Follow
Kinderwerk
is de verzamelnaam van verzetswerk dat tijdens de Tweede Wereldoorlog volledig in het teken stond van het in onderduik brengen van Joodse kinderen dat voornamelijk verricht werd door studenten.
Het waren vier verzetsgroepen die nauw met elkaar zijn gaan samenwerken aan de hand van gegevens die Walter Süskind (1906-1945) van het Joodse Raad kon vervalsen toen hij werd door de bezetter werd aangesteld als beheerder van de Hollandsche schouwburg, daar waar alle Joden werden verzameld alvorens ze op transport werden gesteld naar Kamp Westerbork.
In samenwerking met Felix Halverstad en Henriette Pimentel, directrice van een kindercreche werd een uitgebreid netwerk opgezet. De Creche fungeerde als het centrale punt vanwaaruit de kinderen stiekum konden worden weggesluisd en worden ondergebracht op verschillende adressen, verspreid over het hele land.
De 4 belangrijkste verzetsgroepen waren:
Het Utrechts Kindercomité De Trouwgroep De Amsterdamse Studentengroep / groep Meerburg De Naamloze Vennootschap
Disclaimer:
- Dit project behandelt de gepubliceerde informatie over deze betrokkenen als objectieve verslaggeving van historische feiten.
- Eventuele bezwaren tegen de plaatsing van een bepaalde naam of foto op dit project zullen onder voorwaarde van aantoonbaar direct familieverwantschap en/of auteursrecht worden gerespecteerd en gehonoreerd.
Copyright:
- Geldt voor alle verstrekte namen op dit project in zijn totaliteit en in combinatie met de daaraan toegevoegde bronverwijzingen. Stichting Neerlandsch Verzetsmonument © 2024
Als initiator en producent van Stichting Neerlandsch Verzetsmonument (S.N.V.) doe ik inmiddels doorlopend onderzoek naar zo'n 60.000 verzetsstrijders. Het verzamelen van zoveel mogelijk bronnen zal het aantal namen in deze lijst niet alleen doen groeien, maar worden zij bovendien verrijkt met talloze gegevens aan biografische achtergronden. Naast de directe nabestaanden en geïnteresseerden kunnen onderzoekers hier terecht voor wetenschappelijke doeleinden.
De stichting tracht haar doel te bereiken onder meer: * door het verder (doen) ontwikkelen, promoten en dagelijks onderhouden van de website; * door het bieden aan nabestaanden van de mogelijkheid om hun verhaal te vertellen op de website; * door het ondersteunen of initiëren van initiatieven met betrekking tot het verzet.“
Al deze diensten worden door mijzelf uitgevoerd op vrijwillige basis. Daar zijn natuurlijk wel de nodige kosten aan verbonden die ik tot op heden voor eigen rekening neem. Mijn basis inkomen is slechts gebaseerd op een WAO uitkering wegens de ziekte Multiples Sclerose. Om van S.N.V. een permanent en belangrijk succes te maken is uw financiële bijdrage zeer welkom, hoe klein het bedrag het ook mag zijn. Alle kleine beetjes helpen!
Stichting Neerlandsch Verzetsmonument is gevestigd te Hallum
KvK nr: 70696373
Hartelijk dank voor uw aandacht,
Dimitri Gazan
Gebruik de sneltoetscombinatie om snel te zoeken in de lijst:
| A |
| B |
Baracs, Sándor ‧ 17-11-1900 Budapest (H) - 05-08-2002 Driebergen (UT) ‧
Medewerker van Trouw. Betrokken bij de Burgerwacht, vervolgens was hij actief bij de Knokploeg Amsterdam, waarbij hij onder andere wapeninstructies verzorgde voor leden van de latere verzetsgroep CS-6. Ook was hij betrokken bij plannen om de Berlagebrug in Amsterdam op te blazen.
Batenburg-Groenendijk, Adriaantje Wilhelmina (Ad)
_ bron •
Bilt, Albertine Maria (Tiny) van de ‧ 18-01-1916 Amsterdam (NH) - 07-02-2001 Maastricht (LB) ‧
Tini verbleef in de zomer van 1942 bij haar ouders in Arnhem toen ze bezoek kregen van Paul Terwindt, lid van het Utrechts Kindercomité, die twee joodse kinderen meebracht om onder te duiken. Ze besloot om met Terwindt samen te gaan werken en waren verzantwoordelijk voor de zorg van 114 joodse kinderen.
_ Gedenkboek VHK p.75 • RAN • Het Verborgen Front p.436 • Archiefkaart A'dam •
Bockma, Harmann ‧ 19-04-1901 Paderborn (DE) - 29-08-1981 Sneek (FR) ‧
_ RAN • The Path of the Righteous: Gentile Rescuers of Jews During the Holocaust • gezinskaart Smallingerland • Predikanten die joden hielpen •
Zij werkte net als haar zus Rins Bockma (1922) als koerierster voor haar vader Harmen Bockma (1901-1981), gericht op de distributie van bonkaarten en wapens en het halen van joden uit Amsterdam.
_ RAN •
Bockma, Rins ‧ 22-11-1922 Smallingerland (FR) - 20-04-2012 Eindhoven (NB) ‧
Zij werkte net als haar zus Martje Antje als koerierster voor haar vader Harmen Bockma (1901-1981), gericht op de distributie van bonkaarten en wapens en het halen van joden uit Amsterdam. Naast zijzelf heeft haar 2e naoorlogse echtgenoot Maarten Knook (1917-1985) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.
_ gedenkboek VHK p.146 • RAN • Huwelijksakte • overlijdensadvertentie overlijdensadvertentie 2e naoorlogse echtgenoot •
Bockma-Jelsma, Saakje (Sara) ‧ 03-02-1898 Jutrijp (FR) - 09-12-1977 ‧ p.t.o. Heerlen (LB) ‧
Jaap Musch (1913-1945) nam zijn intrek in het huis van de Bockmas en het werd ook het hoofdkwartier van zijn NV-Groep. Jaap en zijn collega's haalden joodse kinderen uit Amsterdam en brachten ze naar de Bockmas, die op hun beurt onderduikers voor hen zochten. Een van hun meest waardevolle assistenten was hun oudste dochter, Rins Bockma (1922) die samen met haar jongere zus Martje Antje koerierswerk verrichtte. Ook het oudste kind Jan Bockma (1921-1944) was bij het verzetswerk betrokken
_ RAN • The Path of the Righteous: Gentile Rescuers of Jews During the Holocaust • gezinskaart Smallingerland •
Bogaard, Johannes (Hannes)
20-12-1890 Haarlemmermeer - 10-01-1974 Nieuw-Vennep
Boom, Cornelia Arnolda Johanna (Corrie) ten ‧ 15-04-1892 Amsterdam (NH) - 15-04-1983 Orange, California (VS) ‧ p.t.o. Haarlem (NH) ‧
Het gezin Ten Boom had joodse en andere onderduikers in huis. In het huis van de weduwnaar Casper ten Boom (1859-1944) werd een geheime kamer gebouwd, waarin de onderduikers zich in geval van nood konden verschuilen.
Boomgaard, Jan van de Leerdam
Jan en Ted (Tette) Meines (1921-2016) vormden samen een verzetsgroep die zich inzette voor het onderbrengen van joodse kinderen in de Betuwe.
_ Predikanten die joden hielpen. •
Borsboom, Frans
Brandel, Henriette Amalia (Hetty) ‧ 14-03-1909 Rotterdam (ZH) - 01-04-1945 Bergen-Belsen (DE) ‧
Bruin, Leo de
Brünner, Alice Gertrud ‧ 20-12-1919 Zürich (ZW) ‧
_ Archiefkaart A'dam • Het Verborgen Front •
Burg, Gerrit van der
_ RAN •
Busnach, Louis ‧ 22-07-1914 Amsterdam (NH) ‧
Busnach-van Bienen, Dina (Jo, Ina) ‧ 06-08-1911 Amsterdam (NH) - 21-10-1992 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Jo was samen met haar man actief in het helpen van onderduiken van joden in de Haarlemmermeer. Naast zijzelf heeft haar echtgenoot Levy Louis Busnach (1914-1979) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.
_ Gedenkboek VHK p.90 • Jan Wies over de Haarlemmermeer historie •
| C |
Levitus, Cäcilie (Cilly) ‧ 19-10-1925 Frankfurt am Main (DE) - 03-11-2010 Langen, Hessen (DE) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Cilly was destijds werkzaam in de Crèche tegenover de Hollandsche Schouwburg.
_ Wikipedia (DE) • Een ster is een ster; het oorlogsverhaal van Sam de Hond • Europeana; foto • Interview •
Coelingh, Maria Wilhelmina Jacoba (Mia) ‧ 12-05-1911 Bussum (NH) - 08-03-2012 Bornerbroek (OV) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Haar neef en verzetsman Pieter Adriaan (Piet) Meerburg (1919-2010) vroeg haar of ze in Friesland en speciaal in en om Sneek heel wat Joodse kinderen wilde gaan plaatsen, die door de Duitsers waren of zouden worden opgepikt in Amsterdam.
_ Gedenkboek VHK p.92 • Joodse kinderen.nl; De smokkel • RAN • Predikanten die joden hielpen nr.60 • Leeuwarder Courant 25-01-2020; Levensreddend driemanschap uit Sneek vormde een doopsgezinde 'cocon' rond de Joodse onderduikkinderen • Archiefkaart A'dam •
Cohen, Hartog (Harry) 
‧ 04-02-1920 Utrecht (UT) - 30-08-2019 Amsterdam (NH) ‧
Cohen-Slijper, Cornelia ‧ 10-12-1881 Amsterdam (NH) - 22-05-1953 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Cornelia heeft haar dochter Virginia Rivka (Virrie) Cohen (1916-2008) geholpen met het samenstellen van lijsten om kinderen op een onderduikplaats te krijgen.
Cohen, Virginia Rivka (Virrie) ‧ 20-04-1916 Den Haag (ZH) - 23-12-2008 ‧
Dochter van de voorzitter van de Joodse Raad, David Cohen. Vanaf juli 1943 directrice van de Crèche. Ze smokkelde tientallen baby’s en peuters naar het kantoor van de Joodse Gemeente aan de Plantage Parklaan en werd door haar moeder Cornelia Cohen-Slijper (1881-1953) geholpen met het samenstellen van de lijsten om de kinderen op een onderduikplaats te krijgen.
_ Joods Amsterdam • Nieuw Israelietisch weekblad 17-12-1982; Redding uit crèche was geheim voor velen • bevolkingsregister Den Haag ouders •
Cohen-Kattenburg, Schoontje (Sieny) ‧ 19-03-1924 Amsterdam (NH) - 07-02-2019 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Ze was een meisje van nog geen achttien die joodse ouders, gevangen in de Hollandsche Schouwburg moest overhalen om hun kind over te dragen aan het verzet om onder te duiken. Zo kan ze veel kinderen wegsmokkelen.
_ Joods Cultureel Kwartier; In memoriam • Verzetsmuseum Amsterdam; De kinderverzorgsters •
Cohen de Lara-de Jong, Johanna (Hans) ‧ 26-10-1913 Rotterdam (ZH) - 19-01-2014 Amsterdam (NH) ‧
Hans Cohen de Lara-de Jong bracht enerzijds de kinderen van haar echtgenoots broers allen in onderduik. Anderzijds hielp zij vele mensen onder te duiken; zij was lid van de groep van Pieter Adriaan (Piet) Meerburg (1919-2010) en had contacten via de kinderarts dr. Philip Hendrik (Hein) Fiedeldij Dop (1911-1991)
_ Gedenkboek VHK p.92 • De wereld van gajus; Het verzetskruis •
| D |
Dam, Anna Rosa (Ans) van ‧ 15-09-1916 Rotterdam (ZH) - 08-09-2010 Jerusalem (ISR) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH), Hilversum (NH) ‧
Verzetsstrijdster Ans zette zich in om te verbergen en te zorgen voor drie-jarige Miriam Dasberg, dochter van Rabbi Nathan Dasberg van Hilversum door haar proberen onder te brengen in Amsterdam met behulp van de 20 jarige Wibo Florissen en 17 jarige Hein Robert Korpershoek.
_ RAN; Wibo Florissen • Archiefkaart A'dam •
Delft, Rebecca van ‧ 16-02-1924 Amstelveen (NH) - 24-02-2013 Graft (NH) ‧
Rebecca van Delft, een studente uit Amsterdam en Johanna Christina (Jooske) de Neve (1923-2002), verpleegster te Utrecht zegden toe te zullen helpen bij het vervoer van joodse kinderen van Amsterdam naar Heerlen. Zij was de eerste koerierster van de NV-Groep.
_ Psychotraumanet; De NV en de joodse kinderen • Auschwitz bulletin , 2013, nr 02 • online-familieberichten • overlijdensadvertentie naoorlogse echtgenoot Carl Lodewijk Ebeling • Het vaderland 21-04-1956; Het beste van Toergenjew • Limburgsch dagblad 27-05-1977; Elke dreumes was een drama • Limburgsch dagblad 25-05-1977; Joop Woortman: Breng ze maar naar Limburg •
Dijk, dr. Ida Jetskalina (Ietje) van ‧ 18-10-1919 Winschoten (GR) ‧
Tezamen met Maria (Mieke) Mees (1917-1977), Alice Gertrud Brünner (1919) en Ernestine (Tineke) Haak (1922) waren zij de vaste tussenpersonen tussen de Amsterdamse Studentengroep en Limburgse hulpverleners. Dit werk stond volledig in het teken stond van het in onderduik brengen van Joodse kinderen dat voornamelijk verricht werd door studenten. Veel kinderen werden door hen met de trein naar Limburg gebracht.
_ archiefkaart A'dam • Kindersmokkelaar Iet van Dijk krijgt postuum Israëlische onderscheiding •
Dinckels, pastoor Jan Antoon Hubert ‧ 24-06-1886 Venlo (LB) - 1963 ‧
_ Klein Lourdes •
Dohmen, Nicolaas Jozef Petrus (Nico) ‧ 03-01-1921 Stoutenburg (UT) - 16-02-2008 Hilversum (NH) ‧
_ Verzetsmuseum; Onderduikertjes • De 's-Gravelandseweg en zijn bewoner •
Drukker, Max
08-02-1916 Amsterdam (NH) - 15-05-2001 Jerusalem (ISR)
| E |
Eggink, Wim ‧ 03-05-1920 Utrecht (UT) - 24-04-1945 Hameln (DE) ‧
Aan de Universiteit Utrecht maakte hij al spoedig deel uit van de door dr. Brouwer opgezette verzetsgroep. Eggink leidde al snel het studentenverzet van de Universiteit Utrecht. Hij richtte samen met de Leidse student Han Gelder in oktober 1943 het illegale blad Ons Volk op, dat met 120 exemplaren een van de grootste verzetsbladen van Nederland werd, en was betrokken bij de Parool-groep en het studentenverzetsblad Sol Iustitiae.
Evenhuis, Jeanne Dientje (Ank) ‧ 31-08-1924 Amsterdam (NH) - 31-07-1994 Amsterdam (NH) ‧
In 1942 werd Ank informatrice voor de Nederlandse Spoorwegen op het treinstation van Leeuwarden. Daar hoorde ze over het vervoer van joden en piloten en kon ze daardoor waarschuwen voor op handen zijnde razzia’s wanneer de nazi’s onevenredig veel spoorwagens vorderden. Via Krijn van den Helm (1912-1944), een naaste medewerker van haar vader Jan Evenhuis (1896-1944), leider van de regionale Knokploeg en medewerker van de LO, begon ze te helpen met het onderbrengen van Joodse kinderen. Onder andere via de trein van Amsterdam naar Leeuwarden bracht ze Joodse kinderen naar onderduikadressen. In Amsterdam werd ze koerierster voor de Persoonsbewijzencentrale van Gerrit van der Veen (1902-1944).
_ Wikipedia • Red een portret; Martinus Jozias Woerdeman •
Ex, Karel Paul Maria (Godfried) ‧ 08-07-1923 Venlo (LB) - 14-01-1999 Amsterdam (NH) ‧
Ex, Paul Josef Jacques ‧ 27-03-1925 Venlo (LB) - 03-05-2016 Venlo (LB) ‧
|F |
Fiedeldij Dop, dr. Philip Hendrik (Hein) ‧ 31-01-1911 Amsterdam (NH) - 11-01-1991 ‧
_ militieregister A'dam • genealogie-online •
Flim, Berend Jan ‧ 1894 Hellendoorn (OV) ‧
Flim, Herman ‧ 25-09-1922 - 01-01-2005 ‧
Fritz, Ben ‧ Amsterdam
Het zou hier kunnen gaan om Bernardus Frederikus Johannes Fritz (1922-1987) My Heritage, vermelding doop
_ Psychotraumanet; De NV en de joodse kinderen •
Foerster, Bernard
Zou hier kunnen gaan om Bernhard Bernd Hermann Foerster (1923) Archiefkaart A'dam
Freudenberg, dames
| G |
Geest, pater Wilhelmus Martinus (Wim) van der ‧ 08-12-1913 Beverwijk - 17-05-1969 Wernhoutsburg (NB) ‧
In of omstreeks augustus-september 1943 begon Van der Geest met het verrichten van verzetswerk. Hij werd rayonleider van het LO-district Brunssum en omgeving. Rayonleider Van der Geest onderhield vooral samenwerkingscontacten met Jaap Musch (1913-1945), oprichter van de NV-verzetsgroep. Om duikadressen, levensmiddelen, textielbonnen, persoonsbewijzen en financiële steun te verkrijgen werkte pater Van der Geest intensief samen met andere geestelijken, onder meer kapelaan Jan Willem Berix uit Heerlen, gemeenteambtenaren en functionarissen van het Gewestelijk Arbeidsbureau. Van der Geest had herhaaldelijk contact met de heer H.J. Hendriks, ambtenaar gemeentesecretarie Brunssum, en de heer M.A. Flecken, directeur Arbeidsbureau Brunssum. Kortom, de pater beschikte over een lokaal netwerk van velerlei contacten.
_ lit: 'De Oorlog Levenslang' van Wiel Bellemakers; gewijd aan het leven van verzetsheld en missionaris Van der Geest • Rijckheyt; Verzetsleider in Brunssum en omgeving • Oorlogsslachtoffers IJmond •
Gerritsma, dr. Hendrik ‧ 17-11-1907 Grijpskerk (GR) - 27-05-2010 ‧ p.t.o. Sneek (FR) ‧
Samen met zijn vrouw Talje (Tal) Bruins (1911-2008) hielp hij bij het in veiligheid brengen van de onderduikkinderen binnen de Amsterdamse Studentengroep. De kinderen werden voordat ze naar veilige adressen werden gebracht eerst medisch onderzocht door de huisarts.
_ Friesch Dagblad 25-01-2020; Oecumenisch drietal hielp tientallen kinderen • RAN •
Gerritsma-Bruins, Talje (Tal) ‧ 04-11-1911 Finsterwolde (GR) - 09-07-2008 Groningen (GR) ‧ p.t.o. Sneek (FR) ‧
Samen met haar man dr. Hendrik Gerritsma (1907-2010) hielp zij bij het in veiligheid brengen van de onderduikkinderen binnen de Amsterdamse Studentengroep. Zij bracht heel wat kinderen met de tram of achter op de fiets naar adressen in Sneek of Bolsward en omgeving. Bonkaarten voor de kinderen kreeg ze van parochielid Willem Posthuma Mantje, die onder de schuilnaam Firma opereerde.
_ Friesch Dagblad 25-01-2020; Oecumenisch drietal hielp tientallen kinderen • RAN •
Glaser, Soesie Regina (Suzy) ‧ 03-06-1925 Nijmegen (GL) - 30-06-2013 Amsterdam (NH) ‧
Suzy Glaser is zestien als ze in de crèche komt werken. Het is de enige opleiding waar ze als Joods meisje nog wordt toegelaten. Ze heeft daar joodse kinderen uit de Hollandsche Schouwburg weten te redden.
_ Archiefkaart A'dam • portretfoto • JCK portretfoto • FB; Herdenken is een vorm van verwerken • Verzetsmuseum A'dam •
Glasoog, Lena Maria ‧ voorheen Woortman-Glasoog ‧ later Riekerk-Glasoog ‧ 26-02-1916 Amsterdam (NH) - 22-02-2004 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Lena Glasoog (schuilnaam Semmy de Bruin) en haar toenmalige echtgenoot Johannes Theodorus (Joop) Woortman (1905-1943) leidden de redding van ongeveer 160 kinderen uit een crèche tegenover de Hollandsche Schouwburg in Amsterdam.
_ RAN • Beeldbank WO2 •
Groenewegen van Wijk, Dirk ‧ 04-10-1921 Amsterdam (NH) - 15-06-1985 Amsterdam (NH) ‧
_ RAN • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Archiefkaart A'dam •
Grootendorst, Cornelis Willem (Cor) ‧ 03-11-1919 Boskoop (ZH) - 17-11-2003 (ZA) ‧
_ Europeana; Leden van NV-Groep waaronder Cor en Truus Grootendorst, ca. 1943 • RAN • bron Rijswijk; NV-groep • genealogie-online •
Grootkerk, Philip Isac (Flip)
‧ 02-03-1886 Amsterdam (NH) - 01-10-1942 Auschwitz (PL) ‧
| H |
Haak, Ernestine (Tineke) ‧ 17-05-1922 Heemstede ‧
Tezamen met Mieke Mees en Alice Brunner waren zij de vaste tussenpersonen tussen de Amsterdamse Studentengroep en Limburgse hulpverleners. Veel kinderen werden door hen met de trein naar Limburg gebracht.
Haak sr., Jurrian (Jur) ‧ 03-11-1891 Samarang (NOI) - 30-01-1945 Sachsenhausen (DE) ‧
Als echtgenoot van Henriëtte van Eek heeft hij haar in al haar verzetsactiviteiten gesteund.
Haak jr., Jur ‧ 19-07-1919 Semarang (NOI) ‧
Fungeerde als noodadres voor groep CS-6. Betrekt zijn zuster Tineke en zijn medestudenten Piet Meerburg en Wouter van Zeytveld bij het onderduik plan voor joodse kinderen. Dit viertal vormt de basis van de Amsterdamse Studentengroep.
Haak-van Eek, Henriette Augusta (Jet) ‧ 10-04-1894 Batavia (NOI) - 06-12-1944 Gross Rosen (DE) ‧
Dankzij haar vele connecties via het maatschappelijk werk voor de Doopsgezinde Kerk kon ze vooral voor veel Joodse kinderen onderduikadressen verzorgen. Haar man, Jur Haak laat het actieve verzetswerk over aan haar en hun zoon Jur en dochter Tineke. Maandelijks nam ze bonkaarten in ontvangst en gaf ze noodzakelijke berichten door. Twee joodse meisjes die in nood zaten, nam ze in huis. Door velen werd zij 'Moedertje Haak' genoemd. Soms verschafte ze ook onderdak aan kennissen.
Halverstad, Raphaël (Felix) ‧ 11-08-1904 Amsterdam (NH) - 14-08-1978 Amsterdam (NH) ‧
Halverstad trad in augustus 1942 in dienst van de Joodse Raad en werd vanaf november 1942 de assistent van Walter Süskind (1906-1945) in de Hollandsche Schouwburg. Daar zetten beiden samen met Henriëtte Pimentel (1876-1943) een systeem op om Joodse kinderen (maar ook volwassenen) te laten ontsnappen en te laten onderduiken. Halverstad had de taak alle Joden die in de Hollandsche Schouwburg werden binnengebracht, te registreren. Hij kon goed schilderen en tekenen, maar ook goed vervalsen. Hij verwijderde de namen van de kinderen die ze wilden laten ontsnappen, uit de administratie.
_ Wikipedia • Gedenkboek VHK p.120 • Joods Amsterdam •
Hendriks, Hendrik Joseph (Sjef) ‧ 26-8-1918 Brunssum (LB) - 09-06-1990 ‧ p.t.o. Brunssum, Heerlen (LB) ‧
Sjef gebruikte zijn functie als gemeentesecretaris in het stadhuis om voortvluchtigen, waaronder veel joden, en vooral kinderen, te helpen door hen valse identiteitskaarten, voedselbonnen en andere documentatie te verstrekken. Tijdens de oorlog bracht Jef lange uren op zijn kantoor door met het regelen van de identiteit van Joodse kinderen die in Brunssum en Heerlen verborgen waren voor de identiteit van kinderen die waren overleden. Hij pleegde ook andere vormen van administratieve fraude. Naast hemzelf heeft ook zijn echtgenote Helena Josina Gerardina de Rooij (1921-2008) het Verzetsherdenkingskris mogen ontvangen.
_ Gedenkboek VHK p.124 • RAN • Psychotraumanet; De NV en de joodse kinderen • geboorteakte • bidprentje Heerlen • • online-begraafplaatsen •
Hendriks-de Rooij, Helena Josina Gerardina ‧ 31-01-1921 Heerlen (LB) - 26-09-2008 Brunssum (LB) ‧ p.t.o. Brunssum, Heerlen (LB) ‧
Ze was samen met haar man betrokken bij de NV-Groep om joodse kinderen te helpen in onderduik. Naast zijzelf heeft ook haar echtgenoot Hendrik Joseph (Sjef) Hendriks (1918-1990) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.
_ Gedenkboek VHK p.124 • Psychotraumanet; De NV en de joodse kinderen • Staatscourant van het Koninkrijk der Nederlanden • online-begraafplaatsen •
Hudig, Olga ‧ 04-03-1918 Rotterdam (ZH) ‧
Via het verzet leerden ze elkaar kennen. Johannes Hermanus Wilhelmus (Jo) van Koeverden (1911-1981) van Koeverden zat diep in het verzet, Olga Hudig hielp Joodse kinderen onderduiken en als koerierster transporteerde ze belangrijke informatie en spullen. Voor verzetsorganisaties was het huis in Buren een vrijplaats waar ze belangrijke zaken bespraken. Er was een zender om informatie naar Engeland te sturen en soms zaten er wel tientallen mensen ondergedoken. Na de oorlog zijn ze getrouwd in 1947.
_ parlement.com; Jo van Koeverden • Nieuws 030; Vervalser Rut mathijsen legt krans bij verzetsmonument • Het Parool 03-05-2017; Vergeten verhalen uit de oorlog herleven op Instagram • U.S. NAII List of Dutch Helpers • Bevolkingsregister R'dam •
Hudig, Catharina Elisabeth (To) ‧ 27-09-1922 Rotterdam (ZH) - 16-08-2010 Zeist (UT) ‧
Zus van Olga
_ online-familieberichten • U.S. NAII List of Dutch Helpers • Bevolkingsregister R'dam •
Hoekstra, Piet
Hooijkaas-Timmenga, Titia Grietje (Titie) ‧ 21-12-1918 Leeuwarden (FR) ‧
Vrouw van Ernst Frederik Hooijkaas (1902)
_ dbnl • overlijdensadvertentie vader • overlijdensadvertentie schoonvader • geneanet • geboorteadvertentie •
Houwen, Willem Laurens (Wiel) ‧ 22-03-1911 Helden (LB) - 13-10-1990 Venlo (LB) ‧
Was leider van de KP-Helden en betrokken bij talrijke verzetsoperaties als hulp aan onderduikers, gewapende overvallen, bevrijdingsacties van collega verzetsmensen en pilotenhulp. Hij werkte nauw samen met kapelaan Jac Naus, een van de oprichters van de LO-Limburg.
Hulst, Johan Wilhelm van ‧ 28-01-1911 Amsterdam (NH) - 22-03-2018 Amsterdam (NH) ‧
Als leraar 1942 (tot en met1960) Directeur van het hervormde leraren trainingscollege (HKS) in Amsterdam en als zodanig verantwoordelijk voor de redding van meer dan 600 joodse babies en kinderen uit de creche bij de Hollandsche Schouwburg.
_ RAN •
| I |
Iordens, Frits Herbert ‧ 21-06-1919 Arnhem (GL) - 09-03-1944 Hasselt (OV) ‧
In 1942 eisten de machthebbers de namenregisters van alle studenten aan de Utrechtse universiteit op. Deze registers dreigden gebruikt te worden voor tewerkstellingen in Duitsland en daarop stak Iordens met enkele anderen in de nacht van 12 op 13 december 1942 de administratie in het Academiegebouw in brand. Iordens voerde tevens andere verzetsdaden uit zoals werk met zijn vriendin Anne Maclaine Pont voor het Utrechts Kindercomité, en het in veiligheid brengen van geallieerde piloten.
| J |
Janssen, pater Gérard
Jong, Jelle R. de ‧ 13-04-1910 Joure (FR) - 06-02-1961 Franeker (FR) ‧
_ OGS • Jelle de Jong.nl •
Jonge, Ruth de ‧ 03-04-1921 Weener (DE) - 14-05-2020 New York (VS) ‧ p.t.o. Leeuwarden (FR) ‧
Ruth had geen uitgesproken Joods uiterlijk en heette nu 'Annie Klarendijk'. Krijn schakelde Ruth in bij zijn verzetswerk voor de KP Leeuwarden. Ze legde namenlijsten aan van de kinderen en bracht distributiebonnen naar de gezinnen waar ze waren ondergebracht. Met de bonnen onder haar kleren op haar lijf gebonden maakte ze haar rondes. Daarnaast werkte ze een aantal maanden als ‘verpleegster’ in een ziekenhuis. Om contacten te onderhouden met leden van het verzet die gewond waren geraakt en daar verpleegd werden.
_ Yad Vashem - Bearing Witness; Bookend made by Max de Jonge in hiding in the Netherlands • Leeuwarder Courant 06-03-2020; Leeuwarden overweegt een eerbetoon voor vergeten verzetsheldin Ruth de Jonge • Leeuwarder Courant 06-03-2020; Dit is het verhaal van Ruth de Jonge, een verzetsheldin van wie niemand wist dat ze nog leefde • Friesch Dagblad 07-03-2020; Ruth de Jonge: Vergeten verzetsheldin in New York • Leeuwarder Courant 17-05-2020; Verzetsheldin Ruth de Jonge (99) overleden • Wikipedia; Stolpersteine in Weener •
| K |
Kar, Jacques David van de ‧ 04-08-1917 Amsterdam (NH) - 02-05-2008 Amsterdam (NH) ‧
Betrokken bij Hollandsche Schouwburg en Creche-werk bij het in onderduik brengen van joodse kinderen, werkte tot zijn onderduik voor Joodsche Raad in Amsterdam. Hij gaf een verzetskrant uit in buurt Apeldoorn, en was leider van een knokploeg.
_ Joods Amsterdam • Gedenkboek VHK p.142 •
Kempe, Gerrit Theodoor (Ger) ‧ 11-06-1911 Utrecht (UT) - 26-12 1979 Utrecht (UT) ‧
Bij de eerste razzia in Amsterdam nam een Utrechtse studente in één keer (met toestemming van de ouders) negen joodse kinderen mee, die ze onderbracht bij de moeder van collega-student Jan Meulenbelt, die er vervolgens op uit werd gestuurd om adressen te zoeken voor de kinderen. Zo kwam hij in contact met Ger Kempe, en samen besloten ze toen het Utrechts Kindercomité op te richten.
Kron-Fellner, Inez
| L |
Lennep, Hester Juliana Octavia van ‧ 08-07-1916 - Amsterdam (NH) - 01-01-2000 Doesburg (GL) ‧
Vanaf 1 mei 1940 leidde ze samen met haar vriendin Paulien van Waasdijk een instituut voor huidverzorging. Vanwege de deportaties in de zomer van 1942 klopten steeds meer Joodse klanten bij haar aan voor hulp. Ze nam Sándor Baracs in onderduik. Hij begon haar te helpen bij het kinderenwerk. Samen werden zij medewerkers van de illegale verzetskrant Trouw. Als koerierster vervoerde ze wekelijks exemplaren per fiets vanaf de drukkerij naar diverse distributie-adressen.
Levinson, Manfred ‧ 19-02-1912 Hamburg (DE) - 13-03-1945 Buchenwald (DE) ‧
Zat in het verzet in Utrecht. Zijn schuilnaam was Gerrit Klok, zo kon hij voor de bezetter verbergen dat hij een Duitse jood was. Hij was onderdeel van verzetsgroep Het Kindercomité
Lochem, Hansje van
Löwenstein, Curt (Curt Lowens) ‧ 17-11-1925 Allenstein (Pol) ‧
_ Holywoodreporter; Holocaust survivors • Joods Amsterdam •
Lubberhuizen, Geertjan (Geert) ‧ 15-03-1916 Schoten (NH) - 18-07-1984 Cornamona (IRL) ‧
Was redacteur van het studentenblad Vox Studiosorum. Nadat hij een bespreking wijdde aan de antisemitische film Jud Süss werd het blad verboden door de bezetter. Daarop begonnen zijn illegale werkzaamheden die onder andere uitmondden in de oprichting van de uitgeverij De Bezige Bij in 1944. Als lid van het Utrechts Kindercomité hielp hij mede circa 300 Joodse kinderen aan onderduikadressen. Ter financiering van dit laatste werd een enkele malen herdrukte rijmprent, Het lied der achttien doden van Jan Campert uitgegeven.
| M |
Maclaine Pont, Anna Maria (Anne) ‧ 28-08-1916 De Bilt (UT) - 26-05-1969 Zwolle (OV) ‧
Na zich eerst op het kinderwerk te hebben toegelegd begon Anne, samen met haar man, Fritz Herbert Iordens zich na de zomer van 1943 bezig te houden met het onderbrengen van geallieerde piloten. Daartoe werd een lijn naar België opgezet.
Zus van Rut Matthijsen.
_ Vervalser Rut Matthijsen legt krans bij verzetsmonument •
Matthijsen, Rutger (Rut) 31-08-1921 Sumatra (NOI) - 09-05-2019 Rhoon (ZH)
In 1942 richtte hij samen met Jan Meulenbelt (1921-2011) het Utrechts Kindercomité op. Broer van Dora Matthijsen.
_ Wikipedia • Rut Matthijsen 1921-2019 Een bescheiden verzetsman • overlijdensadvertentie moeder • Humanitarisme.nl • Oral history interview with Rut Matthijsen •
Mazirel, Laura Carola (Lau) ‧ 29-11-1907 Utrecht (UT) - 20-11-1974 Saint-Martin-de-la-Mer (FRA) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Ze was een van de organisatoren van de aanslag op het Amsterdamse bevolkingsregister in 1943. Het advokatenkantoor aan de Prinsengracht deed ook dienst als dekmantel voor verzetsactiviteiten zoals het leggen van contacten, het doorgeven van boodschappen en het organiseren van onderdak voor vluchtelingen en onderduikers. Ze had ook zelf onderduikers in huis. Als pacifist pleegde Mazirel alleen geweldloos verzet. Ze sloot zich aan bij de Vrije Groepen Amsterdam, waarin ze samenwerkte met haar latere tweede man, Robert Hartog. Door haar uitmuntende beheersing van het Duits wist ze contacten te leggen met hoge Duitse officieren, waaronder SS-Hauptsturmführer Ferdinand aus der Fünten.
_ Wikipedia • Huygens • BWSA • Joods Amsterdam • Archiefkaart A'dam •
Meerburg, Piet Adriaan ‧ 01-09-1919 De Bilt (UT) - 11-04-2010 Amsterdam (NH) ‧
zette samen met andere studenten het zogenaamde Utrechts Kindercomité op. Hij onderhield contact met Walter Süskind (1906-1945) en werkte daartoe ook samen met de verzetsgroep Naamloze Vennootschap uit Amsterdam. Hij was niet alleen actief als redder van Joodse kinderen. Ook hielp hij in de Hongerwinter mee met de transporten van ondervoede Amsterdamse kinderen naar Friesland.
Mees, Maria (Mieke) ‧ 22-12-1917 Castricum (NH) - 17-08-1977 Vught (NB) ‧
Een stuk of tien onderduikers en hun beschermers waren verraden en werden opgepakt en overgebracht naar Eindhoven. Ook Hanna van de Voort was erbij. Mieke, die de kinderen begeleidde naar hun onderduikadressen in de provincie, werd in allerijl naar Eindhoven gestuurd om Hanna te ontzetten. Dat is haar gelukt. Voor vier kinderen kwam hulp te laat; ze werden ontmaskerd en op transport gezet.
Meines, Ted (Tette) ‧ 25-09-1921 Leeuwarderadeel (FR) - 24-12-2016 Leidschendam (ZH) ‧
Meines was betrokken bij het het redden en helpen onderduiken van Joodse kinderen binnen de NV-groep, het transporteren van joodse kinderen, het regelen van valse papieren voor hen en het verspreiden van verboden informatie, illegale bladen zoals Trouw en zelfgemaakte blaadjes in Friesland.
_ Wikipedia •
Mesdag, ds. Willem ‧ 09-04-1896 Den Haag (ZH) - 07-11-1975 Amsterdam (NH) ‧
Meulenbelt, Jan ‧ 08-03-1921 Amsterdam (NH) - 04-11-2011 ‧
Als de Duitsers op 14 juli 1942 op zoek naar Joden een grootscheepse razzia houden in Amsterdam, brengt studente geografie Ad Groenendijk een aantal kinderen in veiligheid in het ouderlijk huis van haar studiegenoot Jan Meulenbelt in Utrecht. Omdat de kinderen daar niet kunnen blijven, vraagt Meulenbelt een aantal medestudenten om hulp. Zo wordt de kiem gelegd voor het Utrechtse Kindercomité.
Molen, Gesina van der ‧ 20-01-1892 Baflo (GR) - 09-10-1978 Aerdenhout (NH) ‧
Vanaf 1941 was zij betrokken bij Vrij Nederland. Daarnaast redde zij talrijke Joodse kinderen het leven. Ze wist ze onder andere weg te smokkelen uit het Joodse kindertehuis aan de Plantage Middenlaan in Amsterdam. In 1943 was ze een van de grondleggers van het christelijke verzetsblad (en later dagblad) Trouw. In 1942 publiceerde ze anoniem de brochure Bezettingsrecht, bedoeld om de onderdrukte Nederlanders een hart onder de riem te steken.
Musch, Gerard ‧ 12-03-1921 Amsterdam (NH) - 07-05-1979 Amsterdam (NH) ‧
De deportaties en de manier waarop zij werden uitgevoerd druisten in tegen religieuze principes en tastte het rechtsgevoel aan. De Naamloze Vennootschap besloot zich er voor in te zetten hun Joodse medeburgers te helpen onderduiken. Dick Groenewegen van Wijk en Gerard zouden daar tijd genoeg voor hebben daar zij zelf moesten onderduiken wilden zij aan de voor hen dreigende 'Arbeitsdienst' ontkomen.
Musch, Jacob Philip (Jaap) ‧ 08-03-1913 Amsterdam (NH) - 27-06-1945 Ommen (DR) ‧
Was de oprichter van NV. Hij wilde op basis van zijn gereformeerde geloof Joodse kinderen helpen. Hij wist zijn broer Gerard en zijn vriend Dick Groenewegen van Wijk te overtuigen om mee te doen. Musch verhuisde in de zomer van 1942 naar Heerlen om beter onderduikadressen te kunnen vinden, en kreeg daar contact met dominee Gerard Pontier hem hielp aan tientallen onderduikadressen.
| N |
Neve, Johanna Christina (Jooske) de ‧ 26-07-1923 Soerabaja (NOI) - 07-02-2002 Amerongen (UT) ‧
De koeriersters Rebecca van Delft, een studente uit Amsterdam en Jooske de Neve, verpleegster te Utrecht zegden toe te zullen helpen bij het vervoer van joodse kinderen van Amsterdam naar Heerlen voor de NV-Groep.
_ Psychotraumanet; De NV en de joodse kinderen • overlijden echtgenoot • overlijdensadvertentie schoonvader • in memoriam • genealogoie-online • Archiefkaart A'dam •
| O |
Oudkerk, Elisabeth (Betty) ‧ 02-04-1924 Amsterdam (NH) - 14-06-2020 Amsterdam (NH) ‧
Kinderverzorgster Betty was werkzaam in de Crèche tegenover de Hollandsche Schouwburg in Amsterdam waarbij ze mede verantwoordellijk was voor het levens redden van vele joodse kinderen. Na de oorlog huwde zij Bram Goudsmit.
_ In memoriam • Het Parool 15-06-2020; Betty Goudsmit-Oudkerk (1924-2020) redde honderden Joodse kinderen van deportatie •
| P |
Pauli, François Cornelis ‧ 23-02-1912 Amsterdam (NH) ‧
Pauli hielp mee door onder andere kinderen te smokkelen in vuilnisbakken
_ Wie zijn de stakers • Pensioenskaart A'dam • Militieregister A'dam •
Peters, Antoon Johannes (Toontje) ‧ 18-07-1921 - 07-12-1997 ‧
Toontje was lid van een verzetsgroepje in Tienray rondom Hanna van de Voort (1904-1956), waartoe ook de Nijmeegse student Nicolaas Jozef Petrus (Nico) Dohmen (1921-2008) behoorde. Drager van het Verzetsherdenkingskruis
_ ToW; Curt Lowes • Curt Lowes, de man van de alter ego's • Gedenkboek VHK p.186 •
Philips, Fanny ‧
Crècheleidster.
_ Joods Amsterdam; Jacques van der Kar •
Pimentel, Henriëtte Henriquez ‧ 17-04-1876 Amsterdam (NH) - 17-09-1943 Auschwitz (PL)
Pimentel was speciaal belast met het vervalsen van persoonsbewijzen en het doen verdwijnen van naamgegevens uit de administratie van de schouwburg. De crèche tegenover liet veel kinderen verdwijnen. Hiervoor moest eerst de toestemming van de ouders verkregen worden, hetgeen vaak veel overredingskracht kostte. Velen konden niet geloven dat ze daarmee het leven van hun kind zouden redden.
Pontier, ds. Gerardus Jacobus ‧ 25-01-1888 Breda (NB) - 11-09-1976 ‧
In juli 1942 bracht Jaap Musch, later leider van de NV-groep, een bezoek aan de familie Pontier. Hij toonde Pontier een aanbevelingsbrief van ds. Constan Sikkel, een gereformeerde collega van Pontier uit Amsterdam, waarin hij Pontier vroeg om een lijst van betrouwbare gemeenteleden die benaderd konden worden om joodse kinderen op te nemen. Vervolgens togen Jaap Musch en Dick Groenewegen van Wijk met een adressenlijst en een introductiebrief van ds. Pontier in Heerlen aan het werk.
Posthuma Mantje, Willem ‧ 16-12-1895 Sneek (FR) ‧ 30-01-1961 Sneek (FR) ‧
Opereerde onder de schuilnaam Firma.
_ Friesch Dagblad 25-01-2020; Oecumenisch drietal hielp tientallen kinderen •
Postuma, Jacobus (Koos) ‧ 11-05-1921 te Brunssum (LB) - 22-03-1945 te Hellendoorn (OV) ‧ p.t.o. Treebeek (LB) ‧
In de herfst van 1943 besloot Koos zich nuttig te maken door in zijn vrije tijd zijn diensten aan te bieden aan de NV * -groep. Zijn aanbod werd graag aanvaard en het huis van zijn moeder, sinds 1943 de weduwe Rensia Postuma-Otten werd een geliefd tussenstation voor joodse kinderen. Het bombardement op Nijverdal vond plaats op 22 maart 1945, vlak vóór de bevrijding door de United States Army Air Forces [USAAF]. Deze vliegtuigen hadden hun doel in Duitsland niet bereikt en kregen opdracht een tactisch doel te kiezen. De keuze viel in dit geval op een kruispunt van wegen en/of spoorlijnen. Er vielen 73 doden en tal van gewonden. De materiële schade was enorm. Postuma was onder de slachtoffers.
Postuma-Otten, wed. Rensia ‧ 06-02-1882 Assen (DR) - 15-07-1966 Brunssum (LB) ‧
In het jaar 1943 dat haar man kwam te overlijden werd haar huis een geliefd tussenstation voor joodse kinderen. Zij was de moeder van verzetsman Jacobus (Koos) Postuma (1921-1945).
_ RAN •
| Q |
| R |
Rubinstein, Markus (Max) ‧ 25-11-1921 Düsseldorf (DE) - 30-09-2014 Amsterdam (NH) ‧
Max maakte hij deel uit van een verzetsgroep, welke was opgericht door Joodse vluchtelingen uit Duitsland, die elkaar ontmoetten in ‘Tehuis Oosteinde’ in Amsterdam. Hij was betrokken bij het vervalsen van documenten. In 1942 werd in het Tehuis een afdeling van de Joodsche Raad gevestigd. Door bemiddeling van de verzetsgroep kon hij als medewerker van de Joodsche Raad gaan werken in de Hollandsche Schouwburg, waar opgepakte Joden vóór vertrek naar Westerbork verzameld werden. Samen met de Nederlandse Jacques van der Kar hielp hij mensen ontvluchten.
_ Auschwitz.nl; Persoonlijk verhaal: Rubinstein en Littmann • DJBW •
Rubinstein-Littmann, Usrsula (Uschi) ‧ 08-12-1921 Berlijn (DU) - 25-08-2016 Amsterdam (NH) ‧
Uschi maakte in de oorlog deel uit van de verzetsgroep in ‘Tehuis Oosteinde’. Sinds 1942 gingen leden van de groep illegale kranten verspreiden, documenten vervalsen en voedsel verzorgen voor onderduikers. Uschi deed vooral koerierswerk. In het najaar van 1943 trouwde Uschi met Markus (Max) Rubinstein (1921-2014). Samen doken ze in het najaar van dat jaar onder. Ze bleven bij het verzetswerk betrokken.
_ Auschwitz.nl; Persoonlijk verhaal: Rubinstein en Littmann • Gedenkstätte Deutscher Widerstand •
| S |
Schipper, Jan
Söhnlein, Gisela ‧ 05-10-1921 Santiago (Chile) ‧
In 1940 begon ze rechten te studeren in Amsterdam, waar ze na de zomervakantie van 1942 een van de belangrijkste schakels werd tussen het Utrechts Kindercommite en de Amsterdamse Studentengroep. Met connecties in beide steden was Gisela de ideale persoon voor de baan. Aanvankelijk was het de taak van Gisela om informatie van de groep van Meerburg in Amsterdam door te geven over het aantal te leveren kinderen in de regio Utrecht.
Speyer, zuster
Spier, Joseph (Jo) ‧ 11-02-1916 Amsterdam (NH) - 22-09-2009 Bergen (NH) ‧
Jo was een van de voormannen bij het uitbreken van de staking in februari 1941 in Amsterdam. Jo wist echter uit handen van de Duitsers te blijven door de hulp van zijn werkgever, die verklaarde hem hard nodig te hebben. Via via raakte hij betrokken bij de buitenschoolse jeugdzorg tegenover de Joodsche Schouwburg.
_ De Dokwerker • DJBW •
Stam, Cornelis Gijsbert (Cor) van (der) ‧ 06-01-1920 - 20-08-1995 Annecy (FR) ‧
_ Leven in Nieuw-Vennep • RAN •
Stam-Jansen, Trijntje van ‧ 19-04-1920 - 29-04-2009 Nieuw-Vennep (NH) ‧
Steinitz
Storm van 's-Gravesande, Ewoud
Betrokken bij het Kindercomité.
_ Beeldbank Utrechts archief •
Süskind, Walter ‧ 29-10-1906 Lüdenscheid (DU) - 28-02-1945 Mid Europa ‧
Zette samen met andere studenten het zogenaamde Utrechts Kindercomité op. Hij onderhield contact met Walter Süskinden werkte daartoe ook samen met de verzetsgroep Naamloze Vennootschap uit Amsterdam. Hij was niet alleen actief als redder van Joodse kinderen. Ook hielp hij in de Hongerwinter mee met de transporten van ondervoede Amsterdamse kinderen naar Friesland.
_ Wikipedia • Westerbork portretten •
| T |
Tellegen, Maria Anne ‧ 30-12-1893 Arnhem (GL) - 23-04-1976 Amsterdam (NH) ‧
Tellegen maakte zich sterk voor het onderbrengen van Joodse kinderen bij gezinnen op het platteland, in samenwerking met het Utrechts Kindercomité.
_ Huygens • Parlement.com • Historisch Nieuwsblad •
Terwindt, Paul
| U |
| V |
Veen, Nico van der ‧ 18-06-1916 Utrecht (UT) - 20-04-1962 Zaandam (NH) ‧
Vermeer jr., Geertruida Maria (Truus) ‧ 29-07-1920 Brunssum - 25-04-2012 ‧
De NV opereerde in Amsterdam, waar de leden kinderen de crèche uit smokkelden, vanwaar ze naar het oosten zouden zijn gedeporteerd, en brachten ze naar schuilplaatsen in Limburg en Overijssel. Het huis van de Vermeers was voor veel kinderen een eerste stop op weg naar hun schuilplaatsen. Vader en moeder, Willem (Wim) Vermeer (1897-1959) en Geertruida Maria (Truus) Stegenga sr. (1896-1969), broer Pieter (Piet) Vermeer (1922) en zussen Wilhelmina Urica (Mien) Vermeer (1927-2002) en Geertruida Maria (Truus) Vermeer jr. (1920-2012) hebben samen met koerierster Truus jr. hiervoor het verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen. Na de oorlog trouwde zij met verzetsman Cornelis Willem (Cor) Grootendorst (1919)
_ Limburgsch dagblad 06-05-1989; 'Ik ga terug om terug te zien' • Psychotraumanet; De NV en de Joodse kinderen, 1942-1945: korte geschiedenis van een Nederlandse onderduikorganisatie •
Vermeer, Geertruida Maria (Truus) ‧ 29-07-1922 Brunssum (LB) - 25-04-2012 ‧
Vermeer, Wilhelmina Urica ‧ 15-06-1927 Brunssum - 18-01-2002 Brunssum ‧
Vrouw van Gerard Musch. Zij namn kinderen in onderduik in Heerlen.
Vermeer, Pieter (Piet) ‧ 22-12-1923 Brunssum (LB) ‧
_ RAN •
Vermeer, Willem (Wim) ‧ 26-09-1897 Abcoude (UT) - 14-04-1959 Brunssum (LB) ‧
_ RAN •
Vermeer-Stegenga sr., Geertruida Maria (Truus) ‧ 28-09-1896 Amsterdam (NH) - 20-02-1969 Brunssum ‧
_ RAN •
Verschuer, Anne-Marie van ‧ 12-03-1923 Beesd - 16-10-1999 Culemborg ‧
Viera, broeder Vink, Maarten Vink-Muntz, Mary
Voort, Johanna Catharina Maria (Hanna) van der ‧ 26-11-1904 Meerlo (LB) - 26-07-1956 Utrecht (UT) ‧ p.t.o. Tienray (LB) ‧
Tijdens de oorlog was Hanna van de Voort een spil in het netwerk dat vanaf mei 1943 onderduikadressen in Noord-Limburg regelde voor Joodse kinderen uit Amsterdam. Ook was ze betrokken bij pilotenhulp.
_ Wikipedia • Huygens • RAN • Helpers of AFEES •
Voûte, Henriette (Hetty) ‧ 12-06-1918 Utrecht - 16-01-1999 Amsterdam ‧
Vries, Abraham (Rob) de ‧ 09-06-1918 Amsterdam (NH) - 09-07-1969 Amsterdam (NH) ‧
Robj maakte deel uit van de verzetsgroep Luctor et Emergo, die de verantwoordelijkheid droeg voor de vervalsing van zo'n tweeduizend persoonsbewijzen, en hulp bood aan neergestorte geallieerde piloten. De Vries hielp ook bij de ontsnapping van joodse kinderen uit de Hollandsche Schouwburg.
_ Wikipedia • Archiefkaarten A'dam •
Vries Robles, Bernard de ‧ 16-06-1906 Paramaribo (Sur) - 23-07-1968 Flims (Zwi) ‧
_ OVCG • JCK; Documenten met betrekking tot aanvraag van een verzetspensioen door Bert de Vries Robles met bijlagen, 1966 •
| W |
Waard, Anna (Annie) de ‧ 1916 Groningen (GR) - 2000 ‧
Waasdijk, Pauline van ‧ 29-03-1917 Den Helder (NH) - 18-08-1976 ‧
Pauline van Waasdijk werkte vanuit een schoonheidssalon in Amsterdam en redde 91 kinderen, bijgestaan door haar collega Hester Juliana Octavia van Lennep (1916-2000). De twee verzetswerkers bezochten regelmatig gebieden van de stad waar invallen op handen waren en namen Joodse kinderen van hun wanhopige ouders af, met de belofte dat ze pleeggezinnen zouden vinden.
_ RAN •
Waterman, Alexander (Lex) ‧ 29-03-1922 Amsterdam (NH) - 31-10-1991 Apeldoorn (GL) ‧
Arthur Seyss-Inquart woonde op het Spelderholt, een zorghotel en een academie voor mensen met een verstandelijke beperking. Het Spelderholt speelde een belangrijk rol in het leven van Lex. Hij ging op 17 april 1945 vanuit zijn onderduikadres naar dit hotel, om Seyss-Inquart een hak te zetten. Hij stal daar, bij wijze van trofee, het boek “Prag im Lichtbild. Lex had op een gegeven moment werk gevonden in de Hollandse Schouwburg. Toen hij werd opgeroepen voor deportatie stopte voor hem de mogelijkheid om mbv zijn administratieve lotgenoten te laten onderduiken. Dit deed hij binnen de verzetsgroep van Jacques David van de Kar (1917-2008).
_ Joods Amsterdam •
Weijel-Cohen, Miriam Josephine Hesseline ‧ 04-12-1920 Den Haag (ZH) - 23-12-1990 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Kinderverzorgster crèche in WOII. Gehuwd in Westerbork.
_ Joods Biografisch Woordenboek • Max Arian; Vooroorlogse joodse •
Weren, Lex van ‧ 13-03-1920 Amsterdam (NH) - 13-07-1996 Amsterdam (NH) ‧
Weinrieb, David ‧ 16-04-1920 Sagutza (PL) - 23-10-2015 San Diego (VS) ‧
Betrokken bij de hulp aan onderduikers
Wisch, Rosalie (Rosa) ‧ later Smid-Wisch ‧ 07-11-1925 Almelo (OV) ‧
_ Auschwitz Bulletin, 2012, nr 03 • Archiefkaart A'dam •
Wissel, ds. Felix van der ‧ 22-06-1892 Amsterdam (NH) - 04-06-1962 Dieren (GL) ‧ p.t.o. Leeuwarden (FR) ‧
Felix van der Wissel speelde als predikant van de Doopsgezinde Kerk in Leeuwarden in de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol bij het onderbrengen van Joodse kinderen in onderduikgezinnen in Friesland. Hij was oprichter van het Amsterdams Studenten Groep-filiaal Noord-Friesland.
_ Predikanten die joden hielpen • Leeuwarder Courant 15-02-2020; Dominee Felix van der Wissel 'deed wat nodig was' en redde talloze Joodse kinderen • geneanet •
Woortman, Johannes Theodorus (Joop) ‧ 25-01-1905 Amsterdam (NH) - 13-03-1945 Bergen-Belsen (DE) ‧
| X |
| Y |
| Z |
Zijtveld/Zeytveld, Wouter van ‧ 1923 ‧
Zündler, Alfons ‧ 1918-1996 ‧
_ Duitse daders: de jodenvervolging en de nazificatie van Nederland (1940 – 1945)
Bronnen:
- Resistance groups
- Kinderwerk, hoe ging dat en wie waren de verantwoordelijken
- Crèche Hollandsche Schouwburg
- Amsterdam Student Group
- De 123 joodse kinderen van Hanna en Nico
- De Hollandsche Schouwburg: verzame;lplaats voor deportaties en een kans op ontsnappingen
- Joods Amsterdam
Project status:
Update: 20-08-2021
Start project: 15 juli 2015
Maker project: Dimitri Gazan
Profiles added: 83 / 127
Kinderwerk
is de verzamelnaam van verzetswerk dat tijdens de Tweede Wereldoorlog volledig in het teken stond van het in onderduik brengen van Joodse kinderen dat voornamelijk verricht werd door studenten.
Het waren vier verzetsgroepen die nauw met elkaar zijn gaan samenwerken aan de hand van gegevens die Walter Süskind (1906-1945) van het Joodse Raad kon vervalsen toen hij werd door de bezetter werd aangesteld als beheerder van de Hollandsche schouwburg, daar waar alle Joden werden verzameld alvorens ze op transport werden gesteld naar Kamp Westerbork.
In samenwerking met Felix Halverstad en Henriette Pimentel, directrice van een kindercreche werd een uitgebreid netwerk opgezet. De Creche fungeerde als het centrale punt vanwaaruit de kinderen stiekum konden worden weggesluisd en worden ondergebracht op verschillende adressen, verspreid over het hele land.
De 4 belangrijkste verzetsgroepen waren:
Het Utrechts Kindercomité De Trouwgroep De Amsterdamse Studentengroep / groep Meerburg De Naamloze Vennootschap
Disclaimer: Dit project behandelt de gepubliceerde informatie over deze betrokkenen als objectieve verslaggeving van historische feiten.
Als initiator en producent van Stichting Neerlandsch Verzetsmonument (S.N.V.) doe ik inmiddels doorlopend onderzoek naar zo'n 40.000 verzetsstrijders. Het verzamelen van zoveel mogelijk bronnen zal het aantal namen in deze lijst niet alleen doen groeien, maar worden zij bovendien verrijkt met talloze gegevens aan biografische achtergronden. Naast de directe nabestaanden en geïnteresseerden kunnen onderzoekers hier terecht voor wetenschappelijke doeleinden.
De stichting tracht haar doel te bereiken onder meer:
- door het verder (doen) ontwikkelen, promoten en dagelijks onderhouden van de website;
- door het bieden aan nabestaanden van de mogelijkheid om hun verhaal te vertellen op de website;
- door het ondersteunen of initiëren van initiatieven met betrekking tot het verzet.“
Al deze diensten worden door mijzelf uitgevoerd op vrijwillige basis. Daar zijn natuurlijk wel de nodige kosten aan verbonden die ik tot op heden voor eigen rekening neem. Mijn basis inkomen is slechts gebaseerd op een WAO uitkering wegens de ziekte Multiples Sclerose. Om van S.N.V. een permanent en belangrijk succes te maken is uw financiële bijdrage zeer welkom, hoe klein het bedrag het ook mag zijn. Alle kleine beetjes helpen!
Stichting Neerlandsch Verzetsmonument is gevestigd te Enkhuizen
KvK nr: 70696373
Hartelijk dank voor uw aandacht,
Dimitri Gazan
Gebruik de sneltoetscombinatie om snel te zoeken in de lijst:
| A |
| B |
Baracs, Sándor ‧ 17-11-1900 Budapest (H) - 05-08-2002 Driebergen (UT) ‧
Medewerker van Trouw. Betrokken bij de Burgerwacht, vervolgens was hij actief bij de Knokploeg Amsterdam, waarbij hij onder andere wapeninstructies verzorgde voor leden van de latere verzetsgroep CS-6. Ook was hij betrokken bij plannen om de Berlagebrug in Amsterdam op te blazen.
Batenburg-Groenendijk, Adriaantje Wilhelmina (Ad)
_ bron •
Bilt, Albertine Maria (Tiny) van de ‧ 18-01-1916 Amsterdam (NH) - 07-02-2001 Maastricht (LB) ‧
Tini verbleef in de zomer van 1942 bij haar ouders in Arnhem toen ze bezoek kregen van Paul Terwindt, lid van het Utrechts Kindercomité, die twee joodse kinderen meebracht om onder te duiken. Ze besloot om met Terwindt samen te gaan werken en waren verzantwoordelijk voor de zorg van 114 joodse kinderen.
_ Gedenkboek VHK p.75 • RAN • Het Verborgen Front p.436 • Archiefkaart A'dam •
Bockma, Harmann ‧ 19-04-1901 Paderborn (DE) - 29-08-1981 Sneek (FR) ‧
_ RAN • The Path of the Righteous: Gentile Rescuers of Jews During the Holocaust • gezinskaart Smallingerland • Predikanten die joden hielpen •
Zij werkte net als haar zus Rins Bockma (1922) als koerierster voor haar vader Harmen Bockma (1901-1981), gericht op de distributie van bonkaarten en wapens en het halen van joden uit Amsterdam.
_ RAN •
Bockma, Rins ‧ 22-11-1922 Smallingerland (FR) - 20-04-2012 Eindhoven (NB) ‧
Zij werkte net als haar zus Martje Antje als koerierster voor haar vader Harmen Bockma (1901-1981), gericht op de distributie van bonkaarten en wapens en het halen van joden uit Amsterdam. Naast zijzelf heeft haar 2e naoorlogse echtgenoot Maarten Knook (1917-1985) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.
_ gedenkboek VHK p.146 • RAN • Huwelijksakte • overlijdensadvertentie overlijdensadvertentie 2e naoorlogse echtgenoot •
Bockma-Jelsma, Saakje (Sara) ‧ 03-02-1898 Jutrijp (FR) - 09-12-1977 ‧ p.t.o. Heerlen (LB) ‧
Jaap Musch (1913-1945) nam zijn intrek in het huis van de Bockmas en het werd ook het hoofdkwartier van zijn NV-Groep. Jaap en zijn collega's haalden joodse kinderen uit Amsterdam en brachten ze naar de Bockmas, die op hun beurt onderduikers voor hen zochten. Een van hun meest waardevolle assistenten was hun oudste dochter, Rins Bockma (1922) die samen met haar jongere zus Martje Antje koerierswerk verrichtte. Ook het oudste kind Jan Bockma (1921-1944) was bij het verzetswerk betrokken
_ RAN • The Path of the Righteous: Gentile Rescuers of Jews During the Holocaust • gezinskaart Smallingerland •
Bogaard, Johannes (Hannes) 20-12-1890 Haarlemmermeer - 10-01-1974 Nieuw-Vennep
Boom, Cornelia Arnolda Johanna (Corrie) ten ‧ 15-04-1892 Amsterdam (NH) - 15-04-1983 Orange, California (VS) ‧ p.t.o. Haarlem (NH) ‧
Het gezin Ten Boom had joodse en andere onderduikers in huis. In het huis van de weduwnaar Casper ten Boom (1859-1944) werd een geheime kamer gebouwd, waarin de onderduikers zich in geval van nood konden verschuilen.
Boomgaard, Jan van de Leerdam
Jan en Ted (Tette) Meines (1921-2016) vormden samen een verzetsgroep die zich inzette voor het onderbrengen van joodse kinderen in de Betuwe.
_ Predikanten die joden hielpen. •
Borsboom, Frans
Brandel, Henriette Amalia (Hetty) ‧ 14-03-1909 Rotterdam (ZH) - 01-04-1945 Bergen-Belsen (DE) ‧
Bruin, Leo de
Brünner, Alice Gertrud ‧ 20-12-1919 Zürich (ZW) ‧
_ Archiefkaart A'dam • Het Verborgen Front •
Burg, Gerrit van der
_ RAN •
Busnach, Louis ‧ 22-07-1914 Amsterdam (NH) ‧
Busnach-van Bienen, Dina (Jo, Ina) ‧ 06-08-1911 Amsterdam (NH) - 21-10-1992 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Jo was samen met haar man actief in het helpen van onderduiken van joden in de Haarlemmermeer. Naast zijzelf heeft haar echtgenoot Levy Louis Busnach (1914-1979) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.
_ Gedenkboek VHK p.90 • Jan Wies over de Haarlemmermeer historie •
| C |
Levitus, Cäcilie (Cilly) ‧ 19-10-1925 Frankfurt am Main (DE) - 03-11-2010 Langen, Hessen (DE) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Cilly was destijds werkzaam in de Crèche tegenover de Hollandsche Schouwburg.
_ Wikipedia (DE) • Een ster is een ster; het oorlogsverhaal van Sam de Hond • Europeana; foto • Interview •
Coelingh, Maria Wilhelmina Jacoba (Mia) ‧ 12-05-1911 Bussum (NH) - 08-03-2012 Bornerbroek (OV) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Haar neef en verzetsman Pieter Adriaan (Piet) Meerburg (1919-2010) vroeg haar of ze in Friesland en speciaal in en om Sneek heel wat Joodse kinderen wilde gaan plaatsen, die door de Duitsers waren of zouden worden opgepikt in Amsterdam.
_ Gedenkboek VHK p.92 • Joodse kinderen.nl; De smokkel • RAN • Predikanten die joden hielpen nr.60 • Leeuwarder Courant 25-01-2020; Levensreddend driemanschap uit Sneek vormde een doopsgezinde 'cocon' rond de Joodse onderduikkinderen • Archiefkaart A'dam •
Cohen, Hartog (Harry) ‧ 04-02-1920 Utrecht (UT) - 30-08-2019 Amsterdam (NH) ‧
Cohen-Slijper, Cornelia ‧ 10-12-1881 Amsterdam (NH) - 22-05-1953 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Cornelia heeft haar dochter Virginia Rivka (Virrie) Cohen (1916-2008) geholpen met het samenstellen van lijsten om kinderen op een onderduikplaats te krijgen.
Cohen, Virginia Rivka (Virrie) ‧ 20-04-1916 Den Haag (ZH) - 23-12-2008 ‧
Dochter van de voorzitter van de Joodse Raad, David Cohen. Vanaf juli 1943 directrice van de Crèche. Ze smokkelde tientallen baby’s en peuters naar het kantoor van de Joodse Gemeente aan de Plantage Parklaan en werd door haar moeder Cornelia Cohen-Slijper (1881-1953) geholpen met het samenstellen van de lijsten om de kinderen op een onderduikplaats te krijgen.
_ Joods Amsterdam • Nieuw Israelietisch weekblad 17-12-1982; Redding uit crèche was geheim voor velen • bevolkingsregister Den Haag ouders •
Cohen-Kattenburg, Schoontje (Sieny) ‧ 19-03-1924 Amsterdam (NH) - 07-02-2019 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Ze was een meisje van nog geen achttien die joodse ouders, gevangen in de Hollandsche Schouwburg moest overhalen om hun kind over te dragen aan het verzet om onder te duiken. Zo kan ze veel kinderen wegsmokkelen.
_ Joods Cultureel Kwartier; In memoriam • Verzetsmuseum Amsterdam; De kinderverzorgsters •
Cohen de Lara-de Jong, Johanna (Hans) ‧ 26-10-1913 Rotterdam (ZH) - 19-01-2014 Amsterdam (NH) ‧
Hans Cohen de Lara-de Jong bracht enerzijds de kinderen van haar echtgenoots broers allen in onderduik. Anderzijds hielp zij vele mensen onder te duiken; zij was lid van de groep van Pieter Adriaan (Piet) Meerburg (1919-2010) en had contacten via de kinderarts dr. Philip Hendrik (Hein) Fiedeldij Dop (1911-1991)
_ Gedenkboek VHK p.92 • De wereld van gajus; Het verzetskruis •
| D |
Dam, Anna Rosa (Ans) van ‧ 15-09-1916 Rotterdam (ZH) - 08-09-2010 Jerusalem (ISR) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH), Hilversum (NH) ‧
Verzetsstrijdster Ans zette zich in om te verbergen en te zorgen voor drie-jarige Miriam Dasberg, dochter van Rabbi Nathan Dasberg van Hilversum door haar proberen onder te brengen in Amsterdam met behulp van de 20 jarige Wibo Florissen en 17 jarige Hein Robert Korpershoek.
_ RAN; Wibo Florissen • Archiefkaart A'dam •
Delft, Rebecca van ‧ 16-02-1924 Amstelveen (NH) - 24-02-2013 Graft (NH) ‧
Rebecca van Delft, een studente uit Amsterdam en Johanna Christina (Jooske) de Neve (1923-2002), verpleegster te Utrecht zegden toe te zullen helpen bij het vervoer van joodse kinderen van Amsterdam naar Heerlen. Zij was de eerste koerierster van de NV-Groep.
_ Psychotraumanet; De NV en de joodse kinderen • Auschwitz bulletin , 2013, nr 02 • online-familieberichten • overlijdensadvertentie naoorlogse echtgenoot Carl Lodewijk Ebeling • Het vaderland 21-04-1956; Het beste van Toergenjew • Limburgsch dagblad 27-05-1977; Elke dreumes was een drama • Limburgsch dagblad 25-05-1977; Joop Woortman: Breng ze maar naar Limburg •
Dijk, dr. Ida Jetskalina (Ietje) van ‧ 18-10-1919 Winschoten (GR) ‧
Tezamen met Maria (Mieke) Mees (1917-1977), Alice Gertrud Brünner (1919) en Ernestine (Tineke) Haak (1922) waren zij de vaste tussenpersonen tussen de Amsterdamse Studentengroep en Limburgse hulpverleners. Dit werk stond volledig in het teken stond van het in onderduik brengen van Joodse kinderen dat voornamelijk verricht werd door studenten. Veel kinderen werden door hen met de trein naar Limburg gebracht.
_ archiefkaart A'dam • Kindersmokkelaar Iet van Dijk krijgt postuum Israëlische onderscheiding •
Dinckels, pastoor Jan Antoon Hubert ‧ 24-06-1886 Venlo (LB) - 1963 ‧
_ Klein Lourdes •
Dohmen, Nicolaas Jozef Petrus (Nico) ‧ 03-01-1921 Stoutenburg (UT) - 16-02-2008 Hilversum (NH) ‧
_ Verzetsmuseum; Onderduikertjes • De 's-Gravelandseweg en zijn bewoner •
Drukker, Max 08-02-1916 Amsterdam (NH) - 15-05-2001 Jerusalem (ISR)
| E |
Eggink, Wim ‧ 03-05-1920 Utrecht (UT) - 24-04-1945 Hameln (DE) ‧
Aan de Universiteit Utrecht maakte hij al spoedig deel uit van de door dr. Brouwer opgezette verzetsgroep. Eggink leidde al snel het studentenverzet van de Universiteit Utrecht. Hij richtte samen met de Leidse student Han Gelder in oktober 1943 het illegale blad Ons Volk op, dat met 120 exemplaren een van de grootste verzetsbladen van Nederland werd, en was betrokken bij de Parool-groep en het studentenverzetsblad Sol Iustitiae.
Ex, Karel Paul Maria (Godfried) ‧ 08-07-1923 Venlo (LB) - 14-01-1999 Amsterdam (NH) ‧
Ex, Paul Josef Jacques ‧ 27-03-1925 Venlo (LB) - 03-05-2016 Venlo (LB) ‧
|F |
Fiedeldij Dop, dr. Philip Hendrik (Hein) ‧ 31-01-1911 Amsterdam (NH) - 11-01-1991 ‧
_ militieregister A'dam • genealogie-online •
Flim, Berend Jan ‧ 1894 Hellendoorn (OV) ‧
Flim, Herman ‧ 25-09-1922 - 01-01-2005 ‧
Fritz, Ben ‧ Amsterdam
Het zou hier kunnen gaan om Bernardus Frederikus Johannes Fritz (1922-1987) My Heritage, vermelding doop
_ Psychotraumanet; De NV en de joodse kinderen •
Foerster, Bernard
Zou hier kunnen gaan om Bernhard Bernd Hermann Foerster (1923) Archiefkaart A'dam
Freudenberg, dames
| G |
Geest, pater Wilhelmus Martinus (Wim) van der ‧ 08-12-1913 Beverwijk - 17-05-1969 Wernhoutsburg (NB) ‧
In of omstreeks augustus-september 1943 begon Van der Geest met het verrichten van verzetswerk. Hij werd rayonleider van het LO-district Brunssum en omgeving. Rayonleider Van der Geest onderhield vooral samenwerkingscontacten met Jaap Musch (1913-1945), oprichter van de NV-verzetsgroep. Om duikadressen, levensmiddelen, textielbonnen, persoonsbewijzen en financiële steun te verkrijgen werkte pater Van der Geest intensief samen met andere geestelijken, onder meer kapelaan Jan Willem Berix uit Heerlen, gemeenteambtenaren en functionarissen van het Gewestelijk Arbeidsbureau. Van der Geest had herhaaldelijk contact met de heer H.J. Hendriks, ambtenaar gemeentesecretarie Brunssum, en de heer M.A. Flecken, directeur Arbeidsbureau Brunssum. Kortom, de pater beschikte over een lokaal netwerk van velerlei contacten.
_ lit: 'De Oorlog Levenslang' van Wiel Bellemakers; gewijd aan het leven van verzetsheld en missionaris Van der Geest • Rijckheyt; Verzetsleider in Brunssum en omgeving • Oorlogsslachtoffers IJmond •
Gerritsma, dr. Hendrik ‧ 17-11-1907 Grijpskerk (GR) - 27-05-2010 ‧ p.t.o. Sneek (FR) ‧
Samen met zijn vrouw Talje (Tal) Bruins (1911-2008) hielp hij bij het in veiligheid brengen van de onderduikkinderen binnen de Amsterdamse Studentengroep. De kinderen werden voordat ze naar veilige adressen werden gebracht eerst medisch onderzocht door de huisarts.
_ Friesch Dagblad 25-01-2020; Oecumenisch drietal hielp tientallen kinderen • RAN •
Gerritsma-Bruins, Talje (Tal) ‧ 04-11-1911 Finsterwolde (GR) - 09-07-2008 Groningen (GR) ‧ p.t.o. Sneek (FR) ‧
Samen met haar man dr. Hendrik Gerritsma (1907-2010) hielp zij bij het in veiligheid brengen van de onderduikkinderen binnen de Amsterdamse Studentengroep. Zij bracht heel wat kinderen met de tram of achter op de fiets naar adressen in Sneek of Bolsward en omgeving. Bonkaarten voor de kinderen kreeg ze van parochielid Willem Posthuma Mantje, die onder de schuilnaam Firma opereerde.
_ Friesch Dagblad 25-01-2020; Oecumenisch drietal hielp tientallen kinderen • RAN •
Glaser, Soesie Regina (Suzy) ‧ 03-06-1925 Nijmegen (GL) - 30-06-2013 Amsterdam (NH) ‧
_ portret •
Groenewegen van Wijk, Dirk ‧ 04-10-1921 Amsterdam (NH) - 15-06-1985 ‧
Grootendorst, Cornelis Willem (Cor) ‧ 03-11-1919 Boskoop (ZH) - 17-11-2003 (ZA) ‧
_ Europeana; Leden van NV-Groep waaronder Cor en Truus Grootendorst, ca. 1943 • RAN • bron Rijswijk; NV-groep • genealogie-online •
Grootkerk, Philip Isac (Flip) ‧ 02-03-1886 Amsterdam (NH) - 01-10-1942 Auschwitz (PL) ‧
| H |
Haak, Ernestine (Tineke) ‧ 17-05-1922 Heemstede ‧
Tezamen met Mieke Mees en Alice Brunner waren zij de vaste tussenpersonen tussen de Amsterdamse Studentengroep en Limburgse hulpverleners. Veel kinderen werden door hen met de trein naar Limburg gebracht.
Haak sr., Jurrian (Jur) ‧ 03-11-1891 Samarang (NOI) - 30-01-1945 Sachsenhausen (DE) ‧
Als echtgenoot van Henriëtte van Eek heeft hij haar in al haar verzetsactiviteiten gesteund.
Haak jr., Jur ‧ 19-07-1919 Semarang (NOI) ‧
Fungeerde als noodadres voor groep CS-6. Betrekt zijn zuster Tineke en zijn medestudenten Piet Meerburg en Wouter van Zeytveld bij het onderduik plan voor joodse kinderen. Dit viertal vormt de basis van de Amsterdamse Studentengroep.
Haak-van Eek, Henriette Augusta (Jet) ‧ 10-04-1894 Batavia (NOI) - 06-12-1944 Gross Rosen (DE) ‧
Dankzij haar vele connecties via het maatschappelijk werk voor de Doopsgezinde Kerk kon ze vooral voor veel Joodse kinderen onderduikadressen verzorgen. Haar man, Jur Haak laat het actieve verzetswerk over aan haar en hun zoon Jur en dochter Tineke. Maandelijks nam ze bonkaarten in ontvangst en gaf ze noodzakelijke berichten door. Twee joodse meisjes die in nood zaten, nam ze in huis. Door velen werd zij 'Moedertje Haak' genoemd. Soms verschafte ze ook onderdak aan kennissen.
Halverstad, Raphaël (Felix) ‧ 11-08-1904 Amsterdam (NH) - 14-08-1978 Amsterdam (NH) ‧
Halverstad trad in augustus 1942 in dienst van de Joodse Raad en werd vanaf november 1942 de assistent van Walter Süskind (1906-1945) in de Hollandsche Schouwburg. Daar zetten beiden samen met Henriëtte Pimentel (1876-1943) een systeem op om Joodse kinderen (maar ook volwassenen) te laten ontsnappen en te laten onderduiken. Halverstad had de taak alle Joden die in de Hollandsche Schouwburg werden binnengebracht, te registreren. Hij kon goed schilderen en tekenen, maar ook goed vervalsen. Hij verwijderde de namen van de kinderen die ze wilden laten ontsnappen, uit de administratie.
_ Wikipedia • Gedenkboek VHK p.120 • Joods Amsterdam •
Hendriks, Hendrik Joseph (Sjef) ‧ 26-8-1918 Brunssum (LB) - 09-06-1990 ‧ p.t.o. Brunssum, Heerlen (LB) ‧
Sjef gebruikte zijn functie als gemeentesecretaris in het stadhuis om voortvluchtigen, waaronder veel joden, en vooral kinderen, te helpen door hen valse identiteitskaarten, voedselbonnen en andere documentatie te verstrekken. Tijdens de oorlog bracht Jef lange uren op zijn kantoor door met het regelen van de identiteit van Joodse kinderen die in Brunssum en Heerlen verborgen waren voor de identiteit van kinderen die waren overleden. Hij pleegde ook andere vormen van administratieve fraude. Naast hemzelf heeft ook zijn echtgenote Helena Josina Gerardina de Rooij (1921-2008) het Verzetsherdenkingskris mogen ontvangen.
_ Gedenkboek VHK p.124 • RAN • Psychotraumanet; De NV en de joodse kinderen • geboorteakte • bidprentje Heerlen • • online-begraafplaatsen •
Hendriks-de Rooij, Helena Josina Gerardina ‧ 31-01-1921 Heerlen (LB) - 26-09-2008 Brunssum (LB) ‧ p.t.o. Brunssum, Heerlen (LB) ‧
Ze was samen met haar man betrokken bij de NV-Groep om joodse kinderen te helpen in onderduik. Naast zijzelf heeft ook haar echtgenoot Hendrik Joseph (Sjef) Hendriks (1918-1990) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.
_ Gedenkboek VHK p.124 • Psychotraumanet; De NV en de joodse kinderen • Staatscourant van het Koninkrijk der Nederlanden • online-begraafplaatsen •
Hudig, Olga
Via het verzet leerden ze elkaar kennen. Johannes Hermanus Wilhelmus (Jo) van Koeverden (1911-1981) van Koeverden zat diep in het verzet, Olga Hudig hielp Joodse kinderen onderduiken en als koerierster transporteerde ze belangrijke informatie en spullen. Voor verzetsorganisaties was het huis in Buren een vrijplaats waar ze belangrijke zaken bespraken. Er was een zender om informatie naar Engeland te sturen en soms zaten er wel tientallen mensen ondergedoken. Na de oorlog zijn ze getrouwd in 1947.
_ parlement.com; Jo van Koeverden • Nieuws 030; Vervalser Rut mathijsen legt krans bij verzetsmonument • Het Parool 03-05-2017; Vergeten verhalen uit de oorlog herleven op Instagram •
Hudig, To
Het zou hier kunnen gaan om Catharina Elsiabeth (To) Hudig) online-familieberichten
Hoekstra, Piet
Hooijkaas-Timmenga, Titia Grietje (Titie) ‧ 21-12-1918 Leeuwarden (FR) ‧
Vrouw van Ernst Frederik Hooijkaas (1902)
_ dbnl • overlijdensadvertentie vader • overlijdensadvertentie schoonvader • geneanet • geboorteadvertentie •
Houwen, Willem Laurens (Wiel) ‧ 22-03-1911 Helden (LB) - 13-10-1990 Venlo (LB) ‧
Was leider van de KP-Helden en betrokken bij talrijke verzetsoperaties als hulp aan onderduikers, gewapende overvallen, bevrijdingsacties van collega verzetsmensen en pilotenhulp. Hij werkte nauw samen met kapelaan Jac Naus, een van de oprichters van de LO-Limburg.
Hulst, Johan Wilhelm van ‧ 28-01-1911 Amsterdam (NH) - 22-03-2018 Amsterdam (NH) ‧
Als leraar 1942 (tot en met1960) Directeur van het hervormde leraren trainingscollege (HKS) in Amsterdam en als zodanig verantwoordelijk voor de redding van meer dan 600 joodse babies en kinderen uit de creche bij de Hollandsche Schouwburg.
_ RAN •
| I |
Iordens, Frits Herbert ‧ 21-06-1919 Arnhem (GL) - 09-03-1944 Hasselt (OV) ‧
In 1942 eisten de machthebbers de namenregisters van alle studenten aan de Utrechtse universiteit op. Deze registers dreigden gebruikt te worden voor tewerkstellingen in Duitsland en daarop stak Iordens met enkele anderen in de nacht van 12 op 13 december 1942 de administratie in het Academiegebouw in brand. Iordens voerde tevens andere verzetsdaden uit zoals werk met zijn vriendin Anne Maclaine Pont voor het Utrechts Kindercomité, en het in veiligheid brengen van geallieerde piloten.
| J |
Janssen, pater Gérard
Jong, Jelle R. de ‧ 13-04-1910 Joure (FR) - 06-02-1961 Franeker (FR) ‧
_ OGS • Jelle de Jong.nl •
Jonge, Ruth de ‧ 03-04-1921 Weener (DE) - 14-05-2020 New York (VS) ‧ p.t.o. Leeuwarden (FR) ‧
Ruth had geen uitgesproken Joods uiterlijk en heette nu 'Annie Klarendijk'. Krijn schakelde Ruth in bij zijn verzetswerk voor de KP Leeuwarden. Ze legde namenlijsten aan van de kinderen en bracht distributiebonnen naar de gezinnen waar ze waren ondergebracht. Met de bonnen onder haar kleren op haar lijf gebonden maakte ze haar rondes. Daarnaast werkte ze een aantal maanden als ‘verpleegster’ in een ziekenhuis. Om contacten te onderhouden met leden van het verzet die gewond waren geraakt en daar verpleegd werden.
_ Yad Vashem - Bearing Witness; Bookend made by Max de Jonge in hiding in the Netherlands • Leeuwarder Courant 06-03-2020; Leeuwarden overweegt een eerbetoon voor vergeten verzetsheldin Ruth de Jonge • Leeuwarder Courant 06-03-2020; Dit is het verhaal van Ruth de Jonge, een verzetsheldin van wie niemand wist dat ze nog leefde • Friesch Dagblad 07-03-2020; Ruth de Jonge: Vergeten verzetsheldin in New York • Leeuwarder Courant 17-05-2020; Verzetsheldin Ruth de Jonge (99) overleden • Wikipedia; Stolpersteine in Weener •
| K |
Kar, Jacques David van de ‧ 04-08-1917 Amsterdam (NH) - 02-05-2008 Amsterdam (NH) ‧
Betrokken bij Hollandsche Schouwburg en Creche-werk bij het in onderduik brengen van joodse kinderen, werkte tot zijn onderduik voor Joodsche Raad in Amsterdam. Hij gaf een verzetskrant uit in buurt Apeldoorn, en was leider van een knokploeg.
_ Joods Amsterdam • Gedenkboek VHK p.142 •
Kempe, Gerrit Theodoor (Ger) ‧ 11-06-1911 Utrecht (UT) - 26-12 1979 Utrecht (UT) ‧
Bij de eerste razzia in Amsterdam nam een Utrechtse studente in één keer (met toestemming van de ouders) negen joodse kinderen mee, die ze onderbracht bij de moeder van collega-student Jan Meulenbelt, die er vervolgens op uit werd gestuurd om adressen te zoeken voor de kinderen. Zo kwam hij in contact met Ger Kempe, en samen besloten ze toen het Utrechts Kindercomité op te richten.
Kron-Fellner, Inez
| L |
Lennep, Hester Juliana Octavia van ‧ 08-07-1916 - Amsterdam (NH) - 01-01-2000 Doesburg (GL) ‧
Vanaf 1 mei 1940 leidde ze samen met haar vriendin Paulien van Waasdijk een instituut voor huidverzorging. Vanwege de deportaties in de zomer van 1942 klopten steeds meer Joodse klanten bij haar aan voor hulp. Ze nam Sándor Baracs in onderduik. Hij begon haar te helpen bij het kinderenwerk. Samen werden zij medewerkers van de illegale verzetskrant Trouw. Als koerierster vervoerde ze wekelijks exemplaren per fiets vanaf de drukkerij naar diverse distributie-adressen.
Levinson, Manfred ‧ 19-02-1912 Hamburg (DE) - 13-03-1945 Buchenwald (DE) ‧
Zat in het verzet in Utrecht. Zijn schuilnaam was Gerrit Klok, zo kon hij voor de bezetter verbergen dat hij een Duitse jood was. Hij was onderdeel van verzetsgroep Het Kindercomité
Lochem, Hansje van
Löwenstein, Curt (Curt Lowens) ‧ 17-11-1925 Allenstein (Pol) ‧
_ Holywoodreporter; Holocaust survivors • Joods Amsterdam •
Lubberhuizen, Geertjan (Geert) ‧ 15-03-1916 Schoten (NH) - 18-07-1984 Cornamona (IRL) ‧
Was redacteur van het studentenblad Vox Studiosorum. Nadat hij een bespreking wijdde aan de antisemitische film Jud Süss werd het blad verboden door de bezetter. Daarop begonnen zijn illegale werkzaamheden die onder andere uitmondden in de oprichting van de uitgeverij De Bezige Bij in 1944. Als lid van het Utrechts Kindercomité hielp hij mede circa 300 Joodse kinderen aan onderduikadressen. Ter financiering van dit laatste werd een enkele malen herdrukte rijmprent, Het lied der achttien doden van Jan Campert uitgegeven.
| M |
Maclaine Pont, Anna Maria (Anne) ‧ 28-08-1916 De Bilt (UT) - 26-05-1969 Zwolle (OV) ‧
Na zich eerst op het kinderwerk te hebben toegelegd begon Anne, samen met haar man, Fritz Herbert Iordens zich na de zomer van 1943 bezig te houden met het onderbrengen van geallieerde piloten. Daartoe werd een lijn naar België opgezet.
Zus van Rut Matthijsen.
_ Vervalser Rut Matthijsen legt krans bij verzetsmonument •
Matthijsen, Rutger (Rut) 31-08-1921 Sumatra (NOI) - 09-05-2019 Rhoon (ZH)
In 1942 richtte hij samen met Jan Meulenbelt (1921-2011) het Utrechts Kindercomité op. Broer van Dora Matthijsen.
_ Wikipedia • Rut Matthijsen 1921-2019 Een bescheiden verzetsman • overlijdensadvertentie moeder • Humanitarisme.nl • Oral history interview with Rut Matthijsen •
Mazirel, Laura Carola (Lau) ‧ 29-11-1907 Utrecht (UT) - 20-11-1974 Saint-Martin-de-la-Mer (FRA) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Ze was een van de organisatoren van de aanslag op het Amsterdamse bevolkingsregister in 1943. Het advokatenkantoor aan de Prinsengracht deed ook dienst als dekmantel voor verzetsactiviteiten zoals het leggen van contacten, het doorgeven van boodschappen en het organiseren van onderdak voor vluchtelingen en onderduikers. Ze had ook zelf onderduikers in huis. Als pacifist pleegde Mazirel alleen geweldloos verzet. Ze sloot zich aan bij de Vrije Groepen Amsterdam, waarin ze samenwerkte met haar latere tweede man, Robert Hartog. Door haar uitmuntende beheersing van het Duits wist ze contacten te leggen met hoge Duitse officieren, waaronder SS-Hauptsturmführer Ferdinand aus der Fünten.
_ Wikipedia • Huygens • BWSA • Joods Amsterdam • Archiefkaart A'dam •
Meerburg, Piet Adriaan ‧ 01-09-1919 De Bilt (UT) - 11-04-2010 Amsterdam (NH) ‧
zette samen met andere studenten het zogenaamde Utrechts Kindercomité op. Hij onderhield contact met Walter Süskind (1906-1945) en werkte daartoe ook samen met de verzetsgroep Naamloze Vennootschap uit Amsterdam. Hij was niet alleen actief als redder van Joodse kinderen. Ook hielp hij in de Hongerwinter mee met de transporten van ondervoede Amsterdamse kinderen naar Friesland.
Mees, Maria (Mieke) ‧ 22-12-1917 Castricum (NH) - 17-08-1977 Vught (NB) ‧
Een stuk of tien onderduikers en hun beschermers waren verraden en werden opgepakt en overgebracht naar Eindhoven. Ook Hanna van de Voort was erbij. Mieke, die de kinderen begeleidde naar hun onderduikadressen in de provincie, werd in allerijl naar Eindhoven gestuurd om Hanna te ontzetten. Dat is haar gelukt. Voor vier kinderen kwam hulp te laat; ze werden ontmaskerd en op transport gezet.
Meines, Ted (Tette) ‧ 25-09-1921 Leeuwarderadeel (FR) - 24-12-2016 Leidschendam (ZH) ‧
Meines was betrokken bij het het redden en helpen onderduiken van Joodse kinderen binnen de NV-groep, het transporteren van joodse kinderen, het regelen van valse papieren voor hen en het verspreiden van verboden informatie, illegale bladen zoals Trouw en zelfgemaakte blaadjes in Friesland.
_ Wikipedia •
Mesdag, ds. Willem ‧ 09-04-1896 Den Haag (ZH) - 07-11-1975 Amsterdam (NH) ‧
Meulenbelt, Jan ‧ 08-03-1921 Amsterdam (NH) - 04-11-2011 ‧
Als de Duitsers op 14 juli 1942 op zoek naar Joden een grootscheepse razzia houden in Amsterdam, brengt studente geografie Ad Groenendijk een aantal kinderen in veiligheid in het ouderlijk huis van haar studiegenoot Jan Meulenbelt in Utrecht. Omdat de kinderen daar niet kunnen blijven, vraagt Meulenbelt een aantal medestudenten om hulp. Zo wordt de kiem gelegd voor het Utrechtse Kindercomité.
Molen, Gesina van der ‧ 20-01-1892 Baflo (GR) - 09-10-1978 Aerdenhout (NH) ‧
Vanaf 1941 was zij betrokken bij Vrij Nederland. Daarnaast redde zij talrijke Joodse kinderen het leven. Ze wist ze onder andere weg te smokkelen uit het Joodse kindertehuis aan de Plantage Middenlaan in Amsterdam. In 1943 was ze een van de grondleggers van het christelijke verzetsblad (en later dagblad) Trouw. In 1942 publiceerde ze anoniem de brochure Bezettingsrecht, bedoeld om de onderdrukte Nederlanders een hart onder de riem te steken.
Musch, Gerard ‧ 12-03-1921 Amsterdam (NH) - 07-05-1979 Amsterdam (NH) ‧
De deportaties en de manier waarop zij werden uitgevoerd druisten in tegen religieuze principes en tastte het rechtsgevoel aan. De Naamloze Vennootschap besloot zich er voor in te zetten hun Joodse medeburgers te helpen onderduiken. Dick Groenewegen van Wijk en Gerard zouden daar tijd genoeg voor hebben daar zij zelf moesten onderduiken wilden zij aan de voor hen dreigende 'Arbeitsdienst' ontkomen.
Musch, Jacob Philip (Jaap) ‧ 08-03-1913 Amsterdam (NH) - 27-06-1945 Ommen (DR) ‧
Was de oprichter van NV. Hij wilde op basis van zijn gereformeerde geloof Joodse kinderen helpen. Hij wist zijn broer Gerard en zijn vriend Dick Groenewegen van Wijk te overtuigen om mee te doen. Musch verhuisde in de zomer van 1942 naar Heerlen om beter onderduikadressen te kunnen vinden, en kreeg daar contact met dominee Gerard Pontier hem hielp aan tientallen onderduikadressen.
| N |
Neve, Johanna Christina (Jooske) de ‧ 26-07-1923 Soerabaja (NOI) - 07-02-2002 Amerongen (UT) ‧
De koeriersters Rebecca van Delft, een studente uit Amsterdam en Jooske de Neve, verpleegster te Utrecht zegden toe te zullen helpen bij het vervoer van joodse kinderen van Amsterdam naar Heerlen voor de NV-Groep.
_ Psychotraumanet; De NV en de joodse kinderen • overlijden echtgenoot • overlijdensadvertentie schoonvader • in memoriam • genealogoie-online • Archiefkaart A'dam •
| O |
Oudkerk, Elisabeth (Betty) ‧ 02-04-1924 Amsterdam (NH) - 14-06-2020 Amsterdam (NH) ‧
Kinderverzorgster Betty was werkzaam in de Crèche tegenover de Hollandsche Schouwburg in Amsterdam waarbij ze mede verantwoordellijk was voor het levens redden van vele joodse kinderen. Na de oorlog huwde zij Bram Goudsmit.
_ In memoriam • Het Parool 15-06-2020; Betty Goudsmit-Oudkerk (1924-2020) redde honderden Joodse kinderen van deportatie •
| P |
Pauli, François Cornelis ‧ 23-02-1912 Amsterdam (NH) ‧
Pauli hielp mee door onder andere kinderen te smokkelen in vuilnisbakken
_ Wie zijn de stakers • Pensioenskaart A'dam • Militieregister A'dam •
Peters, Antoon Johannes (Toontje) ‧ 18-07-1921 - 07-12-1997 ‧
Toontje was lid van een verzetsgroepje in Tienray rondom Hanna van de Voort (1904-1956), waartoe ook de Nijmeegse student Nicolaas Jozef Petrus (Nico) Dohmen (1921-2008) behoorde. Drager van het Verzetsherdenkingskruis
_ ToW; Curt Lowes • Curt Lowes, de man van de alter ego's • Gedenkboek VHK p.186 •
Philips, Fanny ‧
Crècheleidster.
_ Joods Amsterdam; Jacques van der Kar •
Pimentel, Henriëtte Henriquez ‧ 17-04-1876 Amsterdam (NH) - 17-09-1943 Auschwitz (PL)
Pimentel was speciaal belast met het vervalsen van persoonsbewijzen en het doen verdwijnen van naamgegevens uit de administratie van de schouwburg. De crèche tegenover liet veel kinderen verdwijnen. Hiervoor moest eerst de toestemming van de ouders verkregen worden, hetgeen vaak veel overredingskracht kostte. Velen konden niet geloven dat ze daarmee het leven van hun kind zouden redden.
Pontier, ds. Gerardus Jacobus ‧ 25-01-1888 Breda (NB) - 11-09-1976 ‧
In juli 1942 bracht Jaap Musch, later leider van de NV-groep, een bezoek aan de familie Pontier. Hij toonde Pontier een aanbevelingsbrief van ds. Constan Sikkel, een gereformeerde collega van Pontier uit Amsterdam, waarin hij Pontier vroeg om een lijst van betrouwbare gemeenteleden die benaderd konden worden om joodse kinderen op te nemen. Vervolgens togen Jaap Musch en Dick Groenewegen van Wijk met een adressenlijst en een introductiebrief van ds. Pontier in Heerlen aan het werk.
Posthuma Mantje, Willem ‧ 16-12-1895 Sneek (FR) ‧ 30-01-1961 Sneek (FR) ‧
Opereerde onder de schuilnaam Firma.
_ Friesch Dagblad 25-01-2020; Oecumenisch drietal hielp tientallen kinderen •
Postuma, Jacobus (Koos) ‧ 11-05-1921 te Brunssum (LB) - 22-03-1945 te Hellendoorn (OV) ‧ p.t.o. Treebeek (LB) ‧
In de herfst van 1943 besloot Koos zich nuttig te maken door in zijn vrije tijd zijn diensten aan te bieden aan de NV * -groep. Zijn aanbod werd graag aanvaard en het huis van zijn moeder, sinds 1943 de weduwe Rensia Postuma-Otten werd een geliefd tussenstation voor joodse kinderen. Het bombardement op Nijverdal vond plaats op 22 maart 1945, vlak vóór de bevrijding door de United States Army Air Forces [USAAF]. Deze vliegtuigen hadden hun doel in Duitsland niet bereikt en kregen opdracht een tactisch doel te kiezen. De keuze viel in dit geval op een kruispunt van wegen en/of spoorlijnen. Er vielen 73 doden en tal van gewonden. De materiële schade was enorm. Postuma was onder de slachtoffers.
Postuma-Otten, wed. Rensia ‧ 06-02-1882 Assen (DR) - 15-07-1966 Brunssum (LB) ‧
In het jaar 1943 dat haar man kwam te overlijden werd haar huis een geliefd tussenstation voor joodse kinderen. Zij was de moeder van verzetsman Jacobus (Koos) Postuma (1921-1945).
_ RAN •
| Q |
| R |
Rubinstein, Markus (Max) ‧ 25-11-1921 Düsseldorf (DE) - 30-09-2014 Amsterdam (NH) ‧
Max maakte hij deel uit van een verzetsgroep, welke was opgericht door Joodse vluchtelingen uit Duitsland, die elkaar ontmoetten in ‘Tehuis Oosteinde’ in Amsterdam. Hij was betrokken bij het vervalsen van documenten. In 1942 werd in het Tehuis een afdeling van de Joodsche Raad gevestigd. Door bemiddeling van de verzetsgroep kon hij als medewerker van de Joodsche Raad gaan werken in de Hollandsche Schouwburg, waar opgepakte Joden vóór vertrek naar Westerbork verzameld werden. Samen met de Nederlandse Jacques van der Kar hielp hij mensen ontvluchten.
_ Auschwitz.nl; Persoonlijk verhaal: Rubinstein en Littmann • DJBW •
Rubinstein-Littmann, Usrsula (Uschi) ‧ 08-12-1921 Berlijn (DU) - 25-08-2016 Amsterdam (NH) ‧
Uschi maakte in de oorlog deel uit van de verzetsgroep in ‘Tehuis Oosteinde’. Sinds 1942 gingen leden van de groep illegale kranten verspreiden, documenten vervalsen en voedsel verzorgen voor onderduikers. Uschi deed vooral koerierswerk. In het najaar van 1943 trouwde Uschi met Markus (Max) Rubinstein (1921-2014). Samen doken ze in het najaar van dat jaar onder. Ze bleven bij het verzetswerk betrokken.
_ Auschwitz.nl; Persoonlijk verhaal: Rubinstein en Littmann • Gedenkstätte Deutscher Widerstand •
| S |
Schipper, Jan
Söhnlein, Gisela ‧ 05-10-1921 Santiago (Chile) ‧
In 1940 begon ze rechten te studeren in Amsterdam, waar ze na de zomervakantie van 1942 een van de belangrijkste schakels werd tussen het Utrechts Kindercommite en de Amsterdamse Studentengroep. Met connecties in beide steden was Gisela de ideale persoon voor de baan. Aanvankelijk was het de taak van Gisela om informatie van de groep van Meerburg in Amsterdam door te geven over het aantal te leveren kinderen in de regio Utrecht.
Speyer, zuster
Spier, Joseph (Jo) ‧ 11-02-1916 Amsterdam (NH) - 22-09-2009 Bergen (NH) ‧
Jo was een van de voormannen bij het uitbreken van de staking in februari 1941 in Amsterdam. Jo wist echter uit handen van de Duitsers te blijven door de hulp van zijn werkgever, die verklaarde hem hard nodig te hebben. Via via raakte hij betrokken bij de buitenschoolse jeugdzorg tegenover de Joodsche Schouwburg.
_ De Dokwerker • DJBW •
Stam, Cornelis Gijsbert (Cor) van (der) ‧ 06-01-1920 - 20-08-1995 Annecy (FR) ‧
_ Leven in Nieuw-Vennep • RAN •
Stam-Jansen, Trijntje van ‧ 19-04-1920 - 29-04-2009 Nieuw-Vennep (NH) ‧
Steinitz
Storm van 's-Gravesande, Ewoud
Betrokken bij het Kindercomité.
_ Beeldbank Utrechts archief •
Süskind, Walter ‧ 29-10-1906 Lüdenscheid (DU) - 28-02-1945 Mid Europa ‧
Zette samen met andere studenten het zogenaamde Utrechts Kindercomité op. Hij onderhield contact met Walter Süskinden werkte daartoe ook samen met de verzetsgroep Naamloze Vennootschap uit Amsterdam. Hij was niet alleen actief als redder van Joodse kinderen. Ook hielp hij in de Hongerwinter mee met de transporten van ondervoede Amsterdamse kinderen naar Friesland.
_ Wikipedia • Westerbork portretten •
| T |
Tellegen, Maria Anne ‧ 30-12-1893 Arnhem (GL) - 23-04-1976 Amsterdam (NH) ‧
Terwindt, Paul
| U |
| V |
Veen, Nico van der ‧ 18-06-1916 Utrecht (UT) - 20-04-1962 Zaandam (NH) ‧
Vermeer jr., Geertruida Maria (Truus) ‧ 29-07-1920 Brunssum - 25-04-2012 ‧
De NV opereerde in Amsterdam, waar de leden kinderen de crèche uit smokkelden, vanwaar ze naar het oosten zouden zijn gedeporteerd, en brachten ze naar schuilplaatsen in Limburg en Overijssel. Het huis van de Vermeers was voor veel kinderen een eerste stop op weg naar hun schuilplaatsen. Vader en moeder, Willem (Wim) Vermeer (1897-1959) en Geertruida Maria (Truus) Stegenga sr. (1896-1969), broer Pieter (Piet) Vermeer (1922) en zussen Wilhelmina Urica (Mien) Vermeer (1927-2002) en Geertruida Maria (Truus) Vermeer jr. (1920-2012) hebben samen met koerierster Truus jr. hiervoor het verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen. Na de oorlog trouwde zij met verzetsman Cornelis Willem (Cor) Grootendorst (1919)
_ Limburgsch dagblad 06-05-1989; 'Ik ga terug om terug te zien' • Psychotraumanet; De NV en de Joodse kinderen, 1942-1945: korte geschiedenis van een Nederlandse onderduikorganisatie •
Vermeer, Geertruida Maria (Truus) ‧ 29-07-1922 Brunssum (LB) - 25-04-2012 ‧
Vermeer, Wilhelmina Urica ‧ 15-06-1927 Brunssum - 18-01-2002 Brunssum ‧
Vrouw van Gerard Musch. Zij namn kinderen in onderduik in Heerlen.
Vermeer, Pieter (Piet) ‧ 22-12-1923 Brunssum (LB) ‧
_ RAN •
Vermeer, Willem (Wim) ‧ 26-09-1897 Abcoude (UT) - 14-04-1959 Brunssum (LB) ‧
_ RAN •
Vermeer-Stegenga sr., Geertruida Maria (Truus) ‧ 28-09-1896 Amsterdam (NH) - 20-02-1969 Brunssum ‧
_ RAN •
Verschuer, Anne-Marie van ‧ 12-03-1923 Beesd - 16-10-1999 Culemborg ‧
Viera, broeder Vink, Maarten Vink-Muntz, Mary
Voort, Johanna Catharina Maria (Hanna) van der ‧ 26-11-1904 Meerlo (LB) - 26-07-1956 Utrecht (UT) ‧ p.t.o. Tienray (LB) ‧
Tijdens de oorlog was Hanna van de Voort een spil in het netwerk dat vanaf mei 1943 onderduikadressen in Noord-Limburg regelde voor Joodse kinderen uit Amsterdam. Ook was ze betrokken bij pilotenhulp.
_ Wikipedia • Huygens • RAN • Helpers of AFEES •
Voûte, Henriette (Hetty) ‧ 12-06-1918 Utrecht (UT) - 16-01-1999 Amsterdam (UT) ‧
Hetty verspreidde het door haar broers opgerichte verzetsblad Bulletin, en ze bespioneerde bij Noordwijk enige tijd de Duitse verdedigingswerken. Als lid van het Utrechts Kindercomité hielp ze kinderen die weggesmokkeld waren uit de Hollandsche Schouwburg die gold als verzamelplek voor Joden voordat ze naar Kamp Westerbork werden doorgestuurd.
_ Wikipedia - Het Utrechts Kindercomité • RAN • Psychotraumanet • Huygens •
Vries, Abraham (Rob) de ‧ 09-06-1918 Amsterdam (NH) - 09-07-1969 Amsterdam (NH) ‧
Robj maakte deel uit van de verzetsgroep Luctor et Emergo, die de verantwoordelijkheid droeg voor de vervalsing van zo'n tweeduizend persoonsbewijzen, en hulp bood aan neergestorte geallieerde piloten. De Vries hielp ook bij de ontsnapping van joodse kinderen uit de Hollandsche Schouwburg.
_ Wikipedia • Archiefkaarten A'dam •
Robles, Bernard de Vries ‧ 1906 Paramaribo - 23-07-1968 Flims (Zwi) ‧
| W |
Waard, Anna (Annie) de ‧ 1916 Groningen (GR) - 2000 ‧
Waasdijk, Pauline van ‧ 29-03-1917 Den Helder (NH) - 18-08-1976 ‧
Pauline van Waasdijk werkte vanuit een schoonheidssalon in Amsterdam en redde 91 kinderen, bijgestaan door haar collega Hester Juliana Octavia van Lennep (1916-2000). De twee verzetswerkers bezochten regelmatig gebieden van de stad waar invallen op handen waren en namen Joodse kinderen van hun wanhopige ouders af, met de belofte dat ze pleeggezinnen zouden vinden.
_ RAN •
Waterman, Alexander (Lex) ‧ 29-03-1922 Amsterdam (NH) - 31-10-1991 Apeldoorn (GL) ‧
Arthur Seyss-Inquart woonde op het Spelderholt, een zorghotel en een academie voor mensen met een verstandelijke beperking. Het Spelderholt speelde een belangrijk rol in het leven van Lex. Hij ging op 17 april 1945 vanuit zijn onderduikadres naar dit hotel, om Seyss-Inquart een hak te zetten. Hij stal daar, bij wijze van trofee, het boek “Prag im Lichtbild. Lex had op een gegeven moment werk gevonden in de Hollandse Schouwburg. Toen hij werd opgeroepen voor deportatie stopte voor hem de mogelijkheid om mbv zijn administratieve lotgenoten te laten onderduiken. Dit deed hij binnen de verzetsgroep van Jacques David van de Kar (1917-2008).
_ Joods Amsterdam •
Weijel-Cohen, Miriam Josephine Hesseline ‧ 04-12-1920 Den Haag (ZH) - 23-12-1990 Rotterdam (ZH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Kinderverzorgster crèche in WOII. Gehuwd in Westerbork.
_ Joods Biografisch Woordenboek •
Weren, Lex van ‧ 13-03-1920 Amsterdam (NH) - 13-07-1996 Amsterdam (NH) ‧
Weinrieb, David ‧ 16-04-1920 (PL) - 23-102015 San Diego (VS) ‧
Wisch, Rosalie (Rosa) ‧ 07-11-1925 Almelo (OV) ‧
Wissel, ds. Felix van der ‧ 22-06-1892 Amsterdam (NH) - 04-06-1962 Dieren (GL) ‧ p.t.o. Leeuwarden (FR) ‧
Felix van der Wissel speelde als predikant van de Doopsgezinde Kerk in Leeuwarden in de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol bij het onderbrengen van Joodse kinderen in onderduikgezinnen in Friesland. Hij was oprichter van het Amsterdams Studenten Groep-filiaal Noord-Friesland.
_ Predikanten die joden hielpen • Leeuwarder Courant 15-02-2020; Dominee Felix van der Wissel 'deed wat nodig was' en redde talloze Joodse kinderen • geneanet •
Woortman, Johannes Theodorus (Joop) ‧ 25-01-1905 Amsterdam (NH) - 13-03-1945 Bergen-Belsen (DE) ‧
Woortman-Glasoog, Lena Maria ‧ 26-02-1916 Amsterdam (NH) - 22-02-2004 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧
Lena Glasoog (schuilnaam Semmy de Bruin) en haar toenmalige echtgenoot Johannes Theodorus (Joop) Woortman (1905-1943) leidden de redding van ongeveer 160 kinderen uit een crèche tegenover de Hollandsche Schouwburg in Amsterdam.
_ RAN • Beeldbank WO2 •
| X |
| Y |
| Z |
Zijtveld/Zeytveld, Wouter van ‧ 1923 ‧
Zündler, Alfons ‧ 1918-1996 ‧
_ Duitse daders: de jodenvervolging en de nazificatie van Nederland (1940 – 1945)
Bronnen:
- Resistance groups
- Kinderwerk, hoe ging dat en wie waren de verantwoordelijken
- Crèche Hollandsche Schouwburg
- Amsterdam Student Group
- De 123 joodse kinderen van Hanna en Nico
- De Hollandsche Schouwburg: verzame;lplaats voor deportaties en een kans op ontsnappingen
- Joods Amsterdam
Project status:
Update: 20-08-2021
Start project: 15 juli 2015
Maker project: Dimitri Gazan
Profiles added: 83 / 127