouden, en dit onder de meest gevaarvolle omstandigheden. Na de overval op een huis waar een geheime zenderinstallatie werkte, wist zij met een medewerker het belastende materiaal uit de nabij het huis gelegen schuilplaats te doen verdwijnen. Zij was bij verscheidene zogenaamde “droppings” aanwezig en hielp bij het vervoer der wapens en de distributie daarvan onder de verzetsgroepen. Naast zijzelf heeft ook haar naoorlogse echtgenoot mr. Jan Bruco Broekema (1907-1975) en haar vader Ties Kruize (1893-1953) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.
_ Gedenkboek VHK p.87 • Dapperheidsonderscheidingen • WWII Research by Pats • aankondiging ondertrouw • overlijdensadvertentie echtgenoot • FB; Verzet in ons dorp •
Kuenen, Johanna Margaretha (Annie) ‧ 1923-2017 ‧
Annie was in de oorlog koerierster en ze vervalste persoonsbewijzen. Bij haar thuis zaten ze allemaal in het verzet. Dochter van Gerrit Jan Engelbertus Hendrikus Kuenen (1895), broer van Gerrit Jan Kuenen (1918-1944)
_ NH Dagblad 16-01-2017; Koerierster van het verzet •
Kuijl-Droogleever Fortuijn, Maria Theresia Geertruida (Mia) ‧ 1919 ‧
_ genealogie-online • verkooptentonstelling voor antroposofen • Seniorennet; Droogleever Fortuijn in onfortuijnlijke bankzaken •
Kuijper, Celina Johanna (Lien) ‧ 1923-1943 ‧
Zij zat ondergedoken toen Johannes Post (1906-1944), leider van een knokploeg, haar aanstelde als zijn koerierster. Zij werkte onder de schuilnaam Thea van Zuijlen.
_ Wikipedia • Joodsmonument • Huygens • Trouw 03-10-1981; Koerierster: We gaan onze grote reis maken • Nieuwsblad van het Noorden 30-09-1981; Hoogevener vindt oude brieven Johannes Post •
Kuntz, J.J. (Coly) ‧
_ Mededelingen van C.B.-L.O. en Afwikkelingsbureau L.K.P. • overlijdensadvertentie vader • overlijdensadvertentie echtgenote •
| L |
Lange, Anna Maria (An) de ‧ 12-08-1914 Amsterdam (NH) - 27-09-2002 Berlijn (DU) ‧
Als 20-jarige werkte An op het zogenaamde 'Rode Kantoor', het girokantoor te Amsterdam. Ze wierp als protest tegen de Jodenster honderden gedrukte sterren van het dak van warenhuis 'De Bijenkorf'. Ze voorzag onderduikers van vervalste bonkaarten. Ze kwam in aanraking met een verzetsgroep die zich bezighield met het vervalsen van persoonsbewijzen en distributiekaarten, TD groep genaamd, een afkorting van Tweede Distributiestamkaart. De groep had een systeem uitgedacht om extra distributiekaarten in omloop te brengen om zodoende aan voedsel te komen voor onderduikers en verzetsmensen. Ze werd koerierster voor deze groep.
_ VPRO; Het spoor terug • Lijst van Februaristakers A'dam • Archiefkaart A'dam • Pensioenkaart A'dam •
Langelaan, J.A. (Pop) ‧ 27-05-1924 Hillegom (ZH) - 05-03-2016 Gorinchem (ZH) ‧
Koerierster en naoorlogse echtgenoot van verzetsman Hein van Staveren.
_ Olmenhorst in oorlogstijd • geboorteaankondiging zoon •
Last, Femke ‧ 23-10-1923 Amsterdam - 10-06-2006 Amsterdam ‧
Dochter van Jef Last (1898-1972)
_ Digitaal Monument Neuengamme • Socalfolkdance •
Laupman, Jannetje Elisabeth (Janny) ‧ 1926-1986 ‧
Zij werkte zelf als jong meisje van 17 op het gemeentehuis van Ede op de afdeling Bevolking en Burgerlijke Stand. Op diezelfde afdeling werkte nog een actieve verzetsheld Johannes (Jo) van den Bent (1910-2003) die een zeer actieve rol vervulde. Toen hij ziek was vroeg diens vrouw Co of Laupman een aantal stempels van het gemeentehuis kon meenemen voor Van de Bent. Deze werden gebruikt om persoonsbewijzen te vervalsen. Soms liet zij vervalste papieren ondertekenen door de NSB burgemeester Theodorus Christiaan van Dierendonck, die gelukkig niets vermoedde. Haar rol bij het bevolkingsregister kwam goed van pas, hierdoor was ze in staat op tijd mensen te waarschuwen, de Duitsers waren vaak het bevolkingsregister aan het doorzoeken naar namen. In de twee jaar daarna werkte ze tevens als koerierster voor het verzet in Ede.
_ Wikipedia • Platform Simon Steven; Verzetsheldin Janny Laupman • Nieuwsblad van het Noorden; 04-05-1985; Gemartelde koerierster verbreekt stilzwijgen •
Leemeijer, Regina Anna (Gien) ‧ 13-07-1920 Leeuarden (FR) - 2003 Eindhoven (NB) ‧
_ NRC Handelsblad 09-05-1992; Een verrassend pakketje filmblikken uit Amerika • NPO radio 5; TERUGBLIK: GERRIT VOND HALFBROER EN -ZUS JAN EN BARBARA HUISMAN • Bevolkingsregister L'warden • WwW geboorteakte •
Leenders-Zwaan, Elly Cornelia ‧ 1921-1987 ‧
_ De Volkskrant 23-01-1986; Haagse post • Het vrije volk 25-01-1986; Prins bernard en de geheime banden met 'King Kong' • overlijdensadvertentie vader • bevolkingsregister Enkhuizen •
Leeuwen, Johanna (Hannie) van ‧ 1926-2018 ‧
In het voetspoor van haar vader Gijsbertus van Leeuwen (1891) ging de jonge Van Leeuwen bij het verzet. Ze werd actief als koerierster voor de Groep Albrecht. Ze bracht het illegale blad Trouw rond en werkte vanaf 1943 voor de militaire spionagegroep van de teruggekeerde Engelandvaarder Hendrik Geert de Jonge (1916-2010).
Leijsen, mej. Rietje ‧ p.t.o. Bloemendaal (NH) ‧
_ Beeldbank NH archief: Koeriers en koeriersters op de Duinlustweg 16 Overveen •
Leijzers Vis, mej. Mayfair Hedwig ‧ 1920-1999 ‧
In Juni 1944 verrichtte Leijzers Vis diensten ten behoeve van een belangrijke inlichtingengroep op militair gebied in bezet Nederland en als zodanig bij deze groep op te treden als één van de eerste vrouwelijke koeriers. Daarbij na de treinstaking in September 1944 tot in het voorjaar van 1945 alle koerierswerk per rijwiel te verrichten en zodoende vele maanden met geringe onderbreking tot driemaal in de week koeriersdiensten over zeer lange afstanden heen en terug en regelmatig ook op zeer gevaarlijke trajecten te onderhouden, en in deze tijd een afstand van ongeveer elfduizend km af te leggen. Daarbij door zeer koelbloedig optreden te verhinderen, dat zij in November 1944 in handen van de Gestapo viel.
_ Decorati • archiefkaart echtgenoot • genealogie-online •
Lemming, mej. Adrie ‧ p.t.o. Bloemendaal (NH) ‧
_ Beeldbank NH archief: Koeriers en koeriersters op de Duinlustweg 16 Overveen •
Lemmink, mej. ‧
_ Historische kring Losser; Pasen 1945 •
Lennep, jkvr. Auguste Eveline van 05-08-1920 Bussum
Eveline werd benaderd door de Nederlands Christelijke Studenten Vereniging om secretarieel werk te doen voor een verzetsgroep, geleid door Hendrik Mattheüs (Henk) van Randwijk 1909-1966. Op deze wijze raakte ze als koerierster betrokken bij 'De Zwitserse weg' waarbij ze micro-foto's vervoerde met materiaal van de illegale pers zoals Parool, Vrij Nederland en Trouw.
_ Verzetskoerier in donkere dagen • 4 mei Utrecht; Oud-verzetsleden leggen krans op 4 mei • Openarchieven; Onderscheiding • genealogie • AD 07-08-2020; Eveline (100) blijft items bedenken voor haar discussiegroep: ‘Ik probeer up-to-date te blijven’ •
Leppink, Tannetje Lena (Tankie) ‧ 1926 ‧ 2018 ‧
Koerierster van het illegale Trouw in Nieuwerkerk aan den IJssel.
_ Trouw 17-02-2018; Trouw en ik horen een beetje bij elkaar • Oorlogsarchief Bloemendaal • Bevolkingsregister Aalten •
Lesscher, Gerritdina Johanna Maria (Gerrie) ‧ 14-10-1919 Losser (OV) - 11-12-1988 Enschede (OV) ‧
Koerierster. Ze was betrokken bij pilotenhulp. Na de oorlog huwde zij F.C.M. De Groot.
_ Gedenkboek VHK p.118 • Bidprentje • In Losser is niets gebeurt • Geboorteakte • Helpers of AFEES •
Levie, prof.dr. Betje (Betty) ‧ 05-03-1905 Assen (DR) - 29-04-1992 Tel-Aviv (ISR) ‧
Betty heeft gewerkt als radiologe in het Anthonie Leeuwenhoekhuis, Amsterdam. In de oorlog - terwijl het verboden was - heeft ze eerst nog bestralingen uitgevoerd in het geheim in het AVL, daarna heeft ze nog illegaal als arts gewerkt en is ze ondergedoken in Eindhoven bij kennissen van Philips. Daar ze blond was met blauwe ogen, met valse papieren - heeft ze als koerierster rondgefietst, medisch hulp verleend en bij de opkomst van de - ik meen Canadezen - is ze als MD met ze opgetrokken naar het Noorden.
- Getuigenis op 09-11-2021 geleverd door Betty Kazin-Rosenbaum
_ Joods Amsterdam •
Lier, Geertruida (Truus) van ‧ 1921-1943 ‧
Truus was lid van de Amsterdamse studentenverzetsgroep CS-6. Ze slaagde erin foto's te maken van vliegveld Soesterberg en deze door te spelen naar het verzet. Daarnaast zou Van Lier als koerierster illegale lectuur en wapens hebben rondgebracht en Joodse onderduikers naar hun verblijfplaats hebben begeleid.
_ Wikipedia • Huygens • Joods Monument •
Ligtelijn, Geertruida Hendrika ‧ 1924 ‧
_ Wikipedia • Amstelring.nl; Ik was nooit bang • Edestad.nl; Moedige keuze • bevolkingsregister Tiel • Interview Gerrie Ligtelijn-Welbedacht over haar verzetswerk in Ede •
Lijse, Rie ‧
Lim, Otteline Gwat Nio (Otti) ‧ later Zanen-Lim ‧ 12-06-1924 Loenen Aan De Vecht (UT) - 15-03-2019 ‧
_ Mei tot mei.nl; De Zaanstreek in de Tweede Wereldoorlog (6): Remmert Aten • Het geheugen van Oost •
Lind, Nelly Elisabeth (Nel) ‧ 1913-1997 ‧
Als akela bij een padvindersgroep raakte zij geleidelijk aan betrokken bij het verzet. Zij werd koerierster voor de groep Fiat Libertas die ontsnapte krijgsgevangenen en geallieerde piloten de grens over hielp op weg naar Zwitserland of Spanje, zodat zij vanuit neutraal gebied konden terugkeren naar Engeland.
_ Wikipedia •
Litjes, Roos ‧
Lynden-van Limburg Stirum, wed. gravin Aurelie Elisabeth van ‧ 1875-1949
Koerierster Gravin Aurelie Elisabeth van Limburg-Stirum, die na de dood van haar man Jan Maurits Dideric van Lynden in 1930 met strenge hand over het landgoed en het lot van haar zoon waakte en in 1949 in Oostenrijk overleed. Met een pony en ponykar heeft zij wapens en springstoffen richting Haarlem vervoerd. De gravin was uit haar kasteel Keukenhof geplaatst, omdat daar Duitsers werden gedetacheerd. Daarop is zij in Lisse in een huisje op de Achterweg gaan wonen. Toen het op De Olmenhorst te gevaarlijk werd, werd de bijna 4-jarige Steven de Clercq bij haar in huis geplaatst.
_ Olmenhorst in oorlogstijd • Facebook; kasteel Keukenhof •
Loghem, Hansje (Hans) van ‧
Hans van Loghem was de verloofde van Pieter Adriaan (Piet) Meerburg (1919-2010). Ook zij werd koerierster van de Amsterdamse groep en wist via haar studentendispuut nieuwe mensen te rekruteren voor het kinderwerk. De studentes Mieke Mees, Ida Jetskalina (Iet) van Dijk (1919) en Alice Brunner voltooiden de groep van koeriersters rond Piet Meerburg.
_ psychotraumanet.org; Hulp van studenten aan joodse kinderen, 1942-1945 • verzetsmuseum.org; 123 onderduikertjes • Verborgen Front •
Looi, Petronella Frieda (Nellie) van ‧ ca.1925-1956 ‧
Koerierster Nellie was de dochter van verzetsstrijder Levinus Johannes van Looi (1897-1977)
_ Het vrije volk 29-12-1990; Koppijn voor de Gestapo • archiefkaart A'dam; vader • overlijdensakte • Gedenkboek Oranjehotel •
Louwerse, Ans ‧
LO-koerierster
_ Nog één keer terug naar Amersfoort •
Luiting, Reiny ‧
_ Historische kring Laren; Vergeten ondergrondse werkers uit de Tweede Wereldoorlog • OVCG •
Lunshof, Geessien Henderiel (Gé) ‧ 06-03-1923 ‧
GDN Koerierster, later secretaresse van Wim Schoenmaker op het hoofdkantoor te Amsterdam. In Duitsland contraspionage bij ir Wuite Berlijn. Verloofde, later echtgenote van Willem Abraham (Wim) Dibbits (1918-2007), mede drager van het verzetsherdenkingskruis.
_ Gedenkboek VHK p.97 • Nieuwsblad van het Noorden 28-04-1975; J. Poortman: Chris zou het weer doen • ToW • Nieuwe Leidsche Courant 29-09-1954; Welke Nederlanders werden onderscheiden • OVCG • Wikiwand; Lijst van ontvangers van de Bronzen Leeuw • Aankondiging verloving •
| M |
Maassen, mej. Ellis ‧
_ Nederland in de Tweede Wereldoorlog; Haagse Knokploeg • Gedenkboek Oranjehotel • Hantje de Jong; levensloop, arrestatie • Boy Ecury: een Antilliaanse jongen in het verzet • Nieuw licht op liquidaties. Knokploegen in Rotterdam 1944 • overlijdensadvertentie grootmoeder •
Maeden, Dymphna Cornelia van der ‧ 1918-2005 ‧
Dymphna was koerierster en bezorgster van het illegale Trouw.
_ Mei tot Mei.nl; Vrouwenverzet in de Zaanstreek en Waterland (1940-1945) •
Mansum, Margaretha Barbara (Greet) van ‧ 1921-1987 ‧
Greet was koerierster voor de LO Vervoerde voedselbonnen en wapens in de regio Maastricht en hield zich bezig met Joodse onderduikers. Ze werkte samen met verzetsman Fritz Freilich. Ze was de broer van verzetsman Arie H. van Mansum (1920), eveneens actief in de LO. Ook haar ouders, Gerrit van Mansum (1891) en Neeltje van Asch (1892) waren actief bij het verzet betrokken waar bij Freilich kon onderduiken.
_ Limburgsch dagblad 18-05-1977; Het 'vrommes' uit de duisternis • Google books; Lokerman. Het tragische oorlogsverhaal van de Limburgse verzetsleider die verraden werd • RAN • overlijdensadvertentie • US Holocaust memorial museum; photo • Het verborgen Front •
Martinot, Lenie ‧
Lenie was koerierster van het illegale blad De Patriot in Haarlem. Zij deed ook het tikwerk voor dit blad.
_ VPRO Het Spoor Terug; Het woord als wapen 1: De Patriot • Jaarverslagen en Jaarboeken Vereniging Haerlem | 1996 •
Meeboer-van den Bosch, Hendrika Maria ‧ 01-08-1916 Vleuten (UT) - 21-08-1986 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Koerierster Hendrika Maria van den Bosch met schuilnaam Zus scheidde van Karel Meeboer op 12-02-1945. Naast zijzelf heeft ook haar naoorlogse echtgenoot Maurits (Max) Drukker (1907-1989) het verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.
_ gedenkboek VHK p.101 • Archiefkaart A'dam • Joods biografisch Woordenboek •
Meer, Aa van der ‧
_ Plusonline; Geschiedenis en oorlog; Liefde in de tijd van oorlog •
Mees, Maria (Mieke) ‧ 1917-1977 ‧
Tezamen met Ida Jetskalina (Iet) van Dijk (1919), Alice Gertrud Brünner (1919) en Ernestine (Tineke) Haak (1922) waren zij de vaste tussenpersonen tussen de Amsterdamse Studentengroep en Limburgse hulpverleners. Dit werk stond volledig in het teken stond van het in onderduik brengen van Joodse kinderen dat voornamelijk verricht werd door studenten. Veel kinderen werden door hen met de trein naar Limburg gebracht.
_ Verborgen Front • Limburgsch Dagblad 03-05-1977; De donkere typetjes gingen naar het zuiden • Het Vrije Volk 14-03-1977; Arts riskeerde leven voor hulp joodse kinderen •
Meester, Els ‧
_ Trouw 24-04-1978; Als de nevels wijken •
Meijer, Gerda Hanna (Geertje/Gerda) ‧ 13-06-1923 Leiden (ZH) - 19-01-2014 ‧
Verleende hulp aan Joodse onderduikers in Amsterdam. Kreeg van Jacoba van Tongeren opdracht om samen met Madeline van Geuns zorg te dragen voor een groep ondergedoken studenten in een buitenhuis van de jurist Von Baumhauer in Nunspeet (de Studenten-Centrale). Vanwege risico gevaar werd deze opgeheven en Gerda en Madeline verhuisden door naar het verscholen dorp dat werd geleid door de familie Bakker waar ze bij in trokken en koerierster werden. Later verrichtte Gerda ook koerierswerk voor Vrij Nederland.
_ Weggum.com 01 • Weggum.com 02 • Jacoba van Tongeren en de onbekende verzetshelden van Groep 2000 (1940–1945) •
Meijering, Froukje ‧
_ VriendenkringNeuengamme.nl •
Meijeringh, Jeannette (Nettie) ‧ 07-11-1921 Amsterdam (NH) ‧
Secretaresse en koerierster van het illegale Parool. Bij het tweede PArool-proces aug.'44 veroordeeld tot 5 jaar gevangenisstraf. Na 15 maanden is ze vrijgekomen.
_ Archieven.nl: Lijst van redactieleden Parool met schuilnamen • Het Parool 12-06-1945; Onze vrienden keren terug • Het Parool 12-08-1944 • Archiefkaart A'dam vader • Gezinskaart A'dam vader •
Menist-Raapis, Johanna Cornelia Jacoba (Jo) ‧ 1902 ‧
_ Googlebooks; Ab Menist Revolutionair-socialistisch vakbondsleider, politicus en verzetsstrijder • archiefkaart A'dam •
Mersman, mej. Suzanna Christina (San) ‧ (1923-2008) ‧
_ Algemeen Handelsblad 05-01-1960; Naamloos werken voor de vluchtelingen • OGS; Gerben Andries Lenstra •
Mertens, Johanna Gerarda ‧ (1926-2005) ‧
Haar stiefvader Johannes Gerardus van Zwieten (1890-1968 ) was tijdens de oorlog actief in het verzet en Johanna werkte als koerierster voor hem.
Meulen, Elisabeth Catharina (Bep) van der ‧ ~44 ‧ O44
Samen met haar zus Katje koerierde zij berichtgeving en kleine wapentransporten voor KP-Zuid te Rotterdam.
_ Nieuw licht op liquidaties knokploegen in Rotterdam 1944-1945 •
Meulen, Jacoba C. (Katje) van der ‧ ‧ ~44 ‧ O44
Samen met haar zus Bep koerierde zij berichtgeving en kleine wapentransporten voor KP-Zuid te Rotterdam.
_ Nieuw licht op liquidaties knokploegen in Rotterdam 1944-1945 •
Meulen, Griet van der ‧
_ Henk van Dijken; Friesland bevrijding •
Meulenbeld-Michel, Jantina (Tini) ‧ 1924-2019 ‧
_ Trouw 21-10-2019; Tini Meulenbeld (1924-2019) hield haar heldenmoed voor zich •
Meulink, Hetty ‧ 1922-2009 ‧
_ Johannes ter Horst.nl; Einde LO Enschede •
Meurs-van der Burg, Wilhelmina Maria (Mia) van 28-11-1910 Rotterdam ‧ 1910 ‧
Koerierster Van der Burg werkte in de oorlogsjaren mee aan het illegale Oranje-bulletin; bulletin ter verspreiding van de letterlijke tekst van Regeringsverklaringen, bevelen van het Geallieerd Opperbevel, aanwijzingen van het ondergronds verzet, en hoofdzaken van het nieuws.
_ beeldbank Schiedam • Huwelijk • Archief van Meurs-van der Burg • Het opgejaagde leven van Gerrit Jan van Heuven Goedhart • De groene Amsterdammer; Maria van Meurs, journaliste • Het Parool 10-02-1990; Een 'histoire intime' van het Parool •
Moors, mej. H.M. ‧
Zuster van mej. G. Moors
Molenaar, Adriana (Adry) ‧ 07-12-1916 Rotterdam (ZH) ‧
Adrie koerierde berichtgeving en kleine wapentransporten voor KP-Zuid te Rotterdam.
_ Nieuw licht op liquidaties knokploegen in Rotterdam 1944-1945 •
Molendijk, Johanna Hendrika Hermina (Mina) ‧ 25-05-1915 Losser (OV) ‧
_ Historische kring Losser; In losser is er niets gebeurd • geboorteakte Losser •
Mulders, mej. M.M. ‧
Morsch, mej. Adriana Theodora (Tony) ‧ 1922 ‧
Van september 1943 tot september 1944 werden door D. Groen en C. Neef getypte nieuwsbulletins zonder titel uitgegeven in een oplage van ongeveer 30 exemplaren. In september 1944 kregen deze de titel De Srijder, vanaf januari 1945 geschiedde de uitgave in gestencilde vorm als De Vrije Pers. Medewerking werd oa verleend door koerierster Tony Morsch.
_ Herinneringsblad • 03-09-1943 • geboorteaankondiging • bevolkingsregoister Bergen • WwW huwelijk ouders •
Mosterd, Jannie
Koerierster Janny Mosterd bezorgde het illegale blad Voor Waarheid, Vrijheid en Recht.
_ foto Gemeentearchief Barneveld •
Mostert, Leny ‧ 1925-2018 ‧
Koerierster te Utrecht
_ De Rijnpost 14-02-2018; De allerlaatsten... • overlijdensadvertentie echtgenoot • Het verhaal bewaard • Veenendaal SP; De prijs van vrijheid • Dood door Schuld. De verzetsdoden van Wilhelmina •
Mouthaan, Anna Henriëtte (Anneke) ‧ ca.1932 Amsterdam (NH) ‧ 12-05-2000 Amsterdam (NH) ‧
De zeer jonge Anna Henriëtte als haar zus Jansje werd soms door haar vader Haryy ingezet voor koeriersdiensten ivm activiteiten voor de Groep 2000 van Jacoba van Tongeren zoals het vervoer van kranten en distributiebonnen.
_ Archiefkaart A'dam vader • overlijdnesbericht echtgenoot • online-familieberichten • biografie Harry Mouthaan •
Mouthaan, Jansje ‧ ca.1927 Amsterdam (NH) ‧
De zeer jonge Jansje als haar zus Anneke werd soms door haar vader Haryy ingezet voor koeriersdiensten ivm activiteiten voor de Groep 2000 van Jacoba van Tongeren zoals het vervoer van kranten en distributiebonnen.
_ Ancestry • biografie Harry Mouthaan •
Mulder, Antje P. (Annie) ‧ 1923 ‧
Draagster van het Verzetsherdenkingskruis
Mulder, Theresia Wilhelmina (Threes) ‧ (1925) ‧
Als 19-jarig meisje raakte Threes bij het verzet betrokken. Ze bracht het illegale Parool rond en volgens haar buurjongen Wouter Barendse heeft hij haar gevraagd om in de verzetsgroep van de verzetsgroep te komen van ‘Nico’ - schuilnaam van Bram de Jong – van de 2e Compagnie van de Binnenlandse Strijdkrachten te Den Haag. Vermoedelijk is ze al in januari 1945 begonnen als koerierster en vanaf april lid geworden bij stootgroep III in Voorburg. Het koerierswerk hield in dat ze communicatieberichten uitwisselde tussen verschillende personen of groepen uit het verzet. Daarnaast vervoerde ze ook wapens.
_ BN.nl; Moeder van Mieke Mertens uit Vlijmen zat in het verzet: ‘Ze wilde nooit vertellen over de oorlog’ • Bezuidenhout in verzet • gezinskaart D'Haag ouders • WwW huwelijk overgrootouders •
Mulder, Trijntje (Tiny) ‧ 1921-2010 ‧
Haar chef, Pieter Wijbenga (1912-1990), was een van de leiders van het Friese verzet en via hem werd ook Mulder daarin actief. Als koerierster vervoerde ze bonkaarten, valse papieren en wapens. Ze hielp Joodse onderduikers aan schuilplaatsen en eten. In de winter van 1943-’44 gidste ze ruim zeventig gestrande geallieerde piloten naar Engeland.
_ Huygens • Leeuwarder courant 18-04-1970; We hadden ook op de stoep moeten gaan zitten •
Mulder-Meursing, Aaltje 06-05-1917 Assen
_ Gelderlander.nl 18-09-2020; Jaap ontdekte het verzetsverleden van zijn moeder: ‘Ze zette met speld haar leven op het spel’ • Archiefkaart A'dam •
Munck-Siffels, Johanna Francisca (Franci) de ‧ 1920-1944 ‧
Zij was koerierster van de RVV en werd gearresteerd. Zij kwam vrij op voorwaarde dat zij voor de SD ging werken. Door de KP van Beverwijk is zij uiteindelijk, volgens dit boek, om het leven gebracht.
_ Wikipedia • MuseumBeverwijk.nl •
Munnik, mej. Geertruij Aleida (Truus) van der ‧ 1922-2011 ‧
_ Nieuwsblad van het Noorden 05-05-1982; Duizenden mensen bij bezoek koningin • OVCG • online-familieberichten •
| N |
Nan, Martha ‧ 09-06-1923 Grootebroek (NH) - 12-10-2006 Hoorn (NH) ‧
Martha Nan uit Grootebroek werkte als dienstbode in Hoorn en werd door haar werkgeefster meegetrokken in het verzet. Eerst door hulp te geven aan onderduikers, later ook als koerierster.
_ Gedenkboek VHK p.107 • NH Dagblad 20-08-2020; Hoe Martha van dienstbode verzetsstrijdster werd • Oud Stedebroec; 75 jaar Vrijheid in Stedebroec • Oud Stedebroec • Digitaal monument Neuengamme • online-familieberichten • militieregister H'lem naoorlogse echtgenoot P.C. Essen •
Neve, Johanna Christina (Jooske) de ‧ 26-07-1923 Soerabaja (NOI) - 07-02-2002 Amerongen (UT) ‧
De koeriersters Rebecca van Delft, een studente uit Amsterdam en Jooske de Neve, verpleegster te Utrecht zegden toe te zullen helpen bij het vervoer van joodse kinderen van Amsterdam naar Heerlen voor de NV-Groep.
_ Psychotraumanet; De NV en de joodse kinderen • overlijden echtgenoot • overlijdensadvertentie schoonvader • in memoriam • genealogoie-online • Archiefkaart A'dam •
Nijenhuis, E. ‧
_ NOP in oorlogstijd; Wapendroppings en razzia's •
Noach-Meijer, wed. Marianne 21-03-1906 Amsterdam
De Joodse Marianne Meyer-Noach zat ondergedoken in Zwolle. In haar verpleegstersuniform kon ze toch de straat op. Ook tijdens de avondklok (spertijd) van 20:00 uur 's avonds tot 04:00 uur 's ochtends, niet alleen om mensen te helpen maar ook als koerierster voor het verzet.
_ Overijssel viert Vrijheid; Joodse verplegster werkte voor verzet • bevolkingsregister D'Haag • gezinskaart A'dam •
De koeriersters Jis en Henny Noteboom fietsten op sommige dagen wel 70 tot 80 kilometer. Talloze malen waren zij ‘zwanger’ van de spullen onder hun kleding. Bovendien hadden zij zeer ingenieus ontworpen fietstassen, waarin op nauwelijks te ontdekken wijze revolvers konden worden verstopt.
_ Olmenhorst in oorlogstijd • Hillegommer; Een ‘Stolperstein’ voor Jacob Roth, afgevoerd uit Hillegom in 1943 •
Noteboom, Jitske (Jissy) ‧ 20-07-1926 - 2015 ‧
De koeriersters Jis en Henny Noteboom fietsten op sommige dagen wel 70 tot 80 kilometer. Talloze malen waren zij ‘zwanger’ van de spullen onder hun kleding. Bovendien hadden zij zeer ingenieus ontworpen fietstassen, waarin op nauwelijks te ontdekken wijze revolvers konden worden verstopt.
_ Olmenhorst in oorlogstijd • Hillegommer; Een ‘Stolperstein’ voor Jacob Roth, afgevoerd uit Hillegom in 1943 •
Nunes Nabarro-Ephraim, Beppie ‧ 24-10-1920 Amsterdam (NH) - 27-11-2011 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Beppie was ondermeer in de Zaanstreek ondergedoken. Ze verzorgde ondergedoken mensen en vervoerde wapens.
_ gedenkboek VHK p.179 • Database Joods Biografisch Woordenboek • Joods Monument Zaanstreek • Rriks Gaap • Mei tot Mei; Vrouwenverzet in de Zaanstreek en Waterland • Archiefkaart A'dam •
| O |
Ockers, mej. Ada Endina 17-01-1923 Geertruidenberg
p.t.o. Overschie. Verzet 1940-1945: Trouw en LO te Overschie en koerierster internationale verbindingen van de pilotenhulp.
Mevrouw Ada Ockers was actief in het verzet en heeft na de oorlog een rol gespeeld bij het opsporen en arresteren van landveraders en oorlogsmisdadigers. Was lid van de Blokploeg om ogenblikkelijk hulp te verschaffen na een bominslag.
_ Beeldbank museum Rotterdam • Digibron; Vijfendertig Nederlanders onderscheiden • bevolkingsregister Raamsdonk •
Oderkerk, Maria Johanna (Lou) ‧ ca.1922 ‧
_ Trouw 13-02-1991; Overleden •
Oestreicher, Marie Karoline ‧ pseud. Maria Austria ‧ 1915-1975 ‧
Maria dook onder. Op dit adres leerde ze haar latere echtgenoot Hendrik Pieter Jonker (1912-2002) kennen, die persoonsbewijzen vervalste. Voor dit doel maakte Maria pasfoto's. Ze was ook koerierster. In het laatste oorlogsjaar legde ze illegaal de oorlogssituatie vast voor de Groep De ondergedoken camera.
_ Trouw 23-12-1989; Krachtige beelden kenmerken foto's van Maria Austria • Wikipedia •
Offers, Antoinette (Nettie) ‧
Antoinette 'Netty' Offers was tijdens de oorlogsjaren lokettiste op het treinstation van Haarlem. Daarnaast bracht ze als koerierster, op haar fiets, illegale bladen rond in de stad. Na de bevrijding ging ze 'bovengronds' en sloot zich aan bij de BS, de Binnenlandse Strijdkrachten.
_ Bevrijdingspop.nl; Haarlemse oorlogsdagboeken via Facebook te volgen • 75 Jaar Vrijheid; Wat staat er in de oorlogsdocumenten van Antoinette 'Netty' Offers? •
Oijen, Hendrika Johanna (Jetty) van ‧ 16-07-1914 Maastricht (LB) - 15-12-1983 Enschede (OV) ‧
Vanaf 17 juni 1943 woonde zij in bij de Tilburgse verzetsvrouw Jacoba Maria (Coba) Pulskens (1884-1945). Jetty maakte onderdeel uit van de Limburgse ‘Groep Bongaerts’. Haar verloofde Hendrikus Hubertus (Harrie) Tobben (1917-1945), die enige tijd bij Coba ondergedoken zat, was een prominent lid van deze verzetsgroep. Ze hield zich ondermeer bezig met het ophalen, begeleiden en vervoeren van piloten. Daarnaast was zij actief als koerierster: zij vervoerde geld en voedselbonnen naar huizen waar (Joodse) onderduikers zaten. Hiervoor reisde zij geregeld tussen Limburg en Brabant. Na de oorlog (1947) huwde zij met G. Grein (1917-1975).
_ Gedenkboek VHK p.116 • Wiki Midden-Brabant •
Okhuijzen, mej. H. (Riek) ‧
_ Limburgsch dagblad 24-06-1978; 'Kinderen iets meegeven om gelukkig te leven' •
Ommeren-Bleiji, Tietje Geertruida Alida (Titia) Rijk van ‧
Titia, echtgenote van verzetsman Frank Rijk van Ommeren (1918-1944) was koerierster voor de ‘Vrije Verzetsgroep De Griffie’ of ‘Bureau Nauta’.
Haags gemeentearchief Beeldbank; Frank Rijk van Ommeren •
Oostenbroek, Nora ‧ 1925 ‧
Tijdens de oorlog woonde zij in Amstelveen aan de Meester Reijnstlaan 1. Haar ouders, een Joodse moeder en een niet-Joodse vader, verleenden onderdak aan Joodse onderduikers. Samen met haar zussen Iens en Judith, hielp zij daarbij. Ze was toen amper 17 jaar. Ook was mevrouw Groenendijk-Oostenbroek koerierster voor het Parool. Elke week haalde zij kopij op in Amsterdam en stencilde op zolder het illegale Parool, dat zij vervolgens verspreidde in Amstelveen.
_ Gezichten van vrijheid; Het illegale Parool • Groenendijk-Oostenbroek ontvangt Mobilisatie-Oorlogskruis • Humanitarisme.nl • De Dokwerker; Oproep •
Oppers, mej. A. ‧
Opolski, Leonie Laurence (Ninette) ‧ 1923-2020 ‧
Ninette zat in het Apeldoornse verzet, eerst bij de groep van Gerrit Mulder (1906-1948). Ze zit op de uitkijk als leden van de verzetsgroep met een zender in de weer zijn. Daarna werd ze koerier voor de Knokploeg van Johannes (Joop) Abbink (1916-2013). Dag en nacht bracht ze berichten rond in Apeldoorn en daarbuiten, meestal op een fiets met houten banden.
_ Omroep Gelderland.nl; Koerierster Apeldoorns verzet overleden • genealogie Audeman • genealogie-online; ouders • CBG familienamen; moeder • geboorteadvertentie • huwelijksadverntie •
Oranje, Maria (Miep) ‧ 1923 ‧
Via haar studiegenote Miep Quelle raakte Miep Oranje betrokken bij verzetsgroep Rolls Royce, die rondom Soest actief was. Ze werd koerierster en bracht krantjes rond. Op 29 december 1943 werd ze gearresteerd. Twee maanden later was ze weer in Soest, ze vertelde dat ze was ontsnapt, maar vanaf dat moment werden er veel verzetsstrijders en onderduikers in die omgeving opgepakt. Het leek er dus meer op dat ze voor de Duitsers was gaan werken, mogelijk vrijwillig nadat ze een affaire had gehad met SD'er Herbert Oelschlägel (1908-1944). Door haar verraad zijn vele verzetsmensen in de handen van de Duitse bezetter terechtgekomen en vermoord.
_ Wikipedia • Huygens • Holocaust in Nederland.nl • AD 05-05-2014; 'Koerierster des doods' al zeventig jaar spoorloos •
Oranje, Wilhelmina van ‧ p.t.o. Bussum (NH) ‧
Was koerierster te Bussum. Heeft vermoedelijk relatie gehad met een SD man en mogelijk verraad gepleegd. Zou alle adressen hebben doorgegeven en veel koeriers zijn daardoor opgepakt.
_ Historische Kring Bussum; J. Bronder; Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers •
Ort, Els ‧
_ De waarheid 27-08-1984; 'Het duurt generaties voor mensen veranderen' •
Oversteege, Freddie Nanda ‧ 1925-2018 ‧
_ Nieuwsblad van het Noorden 07-12-1978; Velser affaire: misbruik macht en corruptie • Wikipedia • YouTube • Verzetszusjes onderscheiden door premier Rutte •
Oversteege, Truus ‧ 1923-2016 ‧
_ Nieuwsblad van het Noorden 07-12-1978; Velser affaire: misbruik macht en corruptie • Verzetszusjes onderscheiden door premier Rutte • Wikipedia • NPS De Oorlog: Interview •
Overste-Patto, Grietje Sabine Marianne (Biny) 05-01-1917 Amsterdam - 27-10-2006 Antwerpen
| v | ip |
Samen met haar man Joseph (Joop) Overste (1915-1953) Zij haalde de kopij op en stencilde het verzetsblad Hasjalsjèeleth in Bussum.
_ Gooi en Eemlander 15-05-2013 • Lisette Lewin; Het clandestiene boek • dop • Hasjalsjèeleth, periodiek jJoden in Nederland •
| P |
Parqui-Batelaan, wed. Ansje Emma ‧ ‧ 1913 - 19-12-1983 Wassenaar (ZH) ‧ p.t.o. Wassenaar (ZH) ‧
Ansje Emma was als koerierster betrokken bij de vervaardiging van het illegale blad Nieuwsbulletin en Vrij Nederland.
_ Gedenkboek VHK p.89 • Nieuwsbulletin / uitg. door Vrij Nederland 20-05-1945 Wassenaar • overlijdensadvertentie • overlijdensakte Parqui •
Pel, Aafke Wilhelmina 28-04-1925 Kuinre
Verrichtte koerierswerk, zij was echtgenote van de Amersfoortse predikant, ds. Johannes François Heij.
_ Digibron 01 • Digibron 02 • WwW • grafzerk echtgenoot • The Spinder familytree • Open Archieven gezinsregistratie • Huwelijk ouders • WwW overlijden kind •
Rie Pels was koerierster van de Gewestelijke Sabotage Afdeling Zaanstreek. Zij kwam vanuit de KP Koog-Zaandijk over naar de GSA Zaanstreek-Zuid. In Koog-Zaandijk werkte ze als koerierster onder de KP-commandant Gerritsen. Zij bracht niet alleen rapporten en orders weg, maar vervoerde ook wapens. Rie Pels, commandant Gerritsen en nog een aantal van zijn mensen werden bij de GSA Zaanstreek-Zuid ingezet als groep II van het district.
_ Zaanwiki • Historische vereniging Koog an de Zaan •
Perel, Mathilde Leonarda (Til) ‧ 11-08-1915 Amsterdam (NH) - 31-07-1944 Midden Europa ‧
Zeer waarschijnlijk was Mathilde betrokken bij het verzetswerk dat Van Tijn vanuit de Kraaipanschool regelde. Mathilde had minstens één onderduiker in huis, iemand die al op de Kraaipanschool ondergedoken was geweest maar daar niet kon blijven. Aan het begin van de oorlog weigerde ze de verklaring van de Kulturkammer te ondertekenen. Ze woonde samen met een man die in de verzetsgroep Gerretsen zat. Het is zeer aannemelijk dat Mathilde voor Gerretsen koerierswerk heeft verricht.
_ JM •
Peters, Nellij Anna Maria (Nel) 10-02-1912 Nijmegen - 24-11-2004 Nijmegen ‧
Via de Vught-actie (zomer 1943) raakte Nel betrokken bij de groep Poelen, koerierde onder meer voor het blad Christofoor en bracht piloten onderdak. Toen veel verzetsdeelnemers na de mislukte aanslag op Ederveen in september 1943 moesten onderduiken zette ze samen met Jan Dijker het Nijmeegse verzet weer op poten en werd ze topvrouw in het Nijmeegse verzet: als duikinspectrice was ze samen met vier anderen eindverantwoordelijk voor alle duikactiviteiten in Nijmegen en omgeving waarbij inbegrepen contacten met de knokploeg. Aan het eind van de oorlog moest ook zij onderduiken.
_ Verborgen Front p.723 • Nijmeegs verzet zichtbaar in straten •
Pilkes-van der Spelt, Klaaske ‧
_ OVCG; Jan Pilkes • WwW huwelijk •
Plomp, Maria (Mies) ‧ 1914-2005
_ genealogoie-online • T. Spaans-van der Bijl; Utrecht in verzet, 1940-1945 • Bevolkingsregisters geannexeerde gemeenten, A'dam •
Poetiraij, Evie ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Evie was net als Soetiasmi (Mimi) Soejono, Toeti Soedjanadiwirja en Theresia (Trees) Heijligers (1915) koerierster voor de groep Perhimpoenan Indonesia in Amsterdam.
Pol-van der Linden, Maria van der ‧ 1901-1945 ‧
Van der Pol-van der Linden was actief als koerierster voor de ondergrondse in de regio Eindhoven, Aalst en Heeze. Als ‘mevrouw Brant’ was ze aangesloten bij de verzetsgroep van de familie De Koning uit Heeze die onder andere neergeschoten geallieerde piloten over de grens hielpen, onderduikers voorzagen van onderdak, bonnen en voedsel en illegale bladen verspreidden.
_ Oorlogsbronnen • Brabantse gesneuvelden • Huygens •
Polak, mej. Betsie (Betty) ‧ 04-04-1919 Amsterdam ‧
Betty deed tijdens de dienst als koerierster voor het gewapend verzet.
_ Archiefkaarten A'dam • Oorlogsbronnen •
Polderman, Corrie ‧ 1921 ‧
Corrie was koerierster voor een verzetsgroep in Zwolle.
Poldervaart-Snoek, Corrie ‧ 1915-1994 ‧
Als koerierster en echtgenote van Menno Victor Poldervaart (1917-1979) was Corrie zeer actief in het verzet in Schagen. Poldervaart colporteerde in die tijd met het anti-fascistische blad „Junge Front”. Hij vond in Corrie, als telg uit een belijdend communistisch nest, een actief medestander. In de zomer van 1943 kwamen Menno en Corrie in aanraking met de mensen achter het, toen sinds twee jaar verschijnende, verzetsblad Vrij-Nederland.
Popma, Sietsche (Sita) ‧ 1926 ‧
_ Googlebooks; Het wrede paradijs: het levensverhaal van de emigrant • De Stambeam fan de familie Popma ut Fryslân • Bevolkingsregister Leeuwarden •
Post, Sien ‧
Post-Salomons, Dina (Dien) ‧ 1903-1991 ‧
_ Het Parool 09-10-1947; Mevrouw Post stond midden in het verzet •
Postema-ter Veen, Jantje ‧ 1920-2004 ‧
Jantje deed aan lectuurverspreiding, bonkaarten etc. Koerierster van NSF. Zus van verzetsman Louwe ter Veen (1923-1945)
_ OVCG • overlijdensadvertentie moeder •
Posthuma-Celie, Jacoba Johanna ‧ 19-08-1914 Amsterdam (NH) - 17-12-2001 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Zwanenburg (NH) ‧
In november 1940 begon haar man Jelle Pothuma (1906-1943) vanuit hun huis in Zwanenburg exemplaren van de illegale “De Waarheid” te stencilen, die Johanna in haar korset verborg en naar Amsterdam bracht.
_ De Waarheid 27-02-1979; Groot aantal adhesies met oproep voor herdenking Februaristaking • Archiefkaart A'dam • genealogie • Oorlogsbronnen; Jelle Posthuma •
Postma, Alie ‧ 1926-1987 ‧
Ze kreeg een relatie met verzetsman Jan Vos uit Callantsoog. Ze verrichtte hoofdzakelijk koeriersdiensten. Alie bracht niet alleen berichten weg, maar moest ook wapens transporteren voor de gewapende verzetgroepen. Tevens hielp ze onderduikers wegbrengen naar hun onderduikadres.
_ 10 Jaar Muggenbrug van weiland tot woonland •
Postma, Nel ‧
_ De waarheid 16-05-1946; Nel Postma: De eisen van de vrouw •
Prins, Sonja ‧ 14-08-1912 Haarlem (NH) - 15-01-2009 Breda (NB) ‧
Prins was een dichter en in het verzet actief voor de Communistische Partij van Nederland (CPN). Prins bracht als koerier verzetskrant De Vonk rond.
_ Oorlogsbronnen • Wikipedia • Rudi Harthoorn; Nederlandse Volksmilitie •
Postma-Janse, Henriette Catharine ‧
_ Het Parool 26-06-1968; Na kwart eeuw terugblik op verzetsdaad •
Pot, Ger (Connie) ‧
_ Nederland in de Tweede Wereldoorlog; Haagse Knokploeg •
Preusterink, Harmina J. (Mieke) ‧ 20-06-1923 ‧
Koerierster Mieke bracht illegale bladen rond zoals het Parool, bonkaarten en andere documenten. Zo fietste ze vele honderden kilometers om verboden goederen weg te brengen. Naast zijzelf heeft ook haar naoorlogse echtgenoot Gerrit Johan Daniel (Gé) Franken (1920-1994) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen
_ Gedenkboek VHK p.109 • Ge Franken de vergeten burgemeester
Prinsen Geerligs, Reina ‧ 07-10-1922 Semarang (NOI) - 24-11-1943 Sachsenhausen (DU) ‧
Als beginnend schrijfster maakte ze deel uit van de links-radicale verzetsgroep CS-6. Ze verrichtte aanvankelijk koerierswerk. Aangenomen wordt dat ze ook betrokken is geweest bij ten minste twee aanslagen.
Proosdij, Maria Gerardina van ‧ 1923 ‧
_ De tijd 09-09-1967; A. Kuipers, begonnen bij de illegaliteit • ToW •
Proost, Wilhelmina Henrika Maria (Mientje) ‧ later Houtman-Proost ‧ later Holtzer-Proost ‧ 30-10-1919 Bergen op Zoom (NB) - 20-09-2012 Bergen op Zoom (NB) ‧
Mientje was koerierster voor de Ordedienst in Nederland. Ze vervoerde onder meer microfilmpjes, die via Delfzijl naar Zweden of naar Zwitserland gingen.
_ Wikipedia • BN De Stem; NU-speld voor drie verzetsmensen • Het Vrije Volk 22-04-1948; Tot februari '45 was v.d. Waals actief • DMO • Mensenlinq; Overlijdensbericht • Omroep Brabant; Eenzame opsluiting kon Mientje Proost niet breken •
Raak, Jantina Gerritdina (Jannie) ‧ 1922-1957 ‧
Jannie was zuster van de verzetsstrijder Hendrik (Henk) Raak (1920-1944). Zij haalde haar broer in het verzet, omdat zij in Hoogeveen werkzaam was als koerierster. Jannie was verloofd met de verzetsstrijder Jan Naber (1923-1957) uit Hoogeveen. Ze was ook actief lid van een knokploeg en pleegde diverse overvallen.
| Q |
| R |
Redeke, mej. Johanna Elizabeth ‧ 1903 ‧
_ Het vrije volk 26-01-1968; Mej. Redeke pakte zaken energiek aan... • geboorteakte •
Reuver, Maria Johanna Alberta (Betsie) ‧ 07-10-1918 Losser (OV) ‧
_ Historische kring Losser; In losser is er niets gebeurd • geboorteakte Losser •
Ridderhof, Eva (Eef) ‧ 1922 ‧
Eva Ridderhof (Eef) werkte in de oorlogsjaren mee aan het illegale tijdschrift De koerier; berichtenblad van Je maintiendrai. Naast de op initiatief van de Je maintiendrai-groep uitgegeven nummers van het opinieblad Fryslan oerein, verscheen in Friesland na Dolle Dinsdag als JM-nieuwsuitgave (eigenlijk als voortzetting van VOD) De koerier. Eerst in Leeuwarden, daarna achtereenvolgens ook in Heerenveen, Franeker, Warga en Wolvega. Toen op 17 november 1944 te Leeuwarden in één klap vele illegale werkers gearresteerd werden, bevonden zich hieronder ook leidende figuren uit Je maintiendrai-kringen, o.a. K. Leyenaar en de koerierster mej. E. Ridderhof, later Eef Boeken-Ridderhof
_ De koerier : berichtenblad van Je maintiendrai 16-04-1945 Leeuwarden • NRC 12-12-2011 • archiefkaart • ondertrouw advertentie • VOD : voorlichtingsdienst van Je Maintiendrai 15-05-1945 • Leeuwarder courant 10-09-1994; De koerier tegen de geruchten •
Riezouw, Lydia ‧ 1923-2005 ‧
Riezouw was onder meer als koerier betrokken bij de verspreiding van verzetskrant De Vrije Katheder, waar ook haar broer Bart actief voor was, en voor verzetsgroep De Ondergedoken Camera. Haar foto's van de binnenplaats van de Amsterdamse deportatieplaats de Hollandsche Schouwburg, die zij nam vanuit haar ouderlijk huis, zijn beroemd geworden.
_ Nieuw Israelietisch weekblad 23-01-1992; Lydia Riezouw schoot in de oorlog unieke beelden van de Hollandsche Schouwburg • Oorlogsbronnen •
Rijnbach-Cammelot, Helena Eliza Geertruida van ‧ 08-09-1906 Middelburg (ZL) - 10-11-1988 Amstelveen (NH) ‧
Voor de oorlog hielden Helena Eliza Geertruida en haar man Hermannus van Rijnbach zich bezig met de jodenzending vanuit de gereformeerde kerk. Op een gegeven moment was hun huis een verdeelpunt voor een aantal verzetskranten o.a. Vrij Nederland, Trouw, en berichten.De kinderen Tanneke en Rietje deden als minderjarige meisjes mee aan de verspreiding van deze berichten en kranten.
_ Dierbaar magazijn; De bibliotheek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde • Gedenkboek VHK p.200 • 04-05-2023; Wapens smokkelen, Trouw verspreiden: het onwaarschijnlijke leven van verzetsvrouw Lena van Rijnbach •
Rijpkema, mej. A. ‧
Roest, Petronella (Petra) ‧
_ Leeuwarder courant 29-10-1985; Wilco Bergmans slaat terug met neiuw boek over oorlog • overlijdensadvertentie zwager • Leeuwarder courant 14-09-1885; Auteur omstreden boek over Schier was in de oorlog lid NSB •
Rolsma-Rombouts, Tjerkje ‧ 1910-1989
Tjerkje was koerierster en de echtgenote van verzetsman, betrokken bij het illegale Parool, Hendericus Rolsma (1905-1978). Samen hielden ze zich bezig met de verzorging van onderduikers met bonkaarten, stempels, valse papieren.
_ OVCG; Hendricus Rolsma • Huize Lusthof en Landgoed Binkgreve 1969 •
Roos, Eva ‧
Roos, Jeanne Marianne ‧ 12-10-1916 Den Haag (ZH) - 30-06-2001 Amsterdam (NH) ‧
Roos raakte bij het verzet als koerierster. Ze bezorgde handgranaten en maakte valse documenten.
_ De Volkskrant 26-10-1981; Einde van 't Roos-tijdperk • Wikipedia • Huygens •
Roos, Rachel Harel (Didi) ‧ 13-04-1923 Rotterdam (ZH) - 16-11-1989 Herzliyya (ISR) ‧
Didi – die zich uitgaf als niet-Joodse - raakte betrokken bij het verzet als koerierster voor Derk Wildeboer, de leider van het verzet in Ede. In mei 1943 sloot deze groep zich aan bij drie andere groepen die in die buurt actief waren in Bennekom, Lunteren en Ederveen. Het was Roos' verantwoordelijkheid het contact te onderhouden tussen de commandanten van de ondergrondse en de activisten, die voornamelijk plaatsen voor Joodse onderduikers zochten en voor diegenen die geen verklaring van solidariteit met de Duitsers wilden afleggen. In augustus 1944, toen de verzetsgroepen zich verenigden in de Binnenlandse Strijdkrachten, kreeg Rachel meer werk te doen en nam ze ook deel aan andere niet-gewelddadige activiteiten, met de bedoeling de officiële instructies van de Duitsers te dwarsbomen door ze te verdraaien.
_ Wikipedia • Onze verzetshelden •
Roosen, mej. Corrie ‧ p.t.o. Bloemendaal (NH) ‧
_ Beeldbank NH archief: Koeriers en koeriersters op de Duinlustweg 16 Overveen •
Roosenburg, Henriette Jacoba (Jet) ‧ 1916-1972 ‧
Journaliste. Ze begon naar eigen zeggen met het helpen van Joodse onderduikers. In de loop van 1941 raakte ze betrokken bij de Haagse afdeling van het illegale blad Het Parool. Van elke editie verspreidde ze tweehonderd exemplaren en vanaf januari 1943 tot augustus 1943 verzamelde ze voor de hoofdredactie nieuws van illegale radiozenders. In 1943 werd ze aangeworven als helper op een ontsnappingslijn die via België, Frankrijk en de Pyreneeën naar Spanje liep, van waaruit vluchtelingen naar Londen konden reizen.
_ Huygens • Wikipedia • Zij waren goed • henriette Roosenburg: Een getalenteerde vrijbuiter •
Roozen, Margot ‧
Rotshuizen, Evert Jan ‧ 1947 (de moeder van) ‧
_ NRC Handelsblad 04-05-1985; Ik ging nooit vrijwillig in Duitsland met vakantie •
Rubinstein-Littmann, Usrsula (Uschi) ‧ 08-12-1921 Berlijn (DU) - 25-08-2016 Amsterdam (NH) ‧
Uschi maakte in de oorlog deel uit van de verzetsgroep in ‘Tehuis Oosteinde’. Sinds 1942 gingen leden van de groep illegale kranten verspreiden, documenten vervalsen en voedsel verzorgen voor onderduikers. Uschi deed vooral koerierswerk. In het najaar van 1943 trouwde Uschi met Markus (Max) Rubinstein (1921-2014). Samen doken ze in het najaar van dat jaar onder. Ze bleven bij het verzetswerk betrokken.
_ Auschwitz.nl; Persoonlijk verhaal: Rubinstein en Littmann • Gedenkstätte Deutscher Widerstand •
Ruhe, Margaretha Wilhelmina Maria (Gré) ‧ 27-07-1920 Amsterdam (NH) - 03-03-2003 Nijmegen (GL) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Werkte als koerierster o.a. voor de Groep 2000 en ook voor Vrij Nederland door de vriendinnen Els van Tholen en Bep van Parere waar het illegale blad werd gestencild. Ook nam ze deel aan de overval op een distributiekantoor voor voedselbonnen, waarbij ze bijna een kogel in haar hoofd kreeg. Ze vormde samen met Eltje (Els) Kervers-van Tholen (1915-2007), Anna Elisabeth (Bep) van Parreren (1901-1990) en Geugjen Simon Willem (Tom) Keur (1909-1988) een sabotageploeg waardoor onderduikers vanuit het kantoor van de nodige distributie bescheiden konden worden voorzien. Er werd ook een verkenningsdienst opgezet voor het plegen van overvallen om aan bonkaarten⁴ te komen. Ze was een dochter van eveneens drager van het Verzetsherdenkingskruis Hermanus Gerardus Ruhe (1890-1968)
_ Gedenkboek VHK p.100 • Archiefkaart A'dam • Verhalen uit Amsterdam-West •
Rusk, Greta ‧ schuilnaam ‧
_ Noorderbreedte.nl; Vluchten via Engelsmanplaat • Huyske.com; Oorlogsverhalen •
Rutgers, mej. Map ‧
_ 4mei comite; Vroomshoop verzet zich •
| S |
Salomonson-Keezer, Hermine Jeannette (Toussie) ‧ 22-01-1912 Amsterdam (NH) - 06-06-2005 Amsterdam (NH) ‧
Toussie was betrokken bij pilotenhulp en fungeerde als koerierster in het verzet.
_ NAC; Case Files of Dutch Citizens Proposed for Awards for Assisting American Airmen, 1945 - 1947 • Villa d'Arte; Heldinnen en verzwegen verhalen uit het verzet • Amsterdams Gemeentearchief; Toussie Salomonson, schrijfster van kookboeken, Beethovenstraat • Rijksmuseum; portretfoto Paul Huf • De Telegraaf 23-05-1987 • De Telegraaf 22-11-1989 • Stemmen van de Beethovenstraat • persoonkaart A'dam • online familieberichten •
Sanders, mej. N. ‧
_ De nieuwsbode 29-05-1945; Ter oriëntering •
Sanders-van Houte, Cornelia Jacoba (Cocky) ‧ 1913 ‧
Cocky en haar man Anthonius Adrianus Maria (Anton) Sanders (1910) werkten nauw samen met Rotterdamse verzetskopstukken als Jo Berlijn en verzetsleiders als Tjerk/Theo Elsinga. Ze verleenden ook hulp aan piloten.
_ Cultuurblogger.nl; 10 mei, een aparte datum in het boek ”Cocky, Rotterdamse verzetsheldin” • Google books; Cocky, Verzetsheldin uit Rotterdam • WwW geboorte •
Schaddelee, Adriana M. (Adri) ‧ 01-06-1928 ‧ p.t.o. Nieuwerkerk a/d IJssel (ZH) ‧
Adri was koerierster van de Vrije Pers en Trouw te Nieuwerkerk a/d IJssel. Zij trouwde na de oorlog ene Goor.
_ Gedenkboek VHK p.114 • De Vrije Pers 20-04-1945 •
Schaft, Jannetje Johanna (Hannie) ‧ 16-09-1920 Haarlem (NH) - 17-04-1945 Bloemendaal (NH) ‧ p.t.o. Haarlem (NH) ‧
Hannie begon haar verzetsactiviteiten in de lente van 1942 met het stelen van persoonsbewijzen en het verzorgen van onderduikadressen voor twee Joodse vriendinnen. Zij zette deze activiteit voort voor vele Joodse landgenoten. Op alle mogelijke manieren trachtte zij onderduikadressen te vinden. Vanaf de zomer van 1943 was zij lid en koerierster van de Haarlemse sabotagegroep RVV. Zij verzamelde inlichtingen over Duitse verdedigingswerken en later ook over V-2 raketinstallaties aan de kust. Constant was zij onderweg om distributiekaarten, geld, illegale bladen en wapens te vervoeren, maar ook om berichten tussen verzetsgroepen over te brengen en Joodse onderduikers onder te brengen.
_ Is Geschiedenis; Hannie Schaft, verzetsstrijdster tijdens de Tweede Wereldoorlog • Wikipedia • Eerebegraafplaats B'daal •
Schaper, Lolkje ‧ p.n.o. Hoofdorp ‧ 1924 ‧
_ Gevangen in friesland; Opdat wij nooit vergeten •
Scheffer, Madeleine Lyde Wilhelmine ‧ later Van Bennekom-Scheffer ‧ 27-04-1921 Enschede (OV) - 03-10-2015 Laren (NH) ‧
Zij was koerierster voor Karel Catharinus Jan van Bennekom (1911-1989), commandant van de NBS te Enschede, en moest orders voor de verschillende NBS groepen in de regio overbrengen. Op haar fiets met boodschap in haar kraag verstopt passeerde zij de Duitse posten. Naast zijzelf heeft ook haar echtgenoot Karel Catharinus Jan van Bennekom (1911-1989) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.
_ NV Getuigenissen • Gedenkboek VHK p.72 • Afscheid online • online-familieberichten • Overlijdensakte echtgenoot • ToW •
Scherpenberg, mej. Ineke van ‧ p.t.o. Bloemendaal (NH) ‧
_ Beeldbank NH archief: Koeriers en koeriersters op de Duinlustweg 16 Overveen •
Schilstra-van der Gaast, Willemtje (Willy, Wim) ‧ 21-12-1921 ?? - 28-11-2008 ?? ‧
_ Nieuwsblad van Friesland 06-02-1950; Crackstate te Heerenveen in oorlogstijd • online-familieberichten • genealogie-online • Spanvis Lemsterland in verzet •
Schipper, Jannie ‧ p.t.o. Enter ‧
_ Het historisch portaal; Twente en de Tweede Wereldoorlog •
Schoemaker, Geesje Jantina ‧ 01-09-1920 Diever (DR) - 11-08-2013 Den Helder (NH) ‧ p.t.o. Diever (DR) ‧
Geesje was vooral actief als koerierster van het Dieverse verzet.
_ Dievers Archief.nl Geesje Jantina Schoemaker is overleden • Bevolkingsregister Diever • overlijdensadvertentie • Leeuwarder Courant 2-06-1982; Weerzien van Diever met Franse ex-parachutist •
Schoenmaker, Wilhelmina C. ‧ 07-08-1926 Dedemsvaart (OV) ‧
_ Overijsselsch dagblad 01-07-1950; Koerierster onderscheiden • U.S. NAII List of Dutch Helpers •
Scholten, Tobina Maria Helena (Toby) ‧ 18-10-1916 Almelo (OV) ‧
Scholtens, Jansje Jantina ‧ ca.1925 ‧
Jansje en haar verloofde Harry Niemeijer (1922-1985) trokken vanuit de stad naar de noordwesthoek van Groningen, waar ze het illegale blad Trouw distribueerden. In 1947 trouwde het stel.
Groninger archieven; Verzetsvrouwen aan het woord • OVCG; Harry Niemeijer • Trouw 06-10-1949 •