Heijmans,
Dit project verzameld de genealogische en historische gegevens van de mensen die actief betrokken zijn geweest bij de verzetskrant het Parool ten tijde van de Tweede Wereldoorlog.

Het eerste nummer van illegale Het Parool verscheen op 10 februari 1941. Het was een voortzetting, op bredere basis, van de Nieuwsbrief van Pieter 't Hoen. Verschijningsdatum van de eerste Nieuwsbrief: 25 juli 1940. Achter de naam 'Pieter 't Hoen' ging de Amsterdammer Frans Goedhart schuil bron.

Hoofdmenu:

A / B / C / D / E / F / G / H / I / J / K / L / M / N / O / P / R / S / T / U / V / W / X / Y / Z

Na bezoek van een afzonderlijke letter in dit hoofdmenu; keer hier terug om verder te navigeren mbv de functie 'vorige pagina' in uw browser.

Disclaimer:
- Dit project behandelt de gepubliceerde informatie over deze betrokkenen als objectieve verslaggeving van historische feiten.
- Eventuele bezwaren tegen de plaatsing van een bepaalde naam of foto op dit project zullen onder voorwaarde van aantoonbaar direct familieverwantschap en/of auteursrecht worden gerespecteerd en gehonoreerd.
Copyright:
- Geldt voor alle verstrekte namen op dit project in zijn totaliteit en in combinatie met de daaraan toegevoegde bronverwijzingen. Stichting Neerlandsch Verzetsmonument © 2024

Als initiator en producent van Stichting Neerlandsch Verzetsmonument (S.N.V.) doe ik inmiddels doorlopend onderzoek naar zo'n 60.000 verzetsstrijders. Het verzamelen van zoveel mogelijk bronnen zal het aantal namen in deze lijst niet alleen doen groeien, maar worden zij bovendien verrijkt met talloze gegevens aan biografische achtergronden. Naast de directe nabestaanden en geïnteresseerden kunnen onderzoekers hier terecht voor wetenschappelijke doeleinden.

De stichting tracht haar doel te bereiken onder meer: * door het verder (doen) ontwikkelen, promoten en dagelijks onderhouden van de website; * door het bieden aan nabestaanden van de mogelijkheid om hun verhaal te vertellen op de website; * door het ondersteunen of initiëren van initiatieven met betrekking tot het verzet.“

Al deze diensten worden door mijzelf uitgevoerd op vrijwillige basis. Daar zijn natuurlijk wel de nodige kosten aan verbonden die ik tot op heden voor eigen rekening neem. Mijn basis inkomen is slechts gebaseerd op een WAO uitkering wegens de ziekte Multiples Sclerose. Om van S.N.V. een permanent en belangrijk succes te maken is uw financiële bijdrage zeer welkom, hoe klein het bedrag het ook mag zijn. Alle kleine beetjes helpen!

Stichting Neerlandsch Verzetsmonument is gevestigd te Hallum
KvK nr: 70696373

Help mij

Hartelijk dank voor uw aandacht,
Dimitri Gazan

Gebruik de sneltoetscombinatie om snel te zoeken in de lijst:

| A |

Abrahams, Franciscus Hubertus Josephus (Frits) 30-05-1909 Simpelveld - 29-05-1992 Den Bosch
(m | 648 | Het Parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Als politieagent wordt Frits Abrahams ingeschakeld bij de transporten van gevangenen uit kamp Vught. Een van de gevangenen is Frans Goedhart, mede-oprichter van de illegale krant Het Parool. Hij vreest voor zijn leven en zoekt tijdens de tocht van het kamp naar het politiebureau contact met Abrahams. Op 2 augustus 1943 ontsnapt hij via een daartoe opengezette deur uit het Vughtse politiebureau. Abrahams heeft geluk en krijgt vier weken licht arrest.

_ bhic • NMkampVught • Het illegale Parool •

Addicks, Arie Teunis 24-04-1916 Amsterdam - 08-10-1941 Den Haag
(m | 648 | Het Parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Op 8 oktober 1941 werd de verspreider Arie Addicks, tevens koerier van Goedhart, die zich door zijn onverschrokken optreden bij een vorige gelegenheid aan arrestatie had weten te onttrekken, gefusilleerd.

_ Oorlogsgravenst. • Oranjehotel • archiefkaart •

Addicks, Martinus Casimir25-11-1887 Amersfoort - 06-09-1941 Amsterdam

_ OGS • Het Parool 21-10-1964; Gevallenen • archiefkaart A'dam • Wikipedia •

Addicks-de Vries, Jaapje ‧ 01-04-1893 Broek in Waterland (NH) - 10-08-1981 Amsterdam (NH) ‧

_ overlijdensadvertentie • archiefkaart • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

Ages, Jan Adriaan 20-09-1914 Den Haag 21-06-1978 Molkwerum
(m | 592 | Op wacht; voor God-Nederland-Oranje | Den Haag)
(m | 654 | Het Parool; speciaal nieuwsbulletin voor 's-Gravenhage en omstreken | Den Haag)
(m | 946 | Voor God en den koning | Utrecht)

Vakjournalist Jan Adriaan Ages werke in de oorlog in Den Haag mee aan illegale bladen zoals OP WACHT; voor God-Nederland-Oranje (pagina 185 in De Ondergrondse Pers van o.a. Lydia Winkel) Het Parool (pagina 206) en Voor God en den Koning (pagina 273).

_ archiefkaart • dbnl • DOP • VN Detective en Thrillergids •

Alblas, Aart Hendrik 20-09-1918 Middelharnis - 07-09-144 Mauthausen

_ Wikipedia • Verzetsherdenkingskruis • Inlichtingen over verzetsactiviteiten van het illegale Parool •

Alebeek, Maria Antonia Allegonda Wilhelmina (Riet) ‧ 07-02-1914 's-Hertogenbosch (NB) - 19-10-1999 Amsterdam (NH) ‧

Al in augustus 1940 verspreidde de lerares in Nijmegen op eigen houtje de Nieuwsbrief van Pieter 't Hoen, later werd dat Het Parool dat ze tot in België bezorgde. Ook verzamelde ze inlichtingen en koerierde ze voor de groep Boerrigter. Voorts introduceerde ze samen Jan Bottema Natura in Nijmegen; een ondersteuningsfonds voor families en nabestaanden van verzetsdeelnemers en onderduikers. En verder deed ze van alles: hulp aan parachutisten, onderduikers etc. In december 1943 werd ze gearresteerd en kwam ze in kamp Vught. Haar veroordeling leidde tot een lange tocht door Duitse strafgevangenissen waaruit ze in maart 1945 vrijkwam.

_ Nijmeegs verzet zichtbaar in straten • Gedenkboek Oranjehotel p.189 • Parool-post 12-08-1944 •

Althoff, Adrianus Aloijsius Felix (Lex) 12-09-1904 Haarlem - 29-07-1943 Leusden
(m | 1053 | Vrijheid | Den Haag, 1941-1942)
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Medewerker bij Het Parool. Na onenigheid in de redactie stopte hij zijn medewerking. Althoff zou begin '42 op uitnodiging van de regering in ballingschap als vervanger van Koos Vorrink naar Londen proberen te reizen. Een poging van Erik Hazelhoff Roelfzema op 11 mei '42 om hem met een motorboot op te pikken mislukte. Op 22 mei '42 werd hij bij een nieuwe poging in Rotterdam met allerlei belastend materiaal gearresteerd. Hij werd verhoord op het Binnenhof in Den Haag, maar wist tijdens de rit naar de gevangenis in Scheveningen uit de auto te ontsnappen. Later werd hij echter opnieuw opgepakt. Op 27 april 1943 werd hij ter dood veroordeeld en op 29 juli 1943 samen met zijn groep bij de Leusderheide gefusilleerd.

_ Wikipedia • Huygens • Schrijversinfo • Dodenakkers •

Althoff, Eduardus Antonius 06-10-1901 Haarlem - 01-01-1982 ?

_ Inlichtingen over verzetsactiviteiten van het illegale Parool • RAN • archiefkaart • Inlichtingen over verzetsactiviteiten van het illegale Parool •

Althoff-Loubère, Germaine Suzanne Elise Henriette 16-07-1903 Malaga (Sp) - 01-01-1981 ?

Lerares Spaans

_ Inlichtingen over verzetsactiviteiten van het illegale Parool • RAN • archiefkaart A'dam •

| B |

Bakker, Jan uit Giethoorn

_ Berichtenblad van de Stichting Het Parool 25-07-1945 •

Bakker, Hendrik Jan 22-051914 Den Haag - 15-05-1994 Amsterdam
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Werkte voor het Parool, samen met Arthur Meerwaldt

_ Het Parool 01-05-2014; Verzetsheld Jan Bakker krijgt eigen straat in Slotermeer • DMO • archiefkaart • overlijdensadvertentie •

Bakker, Luitje 31-03-1918 Oudkarspel - 06-01-1945 Diemen

Van 1941 tot zijn arrestatie in 1944 was Luit Bakker actief voor het illegale blad Het Parool. In eerste instantie haalde hij hier geld voor op en verspreidde het blad in zijn woonplaats. Later hield hij zich ook bezig met het drukken ervan.

_ Eerebegreefplaats Bloemendaal •

Bangma, Reinder Lieuwes (Rein) 054-01-1921 Amsterdam - 2005

Werkte in een distributie centrum van het illegale Parool

_ Weggum.com; Contacten Tobias Biallosterski • Wikipedia •

Bartels, Willem Jan Hendrik 14-10-1897 Amsterdam - 25-10-1947 Haarlem
(m | 221 | Haarlemsche post | Haarlem)

Was lid S.D.A.P. 1931 t/m 1935. Vormde samen met J. van Meeteren de redactie van de Haarlemsche Post. Werd opgepakt wegens vervalsing P.B. voor Jood. Zat hiervoor twee weken vast waarna vrijgelaten. Wordt ook in verband gebracht met het illegale Parool.

_ gastenboek Oranjehotel • Haarlems Dagblad • Overgenome delen A'dam • WwW overlijden • DOP • Inlichtingen over verzetsactiviteiten van het illegale Parool •

Bartstra, dr. Jan Steffen 30-06-1887 Westerbork - 19-11-1962 Haarlem
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

Deed met heel zijn gezin, met zijn zoon jr. vooraan, aan illegaal werk. Sr. werkte mee aan het Parool en nam onderduikers in huis. Zijn zoon had een buitengewone handigheid in het maken van vervalsingen en kwam mede hierdoor met tal van verzetsgroepen in aanraking.

_ Wikipedia • Huygens • levensberichten J.S. Bartstra sr. • NIOD •

Barzilay, Jacob 02-03-1897 Rotterdam - 26-04-1945 Ebensee (Oost)
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

_ IISSG • Gastenboek Oranjehotel • Mauthausen • Het illegale Parool • verzetsmuseum • Natzweiler •

Bastiaans, Gerardus Johannes Petrus Paulus

_ Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort •

Beekman, K.

het zou hier kunnen gaan om verzetsman en drager van het Verzetsherdenkingskruis Klaas Beekman

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • Archieven.nl •

Bennekers, Matthijs 04-03-1891 Zwolle - 20-04-1977 Deventer

Matthijs Bennekers, commissaris van politie, was gehuwd met de Joodse Betje Visser. Tijdens de Duitse bezetting gaven zij onderduik aan Joden in hun huis op de Zwolseweg 115 in Deventer en was hij districtshoofd voor Het Parool (bron).

_ Persoonlijke documenten van Matthijs Bennekers, te weten een 'Officieele Perskaart' • Dossier - Bennekers, Paul en Matthijs, en Marie Anna Silas • WwW huwelijk • onderduikhuizen Deventer • travel permits, perskaart • Parool 18-8-1945 •

Berg-Koremans, Annie van den 1922 - 2016

_ Parool 16-08-2016; Niemand was langer abonnee dan Annie van den Berg-Koremans •

Biallosterski, Tobias Maurits (Hans, Tobs) 18-04-1920 Bloemendaal - 26-02-1945 Scheveningen

Engelandvaarder en geheim agent Biallosterski hielp Joden en geallieerde piloten en was tevens betrokken bij de illegale pers, vooral bij Het Parool.

_ Wikipedia • DJBW •

Biesing, F.H.

Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

Biet, Bea Etty ‧ 28-09-1917 Batavia (Ned.Ind) - 23-07-2006 Amsterdam (NH) ‧

Vanaf 1943 was Bea met haar vriend Willem (Wim) Polak 1918-1987 actief in de Vrije Groepen Den Haag. Dit waren onderduikhelpers uit links-socialistische kring. Daarnaast hadden ze samen met Sem Presser en Leo Schatz een clandestiene uitgeverij, De Telg, en verzorgden en verspreidden ze de Haagse editie van 'Het Parool'. In 1944 zijn Bea en Wim clandestien getrouwd onder de valse namen Wim Andringa en Wilhelmina van Beek.

_ DJBW • Oorlogsbronnen • Het clandestiene boek 1940-1945 • Het Parool 26-07-1945; Een Parool-huwelijk • Nieuw Israelietisch weekblad 09-05-1980; 'Illegaal werk was iets wat je gewoon deed' •

Block, A.L. de

Mogelijk dat gaat het hier gaat om ene Anton Leo de Block

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

Blok, Wouter (Wout) ‧ 24-11-1922 Oegstgeest (ZH) - 27-12-2010 Arnhem (GL) ‧

In mei 1943 werd onder leiding van Blok een Leids stedelijk contact tussen de middelbare scholen tot stand gebracht, waarvan o.a. voor de verspreiding van Het Parool werd gebruik gemaakt.

_ Scouts in het verzet • DOP •

Blom Ekkers, P.
m 663 Het parool; editie voor Utrecht en omstreken Utrecht

Boeken, Coenraad ‧ 07-08-1895 Amsterdam (NH) - 10-08-1942 Auschwitz (Pol) ‧

Coenraad was medewerker van het illegale blad Het Parool.

_ JM 01 • JM 02 • OGS •

Boetje, Johannes Sijtzes (Jo) ‧ 12-08-1906 Amsterdam (NH) - 01-11-1975 Amsterdam (NH) ‧

Verspreider van het illegale Parool in Amsterdam

_ archiefkaart A'dam • in memoriam •

Böhne, Annie

Korfbal legende Annie Böhne bezorgde in de oorlogsjaren het illegale Parool

_ Het Parool 01-02-1975; Annies gevecht voor korfballerij •

Bonhoffer, Sonja 1920 - 1994

_ Huygens; Hilda Bongertman •

Bosch van Rosenthal, Lodewijk Hendrik Nicolaas Frederik Marie ‧ 21-01-1914 Zutphen (GL) - 13-11-2004 Ede (GL) ‧

Hij heeft het illegale parool talloze berichten kunnen verstrekken vanuit zijn functie als ambtenaar aan het departement van Binnenlandse Zaken.

_ Gedenkboek VHK p.83 • Het PArool 10-02-1947; Een gelukwensch, Rhenens nieuwe burgemeester •

Bothe, Willem Koenraad Ludovicus 14-11-1913 Amsterdam
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

 ''Bothe werkte als typograaf mee aan het illegale Parool in de oorlogsjaren.''

_ archiefkaart • DOP •

Bouwmeester, Maria Alexandra (Sandra) ‧ later Ter Kuile-Bouwmeester ‧ 16-07-1923 Amsterdam (NH) - 03 -02-2016 Amsterdam (NH) ‧

Sandra had één Joodse onderduiker in huis. Nadat deze eind 1944 overleed aan hersenvliesontsteking werd ze koerierster voor Trouw, Vrij Nederland en Parool

_ 'n Korrel Zout; In memoriam: Alexandra ter Kuile-Bouwmeester • WwW; Bevolkingsregister D'Haag • genealogie-online • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •

Brandon, Ellis Maud ‧ 08-04-1923 Amsterdam (NH) ‧

Op verzoek van haar vriend Herman Friedhoff (1920-2000) werd ze koerier voor Het Parool en Vrij Nederland.

_ Wikipedia • Vrij Spel • verhoor Ellis Brandon • genealogie •

Brandsen, Petrus Franciscus (Piet) ‧ 29-12-1903 Amersfoort (UT) - 16-03-1978 ‧

Betrokken bij het illegale Parool

_ WwW geboorte • WwW huwelijk • E.P. Weber: Gastenboek Oranjehotel • RAN • Algemeen Dagblad 11-11-1967; Nog één keer in de hel die verdwijnt •

Brittijn, Pieter Franciscus ‧ 17-03-1902 Utrecht (UT) - 12-03-1945 Amsterdam (NH) ‧

Vocht in mei 1940 als reserve-kapitein op de Grebbeberg. Was lid van het Medemblikse Comité, dat illegale bladen ging verspreiden zoals Vrij Nederland¹¹, Het Parool, Je Maintiendrai en Trouw. tevens nauw betrokken bij De Vrije Stem. Verleende hulp aan (joodse) onderduikers, door het zoeken van adressen, het bezorgen van bonkaarten en geld, en het in zijn woning onderdak verlenen aan een van hen.

_ lo-lkp • Eerebegraafplaats • Groep 2000 •

Broekman-Vriesman, Elisabeth Petronella ‧ 28-10-1908 Nijmegen (GL) ‧

Verantwoordelijk voor de productie van het illegale Parool. Had tevens onderduikers in huis met echtgenoot Jan Hendrik Broekman die ook betrokken was bij de illegale pers

_ Archiefkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •

Broersen, mej. Veronica Maria Wilhelmina (Veronij) ‧ 12-08-1924 Grootenbroek (NH) - 06-10-1949 Haarlem (NH) ‧

Broerse deed in bezettingstijd koerierswerk voor het illegale Parool.

_ Het Parool 10-10-1949; Ex-Parool-koerierster ter aarde besteld • overlijdensadvertentie • WwW overlijdensakte • genealogie-online • adresboek Haarlem 1949 • Ad jansen, verzetsstrijder Haarlem •

Broertjes, Johan (Jan) ca.1919 Amsterdam - ca.05-1963 Amsterdam

Een der eerste medewerkers van het illegale Parool. Tijdens de oorlog zette hij ook een organisatie op om wapens te smokkelen uit de artillerie-inrichtingen (bron)

_ Berichtenblad van de Stichting Het Parool 25-07-1945 • in memoriam 01 • in memoriam 02 •

Bronkhorst, M.

_ Berichtenblad van de Stichting Het Parool 25-07-1945 •

Bruijn, Fredericus Arnoldus Franciscus (Frits) de 04-01-1920 Asten

De jonge dichter Frits de Bruijn was al reeds vroeg bij illegale acties betrokken. Al spoedig kwam hij in contact met de illegale pers. Hij verrichtte koerierswerk o.a. voor Trouw, Het Parool, Je maintiendrai, Vrij Nederland. Voorts was hijbegaan met de hulp aan piloten, krijgsgevangenen en andere vluchtelingen, die uit Duitsland ontsnapten en via nederlandsch grondgebied een goed heenkomen zochten. Tot het organiseren van en vervoeren over veilige reisroutes droeg Frits het zijne bij, steeds op zijn qui vive deed hij zijn gevaarlijk werk.

_ Dagblad voor Amersfoort 18-01-1947; Frits de Bruyn, een dapper strijder • list of Helpers of AFEES •

Bunge, Lodewijk Maria Henri Everardus (Louis) van ‧ 08-09-1898 Bergen op Zoom (NB) - 27-11-1970 Oudenbosch (NB)

Journalist Louis van Bunge speelt al vroeg in de oorlog een rol in het verzet. Hij is lid van 'de Parool' groep die de illegale krant Het Parool verspreidt. Ook geeft hij geld aan het verzet en helpt hij onderduikers. Begin januari 1944 komt de Duitse politie Louis op het spoor. Hij wordt gearresteerd en op 21 januari in het Oranjehotel opgesloten. Na een aantal maanden gevangenschap wordt hij uiteindelijk op 5 mei 1944 vrijgelaten wegens gebrek aan bewijs.

_ Oranjehotel.org; Een journalist in de gevangenis • Provinciaal Noordbrabantsch dagblad 28-11-1945; Afscheid van Louis Bunge •

| C |

Carmiggelt, Simon Johannes 07--10-1913 Den Haag - 30-11-1987 Amsterdam
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

_ Wikipedia • Huygens • Nederlandse Poëzie •

Cijfer, Robbert 14-09-1919 Amsterdam - 11-04-1945 Zijpe

Tot 1944 publiceerde hij poëzie in school- en universiteitsbladen. Daarna publiceerde hij onder eigen naam en onder het pseudoniem G.E. Tal gedichten in literaire tijdschriften zoals En Passant en Parade der Profeten. Cijfer beschouwde het als 'een daad, juist nu de vlam der dichtkunst te laten branden, ook al is haar licht schijnbaar gering bij de brand der vernietiging'. In de loop van 1944 raakte Cijfer betrokken bij de verspreiding van de illegale bladen Het Parool, De Vrije Katheder en De Nieuwe Amsterdammer.

_ Eerebegraafplaats Bloemendaal • Archiefkaart A'dam • JM •

Coeverden, Louis Alexander (Levie) van 22-07-1902 Leiden

_ Inlichtingen over verzetsactiviteiten van het illegale Parool • verzetsmuseum •

Colenbrander, Willem Sybout Adriaan (Sybout) 06-11-1911 Den Haag - 07-02-1993 Londen
(m | 658 | Het Parool; speciaal bulletin voor Leiden's omgeving | Oegstgeest)

Hystoricus. Was nauwelijks tot een actief lid van de redactie van het Parool: van hem werd zelfs geen enkele bijdrage in het blad gepubliceerd.

_ archiefkaart • in memoriam • genealogie-online • directorstats.co.uk • dbnl •

Croiset, Odo Louis 24-04-1915 Amsterdam - 18-11-2011 Hoogland

Tijdens de oorlog was hij een drukker van onder meer de eerste exemplaren van de illegale krant Het Parool. Na zijn arrestatie in 1941 in een druikkerij waar ook de Wachttoren van de jehovas werd gedrukt, verbleef hij in een aantal gevangenissen en concentratiekampen. Na zijn vrijlating in 1943 (ook volgens dochter Manja Croiset andere bron zegt 1944) dook hij opnieuw het verzet in. Odo Croiset komt voor in de boeken van Loe de Jong en een speciale uitgave over de illegale pers, In stug verzet 1940-1945, Herinneringen van Grafici. Er is een dossier met authentieke papieren van en over hem in het Verzetsmuseum te Amsterdam.

_ HHC • archiefkaart • Wikipedia • Verteld verleden •

| D |

Daansen, Cornelis Pieter 25-09-1905 Oostburg - 21-11-1944 Oostburg
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Tijdens de oorlog woonde architect Cornelis Pieter Daansen onder andere te Vught. Het volgende citaat uit dop;

Vier hunner hebben de kwellingen van cel en concentratiekamp niet overleefd. Het waren mr. A, Meerwaldt uit Amsterdam, W. Eggink (zie ook nr. 741) uit Utrecht, C.K. van Dijk uit Eindhoven en C.P. Daansen uit Vught. Uit de gegevens van Oorlogsslachtoffers Zeeland blijkt Daansen een andere doodsoorzaak te hebben nl slachtoffer te zijn geworden van een bombardement in zijn geboorteplaats. Volgens de gegevens van Oranjehotel Gastenboek II Namen door oud-gevangenen en den gevangenis-tandarts, C. van Dijk, in hun brieven genoemd wordt zijn naam in verband gebracht met Vucht. Op Geneanet wordt hij gepolaatst in Vught, woonachtig op de Middenweg 4 (1940). Tijdens zijn overlijden was hij officieel woonachtig te Maastricht

_ Oorlogsslachtoffers Zeeland • Geneanet • Oranjehotel Gastenboek II Namen door oud-gevangenen en den gevangenis-tandarts, C. van Dijk, in hun brieven genoemd • NIOD Het Illegale Parool • Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant 21-12-1940 Eerbewijs aan de gesneuvelde Vuchtenaren • Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant 16-04-1940; advertentie op Midenweg 4, Vught • Het Parool 21-10-1964: Gevallenen • Overlijdensakte • WwW geboorteakte •

Dantuma, N. 1921 p.t.o. Hengelo

Instrumentenmaker Dantuma kreeg tijdens het Parool-proces op 12-08-1944 drie maanden gevangenisstraf

Parool-post 12-08-1944 •

Dantzig, Andries (Dries) van ‧ 23-12-1920 Gouda (ZH) - 08-11-2005 Amsterdam (NH) ‧

In oktober 1944 later werd Van Dantzig opgepakt wegens 'illegale activiteiten', onder andere zijn medewerking aan verzetskrant Het Parool.

_ DJBW • Wikipedia • Huygens • Berichtenblad van de Stichting Het Parool 25-07-1945 •

Davids, Emanuel (Eddy) 04-01-1909 Amsterdam - 15-05-1970 Katwijk

In de eerste jaren van de oorlog betrokken bij productie, distributie en financiering (in de zin dat Davids betaalde) van het illegale Parool. Tijdens de oorlog richtte hij een tehuis in op de Kerkstraat 34 te Amsterdam voor kunstenaars en intellectuelen die door de Duitse bezetter niet meer konden of wilden werken.

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • DJBW •

Dekker, Maurits Rudolph Joël 16-07-1896 Amsterdam - 07-10-1962 Amsterdam

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • BWSA •

Dekker-Hellingman, Maria Engelina (Mien) ‧ 23-01-1895 Amsterdam (NH) - 24-11-1954 Amsterdam (NH) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧

Mien was al in 1940 betrokken bij de distributie van de Nieuwsbrief van Pieter ’t Hoen, het door Goedhart opgezette verzetsblad waaruit later Het Parool voortkwam. Zij legden de hand op extra voedselkaarten en verdeelden die onder de meest behoeftigen, vervalsten persoonsbewijzen en zorgden voor schuilplaatsen voor joodse onderduikers. Naast zijzelf heeft ook haar echtgenoot Maurits Rudolf Joël Dekker (1896-1962) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.

_ Gedenkboek VHK p.96 • BWSA •

Determan, W.

_ Archieven.nl: Lijst van redactieleden Parool met schuilnamen •

Diesveld, Hendrik Willem Jan Renier Marie (Peter) 03-01-1912 Zevenaar - 06-10-1992 Amsterdam

Werkte ten tijde van de bezetting mee met het verschaffen van radionieuws aan het illegale Parool (bron)

_ Wikipedia • Het Parool 02-08-1956; I. Keesing jr.: Hoge onderscheiding • RAN •

Dijk, C.K. van ca.1918 ‧ p.t.o. Eindhoven

Een van de slachtoffers van het tweede Paroolproces. De 26-jarige machinetechnicus Van Dijk werd naar een concentratiekamp gestuurd en keerde niet meer terug uit gevangenschap

_ Het Parool 21-10-1964; Gevallenen • gedenkboek Oranjehotel • Het illegale Parool • De Ondergronde pers p.202 • Het Parool 27-04-1970 • Parool-post 12-08-1944 •

Dijk, Cornelis (Kees) van 13-07-1918 Dordrecht - 29-11-1946 Bloemendaal
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

In augustus 1942 verspreidde Kees samen met Dick Roosenburg het illegale Parool in Brabant. Weldra had hij de leiding van de Brabantsche expeditie, geholpen door het westelijk deel van de provincie door Wim van der Horst. In zomer 1943 verplaatste Kees zijn werkzaamheden naar de centrale expeditie te Amsterdam alwaar hij tesamen met enekele andere medewerkers op 20 december werd gearresteerd. Na vele tuchthuizen en concentratiekampen sindsdien te hebben doorstaan keerde hij verzwakt terug naar Nederland. Hij verhuisde als middelbaar werktuigbouwkundige naar Twente. Dit duurde niet al te lang en stierf uiteindelijk in een Bloemendaals sanatorium eind 1946 aan de gevolgen van de ontberingen in de kampen.

_ Het Parool 21-10-1964; Gevallenen • in memoriam • Regionaal Archief Dordrcht; overlijdensacte p.129 • tienjarige tafels geboortes 1913-1922 Dordrecht p.106 •

Donk, Maarten van ca.1895 - 07-08-1974 Utrecht

Letterzetter. Woonde tijdens de oorlog in Utrecht Organisator en drukker van het Parool. Heeft vastgezeten in Oranjehotel op 12-04-1944, daarna afgevoerd richting Amersfoort

_ oranjehotel • WO2 slachtoffers; Geuze, Willem • In memoriam •

Douma, Robert Willem 30-12-1918 Amsterdam - 05-02-1943 Leusderheide
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Vanaf de zomer van 1940 verzamelde hij met zijn vriend Hendrik Frederik (Henk) Roos elkaar tegensprekende persberichten en niet nagekomen beloften en beweringen van de bezetter, typte deze uit en verzond doorslagen naar willekeurig gekozen adressen. In het najaar werd hij door AJC’er A.T. Addicks betrokken bij het stencilen en verspreiden van de Nieuwsbrief van Pieter ’t Hoen en, later, van Het Parool in Amsterdam-West. Met leden van de groep-Addicks organiseerde hij aan- en overplakacties, verspreidde hij brochures van Scheps en Vorrink en nam hij deel aan relletjes met NSB’ers. In de herfst van '41 werd een groot deel van de groep-Addicks door verraad van een geestelijk niet volwaardige vriend opgerold. In de nacht van 16 op 17 september '41 werd ook Douma gearresteerd.

Na gevangenschap in Amsterdam, Scheveningen, Amersfoort en Vught, werd hij op 5 februari 1943 op de Leusderheide gefusilleerd.

_ oorlogsgravenst. • Eerebegraafplaats • Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort •

Drion, Bernard Willem Maria 20-06-1914 Breda

_ Parool-post 12-08-1944 • Geboorteakte Breda •

Drion, prof.mr. Jan

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • Parlement.com •

Drost, Fokke 26-11-1910 Schoterland
(m | 1009 | De vrije Harlinger | Harlingen)

Broer van Haaije Harmen (Harry) Drost. Zie ook: Drukkerijen en uitgevers van verzetsbladen 40-45

_ bevolkingsregister Harlingen gezin • Drukkerij Flevo historie • geboorteakte • Van loopjongen tot krantendirecteur • 29-04-1976 Eremedaille Oranje Nassau in goud • 16-08-1940 aankondiging ondertrouw •

Duijster, Bastiaan 08-30-1911 Den Haag

Stoffeerder Bastiaan Duijster was betrokken bij het stencilen van de illegale Parool en ik denk dat hij verraden is en toen naar Vught getransporteerd is. Meer mensen zijn er het slachtoffer van geworden (bericht van N. Wagner op 31 augustus 2017).

_ archiefkaart Den Haag • bericht van E Duijster op 23 april 2017 • bevolkingsreconstr. R'dam •

Duin, J. van

_ Archieven.nl: Lijst van redactieleden Parool met schuilnamen •

Dupker, Adrianus Hendrik (Ad) 20-12-1912 Amsterdam - april 1989

Drukker en letterzetter en zoon van Jan Willem Dupker. Ad en zijn vrouw Tinie hielpen het verzet met het drukken van het Parool. Ze vervoerden de krant vanuit de drukkerij naar de distributieplaatsen waarbij ze meerdere malen bijna werden betrapt in de drukkerij. Tinie is meerdere malen betrapt bij het wegbrengen van de krant.

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • genealogie-online • archiefkaart •

Jan Willem Dupker 04-01-1887 Amsterdam
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

In de loop van het jaar 1944 bereikte de oplage een hoogte van 60.000 exemplaren. Soms werd deze oplage op een centraal punt gedrukt, maar meestal geschiedde het drukken in verscheidene drukkerijen zoals in die van Jan Willem Dupker

_ Groenegraf • archiefkaart • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • Het illegale Parool •

Dupker-de Jong, Catharina Franskje Annie (Tinie) 03-07-1916 IJmuiden - 13-01-2010 Bussum

Ad Dupker en zijn vrouw Tinie hielpen het verzet met het drukken van het Parool. Ze vervoerden de krant vanuit de drukkerij naar de distributieplaatsen waarbij ze meerdere malen bijna werden betrapt in de drukkerij. Tinie is meerdere malen betrapt bij het wegbrengen van de krant.

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • genealogie-online •

| E |

Eggink, Wim E.M. 03-05-1920 Utrecht - 24-04-1945 Hameln
(m | 581 | Ons volk; den vaderlant ghetrouwe | Utrecht-Amsterdam-Den Haag)
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)
(m | 741 | Slaet op den trommele | Utrecht)
(m | 748 | Sol justitiae; het Utrechts studentenblad | Utrecht)

Aan de Universiteit Utrecht maakte hij al spoedig deel uit van de door dr. Brouwer opgezette verzetsgroep. Eggink leidde al snel het studentenverzet van de Universiteit Utrecht. Hij richtte samen met de Leidse student Han Gelder in oktober 1943 het illegale blad Ons Volk op, dat met 120 exemplaren een van de grootste verzetsbladen van Nederland werd, en was betrokken bij de Parool-groep en het studentenverzetsblad Sol Iustitiae.

_ Wikipedia • Ublad • Herman Vogel.nl • Utrechtse studenten in de illigale pers • Eerebegraafplaats • Kafka gelezen? •

Eikelenboom, Arie 13-12-1885 Brandwijk

De Nieuwe Teertuinen 24 was het adres waar het eerste gedrukte Parool (op 11 augustus 1941) werd gemaakt. De drukker op dit adres, Wessel Eikelenboom van drukkerij Ridderinkhof, Ruys & Co, was een oude kennis van Frans Goedhart, een van de oprichters van de krant. Eikelenboom was bereid zijn nek uit te steken en drukte de krant in de nachtelijke uren, samen met zijn medewerkers typograaf W. Snudo en bedrijfsleider/typograaf Odo Croiset. Arie was vader van letterzetter Wessel Eikelenboom

_ 4en5meiAmsterdam; De eerste edities van het illegale Parool • Manja Croisset; Ten Slotte Odo Croiset 1915-2011 • WwW geboorte • dop •

Eikelenboom, Wessel Severijn 19-02-1907 Wijk aan zee

De Nieuwe Teertuinen 24 was het adres waar het eerste gedrukte Parool (op 11 augustus 1941) werd gemaakt. De drukker op dit adres, Wessel Eikelenboom van drukkerij Ridderinkhof, Ruys & Co, was een oude kennis van Frans Goedhart, een van de oprichters van de krant. Eikelenboom was bereid zijn nek uit te steken en drukte de krant in de nachtelijke uren, samen met zijn medewerkers typograaf W. Snudo en bedrijfsleider/typograaf Odo Croiset. Wessel was de zoon van letterzetter Arie Eikelenboom

_ 4en5meiAmsterdam; De eerste edities van het illegale Parool • Manja Croisset; Ten Slotte Odo Croiset 1915-2011 • gednkboek VHK p.104 • WwW geboorte • Militieregister • dop •

Ekker, Andries (Dries) 09-10-1917 Amsterdam - 12-06-1990 Naarden
(m | 617 | Oranje-bulletin; met medewerking van De Geus, Ons Volk, Het Parool, Vrij Nederland, Je Maintiendrai, Voor God en den koning, De Waarheid, Trouw, Ons Vrije Nederland, De Nieuwsbode en Slaet op den Trommele | Utrecht)
(m | 663 | Het parool; editie voor Utrecht en omstreken | Utrecht)

Energieke journalist die eind jaren dertig bij het Algemeen Handelsblad in Amsterdam het vak leerde en in de bezettingstijd onverschrokken illegaal werk deed, waarvoor hij met een gevangenisstraf moest boeten. Na de bevrijding tot eind jaren vijftig als Haags redacteur van Het Parool een newsgetter van grote allure.

_ Oranje-bulletin (verzetsblad, Utrecht) • P&P • Archieven.nl: Lijst van redactieleden Parool met schuilnamen •

Vries, Flora (Florrie) ‧ 29-07-1917 Amsterdam (NH) - 26-03-1985 ‧

De naoorlogse echtgenote van Dries Ekker was actief betrokken bij de beginjaren van het illegale Parool.

_ Archives Portal Europe: Het Parool 1940-1993 • Gedenkboek VHK p.104 • archiefkaart A'dam •

Engelhard, Petronella Clasina (Nel) 15-06-1925 Amsterdam - 08-04-2012 Vleuten

koerierster

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • Het Parool 10-02-1990; Een 'histoire intime' van Het Parool • Het parool 10-05-1990; Het woord als wapen • stamboom Ronald Almer • Het Vrije Volk 26-04-1990; TV serie over illegale pers •

Emans, Hendrik Johannes Martinus 09-05-1912 Den Bosch

_ Archives Portal Europe: Het Parool 1940-1993 • genealogie-online •

Enkelaar, Carl Heinz (Carel) 12-09-1920 Bonn - 02-06-1996 Oldenzaal
(m | 1145 | Ongetiteld verzetsblad | Enschede)
(m | 653 | Het Parool; vrij onverveerd | Enschede)

Oud-journalist en ex-hoofd NOS-televisie-programma's. Tijdens de oorlog werkt Enkelaar samen met zijn broers voor de Twentse editie van het toen nog illegale Het Parool. Na een poging om deze krant te verkopen wordt Enkelaar door Parool-directeur Wim van Norden ontslagen.

_ archiefkaart • Volkskrant 03-06-1996; overlijdensbericht • in memoriam • Beeld en Geluid Wiki • VPRO; Rust Zacht Carel en Henk Enkelaar • 60 jaar NOS journaal •

Enkelaar, Henk 1928 Bonn - 28-08-1997 Amersfoort
(m | 1145 | Ongetiteld verzetsblad | Enschede)
(m | 653 | Het Parool; vrij onverveerd | Enschede)

Televisiejournalist en broer van Carel Enkelaar. Hij was de eerste verslaggever van de rubriek Den Haag Vandaag-radio.

_ VPRO; Rust Zacht Carel en Henk Enkelaar • NRC korte berichten • Een leven lang • ANP archieffoto •

Exalto, drs. Else ‧ 108-10-1918 Den Haag (ZH) - 10-02-2019 Zwolle (OV) ‧ p.t.o. Den Haag (ZH) ‧

Else was koerierster van Parool-topman Adrianus Aloijsius Felix (Lex) Althoff (1904-1943). Zij werd o.a. ingezet voor de verspreiding van het illegale blad. Ook was ze actief voor de spionagegroep Luctor et Emergo waarvoor ze als laborante aceton moest regelen voor de behandeling van microfilms. Naast zijzelf heeft ook haar echtgenoot waar ze vlak na de oorlog mee in het huwelijk trad, Willem Goswin Karel (Winnie) Arendsen de Wolff (1919-1987) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.

_ Gedenkboek VHK p.67 • Mare; Ik ben geen heldin • Leiden40-45 • genealogie-online • Gezinskaart D'Haag ouders • In memoriam •

Exalto, mr. Théa ‧ 26-01-1916 Den Haag (ZH) - 13-09-2017 Kaapstad (ZA) ‧

Latere partner van Thea was de schilder, schilderijenrestaurator en journalist Edgar (Eddy) Tossanis van Hove (1898-1972), wijzigt later zijn naam in Toussaint van Hove. Ze hadden elkaar in 1944 leren kennen en zaten beiden in het verzet. Hij was actief voor het illegale blad Mededelingen van het comité voor vrij Nederland. Zij was verspreider van het illegale Parool.

_ NRC; Wat ertoe doet, leerde ze in de oorlog • literatuurmuseum; J. Greshoff • Leiden40-45 •

| F |

Flier, A. van der
(m | 654 | Het Parool; speciaal nieuwsbulletin voor 's-Gravenhage en omstreken | Den Haag)

Fontaine, Petrus Franciscus Maria (Piet) 11-04-1921 Amsterdam - 27-08-2012 Amsterdam
(m | 131 | De dageraad; geallieerd ochtendblad | Amsterdam)

Verspreidde een nieuwsbulletin De Dageraad uit Haaren, waar Fontaine enige tijd ondergedoken was geweest. Daarnaast verspreidde hij het Parool, zo'n 150 kranten per dag. In samenwerking met zijn broer B. Fontaine ging hij bovendien over tot de vervaardiging van een Zondags-uitgave, welke behalve het laatste nieuws ook artikelen bevatte. Het radionieuws werd beluisterd in de gewelven van de Katholieke Kerk in de Jordaan; de benodigde stroom werd verkregen via een provisorisch aangelegde leiding van een nabijgelegen bakkerij uit. Toen ook deze geen stroom meer kreeg, besloten de broers de uitgave to beëindigen.

_ Nederlandse tijdgenoten over Hitler • Geschiedenisleraar die ook thuis historicus bleef • overlijden • De geleerdste man van Nederland • archiefkaart ouders • gezinskaart ouders • Petrus Franciscus Maria Fontaine •

Fontijn, Gerardus Hendricus (Gerrit) 24-05-1907 Sloten - 01-12-1970 Sloten

Het Parool schakelde in september '44 over naar meerdere nummers per maand en Gerrit Fontijn, deknaam Tijn, stencilde 2000 exemplaren per dag. Via contactpersonen verdeelde hij er 400 per week. In Amsterdam, Amstelveen, Ouderkerk en Badhoevedorp. Langs de Slotervaart werd het Parool door zijn dochters verspreid.

_ Oorlog in Nieuw-West • Sloten en Osdorp in WO II • archiefkaart •

Frank, Jacob 15-09-1918 Amsterdam - 23-04-1943 Sobibor
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Jacob Frank werkte in de oorlogsjaren mee aan de illegale krant Het Parool. Dat heeft hem zijn leven gekost n.a.v. het eerste Parool-proces, medio december 1942. Ook zijn familie - vader, moeder, broer en zus - zijn in een concentratiekamp omgekomen.

_ Oorlogsgravenst. • archiefkaart • Joods Monument • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

Frank, Jacobus Alexander (Coby) 14-07-1916 Rotterdam (ZH) - 08-08-1999 Rotterdam (ZH)

Cobie luisterde de buitenlandse radio af en zorgde voor nieuwsbulletins voor de ondergrondse pers waaronder het illegale Parool onder de schuilnaam Argus.

_ Joods erfgoed Rotterdam • online-familieberichten • Het vrije volk 27-04-1985; Alsof er voor 1945 niets gebeurd was

Frank, Sedje alias Sedje Hémon ‧ 12-04-1923 Rotterdam (ZH) - 08-02-2011 Den Haag (ZH) ‧

Tijdens de oorlog onderdoken en actief rond de illegale verzetskrant Het Parool. Onder de naam Annie van Dijk hielp Hemon vanaf 1941 tot april 1944 jongens vluchten naar Zwitserland door het vervalsen van documenten. Voor haar ouders deed ze hetzelfde, maar vlak voor de Zwitserse grens werden ze gearresteerd. Zelf werd Hemon door haar buren verraden en getransporteerd naar Birkenau en later Auschwitz, waar ze als violist mocht toetreden tot het kamporkest. Vanaf januari 1945 kwam ze terecht in Ravensbrück en Kamp Neustadt-Glewe voordat ze in mei 1945 door Russische soldaten werd bevrijd.

_ Sedje Hemon, een leven lang • Tragedies to remember • vergeven nee... vergeten nooit • biografie • dbnl • Pinterest • Na 50 jaar antwoord • Wikipedia •

Frankenmolen, Antonius Henricus 29-07-1915 Amsterdam - 18-01-1945 Amsterdam

Fungeerde hij als illegale contactman tussen het GAB en enkele grote bedrijven in de metaalsector. Frankenmolen zorgde ervoor dat tientallen arbeidskrachten zich konden onttrekken aan tewerkstelling in Duitsland. Hij saboteerde de zogenoemde plaatsvervangersregeling, verwees naar anti-Duitsgezinde keuringsartsen en verstrekte Ausweise, Z-kaarten en andere vervalste papieren. Tegelijkertijd liet hij gegevens bij het GAB verdwijnen of maakte ze administratief onvindbaar. Daarnaast hield Frankenmolen zich bezig met het verspreiden van illegale lectuur, vooral Het Parool. Op 10 januari 1945 werd Frankenmolen samen met zestien collega’s gearresteerd nadat het verzet vijf dagen eerder een aantal Duitsgezinde GAB-medewerkers had geliquideerd. Op 18 januari 1945 werd hij bij Rozenoord aan de Amsteldijk gefusilleerd.

_ Dodenakkers • Rozenoord • archiefkaart • Eerebegraafplaats •

Freriks, Lambertinus ca. 1910 Den Haag - 01-06-1965 Den Haag

De boekdrukker Freriks was destijds drukker van het illegale Parool

_ bevolkingsregister D'Haag • in memoriam •

Friedhoff, Herman 15-08-1920 Den Haag - 11-11-2000 ? 15-08-1920 Den Haag - 11-11-2000

Hij werd lid van verzetsgroep Apostles en had veel contacten met Wiardi Beckman, die mede-oprichter was van het illegale dagblad Het Parool. Ook was Friedhoff zeer bevriend met Ellis Brandon, die zijn koerierster werd. Op 7-08-1942 viel de Gestapo het ouderlijk huis van Brandon binnen op zoek naar Friedhoff. Ze vluchtten door de achterdeur en doken onder. Er volgde een onrustig bestaan van het ene onderduikadres naar het andere. Brandon was dienstmeisje in een verzorgingstehuis aan de Mathenesserlaan in Rotterdam en daar kreeg Friedhoff een zolderkamertje waar hij enige tijd kon blijven. Friedhoff werd gezocht door de SD, die 1000 gulden uitloofde voor een tip die tot zijn arrestatie zou leiden. Toen zijn moeder werd gegijzeld en er een doodvonnis over hem werd uitgesproken, was ook het zolderkamertje niet meer veilig. Ze besloten Nederland te verlaten. Op 28 april 1943 vertrokken ze, de tocht ging via België, Frankrijk, Spanje en Portugal en op 09-01-1944 arriveerden zij in Engeland.

_ Wikipedia • REP • gezinskaart ouders • Verzetsoma •

| G |

Ganzebrink, Johan Teunis 28-03-1915 Hengelo - 31-01-1988 Arnhem
(m | 1049 | Het vrije volk; sociaal-democratisch orgaan | Hengelo)
(m | 653 | Het Parool; vrij onverveerd | Enschede)

_ Het vrije volk | 24-04-1945 • geboorteaankondiging • WwW huwelijk • overlijdensadvertentie • Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad 09-05-1953 • Huwelijksakte ouders •

Gerrese, Willem Frederik 14-01-1910 Den Haag - 05-02-1943 Leusderheide
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

_ Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort •

Gertenbach, Willem Johannes (Wim) 14-03-1904 Zandvoort - 05-02-1943 Leusderheide
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Gaf als drukker de Zandvoortse Courant uit, en verzorgde vanaf eind 1941 de uitgave van Het Parool. Hij werd gearresteerd door de Sicherheitspolizei op 31 januari 1942.

Op 5 februari 1943 is Gertenbach samen met zeventien andere mensen van Het Parool op de Leusderheide gefusilleerd.

_ Wikipedia • nha • biografie • Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort •

Geudeker, Christiaan Hendrik (Kick) 21-01-1901 Amsterdam - 14-11-1977 Amsterdam

Geudeker was leider van het illegale Parool persbureau

_ Het Parool 11-06-1945; Parool-directeur luisterde moffengesprekken af ... • Kick Geudeker ridder • in memoriam • archiefkaart A'dam • WwW huwelijk •

Glastra, mr. Wiebe 12-08-1918 Aalten - 03-11-2007 Roden
(m | 1029 | De vrije pers; uitgave onder auspiciën van Vrij Nederland en Het Parool | Haarlem)
(m | 503 | Het nieuws van de maand in vogelvlucht | Haarlem)

De advocaat en procureur, Mr Wiebe Glastra, vertegenwoordiger van het Parool te Haarlem, zat in de oorlogsjaren in de redactie van verschillende illegale bladen zoals De Vrije Pers en Het nieuws van de maand in vogelvlucht

_ Ons Bloemendaal 01-04-1995 • verlovingsadvertentie • huwelijksadvertentie • overzicht van illegale kranten Noord-Hollands Archief • bericht van overlijden • dop p.168 nr.503 •

Goede, Lambertus Arend (Bert) de 07-02-1920 Vrijenban - 03-22-1989 Camberley (Surrey)

Medescholier van Rein Bangma op de Zeevaart School in Amsterdam. Zat in Varsseveld ondergedoken bij landbouwer Jolink in de buurt van de boerderij van Hofs. Zorgde dat er in Gelderland voldoende distributie agenten kwamen voor de verspreiding van "Het Parool". Ontsnapte ook naar Engeland en werd ook agent van het BBO, missienaam RUMMY.

_ Weggum.com; Contacten Tobias Biallosterski • gezinskaart Delft • De Schakel nr. 43; In memoriam •

Goedhart, Frans Johannes pseud. Pieter ‘t Hoen 25-01-1904 Amsterdam - 03-03-1990 Amsterdam
(m | 648 | Het Parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)
(m | 649 | Het Parool; speciaal bulletin | Amsterdam)
(m | 650 | Het Parool | Amsterdam)

Na het uitbreken van WOII bracht Goedhart illegaal de Nieuwsbrief van Pieter 't Hoen uit. Nadat hij steun kreeg van oa de voorzitter van de SDAP Koos Vorrink, werd de Nieuwsbrief omgevormd tot de illegale krant Het Parool. In januari '42 werd Goedhart samen met de politicus Herman Wiardi Beckman gearresteerd op het strand van Scheveningen bij een poging naar Engeland te vluchten. Goedhart kreeg de doodstraf, maar slaagde erin op 2 augustus 1943 bij een transport uit het kamp Vught uit zijn gevangenschap te ontsnappen. Hij hervatte zijn werkzaamheden voor Het Parool en schreef mee aan een basisprogramma voor een socialistische vernieuwing van de democratie.

_ Wikipedia •

Gogh, Theodoor (Theo) van 05-11-1920 Amsterdam - 08-03-1945 Amsterdam

Samen met andere studenten en dispuutgenoten nam hij begin 1943 deel aan acties tegen het tekenen door studenten en personeel van de Universiteit van de loyaliteitsverklaring. Ook was hij actief als koerier binnen het verzet en hield zich bezig met de distributie van zendapparatuur. Hij hielp ondergedoken studenten, joden en collegaverzetsmensen die moesten onderduiken aan bestaansmiddelen als bonkaarten, vervalste persoonsbewijzen, voedsel en onderduikadressen en zelf was zijn etage aan de Weteringsschans 137 te Amsterdam ook een onderduikadres voor tijdelijk onderdak. Verleende enkele maanden huisvesting aan Het Parool in het kantoor van zijn vader aan de Herengracht 209. Op 6 juni 1944 werd hij aangehouden.Bij wijze van vergelding werden in de nacht van 6 op 7 maart eerder, op 8 maart verspreid over het hele land meer dan 200 gevangenen geëxecuteerd.

Van Gogh, Bais en Gorter behoorde tot de 53 personen die op die dag in Amsterdam bij de Fusilladeplaats Rozenoord doodgeschoten werden.

_ archiefkaart • Wikipedia • Dodenakkers • Monument Rozenoord •

Goris, Jacobus 17-01-1901 Zaandam - 12-03-1945 Amsterdam
(m | 639 | Paraat | Amsterdam)

Verspreidde illegale lectuur: in eerste instantie Het Parool, vanaf 1943 ook Ons Volk; den vaderlant ghetrouwe, en Paraat en Strijd. Was verantwoordellijk voor distributie van levensmiddelen onder arbeiders van niet-levensmiddelenbedrijven.

Op 12 maart 1945 lieten bij de executies in het Weteringplantsoen ook twee medewerkers van PARAAT, nl. W.J. van Velzen uit Amsterdam en J. Gores uit Zaandam, het leven.

_ archiefkaart •

Goud, Arie Bernardus 16-10-1921 Den Haag - 14-12-1986 Den Haag
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Jo en Arie Goud (vader en zoon) waren beide drukkers van het illegale Parool, maar ook neef Wim Duk (1918-2012) was daarbij betrokken. Verschillende dames (leeftijdgenoten van mijn vader Arie Goud en neef Wim Duk) die elkaar kenden via een Haagse handbalvereniging, waren betrokken bij de lokale verspreiding van het gedrukte Parool, waaronder mijn tante Jannie Goud, mijn moeder Ali Huijgen en Jopie Varkevisser. Na een inval, begin 1944, hebben Jo (J.H.) Goud en Wim Duk in de Scheveningse gevangenis gezeten. Mijn vader Arie was niet op de drukkerij vanwege opleiding en kon, na gewaarschuwd te zijn, nog net onderduiken in Leiden bij zijn grootouders.

_ De hierboven gemelde info is afkomstig van zoon • stamboom • NV getuigenissen • DOP • Haagse bedrijven •

Goud, Johan Hendrik 27-11-1894 Amsterdam - 30-07-1961 Den Haag

Letterzetter, drukker Goud drukte tijdens de bezetting enkele jaren het illegale Parool

_ bevolkingsregister D'Haag • in memoriam • DOP p.203 (nr.648) •

Goudriaan, Cornelis 17-02-1923 Amsterdam - 08-03-1945 Amsterdam

’s Avonds typte hij exemplaren van het illegale blad Het Parool over, die vermenigvuldigd en verspreid werden onder buurtgenoten. Daarnaast verleende hij hulp aan onderduikers. Als lid van de KP-‘Lodewijks’ (D. van der Schilden) en, vanaf september 1944, sectiecommandant bij de BS-SG in Amsterdam-West (4e compagnie) nam hij deel aan overvallen op collaborateurs, maakte hij wapens schoon en gaf hij wapeninstructie. Goudriaan werd gearresteerd en overgebracht naar het HvB-Weteringschans.

Op 8-03-1945 werd Cornelis Goudriaan bij Rozenoord aan de Amsteldijk te Amsterdam gefusilleerd.

_ archiefkaart • Eerebegraafplaats • Rozenoord •

Groeneveldt, Johan Frank

_ Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort •

Groenewegen, Joan

Iedere avond brengt hij in de Raadsheren-buurt het illegale blad 'Het Parool' rond, dat hij ophaalt bij manufacturier L.J. Bijl in de De Kempenaerstraat.

_ Scouting in de oorlog •

Groenewegen, Kornelis C. 14-06-1900 Rotterdam (ZH)

Slachtoffer van het vonnis tijdens het Parool-Proces d.d. 12-08-1944 waarvoor hij 4 jaar tuchthuis kreeg

_ Parool-Post 12-08-1944 • geboorteakte • Huwelijksakte R'dam scan55 • Arrestantenkaart R'dam 01 • Arrestantenkaart R'dam 02 •

Groot, mr. Cornelis Hendrikus (Kees) de 13-10-1913 Den Haag - 08-03-1945 Amsterdam
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)
(m | 663 | Het parool; editie voor Utrecht en omstreken | Utrecht)

In december 1941 raakte De Groot in Amsterdam betrokken bij het illegale blad Het Parool en al spoedig – in maart 1942 werd hij redacteur – was hij een van de belangrijkste medewerkers. Na de arrestatie van mederedacteuren J. Meijer, W. van Norden en J. Nunes Vaz, in de herfst van 1942, dook hij onder en besteedde hij verder al zijn tijd en energie aan het blad. Zo schreef hij artikelen, redigeerde berichten, corrigeerde drukproeven, onderhield de contacten met zetters, drukkers en verspreiders, vervoerde papier en duizenden Parools – de oplage steeg tot 40.000 – en organiseerde vanaf september 1944 de uitgave van Parool-nieuwsbulletins.

De Groot (naar wie zwaar werd gezocht) werd gearresteerd en een week later – pogingen hem vrij te kopen mislukten – onder de schuilnaam Chris den Goevers gefusilleerd op 08-03-1945

_ Eerebegraafplaats Bloemendaal • DOP • Wikipedia •

Grün, Johan (Hans) alias Brutus 18-02-1920 Leiden

In juni 1944 kwam mr. dr. G.J. van Heuven Goedhart, die geruime tijd een leidende figuur geweest was in de redactie van Het Parool, in Londen aan. Hem en anderen was vooral uit de mededelingen van de parachutist-agent Hans Grün ('Brutus'), die door de Engelse Special Operations Executive (SOE) in samenwerking met de Militaire Inlichtingen Dienst (MlD) was uitgezonden om het contact tussen 'Londen' en de illegale pers te onderhouden, gebleken, dat de Nederlandse regering een onvolledig en in sommige opzichten onjuist beeld van het verzet had.

_ Gedenkboek Oranjehotel • Dutch agents 1940 – 1945 • Nieuwsblad van het Noorden 03-09-1946; Doodstraf geeist tegen laaghartige landverrader • Bevolkings­register Leiden • Weggum.com; Johan Grün, alias Brutus •

Grunwald-Dekker, Elisabeth Maria ‧ 05-09-1906 Amsterdam (NH) - 19-09-1977 Amsterdam (NH) ‧

Was betrokken bij de volgende activiteiten: regelen van onderduikadressen (met name in Het Gooi), koerierswerk als verspreiden van pamfletten, kranten e.d. (o.a. dagblad Het Parool), administratieve werkzaamheden als vervalsen van persoonsbewijzen, bonkaarten en hulp bij smokkelen van geallieerde soldaten/piloten naar vluchtadressen/locaties.

_ Achiefkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •

Gruyter, Jan Hanco de overleden voor 1975
(m | 658 | Het Parool; speciaal bulletin voor Leiden's omgeving | Oegstgeest)

In 1944 werkte hij mee aan de vervaardiging van het illegale blad Radionieuws, samen met Daan Wagneren Eric James en P. Zwanenburg.

_ Leiden4045 01 • Leiden4045 02 • overlijden echtgenote • overlijden moeder • WwW huwelijk ouders • BWSA grootvader •

Gruyter, Marlise de

Ze verspreidde het Parool, samen met de toekomstige vrouw van haar broer Jan Hanco, Ineke Kobes

_ Leiden4045 •

Een koerierster van Het Parool op de Nieuwe Amstelbrug met op haar rug een extra bulletin van het blad. Beeldbank Amsterdams Stadsarchief

Gutter, Pieter ‧ 09-10-1891 St. Pancras (NH) - 02-03-1960 Langedijk (NH) ‧

Was actief met de verspreiding van Het Parool en Trouw

_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Archiefkaart A'dam dochter •

Gutter, Trijntje ‧ later Teune-Gutter ‧ 11-01-1919 St. Pancras (NH) ‧

Bonkaarten verzorgen voor, hoofdzakelijk (dus ook andere) Joodse onderduikers. Verspreiding van Het Parool' en Trouw

_ WwW huwelijksadvertentie • Archiefkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •

| H |

Haagsman-Hemrika, Anna Lina (Anneke ) ‧ later Verheul-Hemrika ‧ 18-07-1923 Amsterdam (NH) - 15-09-2018 Amsterdam (NH) ‧

Toen in juli 1942 haar beide vriendinnen en haar vriend (Lotty, Minna en Arthur) via de Hollandse Schouwburg werden weggevoerd, gaf zij haar werk als verpleegster in een kindersanatorium op en werd koerierster. In Waarheids- en Paroolgroepen nam zij deel aan verschillende verzetsactiviteiten. Daarna werd zij koerierster van Johannes Adriaan (Johan) Meewis 1905-1948, leider van een KP-groep in Amsterdam-West. Hij was één van de mensen die de overval op het Huis van Bewaring aan de Weteringschans voorbereidde; een overval die een groot aantal verzetsstrijders moest bevrijden. Door verraad van een Hollandse SS’er werden vele vrienden van haar gearresteerd en enkele dagen later gefusilleerd. Vervolgens werd zij koerierster bij de zogeheten Vrije Groepen, de militaire inlichtingendienst en de groep Rolls Royce.

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • Het Parool 22-09-2018; Anneke Verheul-Hemrika (1923-2018) was een onverschrokken koerierster • Gedenkboek VHK p.229 • Familie Hemrika.nl • Het Parool 23-12-1989; De koerierster: Als 17-jarige het verzet in •

Haas, J. de p.t.o. Hilversum

Parool-post 12-08-1944 •

Haije, dr. Herman Mari 22-07-1901 Batavia (Ned.Ind.) - 18-04-1979 Amsterdam

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • Gedenkboek VHK p.122 • archiefkaart A'dam •

Hall, Gijsbert (Gijs) van 21-04-1904 Amsterdam - 22-05-1977 Amsterdam

Van Hall was een centrale figuur in de finaciering van het illegale Parool

_ Het Parool 26-10-1964; Amsterdams Dagboek • Wikipedia •

Have, Tonko Tjarko ten 05-10-1906 Noordbroek - 01-04-1975 Amsterdam

Eén van de oprichters van het illegale Parool

_ Nieuwsblad van het Noorden 10-05-1988; De voorspellende visie van een Groninger professor • archiefkaart A'dam • RAN • OVCG •

Heijmans, A.C.

onderverspreider in Eindhoven

_ Het Verborgen Front p.1051 •

Heijningen, Leo van 02-03-1911 Leiden - 22-05-1962 Brindisi (It.)

Was betrokken bij de Haagse organisatie van het illegale Parool

_ in memoriam • graftombe.nl • openarch; geboorteacte •

Helderman, Pieter Cornelis 07-01-1895 Den Haag - 19-04-1944 Scheveningen
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Werkte onafgebroken voor de verzetsbeweging, o.a. Het Parool. Op 20-01-1944 te Wageningen gearresteerd.

Op 19 April 1944 door slechte behandeling en ondervoeding overleden in het Oranjehotel

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • Oranjehotel • WO2 slachtoffers •

Helderman-Meillon, Thérèse Lydie Jeanne 02-05-1901 Nérac (Fra)

Van mei 1942 gaf het echtpaar Helderman-Meillon onderdak aan journalist Jacob – Jaap – Nunes Vaz, redacteur van het illegale blad Het Parool. Incidenteel verbleef ook Parool-voorman Gerrit Jan van Heuven Goedhart (2*) bij hen. In de loop van 1942 vergaderde de redactie van Het Parool meerdere keren bij de familie Helderman.

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • WO2 slachtoffers •

Hartman, J.

_ Archives Portal Europe: Het Parool 1940-1993 •

Heide, Gérard van der ‧ 03-12-1916 Amsterdam (NH) ‧

Lid van de Parool-groep. Werd gearresteerd wegens jodenhulp

_ Archiefkaart A'dam • GURREHUS Denemarken •

Heil, Philippus (Flip) 15-10-1915 Dinslaken (Dld)

Flip Heil, die onder meer meewerkte aan de illegale krant Het Parool in Amsterdam, gebruikte een Sinterklaaskostuum als dekmantel voor zijn koerierswerk (zie afb. rechts). In het najaar bracht hij, verkleed als Sinterklaas, geregeld clandestiene documenten rond. Bijvoorbeeld naar zijn ondergedoken joodse schoonfamilie. De documenten verstopte hij in geheime vakjes, ingebouwd in de tabbert en mijter. Een perfecte vermomming tijdens de feestelijke Sinterklaasperiode. De Duitsers zullen niets door hebben gehad van Heils maskerade. bron
Flip had een gemengd huwelijk met de joodse Vogelina Barend. Hij zet zich in voor de onderduik van zijn schoonfamilie. Tevergeefs, zij worden toch gedeporteerd en vermoord.

_ Archives Portal Europe: Het Parool 1940-1993 • Oneindig Noord-Holland; Goedheiligman met geheime vakjes • Tweede Wereldoorlog.nl; HET PAK VAN SINTERKLAAS • archiefkaart • NRC Handelsblad 03-11-1990; De oudstrijders van de VARA •

Hensing, W.

_ Archieven.nl: Lijst van redactieleden Parool met schuilnamen •

Herelotz, Rob

_ Hans van den Heuvel, Gerard Mulder; Het Vrije Woord •

Heuven Goedhart, Gerrit Jan van 19-03-1901 Bussum - 08-07-1956 Geneva (Swi)
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Tijdens de bezetting schreef Van Heuven Goedhart onder meer artikelen voor het Parool. Nadat vrijwel de voltallige leiding van het blad eind 1942 was opgepakt, werd hij aangezocht de eindredactie op zich te nemen. Hij leidde Het Parool samen met mr. C.H. de Groot tot april '44. Bij een nieuwe arrestatiegolf vanaf 21 januari '44 wist van hij de dans te ontspringen, maar zijn identiteit en signalement raakten bekend bij de SD. Mede daarom werd besloten hem als Engelandvaarder naar Londen te sturen om de regering in ballingschap in te lichten over de situatie in de illegaliteit.

_ Wikipedia • Engelandvaarders •

Hiemstra, Anna (Annie) ‧ 25-05-1921 Bolsward (FR) - 15-04-2015 Zaandam (NH) ‧

Hiemstra was de persoonlijke koerier en latere echtgenote van verzetsman Sjerp Praamsma (1920-1999), actief voor de NBS en LO in de Zuidwesthoek, Friesland. Hiemstra vervoerde Joodse mensen, deed koerierswerk voor de LO, smokkelde en vervalste bonkaarten omdat ze werkte op het distributiekantoor in Bolsward. Ze hielp bij het stencilen van een lokaal verzetsblad en verspreidde in diverse dorpen illegale lectuur, waaronder Trouw en Het Parool.

_ Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? • Gaasterland in WO2 • online-begraafplaatsen • huwelijksvermelding Friesch Dagblad 23-05-1945 •

Hille, Marinus Jacobus (Rinus) 16-01-1913 Koog aan de Zaan - ca.1976 Wormerveer

_ Archives Portal Europe: Het Parool 1940-1993 • Joodsmonument Zaanstreek •

Hoekstra, Henricus Gerard (Han G.) 04-09-1906 Den Haag - 15-04-1988 Amsterdam

Heeft gewerkt voor het illegale Parool (bron)

_ Wikipedia •

Hofstede, Gerrit Hendrik (Hein)

Hein Hofstede had zich aangesloten bij de verzetsgroep O.D. Hij had de leiding over de Paroolgroep die zich inzette voor hulp aan onderduikers. Hein had goede contacten in Rijssen, maar ook landelijk. Hij bezorgde voor onderduikers in Rijssen bonkaarten. Ook had hij af en toe onderduikers thuis die geholpen moesten worden aan onderduikadressen, zelfs piloten heeft hij opgevangen.

_ Historisch Portaal; Twente en de Tweede Wereldoorlog •

Holla-Fontijn, Adeleida (Moppie) 24-08-1929 Amsterdam

Zie Gerrit Fontijn

_ Oorlog in Nieuw-West • archiefkaart vader •

Hora Adema, Wilhelmina Remelia (Wim) 14-07-1914 Huizum (FR) - 10-12-1998 Amsterdam (NH)

Wim Hora Adema was betrokken bij het verzet. Wat zij precies deed is niet duidelijk – later wilde ze er niet veel over kwijt – maar haar woning diende als koerierspost van de Binnenlandse Strijdkrachten. Ook was ze betrokken bij de verzetskrant Het Parool.

_ Wikipedia • Huygens •

Horn, Leopold Sailvin (Leo) ‧ 29-08-1916 Sittard - 16-09-1995 Amstelveen ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧

Leo was actief betrokken bij het verzet en liep gewoon zonder ster over straat. Hij verspreidde het Parool en andere illegale blaadjes en was aangesloten bij de verzetsgroep Amsterdam–Zuid. Echtgenoot van verzetsstrijdster Catharina Aaltjen (Ina) Boekbinder (1915-1987).

NB Zijn voornaam Sailvin zoals vermeld op zijn archiefkaart wordt soms genoteerd als Sylvain.

_ De Onderduiker Van Breestraat 55 • Wikipedia • archiefkaart • Gedenkboek VHK p.132 • Huygens •

| I |

IJssel de Schepper, Barthold Jan 16-04-1925 Katwijk - 18-01-2010 Oegstgeest
(m | 658 | Het Parool; speciaal bulletin voor Leiden's omgeving | Oegstgeest)

In mei 1943 werd onder leiding van W. Blok een Leids stedelijk contact tussen de middelbare scholen tot stand gebracht, waarvan o.a. voor de verspreiding van Het Parool werd gebruik gemaakt. Na enige tijd kreeg P. Zwanenburg de leiding en werd de organisatie, vooral door toedoen van IJssel de Schepper uitgebreid, zodat eind 1943 vanuit Leiden Parolen naar Breda, Utrecht, Dordrecht, Rotterdam, Arnhem en Eindhoven werden verbreid. Begin 1944 werden de Parool-werkzaamheden zo omvangrijk, dat het schoolcontact geheel aan IJssel de Schepper werd overgedragen.

_ Leiden4045 • vermelding van het huwelijk met de Bruyn Ouboter • Online Familieberichten •

IJssel de Schepper, Wouter 20-07-1920 Deventer - 12-05-1945 Sandbostel (Dld)

_ vriendenkring Neuengamme • OGS •

| J |

Jacobs, Jeanne Marie (Jenny) ‧ 23-01-1918 Den Haag (ZH)

Koerierster

_ DMO • Verzetsmuseum A'dam •

Jägers, Mattheus Franciscus (Kees) ‧ 26-06-1908 Utrecht (UT) ‧

_ Nieuw Israelietisch weekblad 09-05-1975; Illegale werkers en vervolgden gezamenlijk in de RAI bijeen • 60jarig huwelijk ouders • ondertrouw aankondiging • WwW huwelijk •

James, Erik Godwin 24-05-1922 Lonneker - 19-10-1988 Goingarijp
(m | 658 | Het Parool; speciaal bulletin voor Leiden's omgeving | Oegstgeest)

In mei 1943 werd onder leiding van W. Blok een Leids stedelijk contact tussen de middelbare scholen tot stand gebracht, waarvan o.a. voor de verspreiding van Het Parool werd gebruik gemaakt. Na enige tijd kreeg P. Zwanenburg de leiding en werd de organisatie, vooral door toedoen van B. IJssel de Schepper uitgebreid, zodat eind 1943 vanuit Leiden Parolen naar Breda, Utrecht, Dordrecht, Rotterdam, Arnhem en Eindhoven werden verbreid. Begin 1944 werden de Parool-werkzaamheden zo omvangrijk, dat het schoolcontact geheel aan IJsset de Schepper werd overgedragen. In mei 1944 besloten E.G. James, de Parool-vertegenwoordiger voor Leiden, D.J. Wagner en Zwanenburg tot de oprichting van een nieuwsbulletin dat aanvankelijk Radio-Nieuws werd genoemd, maar reeds spoedig de ondertitel 'in samenwerking met Het Parool' verkreeg, daar alle medewerkers reeds eerder bij de verspreiding van Het Parool betrokken waren geweest.

_ WwW geboorte • WwW huwelijk • Graftombe.nl • overlijdensadvertentie • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

Jaring, mej. Luberta 02-09-1921 - 29-07-2001 Driebergen
(v | 663 | Het parool; editie voor Utrecht en omstreken | Utrecht)

Trouwde 19-10-1946 in Driebergen met mr. Carel Constantijn Nengerman

_ overlijden vader • Nieuwe Leidsche Courant 16-03-1968 • overlijden • Het Parool: editie voor oostelijk Utrecht 12-05-1945 •

Jesse, Giovanni Antonio (Ton) 15-03-1920 Amsterdam 27-02-1990 Amsterdam

Johannes Jesse (1890-1961) drukte het illegale Parool aan de Nieuwezijds Voorburgwal 160 te Amsterdam vanaf eind 1944. Vader Jesse kon én wilde niet weigeren de krant te drukken toen Dick van Schoonhoven, de schuilnaam van Carmiggelt, het hem vroeg. Het was een moedig besluit: het zetten, opmaken en terugzetten van de loodletters in de letterkast, wat hij samen met zijn drie zoons, Johannes, Giovanni Antonio en Reginald deed. Tot het eind van de oorlog was het hele gezin, inclusief de jongste telg, de amper 18-jarige dochter Sophia Wilhelmina, erbij betrokken. Mientje, zoals ze toen werd genoemd, stond er vaak aan de handpers.

_ Open Joodse Huizen 2017; Nieuwe Teertuinen 24 • Het parool 12-06-2019; Mien Jesse (1926-2019): Het meisje dat de handpers bediende • Theo Bakker.net • in memoriam •

Jesse, Johannes 29-04-1890 Amsterdam - 11-09-1961 Amsterdam
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Kranten drukken was vanwege het tijdrovende handwerk een groot gevaar; een drukkerij was nooit geheel ‘schoon’. Er lag altijd wel bewijsmateriaal. Het Parool kende vele drukkers, onder wie Wim Bothe van familiebedrijf Handels- en kantoorboeken Fabriek Jos. J. Bothe aan de Prinsengracht die zowel voor Het Parool als voor de Persoons Bewijzen Centrale illegale documenten drukte.
Johannes Jesse drukte de krant vanaf eind 1944. Simon Carmiggelt, die de contacten met de drukkers onderhield, vroeg drukker Joh. Jesse aan de Nieuwezijds Voorburgwal de krant te drukken. Dat deed Jesse tot het einde van de oorlog. “Hij deed dat uit fatsoen,” schreef Carmiggelt na de oorlog.

_ archiefkaart • Het illegale Parool •

Jesse, Johannes (Jan) 10-02-1918 Amsterdam - 20-10-1994 Gameren

Johannes Jesse (1890-1961) drukte het illegale Parool aan de Nieuwezijds Voorburgwal 160 te Amsterdam vanaf eind 1944. Vader Jesse kon én wilde niet weigeren de krant te drukken toen Dick van Schoonhoven, de schuilnaam van Carmiggelt, het hem vroeg. Het was een moedig besluit: het zetten, opmaken en terugzetten van de loodletters in de letterkast, wat hij samen met zijn drie zoons, Johannes, Giovanni Antonio en Reginald deed. Tot het eind van de oorlog was het hele gezin, inclusief de jongste telg, de amper 18-jarige dochter Sophia Wilhelmina, erbij betrokken. Mientje, zoals ze toen werd genoemd, stond er vaak aan de handpers.

_ Open Joodse Huizen 2017; Nieuwe Teertuinen 24 • Het parool 12-06-2019; Mien Jesse (1926-2019): Het meisje dat de handpers bediende • Theo Bakker.net • online-begraafplaatsen •

Jesse, Reginald (Nald) 07-06-1922 Amsterdam

Johannes Jesse (1890-1961) drukte het illegale Parool aan de Nieuwezijds Voorburgwal 160 te Amsterdam vanaf eind 1944. Vader Jesse kon én wilde niet weigeren de krant te drukken toen Dick van Schoonhoven, de schuilnaam van Carmiggelt, het hem vroeg. Het was een moedig besluit: het zetten, opmaken en terugzetten van de loodletters in de letterkast, wat hij samen met zijn drie zoons, Johannes, Giovanni Antonio en Reginald deed. Tot het eind van de oorlog was het hele gezin, inclusief de jongste telg, de amper 18-jarige dochter Sophia Wilhelmina, erbij betrokken. Mientje, zoals ze toen werd genoemd, stond er vaak aan de handpers.

_ Open Joodse Huizen 2017; Nieuwe Teertuinen 24 • Het parool 12-06-2019; Mien Jesse (1926-2019): Het meisje dat de handpers bediende • Theo Bakker.net •

Jesse, Sophia Wilhelmina (Mien) 07-09-1926 Bussum (NH) - 29-05-2019 Gameren (GL) ‧

Johannes Jesse (1890-1961) drukte het illegale Parool aan de Nieuwezijds Voorburgwal 160 te Amsterdam vanaf eind 1944. Vader Jesse kon én wilde niet weigeren de krant te drukken toen Dick van Schoonhoven, de schuilnaam van Carmiggelt, het hem vroeg. Het was een moedig besluit: het zetten, opmaken en terugzetten van de loodletters in de letterkast, wat hij samen met zijn drie zoons, Johannes, Giovanni Antonio en Reginald deed. Tot het eind van de oorlog was het hele gezin, inclusief de jongste telg, de amper 18-jarige dochter Sophia Wilhelmina, erbij betrokken. Mientje, zoals ze toen werd genoemd, stond er vaak aan de handpers.

_ Open Joodse Huizen 2017; Nieuwe Teertuinen 24 • Het parool 12-06-2019; Mien Jesse (1926-2019): Het meisje dat de handpers bediende • Theo Bakker.net • overlijdensadvertentie •

Jiskoot, Wilco Herbertus 29-12-1924 Amsterdam - 07-03-1945 Haarlem
(m | 322 | Kroniek van de week; "vriheyt en is om gheen gelt te coop" met medewerking van Het Parool | Baarn)
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)
(m | 656 | Het Parool; speciaal bulletin voor | Groningen, Friesland en Drente Groningen)

Jiskoot begon zijn verzet met spionagewerk. In de loop van 1944 werd hij, 19 jaar oud, opgenomen in de organisatie die het drukken en verspreiden van het illegale socialistische blad Het Parool regelde. Vanaf september 1944 was het zijn taak contact te onderhouden tussen de leiding in Amsterdam en de Parool-kern in Groningen. Van hieruit werd het blad in de drie noordelijke provincies verspreid.

_ Wikipedia • Eerebegraafplaats •

Jong, IJsbrand (IJs) de 02-08-1903 Enkhuizen
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

De Typograaf IJs de Jong was sinds 07-07-1924 werknemer bij Drukkerij Gertenbach. Op initiatief van Wim Gertenbach en met medeweten van zijn echtgenote werd gedurende vijf maanden in 1941 in zijn drukkerij de illegale krant Het Parool gedrukt. Op 31-01-1943 werden Gertenbach en De Jong samen met hun collega Piet Paap gearresteerd. Wim Gertenbach is op 5 februari samen met twaalf andere gevangenen gefusilleerd op de Leusderheide. Hun doodvonnissen werden uitgesproken in het eerste zgn. Parool-proces. Aan IJs werd gratie verleend; zijn doodvonnis werd omgezet in een tuchthuisstraf van 15 jaar. Tot mei 1944 werd hij als dwangarbeider te werk gesteld in diverse werkkampen en gevangenissen in Duitsland. Hij repatrieerde na omzwervingen in Duitsland en Nederland. Op 15 juni 1945 keerde hij terug naar zijn woonplaats in Enkhuizen

_ WwW huwelijk • gedenkplaat • nha • in memoriam •

Jonge, jkvr. Alida Engelina (Liek) de ‧ 25-10-1924 Semarang (NOI) - 04-06-2008 Den Haag (ZH) ‧ later Tjeenk Willink-de Jonge ‧

Aanvankelijk distributie illegale blaadjes, vooral Parool. Besloot te gaan samenwerken met haar nicht Menie van den Wall Bake. Vanaf april, mei 1944 koerierster wed ze haar koerierster. Bood hulp aan Joodse onderduikers, regelde bonkaarten, vervalste papieren, bood hulp aan piloten.

_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •

Jonge, jhr. Willem Adriaan Hugo (Ad) de 03-02-1919 Den Haag - 17-07-2002 Den Haag
(m | 891 | Uit de woestijn | Amsterdam-Den Haag-Groningen)

Jonkheer W.A.H. de Jonge, zoon van Jhr. mr. Willem Dignus de Jonge (1883-1942) was als student tijdens de Tweede Wereldoorlog in het verzet gegaan, gevangen genomen door Duitsers en naar concentratiekamp Natzweiler gestuurd.

_ brieven van zoon W.A.H. de Jonge uit het Oranjehotel en de Kriegswehrmachtgefängnis en Wolvenplein-gevangenis in Utrecht • Feestelijke opening Ad de Jonge Centrum • GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEFBEHEER • Verzetsmuseum Dachau • online-familieberichten • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

Josselin de Jong, Theodoo (Theo)

Hij stencilde het blad Radionieuws en later het Parool. Hij was ook betrokken bij de overval op een distributiekantoor op 9 november 1943. Tegen het einde van de oorlog sloot Josseling de Jong zich aan bij de BS

_ Leiden4045 •

Juynboll, Willem
(m | 658 | Het Parool; speciaal bulletin voor Leiden's omgeving | Oegstgeest)

_ Leiden 4045 01 • 02 •

Juynboll-van Ysselsteyn, Mies
(v | 658 | Het Parool; speciaal bulletin voor Leiden's omgeving | Oegstgeest)

_ Leiden 4045 01 • 02 •

Jungmann, Wilhelm (Wim) 16-11-1913 Rotterdam - 30-12-2000

Tijdens de Tweede Wereldoorlog luisterde Jungmann naar de verboden zender van de BBC en schreef nieuwsbulletins, die hij aan de verzetskranten Het Parool en Vrij Nederland doorspeelde. In de oorlog trouwde hij met Aletta Bronsing en kreeg met haar een zoon. Als onderduiker hadden zij de latere hoogleraar en CPN-politicus Ben Polak.

_ Wikipedia • archiefkaart •

| K |

Kalkman, Cornelia Catherina ‧ 25-08-1922 Hilversum (NH) ‧

Verspreiden van het Parool en voorzien van levensmiddelen van ondergedoken verloofde

_ geboorte advertentie • WwW huwelijksakte • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •

Kam, Benjamin Jan (Ben) 25-03-1924 Helmond - 12-10-2015 Zwolle
(m | 506 | Het nieuws van de week | Eindhoven-Helmond)

Huisarts. Het Parool werd aanvankelijk vanuit Helmond en Eindhoven over Brabant en Noord-Limburg, later ook Zuid-Limburg verspreid. Begin 1944 werd het door de topleiding wenselijk geacht een wekelijks nieuwsbulletin voor deze streken op te zetten. De leiding werd opgedragen aan B.J. Kam te Helmond en N.J. van de Sande Bakhuyzen te Eindhoven. Aanvankelijk kreeg het blad de titel Nieuwsberichten. De inhoud bestond eerst geheel, later gedeeltelijk uit het Buitenlandsch overzicht van het Parool. In de praktijk bleek verspreiding over geheel Brabant en Limburg niet mogelijk en bleef deze beperkt tot het rayon Helmond-Eindhoven.

_ De Stentor 30-01-2010 • dbnl • overlijdensadvertentie • gezinskaart ouders •

Kan, Edgar Henri (Max) 24-06-1921 Oldenzaal - 06-01-1945 Amsterdam

Vanaf zijn onderduiktijd was Kan betrokken bij het stencilen en verspreiden van het illegale blad Het Parool en de sinds september 1944 verschijnende, dagelijkse nieuwsbulletins hiervan. In dit kader werkte hij samen met onder meer Paul Hartman, een van de drijvende krachten van de nieuwsbulletin-organisatie in Amsterdam, en zijn broer Jonas Kan. Daarnaast hielp hij andere onderduikers met bonkaarten en persoonsbewijzen.

_ Eerebegraafplaats Bloemendaal •

Kan, Jonas Henri (Johnny) 24-10-1919 Oldenzaal (OV) - 25-08-1988 Nieuwegein (UT)

Johnny was samen met zijn broer Edgar Henri (Max) Kan (1921-1945) betrokken bij het illegale Parool.

_ Eerebegraafplaats Bloemendaal; Edgar Henri (Max) Kan • Archiefkart A'dam •

Kann, mr. Maurits 22-05-194 Den Haag - 27-02-1943 Sachsenhausen
(m | 648 | Het Parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Al snel na de Duitse inval werd hij actief in de Ordedienst (OD). Hij zat in de eerste redactie van Het Parool. De naam van deze illegale krant kwam van hem. Hij probeerde met een radiozender contact te krijgen met Londen. Eind mei '41 is Kann door de Duitsers opgepakt en tijdens één van de OD-processen is hij ter dood veroordeeld.

Hij is op 27 februari 1943, 48 jaar oud, in het kamp Sachsenhausen ter dood gebracht.

_ JM • Wikipedia: Het Parool • DJBW • Gedenkbuch Wuppertal •

Karlitzki, Moisei ‧ 01-01-1888 Drabowo (RUS) - 05-03-1969 Rotterdam (ZH) ‧

Tijdens de oorlog legde Karlitzki kransen, betaalde ze zelf en voorzag ze van toepasselijke opschriften. Hij sliep overal in Rotterdam behalve thuis omdat zijn huis scherp in de gaten werd gehouden door de nazi’s. Op de begraafplaats krijg hij hulp van de directeur en het personeel. Opschriften bij de kransen waren bijvoorbeeld de W van Wilhelmina, met teksten als ‘Wij vergeten hen nooit meer’ of ‘Voor mijn getrouwen’. Naast kransen brandde Karlitzki bijenwaskaarsen op de graven van omgekomen verzetsmensen. In 1943 scherpten de nazi’s het verbod op de kransen aan, Karlitzki ging ermee door en werd na de oorlog hiervoor onderscheiden door Wilhelmina.
Het was niet het enige verzetswerk van Karlitzki. Volgens een ander krantenbericht was hij lid van de verzetsgroep Voetgangerstransport 1941-1945. Verder verspreidde hij het illegale Parool en het illegale Trouw.

_ Gezsinskaart R'dam • Joodserfgoed R'dam •

Kemper, Albertina Wilhelmina (Tinie) ‧ 19-08-1918 Den Haag (ZH) ‧

Koerierster van Frans Goedhart voor het illegale Parool

_ Het Parool 03-02-1968; 'En wat had je nou gedaan? Krantjes verspreid' • archiefkaart A'dam; Arie Adrianus van Soest • archiefkaart A'dam •

Ket, Albert Jan Willem 09-09-1887 Utrecht - 04-12-1954 Utrecht

Op de vouwmachine van boekbinder Ket werden duizenden exemplaren van het illegale Parool en Vrij Nederland gevouwen.

_ WwW geboorte • E.P. Weber: Gastenboek Oranjehotel • in memoriam • Parool-post 12-08-1944 •

Kobes, Josina Catharina (Ineke) 01-01-1922 - 17-05-2017 Oegstgeest

Ze verspreidde het Parool, samen met de zus van haar toekomstig echtgenoot Jan Hanco, Marlise de Gruijter

_ Leiden4045 •

Kockx, Wilhelmina Frederika ‧ 01-06-1884 Den Haag (ZH) - 10-02-1952 Den Haag (ZH) ‧

_ DMO •

Koersen, Theodorus Dominicus Joseph Maria (Theo) 13-01-1901 Amsterdam - 12-06-1962 Den Haag
(m | 109 | Christofoor; voor God en Vaderland | IJsselstein)

Koersen was de drukker van verschillende illegale bladen in de oorlogsjaren, oa van 'Het Parool'.

_ archiefkaart A'dam • PDC • P&P •

Korenman, mevr.

_ Oorlog in Nieuw-West •

Korte jr., Hendrik (Henk) 10-12-1898 Amsterdam - 31-12-1962 Amsterdam

Speelde een belangrijke rol tijdens de oorlogsjaren in het verzet. Korte tijd had Henk Korte jr. een groot aandeel in het drukken van het illegale Parool en Vrij Nederland. Is gegijzeld geweest in St. Michielsgestel

_ archiefkaart A'dam • in memoriam •

Köster, H.
m 653A Het parool Etten

Kouw, Soen Hok
(m | 658 | Het Parool; speciaal bulletin voor Leiden's omgeving | Oegstgeest)

_ Leiden4045 •

Krediet, dr. Gerrit Jacobus 15-01-1885 Delft (ZH) - 21-02-1945 Dachau (DU)

_ OGS • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

Kuil, H. van de

Verspreidde het illegale Parool te De Bilt d.m.v. het wegstoppen van soms wel 300 exemplaren tussen de kussens van zijn motorinvalidenwagen

_ Berichtenblad van de Stichting Het Parool 25-07-1945; De Bilt streed •

Kuiper, Abraham Kornelis 28-08-1922 Arnhem - 23-10-1943 Overveen

Kuiper verspreidde de illegale bladen De Waarheid, De Vrije Katheder en Het Parool. Via het studentenverzet kwam hij, net als zijn broer Sape, in contact met de verzetsgroep CS-6 en was betrokken bij het voorbereiden van sabotageaanslagen. Ook vervalste hij persoonsbewijzen voor onderduikers en paspoorten voor Joden die naar Zwitserland wilden ontkomen.

_ Eerebegraafplaats Bloemendaal •

| L |

Wilhelmina (Mieke, Mientje) Lafèbre ca 1921 Hilversum - 03-05-1948 Bussum
(v | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

_ ISSG • Berichtenblad van de Stichting Het Parool 25-07-1945 • Correspondentie met en betreffende medewerkers van het illegale Parool, nabestaanden en Hulpverlening door de Stichting 1940-194 • WwW overlijden •

Lambeck, Jacob 31-05-1884 Groningen - 21-11-1972 Amsterdam
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)
(m | 663 | Het parool; editie voor Utrecht en omstreken | Utrecht)

Monteur, schoenmaker.

_ archiefkaart •

Lamsweerde, baron Herluf Christiaan Joseph Aloysius van pseud. Herluf van Merlet 17-05-1900 Arnhem - 27-01-1965 Bussum
(m | 382 | Luctor et emergo; 'ik duik onder en kom weer boven' | Amsterdam)
(m | 624 | De Oranjekrant; vivere militare est | Zeist)

Journalist, prozaïst, essayist en dichter. Was hoofdredacteur van De Nieuwe Dag, een ochtendeditie van De Tijd. In 1942 werd die krant door de Duitse bezetter verboden. Van Merlet sloot zich aan bij het verzet, werkte mee aan de Paroolgroep, was redacteur van de illegale Oranjekrant en gaf het verzetsblad Luctor et Emergo uit. Hij werd katholiek adviseur van de overkoepelende verzetsorganisatie De Raad van Verzet (RVV). In 1944 werd hij gearresteerd en geïnterneerd in het concentratiekamp Amersfoort. Daar liep hij een ernstige longziekte op, waarvan hij nooit meer geheel herstelde.

_ dbnl • Huygens • NPE •

Lans, Henri Cornelis (Hans) 31-07-1923 Laren (Gld) - 02-04-1945 Melk (Oost)

_ Eerebegraafplaats Bloeme ndaal; Wibo Sjerp Lans • Het Parool 21-10-1964; Gevallenen •

Lans, Wibo Sjerp 14-03-1884 Zwartsluis - 05-02-1943 Soesterberg
(m | 1053 | Vrijheid | Den Haag, 1941-1942)
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Gearresteerd wegens het drukken en verspreiden van Het Parool.

Op 05-02-1943 gefusilleerd op het vliegveld van Soesterberg.

_ Oranjehotel • Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort •

Laseur, Pieter Adriaan Willem (Piet) 05-03-1917 Utrecht - 07-05-1945 Utrecht
(m | 617 | Oranje-bulletin; met medewerking van De Geus, Ons Volk, Het Parool, Vrij Nederland, Je Maintiendrai, Voor God en den koning, De Waarheid, Trouw, Ons Vrije Nederland, De Nieuwsbode en Slaet op den Trommele | Utrecht)

Hij was medewerker aan het illegale Ons Volk. Den Vaderland ghetrouwe, dat vooral nieuwsberichten van de BBC en Radio Oranje afdrukte. Op 7 oktober 1943 verscheen het eerste nummer van deze krant, die op zijn hoogtepunt een oplage van 120.000 exemplaren bereikte. Ook werkte hij als drukker mee aan het het illegale Oranje Bulletin.

_ Nederlandse poezie • Rozen, kogels en handgranaten •

Leeuwen, Adrianus Johannes van 04-06-1906 Den Haag - 05-02-1943 Leusderheide
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Behoorde tot het eerste Parool proces, begin '42 gearresteerd, op 19 december '42 ter dood veroordeeld.

Op 05-02-1943 gefusilleerd op het vliegveld van Soesterberg

_ Oranjehotel • Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort •

Leeuwen, Jacob (Jaap) van 06-04-1892 Leiderdorp - 01-05-1978 Amsterdam

Van Leeuwen betrokken bij de Parool-groep. In het najaar van 1941 werd de distributieafdeling waar hij aan deelnam verraden en werd hij gearresteerd. Na zeven maanden gevangenschap waarbij hij niets losliet werd hij vrijgelaten. Van Leeuwen zat in die tijd ondergedoken bij de familie Addicks in Amsterdam, maar had daar vóór zijn arrestatie alle boeken en documenten die hem of anderen in de problemen hadden kunnen brengen ondergebracht bij zijn ouders in Zeist. Toen hij bij de familie Addicks terugkeerde bleek daar een inval geweest te zijn en was alles in zijn kamer meegenomen of vernield. In 1943 moest Van Leeuwen opnieuw onderduiken omdat de S.D. weer naar hem op zoek bleek te zijn. Uit bewaard gebleven correspondentie blijkt dat hij door ging met zijn verzetswerk. Het was voor hem makkelijk om een andere identiteit aan te nemen omdat hij al als homoseksueel voor de oorlog gewend was geweest een dubbelleven te leiden. Brieven werden afgegeven aan kioskhouders en door hen bewaard als "poste restante" en hij gebruikte wederom zijn eerdere nom de plume als verzetsnaam, Arent van Santhorst.

_ archiefkaart • Wikipedia •

Lemaire, Thérèse Finette (Trees) 15-01-1919 Amsterdam - 10-12-1998 Amsterdam

Lemaire verspreidde het illegale Parool

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • Huygens • archiefkaart •

Lennep, Hugo van 17-04-1913 Salatiga (Ned. Ind.) - 17-02-1945 Waalsdorpervlakte

Bouwkundig ingenieur. Werkte voor het Parool. Bracht berichten rond. Werd gearresteerd bij poging grens te overschrijden. Afgevoerd naar het Oranjehotel.

Vermoedelijk gefusilleerd op 17-02-1945 op de Waalsdorpervlakte.

_ Oranjehotel •

Lier, Hendrik Hein 13-02-1924 Leeuwarden - 31-03-1945 Zutphen

_ WO2slachtoffers • Het Parool 21-10-1964; Gevallenen •

Ligtermoet, A.

Mogelijk gaat het hier om Arie Ligtermoet volgens het Gedenkboek VHK p.161

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

Abraham (Ab) Lopes de Leaô 06-02-1917 Amsterdam - 15-06-1941 Mauthausen
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Reeds in februari 1941 leed Het parool. De actieve koerier Ab Lopes (de Leaô) werd bij de razzia in de jodenbuurt door de Duitse politie gepakt. Hij werd naar Duitsland weggevoerd en reeds na een week vernam men, dat hij daar was overleden.

_ Joods Monument • JM: Achtergrondinformatie gezin Michaël en Rachel Polak- van Moppis • JM: Koos Vorrink • archiefkaart •

| M |

Maaten, Adrianus (Adriaan) 13-04-1907 Rotterdam
p.t.o. Rotterdam. Verzet 1940-1945: Parool en onderduikershulp - waaronder hulp aan joden en Franse krijgsgevangenen - te Amsterdam en Rotterdam, ten gevolge waarvan jarenlange Duitse gevangenschap.

_ Reformatorisch Dagblad van 26 april 1971 •

Manuel, R.A.

_ Archieven.nl: Lijst van redactieleden Parool met schuilnamen •

Jan Willem Matthijsen 12-02-1879 Huissen - 23-04-1949 Amsterdam
(m | 639 | Paraat | Amsterdam)

In de oorlog leverde Matthijsen incidenteel bijdragen aan Het Parool en Paraat.

_ 06-05-1945 • BWSA • archiefkaart • in memoriam •

Meekren, Jacob Herman (Jaap) van 25-11-1923 Amsterdam - 26-08-1997 Amsterdam

Van Meekren zette teksten voor het illegale Parool op stencil voor in hij in augustus '43 onderdook bron

_ NRC Handelsblad 07-08-1989; Dolide, ijverige freelancer die respect afdwingt • Wikipedia •

Meerwaldt, Arthur 23-10-1918 Amsterdam - 08-01-1945 Holzen (Dld)
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

In maart 1942 nam hij deel aan de oprichting van de Raad van Negen, die het landelijke studentenverzet coördineerde en waarin hij Amsterdam vertegenwoordigde. Tevens onderhield hij connecties met het Nationaal Comité van Verzet. Een brand in het centrale pakhuis van Het Parool in december 1943 was de directe aanleiding voor de komende arrestatie-golf in Parool-kringen. 's Avonds 21 januari 1944 vond een grote razzia op Parool-medewerkers plaats, waarbij ook Arthur Meerwaldt werd gearresteerd. Hij en Jan Bakker, een hoofdverspreider die na de brand samen met Stallinga werd gearresteerd, kregen de zwaarste straffen van respectievelijk 15 en 12 jaar tuchthuis in Duitsland alwaar hij overleed aan ziekte en ondervoeding.

_ Wikipedia • archiefkaart •

Meeuwis, Alphons 07-12-1916 Den Haag - 14-04-2016 Cadier en Keer

Verzetsman Meeuwis verpreidde op 24-jarige leeftijd de nieuwsbrief van Pieter 't Hoen en het later daaruit voortkomende Parool in Amsterdam. Hij groeide op in het centrum van Amsterdam, in een socialistisch gezin. In november 1941 werd hij thuis gearresteerd door de Sicherheitsdienst. Zijn naam stond op een lijst met mensen die de verzetskrant Het Parool verspreidden. De kranten, die verstopt zaten in de rugleuning van de bank in zijn ouderlijk huis in Amsterdam, werden niet gevonden. Meeuwis zat in verschillende kampen: kamp Amersfoort, kamp Vugt en gijzelaarskamp Lager Haaren, de gevangenis van de SD. Uit het laatste kamp wist hij op Dolle Dinsdag, 5 september 1944, te ontsnappen.

_ AD 20-04-2016 • Het Parool 20-04-2016 • overlijdensbericht •

Meijer Ranneft, Jan Robbert 04-02-1920 Batavia - 16-07-1957 Papoea (Ind.)

Meijer Ranneft maakte tijdens de laatste jaren van de oorlog deel uit van een der groepen, die het illegale Parool distribueerden

_ bevolkingsregister Den Haag • Het Parool 16-07-1957; in memoriam • Inventaris van het archief van J.R. Meyer Ranneft •

Meijer, Jan 30-03-1914 Arnhem - 02-03-1997 Leiden
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)
(m | 1004 | Vrije gedachten | Amsterdam)

Door zijn contacten met Haagse intellectuelen en kunstenaars kwam Meijer in 1941 in contact met een groepje journalisten dat sinds het najaar van 1940 Het Parool uitbracht. Van deze illegale krant werd Meijer de Haagse correspondent.

_ Huygens • archiefkaart • Volkskrant •

Meijer-Schwenke, Arie

Lid van de SS en Zwart Front. In 1943 veranderde Meijer-Schwenke van mening en ging bij het verzet en werd de belangrijke kracht in het oosten van het land bij de uitgave van het illegale Parool in die streek

_ Nieuwe Apeldoornsche courant 24-02-1950; Twintig jaar uitsluiting uit enige journalistieke functie geconcludeerd tegen Meijer-Schwenke • Portret van Meijer • Staatsfeind no. 1 •

Meijeringh, Jeannette (Nettie) 07-11-1921 Amsterdam (NH)

Secretaresse en koerierster van het illegale Parool. Bij het tweede PArool-proces aug.'44 veroordeeld tot 5 jaar gevangenisstraf. Na 15 maanden is ze vrijgekomen.

_ Archieven.nl: Lijst van redactieleden Parool met schuilnamen • Het Parool 12-06-1945; Onze vrienden keren terug • Het Parool 12-08-1944 • Archiefkaart A'dam vader • Gezinskaart A'dam vader •

Meinardi, Herman Jan 19-06-1913 Vledderveen - 05-02-1943 Leusderheide
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Werkte als arbeidscontractant bij het Rijksbureau voor Metalen in Den Haag. Sedert eind 1941 was hij verspreider van het illegale blad Vrijheid, een kopblad van Het Parool. De distributie van dit blad vond plaats vanuit de woning van W.S. Lans in de Irisstraat. Op 13-02-1942 werd Meinardi aangehouden als gevolg van het feit dat zijn naam – als bezorgadres van de illegale brochures van SDAP’er J.H. Scheps – voorkwam in een schrift van de op 2 februari gearresteerde Lans. Op 01-02-1943 – kort voordat hij vernam dat negatief op zijn gratieverzoek was beslist – trad hij in de Kriegswehrmachtgefängnis (het Oranjehotel) in Scheveningen in het huwelijk met zijn verloofde P.C. Valk.

Vier dagen later werd hij op de Leusderheide gefusilleerd.

_ Eerebegraafplaats • Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort •

Messer, Eduard (Ward) 09-07-1917 Amsterdam - 14-11-2001 Maarssen
(m | 623A | De Oranjekrant | Scheveningen)

Messer nam actief deel in het verzet en werd twee maal opgepakt. Hij hielp een groot aantal joodse Nederlanders naar Zwitserland vluchten en belandde daardoor langdurig in de Scheveningse gevangenis. Hij zat ook een tijd in de gevangenis van Utrecht. In het Oranjehotel is ongeveer twee weken een blaadje verschenen dat werd vervaardigd in cel 477 en groeide in de loop van zijn bestaan uit van twee tot acht pagina's. Via gaten in de muren van de cellen konden de met potlood beschreven velletjes wc-papier meerdere gevangenen bereiken. Het blad bevatte roddels over het bewakend personeel, berichten over grote arrestaties, nieuws over het verloop van de oorlog en zelfs ingezonden stukken. De hoofdredactie werd gevoerd door Messer, terwijl Mathieu Smedts, wiens cel tamelijk ver van het 'redactielokaal' verwijderd lag, als 'buitenland-correspondent' optrad. Na korte tijd werden hun activiteiten echter verraden, waarna de Oranjekrant niet meer is verschenen. Messer was ook betrokken bij het illegale Parool en ging na de bevrijding aanvankelijk bij dit voormalige verzetsblad werken.

_ Wikipedia • In memoriam • archiefkaart A'dam •

Melkman, Jacob ‧ 13-08-1902 Amsterdam (NH) - 05-02-1943 Kamp Amersfoort (UT) ‧
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Op verzoek van F.J. Goedhart (die via J. Nunez Vaz met hem in contact was gekomen) zette hij vanaf de herfst van 1940 – al spoedig samen met AJC’er A.T. Addicks, zoon van vrienden – in Amsterdam een stencil- en verspreidingsorganisatie op: eerst voor diens Nieuwsbrief van Pieter ’t Hoen, later voor Het Parool. Zelf was Melkman een van de hoofdverspreiders. Op 1 februari werd hij gearresteerd.

Na gevangenschap in Amsterdam, Scheveningen, Amersfoort en Vught, werd hij op 5 februari 1943 gefusilleerd.

_ archiefkaart • Eerebegraafplaats • JM • NV • Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort •

Melkman-Pezaro, Gesina ‧ 02-06-1906 Amsterdam (NH) - 10-03-1945 Baarn (UT) ‧

_ DMO • Archiefkaart A'dam • Oud Zelhem; Gerdessen •

Meulen, Bernardus Ebele Jacobus van der 18-05-1884 Deventer - 1961 Soest
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Van der Meulen had in de oorlogsjaren een drukkerij Den Haag waar het toenmalige illegale "Het Parool" werd gedrukt. De redactie van Het Parool maakte gebruik van verschillende drukkerijen in het land waaronder die van Van der Meulen. Uiteindelijk heeft dit het leven van z'n zoon Pieter van der Meulen gekost die opgepakt werd en nog voor tweede Parool proces in de gevangenis van Scheveningen overleed.

_ DOP • stamboom database van De Golse Genen •

Meulen, Pieter van der 01-06-1912 Den Haag - 15-02-1944 Den Haag
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Pieter van der Meulen, de Haagse drukkerszoon was voor het tweede grote Parool proces opgepakt. Reeds vóór het proces aanving, overleed hij samen met P. Helderman in de Scheveningse gevangenis als gevolg van de doorstane ontberingen.

_ DOP • oorlogsgravenst. • gezinskaart • overlijdensakte •

Meurs-van der Burg, Wilhelmina Maria (Mia) van ‧ 28-11-1910 Rotterdam (ZH) - 28-08-2001 ‧

Mia werkte in de oorlogsjaren ondermeer mee aan het illegale Oranje-bulletin, het Parool, Vrij Nederland en Trouw. Ook gaf ze hulp aan onderduikers door ze te begeleiden naar adressen. Mia kwam bij het illegale Parool door Ger van Heuven Goedhart (bron)

_ Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? • beeldbank Schiedam • Huwelijk • Archief van Meurs-van der Burg • Het opgejaagde leven van Gerrit Jan van Heuven Goedhart • De groene Amsterdammer; Maria van Meurs, journaliste • Het Parool 10-02-1990; Een 'histoire intime' van het Parool •

Meyerink, Netty

_ Berichtenblad van de Stichting Het Parool 25-07-1945 •

Monas, Max ‧ 26-03-1919 Bussum (NH) - 18-08-1979 Amsterdam (NH) ‧

Verspreider van het illegale Parool

_ Berichtenblad van de Stichting Het Parool 25-07-1945 • overlijdensadvertentie • in memoriam •

Mulder, Theresia Wilhelmina (Threes) ‧ (1925)

Als 19-jarig meisje raakte Threes bij het verzet betrokken. Ze bracht het illegale Parool rond en volgens haar buurjongen Wouter Barendse heeft hij haar gevraagd om in de verzetsgroep van de verzetsgroep te komen van ‘Nico’ - schuilnaam van Bram de Jong – van de 2e Compagnie van de Binnenlandse Strijdkrachten te Den Haag. Vermoedelijk is ze al in januari 1945 begonnen als koerierster en vanaf april lid geworden bij stootgroep III in Voorburg. Het koerierswerk hield in dat ze communicatieberichten uitwisselde tussen verschillende personen of groepen uit het verzet. Daarnaast vervoerde ze ook wapens.

_ BN.nl; Moeder van Mieke Mertens uit Vlijmen zat in het verzet: ‘Ze wilde nooit vertellen over de oorlog’ • Bezuidenhout in verzet • gezinskaart D'Haag ouders • WwW huwelijk overgrootouders •

| N |

Natkiel, Hijman (Herman) 28-02-1916 Amsterdam - 23-07-2002 Amsterdam

Herman Natkiel verspreidde samen met zijn vrouw Alida Doof het illegale Parool

_ Het Parool 03-10-1986; Helden?,heldinnen? Zij waren het • online-familieberichten • archiefkaart A'dam • De Volkskrant 15-10-1988; Amsterdam krijgt gedenkteken voor joods verzet tegen Duitsers •

Natkiel-Doof, Alida 21-10-1918 Amsterdam

Alida Doof verspreidde samen met haar man Herman Natkiel het illegale Parool

_ Het Parool 03-10-1986; Helden?,heldinnen? Zij waren het • archiefkaart A'dam • De Volkskrant 15-10-1988; Amsterdam krijgt gedenkteken voor joods verzet tegen Duitsers •

Nengerman, mr. Carel Constantijn 19-09-1920 - 07-11-2001 Driebergen
(m | 663 | Het parool; editie voor Utrecht en omstreken | Utrecht)

Trouwde 19-10-1946 in Driebergen met Luberta Jaring

_ mstsnl • De Telegraaf 02-09-1972 • Sticht. Carel Nengerman Fonds • huwelijks advertentie • 16mm doc. met geluid • overlijdens bericht • overlijden • Het Parool: editie voor oostelijk Utrecht 12-05-1945 •

Nielsen, A.

Zwager van Wibo Lans, Nielsen stencilde Het Parool in zijn huis

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • Wikipedia; Wibo Lans •

Nieman, Nellie

_ Oorlog in Nieuw-West •

Nijhoff, Wouter 21-07-1895 Amsterdam

Uitgever van boekwerken Nijhoff te Wassenaar kreeg op 14 augustus 1944 tijdens het Parool-proces 6 maanden gevanginis en Fl.6000.- boete

_ Parool-post 12-08-1944 • Huwelijk D'Haag • Bevolkingsregister D'Haag •

Noordam, Adriaan Johannes (Ajé) 05-06-1916 Zegwaart - 25-02-1965 Amsterdam

Jan Meijer, Wim van Norden en Ajé Noordam, een rijke zakenman, raakten betrokken bij de illegale krant Het Parool.

_ Berichtenblad van de Stichting Het Parool 25-07-1945 • Overlijden echtgenote • overlijdensadvertentie • archiefkaart A'dam •

Noordhoff, Abraham (Bram) 13-04-1903 Groningen - 29-01-1975 Amsterdam

Drukker en later bedrijfsleider Dagblad Noordhoff, zoon van een letterzetter was oa betrokken bij de vervaardiging van het illegale parool alsmede het verzetsblad METRO.

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • dbnl; Het clandestiene boek 1940-1945 • METRO, ondergronsdscher dan Hitler's schuilkelder • genealogie-online • overlijdensadvertentie •

Nord, Jacob Julius Max (Max) 01-04-1916 Gorinchem - 25-02-2008 Amsterdam
(m | 649 | Het Parool; speciaal bulletin | Amsterdam)
(m | 651 | Het Parool; nieuwsbulletin | Amsterdam)

_ Wikipedia • dbnl • Viilla media • archiefkaart •

Norden, Hilda van 28-04-1922 Bussum - 28-06-2017 Amsterdam

Tijdens de oorlog woonde Hilda korte tijd op de Reguliersgracht, waar het hoofdkwartier van de Paroolorganisatie zetelde. Na Dolle Dinsdag in 1944 zette ze samen met Gerard van het Reve de Rotterdamse editie van Het Parool op. Op 1 mei 1945 tekende Hilda voor Het Parool de hoofden van Eisenhouwer en de Russische maarschalk Konjew voor het voorpagina-artikel 'Nazi-Duitschland stort roemloos ineen'.

_ Facebook • in memoriam • Delpher •

Norden, Wim van 13-06-1917 Bussum - 29-05-2015 Amsterdam
(m | 611 | Oranje-bulletin; bulletin ter verspreiding van de letterlijke tekst van Regeringsverklaringen, bevelen van het Geallieerd Opperbevel, aanwijzingen van het ondergronds verzet, en hoofdzaken van het nieuws | Amsterdam)
(m | 666 | Parool-post; voorlichting en documentatie | Amsterdam)

Na de bezetting kwam hij in aanraking met Frans Goedhart, oprichter van het illegale Parool. Hij werd distributeur en later redacteur van de krant, waarvoor ook mensen als Simon Carmiggelt en Gerrit Jan van Heuven Goedhart werkten. In oktober 1942 werd Van Norden gearresteerd. Hij zat een half jaar in Scheveningen voordat hij wegens gebrek aan bewijs werd vrijgelaten.

_ Wikipedia • Het Parool; in memoriam • Eigenzinnigkoninkrijk •

Nout, Albert Cornelis 12-12-1908 Moeara Tebo (Ned. Ind.) - 05-02-1943 Leusden

Tekenaar, graveur, schilder. Was lid van de Ordedienst. In het voorjaar van 1942 werd hij gearresteerd. Na een periode vast te hebben gezeten in het Oranjehotel werd hij uiteindelijk afgevoerd naar Amersfoort en Vught.

Op 05-02-1943 werd hij gefusilleerd op de Leusderheide

_ Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort • NV • overlijden •

Nunes Vaz, Jacob (Jaap) 20-09-1906 - 13-03-1943 Sobibór
(m | 648 | Het Parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Op zijn kamer aan de Keizersgracht hield de Parool-redactie haar eerste vergadering. Hij werd lid van de redactie. Uiteindelijk werd hij hoofdredacteur. Hij schreef hoofdartikelen.

Bij een huiszoeking werd zijn schuiladres ontdekt. Op 25 oktober 1942 is hij in Wageningen opgepakt. Vanuit de gevangenis van Scheveningen is Jacob Nunes Vaz via Westerbork op transport gesteld naar Sobibor, waar hij is omgebracht

_ Wikipedia • JM • [http://nl.wikipedia.org/wiki/Het_ParoolWihttps://www.geni.com/project-40641/edit#kipedia: Het Parool] • Origins of the Nunes Vaz • DJBW • na •

| O |

Olthoff, Ferdinand Allart (Ferry) 30-01-1914 Amsterdam - 28-02-1993 Amsterdam

_ Archieven.nl: Lijst van redactieleden Parool met schuilnamen • archiefkaart Amsterdam • overlijdensadvertentie •

Oostenbroek, Nora ca.1925

Tijdens de oorlog woonde zij in Amstelveen aan de Meester Reijnstlaan 1. Haar ouders, een Joodse moeder en een niet-Joodse vader, verleenden onderdak aan Joodse onderduikers. Samen met haar zussen Iens en Judith, hielp zij daarbij. Ze was toen amper 17 jaar. Ook was mevrouw Groenendijk-Oostenbroek koerierster voor het Parool. Elke week haalde zij kopij op in Amsterdam en stencilde op zolder het illegale Parool, dat zij vervolgens verspreidde in Amstelveen.

_ Gezichten van vrijheid; Het illegale Parool • Groenendijk-Oostenbroek ontvangt Mobilisatie-Oorlogskruis • Humanitarisme.nl • De Dokwerker; Oproep •

Oosthuizen, Klaas 15-10-1899 Wormerveer - 26-09-1943 Vught

Begin 1942 begint Klaas met het illegaal verspreiden van Het Parool. Daarnaast houdt hij zich actief bezig met de vraag hoe de vakbonden na de oorlog georganiseerd moeten worden. Hij houdt thuis vergaderingen met vooraanstaande figuren binnen de Nederlandse vakverenigingen. In 1943 publiceren de Duitsers de oproep dat alle mannen die in de meidagen van 1940 tegen de Duitsers gevochten hebben zich in krijgsgevangenschap moeten begeven. In het hele land breken er dan spontaan stakingen uit. Ook Klaas neemt aan deze stakingen deel. Tijdens de staking wordt hij na verraad gearresteerd, waarna hij wordt overgebracht naar Kamp Vught.

Op 26 september 1943 overlijdt Klaas als gevolg van de ontberingen in Kamp Vught.

_ NM Kamp Vught • ZaanWiki Tweede Wereldoorlog •

Ouden, Antonius Wilhelmus (Ton) den 18-04-1930 Amsterdam - 15-09-1994 Loosdrecht

De latere drukker Ton den Ouden was in zijn jonge jaren samen met zijn vader Willem Cornelis den Ouden betrokken bij de vervaardiging van het illegale Parool.

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • online-begraafplaatsen • overlijdensadvertentie •

Ouden, Wilhelmus Cornelis den 30-12-1906 Amsterdam - 18-02-1986 Bussum
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Wilhelmus Cornelis den Ouden drukte in de oorlog Het Parool in Amsterdam. In de loop van het jaar 1944 bereikte de oplage van deze verzetskrant een hoogte van 60.000 exemplaren. Soms werd deze oplage op een centraal punt gedrukt, maar meestal geschiedde het drukken in verscheidene drukkerijen. Het eerste gedrukte nummer kwam in augustus 1941 bij Drukkerij W. Eikelenboom te Amsterdam van de pers.

_ archiefkaart • overlijdensadvertentie • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

| P |

Paap, Pieter (Piet) 14-02-1919 Zandvoort - 22-09-1989 Zandvoort
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Pieter Paap werkte in de oorlogsjaren mee aan de illegale krant Het Parool en werd opgepakt, veroordeelt en in een Duits concentratiekamp geplaatst. Het wist te overleven. In 1945, kon hij na de oorlog terugkeren naar Nederland.

_ gedenkplaat • collectie Gertenbach en de JongGertenbach • De kleine patriot • Bad Arolsen Archives • Gedenkboek VHK p.185 • overlijdensadvertentie • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • in memoriam •

Pam, Leonard Albert (Leo) 05-03-1905 Amsterdam - 11-07-1991 Amsterdam

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • Databse Joods Biografisch Woordenboek • Max Pam archief • In memoriam •

Pasman, Antonie Henricus 02-03-1872 Utrecht - 10-03-1953 Zuilen
m 648 Het parool; vrij onverveerd Amsterdam-Den Haag-Utrecht

Boekdrukker.

_ Huwelijk • Zuilen in WOII • Zo is Zuilen.nl • Het Illegale Parool • Struikelstenen •

Paauw, Johan 14-09-1908 Amsterdam - 13-08-1948 Amsterdam

De journalist Paauw bezat voortreffelijke kwaliteiten als fotograaf die hem in staat stelden uitstekend illegaal werk te doen. Voor de groep Vorrink-Althoff vervaardigde hij microfoto's die hun weg hebben gevonden naar Engeland. Ook maakte hij in het voorjaar '40 onder het oog van de bezetter, maar zonder dat deze hetkon beletten, een unieke serie foto's van het verwoeste Rotterdam, die een scherpe aanklacht vormden tegen het medogenloze bombardement (bron).

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • archiefkaart • OGS •

Pelser, dr. Hendrik Emile (Henk) 17-07-1916 Bandoeng (Ned.Ind) - 12-12-2007 Amsterdam
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Toen in november 1940 alle Joodse ambtenaren en joodse professoren van Nederlandse universiteiten werden ontslagen, was Henk een van de organisatoren van het studentenproces in Amsterdam tegen deze maatregelen. In januari 1941 werd Henk betrokken bij een ondergrondse groep die verantwoordelijk was voor de publicatie en distributie van de illegale krant Het Parool. Toen de deportatie van de Nederlandse Joden begon in de zomer van 1942, begon Henk zich te verbergen voor zijn vrienden. Hij gaf ook valse identiteitspapieren aan en begon met ontsnappingsroutes naar neutraal Zwitserland via België en Frankrijk te openen. Door een netwerk van mensen langs de route te organiseren, hielp Henk ongeveer 60 joden naar Zwitserland te ontsnappen. Hij vergezelde de vluchtelingen zelf naar België en soms zelfs tot aan de Zwitserse grens.

_ RAN • Pelser 1916-2007, in het verzet en als arts •

Ploeg, H. van der

In zijn woning bevond zich een verspreidingscentrum voor het Parool

_ Het Verborgen Front •

Poelen, Adolf Hendrik uit Nijmegen

_ British Index to Dutch Helpers of Allied Personnel • Het Verborgen Front • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

Polak, Willem (Wim) 26-03-1918 Amsterdam - 07-10-1987 Jerusalem
(m | 654 | Het Parool; speciaal nieuwsbulletin voor 's-Gravenhage en omstreken | Den Haag)

_ DJBW • Het clandestiene boek 1940-1945 •

Polderman, Hans

Nam de distributie van Tobias Biallosterski over toen hij het illegale Parool in september 1943 verliet.

_ Weggum.com; Contacten Tobias Biallosterski •

Poldner, Frederik Cornelis (Freek) 08-03-1914 Amsterdam - 17-12-1982 Amsterdam

Als boekhouder had Freek tijdens de bezetting een belangrijk aandeel in een aantal activiteiten van het illegale Parool.

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • archiefkaart • Stichting Memorial voor Damslachtoffers 7 mei 1945 • in memoriam •

Praag, drs. Jacob Philip van 11-05-1911 Amsterdam - 12-04-1981 Zeist

Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak werd het Van Praag als jood verboden om nog te werken aan het Gemeentelijk Lyceum. Hij ging als leraar bij de joodse middelbare school in Rotterdam werken. In 1941 schreef hij zijn proefschrift over Henriette Roland Holst maar de promotie kon pas in 1946 plaatsvinden. In 1943 dook Van Praag onder in Eindhoven. Vlak hiervoor zou hij zijn eerste boek schrijven dat over het humanisme gaat, uitgebracht in 1947 onder de titel Modern Humanisme: een renaissance? Dit was het eerste boek in Nederland dat uitging van een modern ongodsdienstige humanistische levensbeschouwing. In de verantwoording van het boek noemde hij als redenen om het boek te schrijven de ervaringen voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. In september 1944 trok Van Praag als gids met de Canadezen door bevrijd Nederland. Daarnaast was hij eindredacteur van Het Parool (editie Eindhoven)

_ Politiek in het bevrijde zuiden • HHC • Wikipedia • Humanistisch Verbond •

Presser, Jacob (Jacques) 24-02-1899 Amsterdam - 30-04-1970 Amsterdam

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

Preusterink, Harmina J. (Mieke) ‧ 20-06-1923 ‧

Koerierster Mieke bracht illegale bladen rond zoals het Parool, bonkaarten en andere documenten. Zo fietste ze vele honderden kilometers om verboden goederen weg te brengen. Naast zijzelf heeft ook haar naoorlogse echtgenoot Gerrit Johan Daniel (Gé) Franken (1920-1994) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen

_ Gedenkboek VHK p.109 • Ge Franken de vergeten burgemeester

| R |

Robert Rademaker 24-07-1923 Leiden - 01-01-1988 Surrey, VK
(m | 1027 | De vrije pers | Dordrecht)
(m | 667 | Parool-post; voorlichting en documentatie | Dordrecht

Gedurende de oorlog was Rademaker bekend onder de naam 'Rob van Dam'. Tijdens de oorlog woonde hij officieel in Delft. Na de oorlog werd hij tijdellijk de redacteur voor het buitenland voor de Vrije Pers maar hield daar al gauw mee op door zich als student Scheikunde weer te gaan richten op zijn studie. Werd later ingenieur scheikundige technologie Delft 1948, promotie Delft 19-12-1951

_ De Vrije Pers Dordrecht 30-06-1945 • Archieven.nl: Lijst van redactieleden Parool met schuilnamen • stamboom • Openarchieven; Bevolingsregister Delft • overlijdensadvertentie • Tubantia 06-10-1966; In Mexico komt alles echt wel op tijd klaar •

Ramaker, Theodoor (Theo) 11-09-1903 Amsterdam - 09-07-1973 Amsterdam
(m | 661 | Het Parool; extra editie voor Rotterdam en omstreken | Rotterdam)

In september 1944 werden B. de Vries en de journalist Ramaker naar Rotterdam - waar vroegere pogingen om een plaatselijke uitgave te lanceren mislukt waren - gezonden als vertegenwoordigers van Het Parool. Zij gaven met medewerking van de journalist G. van het Reve een zelfstandige wekelijkse opinie-uitgave uit.

_ Spanjestrijders.nl; Wim Determan • archiefkaart • In memoriam •

Rebel, mej. Jannetje Trijntje (Janny) 03-10-1908 Haarlemmermeer

Secretarese van Hans Warendorf. Woonde op de T. van Serooskerkenweg 162 II en op 162 III. Gearresteerd geweest te Amsterdam op 5 januari 1944.

_ Berichtenblad van de Stichting Het Parool 25-07-1945 • Weggum.com; Contacten • Weggum.com; 1944 • Weggum.com; Netwerk Biallosterski • archiefkaart A'dam •

Rek, Johannes de 31-01-1902 Rotterdam - 12-03-1945 Rotterdam

Het huis van de drukker Johan de Rek was destijds het centrum van waaruit veel werk werd gedaan, niet alleen voor 'Trouw', maar ook voor 'Het Parool' en 'De Vrije Pers', een gezamelijke uitgave van 'Trouw', 'Het Parool', 'Vrij Nederland', 'De Waarheid' en nog een groep illegale bladen.

NB geboortedaum op de Erelijst is incorrect!

_ Trouw 14-11-1983; Een vergeten stukje Trouw historie • geboorteakte R'dam • overlijdensakte R'dam • OGS • De vrije pers 24-03-1945; Massamoord te Rotterdam •

Renes, Jan Gijsbertus 04-05-1906 Amersfoort

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • WwW geboorteakte • WwW huwelijk •

Reve sr., Gerardus Johannes Marinus (Gerard) van het 11-04-1892 Enschede - 18-02-1975 Laren
(m | 661 | Het Parool; extra editie voor Rotterdam en omstreken | Rotterdam)

Al vanaf 1933 verzette Van het Reve zich tegen het nationaalsocialisme. De bezetter liet hem na mei 1940 in eerste instantie met rust. Medio 1941 moest hij echter onderduiken. Dat lukte hem maar met moeite, omdat onder CPN-leden het gerucht circuleerde dat Van het Reve een verrader was met fascistische sympathieën. Het feit dat hij op veel plaatsen in Nederland ondergedoken zat, verhinderde hem niet actief deel te nemen aan het verzet en hulp te bieden aan Joden. In Gouda kwam Van het Reve in 1942 in contact met de Parool-groep en schreef hij verscheidene artikelen voor het blad van de verzetsgroep. In Rotterdam, waar hij in 1944 terechtkwam, redigeerde en verspreidde hij met anderen Het Parool.

_ Wikipedia • BWSA •

Rima, Lambert Gregoire 07-03-1907 Den Haag - 05-02-1943 Leusderheide
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

In 1941 werd hij verspreider van het illegale blad Vrijheid – de naam was ontleend aan de in het begin van de jaren ’30 in Duitsland ontstane socialistische groet ‘Freiheit’. De aanhouding van een verspreidster van Vrijheid, eind januari 1942, leidde ertoe dat op 2 februari W.S. Lans, die de leiding had over de Haagse editie van Het Parool, werd gearresteerd. Bij Lans werd een schrift aangetroffen, waarin diverse namen stonden vermeld als uitzetadres van de illegale brochures van SDAP’er J.H. Scheps. Dit had tot gevolg dat Rima op 13 februari op zijn werk werd aangehouden. Hij onderging gevangenschap in het Oranjehotel te Scheveningen en in de kampen Amersfoort en Vught.

Op 5 februari 1943 werd hij op de Leusderheide gefusilleerd.

_ Eerebegraafplaats • Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort •

Robbe, Franciscus (Frans) 27-09-1906 Den Haag - 05-02-1943 Leusderheide
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Op 14 mei 1941 verscheen in Den Haag het eerste nummer van Vrijheid. Dit was de Haagse editie van het illegale socialistische blad Het Parool. Doel van dit Haagse kopblad was om het vervoer van grote hoeveelheden exemplaren van Het Parool uit Amsterdam naar elders te vermijden. Om de Duitsers op een dwaalspoor te brengen had het blad een andere naam: Vrijheid. De naam was ontleend aan de begin jaren ’30 in Duitsland ontstane socialistische groet ‘Freiheit’. Robbe hielp met het vouwen van het blad en verspreidde het in grote hoeveelheden. Ook verspreidde hij illegale brochures van de socialisten Koos Vorrink en Scheps.

_ Eerebegraafplaats Bloemendaal • Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort •

Roeske, Cosmo Medici 04-10-1916 Nickerie (SUR) - 05-02-1943 Leusden (UT)

_ Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort • genealogie-online •

Rolsma, Hendericus 01-10-1905 Franeker - 1978

Rolsma was Parool redacteur voor de noordelijke provincies vanaf eind '42. LO, groep de Groot. Verzorging onderduikers met bonkaarten, stempels, valse papieren, samen met zijn vrouw Tjerkje Rombouts, die ook koerierster was. Vervalsingscentrale

_ OVCG • geboorteakte • Huize Lusthof en Landgoed Binkgreve 1969 •

Roos, Hendrik Frederik (Henk) 13-10-1920 Amsterdam

_ Berichtenblad van de Stichting Het Parool 25-07-1945 • In memoriam •

Roosenburg, Dirk Paris (Dick) 26-08-1912 Den Haag - 01-10-1980

In Nuenen had hij destijds zowel Joden als handgranaten in zijn huis. Hij werd hoofdverspreider van het illegale Parool in het Zuiden. Vluchtte naar Engeland in 1944

_ Het Parool 12-11-1946; Dick Roosenburg, proficiat • overlijdensadvertentie • in memoriam Kees van Dijk •

Roosenburg, Henriette Jacoba 26-05-1916 Den Haag - 20-06-1972 Le Poët-Laval (Fr)

Journaliste. Ze begon naar eigen zeggen met het helpen van Joodse onderduikers. In de loop van 1941 raakte ze betrokken bij de Haagse afdeling van het illegale blad Het Parool. Van elke editie verspreidde ze tweehonderd exemplaren en vanaf januari 1943 tot augustus 1943 verzamelde ze voor de hoofdredactie nieuws van illegale radiozenders. In 1943 werd ze aangeworven als helper op een ontsnappingslijn die via België, Frankrijk en de Pyreneeën naar Spanje liep, van waaruit vluchtelingen naar Londen konden reizen.

_ Huygens • Wikipedia • Zij waren goed • henriette Roosenburg: Een getalenteerde vrijbuiter •

Ruys, Hugo Floris 02-09-1924 Bussum - 07-03-1945 Haarlem
(m | 648 | Het Parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)
(m | 660 | Het Parool; speciaal bulletin | Naarden-Bussum)

Was een van de vroegste medewerkers (zowel betrokken bij het drukken als het verspreiden) van het sedert begin 1941 verschijnende illegale blad Het Parool. Op 9 september 1943 werd hij in de domineeswoning naast de Jeugdkapel aan de Bussumse Meentweg – waar hij informeerde naar zijn kort daarvoor gearresteerde broer Herman (gefusilleerd 23 oktober 1943) – door een Duitse wachtpost aangehouden. Na drie weken vrijheidsberoving in Amsterdam, werd hij vrijgelaten. In de eerste helft van 1944 werd Ruys verantwoordelijk voor de verspreiding van Het Parool in het Gooi. Daarnaast was hij, met W.H. Jiskoot, actief in de foerageringsdienst van de Parool-organisatie. Vanaf september 1944 was Ruys tevens betrokken bij de uitgave van een viermaal per week in Naarden-Bussum verschijnend speciaal Parool-nieuwsbulletin. Op vrijdagavond 12 januari 1945 werd hij, tijdens het vervoer van ca. 1500 nieuwsbulletins per (niet-verlichte) fiets, in Bussum door twee Wehrmacht-militairen aangehouden.

Op 7 maart 1945 werd Ruys in Haarlem gefusilleerd.

_ Oorlogsgravenst. • Eerebegraafplaats •

| S |

Sandberg, mr. Herman Willem (Henri) 19-12-1918 Dieren - 10-01-2008 Laren

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij al betrokken bij de toen nog illegale krant Het Parool en zat hij in het verzet. Was tevens werkzaam voor Radio Oranje

_ Wikipedia • archiefkaart •

Sanders, Paul Florus 21-12-1891 Amsterdam - 25-07-1986 New York
(m | 1013 | De vrije katheder | Amsterdam)
(m | 1019 | De vrije kunstenaar | Amsterdam)

Journalist. In de jaren '30 verleende hij hulp aan kunstenaars die Hitler-Duitsland waren ontvlucht en in november 1941 ging hij in de illegaliteit en werd actief in het kunstenaarsverzet. Werkte ook mee aan het illegale Parool

_ IISG • GAA • archiefkaart • Het Parool 09-06-1958; Parool-correspondent wegens journalistieke verdiensten geëerd •

Schaap, Jan ca.1898 - 09-08-1950 Watergang

Boodt een schuilplaats voor vele onderduikers en K.P.-ers en in Watergang en A'dam-Noord verspreidde hij lange tijd ondermeer het Parool (bron)

_ in memoriam •

Schatz, Leo 10-03-1918 Amsterdam - 04-10-2014 Amsterdam

In de oorlogsperiode was hij ondergedoken in Den Haag, samen met Wim Polak en Bea Biet, met wie hij samen boekjes uitgaf die gedrukt werden ten bate van het verzet – eenvoudige kinderboekjes met titels als Ankie is jarig en 't Arme boertje, die in aantallen van tienduizenden exemplaren werden verkocht. Schatz vervalste bonkaarten en persoonsbewijzen, en Polak deed technisch werk voor het illegale Parool, terwijl Schatz de koppen van die krant tekende. Zijn onderduiknaam was Jan Heertjes.

_ Wikipedia • Hans van den Heuvel, Gerard Mulder; Het Vrije Woord • biografie • Joods Virtueel Museum •

Scheffer, Lukas Albert (Luuk) 12-09-1916 - 18-05-2000

_ Hans van den Heuvel, Gerard Mulder; Het Vrije Woord • RAN •

Scheffer-Lantinga, Betsy 29-11-1919 - 06-09-1997

Echtgenote van Luuk Scheffer

_ RAN •

Scheps, Johannes Hermanus (Johan) 13-07-1900 Den Haag - 3-10-1993 Utrecht

Scheps, die inmiddels in contact was gekomen met Koos Vorrink en de groep rond Het Parool, werd door zijn openlijk protest al spoedig door de Duitsers gezocht.

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • BWSA • Wikipedia •

Schippers, Johan Godefridus (Hans) 13-02-1923 Amsterdam - 08-03-1945 Amsterdam

Schippers verrichtte spionageactiviteiten en bracht joodse landgenoten – die poogden uit te wijken naar Zwitserland – over de grens. Onderduikers voorzag hij van bonkaarten en valse persoonsbewijzen. Vanaf 1943 was hij betrokken bij de vervaardiging van het illegale blad Het Parool. Hij verzorgde papiervoorraden, was contactpersoon tussen verschillende drukkers en vanaf 1944 hoofd van de expeditie in Amsterdam. Schippers coördineerde en stimuleerde illegale groepen in Zwolle, Deventer, Twente en de Achterhoek bij het drukken van plaatselijke Parool-bulletins. Tijdens de hongerwinter 1944-1945 werkte hij actief mee in het Natura-apparaat. Schippers zat ondergedoken in het huis van Theodoor van Gogh en Johan Bais op de Weteringschans. Op 1 maart 1945 werd hij tijdens een inval op de Weteringschans samen met onder andere Van Gogh en Bais gearresteerd.

Op 8 maart 1945 werd hij bij Rozenoord aan de Amsteldijk gefusilleerd.

_ Eerebegraafplaats • Rozenoord •

Schoenmaker-Reijst, Eva ‧ 05-06-1920 Den Haag (ZH) ‧ T10 ‧ ♀

Eva heette in het verzet ‘Greetje Verbunt’. Ze was actief als koerierster voor de LO. Ze verspreidde de illegale kranten Trouw, Het Parool en werkte ook mee aan de illegale uitgave Strijdend Nederland te Hengelo. Ook vervoerde ze wapens en boodschappen. Verder verleende ze hulp aan geallieerde piloten. Haar motief om in verzet te komen was de arrestatie van haar geliefde, twee weken voor hun trouwen.

_ Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? • British Index to Dutch Helpers of Allied Personnel • Gedenkboek VHK • WwW Bevolkingsregister D'Haag; gezinskaart ouders • genealogie • huwelijksadvertentie •

Schmidt, Petrus Johannes (Piet) 23-11-1896 Arnhem - 02-12-1952 New York
(m | 109 | Christofoor; voor God en Vaderland | IJsselstein)
(m | 270 | Je maintiendrai | Amsterdam-Utrecht)
(m | 569 | Ons gemeenebest / onder red. van P.J. Schmidt | Amsterdam)

_ archiefkaart • BWSA • GAA • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

Schrander, Louis 09-03-1913 Haarlem - 08-04-1943 Leusderheide

Verspreider illegale Parool

_ Limburgsch Dagblad 26-09-1992; Niemand wordt als nazi geboren •

Schuurman, Isaac Corrnelis (Cees) 09-12-1915 Amsterdam - 28-11-1946 Amsterdam

Medewerker illegale Parool

_ in memoriam • archiefkaart A'dam •

Siantoeri-Poetiray, Evy 03-07-1918 Surabaya - 27-08-2016 Jakarta

Evy Poetiray kwam voor studie naar Amsterdam, maar toen brak de oorlog uit. Net als alle (alle) Indonesische studenten in Nederland wilde zij niets van het fascisme weten en keerde zij zich tegen de Duitse bezetter. Zij was in de illegaliteit onder meer werkzaam als koerierster van De Waarheid en Het Parool.

_ Een heldin weggegaan • Huygens • Molukkers in de oorlog •

Jan Smallenbroek 21-02-1909 Assen - 29-09-1974 Wassenaar
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)
(m | 883 | Trouw luisterpost | Amsterdam)

Smallenbroek verspreidde in 1940 het illegale Parool en stond hij aan de wieg van de verzetskrant Trouw. In 1945 ontkwam hij op het nippertje aan het vuurpeloton.

_ Wikipedia • Geheugen van Drenthe • nd • Het Parool 16-09-1964; Nieuwe leider A.R. in Kamer •

Silas, mej. Marianna Anna ‧ later Bennekers-Silas ‧ 07-09-1921 Amsterdam - 11-04-2014 Zutphen

Citaat Aanvraag voor een Buitengewoon Pensioen voor M. Silas bij de Stichting 1940-1945, met verslagen omtrent de verzetsaktiviteiten van Silas, 1971: >..Behalve dat zij meehielp bij de verzorging van onze eigen onderduikers was ze geregeld bezig met de verzorging van onderduikers op andere adressen (brengen en halen van bonkaarten, persoonsbewijzen, zegeltjes, pensiongeld _NSF_, voedsel, enz.) begeleiden van onderduikers naar andere adressen, verspreiden van illegale folders, bladen (Parool en Waarheid), enz.

_ Dossier - Bennekers, Paul en Matthijs, en Marie Anna Silas •

Smits-de Wit, Clemence Marie ca. 1888 - d. 18-05-1965 Maarn
(v | 658 | Het Parool; speciaal bulletin voor Leiden's omgeving | Oegstgeest)

Echtgenote van de in 1918 overleden classicus en privaatdocent aan de Leidse universiteit dr. Joseph Clemens Peterus Smits

_ overlijdensadvertentie • Leiden 40-45 •

Smits, Johannes Cornelis

_ Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort •

Snijders, Nicolaas (Nico) 26-09-1918 Amsterdam - 05-02-1943 Leusderheide
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Nico Snijders – lid van de AJC, de SDAP en de Rode Valken – werkte sedert 1933 samen met zijn tweelingbroer Cor als metaalarbeider bij IJzergieterij J. Zimmer & Zn. in Amsterdam. Medio 1940 verborgen zij 21 revolvers en ruim 4000 patronen, welke uit een depot in de Coenhaven waren gesmokkeld, in hun ouderlijk huis en bij Zimmer. Vanaf het najaar van 1940 behoorde Snijders, als lid van de groep-Addicks, in de Stadion- en Schinkelbuurt in Amsterdam-Zuid tot een van de eerste verspreidersgroepen van de Nieuwsbrief van Pieter ’t Hoen en, vanaf begin 1941, van Het Parool. Ook plakte hij illegale pamfletten aan muren en over Duitse bekendmakingen. Samen met onder meer R.W. Douma nam hij deel aan relletjes met NSB’ers.

Op 5 februari 1943 werd hij op de Leusderheide gefusilleerd.

_ Eerebegraafplaats • Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

Snudo, Willem 22-10-1891 Dordrecht - 11-07-1942 Oranienburg

De Nieuwe Teertuinen 24 was het adres waar het eerste gedrukte Parool (op 11 augustus 1941) werd gemaakt. De drukker op dit adres, Wessel Eikelenboom van drukkerij Ridderinkhof, Ruys & Co, was een oude kennis van Frans Goedhart, een van de oprichters van de krant. Eikelenboom was bereid zijn nek uit te steken en drukte de krant in de nachtelijke uren, samen met zijn medewerkers typograaf W. Snudo en bedrijfsleider/typograaf Odo Croiset.

_ 4en5meiAmsterdam; De eerste edities van het illegale Parool • Manja Croisset; Ten Slotte Odo Croiset 1915-2011 • Oorlogsgravenstichting •

Soest, Arie Adrianus van 08-10-1918 Hanwell (Eng) - 03-05-2009 Zoetermeer
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Hij kwam bij de Arbeiders Jeugd Centrale terecht en begon met het rondbrengen van de gestencilde Nieuwsbrief van Pieter 't Hoen, een verzetskrant geschreven door Frans Goedhart. Op 10-02-1941 wordt het krantje voortgezet onder de naam Het Parool. In 1941 werden enkele leden van de Paroolgroep verraden, en Arie dook onder. Toch werd hij na zes weken opgepakt en naar kamp Amersfoort gebracht in afwachting van zijn proces. Op 14 december 1942 moest hij met de groep voor de rechter verschijnen: 17 van hen werden ter dood veroordeeld, zes jongeren werden naar een concentratiekamp gestuurd. Arie ging naar Natzweiler, waar hij bij de bouw van vliegtuigen moest helpen. Daarna moest hij naar Dachau, waar hij op 6 september 1944 aankwam. Op 29 april 1945 werden de kampbewoners door de Amerikanen bevrijd.

_ Wikipedia • archiefkaart Amsterdam • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • Het Parool 05-05-2009; Paroolveteraan Arie van Soest (1918 - 2009) •

Soest-Kemper, Albertina Wilhelmina (Tinie) van 19-08-1918 Den Haag - 22-07-1983 Den Haag

Was tijdens de bezetting de secretaresse van Parooldirecteur Wim van Norden en naoorlogse echtgenote van Arie van Soest

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • Gedenkboek VHK p.211 • Het Parool 05-05-2009; Paroolveteraan Arie van Soest (1918 - 2009) • in memoriam •

Somer, Jan Engelbertus Willem Hendrik 04-01-1905 Hoorn - 13-04-1945 Brummen
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

De Nederlandse SS hebben in april 1945 op 't einde van de oorlog een aantal gevangenen uit de Grote Engelenburg gemarteld en vermoord. Onder de 8 inwoners van Brummen was ook Jan Somer die in het verzet zat en lange tijd de drukker was van het illegale Het Parool, de editie voor Gelderland. Hij was ook de uitgever van de Brummensche courant. Ook een drietal nummers van het illegale dagblad Trouw werden in Brummen door W. Somer & Zn gedrukt. Dit kasteel De Engelenburg werd in april 1945 gebruikt als uitvalsbasis en hoofdkwartier van Kommando Zeppelin van het SS-Jagdverband Nord/West. Uiteindelijk zijn hier tientallen verzetsleden gemarteld en vermoord.

_ gezinskaart • Elvesham • Drukkerijen en uitgevers van verzetsbladen • oorlogsmonument Brummen • DOP • Brummensche courant 24-04-1945 • In memoriam • Traces of War • Brummensche courant 24-04-1945: Het drama op de Grote Engelenburg •

Spermon, Johanna Adriana Willemina ‧ 13-05-1923 Rotterdam (ZH) - 29-08-2013 ‧

Johanna was stenograaf voor de ondergrondse kranten Trouw en Het Parool, later heeft ze deze kranten ook zelf verspreid. Ook zaten er in haar ouderlijk huis onderduikers ondergedoken.

_ Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? • Gezinskaarten R'dam •

Spits, Cornelis 19-01-1911 Amsterdam - 12-04-1991 Amsterdam

Kruidenier Spits was verspreider van het illegale Parool (bron)

_ archiefkaart A'dam • Het PArool 08-01-1976; oproep • Gedenkboek VHK p.212 •

Staal, Karel Rigard van 05-12-1889 Amsterdam - 13-03-1961 Haarlem

Betrokken bij het illegale Parool

_ in memoriam • bevolkingsregister D'Haag • BWSA •

Staal, Sally ‧ 07-05-1915 Amsterdam (NH) - 29-10-1943 Auschwitz (PL) ‧

Sally hielp hij in de eerste oorlogsjaren met de vervaardiging en verspreiding van het illegale Het Parool.

_ JM • Archiefkaart A'dam •

Stad, Nicolaas Johan van der 07-02-1890 Nijmegen - 11-05-1942 Haarlem

Cellist. Directeur Muzieklyceum Amsterdam en Nijmeegsche Volksmuziekschool. Oprichter O.D. en Parool te Nijmegen. Had zitting in de top organisatie van de O.D. Werd op 04-10-1941 gearresteerd.

Op onbekende plaats gefusilleerd op 11-05-1942

_ Oranjehotel •

Stallinga, Jan 23-02-1919 Lemmer - 17-12-1973 Amsterdam
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Stallinga, een van de hoofdverspreiders, werd opgepakt en sloeg door. Tal van namen, schuilnamen en adressen van (hoofd-)verspreiders, drukkers en zetters werden genoemd. De Parool-organisatie werd grotendeels gearresteerd. De leiding van de krant bleef echter bij deze grootscheepse razzia ongeschonden en verbrak het contact met Stallinga, die later door de Duitsers werd vrijgelaten.

Stallinga kwam nog aan het woord na de oorlog: De waarheid 18-06-1948

_ De eerste Parool edities • hfdst.8 Het Parool • overlijdensadvertentie 01 • overlijdensadvertentie 02 • Weggum •

Staveren, Arie van 18-02-1902 Rotterdam

Vader van Piet van Staveren. Samen hebben zij o.a. het illegale Parool verspreid

_ De Waarheid 07-04-1951; Geen antwoord... •

Staveren, Piet van 09-06-1925 Rotterdam - 30-08-2019 Assen

Tijdens de oorlog heeft Piet samen met zijn vader o.a. het illegale Parool verspreid

_ De Waarheid 07-04-1951; Geen antwoord... • Historisch Nieuwsblad; Piet van Staveren • gezinskaart R'dam • Wikipedia • De Waarheid 07-06-1952; Feliciteert Piet van Staveren •

Steenderen, Cornelis van ca.1894 - 07-06-1968 Groningen

Medewerker van het illegale Parool

_ in memoriam • overlijdensadvertentie •

Steinmetz, Bernardus Johan Frederik (Bob) 06-02-1922 - 2017

Bob Steinmetz was een van de medewerkers van het illegale Parool. Samen met Parooloprichters Frans Goedhart en Wim van Norden toog hij in mei 1945 naar De Telegraaf aan de Nieuwezijds Voorburgwal om de persen veilig te stellen en het gebouw in beslag te nemen voor Het Parool. Steinmetz werd na de oorlog chef opmaak. In de jaren zestig werd hij redactiechef. Onder hoofdredacteur Wouter Gortzak werd hij in de jaren tachtig benoemd tot adjunct.

_ archiefkaart ouders • Tv viert zeventigste verjaardag Het Parool • Parool 04-01-2017 •

Stel, Arie van der 22-06-1891 Geervliet - 30-01-1943 Vught

Ambtenaar Dienst Directe Belastingen. Hij verborg wapens voor het verzet, o.a. in zijn eigen tuin. Hij was een van de verspreiders van het illegale blad Het Parool en werd na door zijn buurman verraden te zijn gearresteerd. Hij zat achtereenvolgens gevangen in Nijmegen, Arnhem, Kamp Amersfoort en Kamp Vught.

Na alle ontberingen in Amersfoort overleed hij om 2.15 uur op 30 januari 1943 in Kamp Vught aan "hart-en vaatproblemen".

_ NM Kamp Vught • Oorlogsdoden Nijmegen •

Stork, Levie Philip (Leo) ‧ 13-12-1913 Amsterdam (NH) - 20-09-1943 Auschwitz (Pol) ‧

Leo Stork verzorgde de verspreiding van het illegale Parool in Oost-Nederland.

_ JM • OGS • genealogie-online •

Stokkum, Dirk Jan (Dick) van 18-02-1915 (Trenggili Ned.Ind.) - 09-11-1976

Tandarts Van Stokkum werd hoofd van de distributie afdeling van het illegale Parool.

_ Weggum.com; Contacten Tobias Biallosterski • archiefkaart A'dam •

Strien, Dingenis A. van

_ British Index to Dutch Helpers of Allied Personnel • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

Swarte, Hermanus Leonardus (Herman) 6 oktober 1918 – Wittstock 26 april 1945

Herman ‘Blackie’ Swarte koerierde werd op 5 mei 1944 samen met Hetty van der Togt opgepakt bij Drankenhandel Vlek, Theresiastraat 88 in het Bezuidenhout in Den Haag. Reden; illegale verspreiding van ‘Het Parool’. Zij waren verraden.

_ NV getuigenissen; Cornelis (Kees) Chardon • Archieven.nl; Correspondentie van de familie Swarte, 1943-1948 • Het Parool 03-08-1945; Inlichtingen gevraagd omtrent: •

| T |

Tamminga, Fokko 18-08-1905 Nijverdal - 13-09-1975 Vorden

Fokko Tamminga was eigenaar van drukkerij ANDO in Den Haag die net als veel andere drukkerijen in de oorlogsjaren de deuren had moeten sluiten. Echter hij ging toch gewoon door met drukken, met alle risico's van dien. Tamminga was een stille, hardwerkende man die als drukker bij verzetsbladen als Vrij Nederland en Het Parool was betrokken en ook clandestiene uitgaven voor bijvoorbeeld De Bezige Bij en Stols drukte. Dat was een niet ongevaarlijke bezigheid. Veel van het drukwerk dat onder zijn handen vandaan kwam, had een sterk opruiende toon. De Bezige Bij leek hem in '44 zelfs speciaal uit te kiezen voor gevaarlijker materiaal met titels als It's for Oranje en Oranje-hotel van de in Londen verblijvende A. den Doolaard. Met Simon Carmiggelt had Tamminga samengewerkt voor het illegale Het Parool, maar ‘dat boven drukkerij Ando de Mansarde-pers was heb ik nooit geweten’, vertelde Carmiggelt later.

_ dbnl • De Mansarde Pers •

Tazelaar, Pieter (Peter) 05-05-1920 Fort de Kock (Ind) - 06-06-1993 Hindeloopen
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Verbindingsman tussen de regering in Londen en het illegale Parool

_ Wikipedia •

Tas, Juda (Juul) 12-10-1914 Amsterdam - 07-10-1976 Capelle a/d IJsel

Vanuit hun onderduik bij Pieter de Boer vermenigvuldigden het echtpaar Tas aanvankelijk de wekelijkse Parool-nieuwsoverzichten. Juda Tas (verzetsnaam Jaap) en Esther Callo (verzetsnaam Wil Verbeek) (1914-1987) waren later ondergedoken in het gebouw van het Alkmaars Kadaster. Zij waren mede-initiatiefnemers van het illegale blad ROBU, een samentrekking van Roze Bulletin, dat op 22 juli 1943 voor het eerst verscheen tot het laatste exemplaar van 27 november 1944.

_ Museum Alkmaar 40-45; Gedempte Nieuwsloot 79 • archiefkaart • Max van Dam •

Tas-Callo, Esther (Elly) 05-06-1914 Amsterdam - 25-08-1987 Rotterdam

Vanuit hun onderduik bij Pieter de Boer vermenigvuldigden het echtpaar Tas aanvankelijk de wekelijkse Parool-nieuwsoverzichten. Esther Callo (verzetsnaam Wil Verbeek) en Juda Tas (verzetsnaam Jaap) (1914-1976) waren later ondergedoken in het gebouw van het Alkmaars Kadaster. Zij waren mede-initiatiefnemers van het illegale blad ROBU, een samentrekking van Roze Bulletin, dat op 22 juli 1943 voor het eerst verscheen tot het laatste exemplaar van 27 november 1944.

_ Museum Alkmaar 40-45; Gedempte Nieuwsloot 79 • archiefkaart • Max van Dam •

Teeuwsen, Cornelis 11-01-1907 Arnhem - 04-08-1944 Natzweiler
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Teeuwsen werkte in de oorlogsjaren mee aan de illegale krant Het Parool en was één van de drieëntwintig personen die de Duitse politie in de loop van de voorafgaande anderhalf jaar had gearresteerd en terecht stelde bij het eerste PAROOL-proces.

_ Oorlogsgravenst. •

Tello, Willem Adolf de 30-01-1901 Haarlem - 05-02-1943 Leusderheide
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

_ slachtoffers Kamp Amersfoort • Eerebegraafplaats • Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort •

Teune, Willem Hendrik ‧ 06-06-1913 Amsterdam (NH) - 26-03-1976 Amsterdam (NH) ‧

Was actief met de verspreiding van Het Parool en Trouw

_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • Archiefkaart A'dam echtgenote •

Togt, Henriette Johanna Petronella (Hetty) van der 18-10-1924 Den Haag - 28-10-2011 Wassenaar

_ online-begraafplaatsen • Oranjehotel: een plek van honger, kou en uitzichtloosheid • NV getuigenissen; Cornelis (Kees) Chardon • Comite International Dachau •

Tongeren, E. van

_ Archieven.nl: Lijst van redactieleden Parool met schuilnamen •

Traa-van der Burg, Henriëtte (Jet) van 02-05-1908 Rotterdam - 22-10-1992 Leiden
(v | 658 | Het Parool; speciaal bulletin voor Leiden's omgeving | Oegstgeest)

Journalist. Onder haar leiding werd het speciale bulletin van het Parool voor Leidens omgeving opgericht.

_ Jan van Hout •

Tonsbeek, Margrietha Maria 23-05-1921 Ooststellingwerf (FR)

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • gedenkboek VHK p.222 • Archiefkaart A'dam •

Tromp, Aaltje (Alie) ‧ later Abercrombie-Tromp ‧ 26-09-1924 Amsterdam (NH) ‧ 23-01-2016 Amsterdam (NH) ‧

Aaltje zorgde als koerierster voor de onderlinge contacten tussen verschillende verzetsgroepen in Noord-Holland. Ook bracht ze illegale blaadjes voor het verzet rond. Vooral Trouw, maar ook Het Parool. Tevens koerierster voor de LO

_ Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? • Archiefkaart A'dam • Noord-Hollands Dagblad 12-05-2020; Binnenlandse Strijdkrachten raken op 5 mei 1945 nog in gevecht met de Duitsers: ’De kogels vlogen om mijn hoofd en ik dacht: zal ik nou nog kapotgeschoten worden?’ • De Zwerver 03-08-1946 •

| U |

Uijl, Johannes Marten (Joop) den 09-08-1919 Hilversum - 24-12-1987 Amsterdam
(m | 477 | De nieuwe vrijheid | Amsterdam)

In de loop van de oorlog keerde hij ook zijn gereformeerde achtergrond langzaam de rug toe. Den Uyl beschouwde zichzelf vanaf toen als agnost. In de eerste helft van 1942 behaalde hij te Amsterdam nog zijn doctoraalexamen. Vanaf 1942 tot het einde van de Duitse bezetting op 6 mei 1945 was hij ambtenaar bij het Rijksbureau Prijsvorming Chemische Producten (RB PCP) van het departement van Economische Zaken onder secretaris-generaal Hans Hirschfeld in Den Haag. In die periode kwam hij in contact met de illegale Parool-groep en was hij medewerker van het illegale blad De Nieuwe Vrijheid.

_ Wikipedia • Huygens • Biografisch portaal •

Urban, J.

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

| V |

Varwijk, Julius Bernardus 30-07-1904 Emmen - 05-02-1943 Leusderheide
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Aardappelbezorger. Gearresteerd wegens het verspreiden van het Parool.

Gefusilleerd op de Leusderheide op 05-02-1945

_ Oranjehotel • Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

Vaz Dias, Salomon (Sieg) ‧ 01-06-1904 Amsterdam (NH) - 29-07-1943 Amersfoort (UT) ‧

De journalist en fotograaf Vaz Dias werd lid van de Ordedienst (OD) en werkte mee met het illegale Parool, waar hij voor het papier verzorgde. Sieg wilde in 1942 via Frankrijk naar Engeland uitwijken, maar zijn vluchtlijn was geïnfiltreerd door de Duitsers en op 30 juni werd hij te Parijs gearresteerd[8], waarna hij werd overgebracht naar het Oranjehotel

_ Wikipedia • Het Parool 21-10-1964; Gevallenen • OGS •

Vemde, Aalt van 07-07-1911 Epe - 28-04-1965 Epe

Lid van een knokploeg, haalde wapens, assisteerde bij het samenstellen en stencilen van het plaatselijke illegale Parool en hielp enkele tientallen joden die soms maanden zijn gastvrijheid genoten (bron).

_ Het Parool 05-09-1962; Kluizenaar wierp zich op recreatie • WwW geboorte • RAN •

Verhulst, Bernardus Johannis Henricus Jacobus (Ben) 07-12-1912 Den Haag - 30-01-2010 Tilburg

In de oorlogsjaren was hij betrokken bij de Februaristaking van 1941, een protest van de Amsterdamse bevolking tegen de jodenvervolging. Ook maakte hij deel uit van de illegale Parool-groep.

_ Uitgeverij A. van den Oord: Brabantse geschiedenis en Tweede Wereldoorlog •

Vermaak, Johannes Wilhelmus 20-04-1900 Utrecht - 30-03-1945 De Bilt

_ WO2slachtoffers • Het Parool 21-10-1964; Gevallenen • Berichtenblad van de Stichting Het Parool 20-10-1945; Gevallen voor zijn kameraden, Hoe J. Vermaak werd vermoord •

Vink, Paul Johan 13-07-1908 Den Haag
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Paul Vink werkte in de oorlogsjaren mee aan de illegale krant Het Parool en werd opgepakt, veroordeelt en in een Duits concentratiekamp geplaatst. Het wist te overleven. In 1945, kon hij na de oorlog terugkeren naar Nederland.

_ Berichtenblad van de Stichting Het Parool 25-07-1945 • archiefkaart • Bad Arolsen Archives • Gedenkboek VHK p.233 • DOP •

Visser, Aukje ‧ 29-01-1913 Dantumadiel (FR) - 09-01-2004 ‧

Aukje kwam via de gerformeerde kerk in het verzet en was vooral betrokken was bij hulp aan Joden. Ook verspreidde ze illegale kranten zoals Trouw en Het Parool.

_ Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? •

Visser, Cornelis (Kees) 14-08-1898 Huizen

Nadat in de oorlog de Zandvoortse drukker Wim Gertenbach gearresteerd was, nam het illegale Parool contact op met Visser, die toen de uitgave van het blad verzorgde. Ook Vrij Nederland werd van maart 1942 af onder andere vervaardigd door de Visser en zijn zetter H. de Groot te Huizen.

_ Het Parool 29-04-1964; Drukker illegale parool krijgt onderscheiding • Gedenkboek VHK p.233 • WwW huwelijk • geboorteakte •

Visser, Ernst Lodewijk 14-08-1901 Den Haag - 02-09-1942 Mauthausen

Advocaat in Den Haag, had contacten met de Paroolgroep. Werd in juli 1942 gearresteerd omdat hij geen ster droeg. Via Scheveningen, Amersfoort en Westerbork als strafgeval op 1 augustus 1942 gedeporteerd naar Mauthausen, waar hij overleed.

_ Oranjehotel • JM • oorlogsgravenst. • Brief uit kamp •

Visser, mr.dr. Lodewijk Ernst 21-08-1871 Amersfoort - 17-02-1942 Den Haag

Hij was de voorzitter van de Joodse Coördinatie Commissie - in tegenstelling tot de Joodsche Raad een autonome organisatie die in december 1940 door de toenmalige twee joodse religieuze genootschappen was opgericht - en was tevens een van de voornaamste medewerkers van de illegale krant Het Parool. In de loop van 1941 kwam hij herhaaldelijk op voor de belangen van de Joodse mannen die bij de razzia's van februari en juni 1941 in Amsterdam en september-oktober dat jaar in het oosten van het land, waren gedeporteerd naar Duitse concentratiekampen. Hij deed een beroep op de hoogste Nederlandse ambtenaren, de secretarissen-generaal van de departementen in Den Haag, om bij de Duitse bezettingsautoriteiten te interveniëren.

_ De Dokwerker • Joods Erfgoed Den Haag • JM • Wikipedia • 1940-1945 Bloemendaal •

Vollgraff, Deliana Dederica (Dea) ‧ 15-07-1915 Den Haag (ZH) - 06-03-2003 Amsterdam (NH) ‧

Koerierster voor het illegale Parool

_ Archiefkaart A'dam • Lijst van Vrouwen in Verzet NH • Google Books; Gewone levens: necrologieën van onbekende Nederlanders; Een eigenzinnige tante •

Vork-Fontijn, Anna Maria (Annie) 22-08-1931 Amsterdam

Zie Gerrit Fontijn

_ Oorlog in Nieuw-West • archiefkaart vader •

Vorrink, Jacobus Jan (Koos) 07-06-1891 Vlaardingen - 19-07-1955 Amsterdam
(m | 1053 | Vrijheid | Den Haag, 1941-1942)
(m | 288 | De kern | Haarlem)
(m | 566 | Ongetekende brieven aan onze oude strijdmakkers | Amsterdam)
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)
(m | 741 | Slaet op den trommele | Utrecht)
(m | 903 | De vakbeweging; orgaan voor vrije moderne vakbeweging in Nederland | Epe-Kampen)
{m | 922 | Verzet; orgaan voor de nationale bevrijding | Haarlem-Apeldoorn-Nijkerk)

Na de gelijkschakeling van de Nederlandse pers onmiddellijk na de capitulatie, probeerde hij meerdere malen een ondergronds blad op te zetten. Alle pogingen mislukten echter tot hij Frans Goedhart tegenkwam; uit de samenwerking met deze journalist ontstond in 1941 Het Parool. Vorrink en zijn partijgenoot Levinus van Looi raakten betrokken bij het beruchte Englandspiel. In '43 werd hij gearresteerd. Hij heeft vele kampen sindsdien overleefd.

_ Wikipedia •

Vos, David ‧ 27-05-1899 Amsterdam - 28-01-1944 omgeving van Auschwitz ‧

Administrateur. Op 17 september 1944 gearresteerd wegens verspreiding van Het Parool. Behoorde tot de groep Addicks.

Omgekomen in de omgeving van Auschwitz

_ archiefkaart A'dam • Oranjehotel •

Vos, Neeltje (Toby) 19-04-1918 Amsterdam - 2019

Toby verspreidde door de stad illegaal Het Parool en radio's. Ook gebruikte ze haar tekenkunsten om persoonsbewijzen te vervalsen.

_ Het Parool 25-03-2019; Striptekenaar Toby Vos (1918-2019) deed niet aan conformisme • archiefkaart A'dam • Dagboek deel I • Dagboek deel II • Lambiek.net • Toby Vos: leven en werk •

Vosmaer, Carel Johannes Jacob Gualtherus 29-04-1907 Leiden - 18-02-1986 Leiden
(m | 658 | Het Parool; speciaal bulletin voor Leiden's omgeving | Oegstgeest)

Vosmaer is betrokken geweest bij de vervaardiging en de verspreiding van een Leidse editie van het Parool. Zijn naam werd in 1982 in een interview genoemd door Jet van Traa-van der Burg, die in Leiden een van de centrale figuren van het Parool is geweest. Ook staat zijn naam als Paroolmedewerker vermeld op een naoorlogse lijst met oud-illegale werkers. In oktober 1944 begon de Leidse Parool-groep met de vervaardiging van een plaatselijk nieuwsblad omdat het landelijke blad te weing of geen actualiteiten bevatte. Vosmaer was een van de personen die dit blad heeft gestencild of die bij de verspreiding betrokken is geweest.

_ Rapenburg 83 • Leiden 40-45 • WwW geboorteakte • huwelijksadvertentie • Overlijdensadvertentie •

Voûte, Nicolaas Gerard 06-08-1913 Lunteren - 1998
(m | 96 | Bulletin | Maartensdijk)

Spionagemedewerker Parool

_ geboorte aankondiging • E.P. Weber: Gastenboek Oranjehotel •

Vries, B. de
(m | 661 | Het Parool; extra editie voor Rotterdam en omstreken | Rotterdam)

Vries, Marcus Frederik (Max) ‧ 16-10-1897 Harderwijk (GL) - 18-07-1942 Auschwitz (PL) ‧

Hij gaf in de oorlog financiële steun aan Frans Goedhart voor diens Nieuwsbrief van Pieter ’t Hoen. Toen de Nieuwsbrief van Pieter ’t Hoen een nationaal verzetsblad werd, kreeg dit de naam Het Parool. Ook dit blad kreeg van De Vries belangrijke financiële steun.

_ Joodsmonument • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • DJBW • JM •

Vries, Rebecca (Beccy) de ‧ 02-04-1918 Amsterdam (NH) - 02-05-1997 Amsterdam (NH) ‧

Journaliste Beccy was betrokken bij de Parool-groep. Onder de schuilnaam 'Betta' was ze actief met het tekenen van plattegronden van Haarlem die gebruikt werden voor het uitzetten van bonkaarten en papieren voor onderduikers en het verspreiden van wapens. Door Jan Vellenga gebrachte wapens werden onder haar bed verstopt. Ze deed ook koerierswerk, eerst in burgerkleding en later in verpleegstersuniform. Bij de verzetsgroep Rolls Roys had ze de functie van sluis, zodat brengende koeriers en afhalende koeriers elkaar niet zagen.

_ DJBW • Oorlogsbronnen • Het vrije volk 31-10-1969 • Archiefkaart A'dam •

Vulpen, Hendrik Johan Christiaan van 03-03-1915 Hilversum

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • WwW militieregister • Gastenboek Oranjehotel •

| W |

Wagner, Daniel Jacob (Daan) 02-04-1919 Rotterdam
(m | 658 | Het Parool; speciaal bulletin voor Leiden's omgeving | Oegstgeest)

Student economie. ln mei 1943 werd onder leiding van W. Blok een Leids stedelijk contact tussen de middelbare scholen tot stand gebracht, waarvan o.a. voor de verspreiding van Het Parool werd gebruik gemaakt. Na enige tijd kreeg P. Zwanenburg de leiding en werd de organisatie, vooral door toedoen van B. IJssel de Schepper uitgebreid, zodat eind 1943 vanuit Leiden Parolen naar Breda, Utrecht, Dordrecht, Rotterdam, Arnhem en Eindhoven werden verbreid. Begin 1944 werden de Het Parool-werkzaamheden zo omvangrijk, dat het schoolcontact geheel aan IJssel de Schepper werd overgedragen. In mei 1944 besloten E.G. James, de Het Parool-vertegenwoordiger voor Leiden, D.J. Wagner en Zwanenburg tot de oprichting van een nieuwsbulletin dat aanvankelijk Radio-Nieuws werd genoemd, maar reeds spoedig de ondertitel 'in samenwerking met Het Parool verkreeg, daar alle medewerkers reeds eerder bij de verspreiding van Het Parool betrokken waren geweest.Deed een mislukte poging om naar Engeland te varen ergens in september/oktober 1943

_ Lijsten uit Engelandvaart over zee • overlijden moeder • DOP • Leiden4045 •

Waldorp, Johanna (Jopie) 16-11-1914 Baarn - 30-11-2012 Zeist

Al vanaf 1941 was Waldorp bij de Paroolorganisatie betrokken was als een koelbloedige koerierster en intimus van de leiding van het illegale blad. Via Parool-redacteur Lex Althoff leerde zij Frans Goedhart kennen, de oprichter van de Nieuwsbrief van Pieter ’t Hoen en inmiddels Parool-redacteur. Zij koerierde al voor de inlichtingenman Sieg Vaz Dias, die weer nauw met Goedhart samenwerkte. Zij had zelfs van doen met de organisatie van de vluchtroute via Frankrijk naar Zwitserland, waarin ook Parool-redacteur Jan Meijer een leidende rol speelde.

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • overlijdensbericht • Historiek.net •

Warendorf, mr. Johan Carel Sigismund (Hans) 15-04-1902 Amsterdam (NH) - 31-10-1987 Amersfoort (UT)
(m | 648 | Het Parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Uitgever Warendorf was een van de drie joodse oprichters van het illegale Parool, mede-uitgever Das Neue Tagebuch. Lid uitvoerend comite buitengewone steunactie Joodsche Invalide (1937). Nov. 1942 gevlucht naar Engeland.

_ DJBW • Wikipedia: Het Parool • Warendorf.nl • Menno ter Braak • Gahetna • Het Parool 04-05-1985; Van illegale nieuwsbrief tot legaal dagblad • archiefkaart A'dam •

Weerheijm, Louis Hendrik 04-11-1908 Den Haag - 30-11-1994 Den Haag
(m | 654 | Het Parool; speciaal nieuwsbulletin voor 's-Gravenhage en omstreken | Den Haag)

Weerheim werkte in de oorlogsjaren mee aan Het Parool; speciaal nieuwsbulletin voor 's-Gravenhage en omstreken. Deze dagelijkse nieuwsuitgave werd uitgegeven door de journalist Jan Adriaan Ages, J. van Wijk, econ. drs. , en A. van der Flier. Deze personen waren tevens aansprakelijk voor de uitgave van de extra editie voor Zuid-Holland, welke ongeveer acht maal is verschenen. Medewerking verleenden hierbij tevens Weerheim en W. Polak. De uitgave werd na de bevrijding voortgezet onder de titel Haagsch Dagblad.

_ overlijdensadvertentie • RAN • genealogie Weerheijm • Hans van den Heuvel, Gerard Mulder; Het Vrije Woord •

Weerheijm-Lubout, Johanna Geertruida 15-10-1909 Den Haag - 13-03-1992 Den Haag

Echtgenote van Louis Hendrik Weerheijm

_ RAN • genealogie Weerheijm • Hans van den Heuvel, Gerard Mulder; Het Vrije Woord •

Werkheim, Lex ‧ 12-06-1920 Amsterdam (NH) - 07-08-2010 Amsterdam (NH) ‧

Fotograaf Lex Werkheim behoorde tot de illegale Parool-groep.

_ Stolpersteine Dordrecht • overlijdensadvertentie •

Werkman, Evert 02-02-1915 Hellendoorn - 25-06-1988 Amsterdam
(m | 663 | Het parool; editie voor Utrecht en omstreken | Utrecht)

Nam ontslag bij het Handelsblad uit protest tegen de Arische zuiveringen en werkte vervolgens voor het illegale Parool.

_ 'Leerlinge van Goebbels' werd ze genoemd • Wikipedia • archiefkaart •

Wiardi Beckman, Herman Bernard 04-02-1904 Nijmegen - 15-03-1945 Dachau
(m | 648 | Het Parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Lid van de redactie van de illegale krant Het Parool. In de nacht van 17 op 18 januari '42 werd hij met Frans Goedhart op het strand bij Scheveningen gearresteerd bij een poging op verzoek van 'Londen' naar Engeland te ontsnappen. Hij verbleef onder andere in de concentratiekampen Natzweiler en Dachau. In Dachau ontmoette hij op 2 oktober 1944 Nico Rost. Rost en Beckman voerden er gesprekken over journalistiek en de wenselijke politieke situatie in Nederland na de oorlog.

Wiardi Beckman stierf in de nacht van 14 op 15 maart 1945 in Dachau op 41-jarige leeftijd aan vlektyfus.

_ Wikipedia •

Wiersma, prof.dr.mr. Klaas 28-02-1917 Hengelo - 05-01-1993 Wassenaar
(m | 658 | Het Parool; speciaal bulletin voor Leiden's omgeving | Oegstgeest)

NB datum in RAN is geboorte jaartal foutief

_ P&P • RAN • Wikipedia •

Wijk, B. van 1903 p.t.o. Rotterdam

_ Berichtenblad van de Stichting Het Parool 25-07-1945 • Parool-post 12-08-1944 •

Wijk, drs. Jan van 13-07-1914 Den Haag - 31-08-2001 New York
(m | 654 | Het Parool; speciaal nieuwsbulletin voor 's-Gravenhage en omstreken | Den Haag)

In 1942 was Van Wijk afgestudeerd in Rotterdam in de economie, raakte betrokken bij de productie en verspreiding van het illegale Parool. Deze dagelijkse nieuwsuitgave werd uitgegeven door de journalist J.A. Ages, J. van Wijk, econ. drs. , en A. van der Flier. Deze personen waren tevens aansprakelijk voor de uitgave van de extra editie voor Zuid-Holland, welke ongeveer acht maal is verschenen. Medewerking verleenden hierbij tevens L. Weerheim en W. Polak. De uitgave werd na de bevrijding voortgezet onder de titel Haagsch dagblad.

_ Tubantia 23-10-1970; Verenigde Naties geen wereldregering maar morele kracht • gezinskaart ouders A'dam • archiefkaart A'dam • 06-10-1945; benoeming directeur Parool • 23-10-1970; werkzaam in New York voor de VN • 28-09-1977; benoeming tot officier in de orde van Oranje Nassau •

Wijlhuizen, Gerritje Gerdina 12-09-1921 Arnhem
(v | 134 | Daily world news | Arnhem)

Gerritje Gerdina Wijlhuizen werkte in de oorlogsjaren met haar broer en de familie Bresser mee aan de vervaardiging van het illegale tijdschrift Daily world news in Arnhem. Ook werkzaam voor het Parool. Schuilnaam Yvonne

_ stamboom Wijlhuizen • Archieven.nl: Lijst van redactieleden Parool met schuilnamen •

Winter, Hermanus Gerrit (Herman) 09-09-1908 Amsterdam

Brandwacht Herman Winter was bezorger van het illegale Parool en heeft ook op unieke wijze meegewerkt aan de verspreiding van de berichten uit Londen. In de brandweerkazerne aan de Prinsengracht had Winter een ingemetslede radio met antenne tuusen de voegen van een dubbele muur, het geheel gecamoufleerd door een kast (bron).

_ Het PArool 27-09-1973; Herman Winter en de oorlog • persoonskaart A'dam • pesioenskaart A'dam •

Witmond, Carolus Johannes (Karel) 21-05-1923 Amsterdam
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Karel Witmond groeide op in een liefdevol socialistisch gezin. In juli 1940 werd hij op zeventienjarige leeftijd lid van de Paroolgroep. In november 1940 werd hij gearresteerd, vanwege zijn leeftijd kreeg hij geen doodvonnis. Na vier gevangenissen en vier kampen werd Witmond op 29 april 1945 in Dachau bevrijd.

_ Verzetsmuseum • Dank advertentie; Het vrije volk 07-06-1945 • Het Parool 05-02-1963 • oorlogsravenst • biografie • persoonskaart Amsterdam • Berichtenblad van de Stichting Het Parool 25-07-1945 • Dachau.nl; biografie •

Wittkampf, Willem Richard Jacobus (Jack) 13-08-1924 Zutphen - 10-10-1992 Amsterdam

Willem Wittkampf gebruikte in het Parool het (doorzichtige) pseudoniem 'Willem'. Wittkampf begon in de herfst van 1944 in Zutphen, als redacteur van een illegale editie van het Parool

_ schrijfersinfo.nl • Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • natuurcultuur.nl • Wikipedia • archiefkaart Amsterdam • Het Parool 17-10-1992; De processen-verbaal van een interviewer •

Wolder, Johann Ludwig (Hans) 04-11-1915 Essen (Dld) - 10-05-1996 Almere

Betrokken bij de distributie van het illegale Parool

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • archiefkaart • NRC Handelsblad 03-11-1990; De oudstrijders van de VARA •

Wohlfarth, Siegfried ‧ 26-03-1904 – 01 of 05-12-1944 Stutthof (Dld) ‧

Het echtpaar Wohlfarth las op hun onderduikadres het illegale Parool en vertaalde stukken in het Duits.

_ Mei to Mei; Hoe omvangrijk was het joodse verzet •

Wohlfarth-Katz, Helene Hertha ‧ 26-03-1904 Offenbach (Dld) ‧

Het echtpaar Wohlfarth las op hun onderduikadres het illegale Parool en vertaalde stukken in het Duits.

_ Mei to Mei; Hoe omvangrijk was het joodse verzet •

Wolters, Geselina Gerarda Menny (Lien) ‧ 15-03-1913 Groningen (GR) ‧

Lien stencilde en typte berichten van de BBC voor de illegale krant Trouw in Amsterdam. Ook verspreidde ze andere illegale kranten zoals Het Parool en Vrij Nederland. Daarnaast gaf ze onderdak aan twee Joodse meisjes en deed koerierswerk naar onder andere Friesland en Overijssel. Daar werd haar gevraagd om wapens te verplaatsen, maar dit ging Lien een stap te ver.

_ Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? • Archiefkaart A'dam •

Woudstra, Cornelis Jan ‧ 06-03-1903 Leiderdorp (ZH) - 17-09-1992 Leiden (ZH) ‧

In het kleinste kamertje van zijn kantoor op de Breestraat te Leiden stond 's avonds en ook wel eens 's nachts de stencilmachine om het illegale Parool te draaien (bron)

_ Trouw 26-05-1984; Het hol van de leeuw • markante personen in Leiden • in memoriam •

Wolse, A.E.

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 •

| X |

| Y |

|Z |

Zimmermann, Louis Jacques 27-02-1913 Amsterdam - 28-04-1998 Den Haag

Zimmerman heeft veel verdienstelijk werk gedaan op het gebied van hulp aan onderduikers, vervalsingen en wapentransporten. Hij schreef ook voor de illegale pers, zoals voor Het Parool, waar hij na de bevrijding nog enige tijd werkte als redacteur economie.

_ dbnl • P&P •

Zinkweg, Aleida Cornelia ‧ later Spliethoff-Zinkweg ‧ 21-03-1923 Siegerswoude (FR) - 05-11-2006 Leeuwarden (FR) ‧

Aleida raakte in 1943 betrokken bij de verspreiding van de illegale kranten Trouw en Het Parool. Later, vanaf najaar 1944, werkte ze ook mee aan de inlichtingendienst van de Binnenlandse Strijdkrachten (NBS) en was ze betrokken bij de Groep Utrecht waar ze haar latere man, de verzetsstrijder Willem M. Spliethoff (1918-1989) leerde kennen.

_ Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? •

Zwanenburg, Jan Cornelis 14-02-1920 Amsterdam - 05-02-1943 Leusderheider
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Kort na de capitulatie maakte hij, samen met enkele andere AJC’ers, het illegale blad De Vrije Nederlander. Via Zwanenburg kwamen de groepsleden in de herfst van 1940 in contact met A.T. Addicks. Sedertdien hielden zij zich als leden van de groep-Addicks in Amsterdam-Oost bezig met het stencilen en verspreiden van de Nieuwsbrief van Pieter ’t Hoen en, later, Het Parool. In 1941 nam hij deel aan de Februaristaking. In de nacht van 16 op 17 september 1941 werd Zwanenburg, evenals enkele andere groepsleden, door verraad van een geestelijk niet volwaardige vriend, gearresteerd. Hij onderging gevangenschap in het Oranjehotel in Scheveningen, in Amersfoort en Vught.

Op 5 februari 1943 werd hij op de Leusderheide gefusilleerd.

_ archiefkaart • eerebegraafplaats • Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort •

P. Zwanenburg
(m | 658 | Het Parool; speciaal bulletin voor Leiden's omgeving | Oegstgeest)

Zwanenburg en IJssel de Schepper (1925-2010) hadden in 1943 het eindexamen van het Stedelijk Gymnasium achter de rug. Kennelijk was de verspreiding van Het Parool in 1943 en 1944 een aangelegenheid van scholieren.

_ Leiden4045.nl •

Bronnen:

• Hfdst.8 Het Parool
  
• Wikipedia: Slachtoffers Kamp Amersfoort
  
• De Ondergrondse pers: Het illegale Parool
  
• Verzetsmuseum: Illegale pers: Het Parool, Vrij Nederland, Trouw
  
• NRC: De drukkers van Het Parool
  
• Volkrant: Wim van Norden, een hele grote krantenjongen
  
• Historisch Nieuwsblad: Verzet als natuurlijke habitus
  
• De Dokwerker
  
• Bachelor thesis: Met Het Parool als strijdwapen
  
• Ter dood veroordeelde Paroolmedewerkers herdacht
  
• Archief Tineke Ribbelink-Van Norden
  
• Archieven.nl: Lijst van redactieleden Parool met schuilnamen
  
• Het parool 10-05-1990; Het woord als wapen
  

Project status:

Update: 15-05-2024
Start project: 10-10-2017

Namen totaal: 342

Maker project: Dimitri Gazan
contact: info@neerlandschverzetsmonument.nl