Veshkelitsa (Olonets Karelia, Russia) locality project
Genealogy project for Veshkelitsa and the neighbouring areas.
In addition to this locality project, please register also to the larger entity, Finland and Karelia Project, that builds family tree in the whole Finland and Karelia. Please register also to the relevant village projects (list below). Joining projects: in the project page, click "Actions" > "Join project".
Veshkelitsa village projects
Kangasjärvi I
Niiniselkä I
Potkuselkä
Locality projects for the near region
Olonets Karelia:
Ostretshino Olonets Danilovo Yalguba Medvezhyegorsk Kimasozero Kondopoga Kotkozero Ladva Lindozero Lodeinoye Pole Munozero Megriga Myanduselga Myatusovo Padany Petrozavodsk Petrovskiy Yam Porosozero Povenets Pudozh Svyatozero Reboly Rypushkalitsy Rimskoye Rugozero Sholtozero Shunga Shuya Velikaya Guba Syamozero Tivdiya Tolvuya Tulomozero Vazhiny Veshkelitsa Vedlozero Vidlitsa Vohtozero South Karelia: Imatra Joutseno Kesälahti Lappee Lappeenranta Lemi Luumäki Parikkala Rautjärvi Ruokolahti Saari Savitaipale Taipalsaari Uukuniemi Karelian Isthmus: Antrea Heinjoki Johannes Jääski Kirvu Kivennapa Koivisto Kuolemajärvi Muolaa Rautu Räisälä Sakkola Uusikirkko Valkjärvi Viipuri rural municipality Vuoksela Ladoga Karelia: Harlu Hiitola Impilahti Jaakkima Korpiselkä Kurkijoki Lumivaara Pälkjärvi Ruskeala Soanlahti Sortavala town Sortavala rural municipality Suistamo Suojärvi Northern Karelia: Eno Ilomantsi Joensuu Juuka Kiihtelysvaara Kitee Kontiolahti Kuusjärvi Liperi Nurmes Pielisjärvi Polvijärvi Rääkkylä Tohmajärvi Tuupovaara Valtimo Värtsilä Tikhvin Karelia: Klimovo Tver Karelia: Lihoslavl Maksatiha Rameshki Spirovo Torzhok Tver Valday Karelia: Ivanteyevo Yedrovo White Sea Karelia: Yushkozero Kandalaksha Kem Keret Kestenga Kondokka Kovda Kolezhma Lapino Nyuhtsha Olanga Panozero Tihtozero Pongoma Soroka Shuyeretskoye Shuyezero Tunguda Uhta Poduzhemye Vytshetaibola Maslozero Voknavolok
Larger entity
Introduction to Veshkelitsa
Veskelyksen (Aunuksen Karjala, Venäjä) paikkakuntaprojekti
Veskelyksen ja lähialueen sukututkimusprojekti.
Rekisteröidy paikkakuntaprojektin lisäksi suurempaan kokonaisuuteen, koko Suomen ja Karjalan sukupuuta rakentavaan Suomi ja Karjala -projektiin, sekä soveltuviin kyläprojekteihin (lista alla). Projekteihin liittyminen: kullakin projektisivulla klikkaa Toiminnot > Liity projektiin.
Veskelyksen kyläprojekteja
Kangasjärvi I Niiniselkä I Potkuselkä
Karjalan paikkakuntaprojektit
Paikkakuntaprojektit
Aunuksen Karjala:
Ahnus I Aunus I Danilova I Jallahti I Karhumäki I Kiimasjärvi I Kontupohja I Kotkatjärvi I Latva I Lintujärvi I Lotinapelto I Munjärvi I Mäkriä I Mäntyselkä I Mätässyvä I Paatene I Petroskoi I Petrovski Jam I Porajärvi I Poventsa I Puudoži I Pyhäjärvi I Repola I Riipuskala I Rimoila I Rukajärvi I Soutjärvi I Sunku I Suoju I Suurlahti I Säämäjärvi I Tiutia I Tolvoja I Tulemajärvi I Vaaseni I Veskelys I Vieljärvi I Vitele I Vuohtjärvi I Etelä-Karjala: Imatra I Joutseno I Kesälahti I Lappee I Lappeenranta I Lauritsala I Lemi I Luumäki I Nuijamaa I Parikkala I Rautjärvi I Ruokolahti I Saari I Savitaipale I Simpele I Taipalsaari I Uukuniemi I Ylämaa I Karjalankannas: Antrea I Heinjoki I Johannes I Jääski I Kanneljärvi I Kaukola I Kirvu I Kivennapa I Koivisto I Kuolemajärvi I Kyyrölä I Käkisalmen kaupunki I Käkisalmen maalaiskunta I Lavansaari I Metsäpirtti I Muolaa I Pyhäjärvi I Rautu I Räisälä I Sakkola I Seiskari I Suursaari I Säkkijärvi I Terijoki I Tytärsaari I Uusikirkko I Vahviala I Valkjärvi I Viipurin kaupunki I Viipurin maalaiskunta I Vuoksela I Vuoksenranta I Äyräpää I Laatokan Karjala: Harlu I Hiitola I Impilahti I Jaakkima I Korpiselkä I Kurkijoki I Lumivaara I Pälkjärvi I Ruskeala I Salmi I Soanlahti I Sortavalan kaupunki I Sortavalan maalaiskunta I Suistamo I Suojärvi I Pohjois-Karjala: Eno I Ilomantsi I Joensuu I Juuka I Kiihtelysvaara I Kitee I Kontiolahti I Kuusjärvi-Outokumpu I Lieksa I Liperi I Nurmes I Pielisensuu I Pielisjärvi I Polvijärvi I Pyhäselkä I Rääkkylä I Tohmajärvi I Tuupovaara I Valtimo I Värtsilä I Tihvinän Karjala: Klimovo I Tverin Karjala: Lihoslavlja I Maksuatiha I Ruameška I Spiirova I Toršku I Tver I Valdain Karjala: Ivantejeva I Jedrovo I Vienan Karjala: Jyskyjärvi I Kantalahti I Kemi I Kieretti I Kiestinki I Kontokki I Kouta I Kuolisma I Laapina I Njuhtša I Oulanka I Paanajärvi I Pistojärvi I Ponkama I Sorokka I Suiku I Suikujärvi I Tunkua I Uhtua I Usmana I Vitsataipale I Voijärvi I Vuokkiniemi
Suuremmat kokonaisuudet
Johdanto Veskelykseen
Veskelys (ven. Ве́шкелица, Veškelitsa; karjalaksi Veškelüs) on maalaiskunta ja sen keskuskylä Karjalan tasavallan Suojärven piirissä Venäjällä. Se sijaitsee seitsemän pienen järven rannalla 38 kilometriä Suojärveltä kaakkoon. Kunnassa on 564 asukasta (vuonna 2012)
Maantiede ja asutus
Veskelyksen kunnan pinta-ala on 640,8 neliökilometriä. Se rajoittuu pohjoisessa Suojärven piirin Naistenjärven ja lännessä Suojärven, koillisessa Kontupohjan piirin Petrovskin sekä idässä ja etelässä Prääsän piirin Essoilan ja Vieljärven kuntiin. Pinta-alasta 91,6 % on metsää ja 5,8 % vesistöjä.
Seudun maisemaa leimaavat harjut ja kukkulat, joiden välissä on järviä ja soita. Tärkein joki on Suojoki. Kunnan itärajalla sijaitsee Säämäjärvi.
Keskuskylän lisäksi kuntaan kuuluvat Arkoilan, Hautavaaran ja Hyrsylän kylät sekä Ignoilan asutus. Hautavaarassa oli 27 asukasta vuonna 2007 ja muissa vain muutama asukas. Vuoden 2010 väestönlaskennan mukaan kunnan asukkaista 52 % on kansallisuudeltaan karjalaisia, 37 % venäläisiä, 4 % valkovenäläisiä, 2 % suomalaisia ja 1 % ukrainalaisia.
Historia
Veskelys mainitaan ensimmäisen kerran 1400-luvun asiakirjassa. Sen kautta kulki Aunuksen ja Lintujärven pogostan välinen talvitie. Kylän nimi perustunee tienviittaa tarkoittavaan sanaan.
Karjalaisten asuttama kyläryhmä koostui aikaisemmin paristakymmenestä pienestä asutuksesta, jotka ovat sittemmin sulautuneet yhteen. Veskelyksen ortodoksinen seurakunta tunnetaan 1840-luvulta lähtien. 1900-luvun alussa seudun kylät muodostivat Aunuksen läänin Petroskoin kihlakunnan Säämäjärven volostiin kuuluneen Veskelyksen kyläkunnan. 1920-luvulla perustettiin aluksi Säämäjärven ja myöhemmin Prääsän piiriin kuulunut Veskelyksen kyläneuvosto. Vuonna 1933 sen 38 asutuksessa oli yli 2 000 asukasta, joista lähes kaikki olivat karjalaisia.
Nykyinen kunta sijaitsee osittain Suomen Neuvostoliitolle luovuttaman entisen Suojärven kunnan itäosassa olleella Hyrsylän mutkan alueella. Sotien jälkeen Veskelyksen kyläneuvosto liitettiin Suojärven piiriin. Vielä vuonna 1960 se käsitti 23 kymmenen kilometrin säteellä sijainnutta asutuskeskusta. Kyliä olivat Arkoila, Harittana eli Harittanankylä (ven. Haritgora), Hoškoila, Indžuniemi eli Insuniemi (Inžunavolok), Kaššanlampi eli Kamoilampi (Kašalilamba), Kyyröinselkä eli Kyyrenselkä (Kjurenselga), Lagilampi eli Lakilampi (Lagilamba), Laazaristo eli Lasaristo (Lazaristo), Loginselkä eli Lokinselkä (Loginselga), Makkoila, Meloila eli Luhtanselkä (Luhtanselga), Niikkoila (Nikkoila), Padagja, Padaniekkoi eli Pataniekka (Padanikka), Paušoila eli Pausoinkylä (Pavšoila), Pedrinmiidri eli Petri (Pedri), Vaatši eli Niiniselkä (Niniselga), Vaatšoila eli Vatsoila (Vattšoila), Vehkuselkä (Vehkuselga) ja Veskelyksen pääkylä. Lisäksi kyläneuvostoon kuuluivat Pappilan asutus ja asema sekä Zastavan asema. Hyrsylän kylät kuuluivat Hautavaaran kyläneuvostoon.
Veskelyksen kunta muodostettiin Venäjän kuntauudistuksessa vuonna 2006 entisistä Veskelyksen ja Suojoen kylähallinnoista. Tätä ennen Veskelyksen kylähallintoon kuuluivat Arkoila, Harittana, Hyrsylä, Ignoila, Kaššanlampi, Lagilampi, Veskelys ja Zastava eli Veskelyksen asema.
Liikenne ja talous
Veskelyksen kautta kulkee Petroskoin ja Suojärven välinen maantie A133, josta haarautuu tie Ignoilaan. Kylistä on Hyrsylää lukuun ottamatta linja-autoyhteydet Suojärvelle. Lähin rautatieasema on Suojärvellä.
Paikallisia elinkeinoja ovat julkiset palvelut, kauppa ja metsäteollisuus. Tärkeimmät veronmaksajat ovat Ignoilan vesivoimalaitos ja Suojärven metsätalous. Maataloutta edustaa kolme yksityistilaa. Osa väestöstä saa elantonsa palstaviljelmistään ja osa käy töissä kunnan ulkopuolella.
Kyläkuva ja palvelut
Veskelyksen kylä koostuu etupäässä puutarhapalstojen ympäröimistä omakotitaloista, jotka on rakennettu pittoreskisti järvien rannoille. Keskustassa on muutamia kerrostaloja. Palveluihin kuuluvat keskikoulu, lastenkoti, etnokulttuurikeskus, kirjasto, lääkintäasema, posti, pankki ja neljä kauppaa. Kylässä on vesijohto, mutta ei viemäriverkkoa. Keskuslämmitys kattaa koulun ja kerrostalot, muut asuintalot lämmitetään puilla.
Nähtävyydet ja matkailu
Indžuniemeltä on löydetty kolme kivikautista asuinpaikkaa. Harittanalla, Kaššanlammella ja Paušoilalla on historiallisen asutuksen status. Kunnan huomattavin nähtävyys on Kangasjärven (ven. Kangozero) kylästä Veskelykseen vuonna 1989 siirretty Pyhän Georgioksen tsasouna, joka on valtakunnallinen suojelukohde. Muita rakennusmuistomerkkejä ovat Indžuniemen, Kaššanlammen, Niiniselän ja Paušoilan tsasounat sekä Hautavaaran, Harittanan ja Veskelyksen vanhat asuintalot ja talousrakennukset. Kulttuuriperintökohteisiin kuuluu myös Indžuniemen karsikkometsä. Kunnassa on kaksi jatkosodassa kaatuneiden neuvostosotilaiden hautapaikkaa.
Kunnan matkailupotentiaali perustuu sen luontoon ja kulttuurinähtävyyksiin. Keskuskylässä juhlitaan helluntaisin perinteisiä Veskelyksen markkinoita. Majoitusta tarjoavat Indžuniemen vierasmaja ja Lagilammen lomakylä. Suunnitteilla on lomakylän perustaminen Särätsjoen suuhun, vierasmajan rakentaminen Kaššanlammelle sekä leirintäalueiden järjestäminen Ignoilaan ja Niiniselkään.
Проект местности Вешкелица (Олонецкая Карелия, Россия)
Генеалогический проект села Вешкелица и его окрестностей.
В дополнение к этому местному проекту, пожалуйста, зарегистрируйтесь также на главной странице
проекта Финляндия и Карелия.
Проекты деревни Вешкелица
Кангозеро I
Нинисельга I
Подкусельга
Местные проекты близлежащих регионов
Олонецкая Карелия
Остречино I
Олонец I
Данилово I
Ялгуба I
Медвежьегорск I
Кимасозеро I
Кондопога I
Коткозеро I
Ладва I
Линдозеро I
Лодейное Поле I
Мунозеро I
Мегрега I
Мяндусельга I
Мятусово I
Паданы I
Петрозаводск I
Петровский Ям I
Поросозеро I
Повенец I
Пудожи I
Святозеро I
Реболы I
Рыпушкалицы I
Римское I
Ругозеро I
Шёлтозеро I
Шуньга I
Шуя I
Великая Губа I
Сямозеро I
Тивдия I
Толвуя I
Туломозeро I
Важины I
Вешкелица I
Ведлозеро I
Видлица I
Вохтозеро I
Южная Карелия (область Финляндии):
Иматра I
Йоутсено I
Кесялахти I
Лаппеэ I
Лаппеэнранта I
Лауритсала I
Леми I
Луумяки I
Нуйямаа I
Париккала I
Раутъярви I
Руоколахти I
Саари I
Савитайпале I
Симпеле I
Тайпалсаари I
Уукуниеми I
Юлямаа I
Карельский перешеек:
Антреа I
Хейнйоки I
Йоханнес I
Яаски I
Каннельярви I
Каукола I
Кирву I
Кивеннапа I
Койвисто I
Куолемаярви I
Город Кякисалми I
Кякисалми сельский муниципалитет I
Лавансаари I
Метсяпиртти I
Муолаа I
Рауту I
Ряйсяля I
Саккола I
Сескар I
Сяккиярви I
Терийоки I
Уусикиркко I
Вахвиала I
Валкярви I
Город Выборг I
Выборг сельский муниципалитет I
Вуоксела I
Ладожская Карелия:
Харлу I
Хийтола I
Импилахти I
Яккима I
Корписелькя I
Куркиёки I
Лумиваара I
Пялкярви I
Рускеала I
Салми I
Соанлахти I
Город Сортавала I
Сортавала сельский муниципалитет I
Суйстамо I
Суоярви I
Северная Карелия (область Финляндии):
Эно I
Иломантси I
Йоэнсуу I
Юука I
Кийхтелюсваара I
Китеэ I
Контиолахти I
Куусярви-Оутокумпу I
Лиекса I
Липери I
Нурмес I
Пиелисенсуу I
Пиелисярви I
Полвиярви I
Пюхяселькя I
Ряаккюля I
Тохмаярви I
Тууповаара I
Валтимо I
Вяртсиля I
Тихвинская Карелия:
Климово I
Тверская Карелия:
Лихославль I
Максатиха I
Рамешки I
Спирово I
Торжок I
Тверь I
Валдайская Карелия:
Ивантеево I
Едрово I
Беломорская Карелия:
Юшкозеро I
Кандалакша I
Кемь I
Кереть I
Кестеньга I
Кондокка I
Ковда I
Колежма I
Лапино I
Нюхча I
Оланга I
Панозеро I
Тихтозеро I
Поньгома I
Сорока I
Шуерецкое I
Шуезеро I
Тунгуда I
Ухта I
Подужемье I
Вычетайбола I
Маслозеро I
Вокнаволок
Более крупный объект
Введение в Вешкелица
Село Вешкелица находится в l00 км от Петрозаводска на дороге в сторону г. Суоярви. В Суоярвском районе практически нет коренного населения. В годы финской кампании (1939-1940 гг.) оно покинуло родные места и ушло в Финляндию. Вешкелица, пожалуй, единственное истинно карельское село в Суоярвском районе. Поселение было основано не позднее ХVII века.
Интересна история, связанная с названием села. Восстановлена она Петром Шамшиным, уроженцем Кондопожского района, долгие годы живущим в Вешкелице, незабвенно любящим это село и его жителей, и ставшим главным вдохновителем сбора исторических документов. Его стараниями сегодня в Вешкелице организована музейная комната.
Что же касается возникновения имени села, то на этот счет существует несколько версий. Во-первых, вполне логично предположить, что название "Вешкелица" произошло от вешек, обозначавших санный путь по озерам, вдоль которых карелы строили свои деревни. В XV в. из Олонецкого до Линдозерского погоста (Кондопожский район) проходил зимний торговый путь с большими торгами. По этому пути вывозилась также дань (оброк) Великому Новгороду (а наш край был тогда в составе Новгородской земли). Шел этот путь вдоль западного Сямозерья. Он обозначен на исторических картах. Пролегал он и по озерам. Поэтому без дорожных ориентиров никак нельзя было обойтись.
В музейной комнате Вешкелицы имеется два подлинных документа, датированных 1841 и 1842 годами. В одном из них упоминается селение Вешкелица, а в другом — Вешкельский приход. Позже в Госархиве Шамшин, внимательно изучив карту западной части Российской империи (составитель Губерт, 1908 г.), на которой отмечены все города и деревни Олонецкой и Архангельской губерний, нашел на ней Вешкельский погост.
А еще "векша" означает "белка". Известно, что в XIV-XVI вв. карелы платили дань Великому Новгороду, а затем и Русскому государству беличьими шкурками, которые высоко ценились на внутреннем и внешнем рынке. Пунктами сбора и вывоза этой дани были погосты. Это обозначает, что село являлось административным и церковным центром всех деревень в округе.
Село Вешкелица является групповой системой населенных мест (гнездом деревень), состоявшей в прошлом из двух десятков средне- и малодворных крестьянских поселений.
К настоящему времени в центральной части села отдельные поселения слились в единую территорию жилой застройки, на окраинах планировка села сохранила первоначальный характер. Интересен природный ландшафт Вешкелицы — село расположено на берегах семи небольших озер (Кирикиярви, Маткаярви, Ковераярви и др.). Рельеф местности сильно пересеченный, с крутыми береговыми склонами и холмами с большими перепадами высот, уникальный ландшафт предопределил в высшей степени живописный характер поселения.
Композиционной доминантой сельской застройки в прошлом была Георгиевская церковь (ныне утрачена). Планировочная структура села относится в основном к прибрежно-рядовому типу.
Жилая застройка Вешкелицы представлена, в основном, традиционными домами усадебного типа, среди которых достаточно много домов постройки начала ХХ века, несколько домов - конца XIX века. Центральная часть села застроена современными многоквартирными домами, искажающими его исторический облик.
В селе сеть магазины, школа, дом культуры, сельская администрация. Экономика села развивается за счет пушного звероводства и сельского хозяйства (производство молока и мяса).
В 1980-х годах из неперспективной деревни Кангозеро в село Вешкелица была перевезена часовня Георгия Победоносца (памятник народной архитектуры ХVII века).
Из традиционных жилых домов большой интерес представляет дом Сорокина (конец XIX века).
Для использования села Вешкелица в качестве обьекта экскурсионного показа необходимо провести следующие первоочередные мероприятия: устройство стоянки для автобусов около часовни и около дома Сорокина, постройка лестницы для подъема по склону холма к часовне, устройство видовой площадки около часовни. Информационные щиты предусматриваются около часовни и около дома Сорокина. Туалет и мусоросборник целесообразно разместить около автобусной стоянки у часовни. На последующем этапе целесообразно организовать этнографическую экспозицию в доме Сорокина (предполагается передать дом в собственность местной администрации).
В селе Вешкелица ежегодно на Троицу проходит "Вешкельская ярмарка". Через Вешкелицу шел тракт на Петрозаводск и на ярмарку в былые времена съезжались на торги купцы из ближайших деревень и дальних окраин, чтобы продать свой товар и закупить необходимое. Традиция эта известна издревле. Славилась ярмарка тем, что местное население продавало озерную рыбу, торговали бандарным товаром, а в Вешкелицу везли соль, муку.
Исторические записки гласят, что ярмарки в Вешкелице бывали на престольные и церковные праздники - Покров и Троицу, праздновали по неделе. В субботу и воскресенье посещали могилы, украшали дома, улицы берёзками, в церковь шли с цветами. Местное население - карелы, после службы с благословения батюшки вслед за молодежью отправлялись на берег озера, где вокруг березки водили хороводы.
Старую традицию ярмарки возродили и теперь ежегодно жители старинного карельского села принимают фольклорные коллективы из других районов республики на свой традиционный праздник.
[http://www.ticrk.ru/regions/region/settlement/?PID=7518&ID=7727]