De Ondergrondse Pers 1940-1945 ("De Winkel" of "DOP") is een overzichtswerk van Lydia Winkel, waarin bijna alle bekende illegale bladen in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog beschreven worden. Behalve bladen zijn ook pamfletten in het overzicht opgenomen. In totaal heeft Winkel 1176 uitgaven kunnen documenteren - al kwamen daar in de aanloop naar het boek nog eens 14 titels bij. In de tweede, door Hans de Vries herziene en uitgebreide, uitgave van 1989 is het aantal illegale uitgaven tot bijna 1300 gestegen. bron

• Algemeen Handelsblad 30-04-1954: Monumentale geschiedschrijving van ondergrondse pers

Hoofdmenu:

P / Q / R / S / T / U / V / W / X / Y / Z

Na bezoek van een afzonderlijke letter in dit hoofdmenu; keer hier terug om verder te navigeren mbv de functie 'vorige pagina' in uw browser.

Dit project probeert de personen, omschreven in het boek de Ondergrondse Pers 1940-1945, genealogisch in beeld te brengen en te voorzien van een mini-biografie waar mogelijk.

Disclaimer:
- Dit project behandelt de gepubliceerde informatie over deze betrokkenen als objectieve verslaggeving van historische feiten.
- Eventuele bezwaren tegen de plaatsing van een bepaalde naam of foto op dit project zullen onder voorwaarde van aantoonbaar direct familieverwantschap en/of auteursrecht worden gerespecteerd en gehonoreerd.
Copyright:
- Geldt voor alle verstrekte namen op dit project in zijn totaliteit en in combinatie met de daaraan toegevoegde bronverwijzingen. Stichting Neerlandsch Verzetsmonument © 2024

Als initiator en producent van Stichting Neerlandsch Verzetsmonument (S.N.V.) doe ik inmiddels doorlopend onderzoek naar zo'n 60.000 verzetsstrijders. Het verzamelen van zoveel mogelijk bronnen zal het aantal namen in deze lijst niet alleen doen groeien, maar worden zij bovendien verrijkt met talloze gegevens aan biografische achtergronden. Naast de directe nabestaanden en geïnteresseerden kunnen onderzoekers hier terecht voor wetenschappelijke doeleinden.

De stichting tracht haar doel te bereiken onder meer: * door het verder (doen) ontwikkelen, promoten en dagelijks onderhouden van de website; * door het bieden aan nabestaanden van de mogelijkheid om hun verhaal te vertellen op de website; * door het ondersteunen of initiëren van initiatieven met betrekking tot het verzet.“

Al deze diensten worden door mijzelf uitgevoerd op vrijwillige basis. Daar zijn natuurlijk wel de nodige kosten aan verbonden die ik tot op heden voor eigen rekening neem. Mijn basis inkomen is slechts gebaseerd op een WAO uitkering wegens de ziekte Multiples Sclerose. Om van S.N.V. een permanent en belangrijk succes te maken is uw financiële bijdrage zeer welkom, hoe klein het bedrag het ook mag zijn. Alle kleine beetjes helpen!

Stichting Neerlandsch Verzetsmonument is gevestigd te Hallum
KvK nr: 70696373

Help mij

Hartelijk dank voor uw aandacht,
Dimitri Gazan

Gebruik de sneltoetscombinatie om snel te zoeken in de lijst:

De ingevoerde individuele persoonsgegevens van dit project bestaan uit de volgende elementen:

- naam
- (geslacht | nr in De Winkel | gerelateerde krant | plaats van uitgave)
- evt. mini-bio
- bronnen

In een aantal gevallen zijn directe bewijzen voor iemands deelname aan een bepaalde verzetskrant tot dusverre afwezig. Door middel van een zorgvuldige deductie vallen deze resultaten binnen de categorie van 'mogelijke' bron.

Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat er een overeenkomst is tussen de plaats van herkomst en/of verblijf van de persoon ten tijde van de uitgifte van de betreffende verzetskrant. Dit aspect, in combinatie met het gegeven dat er in die plaats geen andere persoon zich in de archieven voordoet met dezelfde initialen maakt het zoekresultaat redelijk acceptabel.

| P |

Pieter Paap 14-02-1919 Zandvoort - 22-09-1989 Zandvoort
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Pieter Paap werkte in de oorlogsjaren mee aan de illegale krant Het Parool en werd opgepakt, veroordeelt en in een Duits concentratiekamp geplaatst. Het wist te overleven. In 1945, kon hij na de oorlog terugkeren naar Nederland.

_ gedenkplaat • collectie Gertenbach en de JongGertenbach • De kleine patriot • Bad Arolsen Archives • Gedenkboek VHK p.185 • overlijdensadvertentie • in memoriam •

Klaas Paarlberg jr. 29-07-1906 Oudesluis - 23-02-1976 ?
(m | 1126 | De zwerver | Oudesluis-Breezand)

De meelhandelaar Klaas Paarlberg jr was in de oorlogsjaren actief in het verzet en werkte mee aan het illegale tijdschrift De zwerver. Dit blad werd ten huize van de familie Paarlberg vervaardigd door een marinier uit Den Helder, C. Otten, en H. Aiders uit IJmuiden. Beiden waren in de Wieringermeer ondergedoken.

K Paarlberg komt voor in de huwelijksadvertentie ter ere van het 40 jarig huwelijk van zijn ouders: Dagblad voor Hollands Noorderkwartier 1 mei 1942

_ Het verzet in de Zijpe •

Cornelis Jules (Cock) van Paaschen 29-01-1917 Den Haag - 23-07-1994 Den Haag
(m | 270 | Je maintiendrai | Amsterdam-Utrecht)
(m | 45 | B.C. Nieuws | Santpoort)

In Santpoort ontmoette Van Paasschen, Meijer, die al enige tijd informatie verzamelde over vliegvelden en kustbewaking, Duitse hoofdkwartieren en berichten ontvangen via Radio Oranje. Deze berichten zette Meijer in een krantje dat het BC Nieuws (Burgerlijk Contact) werd genoemd. Cock wilde hem wel helpen. In 1943 werd de naam van de krant veranderd in Je Maintiendrai. Piet J. Schmidt werd redacteur en Cock en Jos Gemmeke verzorgden de distributie.

_ Wikipedia • weggum.com • Bronzen Leeuw • procesverbaal • Scouting in de oorlog •

Willem Hendrik (Henk) van Paasschen 08-03-1923 Amsterdam - 07-02-2002 ??
(m | 19 | Alles sal reg kom! | Haarlem)

Henk van Paaschen kwam voort uit een ongehuwde moeder en groeide daarom op in het tehuis Annette voor ongehuwde moeders en hun kinderen. Op z'n vierde trouwde z'n moeder Nelletje, maar hij wordt bij huwelijk niet erkend. Het huwelijlk was wel de reden waarom zij huize Annette konden verlaten om in te trekken bij Jan Johannes van Ee, electricien te Bussum. Henk behaalde zijn MULO B diploma getuige de berichtgeving in de Haarlemsche Courant 30-06-1943. Dat had veel eerder plaatsgevonden ware niet het feit dat hij in zijn eindexamenjaar in januari 1941 werd opgepakt tezamen met zijn hele groep van het illegale blad Alles sal reg kommen, wegens verraad van de beruchte E. Rühl van de S.D. Op 9 mei 1941 kwamen ze voor het Kriegsgericht in Utrecht waar zij celstraffen kregen opgelegd, uiteenlopend van 6 maanden tot 3 jaar. De verdediging zorgde uiteindellijk wel voor een strafvermindering van 3 maanden tot 2 jaar. Van Paasschen kreeg een van de hoogste straffen opgelegd. Na zijn langdurige straf te hebben uitgezeten heeft hij uiteindellijk in '43 dan toch zijn eindexamen kunnen doen.

Als de oorlog voorbij is, op 11-11-1951 trouwde hij met A.J. Sommer te Haarlem, weet Van Paasschen zich op te werken tot chef van de afdeling Jeugdbemiddeling van het Gewestelijk Arbeidsbureau te Haarlem, zie Haarlem's Dagblad 30-10-1954. Per 01-03-1956 wordt hij op de afdeling personeelszaken benoemd tot hoofd van de sociale afdeling van het Provinciaal Elektriciteitsbedrijf van Noordholland.

Zijn oom was de onderwijzer Hendrik (Henk) van Paasschen die tijdens de oorlog samen met zijn vrouw onderdak heeft geboden aan een Joods gezin en hebben daar de Rechtvaardigen onder de volkeren erkenning voor gekregen van Yad Vashem.

_ Ons Bloemendaal 1 april 1995 • 1943 MULO diploma B behaald • 8-11-1951 huwelijksbericht • 1956 benoeming bij PEN • jan 1960 Haarlem, Prinsessekade 24 • 1982 overlijdensbericht echtgenote • WwW bevolkingsregister A'dam • online-familieberichten •

Pieter de Pagter 04-02-1916 Den Haag
(m | 81 | Branding; orgaan voor Jong-Nederland | Den Haag)

Het illegale blad Branding werd vervaardigd door Pieter de Pagter, met medewerking van o.a. Dick Houwaart jr.. Aanvankelijk werd alleen het nieuws van Radio Oranje gepubliceerd; later werden ook artikelen opgenomen welke speciaal voor jongeren van 17 tot 20 jaar waren bedoeld als tegengif tegen de Duitse propaganda.

_ gezinskaart D'Haag •

Johannes (Jo) Pars 25-09-1914 Het Bildt - 22-07-1978 Woerden
(m | 947 | Voor God en koning | Woerden)

Het plaatselijk verzet in Woerden werd geleid door huisarts Frans Schrijvers, kledingzaak-eigenaar Jo Pars en architect Aart Nicolaas (Niek) van Donkelaar.

_ Voor God en Koning 18-05-1945 • Woerdense Courant 12-05-1985 • Oranjevrijbuiters.nl • Verzet in Woerden • begraafplaatsen-online • overlijdensadvertentie • genealogie-online • WwW huwelijk ouders •

Antonie Henricus Pasman 02-03-1872 Utrecht - 10-03-1953 Zuilen
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Boekdrukker.

_ Huwelijk • Zuilen in WOII • Zo is Zuilen.nl • Het Illegale Parool • Struikelstenen •

Lodewijk Pater 11-02-1905 Alkmaar - 22-11-1987 Rotterdam (m | 22 | Anoniem | Haarlem)

De schoenmaker Lodewijk Pater heeft mogelijk in de oorlogsjaren meegewerkt aan het illegaal blad Anoniem in Haarlem.

_ stamboom Pater • militieregister Schoten •

Martin Paulissen pseud. Jacques Rees 11-04-1912 Arnhem - 1987
(m | 25 | Arbeiders-eenheid; orgaan voor de kernen in de bedrijven | Amsterdam)
(m | 46 | De bedrijfsgemeenschap | Enschede)

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij betrokken bij de verspreiding van illegale pamfletten en het onderhouden van verschillende contacten, o.a. met de Belgische syndicalist A. Rosseau en de uit Raden-communisten bestaande groep 'Spartacus'.

Onder zijn pseudoniem Jacques Rees wordt hij in De Ondergrondse Pers genoemd op pagina 76

_ humanitarisme • Wikipedia (En) • archives portal • Huygens •

E. Paur
(m | 925 | Victorie | Ter Aar)

mr. Henricus Joannes Alexander Matthias Emmanuel Payens 24-12-1915 Eindhoven - 24-10-1992 Apeldoorn
(m | 400 | De Maasbode; God en mijn recht | Arnhem-Nijmegen)

Advocaat en procureur

_ WwW geboorteakte •

Robert Willem Pieter Peereboom 25-05-1891 Haarlem - 14-05-1956 Amsterdam
(m | 1029 | De vrije pers; uitgave onder auspiciën van Vrij Nederland en Het Parool | Haarlem)

Peereboom, tot 1942 hoofdredacteur van het Haarlemsch Dagblad werkte mee aan De Vrije Pers

_ Huygens; biografie • WwW geboorte • overlijdensadvertentie •

C. Peet
m 1125 De zweepslag Hilversum
m 215 De Gooise koerier; dagelijks nieuwsorgaan van het Oranje-Bulletin voor Hilversum en omgeving Hilversum
m 238 Hooren, zien en zwijgen Hilversum

Pieter (Piet) Peetoom 01-07-1920 Hoorn - 13-07-2001 Hoorn
(m | 1121 | De Zuiderzeebode | Hoorn)

Terwijl zijn ene broer het land uit was om de Duitsers te bevechten en zijn andere broer ondergedoken zat vanwege vezetsdaden werkte Piet in de oorlogsjaren mee aan het illegale blad De Zuiderzeebode te Hoorn tezamen met zijn toekomstig echtgenote Elisabeth (Lies) Groot.

_ De Zuiderzeebode 30-05-1945 • geboorteaankondiging • Millitieregister Hoorn • genealogie-online • Scouts in het verzet •

Karel August Pekelharing 06-04-1909 Hoorn - 10-06-1944 Overveen
(m | 1019 | De vrije kunstenaar | Amsterdam)

Pekelharing was betrokken bij de uitgave van het illegale blad De Vrije Kunstenaar en de hulpverlening aan Joodse onderduikers. Als lid van de Raad van Verzet (RvV) - een koepelorganisatie van het verzet - nam hij vanaf mei 1943 deel aan overvallen op distributiekantoren, aanslagen op collaborateurs en diverse bevrijdingsacties van gevangenen.

_ Wikipedia • Eerebegraafplaats • ToW •

Aafke Wilhelmina Pel 28-04-1925 Kuinre
(v | 789 | Strijdend Nederland; het contact met de vrije wereld | Kampen)

Verrichtte koerierswerk, zij was echtgenote van de Amersfoortse predikant, ds. Johannes François Heij.

_ Digibron 01 • Digibron 02 • WwW • grafzerk echtgenoot • The Spinder familytree • Open Archieven gezinsregistratie • Huwelijk ouders • WwW overlijden kind •

Johannes Willebrordus Pel 07-11-1895 Hilversum - 13-03-1945 Neuengamme
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)

Typograaf Pel had een drukkerij/kantoorboekhandel op de Veerstraat in Hilversum. Hij was sinds 1940 weduwnaar. In 1943 raakte hij betrokken bij het verzet en drukt de illegale verzetskrant Trouw.

_ Oorlogsgravenst. • WwW huwelijk • Vriendenkring Neuengamme • stamboom Genwiki Hilversum •

Marinus Pellegrini 08-03-1904 Rotterdam - 12-04-1976 Rotterdam
(m | 996 | De vrijbuiter | Rotterdam)

De Vrijbuiter werd door de schoorsteenveger Pellegrini vervaardigd en in Feijenoord verspreid. Daar hij de Zwitserse nationaliteit bezat en op zijn huisdeur een plakkaat van de Zwitserse regering had, dat hij onder bescherming stond, was hij gevrijwaard voor huiszoekingen van de zijde der Duitsers.

_ Gezinskaart R'dam • WwW huwelijk • vermelding van overlijden • Gedenkboek VHK p.185 •

Johannes Christoffel (Jo) Pellicaan 12-05-1907 Roosendaal en Nispen - 21-11-1971 Amsterdam
(m | 421 | Metro | Amsterdam)
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

Was directeur van de christelijke patroonsbond Patrimonium. Zorgde voor de drukkers en voor de papierverschaffing.

_ Wikipedia; Metro (verzetsblad) • Het clandestiene boek 1940-1945 • NRC.nl: Verzet • Het Parool 01-05-1954; Redacteuren bij de carbidlamp •

dr. Hendrik Emile (Henk) Pelser 17-07-1916 Bandoeng (Ned.Ind) - 12-12-2007 Amsterdam
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Toen in november 1940 alle Joodse ambtenaren en joodse professoren van Nederlandse universiteiten werden ontslagen, was Henk een van de organisatoren van het studentenproces in Amsterdam tegen deze maatregelen. In januari 1941 werd Henk betrokken bij een ondergrondse groep die verantwoordelijk was voor de publicatie en distributie van de illegale krant Het Parool. Toen de deportatie van de Nederlandse Joden begon in de zomer van 1942, begon Henk zich te verbergen voor zijn vrienden. Hij gaf ook valse identiteitspapieren aan en begon met ontsnappingsroutes naar neutraal Zwitserland via België en Frankrijk te openen. Door een netwerk van mensen langs de route te organiseren, hielp Henk ongeveer 60 joden naar Zwitserland te ontsnappen. Hij vergezelde de vluchtelingen zelf naar België en soms zelfs tot aan de Zwitserse grens.

_ RAN • Pelser 1916-2007, in het verzet en als arts •

Jan van Pelt 06-09-1897 Schiedam - 29-12-1942 Leusderheide
(m | 420 | De metaalbewerker | Rotterdam)

De Metaalbewerker werd samengesteld door de instructeur van de afdeling Rotterdam van de CPN H. Holstege en door J. van Pelt. De inhoud bestond uit door de centrale leiding verstrekte kopij, aangevuld met eigen berichten. Holstege werd op I augustus 1941 gearresteerd en overleed reeds op 3 september 1941 in de gevangenis te Scheveningen.

Van Pelt werd op 6 september 1941 gearresteerd en, na in oktober 1942 met 17 anderen door het Feldgericht des kommandierenden Generals und Befehlshabers im Luftgau Holland ter dood veroordeeld te zijn, op 29 december 1942 gefusilleerd.

_ OGS •

ir. Ernst Frederik Peltzer 06-07-1903 Utrecht - 13-03-1992 Wageningen
(m | 483 | 'Het nieuws' | Den Haag)

Heeft volgens oud-gevangenen zou Peltzer op enig moment in het Oranjehotel hebben gezeten. Hij zou dan zeer kort rond 5 maart 1945 hebben vastgezeten. Vermoeddelijk gaat het hier om de civiel ingenieur Ernst Frederik Peltzer die betrokken zou zijn geweest bij het Haagse verzetsblad Het Nieuws.

_ Gedenkboek Oranjehotel • Gezinskaart ouders D'Haag • overlijdensadvertentie • genealogie-online •

ir. Jan William Hendrik Penning 21-09-1917 Deventer - 10-08-1944 Kamp Vught
(m | 846 | Trouw; speciale uitgave voor Overijssel | Hengelo-Kampen-Zwolle-Almelo-Sibculo)
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)

Verspreider van verzetskrant Vrij Nederland. Eind '42 leidt onenigheid over de politieke koers van de krant en over de verhouding tussen redactie en verspreidersorganisatie tot een scheuring. Penning gaat met de door Wim Speelman geleide opposanten mee naar het nieuwe verzetsblad Trouw. In de herfst van '43 komt Penning aan het hoofd van de Trouw-verspreiding in de Achterhoek te staan. Eind juni '44 wordt Penning bij Epse aangehouden omdat hij in spertijd nog op straat is. Uit zijn fietstassen komen bundels met Trouw-nummers tevoorschijn.

Penning wordt geïnterneerd in de SD-Polizeigefängnis in Haaren, vanwaar hij een maand later, eind juli, naar Kamp Vught wordt overgebracht. Op 5 augustus 1944 wordt hij er ter dood veroordeeld en vijf dagen later gefusilleerd.

_ NM Kamp Vught • 4en5mei • De '23 van Trouw' • Het nationale dagblad : voor het Nederlandsche volk 10-08-1944 •

P. Penning
m 1138 Ongetiteld verzetsblad Arnhem

Jan Peppink 29-07-1918 Meppel - 02-09-1942 Kiel
(m | 454 | Nederland vrij! | Amsterdam)
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

Was de leider van verzetsgroep Nederland Vrij. Verrichtte spionage werkzaamheden. Het is aan hem te danken dat hij voor het tweede nummer belsag kan leggen op een verklaring van minister Kleffens, inzake de Duitse aanval op de koninklijke familie. Heeft ook rechtstreekse briefwisseligen met hem gehad en ook metprof. Gerbrandy. Hierdoor was het contact met de regering in Londen gelegd. (zie ook het Groep 2000 project en het Vrij Nederland project)

_ Oranjehotel • Amelander historie • Verzetsmonument • A •

Max Perthus pseud.v.: Pieter van ’t Hart 21-09-1910 Rotterdam - 02-10-1975
(m | 105 | Bulletin van het M.L.L.-Front; door klassestrijd en internationalisme naar het socialisme | Amsterdam)

Was tijdens de Tweede Wereldoorlog actief in het verzet en maakte deel uit van de centrale leiding van het Marx-Lenin-Luxemburg Front. Werd na zijn periode van gevangenschap voorzitter van het Comité Revolutionaire Marxisten (CRM), de Nederlandse sectie van de Vierde Internationale, en was redacteur van de Rode October. Maakte in 1945 deel uit van de Rotterdamse leiding van de Eenheids Vak Centrale.

_ Marxists.org • Huygens • gezinskaart R'dam • Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad 01-10-1977; over Max Perthus •

Hermanus Martinus Peters 16-07-1902 Zaltbommel - 02-02-1943 Vught
(m | 117 | De communist | Rotterdam)

Na het bombardement op Rotterdam is Herman vermoedelijk lid geworden van de Sneevliet-groep, een Rotterdamse verzetsorganisatie. Tijdens het bombardement op Rotterdam begint deze groep met het verspreiden van berichten over de oorlogssituatie. Tijdens de jaren 1940-1941 probeert deze groep de Rotterdamse arbeiders aan te zetten tot acties tegen de bezetter en onderneemt zij zelf ook acties tegen de bezetter. Op 24 februari 1942 wordt Hermanus door de SD gearresteerd als gijzelaar.

_ Oorlogsgravenst. • NM Kamp Vught •

Rudolf Petersen 01-05-1923 Amsterdam 12-02-1983 Drachten
(m | 520 | De nieuwsbode; orgaan van de vrije pers | Utrecht-Amsterdam)

Na arrestatie - door verraad - van de leiding in begin 1944 werd de zetel van het blad De Nieuwsbode naar Amsterdam verplaatst, waar de redactie in de handen van C. Erends kwam te berusten. Gedurende enige tijd beschikte men over een luisterpost in de Vrije Universiteit. Dikwijls werden de redevoeringen vanuit Engeland met een dictafoon opgenomen. Op 5 augustus 1944 werden Erends en zijn verloofde, mej. A. Barink, gearresteerd en werd de leiding overgenomen door de zetter J .A. de Vries. De Nieuwsbode bleef doorverschijnen, opdat de Sipo niet zou vermoeden welke belangrijke functie Erends had vervuld. H. Oldenburger werd medewerker. C. Erends werd op 26 oktober 1944 te Haarlem als represaille voor een aanslag op een Duitser gefusilleerd. M.T. Mobach, T.W. Mertens, H. van Egdom, mej. Schouten, J. Hoekstra, R. Janz en ds Petersen verbleven tot de bevrijding in concentratiekampen.

_ Gedenkboek VHK pag 186 • overlijdensadvertentie 01 • overlijdensadvertentie 02 •

Robert Henri Jacob Pfaff 08-10-1914 Den Haag - 08-03-1983 Diemen
(m | 468 | De nieuwe Amsterdammer; voortzetting van Op wacht in Amsterdam | Amsterdam)

De christelijke uitgave Op Wacht; voor God-Nederland-Oranje werd in Amsterdam verspreid door de agent van politie H. van Dijk. Het blad droeg thans geen protestants-christelijk karakter meer. Journalist Pfaff maakte deel uit van de redactie. Na het zesde nummer werd tweemaal De Amsterdammer; voortzetting van Op Wacht in Amsterdam uitgegeven, daarna werd de titel: De nieuwe Amsterdammer; voortzetting van Op Wacht in Amsterdam.

_ archiefkaart • overlijdensadvertentie •

dr. Pierre Péverelli 26-06-1895 Leiden - 03-08-1992 Amsterdam
(m | 570 | Ons Indië; officieel orgaan der Stichting Vereenigde Indië-Vrijwilligers | Haarlem)

In augustus 1944 scheen de bevrijding van Nederland nabij . Velen waren van mening, dat het belangrijkste wat daarna diende te geschieden, de bevrijding van Indonesië moest zijn. Om daarvoor propaganda te maken richtte H.F.A. Smoorenburg jr. de organisatie 'Verenigde Indië-Vrijwilligers' op. Het doel was: werving en voorlichting van vrijwilligers, het maken van propaganda voor Indië en de behartiging van de belangen der vrijwilligers. Hiertoe werd in de eerste plaats het orgaan 'ONS INDIE' uitgegeven, waarvan Peverelli deel uimaakte van de redactie.

_ archiefkaart • Haagse families • vertrekt vanuit A'dam naar Ned. Ind. • dr P. Peverelli als arts in Ned. Ind. • lid van de V.I.V. (Vereenigde Indië-Vrijwilligers) • vaste medew. van het Tijdschrift Nieuw Indië • overlijdensadvertentie •

J. Philips
m 734 The secret messenger Heerde

Jan Tjittes Piebenga 04-04-1910 Franeker - 03-12-1965 Leeuwarden
(m | 1089 | De wachter | Oudega)
(m | 188 | Frysk en frij | Utrecht-Bolsward)

De bezettingstijd voerde hem, na het débacle van ‘De Nederlandse Unie’, waarin hij op provinciaal niveau een rol speelde, diep in de illegaliteit. Zijn redakteurschap van het ondergronds streekblad ‘De Wachter’ mag hier met ere vermeld, alsmede het feit dat zijn leven in verband met wapendroppings enkele malen aan een zijden draad heeft gehangen.

_ Wikiepdia (in het Fries) • dbnl • stamboom •

Andreas Franciscus Adolf Piederiet 27-06-1908 Ginneken en Bavel, Breda
(m | 755 | De spiegel der waerheit | Eindhoven)

Piederiet, rijksklerk (landmeter) van beroep werkte gedurende de 2de wereldoorlog in Eindhoven mee aan het dan illegale blad De spiegel der waerheit. Deze uitgave werd naast Piederiet door J. van der Eijk tot de bevrijding van Eindhoven met medewerking van zijn collega's mej. Th. Marinus vervaardigd ten behoeve van het personeel van het Bureau Ruilverkaveling.

Mogelijke portretfoto uit het stadsarchief Breda

_ vermelding geboorte • 1931; examen tekenaar kadaster • 1934; rijksklerk kadaster Eindhoven • Eindhoven in 1934: De Bergen, Wilhelminaplein • 1939 verplaatst naar Roermond • 1941; terug in Eindhoven • Jaarboekje Ambtenaren Belastingdienst 1943 •

Pieternella Hendrika (Nel) Pierik 20-09-1911 Amersfoort - 29-02-2004 Amersfoort
(v | 1094 | Weekoverzicht; zeven dagen politiek en militair wereldgebeuren | Amersfoort
(v | 551 | De Notedop : the war in a nutshell | Amersfoort)

Nel Pierik werkte in de oorlogsjaren mee aan de illegale pers zoals Het Weekoverzicht en De Notedop in Amersfoort. Ook na de oorlog bleef ze politiek kritisch met haar werk voor de 'International Friendship League' ter bevordering van een beter internationaal begrijpen.

_ De Notedop : the war in a nutshell 11-05-1945 Amersfoort • WwW geboorte • vermelding geboorte • online-begraafplaatsen • overgenome delen A'dam ouders • lezing Nel Pierik voor de International Friendship League •

P. Pieters
m 976 Vrij Nederland Den Helder

Wijnand Casper Pijpers 13-05-1922 Rotterdam
(m | 1088 | De wacht | Rotterdam)

Na de inlevering van de radiotoestellen nam hij wegens de schaarste aan betrouwbare berichten te Rotterdam het initiatief tot de uitgave van een plaatselijk nieuwsorgaan waar Pijpers mede verantwoordelijk voor was. Het ketelhuis van het genoemde ziekenhuis was hiervoor de aangewezen plaats; hij bracht radio en stencilmachine mee en het eerste nummer van De Wacht kwam onder de ogen van het Rotterdamse publiek. De leeuw, het symbool van de Nederlandsche Unie, werd in de kop van het blad afgebeeld.

_ Het eerste stenen gedenkteken voor gevallen verzetsstrijders in Rotterdam • De Wacht 16-05-1945 • De Oud-Rotterdammer 18-03-2014; Onze vaders in verzet • Gedenkboek VHK p.190 • Youtube - Een gesprek met twee zonen van de verzetsmensen van De Wacht • Youtube - Tijd voor MAX over Roumen, Pijbers en Koster • portretfoto •

mej. Anna Maria Fanny van der Plaats 23-10-1883 Utrecht - 16-10-1949 Rijswijk
( v | 53 | Berichten uit Denemarken; Aldrig mere Krig | Rijswijk)

Gedurende de bezetting ontving vermoeddelijk mej. Anna Maria Fanny van der Plaats van der Plaats het uiteraard verboden Deense pacifistische maandblad Aldrig mere Krig, orgaan van de Deense Vredesbeweging, dat was aangesloten bij de War Resisters International. De zending kreeg ondanks de omslag met het 'gebroken geweer' erop om onverklaarbare redenen toch het Duitse censuurstempel met het hakenkruis; een wonderlijke combinatie. De door mevr. dr. Saskia Ferwerda uit dit blad vertaalde artikelen werden, aangevuld met kopij van de hand van mej. Van der Plaats, toegezonden aan Hollandse geestverwanten. De uitgave is vijfmaal verschenen.

_ overlijdensakte • Stamboomonderzoek.com •

Clemens August Godefridus (Frits) Planije ca.1921 Alkmaar
(m | 645 | Parade der profeten | Amsterdam-Utrecht)

Frits Planije werkte in de oorlogsjaren mee aan het illegale literaire blad Parade der profeten in Amsterdam-Utrecht. Dit was een literair tijdschrift onder hoofdredactie van Jan Praas van een twintigtal zeer jeugdige (voornamelijk Amsterdamse en Utrechtse) kunstenaars, die voordien nog niet gepubliceerd hadden en, zonder reeds tot een uitgesproken richting te behoren, een beeld gaven van de jongste ontwikkeling op literair gebied, evenals de Stijl-groep dat met Den Haag als centrum deed (zie nr. 795). Najaar 1944 werden in samenwerking met Maecenas twee extra nummers uitgegeven, waarin, voorzien van een uitvoerige inleiding door Planije en Jan Praas (beiden docent Nederlands), poëzie werd opgenomen van ongeveer vijftig auteurs.

_ dbnl • eindexamen G. Planije, Utrecht 1942 • Parade der profeten 15-02-1945 •

Charles Plas 29-04-1921 Manado (Ned.Ind.) - 26-05-1994 Amsterdam
(m | 4 | De Accu: Nederlandse berichten van de B(etrouwbare).B(erichten).C(entrale). | Amsterdam)

Zeer waarschijnlijk werkte meubelmaker, binnenhuis architect, techn. tekenaar Charles Plas in de oorlogsjaren in Amsterdam mee aan het illegale blad De Accu. In De Ondergrondse Pers krijgt hij het beroep radiotechnicus toebedeeld.

_ Archiefkaart A'dam • Melding van overlijden •

Pieter Plat 09-03-1925 Leeuwarden - 21-01-2007 Leeuwarden
(m | 895 | De V 3 | Leeuwarden)

Mogelijk werkte deze Pieter Plat in de oorlogsjaren mee aan het dan illegale blad De 'V 3' te Leeuwarden. Deze nieuwsuitgave verscheen onmiddellijk nadat de voornaamste medewerkers van De Koerier; berichtenblad van Je maintiendrai te Leeuwarden waren gearresteerd, kennelijk met de bedoeling de Duitsers op een dwaalspoor te brengen.

_ gezinskaart ouders • online-familieberichten •

Else Gertrude (Els) Plate 05-11-1908 Sassenheim - 20-02-1989 Epse (GL)
(v | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)

Mej. Plate had een hondenpension in Blaricum waar in de oorlogsjaren een zes ton zware drukpers uit Hilversum en een kleine zetterij uit Andijk werden ondergebracht voor het drukken van het dan illegale dagblad TROUW.. Ze werd opgepakt wegens het verlenen van bemiddeling aan Jaques Sylvain Morpurgo

_ Gedenkboek VHK p.187 • Politierapporten 1940-1945 Amsterdam p.146 • archiefkaart A'dam • overlijdensadvertentie •

Jacobus Gerrit Pleiter 05-02-1920 Heerde - 13-04-1945 Heerde
(m | 734 | The secret messenger | Heerde)

Pleiter zat tijdens de 2de wereldoorlog in het verzet en werkte in Heerde mee aan de illegale uitgave The secret messenger. Uiteindelijk is hij ook in de oorlog omgekomen.

_ necrologie lo-lkp • medeleven bij het overlijden advertentie • in memoriam • OGS • Gedenkboek VHK p.187 •

Arie Pleysier 01-01-1891 Vlaardingen - 14-03-1980 Hilversum
( m | 891 | Uit de woestijn | Amsterdam-Den Haag-Groningen)

Journalist bij Voorwaarts en Het Vrije Volk en omroepsecretaris van de VARA, is geboren te Vlaardingen op 1 januari 1891 en overleden te Hilversum op 14 maart 1980. Hij was de zoon van Johannes Pleysier, haringkuiper, en Sophia Molendijk. Op 16 augustus 1916 trad hij in het huwelijk met Maria Neeltje van der Weijden, met wie hij twee dochters en twee zoons kreeg. Dit huwelijk werd ontbonden op 8 juli 1924. Op 24 september 1924 hertrouwde hij met Rosa Elise van Dam, journaliste, met wie hij een dochter en een zoon kreeg. Spellling familienaam bij Burgerlijke Stand: Pleijsier. Pseudoniemen: Mr. Punch, Sijtje Snavel, Arend Vreugde.

_ BWSA •

W. Pleysier
(m | 31 | De baanbreker | Utrecht)
(m | 33 | De baanbreker | Zeist)
(m | 428 | De moderne staat | Rotterdam)

Hoogleraar

Jan Plet 12-12-1896 Leeuwarden - 23-04-1958 Amsterdam
(m | 296 | Klein maar dapper | Amsterdam)

De accountant Jan Plet heeft in de oorlogsjaren mogelijk meegewerkt aan het illegale blad Klein maar dapper in Amsterdam. Het blad werd aanvankelijk opgericht zonder andere pretentie dan mee te doen aan het verzet. Na verloop van tijd veranderde het karakter in de loop van 1944; de inhoud werd toen gedeeltelijk gewijd aan sociale en sociaal-economische voorlichting op christelijk-nationale basis; een voorlichting welke volgens de redactie aan Trouw ontbrak. Ook werd elke week een meditatie opgenomen.

_ archiefkaart A'dam •

Derk Ploeger 17-08-1903 Groningen
(m | 938A | De vonk | Groningen)

Letterzetter. Anarchist.

_ Het echtpaar Ploeger, een ego-document • Huygens • WwW •

Geert Westert Ploeger ‧ 07-05-1877 Sidderbiuren
( m | 181 | Friesche courant Leeuwarden)

Geert Westert Ploeger (1877) was boekhandelaar en boekdrukker, eigenaar van fa. Ploeger en Zonen te Appingedam. De oudste zoon, Hendrik Ploeger (12-12-1901 Tjamsweer - 29-07-1954 Groningen) was drukker en typograaf. De tweede zoon Reint Ploeger (14-08-1903 Tjamsweer) typograaf.

Hendrik Ploeger 12-12-1901 Tjamsweer - 29-07-1954 Groningen
( m | 181 | Friesche courant Leeuwarden)

Geert Westert Ploeger (1877) was boekhandelaar en boekdrukker, eigenaar van fa. Ploeger en Zonen te Appingedam. De oudste zoon, Hendrik Ploeger (12-12-1901 Tjamsweer - 29-07-1954 Groningen) was drukker en typograaf. De tweede zoon Reint Ploeger (14-08-1903 Tjamsweer) typograaf.

Leo Frederik Gerard (Leo) Ploeger 07-09-1898 Zaandijk - 06-02-1974 Zeist
(m | 933 | VOD; voorlichtingsdienst van Je Maintiendrai | Zeist en omstreken)

Leo Ploeger werkte gedurende de oorlogsjaren mee aan het illegale blad VOD in Zeist. Het kan hier echter zowel de vader als de zoon zijn die beiden Leo heetten, en op het adres H. van Lijndenlaan 2 te Zeist hebben gewoond.

_ VOD : voorlichtingsdienst van Je maintiendrai 15-05-1945 • OpenArchieven; geboorteakte • WwW huwelijksakte • overlijdensadvertentie • Adresboek Zeist 1942 •

Reint Ploeger 14-08-1903 Tjamsweer
( m | 181 | Friesche courant Leeuwarden)

Geert Westert Ploeger (1877) was boekhandelaar en boekdrukker, eigenaar van fa. Ploeger en Zonen te Appingedam. De oudste zoon, Hendrik Ploeger (12-12-1901 Tjamsweer - 29-07-1954 Groningen) was drukker en typograaf. De tweede zoon Reint Ploeger (14-08-1903 Tjamsweer) typograaf.

Arie Plomp 22-03-1893 Wilnis - 17-12-1996 Bergen
(m | 148 | De duinstreek | Bergen)

Arie Plomp was betrokken bij De duinstreek, een verzetsblad dat tussen februari en mei 1945 in Bergen (N-H) werd uitgegeven. Het blad verscheen dagelijks in een oplage tussen de 16 en 100 exemplaren. Het werd getypt tot april, daarna gestencild en de inhoud bestond voornamelijk uit nieuwsberichten.

_ De Telegraaf 25-06-1994; Het geheim van het groeiend aantal eeuwlingen: GENIETEN VAN HET LEVEN • Schaatshistorie.nl; Arie Plomp • Schaatshistorie.nl; Klaas van der Bijl • De Duinstreek 08-05-1945 • WwW bevolkingsregister Bergen •

Lambertus Arend Plomp 10-08-1920 Utrecht
(m | 946 | Voor God en den koning | Utrecht)

_ Geboorteakte Utrecht •

Henri Cornelis. van der Poel 15-03-1916 Den Haag
(m | 950 | Voor koningin en vaderland; voor vrijheid, waarheid en recht | Den Haag)

Henri van der Poel, zoon van de huiskapper van de Oranjes, werkte in Den Haag mee aan het illegale blad Voor koningin en vaderland; voor vrijheid, waarheid en recht. Hij was niet de enige in de familie die in verzet ging. Ook zijn nichtje Leoni Mari Maas en haar partner Theodorus Cornelis van Eck deden dat en kregen voor hun verzetswerk het Verzetsherdenkingskruis.

_ Voor koningin en vaderland : voor vrijheid, waarheid en recht 14-05-1945 Den Haag • gezinskaart D'Haag • Huwelijksadvertentie • Het vaderland 16-09-1955; foto ihkv de uitreiking aan zijn vader van de huisorde van de Oranjes •

Lion Polak 06-09-1925 Middelburg - 22-04-1945 Loosdrecht
(m | 1139A | Ongetiteld verzetsblad | Breukeleveen)

Lion Polak, een gymnasiast uit Middelburg, dook onder op een woonschip te Breukeleveen, toen hij, als jood uit de provincie werd verbannen. Hij gaf toen geheel alleen een nieuwsbulletin uit en ging niet op verzoeken om samenwerking in omdat zijn ouders dat te gevaarlijk achtten. Hierdoor kon hij, toen hij op 15 april '45 door Nederlandse SS-ers werd gearresteerd, ook geen namen noemen. Hij is in Breukelerveen opgepakt en overgebracht naar het Witte Huis in Nieuw Loosdrecht.

Hij is zwaar gemarteld en uiteindelijk is zijn nek gebroken.

Kwestie overlijdensgegevens:
Oorlogsgravenstichting en Joodsmonument: 17-04-1944 Loosdrecht
De Ondergrondse Pers p.327 Nr.1139A en Provinciale Zeeuwse Courant (02-05-2014): 22-04-1945 Loosdrecht

prof.dr. Nico Jacob Polak 18-08-1897 Rotterdam - 17-08-1948 Rotterdam
(m | 677 | De ploeg; wil opwekken tot bezinning op onze na-oorlogse taak | Groningen-IJsselstreek-Den Haag)

Hoofd accountantsdienst der Dir. Belastingen 1916-1922, hoogleraar economie Handelshogeschool Rotterdam van1922 tot 1948 (muv de oorlog), lid staatscommissies. voorz. diverse ver., redacteur van wetensch. tijdschriften. Officier orde Oranje-Nassau (1932).

_ DJBW • Wikipedia • Huygens •

Willem (Wim) Polak 26-03-1918 Amsterdam - 07-10-1987 Jerusalem
(m | 654 | Het Parool; speciaal nieuwsbulletin voor 's-Gravenhage en omstreken | Den Haag)

_ DJBW • Het clandestiene boek 1940-1945 • Hans van den Heuvel, Gerard Mulder; Het Vrije Woord - p.171-176 •

Polderman
m 270 Je maintiendrai Amsterdam-Utrecht

misschien Hans Polderman? (bron)

Gerardus Petrus Jacobus Poldervaart jr. 03-06-1924 Amsterdam - 08-02-1969 Haarlem
(m | 16 | Alles sal reg kom! | Amsterdam Noord)

Vader en zoon Poldervaart werkten in de oorlogsjaren mee aan het illegale tijdschrift Alles sal reg kom! in Amsterdam. Deze uitgave werd voor Amsterdam-Noord vervaardigd door de kunstschilder W.L. Riedijk, zijn verloofde en zijn moeder; medewerking werd tevens verleend door J.M. Berkhof (schrijver van artikelen), de cineast G.P.J. Poldervaart jr. , A. Mackor (stroomlevering) en G.P.J. Poldervaart sr. Wegens moeilijkheden met de stroomvoorziening werd in begin 1945 een combinatie aangegaan met het Trouw-Bulletin voor Amsterdam-Centrum. Onder deze titel bleef het blad tot de bevrijding verschijnen.

_ archiefkaart A'dam vader • online begraafplaatsen • Wikipedia •

Gerardus Petrus Jacobus. Poldervaart sr. 03-08-1890 Kralingen - 16-07-1980 ??
(m | 16 | Alles sal reg kom! | Amsterdam Noord)

Vader en zoon Poldervaart werkten in de oorlogsjaren mee aan het illegale tijdschrift Alles sal reg kom! in Amsterdam. Deze uitgave werd voor Amsterdam-Noord vervaardigd door de kunstschilder W.L. Riedijk, zijn verloofde en zijn moeder; medewerking werd tevens verleend door J.M. Berkhof (schrijver van artikelen), de cineast G.P.J. Poldervaart jr. , A. Mackor (stroomlevering) en G.P.J. Poldervaart sr. Wegens moeilijkheden met de stroomvoorziening werd in begin 1945 een combinatie aangegaan met het Trouw-Bulletin voor Amsterdam-Centrum. Onder deze titel bleef het blad tot de bevrijding verschijnen.

_ archiefkaart A'dam • online begraafplaatsen • Wikipedia •

Henricus Hubertus Pollaert 06-03-1907 Heer
(m | 621 | Oranje-hagel | Venlo)

Pollaert was sectiehoofd van de Stad van de Gewestelijke Reserve Gewest 19 O.D. (Limb.) In het bijzonder heeft hij militaire inlichtingen omtrent de vijand verzameld en doorgegeven, wapens verzameld en wapens, munitie en springstoffen ten behoeve van het verzet in zijn woning bewaard. Niettegenstaande hij moest onderduiken en zij gezin enige maanden in gijzeling werd gehouden, bleef hij onverschrokken aan het verzet deelnemen. Voorts heeft hij hulp verleend bij het transport van Geallieerde krijgsgevangenen en leden van vliegtuigbemanningen en was hij betrokken bij de het verzetsblad Oranje-hagel te Venlo.

_ defensie.nl; onderscheidingen • Het Verborgen Front • WwW huwelijk • decoratie •

Barend Ponstein 22-04-1891 Amsterdam - 05-11-1944 Amsterdam
(m | 639 | Paraat | Amsterdam)

Barend Ponstein was het hoofd van de Nederlandse Typografische Bond

_ archiefkaart A'dam • Paraat compleet • Het Volk: In memoriam • archiefkaart A'dam echtgenote • 06-05-1945 •

mr. Jacob (Jaap) le Poole 21-05-1914 Leiden - 16-10-1993 Deventer
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

Vanaf het moment dat de eerste anti-Joodse maatregelen werden afgekondigd, en Jaap als een van de weinige Nederlandse ambtenaren (hij werkte bij de Octrooiraad) weigerde de ariërverklaring te tekenen, stelden Jaap en Corry hun huis in Noordwijk open voor onderduikers. Naast de zorg voor onderduikers was Jaap van meet af aan betrokken geweest bij andere illegale activiteiten zoals het verzamelen van inlichtingen voor de Nederlandse regering in Londen.

_ P&P • PDC • OOWO2 • Rhijnhof.nl • biografie door Hinke Piersma •

Johan Poortman 27-11-1914 Maassluis - 12-06-1994 ??
(m | 346 | Het laatste nieuws; verschijnt in geheel Zuid-Holland | Maassluis)

Poortman zat tijdens de 2de wereldoorlog in het verzet waarvoor hij later het verzetskruis kreeg. In die tijd werkte hij ook mee aan de illegale uitgave Het laatste nieuws in Maassluis.

_ Gedenkboek VHK p.188 • stamboom Poortman • geboorteaankondiging •

Constant Johan Hendrik (Stan) Poppe sr. 28-02-1899 Tilburg - 14-08-1991 ??
(m | 105 | Bulletin van het M.L.L.-Front; door klassestrijd en internationalisme naar het socialisme | Amsterdam)

Stan Poppe, actief binnen de vooroorlogse socialistisch/communistische beweging werkte in gedurende de bezetting in Amsterdam mee aan het Bulletin van het M.L.L.-Front; door klassestrijd en internationalisme naar het socialisme.

_ De scheuring van het MLL-Front • archief Stan Poppe • archivesportaleurope.net • Huygens • archiefkaart A'dam • NRC Handelsblad 20-04-1985; Het slinkende erfgoed der kameraden •

Theodorus Marie Pordon 06-06-1913 Amsterdam - 22-08-2009 Amsterdam
(m | 737 | Signalementenblad | Amsterdam)

Teneinde de vele gegevens betreffende Gestapo-agenten en verraders, welke overal verspreid werden aangetroffen te verzamelen, verschenen in het najaar van 1943 ten behoeve van de toppen der illegaliteit twee signalementenbladen, waarin alle beschikbare bijzonderheden en verschillende foto's waren opgenomen: Het Contra Signaal en het Signalementenblad. De uitgevers waren namelijk van mening dat illegale bladen e.d. niet de meest geschikte plaats voor publikatie van deze gegevens vormden, daar zij door hun grote verbreiding ook steeds in handen van de vijand geraakten. De uitgave van het Signalementenblad ging uit van de OD. Toen de uitgave van Het Contra Signaal werd ontdekt, trachtte men in contact te treden met de uitgevers teneinde een fusie aan te gaan. De drukkers van de nrs. 1 en 2, vader en zoon Pordon te Amsterdam, werden 9 juli 1944 gearresteerd toen de Sipo op zoek naar drukkers van Vrij Nederland het zetsel vond van het derde nummer.

_ archiefkaart A'dam • Rooms Katholieke begraafplaats Buitenveldert •

Theodorus Pordon 20-07-1883 Utrecht - 26-09-1950 Amsterdam
(m | 737 | Signalementenblad | Amsterdam)

Teneinde de vele gegevens betreffende Gestapo-agenten en verraders, welke overal verspreid werden aangetroffen te verzamelen, verschenen in het najaar van 1943 ten behoeve van de toppen der illegaliteit twee signalementenbladen, waarin alle beschikbare bijzonderheden en verschillende foto's waren opgenomen: Het Contra Signaal en het Signalementenblad. De uitgevers waren namelijk van mening dat illegale bladen e.d. niet de meest geschikte plaats voor publikatie van deze gegevens vormden, daar zij door hun grote verbreiding ook steeds in handen van de vijand geraakten. De uitgave van het Signalementenblad ging uit van de OD. Toen de uitgave van Het Contra Signaal werd ontdekt, trachtte men in contact te treden met de uitgevers teneinde een fusie aan te gaan. De drukkers van de nrs. 1 en 2, vader en zoon Pordon te Amsterdam, werden 9 juli 1944 gearresteerd toen de Sipo op zoek naar drukkers van Vrij Nederland het zetsel vond van het derde nummer.

_ archiefkaart A'dam • OGS •

Herman Pos 01-04-1914 Hoorn - 30-07-1984 Hilversum
(m | 1001 | De vrije Bussumer | Bussum)

Toen de Joden werden gesommeerd te verhuizen naar de hoofdstad was daar het moment waarop de, van Surinaams joodse origine, journalist Herman Pos besloot om zijn ouders in januari 1943 alleen te laten vertrekken naar Amsterdam om vervolgens onder te duiken in zijn woonplaats Bussum alwaar hij zich aansloot bij de redactie van het verzetsblad De vrije Bussemer waarbij hij de radioberichten op papier zetten voor publicatie.

_ Joods momument ouders • Archiefkaart A'dam • militieregister Hoorn • overlijdensadvertentie •

Willij Philip Pos 26-10-1912 Amsterdam - 04-01-1977 Amsterdam
(m | 1168 | Ongetiteld verzetsblad | Stompetoren)

_ DJBW • Huygens • archiefkaart •

ds Hendrik (Henk) Post 19-05-1900 Hollandscheveld - 08-04-1982 Katwijk
Trouw

Zamelde oa geld in voor Trouw. broer van Johannes Post

_ pag.55 in DOP •

Johannes Post 04-10-1906 Hollandscheveld - 16-07-1944 Overveen
Trouw

Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde hij een centrale rol binnen het verzet in Rijnsburg, samen met de huisarts Edzard van der Laan (de vader van de latere burgemeester van Amsterdam Eberhard van der Laan). Johannes Post raakt begin jaren veertig intensiever betrokken bij het verzet en werkt ook samen met de Trouw-groep. Post had twee jongere broers, Marinus en Johannes, die beiden leiding gaven aan een eigen knokploeg. Met name Johannes speelde bovendien een belangrijke rol binnen het landelijke verzet. Nadat beide broers moesten onderduiken zochten zij hun toevlucht in Rijnsburg en omgeving. Zowel Johannes als Marinus overleefden de oorlog niet. Johannes werd geëxecuteerd nadat hij gepakt was bij een mislukte overval op het Huis van Bewaring in Amsterdam in juli 1944. Zamelde oa geld in voor Trouw. broer van ds ds. Hendrik Post

_ pag.55 in DOP • Wikipedia • Trouw 28-04-2019; Hoe kon mijn vader ons in de steek laten, vraagt de dochter van verzetsheld Johannes Post zich af •

Klaas Post 30-07-1909 Ferwerderadeel - 04-04-1989 Hallum
(m | 181 | Friesche courant | Leeuwarden)

Post werkte in de oorlogsjaren mee aan de illegale Friesche courant te Leeuwarden. Dit nummer was een parodie op het in nationaal-socialistische geest geredigeerde dagblad de Friesche courant, en qua opmaak een getrouwe kopie daarvan. Het initiatief tot de uitgave ging uit van de Trouw-groep in Friesland.

_ RAN • huwelijksadvertentie: Leeuwarder courant 13-05-1939 • overlijdensadvertentie: Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland 06-04-1989 • graftombe.nl •

ds Sjoerd Postma 21-12-1910 Lemelerveld - 04-06-1982 Losser
(m | 388 | Luctor et emergo | Nieuw-Leusen)

Ds. Postma, Hervormd predikant in Oldenzaal en Losser werkte in de oorlogsjaren mee aan het illegale tijdschrift Luctor et emergo dat werd uitgegeven door de ondergedoken hoofdonderwijzer H. Oldenbeuving en enige ondergedoken distributie-ambtenaren. Het blad propageerde de idee van een christelijke volkspartij. Verder werd nauw samengewerkt met de Raad van Verzet, die in Oost-Nederland in de laatste oorlogswinter een ander karakter droeg dan in het westen. Behalve een plaatselijke editie in Nieuw-Amsterdam, werden door ds. Postma te Schoonebeek en S. Baarsma te Dalfsen, die ook deel uitmaakten van de redactie, af en toe plaatselijke uitgaven verspreid. Na de bevrijding werd de uitgave legaal voortgezet in combinatie met de Nieuw Drentsche Courant, welke dezelfde beginselen was toegedaan.

_ overlijdensadvertentie: Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland 07-06-1982 • Historische kring Losser •

Jelle Posthuma 29-08-1906 Amsterdam - 10-08-1943 Waalsdorpervlakte
(m | 1071 | De waarheid | Amsterdam)

Landelijk organisator en vervaardiger van De Waarheid (Amsterdam), werd op 6 februari 1943 gearresteerd en op 10 augustus 1943 te Scheveningen (Waalsdorpervlakte) gefusilleerd.

_ seniorennet • NV • archiefkaart • OGS • Herbegraving Jelle Posthuma •

Jan Postma 18-2-1895 Amsterdam - 31-07-1944 Scheveningen
(m | 1071 | De waarheid | Amsterdam)


_ Wikipedia • BWSA • NM Kamp Vught • isgeschiedenis •

prof.dr. Combertus Willem van der Pot 25-01-1880 Zevenbergen - 25-06-1960 Den Haag
(m | 677 | De ploeg; wil opwekken tot bezinning op onze na-oorlogse taak | Groningen-IJsselstreek-Den Haag)

_ Wikipedia • Huygens •

Jan Potharst 08-04-1922 Amsterdam - 03-08-1968 Vries
(m | 19 | Alles sal reg kom! | Haarlem)

Jan Potharst heeft tijdens de tweede wereldoorlog vanuit Bloemendaal meegewerkt aan het illegale blad Alles sal reg kom! in Haarlem. Deze uitgave werd vervaardigd door een aantal jongelieden, die, om de onkosten enigszins te kunnen bestrijden, ook op grote schaal foto's van het Koninklijk Huis reproduceerden en verkochten. Het verspreidingsgebied lag voornamelijk in de regio Bloemendaal, Haarlem, Santpoort en - in beperkte mate - in Amsterdam.

_ Ons Bloemendaal 1 april 1995 • Bloemendaal 1940 - 1945 • WwW bevolkingsregister Beemster • stamboomdata van de familie Van Hengel • Het Bloemendaalsch Weekblad 10 januari 1941; deelnemer tafeltennis •

Jan Potuyt 27-08-1893 Delft
(m | 1068 | De vuurtoren | Voorburg)

De vuurtoren werd uitgegeven door J.W. de Witte, M. de Witte, W. van Dam en Jan Potuyt. Op 1 januari 1945 werd een combinatie aangegaan met Nieuwsdienst Oranje en werd de redacteur van dat blad medewerker van De vuurtoren. Ten tijde van de oorlog woonde Potuyt op de Paradijsstraat 84 te Voorburg, zie de sloteditie en verlovingsadvertentie van zijn dochter.

_ De vuurtoren 17-05-1945 Voorburg • vermelding van de geboorte in de krant Delftsche courant 30-08-1893 • gezinskaart • verlovings advertentie dochter; Haagsche courant 24-07-1943 •

drs. Jan Willem (Jan) de Pous 23-01-1920 Aalsmeer - 06-01-1996 Den Haag
(m | 822 | Trouw-bulletin; speciale uitgave | Amsterdam)

Na de afsluiting van de elektriciteit werd door de leiding van Trouw besloten over te gaan tot de uitgave van speciale bulletins met Amsterdam als centrum. Spoedig bleek echter, dat dit systeem in de toen bestaande omstandigheden niet was te handhaven en ontstonden er verschillende centra. Op 25 oktober 1944 verscheen het eerste Trouw-bulletin voor Amsterdam. Hierin werd het oorlogsnieuws opgenomen en werd de toestand besproken. In oktober 1944 werd begonnen met één stencilpost, in maart 1945 werkten minstens vier stencilposten voor de speciale uitgave en acht voor de dagelijksche nieuwsuitgave. Bovendien waren een aantal posten in actie voor de voorziening van de omgeving van Amsterdam, o.a. Aalsmeer, Badhoevedorp, de Haarlemmermeer, Landsmeer, Nieuwveen en Nieuwer-Amstel. De organisatie van de stencilposten, alsmede de gehele materiaal- en voedselvoorziening berustte bij J.W. de Pous.

_ Wikipedia • P&P • PDC • Mantelpower over Minister Drs. Jan Willem de Pous •

Philip Herman van Praag 17-08-1913 Sloten - 30-08-2002 (Fr)
(m | 220 | Haarlemsche courant; dit nummer verschijnt buiten verantwoordelijkheid van Mees, Peereboom en Derks Hillegom)

De initiator van deze nabootsing van de door nationaal-socialisten geredigeerde Haarlemsche courant was Arend Cornelis Hijner. De bedoeling was de bevolking van Haarlem, welke terneergeslagen was door het uitblijven van de invasie, op te beuren door een bravoure-stukje. De clichés, o.a. voor de kop, waren authentiek, er werden slechts enkele kleine veranderingen in aangebracht zoals het 'buiten verantwoordelijkheid' in de ondertitel. De redactie van deze eenmalige uitgave was in handen van de Haarlemse leraren dr. Pieter Hendrik Schröder en Philip van Praag.

_ archiefkaart A'dam • genealogie-online •

Hendrik Praamsma 14-05-1907 Haskerland - 22-04-1971 Zeist
(m | 794 | Het strijdtoneel | Zeist)

Hendrik Praamsma werkte in de oorlogsjaren mee aan het illegale tijdschrift Het strijdtoneelte Zeist. Het initiatief tot deze uitgave werd genomen door P. van Dijck. Toen hij, na aanvankelijk in februari 1944 gearresteerd te zijn geweest, zich in april 1944 moest terugtrekken teneinde geneeskundige hulp aan Nederlandse officieren in krijgsgevangenschap te verlenen, werd zijn werk voortgezet door F. van Noppen, Praamsma en de gebr. F.E. en A.E. Hoogendoorn. Het nieuws werd gedurende de laatste winter opgenomen door de radiotechnicus H. Visser. A.E. Hoogendoorn is tijdens een transport uit Bergen-Belsen overleden.

_ WwW geboorte • begraafplaatsen online • overlijdensadvertentie •

Sjerp Praamsma 25-03-1920 Bolsward - 29-11-1999 Zaandam
(m | 780 | Stormvogel | Makkum)

Sjerp Praamsma zat tijdens de oorlogsjaren in de redactie van het illegale tijdschrift 'Stormvogel' te Makkum. Deze uitgave bevatte uittreksels uit landelijke bladen met eigen aanvullingen. De vervaardiging geschiedde in het Kunsthuis 'Statum'. De uitgave werd gestaakt toen de redactie werd gearresteerd.

_ Verzet in Hindeloopen • huwelijks aankondiging • online-begraafplaatsen •

Gerrit Jan (Jan) Praas 19-04-1921 Almelo - 29-06-2011 Zeist
(m | 645 | Parade der profeten | Amsterdam-Utrecht)

De Parade der profeten was een literair tijdschrift onder hoofdredactie van Jan Praas van een twintigtal zeer jeugdige (voornamelijk Amsterdamse en Utrechtse) kunstenaars, die voordien nog niet gepubliceerd hadden en, zonder reeds tot een uitgesproken richting te behoren, een beeld gaven van de jongste ontwikkeling op literair gebied, evenals de STIJL-groep dat met Den Haag als centrum deed.

_ NPE • dbnl 01 • dbnl 02 • geboorte aankondiging • overlijdensadvertentie • blogspot •

rabbijn Abraham Prins 15-01-1912 Amsterdam - 24-05-1982 Rechowot (Isr)
(m | 290 | De keten = Hasjalsjèeleth; periodiek voor ondergedoken joden in Nederland | Bussum)

_ Max van Dam • archiefkaart A'dam • DJBW • JCK •

Cornelis (Kees) Prins 08-09-1914 Reeuwijk - 12-02-1945 plaats onbekend
(m | 217 | De groene Dordtenaar | Dordrecht)

In 1945 werden volgens Winkel, Prins sr., mevr. Prins en hun zoon Cornelis gearresteerd wegens het verbergen van een Amerikaanse vlieger. Van Cornelis is nooit meer iets vernomen. Gegevens op de website Verzet in en om Dordrecht wordt gesteld: Gearresteerd 11-2-1945 als represaille voor het illegale werk van zijn ouders. Volgens de British Index to Dutch Helpers of Allied Personnel woonde Cornelis met zijn ouders op de Breitnerstraat 30 te Dordrecht. Dit adres wordt eveneens bevestigd op Verliesregister Dordtse Burger Slachtoffers

_ Verzet in en om Dordrecht • British Index to Dutch Helpers of Allied Personnel • Hans van den Heuvel, Gerard Mulder; Het Vrije Woord - Erelijst van gevallenen • Oorlogsgravensticht • Dordrecht - aangiftes overlijden buitenland 1945-1965 • Verliesregister Dordtse Burger Slachtoffers • overlijdensakte •

E. Prins
(v | 6 | Achtergrond; over principieele problemen | Hilversum)

Gijsbartus (Bart) Prins 09-02-1923 Culemborg - 07-04-1993 Pijnacker
(m | 805 | Terreur en willekeur; uitgave der vrije ongecensureerde Nederlandsche pers | Gouda)
(m | 240 | De horizon | Gouderak-Moordrecht)

De Delftse student Bart Prins was betrokken bij de verzetskrant Terreur en willekeur in Gouda en De Horizon te Gouderak-Moordrecht.

_ De vrije pers : uitgave van: De geus, Je maintiendrai, Ons volk, Het parool, Stentor, De toekomst, Trouw, De vonk, De vrije gedachte, De vrije katheder, Vrij Nederland en De waarheid 20-04-1945 • Gouda in de Tweede Wereldoorlog • Gedenkboek VHK p.190 • Gezinskaart Culemborg • Overlijdensadvertentie •

Huibert Prins jr. 02-09-1916 Reeuwijk
(m | 217 | De groene Dordtenaar | Dordrecht)

_ Gedenkboek VHK p.190 •

Huibert Prins sr. 24-01-1892 Gouda
(m | 217 | De groene Dordtenaar | Dordrecht)

_ geboorteakte scan 576 nr.55 •

Jan Adrianus Prins 29-07-1879 Alblasserdam - 31-10-1962 Arnhem
(m | 1142 | Ongetiteld verzetsblad | Eerbeek)

Dit ongetitelde bulletin werd door werktuigkundige Jan Adrianus Prins, directeur van de Arnhemse Stoomsleephelling Mij te Arnhem, vervaardigd tijdens zijn evacuatie-verblijf in Eerbeek.

De uitbreiding van de Directie ASM, die tot 1941 éénhoofdig was geweest, viel precies in de periode van expansie in de eerste bezettingsjaren. J.A. Prins kreeg nu zijn zoon O.E. Prins, tot dusver adjunct-directeur, als mededirecteur. O.E. Prins' oudere broer J.J. Prins jr. was weliswaar eind 1941 ook tot directeur benoemd, maar verbleef gedurende de oorlog in West-Indië, de Verenigde Staten en Engeland.

_ Arnhemsche Stoomsleephelling Maatschappij (ASM) • WwW huwelijk • WwW geboorte zoon • WwW geboorte • graftombe.nl •

W. Prins
(m | 372 | Lichtstralen | Hillegom)

Mogelijk gaat het om een van deze twee personen: De arbeider Wilhelmus Prins (1883) of de politieagent Wilhelmus Hendrikus Prins (1896-1971)

_ Lichtstralen 07-05-1945 Hillegom •

Elisabeth Prins-Boot 20-11-1890 Gouda
(v | 217 | De groene Dordtenaar | Dordrecht)

_ DMO •

Christiaan Martin Prohn 08-06-1927 Rotterdam - 27-01-1990 ?
(m | 457 | De Nederlander | Rotterdam)

Zoon van Machiel Wilhelm Prohn. Het gezin Prohn was in de oorlogsjaren actief bezig met het illegale tijdschrift De NEDERLANDER in Rotterdam. Na de verplichte inlevering van de radiotoestellen besloot de bankemployé M.W. Prohn over te gaan tot de uitgave van een blad, dat voornamelijk voor de rechter Maasoever bestemd was. Prohn was te dien tijde medewerker van de HG (Hervormde Groep) en noemde zijn uitgave naar het in 1941 opgeheven orgaan van de Christelijk Historische Unie. Het lag in de bedoeling het blad aan de HG, die de eerste uitgave door materiële hulp mogelijk maakte, te koppelen, doch dit plan is niet doorgegaan. Op 24 januari 1945 werd Prohn gearresteerd als uitvloeisel van door zijn zoon C.M. Prohn verricht illegaal werk. Op 18 februari 1945 werd hij gefusilleerd. Enige van de niet-gearresteerde medewerkers zetten de uitgave voort onder de titel Bulletin

_ WwW bevolkingsregister • overlijdensadvertentie •

Jan Willem Prohn 17-01-1929 Schiebroek - 19-02-1991 Rotterdam
(m | 457 | De Nederlander | Rotterdam)

Zoon van Machiel Wilhelm Prohn. Het gezin Prohn was in de oorlogsjaren actief bezig met het illegale tijdschrift De NEDERLANDER in Rotterdam. Na de verplichte inlevering van de radiotoestellen besloot de bankemployé M.W. Prohn over te gaan tot de uitgave van een blad, dat voornamelijk voor de rechter Maasoever bestemd was. Prohn was te dien tijde medewerker van de HG (Hervormde Groep) en noemde zijn uitgave naar het in 1941 opgeheven orgaan van de Christelijk Historische Unie. Het lag in de bedoeling het blad aan de HG, die de eerste uitgave door materiële hulp mogelijk maakte, te koppelen, doch dit plan is niet doorgegaan. Op 24 januari 1945 werd Prohn gearresteerd als uitvloeisel van door zijn zoon C.M. Prohn verricht illegaal werk. Op 18 februari 1945 werd hij gefusilleerd. Enige van de niet-gearresteerde medewerkers zetten de uitgave voort onder de titel Bulletin

_ WwW bevolkingsregister • vermelding huwelijk • overlijdensadvertentie •

Machiel Wilhelm Prohn 19-09-1897 Rotterdam - 18-02-1945 Heinenoord
(m | 457 | De Nederlander | Rotterdam)

Na de verplichte inlevering van de radiotoestellen besloot hij over te gaan tot de uitgave van een blad, dat voornamelijk voor de rechter Maasoever bestemd was. Prohn was te dien tijde medewerker van de HG (Hervormde Groep) en noemde zijn uitgave naar het in 1941 opgeheven orgaan van de Christelijk Historische Unie. Op 24 januari 1945 werd hij gearresteerd als uitvloeisel van door zijn zoon Christiaan Martin Prohn verricht illegaal werk.

Op 18 februari 1945 werd hij gefusilleerd

_ lo-lkp • WO2 Hoekse Waard • stamboom • WwW bevolkingsregister • overlijdensadvertentie •

mr. Antonius Cornelis Govert van Proosdij 23-06-1893 Baarn - 08-10-1967 Hilversum
(m | 113 | Circulaire van het Comité In Verdrukking Eén | Amsterdam)

Advocaat en procureur Van Proosdij droeg bij als vooraanstaande Nederlander aan het illegale blad Circulaire van het Comité In Verdrukking Eén te Amsterdam.

_ archiefkaart A'dam •

Willem Frederik (Wim) Puister 26-06-1917 Amsterdam - 1993 Bilthoven
(m | 1071 | De waarheid | Amsterdam)

Kantoorbediende, journalist Wim Puister

_ WwW militieregister • archiefkaart A'dam •

Sophie Marie Amèlie Jacqueline de Puniet de Parry-Brinkman 18-10-1908 Roermond - 06-03-1945 Keulen
(v | 684 | De postduif | Roermond)

Dochter van Herman Joseph Frederik Brinkman. Echtgenote van Paul de Puniet de Parry. In de oorlogsjaren hielp zij en haar vader mee aan het verspreiden van het illegale tijdschrift De POSTDUIF. Nam in steno alle radioberichten der geallieerden op die haar vader doorgaf aan onderduikers. Heeft vooral Franse krijgsgevangenen helpen ontvluchten.

_ VF • Europeana •

J. van der Put
m 976 Vrij Nederland Den Helder

| Q |

prof.dr. Jan Eduard de Quay 26-08-1901 Den Bosch - 04-07-1985 Beers
(m | 109 | Christofoor; voor God en Vaderland | IJsselstein)

In juli '40 vormde hij samen met mr. Louis Einthoven en mr. Johannes Linthorst Homan het driemanschap van de omstreden Nederlandsche Unie. In de loop van '41 raakte de Unie in onmin met de bezetter, wat resulteerde in haar verbod. Van juli '42 tot juni '43 was De Quay geïnterneerd in kamp Sint-Michielsgestel, waarna hij onderdook. In het kamp maakte hij deel uit van de Heeren Zeventien. Na de bevrijding van het zuiden van Nederland werd hij in oktober '44 voorzitter van het College van Algemene Commissarissen voor Landbouw, Nijverheid en Handel, dat de volkshuishouding weer op gang moest brengen. Van 5 april tot 23 juni 1945 was hij minister van Oorlog in het kabinet-Gerbrandy III.

_ Wikipedia • P&P • Thuis in Brabant •

| R |

Marinus Gerardus (Rien) Raadschelders 19-11-1912 Amstelveen - 21-04-1995 Bovenkerk
(m | 818 | Triomfklanken | Nieuwer-Amstel (Amstelveen))

In juli 1944 nam Raadschelders, kassier bij de Coöperatieve Boerenleenbank te Amstelveen, het initiatief tot het uitgeven van een getypt dagelijks nieuwsbulletin dat de titel Vrijbuiter verkreeg. Begin september 1944 werd mr. A. van Mazijk in de redactie opgenomen. De vervaardiging vond plaats onder de dakpannen van het Tehuis voor Ouden van Dagen 'Vredeveld' dat een centrum was van illegale activiteit en waar Van Mazijk was ondergedoken. Omdat het te bekend werd kreeg de uitgave verschillende keren een andere titel, en uiteindelijk werd het in januari 1945 Triomfklanken.

_ WwW militieregister • schiltmeijer.nl • Triomfklanken 15-05-1945 • overlijdensadvertentie: De Volkskrant 22-04-1995 •

Donald Ellis van Raalte 05-01-1920 Rotterdam
(m | 364 | Libertas; maandschrift voor het koninkrijk der Nederlanden | Den Haag)

In de loop der jaren veranderde het karakter van de illegale bladen, aanvankelijk opgericht ter stimulering van het verzet, in bladen met een meer politieke inslag. A.A.C. Reedijk, mr. F.G.A. Huber (reeds medewerker van 'Slaet op den Trommele') en D.E. van Raalte gingen daarom over tot de oprichting van een orgaan, waarvan de geestelijke basis werd gevormd door de erkenning en aanvaarding van de christelijke beginselen op liberale grondslag. Artikelen betreffende de toekomstige onderlinge verhouding tussen de gebiedsdelen van het koninkrijk en de verhouding tussen werkgever en werknemer vormden een belangrijk gedeelte van de inhoud. In de laatste week van de oorlog werd nog begonnen met de uitgave van een 'Wekelijkse Kroniek' van Libertas, waarin commentaar werd geleverd op het politieke nieuws, dat de nieuwsorganen brachten. Toen de legale dagbladen weer in de behoefte aan voorlichting konden voorzien, werd deze uitgave gestaakt.

_ WwW bevolkingsregister D'Haag •

H. de Raat
(m | 531 | Nieuwsbulletin; uitgegeven door Vrij Nederland | Den Haag)

student

Robert Rademaker 24-07-1923 Leiden - 01-01-1988 Surrey, VK
(m | 1027 | De vrije pers | Dordrecht)
(m | 667 | Parool-post; voorlichting en documentatie | Dordrecht

Gedurende de oorlog was Rademaker bekend onder de naam 'Rob van Dam'. Tijdens de oorlog woonde hij officieel in Delft. Na de oorlog werd hij tijdellijk de redacteur voor het buitenland voor de Vrije Pers maar hield daar al gauw mee op door zich als student Scheikunde weer te gaan richten op zijn studie. Werd later ingenieur scheikundige technologie Delft 1948, promotie Delft 19-12-1951

_ De Vrije Pers Dordrecht 30-06-1945 • Archieven.nl: Lijst van redactieleden Parool met schuilnamen • stamboom • Openarchieven; Bevolingsregister Delft • overlijdensadvertentie • Tubantia 06-10-1966; In Mexico komt alles echt wel op tijd klaar •

Theodoor (Theo) Ramaker 11-09-1903 Amsterdam - 09-07-1973 Amsterdam
(m | 661 | Het Parool; extra editie voor Rotterdam en omstreken | Rotterdam)

In september 1944 werden B. de Vries en de journalist Ramaker naar Rotterdam - waar vroegere pogingen om een plaatselijke uitgave te lanceren mislukt waren - gezonden als vertegenwoordigers van Het Parool. Zij gaven met medewerking van de journalist G. van het Reve een zelfstandige wekelijkse opinie-uitgave uit.

_ Spanjestrijders.nl; Wim Determan • archiefkaart A'dam • In memoriam •

Hendrik Mattheüs (Henk) van Randwijk 09-11-1909 Gorinchem - 13-05-1966 Purmerend (m | 937 | De vonk | Amsterdam)
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)
(m | 967 | VN-Nieuws; speciaal bulletin van Vrij Nederland | Amsterdam)

_ Wikipedia • Dodenakkers • Huygens • Vrij Nederland •

Ada van Randwijk-Henstra 24-10-1911 Veere - 15-10-2013 Amsterdam
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

Ferdinand Leendert Ranshuijsen 25-02-1908 Amsterdam - 14-07-1975 Vlaardingen
(m | 395 | De luistervink; en toch draait zij | Vlaardingen)

Ranshuijsen heeft tijdens WO2 mogelijk meegewerkt in Vlaardingen aan het illegale blaadje De luistervink; 'en toch draait zij'. In "De Ondergrondse Pers" wordt F. Ranshuizen genoemd. Diverse woonadressen in Amersfoort en Vlaardingen: tot 22 december 1939: Dollardstraat 172, Amersfoort; 22 december 1939-27 februari 1951 Soendalaan 65; 27 februari 1951-22 september 1961: Parallelweg 3/5=Deltaweg 144; 22 september-3 november 1961: Dotterbloemstraat 222; 3 november 1961-14 juli 1975: Van Hogendorplaan 248 (met dank aan Harm Jan Luth-Mulders, Stadsarchief Vlaardingen)

_ De Luistervink • Overgenome delen A'dam • genealogie-online • melding huwelijk • De krant in Vlaardingen; De Luistervink •

A. Rechterschot
m 886 De typhoon Alphen a/d Rijn

drs. A.A.C. Reedijk 1913
(m | 364 | Libertas; maandschrift voor het koninkrijk der Nederlanden | Den Haag)

Toen in de loop der jaren het karakter van de illegale bladen die aanvankelijk opgericht waren ter stimulering van het verzet, veranderde en zij een meer politieke inslag kregen, gingen Reedijk, mr. F.G.A. Huber (reeds medewerker van Slaet op den trommele en D.E. van Raalte over tot de oprichting van een orgaan, waarvan de geestelijke basis werd gevormd door de erkenning en aanvaarding van de christelijke beginselen op liberale grondslag. Artikelen betreffende de toekomstige onderlinge verhouding tussen de gebiedsdelen van het koninkrijk en de verhouding tussen werkgever en werknemer vormden een belangrijk gedeelte van de inhoud.

_ Liberaal Reveil • Notulen van de Buitengewone Algemene Vergadering van de Volksparitij Voor Vrijheid en Democratie, gehouden op zaterdag 9 november 1963 • NRC Handelsblad 13-02-1973; Ambtenaren door woede de straat op • NRC Handelsblad 29-06-1985; Kordate studenten in oorlogstijd, de vergeten rol van de jonge liberalen •

P. Reedijk uit Nijmegen
(m | 158 | De eenpitter | 's-Gravendeel)

Type Underwood 14, waarop de Vlaardingse verzetsman/redacteur P.G. Reedijk de illegale uitgave De luistervinck schreef.
Pleun Gerrit Reedijk ca.1918 - 23-06-1989 Reeuwijk)
(m | 395 | De luistervink; en toch draait zij | Vlaardingen)

De luistervink werd door Reedijk vervaardigd toen de elektriciteit in Vlaardingen werd afgesloten. Aanvankelijk begon hij op kleine schaal met getypte doorslagen, maar reeds spoedig werd de vraag naar exemplaren zo groot, dat moest worden overgegaan tot stencilen.

_ De Luistervink • Stichting Jan Anderson Collectie no. 24724 • Ben van Haren; De krant in Vlaardingen • overlijdensadvertentie • 28-09-1945 De Luistervink; Huwelijksbericht • ondertrouwbericht • geboorte broer Leendert • De Slag bij Vlaardingen 1018: Strijd om het graafschap Holland •

Jacob (Jaap) Reek 24-01-1900 Hoorn
(m | 942A | De vonk | mijnstreek)

Juli 1940: De komst van het gezin De Groot in het begin van juli was voorbereid door Wim van Exter en Jaap Reek, een, naar Goudkuil zich herinnert, veertigjarige "praatjesmaker" uit Krommenie, die "gezworen had Goudkuil te zullen vinden als De Groot door zijn toedoen iets overkwam (bron)

De textielarbeider Reek was betrokken bij het illegale blad De Vonk. In het najaar van 1940 werd in de Mijnstreek onder leiding van Jaap begonnen met de uitgave van dit blad. De groep werd echter rond de jaarwisseling reeds opgerold. Janus Nas, door de CPN-leiding als opvolger van Reek aangewezen, wist De Vonk opnieuw te laten verschijnen, maar ook zijn groep werd, in de zomer van '42, gearresteerd.

_ WwW militieregister • Stutje, J.W.; De man die de weg wees. Leven en werk van Paul de Groot 1899-1986 • WwW huwelijk • Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog •

Nicolaas Jan (Nico) de Regt 18-11-1914 Borssele - 07-01-1980 Geervliet
(m | 196 | Geïllustreerd Vrij Nederland | IJsselmonde-Utrecht)

Cornelis Jakobus Jiskoot, Adriana Rachel Jiskoot en Nicolaas Jan de Regt woonden allemaal in Barendrecht. Toen de Duitsers alle Nederlandse Joden begonnen te vestigen en uit te zenden naar Westerbork, en daarvandaan naar concentratiekampen in Duitsland en Polen, probeerden de drie zoveel mogelijk Joden te redden en hen te helpen in alle opzichten. Ze vonden plaatsen om te verbergen, verstrekte voedselbonnen, vervalsten documenten om hen te helpen over de grens te vluchten. In september '42 werden Cornelis en Adriana gearresteerd. Cornelis doorstond enige kampen. Adriana zat zes weken gevangen en werd toen bevrijd.

_ Barendrechts dagblad.nl - 4 december 2015 - Onderscheidingen voor verzetsstrijders • Yad Vashem • De Schakel • overlijdensbericht • online-begraafplaatsen • overlijdensadvertentie •

Karl Friedrich Ulrich Rehorst 21-12-1905 Breslau - 17-03-1945 Amersfoort
(m | 235 | Hollandgruppe Freies Deutschland | Amsterdam)

_ Duits verzet •

Johannes Cornelis Reichardt ‧ 16-02-1924 Rotterdam (ZH) - 01-10-1979 Orange County (VS) ‧
(m | 1129 | Z 66 | Breda)

Reichardt werd gedwongen in Duitsland te gaan werken (waar hij al spoedig wegens het verspreiden van geruchten gevangen werd gezet). Heeft de oorlog overleefd.

_ Bredasche courant 17-05-1945 Rouwbericht tav mej. B. Wiersma en D. Hofman • Uitreiking van Het Oorlogskruis met de Palm, de medaille van de Weerstand en de Herinneringsmedaille • Gezinskaarten Breda 1918-1937 •

Frederik Reinders 08-06-1915 Amersfoort
(m | 757 | Spot en satire | Rotterdam)
(m | 983 | Vrij Nederland | Rotterdam)

Assistent accountant Reijnders werkte in de oorlogsjaren mee aan verschillende illegale bladen in Rotterdam. Op 28 januari 1942 werd hij gearresteerd en zat vervolgens een maand in het Oranjehotel opgesloten. Hij werd veroordeeld tot 10 maanden gevangenisstraf.

_ Gezinskaart • WwW geboorte • Gedenkboek Oranjehotel • vermelding huwelijk •

Kasper Willem Reinink 10-10-1921 Den Helder - 20-08-1993 Zeist
(m | 976 | Vrij Nederland | Den Helder)

Reinink werkte in Den Helder mee aan de vervaardiging van een plaatselijke versie van Vrij Nederland met bijdragen uit eigen omgeving en door artikelen uit BC-Nieuws, De Oranjekrant.

_ Huygens • Graftombe.nl • overlijdensadvertentie •

A. Reitsema
(m | 632 | Overzicht voornaamste nieuws | Amersfoort)

_ Overzicht voornaamste nieuws 12-05-1945 Amersfoort •

Engele Reitsma 25-11-1916 Leeuwarden - 12-07-1988 Leeuwarden
(m | 855 | Trouw | Leeuwarden)

Engele Reitsma dook in de oorlogsjaren onder in Leeuwarden om aan de "arbeitseinsatz" te ontkomen en werkte toen mee aan de vervaardiging van het dan illegale dagblad Trouw.

_ Ondergedoken in Fryslan • bevolkingsregister Leeuwarden • genealogie Klavers • diverse overlijdensadvertenties •

Er is een tijd van komen en er is een tijd van gaan. Nu de bevrijding van ons land een feit is geworden en de gehate moffen-uniform van onze straten is verdwenen, meenen wij met onze uitgave van het 'Overzicht Voornaamste Nieuws' te mogen ophouden. Ons streven was er in het verleden alleen op gericht, om de nieuwsuitzendingen van de B.B.C. en Radio Oranje onder de Amersfoortsche bevolking te verspreiden. Met het verschijnen van een legale pers en nu de ondergedoken radio-toestellen weer tevoorschijnn komen, terwijl de radio-centrale reeds werkt, achten wij het niet langer noodig, om onze uitgave voort te zetten.

de redactie

Nr 632 | Overzicht voornaamste nieuws 12-05-1945 Amersfoort

Hendrik Jan Remmelink 24-03-1893 Terborg - 09-09-1955 Doetinchem
(m | 705 | Radiosurrogaat | Hengelo)

Tjalling Sixma van Heemstra richtte zich in zijn verzetswerk op het vermenigvuldigen van verzetslectuur. Na Market Garden raakten men verstoken van elektriciteit en dat betekende ook geen radio-ontvangst. Met het naderende oorlogsfront snakten men nu meer dan ooit naar actueel nieuws. Sixma van Heemstra loste dit op door een kristalontvanger te bouwen dat uitgezonden radiosignalen opvangt. Zijn ervaringen bij drukkerij Thieme in Zutphen kwamen hierbij ook goed van pas. Zijn zuster Phili hielp met de distributie. Remmelink was mede betrokken bij dit illegale blad.

_ WwW geboorte • Radiosurrogaat 08-05-1945 • Drukkerij Remmelink te Zelhem, 1924-1975 • Oud Zelhem: Drukkerij Remmelink • graftombe.nl • De Oranje Bode (Radio-Surrogaat) •

Marcellis Carolus Gerardus Josephus Remmers 28-04-1904 Meerssen
(m | 724 | De roskam; voor God, koningin en vaderland, voor vrijheid, waarheid en recht | Hintham)

_ British Index to Dutch Helpers of Allied Personnel • Dienstboden en knechten Oss • aankondiging onderdertrouw • Openarchieven; geboorteakte •

Theodorus Johannes (Theo) Remmers 18-11-1924 Oud-Beijerland - 16-11-1987 Borne
(m | 308 | De koerier; streekblad voor de Hoeksche Waard e.o. | Oud-Beijerland)

In het najaar van 1944 werd de Hoekse Waard geïsoleerd. Enige hervormden richtten toen op initiatief van H.A. Korteweg tezamen met een aantal socialisten De Koerier op. Er werd principiële voorlichting gegeven, waarbij vooral werd aangespoord tot verzet. De latere predikant Theo Remmers was tijdens de oorlog betrokken bij de vervaardiging van dit. verzetsblad.

_ WO2 Hoeksewaard; 1940-1945 Groep Zinkweg, De Koerier • Koerier-Bulletin 05-05-1945 • geslaagd voor RHBS diploma • overlijdensadvertentie • in memoriam •

Paul Antoine Etienne Renardel de Lavalette 19-12-1918 Surabaya - 29-05-1980 Marbella (Sp)
(m | 581 | Ons volk; den vaderlant ghetrouwe | Utrecht-Amsterdam-Den Haag)

_ Overlijdensadvertentie • portretfoto • British Index to Dutch Helpers of Allied Personnel •

Jan Renes
(m } 457 | De Nederlander | Rotterdam)
(m | 97 | Bulletin | Rotterdam)

mogelijke bronnen: FB; Oorlogsherinneringen - Jan Renes - Het verhaal van de laatste man in de rij., huwelijksakte

_ Bulletin 15-06-1945 •

Maria Margaretha (Marijke) Renes 17-12-1896 Zeist - 07-02-1968 Zeist
(v | 933 | VOD; voorlichtingsdienst van Je Maintiendrai | Zeist en omstreken)

In DOP p. 269 omschreven als de dames M. en R. Renes. Zuster van Maria Margaretha Renes. Ze hielpen in de oorlogsjaren mee bij het maken van het illegale tijdschrift V.O.D.; voorlichtingsdienst van Je Maintiendrai; Om het werk van V.O.D. in het najaar van 1944 te ontlasten, werd in Zeist door een groep Utrechtse medewerkers een editie vervaardigd, waarvan de kopij door koeriersters uit Hilversum werd gehaald en verder aangevuld met het laatste nieuws. De leiding van deze uitgave, waarvan de ondertitel afwisselend Zeist en omstreken en provincie Utrecht luidde, berustte bij F.J.M. Oremus en W. van Tellingen.

_ Graftombe.nl • VOD : voorlichtingsdienst van Je maintiendrai •

Rika (Rie) Renes 10-11-1892 Zeist - 01-09-1964 Zeist
(v | 933 | VOD; voorlichtingsdienst van Je Maintiendrai | Zeist en omstreken)

In DOP p. 269 omschreven als de dames M. en R. Renes. Zuster van Maria Margaretha Renes. Ze hielpen in de oorlogsjaren mee bij het maken van het illegale tijdschrift V.O.D.; voorlichtingsdienst van Je Maintiendrai; Om het werk van V.O.D. in het najaar van 1944 te ontlasten, werd in Zeist door een groep Utrechtse medewerkers een editie vervaardigd, waarvan de kopij door koeriersters uit Hilversum werd gehaald en verder aangevuld met het laatste nieuws. De leiding van deze uitgave, waarvan de ondertitel afwisselend Zeist en omstreken en provincie Utrecht luidde, berustte bij F.J.M. Oremus en W. van Tellingen.

_ Graftombe.nl • VOD : voorlichtingsdienst van Je maintiendrai •

Jan Willem (Wim) Rengelink 10-10-1912 Winterswijk - 12-04-1999 Hilversum
(m | 1004 | Vrije gedachten | Amsterdam)
(m | 411 | Mededelingen van het comité voor vrij Nederland | Amsterdam-Rotterdam-Den Haag-Groningen)

Raakte betrokken bij enkele bescheiden verzetsactiviteiten van het Comité voor Vrij Nederland. Droeg bij aan het verzetsblad Vrije Gedachten, dat tussen mei '44 en mei '45 verscheen. Voor de verzetsorganisatie de Vrije Groepen Amsterdam ontplooide hij tal van activiteiten, zoals spionage, bevoorrading van verzetsgroepen, het verzorgen van onderduikplaatsen, de vervaardiging van het illegale blad Vrije Gedachten en het vervalsen van bonkaarten en persoonsbewijzen.

_ Wikipedia • Huygens • Yadvashem • NV

Herman Wiemer Renkema 06-02-1889 Utrecht - 23-04-1959 Wageningen
(m | 1171 | Ongetiteld verzetsblad | Wageningen)

Toen de radiotoestellen waren ingeleverd, werd het radionieuws aanvankelijk op het Laboratorium voor Plantensystematiek en -geografie te Wageningen mondeling verspreid door Renkema. Daar dit echter zeer gevaarlijk was omdat de hoogleraar dr. J. Jeswiet lid van de NSB was, besloten Renkema en mej. F.L.L. Siegers de berichten te typen. Uit veiligheidsoverwegingen droegen de bulletins noch een titel, noch een datum. De uitgave werd gestaakt toen Wageningen werd geëvacueerd.

_ WwW geboorte • WwW overlijden •

Jhr. Adriaan Repelaer van Driel 28-10-1923 Leysin-Leydey
(m | 322 | Kroniek van de week; "vriheyt en is om gheen gelt te coop" met medewerking van Het Parool | Baarn)

In Baarn besloten freule Alide E. de Jonge en jonkheer Adriaan Repelaer van Driel op verzoek van Paroolman Wilco Jiskoot een illegaal blad te starten. Omdat de Kroniek van de Week eenzelfde plan had, werd Jan Hendrik Faber bij het blad betrokken en ontstond er een Baarnse editie van de Kroniek van de Week. Die werd van begin oktober 1944 in een tuinhuisje annex atelier bij zijn woning gestencild.

_ WO2 slachtoffers; Jan Hendrik Faber • geboorteadvertentie • WwW huwelijk ouders •

Willem Leendert Repko 15-12-1889 Amsterdam - 04-08-1960 Hilversum
(m | 215 | De Gooise koerier; dagelijks nieuwsorgaan van het Oranje-Bulletin voor Hilversum en omgeving | Hilversum)
(m | 568 | Ons dagelijks nieuwsbulletin | Hilversum)

In zijn woning was een illegale drukkerij gevetigd waar met een stencilapparaat het illegale blad Ons dagelijks nieuwsbulletin, later De Gooise koerier werd gemaakt. Zijn zoon Fred Repko bracht deze dagelijks naar adressen van waaruit voor verdere verspreiding werd gezorgd.

_ Herinneringen aan de hongerwinter; Fred Repko • Tweede Wereldoorlog in Hilversum op basis van archief van Fred Repko • In memoriam • stamboom • militieregister •

Karel Jacobus Philippus Reusen 05-04-1880 Leiden - 28-12-1954 Den Haag
(m | 984 | Vrij Nederland; orgaan ten behoeve van de zuiver Nederlandsche gedachte; van vreemde smetten vrij | Rotterdam)

Reusen verschafte in de oorlogsjaren kopij uit het Vrij Nederland Bulletin; aan anderen in Rotterdam om daar gepubliceerd en verspreid te worden. Helaas werd die groep deels ontdekt en opgepakt door de Duitsers.

_ OGS • overlijdensakte • bevolkingsregister D'Haag •

Johannes Frans (Frits) Reuter 19-02-1912 Amsterdam - 08-11-1985 Amsterdam
(m | 1071 | De waarheid | Amsterdam)

In de oorlogsjaren was hij één van de voormannen van de illegale CPN. In 1943 behoorde Frits Reuter samen met Jan Postma en Wim Puister bij de illegale leiding van de Amsterdamse afdeling van de Communistische Partij. Van September 1941 tot augustus 1942 was hij leider van de Haagse Vonk groep die een illegaal blad van dezelfde naam uitbracht. Onderhield de contacten tussen de illegale groepen en werkte mee aan het drukken van de waarheid

_ Wikipedia • P&P • PDC • archiefkaart A'dam •

Theodorus Wilhelmus Reynders jr. 08-05-1918 Wormerveer -17-09-2004 Beverwijk
(m | 969 | Vrij Nederland; nieuwsbulletin voor Kennemerland | Beverwijk)

_ 4 mei Beverwijk • Gedenkboek VHK p.194 • onlinebegraafplaatsen •

Leonardus Johannes Revallier 07-06-1918 Den Haag - 25-04-2009 Geleen
(m | 891 | Uit de woestijn | Amsterdam-Den Haag-Groningen)

Revallier werkte in de oorlogsjaren mee aan het dan illegale blaadje Uit de woestijn dat uitkwam in de regio Amsterdam en 's-Gravenhage. Hij was toen student aan de Technische Universiteit in Delft.

_ gezinskaart ouders D'Haag • Promotie in Delft • Directeur Staatsmijnen Limburg • online-familieberichten •

Gerardus Johannes Marinus (Gerard) van het Reve sr. 11-04-1892 Enschede - 18-02-1975 Laren
(m | 661 | Het Parool; extra editie voor Rotterdam en omstreken | Rotterdam)

Al vanaf 1933 verzette Van het Reve zich tegen het nationaalsocialisme. De bezetter liet hem na mei 1940 in eerste instantie met rust. Medio 1941 moest hij echter onderduiken. Dat lukte hem maar met moeite, omdat onder CPN-leden het gerucht circuleerde dat Van het Reve een verrader was met fascistische sympathieën. Het feit dat hij op veel plaatsen in Nederland ondergedoken zat, verhinderde hem niet actief deel te nemen aan het verzet en hulp te bieden aan Joden. In Gouda kwam Van het Reve in 1942 in contact met de Parool-groep en schreef hij verscheidene artikelen voor het blad van de verzetsgroep. In Rotterdam, waar hij in 1944 terechtkwam, redigeerde en verspreidde hij met anderen Het Parool.

_ Wikipedia • BWSA •

Albert de Ridder
(m | 813 | De trapper | Dordrecht)

_ De Trapper | 10-05-1945 | Dordrecht •

Johan George de Ridder 10-01-1912 Den Haag - 31-07-2000 Naaldwijk
(m | 485 | Het nieuws | Honselersdijk)

Het nieuws werd door De Ridder en M. van Velden uitgegeven toen de radioberichtgeving na het uitvallen van de elektriciteitsvoorziening stagneerde. Na de bevrijding werd het blad opgenomen in het te Maassluis verschenen Het Laatste Nieuws; verschijnt in geheel Zuid-Holland.

_ Van 'Spoken in het Westland' tot 'Mes op de keel' in oorlog • Het mes OP DE KEEL Een Westlandsch dorp in Bezettingstijd • Overlijdensberichten Westlandsche Courant • online-begraafplaatsen • Orde van Oranje Nassau • Overlijdensadvertentie zuster • overlijdensberichten.nl •

Eva (Eef) Ridderhof 09-05-1922 Amsterdam
(v | 307 | De koerier; berichtenblad van 'Je Maintiendrai' | Leeuwarden)

Eva Ridderhof (Eef) werkte in de oorlogsjaren mee aan het illegale tijdschrift De koerier; berichtenblad van Je maintiendrai. Naast de op initiatief van de Je maintiendrai-groep uitgegeven nummers van het opinieblad Fryslan oerein, verscheen in Friesland na Dolle Dinsdag als JM-nieuwsuitgave (eigenlijk als voortzetting van VOD) De koerier. Eerst in Leeuwarden, daarna achtereenvolgens ook in Heerenveen, Franeker, Warga en Wolvega. Toen op 17 november 1944 te Leeuwarden in één klap vele illegale werkers gearresteerd werden, bevonden zich hieronder ook leidende figuren uit Je maintiendrai-kringen, o.a. K. Leyenaar en de koerierster mej. E. Ridderhof, later Eef Boeken-Ridderhof

_ De koerier : berichtenblad van Je maintiendrai 16-04-1945 Leeuwarden • NRC 12-12-2011 • archiefkaart A'dam vader • ondertrouw advertentie • VOD : voorlichtingsdienst van Je Maintiendrai 15-05-1945 •

Willem Lourens Riedijk 30-06-1919 Amsterdam
(m | 16 | Alles sal reg kom! | Amsterdam Noord)

Zoon van Johanna Riedijk-Bol en de latere echtgenoot van Antje Tijmons. Journalist. Berkhof schreef in het illegale tijdschrift Alles sal reg kom! : Deze uitgave werd voor Amsterdam-Noord vervaardigd door de kunstschilder W.L. Riedijk, zijn verloofde A. Tijmons en zijn moeder J. Riedijk-Bol ; medewerking werd tevens verleend door J .M. Berkhof (schrijver van artikelen), de cineast G.P.J. Poldervaart jr. , Adrianus Mackor (stroomlevering) en G.P.J. Poldervaart sr. Wegens moeilijkheden met de stroomvoorziening werd in begin 1945 een combinatie aangegaan met het Trouw-Bulletin voor Amsterdam-Centrum. Onder deze titel bleef het blad tot de bevrijding verschijnen.

_ Archiefkaart A'dam • overlijdensadvertentie echtgenote •

Johanna Riedijk-Bol 25-12-1898 Millingen
(v | 16 | Alles sal reg kom! | Amsterdam Noord)

Zoon van Johanna Riedijk-Bol en de latere echtgenoot van Antje Tijmons. Journalist. Berkhof schreef in het illegale tijdschrift Alles sal reg kom! : Deze uitgave werd voor Amsterdam-Noord vervaardigd door de kunstschilder W.L. Riedijk, zijn verloofde A. Tijmons en zijn moeder J. Riedijk-Bol ; medewerking werd tevens verleend door J .M. Berkhof (schrijver van artikelen), de cineast G.P.J. Poldervaart jr. , Adrianus Mackor (stroomlevering) en G.P.J. Poldervaart sr. Wegens moeilijkheden met de stroomvoorziening werd in begin 1945 een combinatie aangegaan met het Trouw-Bulletin voor Amsterdam-Centrum. Onder deze titel bleef het blad tot de bevrijding verschijnen.

_ Archiefkaart A'dam •

Anthonie Petrus (Toon) Riebel 25-01-1925 Amsterdam - 31-05-1945 Bergen -Belsen
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)

Leerling drukker A.P. Riebel en NIET H. Rieling raakte tijdens de oorlog betrokken bij het drukken van verschillende illegale kranten. Enkele van deze kranten zijn: Trouw, De Ploeg, Oranjebode en Christofoor. Op 13 juni 1944 werd hij, als uitvloeisel van een overval een dag tevoren op het kantoor van de PBS (Persoonsbewijzensectie van de LO) te Amsterdam na verraad door Engelbertus Bernardus (Jo) Brune en Gertrudis Antoinette Maria (Puck) Klostermann aan de Nieuwezijds Voorburgwal 74 opgepakt, samen met de volgende personen volgens de publikatie van het artikel in de Arnhemse Courant van 03-11-1948: Het verraad van de illegaal - Brune wisselde verzetsactiviteit af met activiteit voor vijand

• Hendrik August (Henk) van Wilgenburg (NM Kamp Vught)
• Cornelis van Vugt (NM Kamp Vught)
• Johannes (Jo) Hessels uit Laren, als prov. leider LO van Nrd.-Holland (NM Kamp Vught)
• Marinus Westerbeek uit Den Haag, als toplid van de LO (OVCG)
• Antonius Petrus Paulus Schweigmann (OGS)
• Maarten Schrijver (OGS)
• J. de Boer
• J. Drenth
• Erik Berding (Scouting in de oorlog)
• Anthonie Petrus Riebel
• Jan Bierman (OGS)
• Paul Oosterwijk (OGS)

Allen werden gefusilleerd of vonden de dood in het concentratiekamp

• W. Keuker
• Johannes Maarten Los (RAN)
• Joukje (Clara) Smits ‧ later Grandia-Smits (Wikipedia)
• Aleida Mathilde (Ada) van Keulen (Wikipedia)
• Catharina Veenstra
• Sietje Tammens ‧ later Gravendaal-Tammens (Wikipedia)
• Wijbrecht (Brecht) van Muijzenberg-Willemse (Wikipedia)
• Tobina Maria Helena (Toby) Scholten (bron 01, 02)

deze personen hebben geruime tijd opgesloten gezeten in concentratiekampen

Citaat uit De Zwerver 14-125-1946; Het verraad van Brune - De overvaI op de P.B.S.

Doordat een van de gearresteerden (13-06-1944)  een briefje bij zich had, waarop een afspraak stond met Sjaak v.d. Horst, op het station te Zwolle, op 14 Juni 1944, spoedde de S.D. zich op de bepaalde dag en uur naar Zwolle en arresteerde daar het toplid van de LO Sjaak v.d. Horst uit Kampen.  Ook hij viel 4 Sept. '44 in Vught voor het vuurpeloton. Op 14 Juni 1944 deed de SD naar aanleiding van de P.B.S.-overval een inval in het huis van Albert Schlosser te Blaricum. Deze Schlosser had aan een garagehouder opdracht gegeven''' Toontje Riebel''' (een van de gearresteerden) naar Amsterdam te brengen. '''Toontje Riebel''' en de chauffeur werden beiden gearresteerd. De S.D. ging nu naar den opdrachtgever om deze te arresteren. Schlosser zag kans om weg te komen. ''Vosje van Trouw'' (Hendrik Veldhuis), die alhier ook aanwezig was, werd gearresteerd. Hierbij deed hij nog een ontvluchtingspoging, waarbij hij door een schot in de rug dodelijk gewond raakte en korte tijd hierna overleed. Tijdens de overval ten huize van Schlosser werd ook Cis Nagel gearresteerd, die juist een bezoek wilde brengen aan Schlosser.

De archiefkaart van Riebel bevestigd zijn overlijden in Bergen-Belsen op 31-05-1945 en is dus niet gefusilleerd op 4-9-1944 in Kamp Vught zoals in DOP blz.255 volgens Winkel wordt verondersteld.

Op de archiefkaart staat bij zijn beroep vermeld dat hij smid was. In de necrologie van de publikatie LO-LKP blz.636 staat zijn beroep vermeld als zetter. Dop heeft gesteld dat hij leerling-drukker zou zijn geweest. Volgens het NIOD wordt verondersteld dat hij bankwerker van beroep was. Dit beroep berust op de van gegevens van de militieregister registratiekaart van ene Antonie Petrus Riebel met machine-bankwerker als beroep die vanwege broederdienst bleek vrijgesteld van dienst. Volgens de archiefkaart van Gerrit Riebel, de vader van Toon Riebel (1925-1945) had hij geen broer maar drie zussen. Ook niet te verwarren met zijn grootvader, de zilversmid Antonie Petrus Riebel (14-08-1864) getuige zijn militieregisterkaart

Naast hijzelf is ook aan zijn oudere zus Johanna Wilhelmina Elizabeth Riebel (1923) het Verzetsherdenkingskruis toegekend. (gedenkboek VHK p.194)

Toen op het einde van 1942 de fusie met andere krantenuitgever tot stand kwam, werd mij een goede drukpers (6ton) ter beschikking gesteld en mij werd opgedragen een drukkerij met zetterij in te richten. Ook kreeg ik de beschikking over drie man personeel. De drukkers waren: Henk, genaamd Vosje, Ome Cor (ware naam: Overeem) en Toontje (Ware naam: Riebbel uit Amsterdam). Gedrukt werden: Trouw met een oplage van 20.000 exemplaren per 14 dagen, De Ploeg, Christoforus, en De Vrije Katheder.

bron: Collectie 249 – 1191 / a1 verslag van C. de Graaf te Laren over het verzet te Laren, Blaricum en Eemnes

_ Arnhemse Courant 03-11-1948; Het verraad van de illegaal - Brune wisselde verzetsactiviteit af met activiteit voor vijand • Archiefkaart A'dam • gedenkboek VHK p.194 • Netwerk Oorlogsbronnen; Illegale drukkerij van (NIOD) • OGS •

J. van Riemsdijk
m 1087 De waarnemer Apeldoorn

(Bob) Rientjes p.t.o. Zwolle
(m | 932 | V.O.D.; voorlichtingsdienst van 'Je Maintiendrai' | Utrecht-Hilversum)

Het zou hier eventueel kunnen gaan om Johannes Gerardus Rientjes uit Dalfsen die betrokken was bij pilotenhulp (bron)

_ VOD : voorlichtingsdienst van Je maintiendrai 15-05-1945 •

Albert (Ab) van 't Riet 25-05-1913 Winkel - 12-03-1945 Wöbbelin
(m | 187 | Frontnieuws | Veenendaal-Scherpenzeel)

Ab maakte deel uit van de kern van de Veenendaalse afdeling van de LO en was betrokken bij de Groep Albrecht. Van 't Riet werd verantwoordelijk voor de verspreiding van distributiebonnen voor onderduikers in Renswoude en Scherpenzeel. Hij had zelf ook onderduikers in huis, terwijl hij tegelijkertijd een Duitse militair ingekwartierd had. Daarnaast was hij betrokken bij het verzetsblad Frontnieuws.

_ Oorlogsgravenst. • Monument Neuengamme • Het Grote Gebod • Wikipedia •

Gerrit Cornelis van Riet 28-02-1915 Rotterdam - 30-09-1947 Den Haag
(m | 580 | Ons verzet; ik val aan, volg mij! / N.V. "V&W" | Hilversum)

Reserve-kapitein der infanterie, leraar in de staathuishoudkunde aan een Hogere Burger School. Tijdens de bezetting secretaris van de Raad van Verzet. Werkte mee aan de illegale bladen De Heraut en Ons Verzet. Na de bevrijding werd hij bij de Staf van Prins Bernard officier voor sociale aangelegenheden. Hij legde de basis voor de demobilisatie-regeling.

_ Openarchieven geboorte • Openarchieven overlijden • Nieuwe Leidsche Courant 06-10-1947; In memoriam • Het Parool 06-10-1947; In memoriam •

Cornelis Rietmulder 28-08-1884 Midedelharnis - 04-10-1943 Voorschoten
(m | 976 | Vrij Nederland | Den Helder)

Cornelis Rietmulder was militair van beroep toen hij in 1916 trouwde met Jacomientje de Fouw. In Terneuzen en Vlissingen kreeg het stel zes kinderen waarna ze vanaf 1935 in Den Helder kwamen wonen. In de oorlogsjaren werkte hij mee aan het herstencilen van het illegale Vrij Nederland.

_ militieregister H'lem • WwW Gezins- en dienstbodenkaart D'Helder • overlijdensadvertentie •

dr. ir. Cornelis Rietsema 25-08-1893 Schoterland - 04-11-1967 Lochem
(m | 977 | Vrij Nederland; nieuw bulletin voor West-Friesland | Hoorn)

Oud-Rijkstuinbouwconsulent te Hoorn. Officier in de Orde van Oranje Nassau. Rietsema werkte in de oorlogsjaren mee aan het illegale tijdschrift Vrij Nederland; nieuw bulletin voor West-Friesland. Na het uitbreken van de Spoorwegstaking zetten L. Osinga, verspreider van het landelijke Vrij Nederland, en H. van Hulst met medewerking van ir. C. Rietsema, W. Blok en A.W. Goetmakers een gewestelijke editie van Vrij Nederland voor West-Friesland op. Vrij regelmatig verscheen een editie voor Hoorn en twee maal per week een editie voor oostelijk West-Friesland.

_ Proefstation in Hoorn • overlijdensadvertentie • geboorteakte •

Bart Riezouw 24-04-1914 Sloten - 22-11-1988 Amsterdam
(m | 1013 | De vrije katheder | Amsterdam)
(m | 1014 | De vrije katheder; nieuwsbulletin | Amsterdam)

Journalist, bedrijfsleider, boekhouder, administrateur. Hij was de broer van Lydia Riezouw die als lid van de verzetsgroep De Ondergedoken Camera de gevangen joden in de Hollandse Schouwburg fotografeerde en hem hielp met verzetswerk. De maatschappelijk betrokken Riezouw zag met lede ogen aan dat de universiteiten door de Duitsers "gelijkgeschakeld" werden en de Joodse medewerkers en studenten er verwijderd werden. Eind 1941 besloot hij met een aantal medestudenten het illegale blad "De Vrije Katheder" op te richten. Dit 'bulletin ter verdediging van de universiteiten' werd een belangrijke verzetskrant.

_ archiefkaart A'dam • Wikipedia •

mr. Cornelis van Rij 07-10-1896 Ridderkerk - 05-05-1958 Amsterdam
(m | 559 | Onder de loupe | Amsterdam)
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

Was de leider van de verzetsgroep, verbonden aan Vrij Nederland. Was later de vertaler van Het dagboek van Joseph Goebbels.

_ RP •

André J. de Rijck
(m | 227 | Herrijzend Nederland | Leiden-Leiderdorp-Zoeterwoude)

De eerste stencilpost van Herrijzend Nederland bevond zich in de woning van André en Rie de Rijck-Tijssen te Zoetermeer-Rijndijk.

_ Herrijzend Nederland • Herrijzend Nederland 01-06-1945 • Leiden4045.nl • Beeldbank Stichting Oud Zoeterwoude • huwelijksaankondiging 20-05-1939 Zoeterwoude • overlijdensadvertentie schoonzuster • My Heritage; schoonfamilie •

Jean Mathieu Joseph van de Rijdt 19-10-1918 Boxtel
(m | 1052 | 'De Vrijheid'; bulletin voor Amsterdam en omgeving | Amsterdam)

Van de Rijdt, tijdens de oorlog woonachtig op de Valeriusstraat in Amsterdam-Zuid wordt in De Ondergrondse Pers omschreven als de medisch student J.M.M.J. van der Reijdt, de oprichter van het Amsterdams illegale blad De Vrijheid waarin aanvankelijk artikelen werden opgenomen van zeer uiteenlopende aard. Volgens een van de laatste edities van De Vrijheid wordt zijn achternaam anders gespeld dan in dop; van de Rijdt.

Ondanks de kou van de hongerwinter, de schaarste, de Sipo en de razzia's werd de verspreiding uitgebreid van Amsterdam-Zuid tot geheel Amsterdam en omstreken. Na de bevrijding is de uitgave nog enige tijd voortgezet onder de titel Victorie.

Na de oorlog vertrok hij richting Den Helder om zodoende aan de slag te gaan bij de marine waar hij zich uiteindellijk op heeft gewerkt tot kapitein. Het lijkt erop dat zijn medische opleiding niet succesvol is afgerond. Zijn jongere broer F.T.J. van de Rijdt was Reserve-eerste luitenant bij de Koninklijke Landmacht.

_ Vrijheid : bulletin voor Amsterdam en omgeving 25-06-1945 • WwW bevolkingsregister Beek en Donk 1923 • archiefkaart A'dam • Nederlandsche staatscourant 13-04-1949; Bevorderd to eerste-luitenant der mariniers de tweede-luitenants der mariniers • Het vaderland 08-01-1958; Mutaties bij de marine • Maritiemdigitaal; foto: Kaptmarns J.M.J. van de Rijdt draagt het commando van INCO over aan kaptmarns A.G. Laurens, 1961 •

Jan van Rijn 25-06-1917 Katwijk - 04-10-2004 Katwijk
(m | 36 | Het baken | Katwijk)

Aanvankelijk werd te Katwijk aan Zee op initiatief van W. Vooys, de plaatselijke leider van de LO, de Kroniek van de week uit Leiden verspreid. Daar de aanvoer echter vaak stagneerde, rijpte bij Vooys het plan een plaatselijk blad uit te geven, dat behalve het levend houden van de verzetsgeest ook inkomsten voor de hulp aan onderduikers zou opleveren. Als hoofdredacteur koos hij de kassier van de Coöp. Raiffeisen Bank Jan van Rijn.

_ Genealogie Katwijk • Katwijk in oorlog over Het Baken • gedenkboek VHK p.200 • Scouts in het verzet •

J. van Rijnbach
(m | 179 | Freie Presse; deutsche Ausgabe für die Wehrmacht | Leiden)
(m | 237 | The home service | Leiden)

_ Leiden4045 •

Lucius Obertus (Luus) Rijnja 09-01-1907 Bussum
(m | 1001 | De vrije Bussumer | Bussum)

De voorlopers van deze uitgave, Buitenlandsch overzicht van het Parool en Militair weekoverzicht, bevatten in het begin alleen door Het Parool te Amsterdam aan plaatselijke vertegenwoordigers verstrekt nieuws van de week, doch reeds spoedig zelfstandig opgenomen nieuws. De vrije Bussumer was hiervan een voortzetting op breder basis; de kopij werd aangevuld met eigen berichten en beschouwingen waar Rijnja onderdeel van was. De verzending geschiedde om de Duitsers te misleiden meestal niet vanuit Bussum en later, om portokosten uit te sparen, in op een eigen drukkerij vervaardigde dienstenveloppen. De uitgave werd omstreeks Kerstmis 1944 beëindigd daar het groepje uit elkaar geraakte.

_ WwW huwelijk ouders • geboorteaankondiging • militieregister • aankondiging ondertrouw • aankondiging geboorte dr Jacqueline Josephine Johanna Wilhelmina Maria 01 • aankondiging geboorte dr Jacqueline Josephine Johanna Wilhelmina Maria 02 •

Klaas Rijpma 01-06-1907 Beverwijk - 10-04-1969 Haarlem
(m | 220 | Haarlemsche courant; dit nummer verschijnt buiten verantwoordelijkheid van Mees, Peereboom en Derks | Hillegom)

Territoriaal inspecteur van de Luchtbescherming Noord-Holland en Utrecht tijdens de bezetting, na de bevrijding commandant van de arrestatieploeg van der B.S. te Haarlem, was hoggst waarschijnlijk betrokken bij de distributie van deze eenmalige uitgave van de Haarlemsche courant.

_ Oprechte Haarlemsche courant 20-09-1940 •
Haarlem's Dagblad 18-07-1946 • Haarlem's Dagblad 01-08-1946 • overlijdensadvertentie •

Lambert Gregoire Rima 07-03-1907 Den Haag - 05-02-1943 Leusderheide
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

In 1941 werd hij verspreider van het illegale blad Vrijheid – de naam was ontleend aan de in het begin van de jaren ’30 in Duitsland ontstane socialistische groet ‘Freiheit’. De aanhouding van een verspreidster van Vrijheid, eind januari 1942, leidde ertoe dat op 2 februari W.S. Lans, die de leiding had over de Haagse editie van Het Parool, werd gearresteerd. Bij Lans werd een schrift aangetroffen, waarin diverse namen stonden vermeld als uitzetadres van de illegale brochures van SDAP’er J.H. Scheps. Dit had tot gevolg dat Rima op 13 februari op zijn werk werd aangehouden. Hij onderging gevangenschap in het Oranjehotel te Scheveningen en in de kampen Amersfoort en Vught.

Op 5 februari 1943 werd hij op de Leusderheide gefusilleerd.

_ Eerebegraafplaats •

Willem Jacob Rinkel 25-07-1888 Hilversum - 13-11-1956 Barchem
(m | 1139 | Ongetiteld verzetsblad | Barchem)

Dit door Rinkel vervaardigde bulletin had eigenlijk geen titel, maar wanneer men wilde weten of de blaadjes er al waren, werd er naar 'karnemelk' gevraagd, zodat dit in de wandeling al spoedig de titel werd. De exemplaren werden in z.g. luisterclubs voorgelezen en bereikten daardoor ongeveer 200 personen.

_ archiefkaart A'dam • overlijdensadvertentie •

Justus (Jup) van Rinkhuijzen 31-10-1924 Den Haag (ZH) - 20-12-1976 Bussum (NH)
(m | 611 | Oranje-bulletin; bulletin ter verspreiding van de letterlijke tekst van Regeringsverklaringen, bevelen van het Geallieerd Opperbevel, aanwijzingen van het ondergronds verzet, en hoofdzaken van het nieuws | Amsterdam)

Jup van Rinkhuijzen was waarschijnlijk betrokken bij de het verzetsblad Oranje-bulletin te Amsterdam.

_ genealogie-online • stamboom • WwW gezinskaart • overlijdensadvertentie •

ir. Thijs Fedde Risselada 08-02-1919 Nijmegen - 14-11-2014 Den Haag
(m | 600 | De oprechte-Delftenaar; periodiek onder Delftsche studenten | Delft)

Verzetsman en Engelandvaarder tijdens de Tweede Wereldoorlog.Toen de oorlog uitbrak, studeerde Risselada aan de Technische Hogeschool Delft onder meer met Marinus Vader en met Henk Deinum, die iets ouder was omdat hij al in militaire dienst was geweest. In 1941 bedacht Deinum al dat een radiotelegrafische verbinding tussen bezet Nederland en de regering in Londen van groot belang zou zijn. Ter oefening werd in 1942 eerst een zeilvakantie gehouden. De overtocht werd geannuleerd omdat Risselada een krakpeesschede-ontsteking in zijn pols had en niet kon peddelen. Risselada zond via Aad A. de Roode een bericht naar de Centrale Inlichtingendienst (CID) in Engeland dat ze niet zouden komen.

_ Wikipedia • foto •

J. Rivier
m 1088 De wacht Rotterdam

Franciscus (Frans) Robbe 27-09-1906 Den Haag - 05-02-1943 Leusderheide
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

_ Eerebegraafplaats •

Paul Rodenburg
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)
(m | 862 | Trouw; speciale uitgave voor Rotterdam en omstreken | Rotterdam)

Paul Rodenburg droeg de schuilnaam Job

_ Bijdrage tot de geschiedschrijving van het ondergrondse Trouw (januari 1943 - mei 1945) •

Paul Thomas Basilius Rodenko 26-11-1920 Den Haag - 09-06-1976 Warnsveld
(m | 795 | Stijl; maandschrift der officieuze sociëteit gewijd aan kunst en wetenschap / red.: Peter de Raedt ... et al. | Voorburg)

Dichter en letterkundig essayist

_ Wikipedia • Huygens • NPE • Kees Fens 17 november 2000 de Volkskrant • overlijdensbericht • gezinskaart ouders •

Abraham Rodrigues pseud. A.R. Brent b.03-06-1898 - d. 00-01-1984
(m | 590 | Op de keper | Gorssel)

Journalist. Gedurende de oorlog woonde hij in Gorssel onder; de naam' Brent' en maakte daar deel uit van een verzetsgroep. Later maakte die naam deel uit van zijn pseudoniem; A.R. Brent. Uit onderzoek blijkt nu dat zijn voornaam Alfred ook niet zijn daadwerkelijke voornaam was, maar Abraham (zie gezinskaart).

_ dbnl • Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad 15-07-1970 • les Congres les peuples • eendagsvliegen • gezinskaart •

Josephus Johannes Roeland 12-07-1910 Den Haag
(m | 517 | De nieuwsbode | Den Haag-Leidschendam)

De nieuwsbode werd vervaardigd door de lithograaf Roeland, G. van Gameren en H.A. Barentsen, resp. chef der offsetdrukkerij, conciêrge en elektrotechnisch ambtenaar bij het Centraal Bureau voor de Statistiek, en G.W. van de Westering, journalist, tijdelijk werkzaam bij het CBS. Men was op het idee van de uitgave gekomen daar in het gebouw negen radiotoestellen verborgen waren; de directie van het CBS was er van op de hoogte en verleende volledige medewerking. Een gedeelte van de oplage werd naar andere steden verzonden met gebruikmaking van dienstenveloppen.

_ CBS.nl De illegale Nieuwsbode • gezinskaart ouders D'Haag • WwW huwelijk • Vermelding huwelijk •

fa. Hendrik Adriaan Marius Roelants ‧ 11-07-1896 Schiedam (ZH) ‧
( m | 983 | Vrij Nederland| Rotterdam)

VN behoorde tot de initiatoren van DE VRIJE PERS te Rotterdam. Het landelijke nummer werd op onregelmatige tijdstippen herdrukt bij de drukkerij Roelants te Schiedam.

_ WwW huwelijksakte • WwW geboorteakte •

Albertus Jacobus Cornelis Roeleveld 25-04-1903 Zevenhoven - 29-03-1987 Noordwijk
(m | 1002 | De vrije cronyck; onafhankelijk dagblad | Noordwijk)

Deze uitgave is opgericht onder auspiciën van kapelaan P.C. Groenendijk, bedrijfsleider A.J. Roeleveld en W. van der Meulen, cand. notaris, leiders van de illegaliteit te Noordwijk en omgeving. De journalist F. ter Woort was redacteur; medewerking verleenden G.C. Verkerk, scheikundige, G.J. van Dam en A. Smit, ambtenaren radiostation, J. van der Niet, ambtenaar Luchtbeschermingsdienst, en mej. R. Vink, ambtenaresse ter secretarie.

_ WwW geboorte • WwW huwelijk • genealogie-online • overlijdensadvertentie • Gedenkboek VHK p.196 •

Mathijs Cornelis Roelse 28-04-1923 Pernis
(m | 247 | Ick waeck; waarin opgenomen Het vrije woord | Vlaardingen)

Roelse, geboren in Pernis, groeide op in Vlaardingen waar zijn ouders al een jaar na zijn geboorte naar toe verhuisd waren. In de oorlogsjaren werkte hij daar mee aan het illegale blad Ick waeck.

_ bevolkingsregister R'dam •

Benoni Roelofs pseud. Benny Vreden 17-02-1913 Amsterdam - 25-01-1975 Loosdrecht
(m | 1167 | Ongetiteld verzetsblad | Soest)

Deze uitgave werd samengesteld door H.J. van Hal, chef der afdeling Sociale Zaken ter gemeentesecretarie, en de journalist-cabaretier B. Roelofs (ps. Benny Vreden), en ter gemeentesecretarie vermenigvuldigd en verspreid.

_ Wikipedia • muziekschatten • overlijdensadvertentie • Bennie Vreden historie • verlovingsadvertentie • vermelding ondertrouw • gezinsoverzicht Familysearch • second hand songs • overlijden 01 • overlijden 02 •

J. Roemeling Frima
(m | 1176 | Ongetiteld verzetsblad)

Mogelijk gaat het hier om de huisarts dr. Jan Roemeling Frima die in 1925 was geboren te Den Haag en op 26-09-2013 te Zwolle is overleden. (bron) De achternaam lijkt een combinatie te zijn van de vadersnaam Frima en een deel van de moeders naam Roemeling Evers

Christiaan Josef Marie Roemer 17-03-1918 Rotterdam
(m | 1088 | De wacht | Rotterdam)

De beide broers Chr. Roemer en F. Roemer werkten in de oorlogsjaren mee in een groep rondom het illegale tijdschrift De wacht in Rotterdam. Het Sint Franciscus ziekenhuis had de beschikking over een speciale reddingsbrigade - in hoofdzaak gevormd door padvinders- welke officieel door de Duitsers verboden was. Deze brigade stond dag en nacht klaar om bij eventueel dreigend gevaar direct hulp te bieden. Een van deze jongelui, W. Pijpers, had al sedert 1941, toen hij als propagandist deelnam aan de Nederlandsche Unie, contact met Vrij Nederland. Na de inlevering van de radiotoestellen nam W. Pijpers wegens de schaarste aan betrouwbare berichten te Rotterdam het initiatief tot de uitgave van een plaatselijk nieuwsorgaan. Het ketelhuis van het genoemde ziekenhuis - Het Sint Franciscus ziekenhuis - was hiervoor de aangewezen plaats; hij bracht radio en stencilmachine mee en het eerste nummer van De wacht kwam onder de ogen van het Rotterdamse publiek

_ DOP •

Frans Gerard Marie Roemer 11-04-1920 Rotterdam
(m | 1088 | De wacht | Rotterdam)

De beide broers Chr. Roemer en F. Roemer werkten in de oorlogsjaren mee in een groep rondom het illegale tijdschrift De wacht in Rotterdam. Het Sint Franciscus ziekenhuis had de beschikking over een speciale reddingsbrigade - in hoofdzaak gevormd door padvinders- welke officieel door de Duitsers verboden was. Deze brigade stond dag en nacht klaar om bij eventueel dreigend gevaar direct hulp te bieden. Een van deze jongelui, W. Pijpers, had al sedert 1941, toen hij als propagandist deelnam aan de Nederlandsche Unie, contact met Vrij Nederland. Na de inlevering van de radiotoestellen nam W. Pijpers wegens de schaarste aan betrouwbare berichten te Rotterdam het initiatief tot de uitgave van een plaatselijk nieuwsorgaan. Het ketelhuis van het genoemde ziekenhuis - Het Sint Franciscus ziekenhuis - was hiervoor de aangewezen plaats; hij bracht radio en stencilmachine mee en het eerste nummer van De wacht kwam onder de ogen van het Rotterdamse publiek

_ DOP •

Philip Johan Godlieb Roest 17-11-1900 Haarlem
(m | 320 | Kroniek van de week; vriheyt en is om gheen gelt te coop | Alphen a/d Rijn)

In de loop van 1944 werd de behoefte aan nieuws te Alphen aan den Rijn zo groot, dat besloten werd, de tot dusver uit Leiden aangevoerde Kroniek van de week ter plaatse van Leidse stencils af te draaien. Na Dolle Dinsdag kwam alleen nog het hoofdartikel van 'Diplomaticus' uit Leiden, en werd de overige kopij met plaatselijk nieuws en opgenomen berichten aangevuld. Het gebrek aan beschouwende artikelen werd echter zo zeer gevoeld, dat besloten werd over te gaan tot de oprichting van De Schakel, waarvan de technische uitvoering verzorgd werd door de Kroniek. Zo ontstond een periode waarin drie maal per week de Kroniek en twee maal De Schakel verscheen. Hierin kwam een wijziging, toen tengevolge van materiaalschaarste in december 1944 besloten werd een gecombineerde uitgave het licht te doen zien, welke de titel Het Nieuws kreeg. Daar de Schakel-redacteur Philip Roest begin januari '45 moest onderduiken, werd Het Nieuws - tot begin april - geheel verzorgd door de Kroniek; daarna, tot de bevrijding, werden nog een aantal nummers mede door Roest geredigeerd.

_ Persoonsdossiers gijzelaars kamp Beekvliet, 1942-1945 • Klootschieten: een sport met Olympische potentie • Wij gijzelden : reportages uit het kamp "Beekvliet" te St. Michielsgestel / Philip Roest ; met teekeningen van Miel Prager • Zeeuws Dagblad 30-04-1960; Ph.J.G. Roest jubileert • WwW Militieregister • WwW Overgenome delen Amsterdam • WwW geboorteakte •

mr. Jan Jacob Roeters van Lennep 05-02-1918 Delft - 15-09-2008 Zutphen
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)
(m | 983 | Vrij Nederland | Rotterdam)

_ Jan Jacob Roeters van Lennep bron: Wikipedia •

Henriette Goverdine Anna Roland Holst-van der Schalk 24-12-1869 Noordwijk - 21-11-1952 Amsterdam
(v | 937 | De vonk | Amsterdam)

_ Wikipedia •

Annie Romein-Verschoor 04-02-1895 Hatert - 05-02-1978 Amsterdam
(m | 1019 | De vrije kunstenaar | Amsterdam)

In de oorlog schreef Annie enkele artikelen voor het illegale blad Vrije Kunstenaar.

_ Wikipedia • Huygens • archiefkaart A'dam •

Jacob Romeyn jr. 24-12-1919 Westwoud
(m | 1121 | De Zuiderzeebode | Hoorn)

Het blad De Zuiderzeebode werd uitgegeven door J. Romeyn jr. en mej. A. Heinstman toen de elektriciteitsvoorziening te Hoorn werd gestaakt. Daarnaast waren bij dit blad betrokken P. Peetoom, dr. J. Romeyn sr., G.D. Scholten, E. Terpstra, mej. L. Groot, en mej.C. Heinstman

_ militieregister •

dr. Johannis Romeyn sr. 07-06-1893 Ouwerkerk
(m | 1121 | De Zuiderzeebode | Hoorn)

Het blad De Zuiderzeebode werd uitgegeven door J. Romeyn jr. en mej. A. Heinstman toen de elektriciteitsvoorziening te Hoorn werd gestaakt. Daarnaast waren bij dit blad betrokken P. Peetoom, dr. J. Romeyn sr., G.D. Scholten, E. Terpstra, mej. L. Groot, en mej.C. Heinstman

_ WwW huwelijk • bevolkimngsregister Westwoud • Een familielid reageert zelf op een fotorubriek: Lietje Romeyn • geboorteakte •

Jacob Pieter (Jaap) Romijn 29-03-1912 Utrecht - 22-05-1986 Ellewoutsdijk
(m | 8 | Ad interim; tijdschrift voor letterkunde | Utrecht)

Ad interim werd uitgegeven door Jaap Romijn, geredigeerd door Jaap Rornijn en Gabriël Smit en gedrukt door Stols, met het doel 'de continuïteit der levende Nederlandse letterkunde te verzekeren in een tijd, die de continuïteit onzer wezenlijke cultuur van zovele zijden bedreigde. Stols' vader was mede-oprichter en -eigenaar van de Maastrichtse drukkerij/uitgeverij Boosten & Stols, die later werd overgenomen door de beide jongere broers van Sander. Alleen al in de periode 1922-1942 verzorgde Stols meer dan 550 edities.

_ Wikipedia • dbnl 01 • dbnl 02 •

Wijnand Romijn 12-01-1908 Gorinchem
(m | 31 | De baanbreker | Utrecht)
(m | 428 | De moderne staat | Rotterdam)
(m | 635 | Ozo-bericht | Amsterdam)
(m | 717 | De rode october: orgaan van het Comité van Revolutionnaire Marxisten | Rotterdam)

Journalist; 1932-1940 redacteur van Het Volk, van November 1940 tot Juli 1941 gevangen in Scheveningen; publiceerde illegale brochures over de toekomst der socialistische beweging; sinds herfst 1944 redacteur van De Baanbreker

_ archiefkaart A'dam • Het woord als wapen. Keur uit de Nederlandse ondergrondse pers 1940-1945 •

Sjoerd Rond 22-04-1913 Gouda
(m | 809 | Toch | Amersfoort)

TOCH was een nieuwsbulletin in miniatuurvorm (ca. 7 x 20 cm), dat werd vervaardigd door Sjoerd Rond, tandarts, en mr. J. Baake. Zijn schoonvader Jan Herman Ronhaar staat vermeldt op de Erelijst en heeft gevangen gezeten in het Oranjehotel. Was onderdeel van de OD groep waar spionage en smokkel onderdeel van was

_ WwW overlijden dochter • WwW huwelijk • Gedenkboek VHK p.196 •

Justus Johannes (Jan) de Roode 03-02-1866 Hoogkarspel - 14-01-1945 Amsterdam
(m | 639 | Paraat | Amsterdam)

Hoofdredacteur van Het Volk en staflid van de Internationale Arbeids Organisatie. Schreef voor het illegale Paraat, waarvan hij een trouw medewerker en, ondanks zijn hoge leeftijd, ook bezorger was. Paraat was het tweemaal per maand in een oplage van 15.000 exemplaren verschijnend illegale blad van de vakbeweging en de voormalige SDAP.

_ Paraat 06-05-1945 Amsterdam • BWSA • P&P •

Arthur Adrianus Franciscus de Rooij 20-01-1922 Tilburg - 20-12-1944 Blerick
(m | 744 | Het snoekje | Tegelen)

Het snoekje werd vervaardigd door de kelner Arthur Adrianus Franciscus de Rooij. Toen hij op 20 december 1944 in een kano trachtte de Maas over te steken, werd hij eerst door de Duitsers en toen door de geallieerden onder vuur genomen, tengevolge waarvan hij om het leven is gekomen.

_ Oorlogsgravenst. • WwW bevolkingsregister Tilburg •

Martin (Martien) de Rooij
(m | 887 | De typhoon | Zaandam)

Martien was nauw betrokken geweest bij de oprichting van de Typhoon.

_ Laatste filmmonumenten spreken kapelaan de Groot en de Typhoon; J. Dirksen schreef: 9 november 2020 om 22:40 • Katholiek Zaanstreek Zuid; Schuilplaatsen •

Leonardus Johannes (Leo) van Rooijen 17-03-1920 Lisse - 13-05-2001 Hulsberg
(m | 622 | Oranjekoerier | Lisse-Oegstgeest)

Leo van Rooijen was actief betrokken bij het illegale verzetsblad Oranjekoerier dat werd uitgegeven in de streek Lisse-Oegsgeest.

_ Gedenkboek VHK p.198 • Orde van Oranje-Nassau • vermelding geboorte • overlijden •

Jean Rudy Ronda ca. april 1924 Maastricht pseud. Willem Rueder
(m | 630 | Overtocht; communicatiemiddel voor kunst en wetenschap | Maastricht)

Overtocht was een literair tijdschrift van en voor rooms-katholieke jonge kunstenaars in navolging van de Stijl-gedachte. De redactie bestond uit Léon Veugen (ps. Eric Volkertz), J.R. Ro(or)nda (ps. Willem Rueder) en Jan Engels (ps. Rolf Manders). Medewerkers waren Robert Franquinet, José Nijst, H. Berghuis (ps. H. Brands), Otto J.C. van Loo (ps. Jos. Savelsberg) en G. van der Gugten.

_ dbnl: Piet Calis • dbnl • uitslag eindexamens R.K. H.B.S. • Piet Calis; Het ondergronds verwachten • aankondiging geboorte • Huwelijk ouders •

dhr. A. Roos
(m | 950 | Voor koningin en vaderland; voor vrijheid, waarheid en recht | Den Haag)

_ Voor koningin en vaderland : voor vrijheid, waarheid en recht 14-05-1945 Den Haag •

Elias Roos 11-05-1895 Rotterdam - 28-07-1942 Mautahusen
(m | 984 | Vrij Nederland; orgaan ten behoeve van de zuiver Nederlandsche gedachte; van vreemde smetten vrij | Rotterdam)

De vertegenwoordiger A.J.W. Stoppelenburg, de drukker M.L. Bolk, de expediteur G. Cats, de effectenmakelaar Elie Roos en de kantoorbediende P. Goudswaard te Rotterdam gaven te Rotterdam een blad uit waarvoor de kopij grotendeels verschaft werd door de koopman K. Reusen uit Den Haag. Deze kopij bestond gedeeltelijk uit artikelen uit het Vrij Nederland Bulletin, verschillende circulerende pamfletten en eigen bijdragen. Tegelijkertijd werden de Mededeelingen van het comite voor vrij Nederland gedrukt en verspreid.

_ findagrave • geboorteakte • Mauthausen namenlijst • Hans van den Heuvel, Gerard Mulder; Het Vrije Woord - Erelijst van gevallenen •

Hendrik Frederik (Henk) Roos 13-10-1920 Amsterdam
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

_ Berichtenblad van de Stichting Het Parool 25-07-1945 • Gedenkboek VHK p. 198 • Archives portal Europ; Het Parool 1940-1993 •

J. de Roos
m 708 Rattenkruid Amsterdam

Jan Roos
(m | 75 | De bosgeus; 'en tout fidelles au roy jusques à la besace' | Groningen)

Ernst Roosegaarde Bisschop 07-01-1920 Haarlem - 11-06-2006 Vreeland

Onderaan pagina 306 van DOP wordt hij vermeld als hoofdredacteur van De Vrije Pers

_ overlijden vader • genealogieonline 01 • Meertens instituut • online familieberichten • genealogieonline 02 •

mr. Anton Bernard Roosjen 13-09-1894 Aalsmeer - 15-06-1978 Amsterdam
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

_ Wikipedia • archiefkaart A'dam • Huygens • A •

Folkert Roosjen 02-07-1921 Amsterdam
(m | 1029 | De vrije pers; uitgave onder auspiciën van Vrij Nederland en Het Parool | Haarlem)
(m | 74 | Het Bloemendaalse weekblad: uitgave van Herrijzend Bloemendaal | Bloemendaal)

Theologie student Folkert zijn oom was Anton Bernard Roosjen, volle neef van verzetsstrijder Folkert Gijsbertus Roosjen

_ Haarlem's dagblad 18-11-194; Prodeuse examen theologie • militieregister 1941 • WwW huwelijk ouders •

Jan de Rooy
(m | 969 | Vrij Nederland; nieuwsbulletin voor Kennemerland | Beverwijk)

_ Vrij Nederland : nieuwsblad voor Kennemerland | 10-05-1945 | Beverwijk •

Johannes Petrus Maria (Jan) van Rooy 02-10-1919 Breda - 21-02-1998 Breda
(m | 1129 | Z 66 | Breda)

Het illegale blad Z 66 was genoemd naar een commandopost in de Grebbelinie, die in de meidagen van 1940 tot het uiterste heeft standgehouden. Van Rooy was een der redacteuren. In deze uitgave werden vooral berichten uit Breda opgenomen en een samenvatting van het belangrijkste nieuws van de afgelopen maand. Na de val van Stalingrad werd door Z 66 een extra bulletin op rood papier op alle belangrijke punten van de stad aangeplakt.

_ De Stem 27-09-19574 toekenning eremedaille • Korte geschiedschrijving van het illegale blaadje "Z66 • Gedenkboek VHK p.198 • Wikipedia; Leonie Overgoor • online-begraafplaatsen • bevolkingsregister Waalwijk echtgenote •

Petrus (Peter) van Rossum 22-06-1900 Amsterdam
(m | 707 | De rattelwacht | Heerenveen (?) )

Boekhandelaar en uitgever Van Rossum werkte samen met o.a. Fedde Schurer, Anne Wadman aan de Rattelwacht (te Groningen gedrukte) met als doel het literaire leven in Friesland weer op gang te brengen.

_ archiefkaart A'dam • dbnl •

Jan Rot 27-08-1892 Zaandam - 18-02-1982 Amsterdam
(m | 639 | Paraat | Amsterdam)

Onmiddellijk na de inval van de Duitsers in mei 1940, raakte Rot betrokken bij de verspreiding van illegale bladen en de hulp aan onderduikers. In 1943 ging hij koerierswerk doen voor het Nationaal Steun Fonds. Paraat was een van de weinige geïllustreerde verzetsbladen. Rot maakte er enkele van zijn beste prenten voor.

_ Wikipedia • archiefkaart A'dam • BWSA • 06-05-1945 •

Thomas Sijbrand (Tom) Rot 25-12-1909 Amsterdam - 01-10-1982 Amsterdam
(m | 937 | De vonk | Amsterdam)

Tom Rot was een verzetsman in de tweede wereldoorlog die al in de dertiger jaren zich verzette tegen het opkomende fascisme en medeoprichter was van het illegale Amsterdamse tijdschrift De Vonk. In 1942 werd hij door de Duitsers opgepakt en ter dood veroordeeld, maar door een administratieve fout kwam hij in het concentratiekamp Buchenwald terecht dat hij wist te overleven. Na de oorlog bleef hij van zich spreken door z'n betrokkenheid bij diverse organisaties zoals bv het Simon Wiesenthalfonds.

_ archiefkaart A'dam • De Vonk, verzetsblad • Huygens • VPRO • Archieven WO2 •

Frits Jacobus Rotgans 27-06-1912 Amsterdam - 30-05-1978 Amsterdam
(m | 196 | Geïllustreerd Vrij Nederland | IJsselmonde-Utrecht)

Onder de schuilnaam Rugtas begint Rotgans, betrokken bij het verzet, cartoons te tekenen voor het verzetsblad Ons Vrije Nederland, maar zijn belangrijkste activiteit wordt het vervalsen van identiteitsbewijzen voor vele onderduikers. De fotograaf Frits Rotgans heeft in de laatste oorlogsjaren heimelijk kleuropnamen kunnen maken in het bezette Amsterdam. Beelden uit de bezettingstijd zijn schaars, kleurenopnamen uiterst zeldzaam. Ook zonder altijd de directe gevolgen van de Duitse bezetting en de holocaust te laten zien, geven Rotgans' foto's een beklemmend beeld van de stad in de jaren '42-'45. Hij fotografeerde vooral vanuit, en in de buurt van, zijn woning aan de Sarphatistraat. Andere opnamen in het archief geven een beeld van de gevolgen van de geallieerde opmars in Brabant en Gelderland.

_ archiefkaart A'dam • NFM • Amsterdams Archief • ScherpteDiepte •

James Frederik (Jim) Roth 17-01-1927 Almkerk - 05-10-2011 Voorthuizen
(m | 215 | De Gooise koerier; dagelijks nieuwsorgaan van het Oranje-Bulletin voor Hilversum en omgeving | Hilversum)
(m | 901 | Den vaderlant ghetrouwe | Hilversum)

Jim was de zoon van Ds. Roth die onder meer betrokken was bij het opblazen van de spoorlijn Hilversum-Utrecht

_ Gooise oorlogsgetuigen • online-familieberichten • gezinskaart ouders • Predikanten die joden hielpen •

Leonardus Johannes Roumen 21-02-1905 Roermond - 16-06-1948 Maastricht
(m | 672 | De patriot | Maastricht)

Aalmoezenier. De beroepsofficier A.A.Th. Kesselaer uitte al in 1940 zijn ongenoegen over de bezetting door in zijn woonplaats Maastricht straten vol te kalken met pro-Oranje en anti-Duitse leuzen. In het voorjaar van 1943 dook hij onder bij de gebroeders W.A. en A.M. Timmermans. Begin 1944 keerde hij terug naar zijn woning aan de Hertogsingel en begon met zijn echtgenote met de vervaardiging van “De Patriot”. Berichten van de B.B.C. en Radio Oranje ontving hij van een ondergedoken kapelaan. Bij het stencillen van het blad ondervond het echtpaar steun van P.H. Willems. Dat gebeurde in de bakkerij van Willems’ ouders. Voordien typte het echtpaar de complete dagelijkse oplage van circa tweehonderd stuks. De woning van de familie Willems fungeerde tevens als centraal distributieadres. L.O.-ers als A.M. Timmermans hielpen bij de verspreiding. Een mijnbeambte uit Maastricht nam exemplaren mee naar de Mijnstreek. In oktober 1944 staakte het echtpaar de uitgave.

_ Het verborgen front • geboorteakte • graftombe.nl • grafmonument • Archief • bidprentje •

Martinus Wilhelmus Hubertus Roumen 10-09-1922 Maastricht - 25-02-1994 Zelhem
(m | 626 | Oranje post | Haelen)

Drie inwoners van Haelen, A.M.H. Mertens, M. Roumen en J.J.M.H. Schreurs, stencilden en tekenden in de zomer van 1940 pamfletten met kreten als “nieuwe orde, lege borden”. Ze bevestigden die ’s nachts op bomen, lantaarnpalen en aanplakborden. In september van dat jaar besloten ze een illegaal blad te gaan uitgeven. Ze noemden het Oranje Post. Toen Mertens in 1942 de ouderlijke woning verliet en naar Sevenum vertrok, zetten zijn broer, M. Mertens, en Roumen de uitgave nog enige tijd op bescheiden schaal voort. Na het vertrek van Roumen naar Zelhem in Gelderland, omstreeks mei 1942, hield Oranje Post op te bestaan.

_ Verborgen Front; Oranje Post • Bremermisjpoge - familiegegevens • Bevrijdingskrant Nunhem •

K. Rouw
m 1091 Het ware nieuws; voor waarheid en recht Hattem
B. de Rover
m 638 Pamphlet Voorburg
J. de Rover
m 638 Pamphlet Voorburg

Jean François van Royen 27-06-1978 Arnhem - 10-06-1942 Leusden
(m | 1019 | De vrije kunstenaar | Amsterdam)

Op initiatief van Van Roijen vond op 24 mei 1940 een oprichtingsvergadering plaats van de Nederlandse Organisatie van Kunstenaars. Hij speelde met een oud plan om Karel en de Elegast te drukken toen P.C. Boutens hem vroeg een selectie van zijn verzen uit te brengen. Van Royen bedacht de titel: In den keerkring. Op 1 maart 1942 was het werk voltooid.

Een paar dagen later werd Van Royen door de Sicherheitsdienst gearresteerd, omdat de Duitsers hem als drijvende kracht beschouwden achter een protestschrijven tegen de Kultuurkamer - een actie die Van Royen de initiatiefnemers overigens had ontraden.

_ Wikipedia • Huygens • GVNL • Oranjehotel •

dr. Jan Herman van Royen 10-04-1905 Istanboel - 16-03-1991 Wassenaar
(m | 1148 | Ongetiteld verzetsblad | Den Haag)

Gedurende de oorlog is van Roijen twee keer in gevangenschap geraakt: van november 1940 tot februari 1941 (vanwege illegale activiteiten als ambtenaar) en van januari 1944 tot maart 1944 (wegens vermoedens van betrokkenheid bij een organisatie die mensen hielp naar Engeland te vluchten).

_ Wikipedia • P&P •

R. Rozai Koesoemasoebrata
m 69 De bevrijding; weekblad uitgegeven door de Indonesische Vereniging Perhimpoenan Indonesia Leiden

dr. Samuel Rozemond 17-08-1890 Middelburg - 09-12-1974 Leiden
(m | 677 | De ploeg; wil opwekken tot bezinning op onze na-oorlogse taak | Groningen-IJsselstreek-Den Haag)

Naast dat Rozemond actief was voor het verzetsblad De Ploeg heeft ook onderduikers in huis gehad. Zie de overlijdensadvertentie die Emanuel Beekman en Flora Drukker bij diens overlijden hebben geplaatst.

_ Leidsch Dagblad | 1955; Verdienstelijk ambtenaar met pensioen • Jaarboek Leiden 1955 • WwW huwelijk • Huygens; Cornelia (Keetje) Rozemond • overlijdensadvertentie •

Herman de Ru 02-03-1921 Zwolle - 27-05-2002 Leidschendam
(m | 457 | De Nederlander | Rotterdam)

De Ru was de jongste zoon uit het kinderrijke gezin van een hervormde hoofdonderwijzer, in de bezettingstijd volwassen geworden en was actief voor het verzetsblad De Nederlander te Rotterdam. Na de oorlog werd hij journalist en voorlichter, 40 jaar verbonden met het politieke bedrijf op en rond het Binnenhof.

_ P&P • PDC • in memoriam • Het Parool 04-05-1990; Wim van Norden en Herman de Ru zijn de drijvende krachten achter de publicatie van een boek over de illegale pers in de oorlog • toekenning Officier Oranje Nassau • overlijdensbericht • Gezinskaart ouders D'Haag •

Annie Ruigrok
(v | 372 | Lichtstralen | Hillegom)

_ Lichtstralen 07-05-1945 Hillegom •

Gerardus Johannes Nicolaas Maria (Geert) Ruijgers 21-08-1911 Rotterdam - 18-02-1970 Den Haag
(m | 109 | Christofoor; voor God en Vaderland | IJsselstein)
(m | 270 | Je maintiendrai | Amsterdam-Utrecht)
(m | 612 | Oranje-bulletin | Den Haag-Delft)

In 1940 werd Geert lid van de Nederlandse Unie en hoofdredacteur van het blad De Unie dat door deze beweging werd uitgegeven. In 1941 vertrok hij bij de Unie. Hij was later in de oorlog werkzaam voor de illegale krant Je maintiendrai.

_ Wikipedia Dld • P&P • Huygens •

Jacobus Theodorus Maria Gerardus Ruijgers 27-05-1915 Dieren - 20-02-1945 Bergen-Belsen
(m | 109 | Christofoor; voor God en Vaderland | IJsselstein)

_ Oorlogsgravenst. •

ds. Lambertus Hendrik (Bart) Ruitenberg 14-11-1905 Amersfoort - 29-12-1992 Den Haag
(m | 302 | Knoop in je oor! | Leeuwarden-St. Anna Parochie)
(m | 891 | Uit de woestijn | Amsterdam-Den Haag-Groningen)

Predikant Bart Ruitenberg was betrokken bij de verzetsbladen Knoop in je oor en Uit de Woestijn.

_ Wikipedia • Huygens • digibron • humanitarisme.nl •

Johannes (Joop) Ruiter 23-10-1921 Wijdenes - 28-12-2012 Alkmaar
(m | 1064 | De vrijheidsstem | Wijdenes)

Joop was betrokken bij de samenstelling van het verzetsblad De Vrijheidsstem dat werd uitgegeven in Wijdenes als tussentijdse oplossing toen het verzetsblad de Klaroen der Bevrijding gedurende enige tijd niet kon verschijnen.

_ online-familieberichten • WwW militieregister • Gedenkboek VHK p.199 •

Elbert (Eb) van Ruller 31-01-1904 Amersfoort - 28-01-1987 Vorden
(m | 143 | Het 3-voudig snoer | Klundert)
(m | 611 | Oranje-bulletin; bulletin ter verspreiding van de letterlijke tekst van Regeringsverklaringen, bevelen van het Geallieerd Opperbevel, aanwijzingen van het ondergronds verzet, en hoofdzaken van het nieuws | Amsterdam)
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)
(m | 862 | Trouw; speciale uitgave voor Rotterdam en omstreken | Rotterdam)
(m | 883 | Trouw luisterpost | Amsterdam)

_ Ruller Archief • Bak Schrijft • overlijdens advertentie • NRC •

dr. Abraham Arnold Lodewijk (Bram) Rutgers 24-07-1884 Amsterdam - 26-09-1966 Wassenaar
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)

Tijdens de bezetting heeft Rutgers belangrijk werk in het verzet verricht, in politiek maar vooral in kerkelijk opzicht. Politiek in het Vaderlandsch Comité, waarin vertegenwoordigers van de grote politieke partijen samenwerkten en waarin hij na hun gevangenneming J. Donner en J. Schouten verving. Ook hij zat enige tijd als gijzelaar gevangen, nl. van eind januari 1941 tot december 1942, eerst in Schoorl, daarna in Sint-Michielsgestel.

_ Wikipedia • Huygens 01 • Huygens 02 • PDC •

Carel Hendrik Rutgers 25-12-1926 Amsterdam
(m | 359 | De Lampyris; brengt licht in donkere dagen | Amsterdam)

Na in de zomer van 1944 eindexamen HBS te hebben gedaan, waren W.F. van Houten en C.H. Rutgers wegens het grote gevaar dat zij om hun leeftijd bij razzia's opgepakt zouden worden, tot huisarrest gedoemd. Toen de elektriciteit werd afgesloten zagen zij een mogelijkheid zich nuttig te maken; de woning van Rutgers was boven een bakkerij gelegen, welke nog wel spanning had. Ze legden een aftakking aan en begonnen de uitgave van een nieuwsbulletin, dat eerst enige malen zonder titel verscheen. Het negende nummer werd Lamprorhiza Splendidula gedoopt, de Latijnse naam voor de glimworm (nr. 358). Daar deze titel echter enigszins te ingewikkeld werd bevonden, noemden zij de volgende nummer De Lampyris, eveneens Latijn voor glimworm. Toen ook de bakkerij op een gegeven ogenblik geen spanning meer kreeg, kregen zij de auto-accu van de bakker welke door middel van een windcharger geladen werd, en kon het werk tot de bevrijding worden voortgezet.

_ archiefkaart ouders A'dam •

Dirk Rutgers 25-09-1899 Varsseveld
(m | 929 | De vluchteling in zijn schuilplaats | Varsseveld)

Rutgers, die een boekhandel / drukkerij in Varsseveld had werkte in de oorlogsjaren mee aan de illegale uitgave De vluchteling in zijn schuilplaats in Varsseveld.

_ De Vluchteling in zijn schuilplaats 15-10-1945 • De Graafschap-bode 30-11-1934 • De Graafschap-bode 27-11-1936 • De Tijd 23-08-1946 • De Vluchteling in zijn schuilplaats 15-10-1945; dankbetuiging aan de Heer Rutgers zijn gezin en personeel • WwW geboorte • WwW huwelijk •

Nu de vluchteling uit zijn schuilplaats te voorschijn gekomen is en de onderduiker weer op vrije voeten rond mag gaan, kunnen wij het niet laten nog eenmaal ons krantje te laten verschijnen, dat in een deel van onze bezettingstijd voor zovele onderduikers een goede makker en geestelijke steun geweest is.

de redactie

De Vluchteling in zijn schuilplaats 15-10-1945 Varsseveld

mej. mr. Jacqueline Cornélie Rutgers 13-11-1908 Hilversum (NH) - 27-05-1998 Amsterdam (NH)
(v | 788 | Strijdend Nederland | Hengelo)

Jacqueline was de dochter van verzetsman en professor Victor Rutgers (1877-1945) en de schoonzus van Siewert Bruins Slot (1906-1972), de hoofdredacteur van de illegale krant Trouw en latere politicus voor de ARP. Rutgers zou het eerste vrouwelijke Tweede Kamerlid van de ARP worden. Ze coördineerde in de Tweede Wereldoorlog de verspreiding van de krant Trouw in Hengelo, trad op als ‘geestelijk verzorger’ voor de Trouw-groep in die regio en produceerde het bevrijdingsnummer van de krant in Overijssel. Zij was ook betrokken bij het illegale blad Strijdend Nederland

_ Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? • Het Parool 16-06-1945; Zuivering van burgemeesters in Overijssel • Parlement.com • Wikipedia •

prof.mr. Victor Henri Rutgers 16-12-1877 Den Bosch - 05-02-1945 Borchum (Dld)
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)

Hoogleraar rechtswetenschappen. Rutgers speelde een belangrijke rol in het verzet. Hij was fel anti-Duits en had in oktober-november 1940 een aantal weken vast gezeten. In april 1943 werd hij opnieuw gearresteerd, toen op verdenking lid te zijn van het Grootburgercomité. Begin september werd hij weer vrij gelaten. Op 26 april vertrok hij vanuit Klundert in een bootje naar Engeland. Onder de passagiers was ook prof. dr. L.G.M. Baas Becking. Het bootje was slecht, de uitlaat viel eruit en het bootje maakte water. Met zijn hoed probeerde Baas Becking nog te hozen maar het bootje dreef terug naar de Oosterschelde, waar het gezelschap werd opgepakt door Duitse patrouillevaartuigen. Rutgers en Baas Becking kregen een straf van twee jaar tuchthuis.

Rutgers overleed kort voor het einde van de oorlog in de gevangenis van Bochum.

_ Wikipedia • archiefkaart A'dam •

Hugo Floris Ruys 02-09-1924 Bussum - 07-03-1945 Haarlem
(m | 648 | Het Parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)
(m | 660 | Het Parool; speciaal bulletin | Naarden-Bussum)

Was een van de vroegste medewerkers (zowel betrokken bij het drukken als het verspreiden) van het sedert begin 1941 verschijnende illegale blad Het Parool. Op 9 september 1943 werd hij in de domineeswoning naast de Jeugdkapel aan de Bussumse Meentweg – waar hij informeerde naar zijn kort daarvoor gearresteerde broer Herman (gefusilleerd 23 oktober 1943) – door een Duitse wachtpost aangehouden. Na drie weken vrijheidsberoving in Amsterdam, werd hij vrijgelaten. In de eerste helft van 1944 werd Ruys verantwoordelijk voor de verspreiding van Het Parool in het Gooi. Daarnaast was hij, met W.H. Jiskoot, actief in de foerageringsdienst van de Parool-organisatie. Vanaf september 1944 was Ruys tevens betrokken bij de uitgave van een viermaal per week in Naarden-Bussum verschijnend speciaal Parool-nieuwsbulletin. Op vrijdagavond 12 januari 1945 werd hij, tijdens het vervoer van ca. 1500 nieuwsbulletins per (niet-verlichte) fiets, in Bussum door twee Wehrmacht-militairen aangehouden.

Op 7 maart 1945 werd Ruys in Haarlem gefusilleerd.

_ Oorlogsgravenst. • Eerebegraafplaats •

dr. Herman Jacobus Edmond Jacques de Ruyter de Wildt 14-10-1910 Magelang (Ned. Ind.)
(m | 322 | Kroniek van de week; vriheyt en is om gheen gelt te coop met medewerking van Het Parool | Baarn)

Evenals in vele kleinere plaatsen het geval was, werd Baarn tot Dolle Dinsdag van buitenaf van nieuws voorzien. Toen de noodzaak van een zelfstandige nieuwsvoorziening zich na september 1944 sterk deed gevoelen, namen jonkvr. A.E. de Jonge en jhr. A. Repelaer van Driel, op verzoek van W. Jiskoot, vertegenwoordiger van Het parool, de uitgave van een illegaal blad ter hand. Daar bij de voorbereiding bleek dat ook de Kroniek van de week, tot die tijd uit Leiden aangevoerd, een overeenkomstig plan had opgevat, werd de verspreider, J.H. Faber, verzocht mee te helpen aan een gemeenschappelijke uitgave, omdat langs elkaar heen werken ongewenst werd gevonden. Verder werden nog aan de redactie toegevoegd dr. H.J.E.J. de Ruyter de Wildt, een ondergedoken huidarts, officier van gezondheid der 2e klasse bij de Koninkllijke Marine, en H. Vermeulen.

_ Helderse Courant • geneaknowhow • personalia • ondertrouw advertentie 10-04-1941 • bevolkingsregistratie ouders Den Haag •

| S |

Piet Saaleman
(m | 763 | t Stekeltje | Utrecht)

Het zou hier kunnen gaan om Petrus Wilhelmus Saaleman (1909), stoker bij huwelijk, wellicht doorgegroeid tot constructiebankwerker

_ Adressenboek Utrecht 1940 • genealogie-online; Willem Hendrikus (Willem) Broere • Trouw 06-07-1989; Ook de kleinste illegalen kranten hadden hun doden •

Jacobus Maria Gerardus Saers 17-06-1911 Sommelsdijk 08-12-1995 Capelle aan den IJssel
(m | 1081 | De waarheid | Sommelsdijk)

Opticien. Toen de elektriciteit op het eiland Goeree-Overflakkee werd afgesneden, deden er, daar het eiland geheel geïsoleerd was, vele geruchten de ronde. Om deze reden ging J.M.G. Saers over tot de uitgave van de radioberichten. Het bulletin had niets te maken met de CPN-uitgave van dezelfde titel.

_ Online-begraafplaatsen • geboorteadvertentie zoon • GVNL •

Lion Salomons 18-09-1891 Zwolle - 07-07-1961 Amersfoort
(m | 869 | Trouw | Utrecht)

Eigenaar drukkerij en cartonnagefabriek Denca te Amersfoort

_ WwW geboorteakte • WwW huwelijk • overlijdensakte • overlijdensadvertentie schoonvader •

Gijsbertus Gerardus (Bob) Samson 08-07-1921 Woonschip 'Cosmopolita', Zijlsingel, Leiden
(m | 227 | Herrijzend Nederland | Leiden-Leiderdorp-Zoeterwoude)

Samson wordt zeer waarschijnlijk genoemd in "De Ondergrondse Pers" van Lydia Winkel op pagina 116 waarin hij zou hebben meegewerkt in de oorlogsjaren aan het illegale blad Herrijzend Nederland dat in de omgeving van Leiden verscheen.

Hij is net als zijn broer als tandarts afgestudeerd.

_ Herrijzend Nederland • Leiden 40-45 • geboorteadvertentie • overlijdensadvertentie vader •

mr. Nicolaas Jan van de Sande Bakhuijzen 08-12-1924 Eindhoven - 14-11-1980 Den Haag
(m | 506 | Het nieuws van de week | Eindhoven-Helmond)

Het Parool werd aanvankelijk vanuit Helmond en Eindhoven over Brabant en Noord-Limburg, later ook Zuid-Limburg verspreid. Begin 1944 werd het door de topleiding wenselijk geacht een wekelijks nieuwsbulletin voor deze streken op te zetten. De leiding werd opgedragen aan B.J. Kam te Helmond en N.J. van de Sande Bakhuyzen te Eindhoven. Na enige nummers werd laatstgenoemde alleen met de redactionele leiding belast. Zijn medewerkers waren W.H. van de Sande Bakhuyzen, de broer van Nicolaas Jan, mej. E.M. van Neijenhoff, mej. M. Kam en mej. A. Smit. Aanvankelijk kreeg het blad de titel Nieuwsberichten. De inhoud bestond eerst geheel, later gedeeltelijk uit het Buitenlandsch Overzicht van het Parool. In de praktijk bleek verspreiding over geheel Brabant en Limburg niet mogelijk en bleef deze beperkt tot het rayon Helmond-Eindhoven.

_ gezinskaart ouders • Wikipedia • overlijdensadvertentie •

Willem Hendrik van de Sande Bakhuijzen 07-02-1923 Eindhoven
(m | 506 | Het nieuws van de week | Eindhoven-Helmond)

Het Parool werd aanvankelijk vanuit Helmond en Eindhoven over Brabant en Noord-Limburg, later ook Zuid-Limburg verspreid. Begin 1944 werd het door de topleiding wenselijk geacht een wekelijks nieuwsbulletin voor deze streken op te zetten. De leiding werd opgedragen aan B.J. Kam te Helmond en N.J. van de Sande Bakhuyzen te Eindhoven. Na enige nummers werd laatstgenoemde alleen met de redactionele leiding belast. Zijn medewerkers waren W.H. van de Sande Bakhuyzen, de broer van Nicolaas Jan, mej. E.M. van Neijenhoff, mej. M. Kam en mej. A. Smit. Aanvankelijk kreeg het blad de titel Nieuwsberichten. De inhoud bestond eerst geheel, later gedeeltelijk uit het Buitenlandsch Overzicht van het Parool. In de praktijk bleek verspreiding over geheel Brabant en Limburg niet mogelijk en bleef deze beperkt tot het rayon Helmond-Eindhoven.

_ gezinskaart ouders •

Paul Florus Sanders 21-12-1891 Amsterdam - 25-07-1986 New York
(m | 1013 | De vrije katheder | Amsterdam)
(m | 1019 | De vrije kunstenaar | Amsterdam)

Journalist. In de jaren '30 verleende hij hulp aan kunstenaars die Hitler-Duitsland waren ontvlucht en in november 1941 ging hij in de illegaliteit en werd actief in het kunstenaarsverzet. Werkte ook mee aan het illegale Parool

_ IISG • archiefkaart A'dam • Het Parool 09-06-1958; Parool-correspondent wegens journalistieke verdiensten geëerd •

Jacob Hubert Jozef Sangen 19-10-1913 Kerkrade - 19-05-1972 ??
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

Sangen, J.H.J., Hoensbroek, medewerker Rijksverkeersinspectie. Volgde A.H. van Mansum op als hoofdverspreider van “Vrij Nederland” (en “Ons Vrije Nederland”) in Limburg. Sangen verleende hulp aan geallieerde vliegeniers. In sommige verzetskringen werd aan zijn betrouwbaarheid getwijfeld, wat hij zelf door zijn doen en laten tot op zekere hoogte in de hand werkte. Kwantitatieve overdrijving van de door hem verleende hulp was hem, evenals veel anderen, niet vreemd, maar laakbare handelingen zijn nooit overtuigend aangetoond.

_ Ons Vrije Nederland 15-12-1944 • Lou de Jong • Het Verborgen Front • Gemeente Hoensbroek archief • Limburger koerier 10-09-1942 • Gedenkboek VHK p.201 • graftombe.nl • WwW huwelijk •

mr. Herman Willem (Henri) Sandberg 19-12-1918 Dieren - 10-01-2008 Laren

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij al betrokken bij de toen nog illegale krant Het Parool en zat hij in het verzet. Was tevens werkzaam voor Radio Oranje

_ Wikipedia • persoonskaart A'dam •

Willem Santema 02-03-1902 Scharnegoutum - 09-08-1944 Vught
(m | 42 | B.B.C.-nieuws; uitgave van bet bijkantoor der British Broadcasting Corporation | Sneek-Workum)
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Santema een van de oprichters van de "Verzetsgroep Lever", een verzetsgroep uit Sneek rond de familie Lever. In januari 1943 verhuisde hij naar Amsterdam. Santema nam de schuilnaam Ype Brandsma aan en kwam zogenaamd uit Workum. Hij werd een verspreider van het illegale blad Trouw, en was in april 1943 een van de oprichters van de Raad van Verzet. Op 23 december 1943 werd Santema door de SD gearresteerd in ‘Ons Huis’. Dit was een bovenverdieping aan de Ruysdaelstraat in Amsterdam waar stiekem naar de verboden zenders Radio Oranje en BBC werd geluisterd, waarna het aldus opgevangen nieuws in het illegale blad Radio Londen werd gepubliceerd. Santema en nog 23 verspreiders van Trouw werden ter dood veroordeeld.

Op 9 augustus werden zes leden van de groep te Vught gefusilleerd; op 10 augustus de overigen, onder wie Santema.

_ Wikipedia • B.B.C.-nieuws / uitgave van het bijkantoor der British Broadcasting Corporation 25-05-1945 Sneek ; Workum • De '23 van Trouw' • Het nationale dagblad : voor het Nederlandsche volk 10-08-1944 •

Salomon (Sal) Santen 03-08-1915 Amsterdam 25-07-1998 Amsterdam
(m | 105 Bulletin van het M.L.L.-Front; door klassestrijd en internationalisme naar het socialisme | Amsterdam)

Het Comité van Revolutionaire Marxisten werd opgezet door Piet van ’t Hart nadat hij in 1942 was vrijgelaten uit de gevangenis. Van ’t Hart had deel uitgemaakt van de Centrale Leiding van het MLL-Front. Het zwaartepunt van de organisatie lag in Rotterdam, Amsterdam en Den Haag. In het CRM zaten veel jongeren die eerder al bij de GBL en de RSAP actief betrokken waren: de gebroeders Dolleman en Drenth, Rein van der Horst, Wout Tieleman en Sal Santen. Toen de trotskisten besloten door te gaan moesten zij hun organisatie van de bodem af opbouwen. Met de leiding was namelijk ook het zogeheten apparaat van het MLL-Front verloren gegaan: de verbindingen, de contacten met de drukker, de organisatorische kennis. De verzetsactiviteiten van het CRM bestonden vooral uit het stencilen van pamfletten en een krant: De Rode October. Dat had op zichzelf al heel wat voeten in de aarde, omdat men geen organisatie had om op terug te vallen. Aanvankelijk beschikte men niet eens over een stencilmachine, zodat de teksten op een typemachine moesten worden getypt. De doorslagen werden vervolgens verspreid.(bron)

_ Wikipedia • persoonskaart A'dam • dbnl • Ons Amsterdam • Joodse Bibliotheek • Sneevliet Herdenkingscomité •

Frans Sap
(m | 813 | De trapper | Dordrecht)

_ De Trapper | 10-05-1945 | Dordrecht •

Alexander Joseph Sarluij 21-09-1908 Amsterdam - 13-08-1968 Parijs
(m | 144 | De Duikbode; vrije wereld nieuws | Amsterdam)

Sarluy dook onder na werk op Schiphol voor gemengd-gehuwde joden geweigerd te hebben. Hierna ging hij met H. Drukker en J. Zillisen in Amsterdam over tot de uitgave van De Duikbode. Toen Drukker en Zillisen wegens het verrichten van ander illegaal werk op 3 oktober 1944 gearresteerd werden, staakte Sarluy de uitgave.

Een nichtje Hanna Adriana Johanna Battefeld had Joodse onderduikers in huis (zie bron).

_ archiefkaart A'dam • dankbetuiging 19-09-1939 • Nieuwe maandelijkse beurs in A'dam • Gooi maar in de plomp •

Hendrik Sattler 17-10-1924 Zwolle - 17-02-1945 Benschop
(m | 449 | Nederland en Oranje | Benschop-Polsbroek)

Sattler was actief in het lokale verzet van Benschop en werkte er mee aan de illegale uitgave Nederland en Oranje. Even na Dolle Dinsdag ging een grote groep verzetsstrijders met onderduikers op de foto in het Utrechtse dorpje Benschop. Maar de bevrijding kwam nog niet en de groep werd verraden. Op 13 februari 1945 vielen de Duitsers het dorp binnen. Er werd geschoten, aan beide kanten vielen doden waaronder Sattler.

_ oorlogsgravenst. • WwW overlijden • Het verraad van Benschop •

Alfred Karl Sauer 15-07-1901 Hilversum - 25-08-1944 De Bilt
(m | 816 | Tribune | Hilversum)

Lid van de verzetsgroep De Waarheid. Sauer werkte in de oorlogsjaren mee aan het illegale De Tribune te Hilversum. Dit blad werd door Jacob Corper in samenwerking met Alfred Sauer en Nico Hoogenboom vervaardigd. Nadat de CPN in juni '42 ophield Corper financieel te ondersteunen, verdween De TRIBUNE om in augustus '42 onder leiding van Sauer en Theo Froom als De Waarheid terug te keren.

Alfred Karl Sauer werd gefusilleerd op 25 augustus 1944 in fort De Bilt te Utrecht.

_ Hilversumse oorlogsslachtoffers • geboorteakte • OGS • Gedenkboek gevallen verzetsstrijders CPN; Het Gooi. (district) 1945-1946 img.84/86 •

mr. Adriaan Johannes Sauer 18-09-1885 Wemeldinge - 12-10-1966 Groningen
(m | 677 | De ploeg; wil opwekken tot bezinning op onze na-oorlogse taak | Groningen-IJsselstreek-Den Haag)

Sauer werkte in de oorlogsjaren mee aan het illegale tijdschrift De ploeg in Groningen middels het leveren tekst-bijdragen waar ook zijn toekomstige schoonzoon Johan Reinhardt van der Leeuw aan meewerkte.

_ overlijdensadvertentie 01 • overlijdensadvertentie 02 •

Hermanus Jan Willem Sauer 24-08-1922
(m | 932 | V.O.D.; voorlichtingsdienst van 'Je Maintiendrai' | Utrecht-Hilversum)
(m | 933 | VOD; voorlichtingsdienst van Je Maintiendrai | Zeist en omstreken)

In mei 1943, na de afkondiging van de verplichte inlevering der radiotoestellen, namen mr. C. Vlot en J.E.W. Wüthrich (redacteuren van Je Maintiendrai) het initiatief tot de uitgave van een bulletin, een soort perscommuniqué, dat de medewerkers van Je Maintiendrai, de kernleden van de toekomstige Nederlandse Volksbeweging en de leiders van het ondergrondse front regelmatig zou voorzien van gegevens en nieuwsberichten, welke van belang waren voor hun werk. Zo verscheen op 6 juni 1943 het eerste nummer van De Vrije Nieuwscentrale. De voornaamste medewerkers waren F. van Erpen Royaards, H.J.W. Sauer en de oude heer Weterings.

_ gezinskaart ouders • gezinskaart ouders bewerkt •

Wij nemen afscheid, onze taak is volbracht. Wij hebben geprobeerd U in den duisteren tijd welke achter ons ligt, zoo goed en objectief mogelijk voor te lichten. Het was immers van groot belang, het juiste nieuws te vernemen. Wij hebben getracht U de stemmen te laten hooren van verschillende landen en volken, teneinde U een klein beeld te geven van wat er leefde en geboren werd in de jaren van de bittere onderdrukking.

N.G. Vlot

VOD : voorlichtingsdienst van Je maintiendrai / Utrecht - Hilversum 15-05-1945

Johannes Josephus Savenije 10-12-1915 Emmen
(m | 39 | B.B.C. | Bussum)

Agent van politie. Wordt naast de B.B.C. ook genoemd i.v.m. NVS (Neerland's vrijheidsstrijd), hoewel DOP dat niet vermeld.

_ NVS (Neerland's vrijheidsstrijd) 07-05-1945 Bussum • Militieregister •

Jacob Marie (Jo) Schaart 28-03-1920 Sliedrecht - 01-11-1977 Elst
(m | 789 | Strijdend Nederland; het contact met de vrije wereld | Kampen)

De ondergedoken gemeente-ambtenaar Jo Schaart uit Zwartsluis trad samen met Jacob de Goede toe tot de redactie van Strijdend Nederland. Op 20 januari 1945 werden Schaart en De Goede gearresteerd terwijl ze een nummer van Strijdend Nederland aan het stencilen waren. De Goede nam alle schuld op zich, waardoor Schaart niet ter dood werd veroordeeld. Hij werd vastgezet in het Huis van Bewaring in Zwolle. Als represaille voor een mislukte aanslag in de nacht van 6 op 7 maart 1945 bij Woeste Hoeve op Hanns Albin Rauter werden 117 verzetsmensen geëxecuteerd, waaronder Jacob de Goede en Toon Slurink. Vlak na de oorlog kwam er een HERHAALDE EN LAATSTE OPROEP! van de Zuiveringscommissie van het gemeentepersoneel te Zwartsluis om klachten over de houding van het gemeentepersoneel tijdens de bezetting in te dienen. Dat moet wel een van de redenen zijn geweest voor Schaart om te verhuizen naar Elst.

_ Muizenest.nl; Strijdend Nederland • Stad Vollenhove; Tweede Wereldoorlog in en rond Vollenhove (1939-1945) • Trouw 25-06-1945; HERHAALDE EN LAATSTE OPROEP! • overlijdensadvertentie • Archiefkaart A'dam vader •

Friedrich Wilhelm Schäfer 16-02-1909 Düren (Dld) - 07-03-1944 Waalsdorpervlakte
(m | 515 | Nieuwsblad van "Ons vrije Nederland" | Rotterdam)

Schäfer was stencilaar en verspreider van de titelloze voorganger van het illegale blad Nieuwsblad van Ons Vrije Nederland in Rotterdam. Dat blad was opgezet door Gerardus Werson (1*), zoon van zijn werkgever Reinier Werson (2*). Bij een inval op 12 februari 1944 (3*) werd Rijksduitser Schäfer samen met Werson sr. gearresteerd. Hij was toen in het bezit van een pistool. Ondanks ernstige mishandelingen zweeg Frits Schäfer over alles waarmee hij werd geconfronteerd. Namen noemde hij in het geheel niet (bron).

_ Erepeleton • burgerslachtoffers Wassenaar • Waalsdorpervlakte • WO2slachtoffers • oorlogsgravenst. •

Eldert van Schagen 12-01-1913 Sloten NH - 04-01-2005 Den Haag
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)
(m | 967 | VN-Nieuws; speciaal bulletin van Vrij Nederland | Amsterdam)

Onderwijzer buitengewone lichamelijke opvoeding, later directeur van de Dr. Hendrik Piersonschool (B.L.O.) te Den Haag

_ archiefkaart • VN-nieuws : speciaal bulletin van Vrij Nederland 11-05-1945 • genealogie-online •

Melis van Schaik 02-06-1922 Loosdrecht - 26-02-2005 Vlaardingen
(m | 124A | Courage | Loosdrecht)

Van mei 1943 af, toen de radiotoestellen moesten worden ingeleverd, tot aan de bevrijding werd door enige verzetsmensen - o.a. Melis en zijn zuster, Rie van Schaik - in Loosdrecht een illegaal blaadje samengesteld uit berichten van de BBC en verspreid. Aanvankelijk werd de tekst getypt, van september 1944 af werd het blad samengevoegd met een ander plaatselijk nieuwsblaadje en in 300 exemplaren gestencild onder de naam Courage.

_ Oorlogsbronnen: Dossier - Illegale Pers - Courage • online-begraafplaatsen • overlijdensadvertentie vader •

Maria J. (Rie) van Schaik 27-01-1925 Loosdrecht
(v | 124A | Courage | Loosdrecht)

Van mei 1943 af, toen de radiotoestellen moesten worden ingeleverd, tot aan de bevrijding werd door enige verzetsmensen - o.a. Rie van Schaik en haar broer Melis van Schaik, - in Loosdrecht een illegaal blaadje samengesteld uit berichten van de BBC en verspreid. Aanvankelijk werd de tekst getypt, van september 1944 af werd het blad samengevoegd met een ander plaatselijk nieuwsblaadje en in 300 exemplaren gestencild onder de naam Courage.

_ Impressies Uit De Jaren 1940-‘45 • Oorlogsbronnen: Dossier - Illegale Pers - Courage • overlijdensadvertentie vader •

Maarten Willem Schakel sr. 17-07-1917 Meerkerk - 13-11-1997 Gorinchem
(m | 634 | O.Z.O.; Oranje zal overwinnen | Hoornaar-Giessendam-Hardinxveld)
(m | 971 | Vrij Nederland; streekuitgave voor Alblasserwaard en Vijfheerenlanden | Gorinchem)

De meidagen van 1940 maakte hij als dienstplichtig militair mee. Daarna was hij tot oktober 1943 in het onderwijs werkzaam. Vervolgens ging hij in het verzet. Hij maakte deel uit van de Vrij Nederland-groep, was onder de schuilnaam "Jan Snor" lid van een verzetsgroep in de Alblasserwaard, was later lid van de verzetsgroep André in Sprang-Capelle en werd in 1944 garnizoenscommandant Binnenlandse Strijdkrachten te Gorinchem. Hij werd gevangengenomen maar werd in april 1945 uit een politiecel in Schoonhoven bevrijd, vlak voordat hij door de Duitsers zou worden geëxecuteerd.

_ Amerongen inspireert • [https://nl.wikipedia.org/wiki/Maarten_Schakel_sr. Wikipedia] • P&P •

Cornelis Johannes Pieter (Kees) Schalker 31-07-1890 Den Haag - 12-02-1944 Waalsdorpervlakte
(m | 1071 | De waarheid | Amsterdam)

Direct na de Duitse bezetting was hij op 16 mei 1940 aanwezig bij een vergadering van een klein aantal topfiguren van de CPN in Den Haag, waarbij besloten werd de legale CPN op te heffen en een ondergrondse CPN op te bouwen. Hij maakte in de oorlog deel uit van de leiding van de illegale CPN tot zijn gevangenneming in november 1943. Gedurende twee korte perioden had hij de leiding over het communistische verzet in de regio Den Haag, die ook bekendstaat als De Vonk-groep. Uiteindelijk werd hij op 14 november 1943 in Utrecht gearresteerd toen hij naar een vergadering van de CPN ging in een woning die inmiddels door de politie bezet was.

Hij werd opgesloten in het Oranjehotel en op 12 februari 1944 op de Waalsdorpervlakte gefusilleerd.

_ Wikipedia •

Johannes Frederik Jeremias (Johan/Frits) Schamp 24-08-1897 Amsterdam - 05-05-1943 Amsterdam
(m | 411 | Mededelingen van het comité voor vrij Nederland | Amsterdam-Rotterdam-Den Haag-Groningen)
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

Kastelein. betrokken bij verzetsactiviteiten van de mensen die het blad Vrij Nederland uitgeven.(1) Deze zogenaamde groep Fonteyn werd in 1941 gearresteerd en 65 personen, waaronder Johan Schamp moesten terechtstaan. Zijn vrouw A.F. Schamp-Sonneborn diende meerdere gratieverzoeken in, die alle werden afgewezen. Hij zat oa gevangen in Scheveningen, in Bochum (Duitsland), en later in de Gerichtsgefängnis in Arnsberg. (Duitsland). Na een verblijf in het Marien Hospital te Arnsberg wegens behandeling van een ernstige infectie van de rechterarm, keerde hij terug in Amsterdam in maart 1943.

Binnen twee maanden werd hij opgenomen in het Wilhelmina gasthuis wegens verwondingen, opgelopen in gevangenschap. Daar overleed hij na een operatie op 5 mei 1943.

_ GAA • Archiefkaart A'dam • gezinskaart ouders D'Haag • profielfoto • OGS • overlijdensadvertentie •

drs. Bertus Willem Schaper 03-02-1907 Voorburg - 16-07-1991 Oegstgeest
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)
(m | 967 | VN-Nieuws; speciaal bulletin van Vrij Nederland | Amsterdam)

Journalist en schrijver Bertus Schaper werkte in de oorlogsjaren mee aan het dan illegale Vrij Nederland.

_ dbnl • Humanist 02-02-1984; Afscheid van rekenschap • Archiefkaart A'dam • Gezinskaart ouders Delft •

Louis Scharis 27-09-1917 Amsterdam
(m | 412 | Mededeelingen van het Nederlandsch Correspondentiebureau | Den Haag)

Werd verscheidene keren gearresteerd door de Duitsers en gevonnist tot gevangenisstraf. Hij slaagde erin om op elke gelegenheid te ontsnappen. Louis ontmoette Josephina Verheul (1920), een professionele verpleegkundige met toegang tot ziekenhuizen. Zij was betrokken bij het escorteren van jonge Joodse vrouwen naar een huis voor ongehuwde moeders, waar ze zich konden verbergen. Louis en Josephina begonnen nauw samen te werken in het verzet. Josephina heeft herhaaldelijk haar Joodse vriend geholpen om nieuwe verbergplaatsen voor zichzelf te vinden, die bijzonder gevaarlijk was omdat hij als vluchteling werd geregistreerd en constant bedreigd werd om door de Nederlandse politie te worden gevangen. Na de oorlog zijn ze getrouwd.

_ archiefkaart A'dam vader • RAN • bevolkingsregister D'Haag •

Hendrik Tjalle Scheen 1925
(m | 701 | Radio Oranje; orgaan voor strijdend Nederland: dagelijksche editie | Amsterdam)

Het verzetsblad Radio Oranje werd in de zomer van 1944 opgericht door de scholieren G.J. Albrecht en Scheen met medewerking van mej. Th. Drescher. Gestencild werd bij de familie Kling. De uitgave werd vanaf 1 juli 1944 tot en met 6 mei 1945 in Amsterdam werd uitgegeven. Het verscheen dagelijks in een oplage tussen de 1200 en 20000 exemplaren. Het werd aanvankelijk gestencild, vanaf januari 1945 gedrukt en de inhoud bestond voornamelijk uit nieuwsberichten.

_ Archiefkaart A'dam • Archiefkaart A'dam ouders •

Arie Gerardus Scheepmaker 14-02-1905 Hillegom
(m | 372 | Lichtstralen | Hillegom)

_ Lichtstralen 07-05-1945 Hillegom • WwW geboorte •

Age Scheffer 14-08-1900 Lemmer - 29-07-1980 Zaandam
(m | 644 | Paraat; speciale editie voor Rotterdam en omstreken | Rotterdam)

Na de inval van de Duitsers in 1940 dacht Scheffer met anderen van de Arbeiderspers, waar Het Volk onderdeel van was, dat het beter was er te blijven werken dan de uitgeverij in handen van de Duitsers te geven. In 1941 veranderde hij van gedachte en nam ontslag. In de oorlogsjaren zat hij in de redactie van de plaatselijke Rotterdamse editie van Paraat, een illegale uitgave. Na de oorlog werd hem wel verweten dat hij had meegewerkt met de Duitsers, al werd dat van veel anderen van de Arbeiderspers wel veel zwaarder aangerekend. Hij zette zijn journalistieke carrière voort bij het vervolg van 'Het Volk', nl 'Het Vrije Volk

_ Vakbeweging in de oorlog • Het Parool 11-11-1947; strafmaatregelen tegen de Arbeiderspers inzake de oorlog 1 • Het Vrije Volk 11-11-1947; reactie van Scheffer op de critiek op de Arbeiderspers • Het Parool 15-11-1947; strafmaatregelen tegen de Arbeiderspers inzake de oorlog 2 • Archiefkaart A'dam • in memoriam • overlijdensadvertentie •

mej. George Scheffer
(v | 932 | V.O.D.; voorlichtingsdienst van 'Je Maintiendrai' | Utrecht-Hilversum)

_ VOD : voorlichtingsdienst van Je maintiendrai 15-05-1945 Utrecht •

Johannes (Pi) Scheffer 21-09-1909 Amsterdam
(m | 960 | Voorlichtingsdienst Je Maintiendrai | Amsterdam)

Deze uitgave stond onder redactie van J. (Pi) Scheffer, onderwijzer en radiomusicus. In maart 1945 werd Scheffer tevens redacteur van Novum; voorlichtingsdienst. De laatste weken van de oorlog werd nog een dagelijks nieuwsbulletin uitgegeven, het Éen uur bulletin; dagelijksche nieuwseditie van HBT Zondagsblad. Medewerker was P. Snep.

_ archiefkaart A'dam •

mr. Carel Jan van Schelle 26-08-1913 Wassenaar - 05-11-1987 Wassenaar
(m | 1148 | Ongetiteld verzetsblad | Den Haag)

Ambassadeur, grootmeester van het Huis van H.M. de Koningin

_ nationaalarchief; Kanselarij der Nederlandse Orden: Index gedecoreerden • Wikipedia • ANP historisch archief • gezinskaart D'Haag • overlijdensadvertentie • Laatste groet aan goede vriend •

Magdalena Geertruida Schenk 16-06-1907 Rotterdam - 08-08-1991 Amsterdam
(v | 729 | De schildwacht; onafhankelijk Nederlandsch weekblad | Amsterdam)

In 1942, na de eerste grote razzia's op joden, ging de journalisten Magdalena Geertruida Schenk en Johannes Baptista Thomas Spaan over tot de uitgave van Zuiveringszout. dat zeer onregelmatig verscheen. In de zomer van 1944 werd het blad herdoopt in De Schildwacht en verscheen in den vervolge wekelijks. In de hoofdartikelen (grotendeels van de hand van Spaan) werd op scherpe wijze gereageerd op de belangrijkste gebeurtenissen en toestanden in Nederland. Deze artikelen zijn in april 1945 in brochurevorm (illegaal) verschenen onder de titel In de laatste ronde. In mei 1944 gaven de redacteuren de redevoeringen welke H.M. de koningin voor Radio Oranje had uitgesproken uit onder de titel De koningin sprak. Na de bevrijding werd het blad voortgezet.

_ Spaanprijs • foto • Huygens •

Johannes Hermanus (Johan) Scheps 13-07-1900 Den Haag - 03-10-1993 Utrecht
(m | 288 | De kern | Haarlem)

Hij ergerde zich tijdens de Tweede Wereldoorlog aan de meegaandheid waarmee Nederlandse autoriteiten en organisaties het nazi-regime bejegenden en schreef (onder eigen naam!) vele brochures, waarin hij opriep zich niet aan te passen aan de nieuwe orde. Al snel werd hij door de Duitsers gezocht, zodat hij uiteindelijk met tegenzin een valse identiteit aannam. Tot zijn arrestatie in 1944 sprak Scheps op talloze privé-bijeenkomsten. Bij toeval werd hij toch gearresteerd, waarna hij een tijd vastzat in het Polizeiliches Durchgangslager in Amersfoort. Was oprichter illegaal blad „Op Korte Golf” (zie pagina 48 De April-Mei-stakingen van 1943)

_ Wikipedia •

prof. ir. Willem (Wim) Schermerhorn 17-12-1894 Akersloot - 10-03-1977 Haarlem
(m | 270 | Je maintiendrai | Amsterdam-Utrecht)

In mei 1942 werd hij, vermoedelijk op grond van zijn anti-fascistische reputatie, met andere prominenten door de bezetter in het klein-seminarie Beekvliet te Sint-Michielsgestel gegijzeld. Samen met W. Banning, W. Drees e.a. speelde hij een vooraanstaande rol in de discussies over de noodzakelijk geachte vernieuwing na de oorlog. In december 1943 vrijgelaten, werd hij onmiddellijk mederedacteur van het illegale blad Je Maintiendrai, (JM) waarin de Gestelse groep zich o.a. verder met de partijvernieuwing bezighield.

_ Wikipedia • P&P • Huygens • Vrij Nederland : nieuwsbulletin voor Midden Noord-Holland 17-05-1945 Purmerend •

Bart Schild 25-02-1928 Haarlem
(m | 930 | Het vluchtelingetje | Eerbeek)

Bart Schild is in Haarlem geboren. Zijn ouders zijn later verhuisd naar Gelderland. Aan de hand van de overlijdensadvertentie van zijn vader uit 1941 is op te maken dat het gezin in Eerbeek is gaan wonen. Daar heeft hij meegewerkt aan de illegale uitgave Het vluchtelingetje. Deze uitgave werd door de gebroeders M. en H. van Gijn, D.P. Wijlhuizen en J.J. Schouten, allen geëvacueerd uit Arnhem, en Schild, vervaardigd om het contact tussen evacués en dorpsbewoners te onderhouden. De inhoud bestond veelal uit bijdragen van de geëvacueerden betreffende hun zorgen en noden, in al dan niet ernstige stijl. De vervaardiging geschiedde in de gespaarde garage van een ingestorte villa, welke tevens diende tot verblijf van twee joodse onderduikers.

_ Geboorteaankondiging • overlijdensadvertentie vader •

Dirk Schilp 11-10-1893 Haarlem - 21-03-1969 Amsterdam
(m | 937 | De vonk | Amsterdam)

Propagandist. Gedurende de oorlog stond hij in kontakt met personen die behoorden tot de groep die het illegale blad 'De Vonk' (1940-1945) publiceerden.

_ archiefkaart A'dam • Archief Dirk Schilp • VPRO • De Vonk • ISSG • Wikipedia; De Vonk • overlijdensadvertentie 01 • overlijdensadvertentie 02 • In memoriam • De Volkskrant 24-10-1967; Stakers, dat waren keiharde kerels •

Jan Schilthuis 17-04-1882 Groningen - 23-07-1965 Den Haag
(m | 480 | Het nieuws | Amerongen)

De oorlog onderbrak de politieke carrière van Schilthuis. In de laatste periode daarvan werd hij lid van het Politiek Convent onder voorzitterschap van W. Drees. Vermoeddellijk was hij ook betrokken geweest bij het illegale blad Het nieuws te Amerongen. In de overgangstijd na de oorlog maakte hij deel uit van de Nationale Adviescommissie tot zuivering en aanvulling van de Staten-Generaal en van de Voorlopige Tweede Kamer.

_ parlement.com • Huygens •

Cornelis Petrus Schipper jr. 14-08-1903 Spanbroek
(m| 985 | Vrij Nederland; nieuwsbulletin | Spanbroek-Zuidermeer)

Toen het westen van West-Friesland na het uitbreken van de Spoorwegstaking van elektriciteit verstoken was, werd door C.J. Hof een dagelijkse editie van Vrij Nederland uitgegeven ; medewerking werd hierbij verleend door Schipper jr. en A. Koeman. De vervaardiging vond plaats ten huize van de gebr. Klaver te Spanbroek op de Zomerdijk en bij de familie Enthuis te Zuidermeer te midden van vele gevaren en onder de moeilijkste omstandigheden, daar deze streek o.m. een centrum was van wapendroppings. In tijd van nood werd ook het nieuwsbulletin voor West-Friesland vervaardigd.

_ Bevolkingsregister Spanbroek •

Johan Godefridus (Hans) Schippers 13-02-1923 Amsterdam - 08-03-1945 Amsterdam
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Schippers verrichtte spionageactiviteiten en bracht joodse landgenoten – die poogden uit te wijken naar Zwitserland – over de grens. Onderduikers voorzag hij van bonkaarten en valse persoonsbewijzen. Vanaf 1943 was hij betrokken bij de vervaardiging van het illegale blad Het Parool. Hij verzorgde papiervoorraden, was contactpersoon tussen verschillende drukkers en vanaf 1944 hoofd van de expeditie in Amsterdam. Schippers coördineerde en stimuleerde illegale groepen in Zwolle, Deventer, Twente en de Achterhoek bij het drukken van plaatselijke Parool-bulletins. Tijdens de hongerwinter 1944-1945 werkte hij actief mee in het Natura-apparaat. Schippers zat ondergedoken in het huis van Theodoor van Gogh en Johan Bais op de Weteringschans. Op 1 maart 1945 werd hij tijdens een inval op de Weteringschans samen met onder andere Van Gogh en Bais gearresteerd.

Op 8 maart 1945 werd hij bij Rozenoord aan de Amsteldijk gefusilleerd.

_ Eerebegraafplaats • Rozenoord • British Index to Dutch Helpers of Allied Personnel •

prof.mr. Leo Gerhard Anton Schlichting pseud. Ph.J. Zuydewindt 14-03-1898 Alkmaar - 21-08-1968 Nijmegen
(m | 109 | Christofoor; voor God en Vaderland | IJsselstein)

Schlichting die later hoogleraar werd in Nijmegen werkte in de oorlogsjaren mee aan het dan illegale blad Christofoor, een van oorsprong Rooms-Katholiek verzetsblad dat uitgroeide tot een bekende opinie-uitgave van vooruitstrevende rooms-katholieke jongeren, welke zich richtte tot hun
geloofsgenoten in Nederland om dit volksdeel voor te bereiden en zich te doen bezinnen op zijn taak tijdens en na de oorlog.

_ GVNL • overlijdensadvertentie • Kommunikationswissenschaft in den Niederlanden • genealogie • Archiefkaart A'dam •

Albert Schlösser 1898 - 14-12-1964 Laren
(m | 579 | Ons vaderland; het blad van en voor vrije Nederlanders | Laren-Blaricum)
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam

Leider van de Groep Schlösser. 44-jarige Duitse immigrant, woonachtig in Laren (NH), die onder het pseudoniem 'Albert Meister'

zie ook: DOP Nr.26 p. 76

_ Verklaring van Albert Schlösser over zijn gedragingen tijdens de bezetting, 16 mei 1945 • Zoeken & scheuren: de jonge Sandberg • Nieuwe Leidsche Courant 4 mei 1950 • Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog • overlijdensadvertentie •

ir. Johannes Cornelis (Hans) Schlösser 19-06-1917 Kerkrade - 16-11-2008 Heerlen
(m | 684 | De postduif | Roermond)

Zijn persoonlijke betrokkenheid bij het verzet versterkte zijn maatschappelijk verant-woordelijkheidsgevoel, dat zeker na de oorlog als een rode draad door zijn leven liep (bron).

_ WwW geboorte • In Memoriam ir. J.C. Schlösser • online-familieberichten • The Lion; april 1977 •

Petrus Johannes (Piet) Schmidt 23-11-1896 Arnhem - 02-12-1952 New York
(m | 109 | Christofoor; voor God en Vaderland | IJsselstein)
(m | 270 | Je maintiendrai | Amsterdam-Utrecht)
(m | 569 | Ons gemeenebest / onder red. van P.J. Schmidt | Amsterdam)

Tussen 1939 en 1941 was Schmidt gemeenteraadslid te Amsterdam namens de SDAP totdat deze partij op last van de Duitse Rijkscommissaris werd ontbonden. Werkte mee aan verschillende illegale bladen,

_ archiefkaart A'dam • BWSA • Beeldbank GAA •

Jan Wiggert Daniel Schmitz jr. 03-07-1899 Haarlem
(m | 969 | Vrij Nederland; nieuwsbulletin voor Kennemerland | Beverwijk)

Eigenaar van drukkerij te Velsen, samen met zijn broer Karel Schmitz.

_ IJmuider Courant 16-04-1952 • Lijst van drukkerijen/uitgeverijen van verzetsbladen • geboorteakte •

F. Ch. Schoeman
(m | 1094 | Weekoverzicht; zeven dagen politiek en militair wereldgebeuren | Amersfoort)
(m | 551 | De Notedop : the war in a nutshell | Amersfoort)

_ De Notedop : the war in a nutshell 11-05-1945 Amersfoort • Adresboek Amersfoort 1950 •

Eva Schoenmaker-Reijst 05-06-1920 Den Haag
(v | 788 | Strijdend Nederland | Hengelo)

Eva Reijst zat tijdens WO2 in het verzet waarvoor ze ook het Verzetsherdenkingskruis heeft gekregen en werkte toen ook mee aan de illegale uitgave Strijdend Nederland te Hengelo.

_ British Index to Dutch Helpers of Allied Personnel • Gedenkboek VHK p.204 • WwW Bevolkingsregister D'Haag • genealogie •

Peter (Piet) Schoester 09-10-1903 Hees - 11-06-1984 Venray
(m | 1127 | De zwijger | Venray)

De electricien Peter Schoester was verantwoordelijk voor de telefoonverbindingen voor LO Venray.

_ Het Verborgen Front • WwW bevolkingsregister Venray • overlijdensadvertentie • in memoriam • Verzetsorganidsatie L.O. ook in Venray aktief •

prof. mr. J.J. (Jan) Schokking 10-05-1864 Amsterdam - 15-07-1941 Den Haag
(m | 677 | De ploeg; wil opwekken tot bezinning op onze na-oorlogse taak | Groningen-IJsselstreek-Den Haag)

Christelijk-historische politicus en minister, afkomstig uit de kring van de Friese christelijk-historischen. Hervormd predikant in Friesland en later in Dordrecht en Leiden. Kwam in 1901 voor het district Harlingen in de Tweede Kamer en bleef lid tot 1909. Keerde in 1918 terug in het parlement en werd fractievoorzitter als opvolger van Lohman. Was vaak weinig doortastend. In 1920-1925 was hij gedeputeerde van Zuid-Holland en in 1925 minister van Justitie in het kortstondige kabinet-Colijn I. Keerde in 1926 opnieuw terug als Kamerlid en fractievoorzitter en werd in 1927 tevens burgemeester van Katwijk. Besloot zijn loopbaan als staatsraad. In zijn spreektrant was steeds de dominee te herkennen.

_ P&P • overlijdensadvertentie • overgenome delen Amsterdam •

M. Scholte
v 148 De duinstreek Bergen

Arend (Arie) Scholten 11-12-1897 Kampen
(m | 789 | Strijdend Nederland; het contact met de vrije wereld | Kampen)

Strijdend Nederland, in de oorlogsjaren een illegaal blad is „geboren" in Kampen, dat daarmee een eigen illegale pers bezat. Dagelijks werd het blad met mededelingen over, het verloop van de oorlog en zgn. verzetsberichten verspreid. Was Scholten de sigarenmaker, die door zelfstudie was opgeklommen, de man van de verspreiding, de journalist Spanhaak zorgde. Arie was ook betrokken bij pilotenhulp.

_ Gerrit Spanhaak, de pen van Strijdend Nederland • ‘Strijdend Nederland’ in bevrijd Nederland • Digibron; Strijdend Nederland • geboorteakte Kampen • helpers of AFEES • Wikiedia; Strijdend Nederland •

Gerrit Dignus Scholten 19-01-1917 Hoorn
(m | 1121 | De Zuiderzeebode | Hoorn)

_ WwW militieregister • bevolkingsregister Hoorn • huwelijksadvertentie • Luckens.nl over Scholten • Scouting in de oorlog •

Pieter Scholten 04-11-1893 Haarlem - 01-09-1975 Haarlem
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

Adjunct-Directeur Javasche Bank te Amsterdam, Scholten was een van de provinciale vertegenwoordigers van het illegale Vrij Nederland in Friesland. Hij zat ondergedoken in Drachtstercompagnie.

_ Ondergedoken in Fryslan; Duikkaart • Gezinskaart A'dam • DOP blz 282 • genealogie-online •

Antonius Dionysius (Fred) Schoonenberg 24-08-1910 Amsterdam - 05-01-1975 Amsterdam
(m | 275 | Jeugd; uitgave van De waarheid | Amsterdam-Den Haag

Schoonenberg was een communistische journalist en leider van de communistische jeugdbeweging, die op 36-jarige leeftijd Tweede Kamerlid voor de CPN werd. Hij werd in 1948 hoofdredacteur van 'De Waarheid' en verruilde toen de Tweede voor de Eerste Kamer. Hij was een fel bestrijder van de Nederlandse dekolonisatiepolitiek in Indonesië en pleitbezorger van dienstweigering. Hij was in de oorlog actief in het verzet in de Zaanstreek.

_ Wikipedia •

mr.dr. Jan Schoonenberg 16-07-1903 Rotterdam - 12-09-1968 Ermelo
(m | 741 | Slaet op den trommele | Utrecht)

Jan werkte in de oorlogsjaren mee aan het illegale blad Slaet op de Trommele. Op 01-06-1945 woonachtig op Trans 19 te Utrecht

_ Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad 30-11-1949 • Arnhemsche courant 06-12-1949; Waarom een liberale partij? • Slaet op den trommele 01-06-1945; Hoofdbstuur Jong-Liberalen • Slaet op den trommele! 04-08-1945; Geschiedenis van de bond van Jonge Liberalen in bezettingstijd • Vrijheid en Democratie 19-11-1949 Bilthoven; Wat is dat met de Liberale partij? • gezinskaart ouders R'dam • overlijdensadvertentie •

Philip Schoonhoed 13-09-1917 Amsterdam - 31-03-1945 Mauthausen
(m | 937 | De vonk | Amsterdam)

_ Familiearchief Chef d'Hotel-Holtmans • archiefkaart A'dam • Hans van den Heuvel, Gerard Mulder; Het Vrije Woord - Erelijst van gevallenen • Archiefkaart A'dam •

Abraham Elisa (Bram) Schouten 28-01-1909 Aalten (GL) - 16-08-1989 Den Haag (ZH)
(m | 875 | Trouw; speciale uitgave voor de Zaanstreek | Zaandam)

Met schuilnaam Sam Elemans, woonachtig te Zaandam op de Tuinstraat 82 (16-05-1945) was Schouten betrokken bij de verspreiding van het illegale blad Trouw; de speciale uitgave voor de Zaanstreek.

_ Bak schrijft; Klaroenstoten uit de Zaan • Trouw 16-05-1945; geboorteadvertentie 2 kinderen • genealogie-online • bevolkingsregister Zaandam • overlijden kind (1948) te Zaandam • WwW huwelijk •

George Hendrik Leonardus (Bob) Schouten 02-04-1906 Amsterdam - 28-01-1981 Arnhem
(m | 983 | Vrij Nederland | Rotterdam)

_ storey • Haagsche courant 06-09-1940 • Korte geschiedenis van de Arend en de Zeemeeuw • Trouw 18-01-1984; voorz. Ver. ter bevordering van de belangen des boekhandels • overlijdensadvertentie • An International Dictionary of Adult and Continuing Education • WwW bevolkingsregister R'dam • WwW militieregister • Gezinskaart Amsterdam • gezinskaart ouders •

H. Schouten
(m | 430 | Moed en vertrouwen | Maasbree)

Ondergedoken officier uit Voorburg volgens dop, uit Den Haag volgens Het Verborgen Front III.11.

_ Onderduikersmonument Maasbree •

Johannes (Jan) Schouten 12-08-1883 Maassluis - 09-09-1963 Rotterdam
(m | 454 | Nederland vrij! | Amsterdam)
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)

In de oorlog koos Schouten fel partij tegen de Duitse bezetter, in tegenstelling tot Colijn die een halfslachtige positie innam. Schouten werkte aan de opbouw van een schaduwpartij, de illegale ARP, die in 1941 in werking trad. In 1942 werd Schouten door de Duitsers opgepakt en verbleef zes maanden in het concentratiekamp Amersfoort. Na zijn vrijlating bemoeide hij zich met de oprichting van het illegale Trouw. In april 1943 werd hij opnieuw gearresteerd en tot het eind van de oorlog verbleef hij in de kampen Scheveningen, Sachsenhausen en Mauthausen.

_ Wikipedia •

mej. Johanna Schouten 25-04-1891 Naarden - 07-01-1945 Ravensbrück
(v | 520 | De nieuwsbode; orgaan van de vrije pers | Utrecht-Amsterdam)
(v | 579 | Ons vaderland; het blad van en voor vrije Nederlanders | Laren-Blaricum)

_ OGS • Het Vrije Woord •

J.J. Schouten
(m | 930 | Het vluchtelingetje | Eerbeek)

Geëvacueerd uit Arnhem

Piet Schouten
(m | 332 | Kroniek van de week; vriheyt en is om gheen gelt te coop | Voorschoten-Zoeterwoude)

_ Kroniek van de week ; vriheyt en is om gheen gelt te coop 09-05-1945 •

VRIHEYT EN IS OM GHEEN GELT TE COOP. Onder dit devies brachten wij regelmatig de "Kroniek van de Week" in onze provincie. Menigmaal werd in een enkele volzin Uw aandacht nog eens extra op ons devies gevestigd. En de diepe beteekenis van dit devies is voor onze provincie zuivere werkelijkheid geworden. - Vriheyt en is om gheen gelt te coop. - Vele dooden hebben wij te betreuren, vele dorpen zijn verwoest, vele landerijen onder water gezet, vele boerderijen in vlammen opgegaan. Een ding hebben we echter herkregen, onze vrijheid.

de redactie

Kroniek van de week ; vriheyt en is om gheen gelt te coop 16-11-1944

Willem Wieger Schra 14-04-1905 Medemblik - 27-03-1972 Bergen
(m | 1040 | De vrije stem | Medemblik)

Kantoorbediende Schra was werkzaam voor het verzetsblad De vrije stem te Medemblik. Het doel van deze uitgave was de verzetsgeest in West-Friesland, waar de grote bladen na de Spoorwegstaking moeilijk te bemachtigen waren, levendig te houden. Getracht werd hierbij de gedachtensfeer van Je maintiendrai te volgen. Ook werden vele berichten van lokale aard opgenomen. De initiatiefnemer was de psychiater dr. R. Zijlstra; hij schreef tevens de meeste artikelen. Verder werkten P.F. Brittijn, W.W. Schra en mevr. Zijlstra aan de vervaardiging mee. Toen dr. Zijlstra moest onderduiken, werd het blad in Oostwoud en Hauwert samengesteld. Hierbij verleenden de onderduikers A. Weeshoff, O. Molenkamp en M. te Winkel hun medewerking.

_ WwW militieregister • WwW huwelijk • overlijdensadvertentie • overlijdensadvertentie echtgenote • genealogie-online •

Roelof Schraa 28-11-1920 Zwartsluis - 10-10-1944 Oldebroek
(m | 787 | Strijdend Nederland | Elburg)

Schraa was in de oorlogsjaren de verspreider voor Oldebroek van het illegale tijdschrift Strijdend Nederland. Helaas werd hij door de Duitsers gesnapt en toen hij weigerde namen te verraden is Roelof Schraa ter plaatse doodgeschoten (op 10 oktober 1944).

_ Elburger Courant | 14 april 1995 • oorlogsgravenst. • Erelijst •

Cornelus Johannes Martinus (Kees) Schraauwers 24-11-1925 Loon op Zand - 04-11-1982 Nijmegen
(m | 345 | Het laatste nieuws | Kaatsheuvel)

De 17-jarige Kees Schraauwers werd door een langdurige ziekte gedwongen het bed te houden. Hierdoor was hij de gehele dag in staat nieuwsberichten te beluisteren. Na de capitulatie van Italië begon bij de vervaardiging van een nieuwsbulletin. Na een huiszoeking in juni 1944 werd het radiotoestel overgebracht naar een stal van een boerderij; van een nabijgelegen fabriek uit werd een ondergrondse leiding naar de stal gelegd om spanning te verkrijgen. Toen echter eind juni 1944 een varken door deze leiding dodelijk werd getroffen en de geschiedenis in het dorp uitlekte, staakte Schraauwers de uitgave van het blad.

_ WwW bevolkingsregister • overlijdensadvertentie • overlijdensadvertentie echtgenote • Openarch: Bevolkings­register Loon op Zand •

mej. Greetje Schregardus 22-12-1923 Bandung - 17-09-1967 Amersfoort
(v | 1094 | Weekoverzicht; zeven dagen politiek en militair wereldgebeuren | Amersfoort)
(v | 551 | De Notedop : the war in a nutshell | Amersfoort)

_ De Notedop : the war in a nutshell 11-05-1945 Amersfoort • werelate.org •

G. Schreuder
(m | 992 | De vrijbuiter | Nieuw-Vennep)

mej. L. Schreuder
(v | 992 | De vrijbuiter | Nieuw-Vennep)

Zeer goed mogelijk gaat het hier om Maria Wilhelmina Henrietta Schreuder (21-03-1932 Amsterdam - 13-10-1994 Uithoorn). Zie Archief M.W.H. Schreuder.
Zij was de zus van Gerardus David Adriaan (1927), verspreider van de Vrijbuiter en dochter van dr. Wilhelm Gerard Schreuder (06-05-1896 Maastricht - 05-02-1950 Amsterdam) alwaar op enig moment de berichten werden afgeluisterd van de radio en de artikelen werden samengesteld die door Mien? (door L. Schreuder werden uitgetypt). Allen waren dus betrokken bij de vervaardiging van het illegale blad De Vrijbuiter te Nieuw-Vennep.

_ De Vrijbuiter 05-05-1945 •

A. Schreuders
m 556 Het ochtendnieuws Dordrecht

Joannes Josephus Maria Hubertus Schreurs 02-02-1910 Haelen - 19-02-2001 Chandler, Arizona, VS
(m | 626 | Oranje post | Haelen)

Schreurs was betrokken bij De Oranje Post. Deze aanvankelijk naamloze uitgave werd vervaardigd door hem, M. Roumen en A. Mertens. Schreurs was lid van de O.D. en stond via D.l. Hage en P.M.J. Dresen in nauw contact met de RAF-groep, waardoor men de beschikking kreeg over belangwekkende berichten. Het stencilen geschiedde na enige verhuizingen bij J. Simmelink in zijn vrijwel onvindbaar zomerhuisje in de bossen achter de St. Servaasberg. De Oranje Post ging voor een klein deel als officieel dienststuk naar de plaatsen van bestemming. Een politieploeg onder leiding van W. Jole te Roermond deponeerde 's nachts huis aan huis exemplaren in de brievenbussen; ook werden exemplaren neergelegd bij de ingangen der Staatsmijnen. Bij een transport van geallieerde vliegeniers naar België begin december 1941 werden Hage en Dresen gearresteerd. Zij zijn in concentratiekampen omgekomen.

_ Het verborgen Front • Gedenkboek VHK p.206 • My country trouble • A will to resist • billiongraves • Openarchieven: geboorte • Familysearch: Obituary •

Fredericus N.F. (Frits) van der Schrieck 16-04-1917 - 20-11-1999 Den Haag
(m | 248 | Ik zal handhaven | Leiden)

Tijdens de eerste jaren van de bezetting raakte Van der Schrieck gaandeweg betrokken bij de illegaliteit. Hij hielp studenten wegkomen via door hem uitgestippelde routes (onder andere de Van Niftrik-route), ondersteunde informatie- en sabotageactiviteiten en hielp agenten die vanuit Engeland in Nederland waren gedropt met hun zenders of met onderduikadressen. In juni 1942 werd hij door de Sicherheitsdienst gearresteerd. Daarop volgde twee jaar gevangenschap in het Oranjehotel en Kamp Haaren. Hij kwam in mei 1944 vrij om gezondheidsreden.

_ Wikipedia • Wikipedia; vader • Soldaat van Oranje Zelfverheerlijking of ware held? • Leiden4045 • genealogieonline stamboom • [Gedenkboek Verzetsherdenkingskruis] • graftombe.nl •

Jan Schriefer 03-03-1906 Amsterdam - 13-04-1942 Leusderheide
(m | 105 | Bulletin van het M.L.L.-Front; door klassestrijd en internationalisme naar het socialisme | Amsterdam)

Toen de oorlog uitbrak werd de RSAP (Revolutionair-Socialistische Arbeiders Partij) omgezet in het illegale M.L.L.-FRONT (Marx-Lenin-Luxemburg-Front). De politiek van de RSAP werd door de nieuwe organisatie gehandhaafd; zij plaatste zich op een internationaal en socialistisch standpunt. De leiding van het M.L.L.-FRONT bestond uit H.J.F.M. Sneevliet, A. Menist, W. Dolleman, C. Gerritsen, mevr. C. de Haan-Zwagerman, J. Koeslag, M. Perthus, S. Poppeen J. Schriefer. In februari 1942 moest de vervaardiging van alle bovengenoemde uitgaven ten gevolge van de arrestatie van Sneevliet c.s. tijdelijk worden stopgezet. Op 13 april1942 werden Sneevliet, Menist, Dolleman, Gerritsen, Koeslag, Schriefer, alsmede J. Edel en R. Witteveen gefusilleerd.

_ Oorlogsgravenst. • archiefkaart A'dam •

dhr. Schrijver
m 1137 Ongetiteld verzetsblad Arnhem

Elka Schrijver 30-10-1899 Amsterdam - 27-08-1989 Amsterdam
(v | 411 | Mededelingen van het comité voor vrij Nederland | Amsterdam-Rotterdam-Den Haag-Groningen)

Journaliste, reclametekstenschrijver. In augustus 1940 richtte A.A. Bosschart Het Comité voor vrij Nederland op, dat zich ten doel stelde de Duitsers met alle mogelijke middelen afbreuk te doen, o.a. door sabotage en het verstrekken van inlichtingen aan de regering te Londen. Ook wilde men de Nederlandse openbare mening en de gedachtengang van Duitse militairen beïnvloeden door het verspreiden van lectuur.

_ archiefkaart A'dam • oorlogsgravenst. • stamboom • overlijden •

dr. Frans Schrijver 03-05-1907 Amsterdam - 19-07-1974 Woerden
(m | 947 | Voor God en koning | Woerden)

De huisarts dr Frans Schrijver werkte in de oorlogsjaren mee aan het illegale tijdschrift Voor God en koning te Woerden. Woerden werd aanvankelijk vanuit Utrecht voorzien van exemplaren van Voor God en koning. Na Dolle Dinsdag werd echter een zelfstandige uitgave ervan vervaardigd door J. Pars, de arts F. Schrijver en mej. T. Forthövel

_ Voor God en Koning 18-05-1945 • in memoriam •

dhr. Schröder
m 624 De Oranjekrant; vivere militare est Zeist

Pieter Hendrik Schröder 27-04-1900 Alkmaar - 25-12-1983 Haarlem
(m | 220 | Haarlemsche courant; dit nummer verschijnt buiten verantwoordelijkheid van Mees, Peereboom en Derks | Hillegom)

Schröder, ten tijde van zijn trouwen in 1927 leraar aan een lyceum, was lange tijd (1946-1965) ambtelijk secretaris van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, een organisatie begin 19de eeuw opgericht om het onderwijs te verbeteren. Het Nut bestaat nog steeds. Ze heeft zelfs een prijs verbonden aan zijn naam, de Dr. P. H. Schröderprijs, uit waardering voor zijn verdiensten. In de oorlogsjaren heeft Schröder meegewerkt aan het dan illegale tijdschrift de Haarlemsche courant.

_ huwelijksakte • overlijdensadvertentie 01 • overlijdensadvertentie 02 • Nieuwe Haarlemsche courant 17-07-1945 • Het Parool 04-11-1949 •

Wilhelmus Johannes (Wim) Schuijt 27-06-1909 Amsterdam - 13-04-2009 Zeist
(m | 109 | Christofoor; voor God en Vaderland | IJsselstein)

Wim Schuijt (Amsterdam, 27 juni 1909 – Zeist, 13 april 2009) was een Nederlands politicus. Hij was namens de Katholieke Volkspartij lid van de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal en het Europees Parlement. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij de hoofdredacteur van het illegale verzetsblad Christofoor.

_ Wikipedia • P&P • archiefkaart A'dam • bericht van overlijden •

Eelco Jan Willem Schuller 27-09-1922 Galang, Indonesie
(m | 372 | Lichtstralen | Hillegom)

Na de verplichte inlevering van de radiotoestellen begon A.G. Scheepmaker met het vervaardigen van een nieuwsbulletin zonder titel, dat later werd uitgebreid met artikelen, waarschuwingen aan de bevolking, e.d. Medewerking werd verleend door mej. A. Ruigrok, C. de Groot, C.W.Th. Jonkheer Wzn. en W. Prins. In december 1944 kwam Scheepmaker in gesprek met een ondergedoken joods meisje dat hem vertelde dat elk blaadje elke dag opnieuw een lichtstraaltje voor haar betekende. Naar aanleiding hiervan besloot hij de uitgave van 2 januari 1945 af de titel Lichtstralen te geven. In februari 1945 werden mej. Ruigrok en De Groot tengevolge van verraad door de Duitsers op heterdaad betrapt bij de vervaardiging van het blad en weggevoerd. Dezelfde nacht nog werden zij door illegale werkers ontzet; tot de bevrijding bleven zij ondergedoken. Hun taak werd overgenomen door Schuller, die tevens verschillende bijdragen op politiek-militair gebied schreef.

_ Lichtstralen 07-05-1945 Hillegom • immigratiekaart • WwW huwelijk ouders • Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad 17-07-1954 • Uitspraken van den Raad voor de Scheepvaart en uitspraken in beroep van den voorzitter van dien raad 10-12-1957 • Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland 06-03-1962 • Het Parool 04-01-1968 •

Jan Willem (Wim) Schulte Nordholt 12-09-1920 Zwolle - 16-08-1995 Wassenaar
(m | 1051 | Het vrije woord | Zwolle)

Reeds in eind 1940 herstencilden de tweelingbroers Schulte Nordholt Vrij Nederland, waarvan zij maandelijks een exemplaar uit Amsterdam toegezonden kregen, in een oplage van 100-200 exemplaren, welke zij persoonlijk verspreidden. De inhoud werd nog vermeerderd met kopij van eigen hand. Begin 1942 werden de broers wegens het verrichten van andere illegale werkzaamheden gearresteerd. Toen ze weer vrijkwamen besloten zij in januari 44 zelf een nieuwsuitgave te gaan vervaardigen; Het Vrije Woord.

Begin 1942 werd hij, met zijn tweelingbroer, in Zwolle gepakt en op 8 februari in Scheveningen gevangengezet. Wegens vermenigvuldiging en verspreiding van het illegale blad Vrij Nederland kregen beide jongemannen een gevangenisstraf die zij in Duitsland moesten uitzitten. Op 5 december 1942 kwam Wim Schulte Nordholt vrij, zijn broer pas maanden later.

_ Wikipedia • Trouw •

Johannes Schulte Nordholt 12-09-1920 Zwolle - 05-10-2001 Hilversum
(m | 1051 | Het vrije woord | Zwolle)

Reeds in eind 1940 herstencilden de tweelingbroers Schulte Nordholt Vrij Nederland, waarvan zij maandelijks een exemplaar uit Amsterdam toegezonden kregen, in een oplage van 100-200 exemplaren, welke zij persoonlijk verspreidden. De inhoud werd nog vermeerderd met kopij van eigen hand. Begin 1942 werden de broers wegens het verrichten van andere illegale werkzaamheden gearresteerd. Toen ze weer vrijkwamen besloten zij in januari 44 zelf een nieuwsuitgave te gaan vervaardigen; Het Vrije Woord.

Begin 1942 werd hij, met zijn tweelingbroer, in Zwolle gepakt en op 8 februari in Scheveningen gevangengezet. Wegens vermenigvuldiging en verspreiding van het illegale blad Vrij Nederland kregen beide jongemannen een gevangenisstraf die zij in Duitsland moesten uitzitten. Op 5 december 1942 kwam Wim Schulte Nordholt vrij, zijn broer pas maanden later.

_ Graftombe.nl •

Jan Christoffel Schultsz 26-09-1927 Amsterdam - 12-09-1994 Amsterdam
(m | 559 | Onder de loupe | Amsterdam)

Jurist, advocaat en procureur. Onder de loupe werd opgericht door W.J.V. Büttinghausen en gestencild ten huize van mr. C. van Rij (die zèlf toen in een kamp verbleef). De uitgave werd door gebrek aan geld later onder auspiciên van De Vrije Katheder als jeugdgroep van deze organisatie onder hoofdredactie van D. van der Meer, J.C. Scbultsz en mr. Petra Eldering voortgezet. Na de oorlog ging het blad op in ÉÉN, het orgaan van het A.N.J.V.

_ archiefkaart A'dam •

Fedde Schurer 25-07-1898 Drachten - 19-03-1968 Heerenveen
(m |707 | De rattelwacht | Heerenveen)

Fries dichter en jpurnalist. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij als schrijver actief in het verzet. Zo droeg hij bij aan de bundel verzetspoëzie Nieuw Geuzenliedboek. Ook werkte hij mee aan De rattelwacht te Heerenveen. Het doel van deze (te Groningen gedrukte) uitgave was het literaire leven in Friesland weer op gang te brengen.

_ Wikipedia • BWSA • overlijdensbericht 01 • overlijdensbericht 02 • Lemmer Comité will aandenken aan Fedde Schurer •

Paul Gijsbertus Schut 02-05-1889 Ernhem - 06-08-1972 Arnhem
(m | 187 | Frontnieuws | Veenendaal-Scherpenzeel)

Frontnieuws werd door J.H. Slik en A. van 't Riet vervaardigd, teneinde geen achterdocht bij de Duitsers te wekken, na evacuatie van eerstgenoemde en arrestatie van laatstgenoemde voortgezet door W. van Leeuwen, directeur van de Hollandia-Tricotagefabriek, en zijn schoonvader P.C. Schut.

_ genealogie-online •

Klaas Schuttinga 16-11-1920 Assen - 03-05-1945 Neuengamme
(m | 134 | Daily world news | Arnhem)

Schuttinga, een bij de familie Bresser ondergedoken meubelmaker, en de in eigen huis ondergedoken HBS-leerling H. Bresser waren de initiatiefnemers vsan Daily world news. De redactie was gehuisvest in een geheime bergplaats onder de dakpannen van het huis.

_ Monument Neuengamme • Oorlogsgravenst. • Het Grote Gebod •

Jan Schutrup 12-12-1918 Rolde - 25-05-1995
(m | 623 | Oranje koerier | Maastricht)

Aanvankelijk werd te Maastricht de Oranjepost uit Haelen verspreid door de verzetsgroep RAF en ook wel gekopieerd. Tenslotte ging men te Maastricht zelfstandig de Oranje koerier uitgeven. Er verschenen speciale nummers ter gelegenheid van de eerste herdenking van de inval in Nederland (10 mei 1941), op de verjaardag van prins Bernhard, op de verjaardag van koningin Wilhelmina. Het oranje papier waarop het blad gedrukt werd, nam een der uitgevers, L. Spierings, speciaal uit België mee. Verder waren de ambtenaar Jan Schutrup, G. Droitcourt en R.H. Bartels bij de uitgave betrokken. De gehele groep werd op 28 november 1941 door verraad van de beruchte provocateur Bram Brandon Bravo opgerold. Dit betekende ook het einde van het blad. Op Schutrup en Spierings na, die de gevangenschap in vele kampen overleefden, kwamen allen (negen personen) in het concentratiekamp Neuengamme om het leven.

_ Gedenkboek VHK p.206 • verzetsmuseum | Dachau • Monument op de Kerkbrink te Rolde • WwW huwelijk ouders •

Cornelis Schuurman 14-09-1915 Amsterdam - 10-08-1943 Waalsdorpervlakte
(m | 1071 | De waarheid | Amsterdam)

Organisator en hoofdverspreider van De Waarheid (Amsterdam), werd begin 1943 gearresteerd en op 10 augustus 1943 te Scheveningen (Waalsdorpervlakte) gefusilleerd.

_ oorlogsgravenst. • archiefkaart A'dam • Oranjehotel • NV •

Willem Jan Cornelis Schuurman 01-12-1970 Petten - 16-08-1960 Den Haag
(m | 741 | Slaet op den trommele | Utrecht)

Lt-generaal Schuurman was gedurende de oorlogsjaren actief betrokken bij de vervaardiging van het verzetsblad Slaet op den trommele dat vanaf april 1941 tot en met mei 1945 door de Bond van Jong-Liberalen in Utrecht werd uitgegeven.

_ huwelijkakte • Provinciale Zeeuwse Courant 17-08-1960; In memoriam •

Christiaan Augustinus Schwencke 20-01-1896 Den Haag
(m | 800 | Telex | Den Haag)

Franciscus Bersch was in de oorlogsjaren betrokken bij de uitgave van het illegale tijdschrift Telex: Na de verplichte inlevering van de radiotoestellen gingen Christiaan Augustinus Schwencke, zijn zoon Hans Christiaan Schwencke en zijn neef Bersch over tot de uitgave van een dagblad, waarin weldra ook beschouwende artikelen werden opgenomen.

_ gezinskaart •

Cornelis Gerardus (Cor) Schwencke 22-04-1924 Den Haag - 03-01-2014 Den Haag (m | 800 | Telex | Den Haag)

broer van Hans Christiaan

Hans Christiaan Schwencke 02-05-1921 Den Haag
(m | 800 | Telex | Den Haag)

Franciscus Bersch was in de oorlogsjaren betrokken bij de uitgave van het illegale tijdschrift Telex: Na de verplichte inlevering van de radiotoestellen gingen Christiaan Augustinus Schwencke, zijn zoon Hans Christiaan Schwencke en zijn neef Bersch over tot de uitgave van een dagblad, waarin weldra ook beschouwende artikelen werden opgenomen.

_ Huwelijksadvertentie •

Jan Seinstra 15-12-1920 Laren N.H. - 17-09-1944 Wageningen
(m | 106 | Cereales vadenses | Wageningen)

Jan Seinstra was student aan de Landbouwhogeschool, actief in het (studenten) verzet en redacteur van ‘Cereales’ het Wagenings Studenten Contactblad. Hij was sinds 30 september 1940 woonachtig in Wageningen en afkomstig uit Amersfoort. Hij had de loyaliteitsverklaring niet ondertekend en was ondergedoken in de woning van ds. Dufour aan de Hamelakkerlaan 7 in Wageningen. Zijn verzets- of schuilnaam was Jan Moolenbeek, de familienaam van zijn overleden moeder.

Bij het bombardement op de wijk Hamelakkers ( Sahara) van 17 september 1944 werd Jan Seinstra dodelijk getroffen in zijn onderduikadres. Jan werd begraven op 21 september 1944 op de algemene begraafplaats in Wageningen.

_ Wageningen 1940-1945 •

Raden Mas Setyadjit 07-06-1907 Dengon (Ned.Ind.) - 20-10-1948 Madioen (Ned. Ind.)
(m | 1013 | De vrije katheder | Amsterdam)
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

Indonesische nationalist die lid was van de Tweede Kamer (Nood-parlement). Voor de oorlog voorman van de Perhimpoenan Indonesia, de Indonesische studentenvereniging. Tijdens de oorlog in Nederland actief in het verzet.

_ P&P • Wikipedia • BWSA; Sunito, Raden Mas Djojowirono •

Sie Soe Giang 23-11-1905 Soerakarta (NOI)
(m | 67 | De bevrijding: geautoriseerde uitgave | Den Haag)

Chinese student te Leiden. Nationalist met communistische neigingen. Initiatiefcomité voor het organiseren van hulpverlening aan door oorlog getroffen Chinese burgerbevolking. Lid Commissie S.O.S. (1939). Medeoprichter Perkoempoelan Perannakan Tiong Hoa Indonesia. Lijst links-extremistische personen (1939).

_ Rapportencentrale Inlichtingendienst •

Fenje Jacoba Lieuwkje Siegers ‧ 28-09-1923 Meppel (OV)
(v | 1171 | Ongetiteld verzetsblad | Wageningen)

_ stichtingargus; GURREHUS Denemarken •

Fokke Sierksma 30-05-1917 Dantumawoude - 22-08-1977 Leiden
(m | 679 | Podium; literair maandblad | Leeuwarden)

Actief in het verzet, waarbij hij onder andere de verhoren en folteringen door de SD afluisterde. Zijn ervaringen uit deze tijd verwerkte hij in de roman Grensconflict, die hij na de oorlog publiceerde onder het pseudoniem Frank Wilders. Hij was nauw betrokken bij de oprichting in '44 van het illegale Podium. Spoedig trad hij toe tot de redactie van dit tijdschrift en zou hiervan tot halverwege 1951 deel uitmaken.

_ Wikipedia • NPE • Huygens •

Pieter (Piet) Sierat 10-08-1918 Leiden - 02-07-2003 Warmond
(m | 812 | Toekomst | Leiden)

De theologisch student en latere hervormde zendings-predikant Sierat had men had uitgenodigd opdat het ned. hervormd jeugdwerk vertegenwoordigd zou zijn in het illegale blad Toekomst, een jeugdorgaan op christelijke grondslag.

_ Toekomst 14-05-1945 • Nieuwe Leidsche Courant 28-08-1959; Ook ds. P. Sierat (Leiden) niet terug naar Nieuw-Guinea • Algemeen Dagblad 17-03-1970; Dominee en aalmoezenier knappen het samen op • dominees.nl • overlijdensadvertentie • geboorte aankondiging • huwelijksakte ouders •

Josephus Johannes Siero 07-03-1905 Kampen
(m | 789 | Strijdend Nederland; het contact met de vrije wereld | Kampen)

Siero werkte mee aan de verspreiding van de illegale uitgave Strijdend Nederland; het contact met de vrije wereld in Kampen. Daarnaast was hij ook betrokken bij pilotenhulp. Vermoedelijk was hij na de oorlog ook getuige in een zaak tegen een vermeende NSB-er die verzetsmensen verlinkte (zie Overijsselsch dagblad 31-05-1947; Tribunaal Zwolle - Bezwarende verklaringen.

_ British Index to Dutch Helpers of Allied Personnel • Geboorteakte Kampen •

Jan Hemme Sijdzes 29-11-1914 Apeldoorn
(m | 497 | Nieuws van dezen dag | Amsterdam)

Sijdzes realiseerde in de oorlogsjaren het illegale Nieuws van dezen dag. Na de inlevering van de radiotoestellen vond Sijdzes dat de nieuwsvoorziening op het stadhuis, waar hij werkzaam was, toch moest doorgaan. Doordat het oorspronkelijk opgezette plan het toestel van burgemeester Edward John Voûte te schaken, mislukte, duurde het enige tijd eer het Nieuws van dezen dag verscheen. Hij nam bij zich thuis en op het stadhuis de berichten op met behulp van in krijt- en sigarenkistjes ingebouwde toestelletjes.

_ archiefkaart A'dam • Nieuws van dezen dag 23-05-1945 Amsterdam •

P. Sikkes
m 302 'Knoop in je oor!' Leeuwarden-St. Anna Parochie

R. Oelam Simatoepang 08-09-1916 Taroetaling (Ned. Ind.)
(m | 67 | De bevrijding: geautoriseerde uitgave | Den Haag)
(m | 69 | De bevrijding; weekblad uitgegeven door de Indonesische Vereniging Perhimpoenan Indonesia | Leiden)

_ bevolkingsregister D'Haag •

Henriette Eleonora Johanna Maria (Jet) Simmelink 10-11-1922 Roermond
(v | 626 | Oranje post | Haelen)

Oranjepost werd vervaardigd door hem, M. Roumen en A. Mertens. Schreurs was lid van de O.D. en stond via D.l. Hage en P.M.J. Dresen in nauw contact met de RAF-groep, waardoor men de beschikking kreeg over belangwekkende berichten. Het stencilen geschiedde na enige verhuizingen bij Jet Simmelink in haar vrijwel onvindbaar zomerhuisje in de bossen achter de St. Servaasberg. De Oranje Post ging voor een klein deel als officieel dienststuk naar de plaatsen van bestemming.

_ Nieuwsbrieven Huessen.nl • Gesprek met Jet Simmelink • bevolkingsregister Roermond • Gedenkboek VHK p75; Den Biggelaar-Simmelink •

Pieter Simonis 14-12-1898 Den Haag - 12-10-1983 Amsterdam
(m | 231 | Hier is Londen | Amsterdam)

Simonis, die met de Februaristaking sympathiseerde, werd in het kader van represaillemaatregelen tegen het verzet op 13 juli 1942 als gijzelaar gevangen gezet. Eind '43 werd hij vrijgelaten. Enkele maanden na zijn thuiskomst overleed zijn oudste zoon. Met zijn tweede zoon Rob, die naar de Engelse radio luisterde, verzorgde hij vanaf september 1944 in een oplaag van ongeveer veertig exemplaren het getypte blad Hier is Londen. Zijn vrouw en jongste zoon Tom verspreidden dit. Door toedoen van 'Marnix' uit de Amsterdamse illegaliteit kreeg hij in januari 1945 de beschikking over een stencilmachine en papier. De oplage steeg nu tot ongeveer drieduizend. Echtgenoot van Lies Pieters.

_ archiefkaart A'dam • BWSA •

Robert Simonis 28-02-1926 Amsterdam
(m | 231 | Hier is Londen | Amsterdam)

Door de familie Simonis werd het radionieuws aanvankelijk na elke uitzending via de achterkant der huizen doorgegeven aan de buren die dan op hun waranda's stonden te wachten. Toen de elektriciteitsvoorziening in okt. 1944 ophield, werd de belangstelling naar het nieuws zo groot dat mondelinge verbreiding niet meer mogelijk was. Robert Simonis, de zoon des huizes was inmiddels al begonnen samen met een vriend, die het typewerk verzorgde, op kleine schaal schriftelijke mededelingen te vervaardigen, onder de titel 'Alles Sal Reg Kom'.

Zoon van Pieter Simonis en Lies Pieters

Tom Simonis 23-09-1930 Amsterdam
(m | 231 | Hier is Londen | Amsterdam)

Door de familie Simonis werd het radionieuws aanvankelijk na elke uitzending via de achterkant der huizen doorgegeven aan de buren die dan op hun waranda's stonden te wachten. Toen de elektriciteitsvoorziening in okt. 1944 ophield, werd de belangstelling naar het nieuws zo groot dat mondelinge verbreiding niet meer mogelijk was. Robert Simonis, de zoon des huizes was inmiddels al begonnen samen met een vriend, die het typewerk verzorgde, op kleine schaal schriftelijke mededelingen te vervaardigen, onder de titel 'Alles Sal Reg Kom'.

Zoon van Pieter Simonis en Lies Pieters. Hielp mee met het verspreiden van 'Hier is Londen

Elisa Hubertina (Lies) Simonis-Pieters 15-08-1897 Maastricht - 15-02-1976 Amsterdam
(v | 231 | Hier is Londen | Amsterdam)

Door de familie Simonis werd het radionieuws aanvankelijk na elke uitzending via de achterkant der huizen doorgegeven aan de buren die dan op hun waranda's stonden te wachten. Toen de elektriciteitsvoorziening in okt. 1944 ophield, werd de belangstelling naar het nieuws zo groot dat mondelinge verbreiding niet meer mogelijk was. Robert Simonis, de zoon des huizes was inmiddels al begonnen samen met een vriend, die het typewerk verzorgde, op kleine schaal schriftelijke mededelingen te vervaardigen, onder de titel 'Alles Sal Reg Kom'. Echtgenote van Pieter Simonis.

_ archiefkaart A'dam •

L. Simons
m 927 De Vlietstreek; dagblad voor Voorburg, Leidschendam en Stompwijk Voorburg-Leidschendam
A. Sintnicolaas
m 158 De eenpitter 's-Gravendeel

Tjalling Ulbo Sixma baron van Heemstra 29-07-1924 Sassenheim - 10-08-2012 Lonay (Swi)
(m | 705 | Radiosurrogaat | Hengelo)

Tjalling Sixma van Heemstra richtte zich in zijn verzetswerk op het vermenigvuldigen van verzetslectuur. Na Market Garden raakten men verstoken van elektriciteit en dat betekende ook geen radio-ontvangst. Met het naderende oorlogsfront snakten men nu meer dan ooit naar actueel nieuws. Sixma van Heemstra loste dit op door een kristalontvanger te bouwen dat uitgezonden radiosignalen opvangt. Zijn ervaringen bij drukkerij Thieme in Zutphen kwamen hierbij ook goed van pas. Zijn zuster Phili hielp met de distributie. Remmelink was mede betrokken bij dit illegale blad.

_ Hommages • Leidsche Courant •

mej. L. Slaghekke
v 1088 De wacht Rotterdam

mej. A. Slee
v 1088 De wacht Rotterdam

J.H. Slik
(m | 187 | Frontnieuws | Veenendaal-Scherpenzeel)

Er is ene Jan Hendrik Slik (1897-1958) die te oud lijkt maar wel in Veenendaal heeft gewoond. Hij zou moeten hebben samengewerkt met de 10 jaar jongere Albert (Ab) van 't Riet

Krijn Slings 27-10-1913 Beverwijk - 02-01-1988 Beverwijk
(m | 528 | Nieuwsbulletin | Beverwijk)

Boswachter Slings werkte in de oorlogsjaren zo nu en dan mee aan het illegale Nieuwsbulletin te Beverwijk waarvan het eerste nummer begin oktober '44 verscheen te Zaandam onder de titel Strijd. Een gedeelte van de oplage werd in Beverwijk verspreid. Na een week werd besloten ter plaatse te gaan stencilen. Daar de leiding van het Zaandamse blad er echter bezwaar tegen maakte, dat de groep te Beverwijk dezelfde titel voerde, werd deze veranderd in Nieuwsbulletin.

_ militieregister • huwelijks aankondiging • levensbericht S.R. Slings • overlijdensadvertentie •

Adriaan Cornelis Slop 08-07-1901 Gouda - 15-12-1968 Amsterdam
(m | 893 | Uw tweede dagblad | Amsterdam)

Adjunct directeur NV, pers chef, filmondernemer.

_ archiefkaart A'dam •

Rembertus Slotema 22-04-1913 Medan (Ned. Ind.) - 01-06-1975 Den Haag
(m | 495 | Het nieuws van den dag; voor koningin en vaderland; voor waarheid, vrijheid en recht | Wissekerke)

_ Gezinskaart Den Haag • British Index to Dutch Helpers of Allied Personnel • genealogie fam Rusch • overlijdensadvertentie •

mr. Gerard Hendricus Slotemaker de Bruïne 29-01-1899 Beilen - 27-12-1976 Den Haag
(m | 426 | Mitteilungsblatt der Interessengemeinschaft Anti-Faschistischer Deutscher | Amsterdam)
(m | 428 | De moderne staat | Rotterdam)
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

_ Wikipedia • Huygens • PDC • archiefkaart A'dam •

Hendrik Sloterdijk 23-06-1896 Tietjerksteradeel
(m | 242 | Houdt stand; dagblad voor Zuid-Holland | Delft)

_ Houdt stand: dagblad voor Zuid-Holland • bevolkingsregister Delft •

Anthonie (Toon) Slurink 02-08-1916 Zwartsluis - 08-03-1945 Woeste Hoeve
(m | 210 | God zal het doen gelukken | Kampen)
(m | 789 | Strijdend Nederland; het contact met de vrije wereld | Kampen)

Hij woonde in Kampen en behoorde daar tot de LO en de KP. Hij hielp onderduikers en politieke gevangenen. Hij gaf ook een illegaal blad uit, maar werd later redacteur van het illegale blad "Strijdend Nederland". Op 5 januari 1945 werd Toon gearresteerd toen de SD een inval deed in het huis waar hij verbleef.

Op de dag van de executie was Toon 28 jaar oud en ongehuwd.

_ OGS • SMWH • overlijdensadvertentie •

C. Smaal
m 158 De eenpitter 's-Gravendeel

Adrianus Smaling 09-01-1904 Rotterdam - 16-12-1961 Schiedam
(m | 504 | Nieuws van het Oostfront | Rotterdam)

_ OGS • WwW huwelijk • verlovingsadvertentie •

Anne Marten Smallenbroek 14-05-1919 Assen - 10-04-1945 Assen
(m | 827 | Trouw; speciale uitgave voor Drenthe | Assen)

Hoofd van de Geheime Dienst Nederland, de inlichtingendienst van de Ordedienst. Daarnaast was hij actief in de illegale pers. Toen Trouw in Drenthe na de spoorwegstaking van 1944 onregelmatig verscheen, werd met C. Offereins een streekuitgave samengesteld. Tijdens een bijeenkomst van het illegale blad Trouw in het huis van Smallenbroek op 9 januari 1945 deden de Duitsers een inval en werd hij met zeven anderen gearresteerd en gevangen gezet in het Huis van Bewaring in Assen. Hij werd op 10 april 1945 in Assen gefusilleerd.

_ Wikipedia • ToW • Genea • lo-lkp • OVCG •

Jan Smallenbroek 21-02-1909 Assen - 29-09-1974 Wassenaar
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)
(m | 883 | Trouw luisterpost | Amsterdam)

Stond hij aan de wieg van de verzetskrant Trouw. In 1945 ontkwam hij op het nippertje aan het vuurpeloton.

_ Wikipedia • Geheugen van Drenthe • nd

Peter Mathijs (Mathieu) Smedts 26-05-1913 Helden-Grashoek - 11-08-1996 Amsterdam
(m| 623A | De Oranjekrant | Scheveningen)

Journalist, schrijver en verzetsstrijder. Hij werd vooral bekend als hoofdredacteur van Vrij Nederland. Tijdens de Tweede Wereldoorlog ging hij in het verzet en hielp onder meer ondergedoken joden en geallieerde piloten. Hij werkte samen met de socialist Koos Vorrink. Smedts dook begin 1942 onder maar werd in november 1942 in België door de Duitsers opgepakt wegens een poging geheime gegevens naar het buitenland te smokkelen. Hij werd daarvoor ter dood veroordeeld, maar dit vonnis werd niet uitgevoerd en Smedts kwam terecht in gevangenschap in Duitsland, waar hij uiteindelijk in Brandenburg door de Russen werd bevrijd.

_ persoonskaart A'dam • Trouw • Wikipedia •

dr. Derk Jan Smeenk 03-10-1919 Gorssel - 16-05-2012 Den Bosch
(m | 1147 | Ongetiteld verzetsblad | Gorssel)

Rector van de scholengemeenschap Buys Ballot in Zaltbommel, drager van de Zilveren Stadspenning van Zaltbommel Paul Harris Fellow

_ overlijdensadvertentie • verlovingsadvertentie • Brabants Dagblad 14-05-08 •

mr. Jacq Hubert Smeets 1920 - 07-12-1991 Amsterdam
(m | 460 | De Nederlandsche gedachte; onder auspiciën van De patriot | Amsterdam)

Smeets werkte in de oorlogsjaren mee aan het illegale tijdschrift De Nederlandsche gedachte in Amsterdam. Deze uitgave werd opgericht door mr. J.H. Smeets. De strekking was conservatief; de inhoud voornamelijk gewijd aan de buitenlandse politiek van Nederland. aanvankelijk lag het in de bedoeling de uitgave te combineren met DE PATRIOT te Haarlem (zie nr. 671), door welks bemiddeling het blad gedrukt werd. De eerste nummers droegen dan ook de ondertitel 'onder auspiciën van De patriot'. De artikelen werden geschreven door Smeets, dr. E. van Hinte en B. Korsten. De uitgave werd gestaakt wegens geldgebrek. Na de bevrijding werd zij hervat.

_ De gouden jaren van het linkse levensgevoel: het verhaal van Vrij Nederland • Archief Waakzaamheid • huwelijksadvertentie • overlijdensadvertentie •

Paulus Marie Smies 12-10-1893 Amsterdam - 13-09-1944 Amsterdam
(m | 1134 | Ongetiteld verzetsblad | Amsterdam)

Het illegale blaadje waar kantoorbediende Smies aan werkte werd langer uitgegeven (eind-'43-5 tot en met mei '45) dan hij in leven was (Dit feit/ongeval wordt in dop niet vermeld). Deze uitgave werd vervaardigd door H. Visch en verspreid door P.M. Smier en Ph. Bossenbroek, allen werkzaam bij de N.V. Incasso-Bank te Amsterdam. De exemplaren werden doorgegeven aan de stads-bijkantoren en andere instellingen, waar ze soms weer vermenigvuldigd werden. Wegens het gele doorslagpapier, waarop werd getypt, werden de bulletins 'geeltjes' genoemd.

In dop eindeigd de achternaam op een r; Smier. Deze naam is vrijwel onvindbaar in het Amsterdams archief. Door het te vervangen door de letter 's' levert dat het bovengenoemde meest aannemelijke resultaat

_ WwW huwelijk • Overlijdensadvertentie • archiefkaart A'dam •

A. Smit
(m | 1002 | De vrije cronyck; onafhankelijk dagblad | Noordwijk)

Ambtenaar radiostation

_ De vrije cronyck 1605-1945 •

A. Smit
v 506 Het nieuws van de week Eindhoven-Helmond
C. Smit
m 193 'Geallieerd nieuws' Amersfoort
D. Smit
m 148 De duinstreek Bergen

Gabriël Wijnand Smit 25-02-1910 Utrecht - 23-05-1981 Laren
(m | 1008 | De vrije Gooi- en Eemlander | Hilversum)
(m | 8 | Ad interim; tijdschrift voor letterkunde | Utrecht)

Dichter, essayist, toneelschrijver, vertaler, kunstcriticus, journalist, redacteur en politicus. Tijdens de oorlog werden zes bundels van Smit clandestien uitgegeven, maar hij was gelijktijdig hoofdcorrespondent van de nazistische Nederlandsche Kultuurkamer. Hij was als redacteur betrokken bij het clandestiene literaire tijdschrift Ad interim. Deze dubbelrol verleende hem dan ook de naam 'de dubbele pannebakker'. Of en in welke mate Smit pro-Duits was, is onduidelijk. Die dubbelrol echter maakte het hem mogelijk in 's Graveland en Kortenhoef illegale krantjes te maken en te verspreiden.

_ Wikipedia • Dichters • Profiel • Biografie

Gé. Smit
(m | 1029 | De vrije pers; uitgave onder auspiciën van Vrij Nederland en Het Parool | Haarlem)

Student in de Japanse (later Engelse) taal en letteren

_ Oprechte Haarlemsche courant 10-07-1940; Bevordert naar klasse 6 Gymnasium • De Vrije pers 08-05-1945; In het volle daglicht •

Leonardus Marie Smit 11-10-1920 Heemstede - 12-05-1994 Hoevelaken
(m | 9 | De aetherbode | Den Burg)

Na het afsluiten van de elektriciteit op Texel werd door L.M. Smit, A. Statema en A.J.M. Zwaard in overleg met de LO en OD overgegaan tot de uitgave van een illegaal nieuwsblad. Dit was op Texel zowel nodiger als gevaarlijker dan elders, daar het eiland geheel geïsoleerd en een extra versterkt bolwerk van de Duitsers was, dat zij onafgebroken in alle richtingen doorkruisten. De uitgevers waren wegens de arbeidsinzet ondergedoken. Van 9 november 1944 tot het einde van de oorlog brachten zij het grootste deel van de tijd door in een meestal onder water staand keldertje onder het Gewestelijk Arbeidsbureau. De employés waren hiervan onkundig. De onderduikers zijn herhaaldelijk ternauwernood ontsnapt aan de razzia's op het eiland. Tengevolge van de opstand der Georgiërs moest de vervaardiging abrupt worden beëindigd.

_ Register van Dragers VHK pagina 210 • WwW militieregister • WwW huwelijk ouders • overlijdensadvertentie • graftombe.nl •

Hendrik Regnerus Smith 02-10-1896 Groningen - 16-05-1976 Amsterdam
(m | 1133 | Ongetiteld verzetsblad | Amsterdam)

De koopman in radio artikelen, electro monteur en technicus, Smith maakte in de oorlogsjaren in Amsterdam een illegale uitgave, zonder titel aanvankelijk voor familieleden en buren, na september 1944 'op verzoek' ten behoeve van een ruimere kring van personen

_ archiefkaart A'dam • overlijdensadvertentie •

D. Smits
m 1014 De vrije katheder; nieuwsbulletin Amsterdam
J. Smits
m 72 De blaozepiepe Eibergen

J.G. Smits
(m | 1000 | De vrije bazuin | Nieuwheten)

Onderwijzer te Nieuwheten

Het zou hier kunnen gaan om Johan George Smits bron 01, 02, 03

Hendricus Franciscus Augustinus Smoorenburg jr. 15-01-1920 Amsterdam - 20-09-2002 Drachten
(m | 570 | Ons Indië; officieel orgaan der Stichting Vereenigde Indië-Vrijwilligers | Haarlem)

Hendricus Franciscus Augustinus Smoorenburg jr. was de zoon een letterzetter. Volgens akte uit het militieregister werd hij voorgoed ongeschikt verklaard op dokters attest, 31 maart 1939. Hij was woonachtig te Heemstede.

_ WwW militieregister • WwW huwelijk ouders • gezinskaart ouders • gnealogie-online •

Arie Snaauw 29-04-1919 Rotterdam
(m | 898 | Het vaderland getrouwe; strijdblad voor de strijders der Nieuwe Gemeenschap | Den Haag)

In juni 1944 kwam een aantal nederlands hervormde en socialistische jongelieden samen om zich te beraden over kerkelijke en sociale vraagstukken. Het vaderland getrouwe zou de spreekbuis zijn van deze groep, die het socialisme zag als de maatschappijvorm, welke het ideaal het meest benadert. De redactie werd gevormd door A. Snaauw, A. de Bruin en J.H. Beenhakker.

_ gezinskaart ouders • Algemeen Indisch dagblad : de Preangerbode 20-08-1951: aan boord van de m.s. Ruys 21-8-'51 • Archives Portal Europe •

Leonardus Gerardus Marie Snackers pseud. Loe Maas 28-05-1911 Maastricht - 02-11-1970 Maastricht
(m | 672 | De patriot | Maastricht)

Dichter. De beroepsofficier A.A.Th. Kesselaer uitte al in 1940 zijn ongenoegen over de bezetting door in zijn woonplaats Maastricht straten vol te kalken met pro-Oranje en anti-Duitse leuzen. In het voorjaar van 1943 dook hij onder bij de gebroeders W.A. en A.M. Timmermans. Begin 1944 keerde hij terug naar zijn woning aan de Hertogsingel en begon met zijn echtgenote met de vervaardiging van “De Patriot”. Berichten van de B.B.C. en Radio Oranje ontving hij van een ondergedoken kapelaan. Bij het stencillen van het blad ondervond het echtpaar steun van P.H. Willems. Dat gebeurde in de bakkerij van Willems’ ouders. Voordien typte het echtpaar de complete dagelijkse oplage van circa tweehonderd stuks. De woning van de familie Willems fungeerde tevens als centraal distributieadres. L.O.-ers als A.M. Timmermans hielpen bij de verspreiding. Een mijnbeambte uit Maastricht nam exemplaren mee naar de Mijnstreek. In oktober 1944 staakte het echtpaar de uitgave.

_ Het verborgen front • Archieven.n; Inventaris van het archief van Loe Maas • dbnl • overlijdensadvertentie • WwW geboorteakte •

Andries Sneep 11-03-1913 Nieuw Helvoet - 05-02-1995 Leusden
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)
(m | 967 | VN-Nieuws; speciaal bulletin van Vrij Nederland | Amsterdam)

_ archiefkaart A'dam • A • grafsteen •

Hendricus Josephus Franciscus Marie (Henk) Sneevliet pseud. A. van Boxtel 13-05-1883 Rotterdam - 13-04-1942 Kamp Amersfoort
(m | 105 | Bulletin van het M.L.L.-Front; door klassestrijd en internationalisme naar het socialisme | Amsterdam)
(m | 715 | Richtlijnen voor de M-groep | Leiden)

Van 1933 tot 1937 zat Sneevliet in de Tweede Kamer namens de door hem opgerichte RSP, die na fusie met de OSP opging in de RSAP. Sneevliet dook al op 10 mei '40 onder. Vanwege de oorlog wordt de RSAP op 14 mei 1940 opgeheven. Hij organiseerde met andere ex-RSAP-leden het 'Marx-Lenin-Luxemburg-front' en schrijft illegale publicaties onder het pseudoniem Baanbreker. Op 6 maart 1942 worden hij en zijn vrouw op hun onderduikadres gearresteerd. Naast hemzelf werden 6 kameraden ter dood veroordeeld. Eén van hen pleegde zelfmoord in zijn cel.

Op 12 april 1942 werd Sneevliet met de overige zes naar kamp Amersfoort gebracht en de volgende ochtend even buiten kamp Amersfoort op de Leusderheide gefusilleerd.

_ Wikipedia • BWSA • Huygens • P&P •

Familie Snel
(m | 327 | Kroniek van de week; vriheyt en is om gheen gelt te coop | Lisse)

Hans Snel 12-01-1921 Amsterdam
(m | 160 | De eindspurt | Amsterdam)

_ Scouting in de oorlog • Gezinskaart A'dam vader •

Paul Snel 04-03-1926 Amsterdam
(m | 175 | 'Flitsen' | Amsterdam)

_ Scouting in de oorlog • Gezinskaart A'dam vader •

Petrus Franciscus Ludovicus (Peter) Snep 21-11-1882 Westervoort
(m | 1120 | Het Zondagsblad; "van de vrije pen" | Amsterdam)
(m | 960 | Voorlichtingsdienst Je Maintiendrai | Amsterdam)

Meubelmaker, reisleider. Bracht als reisleider Joden over de grens vanuit Duitsland naar Nederland. Toen men daar ook niet meer veilig waren, werd hij gevraagd of hij hen naar Zwitserland wilde brengen. Samen met zijn zoon maakte hij de benodigde valse reisdocumenten. Kwam na verraad in Sachsenhausen terecht. Per toeval werd zijn zoon opgedragen het kamp te verlaten om zich in Amsterdam te melden voor de Arbeitseinsatz. Die zag zijn kans schoon en dook onder in de meubelmakerij. Snep werkte vervolgens mee aan Het Zondagsblad onder redactie van J. (Pi) Scheffer. Ook werkte hij mee aan het Berichtenblad Je maintiendrai. Ook was hij betrokken bij de overval op het Huis van Bewaring aan de Weteringschans te Amsterdam in de nacht van 14 op 15 juli 1944.

_ archiefkaart A'dam • Blauwburgwal 7 • overlijdensbericht • Trouw 26-09-2016: In memoriam • Levensboek Joop Snep •

Christian Albert Snepvangers 08-10-1909 Parijs (Fr)
(m | 967 | VN-Nieuws; speciaal bulletin van Vrij Nederland | Amsterdam)

Makelaar Snepvangers werkte in de oorlogsjaren mee aan het illegale VN-Nieuws; speciaal bulletin van Vrij Nederland in Amsterdam.

_ archiefkaart A'dam •

mej. G. Snijders
v 22 'Anoniem' Haarlem
J. Snijders
m 6 Achtergrond; over principieele problemen Hilversum

mevr. Bep Snijders
(v | 561 | De onderduiker | Haarlem)

_ De Onderduiker 14-05-1945 •

Nicolaas Snijders 26-09-1918 Amsterdam - 05-02-1943 Leusderheide
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Nico Snijders – lid van de AJC, de SDAP en de Rode Valken – werkte sedert 1933 samen met zijn tweelingbroer Cor als metaalarbeider bij IJzergieterij J. Zimmer & Zn. in Amsterdam. Medio 1940 verborgen zij 21 revolvers en ruim 4000 patronen, welke uit een depot in de Coenhaven waren gesmokkeld, in hun ouderlijk huis en bij Zimmer. Vanaf het najaar van 1940 behoorde Snijders, als lid van de groep-Addicks, in de Stadion- en Schinkelbuurt in Amsterdam-Zuid tot een van de eerste verspreidersgroepen van de Nieuwsbrief van Pieter ’t Hoen en, vanaf begin 1941, van Het Parool. Ook plakte hij illegale pamfletten aan muren en over Duitse bekendmakingen. Samen met onder meer R.W. Douma nam hij deel aan relletjes met NSB’ers.

Op 5 februari 1943 werd hij op de Leusderheide gefusilleerd.

_ Eerebegraafplaats •

Folkert Sjieuwes Snoek 06-12-1879 Tietjerk - 09-06-1950 Leeuwarden
(m | 917 | De verslaggever van "ons vrije Nederland" | St. Nicolaasga)

De verslaggever van "ons vrije Nederland" werd vervaardigd door Snoek en zijn zonen Bouwe, 21-02-1910 Rinsumageest - 12-01-1982 en Pieter 12-12-1921 Rinsumageest - 11-12-2009 Drachten. De nieuwsberichten werden, nadat de elektriciteit was afgesloten, beluisterd met behulp van een op een lantaarnpaal aangesloten radio.

_ Genealogie-online • WeRelate.org • Overlijdensadvertentie •

ds Johannes Martinus (Johan) Snoek 25-5-1920 Gorinchem - 31-08-2012 Rotterdam
(m | 690 | Pro patria | Ede)

Ds. J.M. Snoek was een actief verzetsman tijdens de oorlog en plaatselijk hoofd van de LO te Renkum, die o.m. voedselbonnen voor ondergedoken joden leverde aan ds. B.D. Smeenk te Renkum (zie daar). Ook wist hij de Engelse parachutisten-generaal John W. ‘Pip’ Hackett naar het bevrijde Zuiden te smokkelen (bron).

_ Kerkgeschiedenis; De Nederlandse kerken en de Joden • Predikanten die Joden hielpen • online familieberichten • geneanet • (On)bekende Gorcumse gezichten van WO II: de gebroeders Snoek • Reformatorisch Dagblad; Kerk kwam op voor Joden •

Jan Snorrewind 13-06-1911 Nieuwleusen
(m | 388 | Luctor et emergo | Nieuw-Leusen)

Luctor et emergo werd uitgegeven door de ondergedoken hoofdonderwijzer H. Oldenbeuving en enige ondergedoken distributie-ambtenaren, o.a. H. Brassien, mej. M. van Giesel en Jan Snorrewind. Het blad propageerde de idee van een christelijke volkspartij. Verder werd nauw samengewerkt met de Raad van Verzet, die in Oost-Nederland in de laatste oorlogswinter een ander karakter droeg dan in het westen.

_ vermelding huwelijk • De jaren 1940-1945 in Nieuwleusen • Geboorteakte Nieuwleusen •

Frederik Hendrik (Frits) Sobels 22-02-1922 Lunteren - 06-07-1993 Vlissingen
(m | 581 | Ons volk; den vaderlant ghetrouwe | Utrecht-Amsterdam-Den Haag)
(m | 617 | Oranje-bulletin; met medewerking van De Geus, Ons Volk, Het Parool, Vrij Nederland, Je Maintiendrai, Voor God en den koning, De Waarheid, Trouw, Ons Vrije Nederland, De Nieuwsbode en Slaet op den Trommele | Utrecht)

_ Oranje-bulletin (verzetsblad, Utrecht) • Utrechtse studenten in de illegale pers •

Johanna Cornelia Sobels 08-02-1905 Lunteren - 23-11-1993 Lunteren
(v | 617 | Oranje-bulletin; met medewerking van De Geus, Ons Volk, Het Parool, Vrij Nederland, Je Maintiendrai, Voor God en den koning, De Waarheid, Trouw, Ons Vrije Nederland, De Nieuwsbode en Slaet op den Trommele | Utrecht)

Broer (Frederik Hendrik) en zus kregen beiden het verzetsherdenkingskruis uitgereikt na de oorlog.

_ Oranje-bulletin (verzetsblad, Utrecht) • WwW geboorteakte • overlijdensadvertentie •

Raden Mas Soeripno 18-02-1920 Klaten (NOI)
(m | 69 | De bevrijding; weekblad uitgegeven door de Indonesische Vereniging Perhimpoenan Indonesia | Leiden)

_ Verklaring van R.M. Soeripno • Archiefkaart A'dam • Eindhovensch dagblad 11-09-1948 • De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad 13-01-1949 •

John Willem Soesman 10-01-1916 Djokjakarta
(m | 932 | V.O.D.; voorlichtingsdienst van 'Je Maintiendrai' | Utrecht-Hilversum)

_ VOD : voorlichtingsdienst van Je maintiendrai 15-05-1945 • Gedenkboek VHK p.211 • WwW militieregister •

Arie Adrianus van Soest 08-10-1918 Hanwell (Eng) - 03-05-2009 Zoetermeer
(m | 648 | Het parool; vrij onverveerd | Amsterdam-Den Haag-Utrecht)

Hij kwam bij de Arbeiders Jeugd Centrale terecht en begon met het rondbrengen van de gestencilde Nieuwsbrief van Pieter 't Hoen, een verzetskrant geschreven door Frans Goedhart. Op 10-02-1941 wordt het krantje voortgezet onder de naam Het Parool. In 1941 werden enkele leden van de Paroolgroep verraden, en Arie dook onder. Toch werd hij na zes weken opgepakt en naar kamp Amersfoort gebracht in afwachting van zijn proces. Op 14 december 1942 moest hij met de groep voor de rechter verschijnen: 17 van hen werden ter dood veroordeeld, zes jongeren werden naar een concentratiekamp gestuurd. Arie ging naar Natzweiler, waar hij bij de bouw van vliegtuigen moest helpen. Daarna moest hij naar Dachau, waar hij op 6 september 1944 aankwam. Op 29 april 1945 werden de kampbewoners door de Amerikanen bevrijd.

_ Wikipedia • Veretsmuseum Dachau •

dr. Hendrik Bastiaan (Henk) Sol 17-05-1921 Rotterdam
(m | 857 | Trouw |Meppel-Amsterdam

Sol begon als regionaal verspreider van Vrij nederland voor Rotterdam en omstreken. Vanaf in mei of juni 1943 kreeg hij de opdracht de verspreiding van het illegale Trouw in Brabant en Zeeland te herorganiseren.

_ Trouw 02-05-1883; Henk van Trouw dook bewust onder in de anonimiteit • Gedenkboek VHK p.211 • gezinskaart R'dam •

Jan Engelbertus Willem Hendrik Somer 04-01-1905 Hoorn - 13-04-1945 Brummen
( m | 869 | Trouw | Utrecht)

De Nederlandse SS hebben in april 1945 op 't einde van de oorlog een aantal gevangenen uit de Grote Engelenburg gemarteld en vermoord. Onder de 8 inwoners van Brummen was ook Jan Somer die in het verzet zat en lange tijd de drukker was van het illegale Het Parool, de editie voor Gelderland. Hij was ook de uitgever van de Brummensche courant. Ook een drietal nummers van het illegale dagblad Trouw werden in Brummen door W. Somer & Zn gedrukt. Dit kasteel De Engelenburg werd in april 1945 gebruikt als uitvalsbasis en hoofdkwartier van Kommando Zeppelin van het SS-Jagdverband Nord/West. Uiteindelijk zijn hier tientallen verzetsleden gemarteld en vermoord.

_ ToW • In memoriam • Brummensche courant 24-04-1945: Het drama op de Grote Engelenburg • gezinskaart • Elvesham • Drukkerijen en uitgevers van verzetsbladen • oorlogsmonument Brummen •

Hendrikus Johannes Sonnenberg 18-04-1923 Putten - ca 2006 Zuid-Afrika
(m | 114 | Comité eenheid | Barneveld)

Door een op initiatief van P. Vijge gevormde verzetsgroep onder leiding van Johnny de Droog werd ongeveer dertien maal een blad verspreid, dat o.a. felle artikelen tegen de Arbeidsdienst bevatte. Op 7 en 8 maart 1942 werd de groep opgerold tengevolge van verraad van De Droog, die een uiterst actieve SD-spion bleek te zijn.

In DOP staat vermeld dat N. van Delen en H.J. Sonnenberg tot vijftien jaar tuchthuisstraf werden veroordeeld. Beiden keerden na de bevrijding terug. De oorlogsgravenstichting bevestigd emigratie na de oorlog naar Zuid-Afrika. Eer wordt weliswaar een H.J. Sonneberg genoemd op het verzetsmonument te Deventer waar bij het aannemelijk is dat de initialen zijn verwissled en dat het hier gaat om Jan Hendrik Sonnenberg (bron).

_ geboorteaankondiging • genealogie-online • South African Death Records • Het Vrije Volk 26-04-1961; De brief van Pieter Vijge •

Johannes Baptista Thomas (Jan) Spaan 06-04-1900 Rotterdam - 19-05-1969 Rotterdam
(m | 729 | De schildwacht; onafhankelijk Nederlandsch weekblad | Amsterdam)

In 1942, na de eerste grote razzia's op joden, ging de journalisten Magdalena Geertruida Schenk en Johannes Baptista Thomas Spaan over tot de uitgave van Zuiveringszout. dat zeer onregelmatig verscheen. In de zomer van 1944 werd het blad herdoopt in De Schildwacht en verscheen in den vervolge wekelijks. In de hoofdartikelen (grotendeels van de hand van Spaan) werd op scherpe wijze gereageerd op de belangrijkste gebeurtenissen en toestanden in Nederland. Deze artikelen zijn in april 1945 in brochurevorm (illegaal) verschenen onder de titel In de laatste ronde. In mei 1944 gaven de redacteuren de redevoeringen welke H.M. de koningin voor Radio Oranje had uitgesproken uit onder de titel De koningin sprak. Na de bevrijding werd het blad voortgezet.

_ Wikipedia • archiefkaart A'dam • foto •

Johan George Spaan 10-11-1917 Amsterdam
(m | 580 | Ons verzet; ik val aan, volg mij! / N.V. "V&W" | Hilversum)

Assuradeur en journalist

_ Historische kring Bussum; Gooische Klanken • Archiefkaart A'dam • In de wieg van Gooische klanken •

Cornelis Spaans 14-07-1922 Den Haag - 24-06-1943 Leusden
(m | 75 | De bosgeus; en tout fidelles au roy jusques à la besace | Groningen)

Was actief in het verzet en betrokken bij de illegale pers en maakte het weekblad De Bosgeus 'en tout fidelles au roy jusques à la besace' samen met Jan Roos, Willem Heystra en Luppo Jan de Vries.

Hij werd op 20-jarige leeftijd te Leusden gefusilleerd. Feldgericht Luftgau Holland heeft over zijn terechtstelling bericht op 26 juni 1943

_ Wikipedia • Oorlogsgravenst. • OVCG •

Franciscus Theodore Pieter Maria (Frans) van Spaendonck 11-02-1920 Tilburg - 04-03-1945 Buchenwald
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)

_ Oorlogsgravenst. • Het geheugen van Tilburg • Georganiseerde illegale activiteiten Tilburg • Rob van Spaendonck • gezinskaart • Spaendonck, F.A.J.M. •

Jolande Gerardine Spangenberg 18-05-1924 Amsterdam
(v | 723 | Rood-wit-blauw | Amsterdam)

Partner en toekomstige echtgenote van Bob Hollenklamp. R.W. Hollenkamp en mej. J.G. Spangenberg vervaardigden van D-day (6 juni 1944) af tweemaal per week een twintigtal nieuwsoverzichten, getiteld Nieuwsblad. Na het afsnijden van de elektriciteit in oktober 1944 besloten zij een dagelijks nieuwsblad uit te geven, dat gestencild werd en dus een aanzienlijk grotere oplage kreeg. Daar de herkomst van NIEUWSBLAD langzamerhand te bekend was geworden, werd de titel gewijzigd in Roodwit-Blauw.

_ stamreeks (foutief geb.jr.) • archiefkaart A'dam vader •

Gerard Spanhaak 26-12-1919 Zwolle - 27-07-2002 Apeldoorn
(m | 789 | Strijdend Nederland; het contact met de vrije wereld | Kampen)

De journalist Spanhaak was betrokken bij het uitbrengen van Strijdend Nederland te Kampen. Ook vermenigvuldigde hij het gedicht Vliegers die geen genade kennen, dat was geschreven uit protest tegen het bombardement uit Rotterdam. Het Kamper Nieuwsblad kreeg in 1942 een verschijningsverbod, waardoor Spanhaak zijn baan kwijt raakte. Hij kwam in contact met Izak van der Horst en Roelof Jan Dam, de rector van het Gereformeerd Gymnasium. De werkeloze journalist raakte via hen betrokken bij het verzet. Zo schreef hij een verslag over de april-meistaking van 1943. Voor verzetsman Hilbert van Dijk ontwikkelde hij een boekje met codes dat gebruikt kon worden voor het uitwisselen van gegevens voor het onderbrengen van onderduikers (bron).

_ Gerrit Spanhaak, de pen van Strijdend Nederland • Wikipedia • geboorteadvertentie • krantenartikelen in het Stadsarchief Kampen •

Evert Jan van Spankeren 04-04-1909 Barneveld - 25-12-1961 Eden
(m | 153 | De eendracht; Concordia res parvae crescunt | Ede-Lunteren-Scherpenzeel)

Op zondag 17 september 1944 werd de stroomtoevoer naar de Zuidwest-Veluwe gestopt. Edenaren die nog een radio hadden konden Radio Oranje niet meer ontvangen. De Edese onderwijzer Van Spankeren, opererend onder schuilnaam De Vries, besloot met zijn verzetsgroep nieuwsberichten uit te gaan geven. De illegale krant van Ede verscheen van 19 september 1944 tot 17 april 1945.

_ Collectie Gelderland • foto naoorlogse reünie groep De Vries • De illegale krant van Ede • bericht van overlijden • geboorte • graftombe.nl •

Arie Speelman 21-10-1896 Overschie - 07-02-1984 Overschie
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)

_ Trouw •